25]erifl Jubelfeest der inrichting van
uiWerkmanskrin
'T EEN EN 'T ANDER
QNZËVÖLKSBËIS
NAAR ROME
AG-BLAD
FEESTEN OP 30 JULI 1911
Vorming van den stoet
DE WARMTE.
Zeventiende jaargang n' 176. - 2 CENTIEMEN HET NUMMER Zondag 30 en Maandag 31 Juli 1911
'ABONNEMENTEN?
iZes maanden 4 franken. Een iaar 8 franken,
tlöscbrjjving in alle postbureelen van bet land.
EERSTE UITGAAF, 4 uren 's avonds.
/TWEEDE UITGAAF, 7 uren 's avonds. 4»
BUREELEN
TE BRUSSEL I TE AALST
72C| Steenweg van Waterloo? 723. I Kerkstraat)
Telefoon 114
BestuurderJ. Van Nuffel-De Gendt.
AANKONDIGINGEN'
KI. aank. (1 tot 4 kl. reg.) fr. 0,60
3® bladz. ^de regel) fr. 0,50
4e bladz. (de regel) fr. 0,30
Financ. aankon, (perregel)fr. 2,00
Reklamen (per regel) fr. I 09
Gemengd nieuws (per regel) fr. 2.00
Recht, herstell. (per regel) fr. 2,00
Overlijden (per regel) fr. 2,00
onVergeteLIJke stIChters
eUgeen Van ItterbeeCk CaroLUs De bLIeiGk Leo De eéthUn:
■t aLLen tIJ zULL EN wij ERKENTE LIJk Wi:z EN
M. Eugeen Van Itierbeeck
Z, E. H, Caroius De Blieck
V\, Baron Leon de Bethune
E. H. Rombau1
E, H. Ponnet
E. H. Noterman
1VI, Baron Lodewijk de Bethune
E. H. Van Latre
De blijde dag van het Zilveren Jubelfeest
der stichting- van den Katholieken Werk
manskring is aangebroken. Het was immers
op 27 Februari 1S87 dat de onvergeeflijke
heer Deken Caroius De Blieck, gesteund door
de heeren Baron Leon de Bethune en Eugeen
Van Itterbeeck, die twee edelmoedige volks
vrienden, den Katholieken Werkmanskring
stichtte, mei E. H. Ponnet als Bestuurder en
3V1. Ivo Vlassenbroeck als Secretaris.
In den beginne had men deze gesticht
vooral tot vermaakzaal der werklieden, tot
verbroederingszaal tusschen burger en werk
man,-waar de werklieden, zonder slaaf der
herbergen te moeten zijn, in gezellig samen-
wezen hunnen Zondag konden overbrengen.
Dat doel was zekerlijk loffelijk; doch wel
haast zag men da' andere noodwendigheden
andere maatregelen eischten weldra ook
©ntstonden er allernuttigste inrichtingen.
In don schoot van den Werkmanskring,
twee jaar na zijn ontstaan, stichtte de E. H.
Ponnet, met Baron Leon de Bethune en den
lieer Eug. Van Itterbeek, het Ziekenfonds
Be Eendrachtige Broederliefde, dat tot
nu toe de heilzaamste vruchten voor zijne
talrijke leden heeft voortgebracht.
Eenige weken na de verschijning der we
reldberoemde encycliek Rerum Novarum
ontstond, onder het Voorzitterschap van
Alex. Van de Velde met Alf. Vernaeve als
Schrijver, de Bond der Antisocialistische
Vakvereenigingenwaaruit de talrijke
vakafdeelingen, die op heden bestaan, ge
sproten zijn.
Nauwelijks was door de Wetgevende Ka
mers de pensioenwet gestemd, of, onder het
geleide van Baron Leon de Bethune en van
den Heer Bom. Moyersoen, werd de Pen
sioenkas Leo XIII, gesticht, met M. Aug.
De Coninck als Voorzitter en M. Gamiel De
Cocker, als Secretaris.
Al die zoo nuttige, ja noodzakelijke in
richtingen door den E. H. Ponnet met het
zoo verkleefd Bestuur van den Katholieken
Werkmanskring, in het leven geroepen en
tot bloei gevoerd, groeiden nog aan onder
het bestuur van den E. H. Rombaut, opvol
ger van E. H. Ponnet, op 7 Februari 1900
als Pastoor van Semmersake benoemd. Vier
j area nadien verdween ook do ieverige Be
stuurder E. H. Rombaut, als Pastoor te
Hillegem aangesteld.
Pan werd, onder het Voorzitterschap van
den Z. E. H. Deken Roelandls en Graaf
Kamicl Liénart, het bestuur van den bloeien-
den Kring, toevertrouwd aan den E. H.
Noterman.
Op 31 Oogst 1905 was het een rouwdag
voordon Katholieken Werkmanskring de
volksvriend Ivo Vlassenbroeck, dio gedu
rende 18 jaren met zooveel verkleefdheid
het lastig ambt van Secretaris uitgeoefend
had, ging na een slepende ziekte, het wel
verdiende loon zijner goede werken in den
hemel ontvangen.
Op 12 Oktober 1905 wierd hij vervangen
door M. Geciliaan De Kegel, den huidigen
ievervollen Secretaris.
Nadat de E. H. Noterman het groot en
moeilijk werk,de verdeeiing van den Anti
socialistische» Bond van vroeger in afzon
derlijke vakafdeelingen voltrokken bad,
riep Hij, op 30 December 1906, de machtige
vrouxcenafdeeling Help u zelve, zoo helpt
u Godin het leven. Daarop volgde het
Ziekenfonds voor vrouwen «de eendrachtige
Zusterliefde door M. Geciliaan De Kegel
geslicht. Mevrouw Baronnes Loon de Be
thune en Jufvr. Maria De Coen aanveerdden
het eerevoorzilterschap dier belangrijke in
stelling. welke steeds groeit en bloeit onder
het verkleefd en wijs bestuur van Mevr. Ach.
Eeman, Mevr. Pol. Van Ggvseghem en Juf
vrouw Sidonie Volckaert.
Omtrent dien tijd ook ontstond in den
schoot des krings de Gilde van het H. Sa
crament met het doel eene drijmaandelijk-
sche nadering ter H. Tafel te bekomen.
Maar de Werkmanskring was onderlus-
schen door eene vreeselijko ramp getroffen
geworden op 28 September 1907 rukte de
onmeedoogende dood uit ons midden het
lioofd, de ziel dier grootsche maatschappe
lijke inrichting, den gezegenden menschen-
vriend, Baron Leon de Bethune.
Het is ons aller plicht beden, op dit Jubel
feest zijner bijzonderste stichting, nogmaals
eene welverdiende hulde te brengen aan Ba
ron LeonMe Bethune, aan wiens edele ziel
en grootmoedig bert Aalst en de Werkmans
kring vooral zoo veel te danken hebben.
Op 8 December van hetzelfde jaar wierd
Baron Lodewijk de Bethune aangeduid om
zijn te vroeg ontslapen broeder als Voorzit
ter van den Werkmanskring te vervangen.
M. Rom. Moyersoen werd ondervoorzitter
gekozen, en op 15 Maart 1908 werd onze
thans zoo verdienstelijke Volksvertegen
woordiger als eerevuprziltor der ziekenbeurs
«De eendrachtige Broederliefde gehuldigd.
Ziedaar, in al te korte woorden, een
vluchtig overzicht der werking dier schoone
instelling, wiens Zilveren Jubelfeest zoo
plechtig, en met reden, gevierd wordt. Wij
zouden nog moeten spreken over andere ver-
schillige vertakkingen van den Werkmans
kring, over afdeelingen in hel leven geroe
pen tot nut en vermaak der leden, zooals
turn- en sportclub, harmonicaïsten, reizigers
club, tooneelbond, enz. Dit zoi/ide ons te ver
brengen.
Een woord nog Op 26 Mei 1.1. werd,
door Z. II. den Bisschop, aan den edelmoe-
digen Bestuurder van den Werkmanskring,
aan den bij zonderen beschermer der vakver-
eenigingen, aan den E. H. Noterman, als
belooning, de belangrijke parochie van Zulte
toevertrouwd. Op 29 Juni wierd de E. H.
onderpastoor Van Laere als opvolger aan-
En de werkliedenpartij. Do
miljonnair Grimard, socialistische schepene
van Brussel, trekt er voor goed van onder,
nu mag bij gaan, want nu hebben zij oen
plaarsvervanger gevonden in den beer Max
Ballet, nog een proletariër, die zoo rijk
schijnt als bet water diep is. Dat r --beurt in
de^eenige en de enkele en de uitsiuitelijke
partij der werklieden.
De bevolking van Luik ver
mindert. In 1909 op 31 December
had de Stad 176,S93 inwoners, in 1910 op
31 December nog 171.768 inwoners. De
vermindering is enkel toe te schrijven aan de
vermindering van goboorlens.
De oudste snati der wereld.
Dit zou Jozef Fry zijn met 111 jaren ach
ter den rug. De man ziel er uit als een zestig
jarige en is nog frisch van liarl en geheugen,
en wel te voet. Hij woont in New-York. In
1800 werd hij geboron te Varsovie, doch
trok in 1828 naar Amerika. Hij is 2 maal
getrouwd, eerst met Betty Moses. In het
eerste huwelijk had hij 2 jongens en 5 meis
jes, op 5 jaar tijd. Toen woonde hij te Cin-
cinmati. Te Nahstad trouwde hij een 2t,cn
keer en had er 5 zonen en 6 dochters. Builen
zijne 18 kinderen heeft hij 7 achterkleinkin
deren en 42 kleinkinderen. Het is genoeg om
op enkele jaren eene gansche stad te bevol
ken.
De prinsen van Herculanum,
De regeering heeft 1 millioen en de Ko
ning van Italië een half millioen geschonken
om de stad Herculanum, die volgens Cice
rone veel schooner was dan Pompei.terug op
te delven.^
Katholieke Universiteit in
Holland. Er is volop spraak eene ka
tholieke universiteit in Holland op te richten.
Het noodige geld en zeer bevoegde profes
sors zouden reeds aangeworven zijn. De we
tenschappelijke faculteiten zouden te 's Her
togenbosch (Bois-le-Duc. zeggen de Fransche
bladen en M. Bestree) en de technische leer
gangen te Tilbury opgericht worden.
Nog een bewijs hoe de katholieken toch
vijanden zijn ^an 't onderwijs
Mochte onze jubelende Werkmanskring
steeds groeien en bloeien tot welzijn onzer
brave werkersbevolking
's Morgens, om 6 ure, H. Communiemis in
Sint Martenskerk.
Om 9 1/2 ure, vergadering der Eereleden en
Leden van den Katholieken Werkmanskring en
afdeelingen in het lokaal, Zonnestraat.
Om 9 3/4 ure, met vaandels en muziekafdeelin-
gen aan 't hoofd. Optocht naar St Martenskerk,
alwaar om 10 ure eene solemneele Mis van
dankbaarheid zal opgedragen worden.
's Namiddags, om 2 ure stipt, bijeenkomst aan
de Statie, en om 2,30 ure, Groote Optocht
door de straten der stad.
Om 4 ure stipt, Feestzitting in de ruime zaal
van den Katholieken Volkskring van Schaar
beek, waar een vermaarde spreker het woord zal
voeren.
Daarna uitloting der premiën in het lokaal van
den Katholieken Werkmaankring, Zonnestraat.
Gedurende den optocht zal er aan iedere deelne
mende maatschappij, drij kaarten overhandigd
worden, op welk vertoon drij Afgevaardigden
zullen kunnen deelnemen aan de uitloting (Lr
preiiiën.
Aan iedere deelnemende maatschappij zal er
na de uitloting der premiën eene hcrinnerings-
rnedalie overhandigd worden.
De maatschapjiijen welke bij de loting niet
zouden vertegenwoordigd zijn door een hunner
afgevaardigden, voorzien van zijne kaart, zullen
geene aanspraak kunnen maken op de uitgelote
premie.
Om 6 1/2 ure 's avonds, Volksbanket, ter
groote Feestzaal van den Kring, insgelijks Zon
nestraat.
in de Albert Lienarten Statiestraten.
Wegwijzer i Esplanade, Leopoldstraat,
Markt, Molenstraat, Bierslaat, Vaartstraat, Ka-
j pellestraat, Molenstraat, Markt, Kerkstraat,
Brusselschestraat, Houtmarkt, Zonnestraat,
Keizerlijke plaats, (links), Keizerlijke plaats,
(rechts),'Korte Zoutstraat, Lange Zoutstraat,
Markt, Nieuwstraat, Schoolstraat, Meulescliet'te-
straat, VOLKSKRING.
Alle jaren, wanneer er soms een warme
zomerdag kwam, was hel een druk loopen
en telefoneeren, naar het observatorium of
weerkundig gesticht van Ukkel, om te welen
of het reeds warmer geweest was.
Welnu, bet observatorium werd in 1833
ingericht en tot hiertoe was de grootste
warmte welke aangeteekend werd, deze van
18 Oogst 1892. De thermometer wees dan in
de lommer eene warmte van 35°3 aan.
Datrekord werd echter Vrijdag namiddag
geklopt met drie lengtenonder het geest
driftig angstvol dorstig zuchten
eener half slapende menigte.I)e thermo
meter was tot 35°6' geraakt in de scha
duw.
'I Is te hopen dat er niet meer zal beproefd
worden, dat rekord nog te verbeteren en dat
de weergesteltenis spoedig conige graden
zakken zal, want 'tis warm, zeer warm.....
(zestiende vervolg.)
De bronnen van Diocleliaan, waren de
grootste van liet antieke Rome. Zij werden
in liet begin der IVd0 eouw opgericht, door
Diocleliaan en Maximiaan.Het hoofdgebouw,
was omringd door een muur, die langs ach
ter, ten westen, eene gr< >te halve ronde
vormde. Thans nog wordt de plaats van dien
muur zeer duidelijk aangeduid, daar de
nieuwe huizen der Via Nazionale juist de
zelfde richting nemen.
Op de hoeken bevonden zich rotonden met
torentjes waarvan er nu nog twee zichtbaar
zijn eene in de Sint Bernarduskerk en eene
andere in de meisjesschool van de Via Vimï-
nale.
Pius de IV deed een deel der gebouwen
behoorende tot de bronnen van Diocletiaan,
veranderen in een klooster voor de Ghar-
treuzen.
Het was de groote Michel-Ange, die met
de uitvoering van het werk gelast werd. In
eene groote zaal, richtte hij de kerk van
O. L. Vrouw-ter-Engelen (S. Maria degli
Angeli) op. Hij werkte er aan van 1563 tot
1566. Éen andere bouwmeester, L. Vanvi-
telli, \vist in 1749 heel het eigenaardige der
kerk te niet te doen, door eene onhandige
verandering welke aan de kerk gedaan werd.
Hij herbouwde het hoofddeel der kerk en
bracht de hoofddeur naar hel westen, na de
groote poort, welke zich aan liet einde der
rechterzijde bevond toegemetst te hebben.
