Op naar Leuven!
'T EEN EN 'T ANDER
ONZE VOLKSREIS
NAAR ROME
4e Reeks brieven van
M. Vincent Diericx
3DAGI3LA.D
STRIJDLIED voor ie Betooging van 27 Augustus te Leuven
De stakingen in Engeland
De Marokkokwestie
Een vast standpunt.
Onweders in Italië
Brusselsche Briefwisseling
Zeventiende jaargang nr 199.
2 CENTIEMEN HET NUMMER Zondag 27 en HSaandag 23 Augustus 1911
ABONNEMENTEN:
Zes maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle postbureelen van het land.
EERSTE UITGAAF, 4 uren 's avonds.
TWEEDE UITGAAF, 7 uren 's avonds. «g»
BURE:1L_EN
TE BRUSSEL j TE AALST
728, Steenweg van Waterloo, 728. I 9, Kerkstraat,
Telefoon 114
Bestuurder: J. Va Nuffel-De Gendt
AANKONDIGINGEN:'
KI. aank. (1 tot 4 kl. reg.) fr. 0.60
3° bladz. (de regel) fr. 0,50
4* bladz. (do regel) fr. 0,30
Financ. aankon, (per regol)fr. 2,00
Reklamen (per regel) fr. 1.00
Gemengd nieuws (per regel) fr. 2,00
Recht, herstelt, (per regel) fr. 2,00
Overlijden (per regel) fr. 2,00
Het is de dag van Leuven, de dag
dat de katholieke afvaardigingen en
maatschappijen den tol van dankbaar
heid gaan betalen aan Staatsminister
Schollaert, die dank zij het sluw en
boosaardig optreden der tegenpartij,
gevallen is to midden van de grootste
volksgezindheid.
Er was een tijd dat Frére-Orbon, de
groole liberale minister van eertijds,
die zoovele jaren den dwingeland had
gespeeld over de liberale partij, van
hol bewind werd gedonderd door de
bliksemende verontwaardiging zijner
eigen partijgonooten. Staatsminister
Schollaert heeft eene groot© daad ver
richt. met zoo manmoedig een recht
vaardig schoolwetsontwcrp neer te leg
gen liever als zich over te geven,
lieeft hij verkozen af te treden, on dit
aftreden heeft M. Schollaert nog hoo-
ger verheven!
Het aftreden van M. Schollaert sproot
niet voort uit eene hem vijandige stem
ming, want nooit of nooit stond eene
meerderheid zoo vast, zoo sterk, zoo
kompakt, rond een kabinetsoverste ge
schaard, als bij het ontslaggeven van
M. Schollaert.
Het is Zondag feitelijk geene
krachtvertooning van gansch hot ka
tholieke land de betooging gaat uil
van de Leuvensche vrienden en geens
zins van de officieel© partijinrichting
noch van het Verbond, icr katholieke
kringen van België, noch van den Bel
gischen Volksbond, noch van den Boe
renbond, noch van de vergadering der
Rechterzij van Kamer of Senaat, en
toch zal de betooging een echt natio
naal karakter vertoonon. Duizend
maatschappijen uit alle streken van
het land hebben hunne toetreding ge
zonden duizenden andere vereenigin-
gen hebben besloten eene afvaardiging
te zenden bestaande uit twee en drie
man'; en hoewel Leuven enkel eene
provinciestad is van iets boven de
40,000 zielen, en dus niet kan verge
leken worden bij Brussel dat gelegen
is in een centrum van boven de vijf
honderd duizend zielen hoewel Leu
ven heel moeilijke correspondentie
geeft met verscheidene doelen van het
land, en dat le Brussel, uit alle be
langrijke middenpunten, de treinen
rechtstrechts toekomen, hoewel te Leu
ven het eene betooging geldt die van
plaa'selijk, een meer nationaal karak
ter, door den wil der katholieke bevol
king zelf, heeft verkregen, en dat te
Brussel, officieel en sinds maanden en
nog maanden, de betooging door den
algemeenen partijstaf van de linksche
en de uiterste linkerzij was op touw
gezet zoo moet het ons toch geenszins
verwonderen, alle bluf terzij gelaten
dal wij te Leuven meer mannelijke
manifestanten zullen zien als te Brussel.
Wij drukken er dus op, dat men in
dit geval geene rekening mag houden
van de duizenden vrouwen, die te
Brussel in de rangen liepen.
Het beheer der IJzeren wegen heett
reeds 39 bijzondere treinen moeten
inrichten en nog 12 andere zijn bespro
ken dit maakt dus te zamen 51 spe
ciale treinen. Nu op 15 Oogst wax'en
er 100 bijzondere treinen doch men
mag deze twee punten niet vergeten
Eerstens van die 100 speciale treinen
waren er vijftig te veel gecomman
deerd met de vijftig andere had men
meer als genoeg gehad om de 48,260
reizigers te vervoeren tweedens de
15 Oogst is de dag van 't jaar, waarop
doorgaans meest van al gereisd wordt.
Die punten wilden wij even in 't licht
stellen, omdat het in dit geval niet
mogelijk is eene rechtstreehsche verge
lijking te maken tusschen de twee be
toogingen. Doch houdt men rekening
met de verschillende omstandigheden
en de noodige verhoudingen, dan is
de betooging te Leuven een echte, een
groote, een volledige triomf.
W ij hebben vernomen dat sommige
personen op het laatste oogenblik Zijn
teruggetrokken uit vrees van slagen
en stampen op te loop en. Wij zeggen-
rechtuitDie menschen hebben goed
gedaan. Bangerikken of vreesachtigen
passen niet in dezen strijd. Als het er
op aankomt, moet men kunnen en
durven toonen dat men man is. Tc
Brussel en levens overal, laten wij de
antiklerikale betoogers met rust. Per
soonlijk hebben wij nooit de Land tegen
iemand opgestoken doch dit durven
wij hier openlijk verklaren Wij den
ken, wij willen en wij eischen, dat de
straat zoowel voor ons is als voor een
ander wil men ons de straat ontzeg
gen, durft men de hand tegen ons
opsteken, of is men zinnens, zooals dit
nogal eens gezegd wordt, is men zin
nens op ons to kloppen, welnu, hei
zij op voorhand geweien en ieders
verantwoordelijk in tijds vastgesteld,
maar wij zullen tuigen kloppen
AAN DEN HOOGGEACHTEN HEER STAATSMINISTER SCHOLLAERT
Uit achting en bewondering eerbiedig opgedragen
Wijze Naar Wijd en Zijd.
Woorden van Leo Criok, Aalst.
De Kerk werd steeds belcampt door d'helscho macht,
t'Allen tijd heeft de vijand gezworen
Dat mot 't Geloof, 111 't jeugd! v hart versmacht,
<">Ak de ziel van het kiud moei verloren.
Doch der Vlamingen moed heeft uog immer gefaald,
En thans ook staan zc op wacht, 't oog in gloed, 't hart gestaald J
REFREIN
Op, Broeders, op, ten strijd' getogen.
Wij willen recht, geen slavernij
De Schoolwet moet er door l
Luid en plechtig zweren t wij
Een Man stond op, een onverschrokken Held
Om ons cliristene scholen te wreken
Om langgeleden onrecht en geweld
Mot zijn ijzeren arrem tc breken.
Doch de vijand verplet door dat heerlijk verschiet,
Schoolde saam, en hij zwoer Schollaért's Wet komt er niet
En ziet, één stond scheen d'helsche wensch volbracht
's Vijands h*ir juichte reeds opgetogen
Maar wie verwint een Schollaért's moed en kracht I
Toch geen geus trots zijn sluwheid en logen
Uit het land stijgt één kreet, immer machtig en groot
Heil aan U, o Schollaert I man van plicht tot ter dood
En moesten we ooit o droeve ramp voor 't land I tg'
Nog eens 't Kruis uit de scholen zien wijken.
Het Kruis, door ons in 'thurt van 't kind geplant,
Blijft, daar staan, en steeds hoog zal liet prijken I
Ja. zoolang een van ons zijn harte voelt slaan,
Uh.iit het kind Christus i .i.d en geen geus komt er aan t
Doch neen. geen nood, we wijken geenen voet j
Thans is i uit met geweld en bedreigen
De vijand koom on smachten in ons bloed
Zullen wij vooraleer 't hoofd te nijgen.
Ja, zoolang aan ons hoofd nog oen Schollaert blijft staan.
Waait ons vlag immer hoog, eu geen geus kan of aan l
Eene uStncnf ïfjing, Wij ont
vingen van een der inr o liters de uitnoodiging
een bezoek te brenger, aan de werken van de
Vlaamsche Kermis -• Tot neg toe ontbrak
ons de gelegenheid, Joch zoodra wij iets
gezien hebben,zullen o.' ;o lezers en lezeressen
het ook weten.
Ondorlusschen wort - n zij van nu af reeds
uitgenoodigd op de op- ning van de Vlaam
sche Kermis die vo! ens veler getuigenis,
iets gaat zijn builen verwachting.'
De muilplaarDe plaag- schijnt
eerder toe-dan af té* nemen. Op einde Juli
waren er 5225 nieuw stallen besmot met
50105 hoornbeesten, 3 J607 zwijnen en 8113
schapen. De gevallen ioen zich voor in 668
gemeenten van 't land Van die 81000 nieu
we besmette dieren zijn er 55000 in West-
Vlaanderen en 14000 in de provincie Luik.
Het is een harde slag voor onze brave
neerstige landbouwers
Ze moeten wel bekennen.
In de Peuple van 23 Oogst, staat een
brief die als volgt begint
Sedert do aankom, t van M. de Broque
ville, zijn verscheidene hervormingen ten
gunste van het arbeidsi ersoneel aangebracht.
Wij zouden den min ster niet te veel kun
nen golukwenschen ov r de genomen beslis
singen en wij hopen it hij in den weg dien
hij zich afgeteekend heM't, zal volharden.»
Als socialisten zelf ;-.oo iets-beginnen te
schrijven, dan moet li i wel zijn dal de her
vormingen iets buitu ewoon schoons en
voordeeligs zijn.
Neem aan, a 't belieft.
Gezel Vandervelde hei verklaard aan een
socialistischen dagblad i rij ver te Amster
dam De Belgische s ialisten hebben alles
•an de liberalen bekopen, zonder iets te
hebben moeten toegeve
De Indépendanco. schrijft Wij we
ten niet of dit interview,- ftAft plaats gehad.
dit geval, beefl do socialistische lei
der zeker ongelijk gehad niet meer acht te
géven op de eigenliefde der liberalen.
De eigenliefde der liberalen Maar die
is in al de roode volkshuizen bij de collectie
der oudheden gezet. Met is waar, de socia
listen hebben zo zelfs de eoreplaals gegeven.
Arme liberale partij waar is uwe oude fier
heid nu gevaren
Om ter hoogste Chicago had
vroeger helrekord derlioogsle huizen sinds
lang echter werd deze stad geklopt door
New-York. We geven de hoogste huizen van
New-York op.
De Hudson en Manhattan! heeft 22 ver
diepingen en 92 meters hoogte de City of
Investing Building heeft 32 verdiepingen en
166 meiers hoogte de Tour Singer heeft
<17 verdiepingen en 204 m. hoogte en de
Melropolitain Life telt 50 verdiepingen en
233 meters hoogte.
Weldra zullen er nog hooger gebouwen
komen. M. O. J. Semscb, ingenieur te New-
York, heeft verklaard in de Scientific
American dat de berekeningen door hem
gedaan, toelieten to verklaren dat de hoogste
gebouwen konden komen tot 666 meters
en 150 verdiepingen, zonder een gevaar le
worden voor de openbare veiligheid.
(negentiende vervolg.)
Van de Fonteinenplaats begeeft men zich
langs het Noord-Westen naar het Grand-
Hotel en de St Bernardusplaats (Piazza San
Bernardo). Op den iioek dezer plaats en der
Twintigste Septemberstraat, vindt men de
fontein van het Acqua Felice, opgericht in
1583 door Dom. Fontana. Hel water, dat
deze fontein bevoorraadt, komt van de
Albanscke bergen. Het bijzonderste beeld
dezer fontein is eene slechte nabootsing van
den Mozes van Michcl-Angelo, door Pros-
pero Bresciano.
In het midden der Fonteinenplaats, juist
voor den ingang van de kerk van Sle Maria
der Engelen, bemerkt men oen groote wa
terstraal.
Reeds van verre ziel men don straal in de
hoogte gaan, en 's avonds bij elektrieke ver
lichting, is het schouwspel zeer merk .vaar
dig. Deze fontein is versierd met vier groepen
zeemonsters en zeegodinnen door Rulelli.
Hot water komt van hol Aqua Marcia, eene
waterleiding welke in 1869 torug aangelegd
werd.
De FfaiVaai'ofut/e(Nationale straat) welke
aan de Fonteiuenplaats, rechtover den groo-
ten waterstraal baren oorsprong heeft, is
eene der meest bezochte stralen van Rome.
Daar en in het Corso Uiuberlo, is er schier
gedurig beweging. Links beeft men het Qui
rinaal Hotel en Sl PaUluskerk, Doze kerk is
eigenlijk eene moderne Amerikaansche ka-
pol, in golhischon stijl, versierd mot schilde
rijen van M. Burne-Jonos.
Do bijzonderste kruisstraten zijn de Via
Sixtine, gewoonlijk Via Quattro Fontano ge
naamd langs den rechten kant en de Via
Agostino Depretis links.
Deze laatste straat leidt naar do kerk van
Sinte-Mario Majeure.
Rechts, in de Via Nazionale, treft men
nog de kerk van St-Vitalius aan, een klein
kerkje, thans veel lager dan do straatweg
gelegen. Daarnaast heeft men de gaanderij
der moderne Aimstf (galleria Nazionale d'Arti
moderna) een prachtig gebouw, waar men
de volledigste verzameling vindt der schilde
rijen en beeldhouwwerken van Italiaansclie
meesters der XIX0 eevw.
De ingang is kosteloos 's Zondags, van 10
tot 1 ure en in de week 1 fr.van 9 tot 3 ure.
Op hot gelijkvloers van de gaanderij vindt
men bijzonderlijk beeldhouwwerken, waar
onder Jezus en Magdalena, door Lifariello
Euchide als kind. door Ginotti Slapende
horder, door Belliazzi. Op het eerste verdiep,
vindt men bijzonderlijk schilderijen, waar
onder de merkwaardigste zijn Ecce Homo.
door Oiseri Jezus in het hofje van Gellisé-
mani, door Perrariin liet naburig kabinet,
Triomf van Venus, door Podetli, dan volgen
eene ganscbe reeks kleine doeken, van ver-
schillige schilders, waaronder ook van Gé-
lentano, Polizzi, enz. enz. In de tweede zaal
treft men aan de Maagd van den Nyl door
Taruffini in den tempel van Venus, door
Sciuti in den tempel van Bacchus, door
Muzioli.
Iu de derde zaal vindt men Begrafenis
van Juliette (uit Romeo en Juliette) door
Vannutelli. In de 4',a zaal ecnige kleine
schetsen, door Paustini en Barabino. In den
gang boven vindt men ook nog verscheidene
prachtige tafereeien van Michotli, Nono,
Bazzani. Verder in de zaal nr 5, scbilderijei:
van Sassi, Vizzotto-Alherti, Caslelli, De
Martino, enz. Beneden in den gang treft men
cano kolossale broi.z.-a groep aan, de Ro
meinsche Saturnalen, doorBiondi.
Te Londen mag de strijd -foor 't oogenblik
als geëindigd worden aanschouwd.
To Liverpool echter duurt de staking nog
voort eu gobeuren er dagelijks onllusten.
De bemiddelaar van Londen is nu naar
Liverpool getrokken, om de zaken trachten
klaar te trekken.
De Fransche ministers zijn het eens ge
worden over de voorstellen die zij aan Duilsch-
land nu willen doen. Eindelijk kan uien
vertrekken van een bepaald standpunt. Zoo
Duitschland tevreden is met de Fransche
voorstellen.dan mag men aannemen dat alles
zich naar wensch schikken zal.
Overgroote schade. Talrijke slachtoffers.
Eene reeks hevige onweders, vergezeld
van geweldige stortregens, is over geheel de
Noordstreck van Italië losgebroken. Gan
scbe gemeenten werden overstroomd, banen
afgesneden, bruggen weggerukt.
In de dorpen der provincie Sondrio zijn do
inwoners ingesloten en zelfs van het noodige
voedsel beroofd. In de vallei van Masino is
een badhuis geheel door het water omringd
en een houderdtal personen, waaronder M.
Marcora, voorzitter der ltaliaanscho Kamer
zitten er ingesloten.
Te Talamone stroomde het waler zoo ge
weldig over het kerkhof, dat do helft van
het kerkhof wegspoelde. Op de Adda ziet
men sinds een tweetal dagen talrijke in ont
binding verkeerende lijken, stukken van
doodskisten enz., drijven.
In den omtrek van hot Comomeer, is de
schade onberekenbaar. Do zijdefabriok -n
kunnen niet werken. De beken, tot snelvlie
tende slroomen gewassen, hebben bruggen,
telefoonpalen, enz., medegerukt.
Het elektricileilwcrkhuis van Morbcgno is
vernield. Te Porlezza slaat de spoorbaan ge
heel onder water. Talrijke sloepen zijn ver
gaan. Hot waterpeil van het meer van
Lugano is met meer dan een meter geklom
men. Al de huizen langsheen liet meer staan
onder waler. liet Oudoriingenhuis te Lugano
werd gedeeltelijk door hot water vernield.
Te Brescia werden verschcidone personon
door den bliksem gedood.
In den omtrek dor stad is alles vernield.
Te Abquaseria werd eene gehoelo familie
door den vloed roodogesleept. Men kon geen
enkelo persoon redden.
Het gouvernement hoeft de noodige maat
regelen genomen om de bevolking der ge-
leisterdo streken ter hulp te komen,
gewezen-volksvertegenwoordiger, reizende in Kongo
xv.
Kilwa, 21 Juni 1911.
Bij de vrienden
Het manschap van den Wangermcebool is
aan wal van Kilxca verwacht en we zijn met
eenigen door de heeren Grauwé en Lcscor-
nez, uitgenoodigd op een middagmaal. Het
huis van don heer bevelhebber Van Haesen-
donck, daar toe best geschikt, werd gekozen
als dinerzaal.
Men kan zich niet inbeelden welk genoe
gen het doet, aan een reizenden man, Kongo
door, overal en altijd welkom te zijn. bij do
Belgen.
Kilxca spande de kroon het onthaal was
hartelijk, broederlijk, on nooit zal ik de dap
peren, die ik daar ontmoette, genoeg kunnen
bedanken.
Hel diner was fijn, gesmakelijk werd daar
geëlen, matig gedronken. Vlaamsche leute
en Waalsche geestdrift wedijverden om ter
meest en hard viel liet ons zulke goede
vrienden te moeten verlaten.
Om 5 uren, waren we allen aan boord van
den Wangermée Rond liet uur van
't avondmaal, verlieten de Kilwaschc den
stoomboot en de overblijvers, waaronder ik
me bevond, smulden lekkere en overvloedige
viscbgereciiten.
's Avonds, in volle maneschijn, plaatsten
we ons bed op het dek en voor de cersto
maal van mijn leven sliep ik in gansch
opene lucht. Beschut door het overdek en
min of meer door zeildoeken, werden we
zacht in slaap gewiegd door het op anker
liggende schip, dat op de klapperende golfjes
v\ eg en weer walst.
's Nachts, schoot ik wakker. Wat is het
-roed. in een degelijk bed den <5ehern»h
zuiveren lucht te ademen eu wat was ik
verrukt te rusten in een zoo groote slaap
kamer, wier blauw gewelf met een millioen
schitterende sterren versierd was.
De flikkerende lichtjes willende tellen,
.iel ik, volgens dichters spreek, terug in de
armen van Morpbée, de koningin van 't rijk
der droomen....
Kongotrotter.
Volgend schrijven wordt ons toegezonden
uit Brussel.
Brussel, den 26 Oogst 1911.
Eiken Zomer-Zondag trekken de Brusse-
leers naar den buiten, waar verscheidene
feesion plaats hebben. Zondag reden een
duizendtal Brusseleers naar Hal, op een
kwartier rijdens afstand gelegen van de
hoofdstad, om er de eerste der vijf verloo
ft ingen van het groot mysteriespel Maria's
Leven, bij te wonen in de nieuwe zaal van
het Gildenhuis, die 2000 personen kan be
vatten. Die zaal is op 3 maanden gebouwd
door een ondernemer en al de ambachten
van het stadje Hal, onder de leiding van
bouwmeester Sency. Dit drama werd ge
schreven door professor Walgrave en het
muziek gemaakt door M. Moortgat, kapel
meester van de Onze Lieve Vrouwekerk to
Hal. Al de levende tooneelen worden met
kunst en overtuiging weergegeven. Het
werk heeft een waar karakter van verleidend
archaïsme. De rollen van do Maagd en van
kindje Jezus verdienen vooral vormeld te
worden. Deze laatslo rol wordt vertolkt door
M. Jos. Pètre, gemeenteraadslid van deze
stad, en wordt volmaakt gespeeld.Minister
Carton do Wiarl vercerdo deze opvoering
met zijne aanwezigheid. De 2d0 vertooning
heeft Maandag plaats en wordt voorgezeten
door uw verkleefden bisschop van Gcnl,
Mgr. Stillemans.
Zondag 3 September processie ter gele
genheid van de kermis. Het meerendeel der
groepen van de vertooning zullen er aan
deelnemen.
Maandag heeft de sluiting van de foor
te Brussel plaats gehad, na 5 weken schoon
weder. De ontvangsten moeten groot zijn
geweest, de herbergiers ook hebben gouden
zaken gemaakt. Dc andere inwoners van het
kwartier zijn blij dat de foor gedaan is
nu zullen ze gerust zijn en kunnen slapen.
IIol kartel is dus voorloopig gesloten in
de hoofdstad tusschen liberalen, progressis
ten en socialisten. Hot moet enkel nog goed
gekeurd worden door de algemeeno verga
deringen, wal slechls eene formaliteit is...
Het kartel is eene fopperij, houdt de liberalo
Journal <!o Liège - staan, on do meerder
heid der liberale mandatarissen, denken hot
ook, zegt liet blad. Voor do uitslagen van
't kartel, als voor den karlelstoet van 15
Oogst, zullen de stembrieven hel laatste
