Onder tadpooten
Grovelijke Kindermicnt
'T EEN EN'T ANDER
4e Reeks brieven van
M. Vincent Biericx
DAGBLAD
■te Bavégem
De Marokkokwestie
Zeventiende Jaargang n' 183.
2 CENTIEMEN HET NUMMER
Dijnsdag 8 Augustus 1911
'ABONNEMENTEN*
[Zes maanden 4 franken. Een jaar 8 franken,
iluscirijvicg in alle postbureelen van het land.
EERSTE UITGAAF, 4 uren 's avonds. 4»
TWEEDE UITGAAF, 7 uren 's avonds.
BUREELEN
TE BRUSSEL TE AALST
728, Steenweg van Waterloo, 728. j 9, Kerkstraat,'
I Telefoon 114
Bestuurder J. Van Nuff'el-De Gendt.
AANKONDIGINGEN!
KI. sank. (1 tot 4 kl. reg.) fr. 0.60
3° bladz. (de regel) fr. 0,50
4e bladz. (de regel) fr. 0,30
Financ. aankon, (per regel)fr. 2,00
Reklamen (per regel) fr. 1.00
Gemengd nieuws (perregel)fr. 2.00
Recht, hersteil. (per regel) fr. 2,00
Overlijden (per regel) fr. 2,03
Het groote wachtwoord der anti
godsdienstige partijen is overal
kartellberen. Op verschillende plaat
sen vraagt dit veel moeite, op andere
is het volkomen onmogelijk tot het
kartel te komen. Hoe onwaarschijnlijk
het ook moge voorkomen, het is zoo
goed als zeker dot na min of meer lange
en moeilijke onderhandelingen,hetkar-
tcl zal gesloten worden te Brussel, te
Antwerpen, te Gent en te Luik. Het
zal voor de katholieken een allerbeste
propagandamiddel zijn, de verklarin
gen op te zoeken van liberalen over het
socialisme, en van socialisten over het
liberalisme.
He Gazelle de Liège is er reeds
mede begonnen en heeft een omzend
brief openbaar gemaakt, welke den
9 November 1895 door heeren Dupont
en Neujean tot het kiezerskorps werd
gericht. Die brief bevatte groote
waarheden en werd door de kiezers
zeer gunstig opgenomen. Onze lezers
kunnen er over oordeelen.
«De socialistische partijzeggen de
liberale heeren Neujean, volksverte
genwoordiger, en Dupont, staatsmi
nister en senator, is een openhaar ge
vaar, zij predikt den klassenoorlog,
den oorlog tusscheh den arbeid en het
kapitaal, den werkmanen den patroon,
zij vertegenwoordigt de dwingelandij
der leiders, de verslaafschheid en de
vernieling van den persoonlijken eigen
dom, de vernietiging van den handel
en de nijverheid.
steunt op de Commune van
l die door de slachting van de
mars en denbrand van de bijzon-
c> e monumenten, overal den schrik
en den afschuw in de groote stad heeft
geworpen.
Al de goede burgers moeten zich
met ons vereenigen om die nieuwe
barbaren achteruil te drijven, die de
vrijheid en de beschaving zelve be
dreigen.
Onze stad zou weldra de bronnen
van haren voorspoed en hare grootheid
zien verdwijnen, indien, watertandend
door de holle beloften, altijd gemakke
lijk om doenzijmakers van wanorde
en nijveraars in werkstakingen ver
koos, om haar te vertegenwoordigen in
den gemeenteraad.
Het zou de goede faam, de eer
zelve van onze stad onder de voeten
vertrappelen zijn.
Wanneer men zoo iets schrijft moet.
men inderdaad wel overtuigd wezen
van de noodlottigheid van het socia
lisme, en heel zeker, kan men niet ge
noeg doen om zulk een dreigend ge
vaar als dit, met alle mogelijke kracht
te keer te gaan.
Sedert 1895 is het socialisme sterk
vooruitgegaan.'Toen, bestond het so
cialisme nog enkel meest op papier,
doch nadien, door do verslappin»
van het liberalisme, is het. eene macht
geworden, eene macht waar in vele
plaatsen reeds meer dan eens diende
mee afgerekend.
Als het wel ooit noodig was alle
goede burgers aan te zetten zich aan te
stellen tegen het socialisme, dan was
het niet zoo zeer in 1895, maar wel in
1911Dagelijks wordt de orde in de
samenleving geschokt, overal hoort
men van dreigende geschillen, die
steeds grooter worden,enonshetergste
te doen vreezen. De socialisten verge
noegen zich niet meer de afstammelin
gen te zijn van do Commune van
Parijs ze willen trouwe navolgers
worden. En zooals do Commune den
brand stak aan de bijzonderste monu
menten, zoo hebben de socialistische
leiders en bladen hunne volgelingen
aangeraden de kloosters in brand te
steken, zooals in 1857 cn niet meer
blijvende bij die ophitsingen, heeft men
gezien hoe die goddelooze zonen der
goddelooze Commune, de processiën
der geloovigen aanvielen, de gestich
ten van de doofstommen en van de
armen met steenen belegerden, en de
ruiten verbrijzelden van de onderwijs
gebouwen.
Heeren Neujean en Dupont, ziet gij
de roode gloeiende vlammen niet meer
hemelhoog opstijgen uit de houtstapels
te Antwerpen, door misdadige handen
aangestoken om den arbeid te wreken
over het kapitaal tijdens de groote
werkstaking van over enkele jaren aan
de haven Zijn die verschijnselen u
geene dringende verwittiging Hoort
gij de wilde oproerstaal niet bonzen in
uwe ooren, die zoo venijnig weerklinkt
op de socialistische meetingen? Hebt
gij verleden week de verklaringen niet
opgeteekend die de Fransche en Duit-
sche socialisten te Berlijn hebben ge
daan
Het socialisme is thans voor goed
in zijne actieve beweging getreden en
gij die in 1895, zoo juist,doch ook zoo
krachtdadig het socialisme aan den
schandpaal spijkerdet; gij zelf spant in
1911 met hen samen niet gelooft
ons vrij om de katholieken te be
strijden, want do ware katholieken zijn
gerust in den strijd, maar om u en uwe
partij te zelfmoorden.
Doch gij die nu om heterswil zoo
hoog oploopt met de volksmacht en
het volkenrecht, gij zelf zult in den
aanstaanden kiesstrijd ondervinden,
dat. tot uw eigen voordeel en het voor
deel van uwe stad en uw land, het volk
u niet zal volgen, want dat niet gij
beslist over het geluk of het ongeluk
van ons volk, maar wel het volk zelf.
En het volk is niet bereid zijne vrij
heid en welvaart te slachtofferen voor
de schoone oogen noch van het libera
lisme noch van het socialisme.
De luitschei- tegen den Eit-
geisciïinan.—M. MacKenna,Engelscli
minister van Zeewezen, verklaarde In
1908 was de grootste Engelsche kruiser de
Dreadnought metende 17900 ton. De
grootste kruiser van Duitschland had maar
13040 ton. Nu is de grootste Engelsche
kruiser in dienst de Hercules met 20.000
ton, die in éénen slag 2040 kilogrammen
projectielen kan uitwerpen. Dé grootste
Duilsche kruiser heeft nu 23400 ton. Hoe
veel kilogrammen projectielen hij in eens
kan uitwerpen, weet men in Engeland niet.
Een grooisch katholiek Con-
gc-es. Te Londen had er deze dagen een
universeel congres plaats van de verschil
lende rassen.
Het doel is, meer vriendschappelijke be
trekkingen te brengen tussclien de volkeren
van het Westen en bet Oosten, tussclien bel
blanke en bet zwarte ras. Er zijn vijftig
landen vertegenwoordigd, en onder de ver
tegenwoordigers zijn er prelaten, eerste mi
nisters. voorzitters van parlement, professors
van Wederlandsch recht, en meer andere
invloedrijke mannen.
Oe ScathoEieke betooging te
Leuven.Hot inrichtingskomileit heeft
al eene macht bijtredingen bekomen. Zoo
onder andere van den arrondissementbond
van Brussel, de meetingpartij van Antwerpen,
de katholieke^ kringen van Bergen, Gent.
Namen, Mechelen, Ath, Nijvel, Aalst, Sint-
Niklaas, Merxem, Brugge, bijna al do Jonge
Wachten van België, een groot aantal volks
bonden, landbouwvereenigingen en studen
tenkringen. Zooals ge ziet, liet zal eene be
tooging zijn van belang.
Het aatiial talen. Weet ge,
hoeveel er zoo al omtrent bestaan en gespro
ken worden Rond de 2700 talen en dia
lecten Hij die er 5 kan spreken is al een
felle, hij die er 10 kan, een buitengewone
geest maar Hij, die er 2700 aan de menschen
heeft kunnen geven, hoe groot is Hij niet
Ja. groot is God
Niet gemakkelijk. De Hol
landers hebben de uur van Greenwich laten
varen en de uur van Amsterdam aangeno
men. zoo dat de Hollanders nu* met hunne
uurwerken die officieel juist gaan, 20 minu
ten vóór ons staan. Dat is voor de Belgische
reizigers die in of uit Holland komen niet ge
makkelijk.
De Paus genezen. Velen onzer
lezers en lezeressen zullen nog altijd twij
felen of de H. Vader nu wel werkelijk ge
heel hersteld is.
Wij zijn zoo gelukkig bun te kunnen mee-
deelen, dat de genezing inderdaad volkomen
is en dat de H. Vader zijne gewone werk
zaamheden heeft hernomen.
Hoe de famiéie Anseele het
verstaal. M. De Coster was hulpon
derwijzer te Gent. Hij is onlangs gekozen als
voorzitter van de omschoolsche werken,waar
eene jaarwedde aan .vast is van 4500 fr.
M.DeCoslerisde schoonbroer vanM.Anseele.
Twee broeders van M. Anseele, zijn reeds
hoofdonderwijzer, hoewel deze twee, nog
jong zijn en vele andere onderwijzers met
lange jaren dienst, over het hoofd zijn ge
sprongen. Verleden jaar werd de zoon Smeets
in Henegouwen ook bij voorkeur tot eene
schoone plaats benoemd. Als zulke voorkeur
en willekeur nu al gebeurt,wat moet het dan
worden als socialisten eens heer en meester
zullen spelen. Dan zal 't er lief uit zien
Schoon inenssosn. M. Mazerat,
voorzitter van de «Crédit Lyonnais heeft
zijn ontslag gegeven. Zijn vrienden hebben
hebben hem een pensioen toegestaan van
750,000 frank. M. Mazerat is 80 jaar oud.
Een 12 jarig meisje ergeiijk mishandeld en
de keel afgesneden. De moordenaar werpt zich
onder eenen trein en wordt vermorzeld
De zelfmoord van Borst
In ons laatste nummer meldden wij dat er
nabij de statie van Burst een persoon zich
onder den trein geworpen bad, na vooreerst
gepoogd te hebben zich te verdrinken.
Wij waren er ver af, te vermoeden, dat de
zelfmoordenaar eenigo minuten vooraleer
zijn wanhopig besluit ten uilvocf te brengen,
een meisje vermoord had en dat zulks onge
twijfeld de drijfveer >7;nor zelfmoord was.
Een akelige ontdekking
Te Bavegem-Beneden wonen langsheen
de baan, de echtgenooten Emiel Schepens
en Sylvia Leus met hunne vijf kinderen,
waarvan het oudste een meisje was, de 12ja-
rige Gelina.
De vader, Emiel Schepens, was in Frank
rijk in den oogst gaan werken.
Rechtover hunne woning staat de hoeve
van den landbouwer Vèttenberg, die daar
met zijn 2S jarige zoon Acliiel woont.
De kleine Celina was er dus goed gekend.
Zaterdag morgenwas de kleine Celina
naar den akker gezonden, nabij de grens
scheiding van Bavegem en Letterhautein,
om er in een klaverveld wat onkruid uitte
trekken. Het meisje voerde een kruiwagen.
Het moisje bleef weg, alhoewel zij maar
een tweetal uren afwezig moest zijn.
Het werd twaalf ure en nog was de kleine
niet terug.
De moeder, ongerust, en een ongeluk vree-
zende, ging haar dochtertje opzoeken.
Rond half een kwam zij nabij haar kla
verveld, en vond er haar dochtertje onder,
een elsstruïk uitgestrekt liggen.
Het meisje lag op den buik en scheen te
slapen.
De moeder dacht dat haar kind onpasselijk
was en vroeg liaar of zij niet wel was.
Toen zij echter haar kind wilde opnemen,
en het hoofd oprichten, stiet de arme vrouw
een vreeselijke noodkreet uit. Slechts dan
bemerkte de moeder, dat haar dochtertje het
hoofd bijna geheel van de romp gescheiden
was
Zulks was te veel voor de ongelukkige en
kermend stortte zij op het lijkje van haar
dochtertje.
Zoo werd de arme moeder eenige minuten
later met haar kind gevonden.
Het gerecht.
Onmiddelijk werden overheden on policie
verwittigden kort nadien, bevond zich reeds
een overtalrijke menigte ter plaats.
De zoon van den veldwachter reed in volle
vaart naar de gendarmerie van Oordegem,
en de wachtmeesters Schohhens. Bodson en
Verlhé vlogen ook per rijwiel naar de plaats
der misdaad.
Het onderzoek.
De bevelhebber Schohhens deed onmidde
lijk op de plaats waar het lijk gevonden
werd, een onderzoek. Het meisje had in de
handen eene peer, waarin reeds geheten was,
en in den zak van haar kleedje stak ook nog
eene peer. Verders scheen alles aan te dui
den, dat het slachtoffer zich tegen haren
moordenaar wanhopig moest verdedigd heb
ben; ook was het duidelijk, dat hel slacht
offer crgelijke mishandelingen had onder
gaan. Het lijkje lag in een grooten bloed
plas.
Bevelhebber Schohhens gaf onmiddelijk
hevel, het volk achteruit te drijven, ten
einde de omliggende plaatsen te kunnen
doorzoeken, doch men vond er niets dat
eenig spoor kon geven van den moordenaar.
Eene belangrijke verklaring.
Toen de gendarmen nog volop in het ronde
op zoek waren, kwamen Frans Callebaut en
Jan Loetens verklaren, dat zij rond den mid
dag een persoon hadden zien door het veld
gaan, die er zeer gejaagd uit zag en gedurig
omzag als vreesde hij achtervolgd te worden.
Zij hadden hem erkend als zijnde Achiel
Vettenberg. Eensklaps nam de man een loop
en sprong in eenen breeden rootput. Calle
baut ging naar den put om te zien wat er
gaande was, doch toen Vettenberg hem zag
komen, kroop hij langs den overkant uit den
put en liep door liet veld weg met beslijkte
kleederen.
Callebaut en Loetens dachten dat de man
niet wel in het hoofd was.
Eenigen tijd later vernamen zij dat er zich
een persoon onder den trein geworpen had
tussclien Burst en Resseghem.
Zij gingen zien en herkenden in den zelf
moordenaar, den persoon dio reeds in den
rootput gesprongen was.
In de kleederen van het lijk werden ook
verscheidene peren gevonden.
Vadar Vettenberg werd verwittigd, en
kwam het lijk van zijn zoon herkennen.
Het parket.
In den namiddag nog, kwam het parket
van Dendermonde te Bavegem aan en begaf
zich naar de plaats der misdaad, alwaar het
lijkje nog berustte.
Verscheidene lichtdrukken van het lijkje
werden genomen, waarna toelating gegeven
werd hel lijkje der kleine Celina naar het
ouderlijk huis over te brengen.
Het parket had ook onderricht gekregen
over de zaak van Burst en gaf hevel de
peren te halen om ze te vergelijken met deze
welke op het lijk der kleine Celina gevonden
werden.
Het waren dezelfde peren. De bevelheb
ber Schohhens begaf zich daarop naar den
boomgaard der Vettenbergs en daar stond
een perelaar, waarop ook dezelfde peren
groeiden... Er is dus weinig twijfel, of
Achiel Vettenberg is de moordenaar der
kleine Celina Schepens.
Hoe de misdaad gepleegd werd
Het zou dus niet moeilijk zijn om liet too-
neel der misdaad samen te stellen.
De moordenaar zal de kleine Celina hij
zich gelokt hebben, door haar peren aan te
bieden en haar dan mishandeld en vermoord
hebben...
Roerende tooneelen
Hartroerende tooneelen hadden plaats,
Zaterdag namiddag rond de plaats waar het
lijkje gevonden werd. Al de omstaanders
weenden en de verontwaardiging der menigte
was algemeen.
Zondag is vader Schepens, die per tele
gram verwittigd werd, te huis gekomen.
Men oordeele over de droefheid van den ar
men man, toen hij zijn kind in zuiken vreese-
lijken toestand wederzag. Do ongelukkige
was geruimen tijd onmachtig zelfs eene
klacht te uiten.
Het parket nogmaals ter plaats
Zondag is het parket van Dendermonde
voor de tweede maal ter plaats geweest, om
de lijkschouwing te doen. Daaruit bleek dat
de moordenaar inderdaad zijne lage driften
heeft bot gevierd op het arme slachtoffer.
Maandag morgend is de bevelhebber
Schohhens naar Dendermonde vertrokken,
met de kleederen welke het kleine slachtof
fer droeg, toen het vermoord werd.
De opschudding in de streek is overgroot.
De ouders durven hunne kindertjes niet meer
alleen op straat laten gaan.
gewezen-volksvertegenwoordiger, reizende in Kongo
x.
Zondag 11 Juni 1911.
Molangalé Bijnamen
Gedurende de Zondagrust onzer pakken
dragers, gaan we, M. Sauté en ik, het dorp
Motanoalé en zijne 370 huisjes nauwkeurig
bezoeken.
Molangalé beslaat uit drij afgezonderde
dorpen alle drij palen aan de oevers der
Luizirivier. De hoofdman der drij gemeenten
is Nkéka en in elk der drij dorpen heeft hij
een zijner zonen als ouderhoofd of Iiapita
aangesteld.
Men kweekt hier tabak, sorgo, maïs en
boonen, eene soort van beukenoot, colanga,
aardappelen en maniocworlels als fruiten,
de papayen (meloenen) banannen en citroe
nen. Men treft in Molangalé kiekens en
duiven aan geene geilen of andere vier-
voertige dieren.
De huizen, uil slokken, kleem, strooi of
riet. zijn vierkantig of rond. Schouwen,
zolders, kelders, trappen zijn hier onbekend.
Verre vail u tegen te lachen met venstors-.
oogskens, hebben de woningen zelfs geen
holletje om lucht te nemen ze zijn van bin
nen donker en zwartgerookt. De rook gaat
het deurgat uit of zoekt zijnen weg door liet
strooien dak. De deuropening wordt gesloten
met een paneel uit rieten stokken. Dat pan-
neel, grooter dan liet vierkantig hol dat liet
bekleedt, wordt van binnen met eenen slok
vastgemaakt. Is gansch liet huisgezin huilen
enwenscht mende deur toe te doe>, dau
wringt men met eenen draagstok eene eigen
aardige loegeslotene koorde, welke vast is
aan liet middenpunt van het paneel. Wanneer
die koorde spant en vastgehecht is, hebt ge
de deur.... op slot.
Kouzenstoppen moeten de vrouwen niet
kunnen, want kouzen dragen is een onbekend
luxus. Naaien kunnen de zwarte huismoeders
iet'of wat en dikwijls is do man behendiger
in 't vrouwenwerk dan zijne gemalin. Denkt
docli niet, beste lezers, dat de neger is de
man van complaisance die zijn vrouwtje
op zachte kuskens laat rusten en droomen.
Alle lastig werk valt do vrouw ten deele.
Op het hoofd vrachten dragen, sorgo stam
pen, water lialen, op het veld werken dat is
het lot van het teederste deel van het 't zwarte
menschdom terwijl, de mannen, de chef
meest hunnen tijd verslijten met palaberen
of babbelen, 't Is dus de verkeerde wereld,
of heter, de wereld van vóór Christus. De
juffers en damen der beschaafde wereld heb
ben de achting, die ze omringt, en hunnen
goeden toestand te danken aan 't Christus-
dom de negerinnen hebben die achting en-
de verzachting van hun lot nog af to wachten
van het christendom I
Alle Europeanen krijgen ran de Kongo
lezen eenen bij- of lapnaam, zoo is deze van
M. Sauté Boyna Mafupiliet. geen zeggen
wil de kleine mijn lapnaam is Boyna
Mondéfu of de man met den baard. Van den
dag dat ik België verliet, bleef ik ongescho
ren en met vollen baard in Kongo getreden,
wierd ik. volgens den eersten indruk, her
doopt. Komt hier dus naar Diericx niet
vragen, men zou u antwoorden - Apara
Beslaat niet
Maar, kom ik, binnen 10 jaar, terug in
Afrika,men zal mij nog groeten Boyna Mom
dé fa. Na 10 jaar, zal men nog weten te
zeggen of ik goed of slecht deed met de
inlandschen, want de zwarten kennen rap
en gedurende lange jaren de witten die hun
genegen zijn, alsook deze die onrechtvaardig
handelen. Zwarten, die, ter school geweest
zijnde, een weinig fransch spreken, vertellen
op wondere wijze van Belgen die hier ver
hieven en weten te zeggen de Belg, hem
met zijnen lapnaam noemende, was goed
voor ons, gene was onmenschelijk en we
zouden voor hem niet meer willen werken.
Ilij die geschikt is in Congo te verblijven,
moet er zich op toeleggen de taal van het
volk aan te loeren en zoo veel mogelijk met
de Kongolezen in betrekking te komen. Dat
is immers een algemeene regel wie is de
Vlaamsche werkman die niet gaarne in zijne
taal aangesproken wordt De menschen zijn
Lier zacht van aard en verlangen niets heler
dan onderwezen en beschaafd te worden. De
beschavers moeten zich met liefde buigen
naar deze die ze willen beschaven het is de
kranke niet die zich knielt hij den geneesheer
maar wel de doctor* hij den zieke
Kongotrottek.
Verbetering.
Algemeen wordt gezegd dat de toestand
veel minder gespannen is en de hoofdpunten
opgelost zijn. Alleenlijk blijft er nog eene
groote moeielijkheid om al de bijzonderhe
den op te lossen naar ieders voldoening.
Doch de verbetering in den toestand doet
zich in de Beurs gevoelen en dit is voor
zeker een gunstig voorteeken.
Niet waar
De zinspelingen van de Times dat
Duitschland een oog had op de Portugeesche
en Belgische bezittingen is niet waar volgens
de Gazette de Cologne Het is een uit
vindsel van liet Engelsch blad om Duitsch
land te Brussel en te Lissabon verdacht te
maken. Het is juist zooals wij het zelve over
een paar dagen hebben gezegd Engeland
tracht te roepen Houdt den dief, om zelf
met den gestolen buit te kunnen wegloopen.
Ook onwaar.
Sommige Duilsclie bladen schrijven dat.
M. Kiderlen-De Waechter, de Duitsclie ge-'
volmachtigde, zijn ontslag zou hebben ge-j
geven, doch eerst zou kenbaar maken na de
oplossing der moeielijkheden. M. Kiderlen
zou het niet eens zijn met den Keizer.
Andere gezaghebbende Duitsche bladen
logenstraffen ten stelligste dit bericht.
De hoofdzaak.
Ja, de hoofdzaak is dat er ontspanning
komt. De duistere, zware wolken drijven
stilaan af, en dat is het voomaamsto
