BUITENLAND.
'T EEN EN 'T
no Or 13 3E-. 23
Aam liet adres der tegenstrevers.
Een kompSot tegsn Koning Aüons X"'
Fiasco's
Vreeselijke moedermoord
03 GËhslnizinRiga misdaad van Gilly.
De Marokkokwestie
EEN VREESELIJKE PANIEK
ZeveiiSiende jaargang nF SC9<
2 CENTIEMEN HET NUMMER
Vrijdag 8 September 1911
ABONNEMENTEN?
Zos maanden 4 franken. Een jaar 8 franken,
inschrijving in alle posthureelen van het land.
EERSTE UITGAAF, 4 uren 's avonds.
TWEEDE UITGAAF, 7 uren 's avonds.
BUREELEN
720,
TE AALST
BKerkstraat,
Telefoon 114
BestuurderJ. Van Nuffel-De Oendt.
TE BRUSSEL
Steenweg van Waterloo( 728.
AANKONDIGINGEN
KI. aank. (1 tot 4 kl. reg.) fr. 0.60
3» bladz. ide regel) fr. 0,50
4® bladz. (de regel) fr. 0.30
Financ. aankon. Iper regel) fr. 2,00
Reklamen (per re?el) fr 1.00
Gemengd nieuws (per regel) fr. 2.<K)
Recht, lierstell. (per regel) fr. 2,00
Overlijden (per regel) fr. 2,00
Ij .£.5. ULO 5. 1 ül LlJlJi
Wij hebben beloofd terug te komen
op de schoone redevoering door Mi
nister Poullet uitgesproken te Borger-
hout op het banket der kristene onder
wijzers. liet is hetgene wij gaan doen.
Be tegenstrevers hebben onzen mi
nister a{geschilderd als den vijand van
de officieöle onderwijzers. M. Poullet
heett. daar allerbest op geantwoo. d.
1.) Toen ik in den Provincialen Raad
van Brabant zetelde, verdedigde ik
aanhoudend de belangen der gemeen
te-onderwijzers. 2.) In den gemeente
raad van Leuven heb ik te zamen met
mijne vrienden, den schoonsten loon-
rooster voorgesteld voor de onderwij
zers, de liberalen en socialisten hebben
hem niet aangenomen en minder gege
ven. 3.) Ik heb dit jaar als minister
een crediet van vier millioen doen
stemmen om de onderwijzersjaarwed-
den te verbeteren, en die vier millioen
zullen voor een goed deel ten profijle
komen van de officieële onderwijzers.
Toen wij ons zoo breed toonden
jegens de officieële onderwijzers, vroe
gen wij de tegens'revers ook iets te
willen doen voor de aanneembare on
derwijzers. Zij weigerden. Doch wij
hebben een begin gemaakt met de ge
lijkheid en de rechtvaardigheid. Wij
zullen er wellicht toe komen algemeen
te doen aannemen dat de aangenomene
en aanneembare onderwijzers zooveel
waard zijn als de officieële en alzoo
evenveel genegenheid en steun van de
wet verdienen. Wij zeggen Gelijk
werk, ge]yk diploma, gelijke verdien
sten, gelijke kinderen, gelijke werk
uren, dus ook gelijk loonNatuur
lijk, heer minister, het zijn alleen
razende fanatieke kerkhaters die deze
begrippen van eenvoudige rechtvaar
digheid niet verstaan.
De minister kondigt reeds de vol
gende verbeteringen aan
1°) Al de diensten, bewezen als
hoofd- of hulponderwijzer, gelijk hoe
en waar, in scholen die de voorwaar
den vervullen, komen in aanmerking,
dus ook de diensten doorgebracht in
het vrije onderwijs, zelfs vóór de wet
van 1895.
2°) Sommige gemeenten geven hoo-
ger jaarwedden als door de wet is
vastgesteld. Deze gemeenten zullen
ook genieten van de toelage van vier
millioen. Dit zal andere gemeenten
aansporen ook meer te geven dan het
wettelijk minimum.
3°) Wij willen de pensioenen verbe
teren.
4°) Wij zullen aan de gehuwde on
derwijzers, alsook aan anderen die
vele jaren dienst hebben, de vergoe
ding van huisvesting toekennen.
De tegenstrevers zeggen dat wij re-
geeren dank zij eene dubbelzinnigheid.
Het publiek ziet niet klaar in de kwes
tie volgens hen, en zij vragen Is het
sehoohvetsontwerp ja of neen inge
trokken
Wij gaan voor de zoóveelste maal
daar op antwoorden en zullen de pun
ten op de i's zetten.
Het schoolontwerp bevat grondbe
ginselen en formulen van toepassing.
Welnu, M. de Broqueville beeft in
Juni 1.1. heel klaar in don Senaat ver
klaard dat de regeering de bepaling-
van het verplicht onderwijs handhaaft,
en den toestand der onderwijzers wil
verbeteren. Het beroepsonderwijs moet
ingevoerd, of zoo het ingevoerd is,
verbeterd worden. Maar wanneer wij
voorstellen in het belang van het wer
kende volk, het beroepsonderwijs te
volmaken, dan antwoorden ons de
tegenstrevers A bas la calotte
Wij willen dat de weldaad van 't on
derwijs samen gaat met de vrije keus
der school. Wij verlangen die vrijheid
van schoolkeuze in werkelijkheid, de
tegenstrevers enkel op papier.
M. de Broqueville heeft het gezegd,
wij zullen handelen volgens de nood
wendigheden der verschillende stre
ken en groote aandacht nemen op de
overleveringen en de gewoonten vaa
onze landbouwbevolking.
De regeering ziet af van den school-
bou, dat maar eene kwestie van toe
passing is, maar nooit of nooit zal zij
afzien van het princiep, de vrije
schoolkeuze aan iederen huisvader te
vei'zekeren.
Waar is dan onze dubbelzinnigheid,
vraagt de minister. Spreken wij niet
klaar en duidelijk genoeg, zoodat ieder
ons verstaan kunne Niet wij, maar
de tegenstrevers zijn dubbelzinnig. In
de steden bestaat er geene vrijheid op
schoolgebied. De werklieden die niet
willen van de onzijdige school, zijn
verplicht tweemaal voor het onderwijs
hunner kinderen te betalen. Die on
rechtvaardigheid, die ongelijkheid wil
len wij nietEn daarom moeten de
vrije scholen mild en breed onder
steund worden.
Dat is ous program voor den kies
strijd van Mei 1912. Ieder vader moet
vrijelijk de school kunnen kiezen, waar
hij zijne kinderen zal heenzenden. Dat
is het grondbeginselde toepassing
om dit grondbeginsel te huldigen in
werkelijkheid, dat is bijzaak. De re
geering zal door het land gevolgd ■wor
den. Dit werd bewezen door de 80000
betoogers te Leuven, die geestdriftig
hun wil en wensch hebben te kennen
Van nu af tot aan de kiezing, kan er
dus niet te veel over de schoolkwestie
geschreven worden. Lichten wij het
volk in, doen w7ij vriend en tegenstre
ver duidelijk begrijpen, wat wij wil
len en buiten de enge politiekers, die
op voorhand alles afbreken en beknib
belen en bekampen, als het maar van
de katholieken komt, buiten die enge
politiekers, zal gansch België ons vol
gen op den prachtig ingeslagen weg.
Wij strijden voor het recht van den
armen huisvader
Wandelen gezonden. Gezel
Doven, dienstdoende burgemeester van Fa-
milleureux had door de policie aan de bevol
king der gemeente doen verbieden, voorde
processie, zand of bloemen te strooien. Dit
was volgens hem in strijd met de openbare
veiligheid
Twee volksvrouwen strooiden toch, en de
felle d. d. burgemeester deed proces-verbaal
opmaken. M. de vrederechter Chomé van
't kanton Senefle, verklaarde in zijn vonnis
liet bevel van gezel Doyen ongrondwettelijk,
cn de twee moedige vrouwen uit het volk
werden vrijgesproken.
Leve de gelijkheid, hé gezel Doyen En
niet tegen den Godsdienst niet zoo, heeren
socialisten
Vrouwencongres te Heren-
thafis. 400 vrouwen hebben dit congTes
bijgewoond. Wij halen er maar een punt
uit voor onze lezeressen en de moeders van
het Vlaamscho land Moeders houdt uwe
kinderen weg van de duffe zalen van de cine
ma, maar brengt ze in open veld, en leert ze
het natuurschoon bewonderen. Moeders en
toekomstige moeders, onthoudt dit eene punt
wel Leert uwe kinderen het natuurschoon
houdt ze weg van de cinema
Nog voor de vrouwen. In de
program-redevoering van minister Renkin
sprak hij andermaal voor het vrouwenslem-
recht. Als het puur en simpel er moet komen,
dan zal er dees reis ook wel het vrouwen-
slcmrecht komen.
Daar mogen ze rekening op maken. Over
vele jaren waren de socialisten voor vrou-
wenslemrecht nu niet meer Weet go
waarom Omdat er te veel katholieke vrou
wen zijn.
Ziedaar, wat de socialisten met de recht
vaardigheid inzitten, als het hun geen voor
deel bijbrengt Goed om weten, nog beter
om te onthouden
U Ze nadert, ze komtWie
nadert, wie komt er Dat moet ge nu niet
er vragen. Ieder spreekt er van. Ieder
snakt er naar. Wel, de groote en schoone
Vlaamsche Kermis in St-Jozof, in de
Meuleschettestraat. Do inkom is vastgesteld
volgens het program dat wij gezien hebben,
op 20 centiemen, dat is menschelijk.
Heep'iandervflde en c!e teer-
gevoeiigheid der BiberaSen.
De liberale gazetten waren bedroefd om het
onderhoud dat M. Vandervelde gehad heeft
met een socialistischen strijder uit Het
Volk van Amsterdam. M. Vandervelde
meende dat de Fransche bladen onnauwkeu
rig vertaald hadden en daarom geeft hij zelf
in de Peuple zijn onderhoud zoo goed
mogelijk weer.
Daarin zegt hij Wij zijn niet tot de libe
ralen gegaanynaar de liberalen zijn tot
ons gekomen. Wij hebben geheel ons pro
gramma behoudenwij hebben in vergelding
can de hulp der liberalen niets moeten toe
geven, het zijn de liberalen, die alles afge
staan hebben.
Nu is het klaar. De liberale bladen mogen
janken en huilen 2o->veel ze willen het
onderhoud van Hek Volk wordt door M.
Vandervelde zelf bevestigd. Allo Proficiat,
heeren liberalen
Ds; esi rfs EiriteSsirae
O-ldsrwijZerS. r Zondag hielden de
twee groepen congres. De onzijdige onder
wijzers te Charleroi,de kristene onderwijzers
te Borgerhout.
Een rood blad schreef Het is een com-
ble n. Bij de staalsonderwijzers komt er nie
mand van de regeering bij de kristene
onderwqzers, die het staatsonderwijs onder
kruipen, daar gaat minister Poullet zelf
naartoe.
Een klein antwoord: Bij do kristene ondcr-
wijzers zijn niet enkel vrije en aangenomene
onderwijzers, daar zijn met honderden ge
meenteonderwijzers of slaatsonder wijzers bij.
De neutrale onderwijzers hebben niets dan
politiek verkocht.
In den stoet gingen niet dan liberale en
socialistische maatschappijen. Nog een be
wijs van de onzijdigheid.
Zowder koSesi. Sir William Ram
say, een Engelsche geleerde die over enkele
jaren den nobelprijs heeft verworven,
verklaart nu dat de Engelsche koolmij
nen binnen 175 jaar geheel zullen uitge
put zijn. En wat dan Ziet ge nu, hoe er in
de wereld noodzakelijk voortdurend veran
deringen moeten komen
Sinds eenige dagen wordt in den omtrek
der Fransch-Spaansche grens, schier van
niets anders meer gesproken, dan van een
komplot dat gesmeed werd tegen het leven
van den Koning van Spai.je.
De Spaansche rogeering zou door hare
speurhonden in Frankrijk, verwittigd ge
weest zijn.
Wat nog meer schijn van waarheid geeft
aan deze tijding, is, dat schier gedurig
Spaansche policieopzieners, de grens in de
beide richtingen overtrekken. In de statie
van Narbonne bevinden zich sinds een tiental
dagen verscheidene agenten, weikon allen
tot de bijzondere opsnoringsbrigade der anar
chisten behooron. Alle internationale treinen,
welke naar Spanje moeten, worden nage
zien door de Spaansche agenten.
Onnoodig te zeggen, dat deze doenwijze
eene zekere opschudding verwekt, daar do
Fransche policie niet verwittigd werd door
het Spaansch gouvernement.
Ook wordt beweerd, dat anarchisten zin
nens zijn den kleinen Don Jaimé, oudste
zoontje van Koning Alfons, dat te Vryburg,
in eene kliniek verzorgd wordt, to schaken.
Te Vryburg weet men echter niets over
een komplot, en er zijn geene bijzondere be
wakingsmaatregelen genomen rond de kli
niek.
Liberale Betoogingen te Ledeberg en te
Mouscron
De betoogingen door do liberalen op touw
gezet zijn magere boestjes. Over de betoo
ging van Ledeberg' schrijft een Vlaamsch
socialistisch dagblad, dat het een volledige
fiasco is geweest. Van Ledeberg ging er juist
dertig man in, en heel de stoet lrok voorbij
op twee minuten en half. Vet geteld kwam
het tot 300 man.
Te Mouscron had men gesproken van 6 a
7000 man er waren er niet eens duizend.
Van Mouscron waren er vijf liberale maat
schappijen of al dio welke er bestaan. Die
vijf maatschappijen hadden allen te zamen
negentig man bij... De défilé van heel don
stoet duurde vijf minuten. De ontwaking
van het liberalismus zal men mogen ver
wachten, gelijk de Joden de komst van den
Messias verwachten.
TE SAINT-MALO
Eene vreeselijke moedermoord komt te
Saint-Malo ontdekt te werden. Een schrijn
werker, Frans Hue, kwam de geburen zijner
moeder verwittigen, dat hij deze verhangen
had gevonden op den zolder barer woning.
Geburen snelden het huis binnen, en deden
er zonderlinge vaststellingen.
De koord, waarmede Mev. Hue verhangen
was. spande niet aan den bals, en in het aan
gezicht droeg de ongelukkige vrouw sporen
van slagen.
De gendarmen werden verwittigd en kort
nadien was het parket ter plaats. I)e lijk
schouwing werd bevolen en nu bevond men
dat Mev. Hue aan den schedel eene erge
wonde droeg, welke met een kneuzend voor
werp moest toegebracht zijn.
Een onderzoek werd onmiddelijk geopend,
en weldra vernam het parket, dat verschei
dene geburen 's nachts Mev. Hue hadden
liooren roepen. Di.tr d9 schrijnwerker echter
dikwijls zijne moeder mishandelde, dacht
men niet, dat de vrouw zoude vermoord ge
weest zijn.
De zoon Hue is na deze verklaringen aan
gehouden.
De drijfveer der misdaad zou eene kwestie
van intrest zijn. Vrouw Hue was zinnens in
een ouderlingengesticht te treden en wenschte
daarom een stuk grond te verkoopen, dat
ook de zoon wenschte te bezitten. Daar de
moeder het niet wilde at's aan, vermoordde
de ellendeling de arme vrouw.
Eene aanhouding. De moordenaar
bekent zijne misdaad.
De vreeselijke misdaad van Gilly is reeds
opgeklaard en de moordenaar aangehouden.
Zooals wen weet. hield het slachtoffer,
Willem Van de Velde, een logementhuis
open. Een zijner kostgangers, de 19jarige
mijnwerker Van Camp, op wien onmiddelijk
vermoedens gevallen waren, omdat hij alge
meen als de minnaar van de vrouw Van de
Velde aanzien werd, werd aangehouden.
Van Camp loochende hardnekkig den nacht
der misdaad zijn lied verlaten te hebben. De
onderzoeksrechter M. Quinet draaide en
keerde echter zodanig en zoolang de vragen,
dat Van Camp Woensdag- morgend volledige
bekentenissen aflegde. n Camp verklaarde,
dat hij de misdaad gepleegd had, op aan
raden van vrouw Van de Velde.
De vermoorde liep in den weg der twee
ellendelingen en zijne dood werd dus be
sloten.
Toen hij nu Zondag avond verklaarde, dat
hij 's nacht zou naar de miin gaan om kolen
te halen, besloot Van Camp hem te verge
zellen en onder weg te vermoorden.
Van Camp ging met Van de Velde op weg,
bracht hem eensklaps eenen geweldigen slag
toe met een hamer, en toen Van do Velde
ten gronde stortte, sneed hij hem den hals
door.
Ten gevolge dezer bekentenissen is vrouw
Var do Velde ook aangehouden. Zij loochent
evenwel voor iets in de zaak betrokken te
zijn.
De algemeene toestand.
Deze mag als voldoende aanschouwd wor
den. De bladen geven wel ellenlange be
schrijvingen en beschouwingen over den
loop der zaken, doch in plaats van de werke
lijkheid te bespreken geven ze vrijen loop
aan hunne verbeelding. En dit is gemakke
lijk te begrijpen.
Heer Cambin heeft aan Heer Kiderlen-
waechter de nota der Fransche Regeering
afgegeven.
De bladen schrijven zelf dat alles geheim
blijft behalve deze eenige officieel© Duitsche
mededceling De Duitsche Regeering hoopt
dat er minder moeilijkheden zullen voorko
men als in het begin, en hoopt over de
Fransche voorstellen in onderhandeling te
kunnen treden.
Die nota nu is de bron waaruit de bladen
volop de beelden hunner verbeelding op
halen. Doch het moet gezeid de algemeene
toestand is veel gunstiger, en vele Maden
hopen weldra tot eene minnelijke schikking
te kunnen komon.
Rond de Ifni-bezetting.
Nu begint Frankrijk last te krijgen met
Spanje over de lcweslie van Ifni. Spanje zou
Ifni geerne bezetten, doch Frankrijk zou dit
deel ook willen opslorpen. Naar de zaak
van Agadir, die van Ifni zoo blijven de
zenuwachtige toestanden voortduren.
Duitsche werklieden protesteeren tegen de
Duitsche socialisten.
1.290.000 leden, deel makende van wer-
kersvereenigingen, hebben besloten een
manifest uit te geven, waarin ze heftig
opkomen tegen de handeling der Duitsche
socialisten Wij hebben den vrede lief,
zegden ze. maar als het noodigis, zullen wij
ons land, zijne eer en zijne belangen tot het
uiterste verdedigen
De socialisten hebben hoogverraad ge
pleegd tegen het Duitsche vaderland. -
te Coiircelles
Een hollend paard op de mark!. 7 personen gekwetst
Woensdag morgend had op de markt van
Courcelles eeu vreeselijk tooneel plaats.
Een voerman was op de St Antoniusplaats
bezig eene lading kolen te lossen. Zijne
vrouw bleef bij het paard, daar het dier
nog al schichtig was.
Eensklaps verschrikte het paard en ging
op hol. In dolle vaart vluchtte het dier de
Marktplaats op, waar zich eene dichte me
nigte bevond.
Hot woeste paard wierp op zijnen door
tocht alh-s om, en eene vreeselijke paniek
ontstond onder de aanwezigen. Langs alle
kanten boorde men hulpkreten en zag men
personen de vlucht nemen.
Ongelukkiglijk waren talrijke personen
door liet dier omgeworpen of door de kar
overreden.
Toen het paard eindelijk van de markt
was en tot staan kon gebracht worden, ble
ven zeven gekwetsten ten gronde liggen.
Het waren zes vrouwen en hel eenjarig
kindje dat een barer op den arm droeg.
De ergst gekwetste, Mev. Delcorte, van
Roux, werd in bedenkelijken toestand opge
nomen. Zij was twee ribben gebroken en had
erge inwendige kneuzingen bekomen. De
slachtoffers moesten in rijtuig naar hunne
woning overgebracht worden.
FRANKRIJK
Strafuitvoering.
Felix Pagot is Woensdag te Melun ont
hoofd. Hij had eene vrouwspersoon met een
mes de keel afgesneden. Pagot, alvorens te
sterven, heeft zijne biecht gesproken en de
H. Mis bijgewoond.
De huishoudsters krijgen kletsen.
De buishoudsters van Duinkerke waren
naar Bourbourg vertrokken. Zij meenden de
melk-en boterverkoopers den schrik op 't lijf
te jagen,maar 'twas mis. De boeren,opgehitst
door de aanmatiging van die vrouwen, gin
gen er op los, en de betoogsters kregen van
de boeren eene tegenbetooging die zij niet ge
makkelijk zullen vergeten; waren de gendar
men niet tusschengekomen vele betoogers
waren in de vaart terecht gekomen. Do
kruik gaat zoo lang te water tot ze breekt.
In alle geval de vrouwen van Duinkorke
zullen niet gemakkelijk meer naar Bour
bourg komen.
DU ITSCH LAN D.
Vlootbetooging te Kiel.
Hebben de Fransclien hunne vloot laten
zien te Toulon, de Duitschers hebben ze ge
toond te Kiel. Daar waren aanwezig buiton
den Duitsclien keizer en zijn gansch gevolg,
ook den keizer van Oostenrijk, prins Hen
drik en vele hooggeplaatste personen van
Oostenrijk. Duizenden en duizenden personen
waren komen zien, 50 sloombooten, speciaal
ingericht, waren beladen met volk. De 8 on
derzeeërs meegerekend waren er in 't geheel
over de 100 booten, met 420.000 Ion en
25.000 matrozen en officieren. De défilé
duurde een half uur.
PERZIE
Neerlaag van den Ex-Shah.
De regeering van Perzië zendt een snelhe-
richt, meldend dat de troepen van den Ex-
Shah ten westen van Téhéran en staande on
der het bevel van Sardaran, op 't onvor-
waclits zijn aangevallen en volledig uiteen
geslagen. 300 man waaronder Sardaran zelf
zijn govangen genomen. Sardaran zal wor
den door den kop geschoten. De regeerings-
Iroepen zouden enkel drie dooden en vier
gekwetsten hebben. Dit bericht is al te on
waarschijnlijk, om het zonder voorbehoud
aan te nemen.
ENGELAND
Ruzie in de Trade-Unions te New-Castle.
Op het congres der Trade-Unions te New-
Castle is het volop ruzie geweest. De verte
genwoordigers der regeering die gelijk altijd
aanwezig waren om de wer.schen op te ne
men, werden als voorwendsel genomen.
Eene motie van blaam tegen het bestuur der