O
'T EEN EN 'f mm
4e Reeks brieven van
M. Vincent Diericx
Ps nnJitio''
Het Bezoek der Overlieden. -- Het gemaskerd Kinderfeest.
met duizenden en duizenden naar de Viaamsche Kermis
ONZE YOLKSREIS
NAAR ROME
'0
3D A C3r 1 X_i JLJ
po.I1IE1
Verssiiovsn tot gus volgend nummer
De IVlarokkokwestie
Een politieke aanslag in Rusland
Zeventiende Jaargang n' 217.
2 CENTIEMEN HET NUMMER Zondag 17 en Maandag 18 September 1911
ABONNEMENTENi
Zrs maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle pnstbureelen van het land.
EERSTE UITGAAF, 4 uren 's avonds.
TWEEDE UITGAAF, 7 uren 's avonds.
BUREEUEN
728,
TE BRUSSEL
Steenweg van Waterloo,
BestuurderJ.
ITE AALST
Telefoon 114
Van t-'uffel-De üendt.
AANKONDIGINGEN s
KI. aank. (1 tot 4 kl. reg.) fr. 0,60
3® blaöz. (de regel) fr. 0,50
4* bladz. (de regel) fr. 0,30
Financ. aankon, (per regel) fr. 2,00
Reklamen (per regel) fr. 1,00
Gemengd nieuws (per regel) fr. 2,00
Recht, hers teil. (per regel) fr. 2,00
Overlijden (per regel) fr. 2,00
is thans de moeite waardeen
Het
ariikel te wijden aan den politieleen
toestand van t land, nu dat stil-aan de
1,lezingen naderen. In de vier groote
steden van 't land, te Brussel, Ant
werpen, Luik en Gent, is ondanks
al de moeilijkheden en de wederzijd-
s lie zweepslagen het kartel tot
stand gekomen. Wij gaan een algemee-
nuu blik werpen op de politieke ge
beurtenissen in ue 4 groote sleden van
JJelgië.
Te Brussel.
De Brusselsche liberale burgerij en
de handel zijn sinds lang gekend als
li wig- gekant tegen het socialisme. On
danks dit is het kartel beslist. De libe
ralen hebben echter den toestand zoo
veel mogelijk trachten te verzachten
met op hunnen lijst den naam van M.
Paul ITymans,nevens dien van M.Max
te zotten; of zulks de liberalen zal ge
rust stellen, dit blijft af te wachten.
Te Antwerp.ii.
Te Antwerpen is wel de grofste ko
medie gespeeld die er kon worden uit
gevonden. De marchandage tus
schen de verschillende fraction der
liberale partij is werkelijk ongehoord
geweest. Men ging niet achteruit, de
schoonste, gewichtigste, en vetbelaald-
ste plaatsen in de openbare dienston te
versjacheren tegen het mandaat van
gemeenteraadslid, hierin werd niet in
hel minst aclit gegeven op de hoeda
nigheden van den persoon, noch op de
noodige bevoegdheden, enkel kwam
er in rekening of het overeenstemde
met het iet of wat in orde brengen van
den politieleen warreboel.
Cliapelle, de opruier der socialisten,
die zeker eene plaats moest bekleeden
op den kandidatenlijst, is er niet op.
Heel wel mogelijk is het, dat men dit
weinig belangwekkend personnage,
naderhand de plaats van havenmeester
zal geven, waarvan vroeger nog spraak
is geweest. De plaats van havenmees
ter aan een Chapelle. Voorwaar dat
mankeert Antwerpen nog Schoone
politiek
Te Luik
Te Luik zijn de doctrinaire» we!
liet. hevigst gekant tegen het kartel.
Zij hebben hetkartelleeren niet kunnen
beletten, doch zij leggen het hoofd niet
in den schoot. Zoodra het kartel ge
sloten was, gaven verschillende libe
ralen hun ontslag, en nog dagelijks
regent het ontslagen van groote libera-
len. Dat zijn er al zeker, die in geen
geval voor het kartel zullen stemmen.
Te Bent.
Heeren Braun en Anseele staan op
een en dezelfde lijst. Dit samengaan
mag gerust een politiek wonder ge
noemd worden. Sedert maanch-n en
vooral in de laatste maanden, hebben
liberalen en socialisten elkander uit
gescholden, al erger dan vischwijven.
Men zou gemeend hebben dat de schrij
vers hunne provisie scheld- en schimp
woorden gingen opdoen op de Vrij-
dagscho markt.
Herinnert u enkel de hevige woor
denwisselingen in de Kamer tusschen
lieoren Braun en Anseele herinnert
u de oordeelvellingen van Heer Braun
over Heer Anseele, en omgekeerd, in
den Genlsehen gemeenteraad voegt
daarbij den jarenlange» pennetwist en
wederzijdsche belasteringen tusschen
liberalen en socialisten, en stelt u nu
voor dat die politieke hansworsten
(kan de vriend lezer soms een beter
woord vinden samen een lijst voi'
men voor de kiezingen.
M, Braun en zijne kliek zullen moe
ten stemmen voor Heer Anseele en
zijne trawanten en Heer Anseele en
zijne trawanter, zullen mogen stemmen
voor hun lieven vriend Braun en
dezes boezemvrienden. Is bet niet ko
lossaal dat de leiders van het kartel er
toe in staat zijn een - verbond van na
tuurlijke aartsvijanden samen te stel
len En moeten de lezers van de kar
telbladen en de leden dier partijen niet
met stekende blindheid zijn geslagen,
opdat de leiders van liberalen en socia
listen er niet voor terugschrikken moe
ten, samen op een en dezelfde lijst te
staan om aldus, feitelijk, volgens den
geest der wet, een en hetzelfde hoofd
programma voor te staan en te verde
digen Wij weten nochtans hoe libe
ralen en socialisten elkander als
razende politiekers bestreden hebben.
De Gentsche toestand geeft de volle
maat van do schoonheid der kartelpo
li tiek.
De Gevolgen
Welke zullen nu op politiek gebied
de gevolgen zijn van het kartel Het
kan gebeuren, dat het kartel in de vier
steden de volstrekte meerderheid be
haald, en dat de uittredende katho
lieke gemeenteraadsleden, door het
kartelleeren der goddelooze partijen,
buiten den raad gezet worden. Doch
daar zit de knoop niet.
Het komt er op aan stemmen te ver
liezen of stemmen bij te winnen. En
het is op dit terrein dat wij de kartel
mannen afwachten. Het is zoo goed als
zeker dat de katholieken hun stemmen-
cijfer in de vier groote sleden merke
lijk zullen zien aangroeien. Is dit zoo,
dan behalen wij eene prachtige victo
rie, en dan mogen wij verzekerd zijn
dat de Staatskiezingen in Mei 1912
voor ons een volledigen triomf zullen
uitmaken.
Laat dus de kerkhaters maar kartel
leeren, het zal enkel bijdragen om de
partij van orde en vrijheid een schoo-
nere overwinning te bezorgen.
Vijfde scheuring: De Ant-
werpsche Help u zelve eene spreuk die
de ikzucht, het eigen belang van het libera-
lisnius opperbest doet uitschijnen, gaat bin
nen kort zoo men de liberale bladen f»e-
looven mag hare vijfde scheuring be
leven. Een groep gaat gevormd worden,
waarbij al de intellectuelen gaan buiten
gezet worden.
Die liberale groep gaat bijgevolg veel
radikaalder zijn dan de socialistische partij,
want daar zijn bijna al de leiders advokalen
of het scheelt hem niet veel. In ieder geval
zijn er veel intellectuelen bij.
Als ge maas* cüturft. De Chro-
nique schreef op 13 September Men weet
dat de wet voorschrijft dat de godsdienst
verplichtend is in de lagere school. Men kan
er echter de kinderen van ontslagen, mits
zulks te vragen. En de Chronique voegt
er bij Er zijn 1 alrijke familievaders, waar
onder vele katholieken, die zulks vragen, en
die vinden dat de godsdienst enkel in de kerk
moet onderwezen worden.
Dat er voel huisvaders zijn Chronique
die ontslaging van godsdienst voor hunne
kinderen vragen, dat vinden wij niet. Op
8*23.000 schoolgaande kinderen zijn er nage
noeg 25.000 ontslagen, of iet meer dan 2 per
honderd.
Maar wat wij echt komiek vinden in deze
ernstige zaak, het rs de bewering dat er vele
katholieke huisvaders ontslaging vragen van
de godsdienstlessen voor hunne kinderen.
We zouden wel eons eenige van die rare
katholieken willen kennen. Men spreekt
dikwijls van ra'-pteit maar katholieken
die voor hunne kinderen ontslaging zouden
vragen, dat ware wel do grootste rareteit
van de wereld. De Chronique zegt dat er
zoo velen zijn.
Nu dit blad durft alles schrijven. Ze be
weerde zelia wel dat er in Leuven enkel
25.000 beloogers waren toegekomen met
meer dan 67.000koepons
Een prachtige briefwisseling ons toege
stuurd uit Duilschland door een bestuurlid
van de bedevaart van O. L. V. van Ke
velaer.
ES ij de Ouiüsche socialisten
- Volgens M. Muller op 't congres te Ieua
verklaarde, zijn er in do Duitsche socialis
tische partij nu 836562 leden, hetzij 107254
meer dan in 1910. In 1910 waren er S2642
vrouwen in hunne partij, nu 107693.
In de gemeenteraden hebben zij 8910 ver
tegenwoordigers zij bezitten 81 dagbladen.
De Vorwarts heeft 157000 abounenten
en heeft verleden jaar 166000 mark, zuivere
winst afgeworpen.
De katholieke Cheminots in
Fcankirijk. Volgens M. Reymann
verklaarde zijn er 374 plaatselijke afdeelin-
gen die veel meer dan 4U000 loden tellen.
M. Reymann wilde juiste cijfers niet op
geven, omdat zij sinds 1904 op buitengewone
wijze zijn vooruitgegaan zoodat de katho
lieke Cheminots al zoo straf zijn als het
nationale syndikaat der Cheminots Do
katholieke vereenigingen der Cheminots zijn
enkel op godsdienstigen voet geschoeid.
Duitschers in Ierland.—Ba
ron von Horst die re^'* veel grond bezit en
laat bewerken in An.-uka, heeft ook veel
•rond gekocht in Ierland. Hij zegt dat die
•rond uiterst geschikt is voor den hoppe-
kweek. Hij heeft reeds 1100 Duitsche werk
lieden aangenomen die met den aanstaanden
Lente naar Ierland zullen trekken om dien
grond te bewerken en hoppe te kweeken.
Erkenning der Republiek
va Bi Portugal. Al de mogendheden
Oostenrijk uitgezonderdgaan gezament-
lijk de Portugeesche Republiek officiëeel
erkennen.
Engeland had dit feitelijk reeds gedaan,
maar zal zich nu bij de andere mogendheden
aansluiten.
De Vlamingen te Gent. De
Vlamingen hebben te Gent eene groote pro-
testmeeting gehouden tegen de houding van
de kartelmannen in zake van het voorstellen
van den wensch tot de vervlaamschiug der
hoogeschool.
De namen van de heeren Braun en Anseele
werden door de overtalrijke vergadering
uitgejouwd.
De'mannen van het licht ge
ven 73 millioen aan de waar
zegsters. Indien de berekeningen
van M. Naudin,die vroeger afdeelingsoverste
w as in het kabinet van den prefekt, juist zijn,
Het blijft duister.
Zondag 17 en Maandag 18 September
Reeds maanden hebben wij uit volle borst
lof toegezwaaid aan die mannen, welke het
verheven, het schoone werk dierven ont
werpen en uitvoeren, hier te Aalst eene
moderne ambachtschool in te richten, niet
enkel voor de stad maar ook voor de aan
palende gemeenten....
Daar zullen onder de leiding van bekwame
leermeesters, de zonen onzer werkende klas
en van onze neringdoenden stand,tot handige
en volmaakte vakmannen worden opgeleid.
De uitslagen van dit onderwijs, kunnen en
zullen voor onze stad en voor de aangren
zende gemeenten de beste gevolgen hebben.
Niet meer de vreemden maar onze eigene
kinderen, onze eigene zonen, zullen in hun
uitgeoefend ambacht den toon aangeven.
Daardoor is er e.allerbeste middel om de
ambachten en de burgerij veel in bloei cn
welstand te doen stijgen.
Het werk der ambachtsschool, tot wiens
steun ook de Viaamsche Kermis is tot
stand gekomen, de inrichting dier ambachts
school is een bij uitstek maatschappelijk
werk. Wij zouden niet kunnen begrijpen,hoe
iemand uit Aalst of het omliggende, den
droeven moed zou kunnen bezitten, zijn klein
deeltje, zijn penning te weigeren, aan het
welgelukkon van die heerlijke instelling.
En juist om die uitstelling, om die vak
school te steunen, is de ««Viaamsche Kermis»»
ingericht. 250 Juffers en Jonge Heeren, uit
do burgerij en uit het volk, hebben groot
moedig hun tijd, hun geld, en hun werk,
sedert weken ten beste gegeven om do
Viaamsche Kermis op eene schitterende
wijze te doen lukken. Reeds zijn zij er ge
deeltelijk in geslaagd, maar zij rekenen op
u, volk van Aalst en omliggende.om Zondag
en Maandag, de kroun op het werk te zetten.
Het moet er stroomen en zwart zien van
het volk, en niemand die liefde gevoelt voor
hot volk en voor het opkomende geslacht,
zal die dagen willen t'huis blijven.
Allen, Zon- en Maandag, naar do Viaam
sche Kermis
Een groep vurige bewonderaars
van het heerlijke volkswerk.
dan zou men in Parijs jaarlijks 73 millioen
frank uitgeven aan het raadplegen van waar-1
zegsters, waarzeggers en kaartlegsters. I
Ziedaar tot waar men komt, als de Gods-1 inenten van eenige mitrailjeuzen
dienst verloren gaat, vurende kanonnen te voorzien.
Er wordt veel geschreven en gekribbeld
zooals het gewoonlijk gebeurt als het hart
van iets overloopt, zoo zegt men dat de kan
selier bij den keizer is geweest, doch wat er
gezegd is geworden,daarover geen woord.De
socialisten te Iéna hebben door den mond
van Bebol verklaard, al het mogelijke to doen
om een oorlog tegen Frankrijk te vermijden,
maar als het er op aan komt, geene alge-
meene werkstaking uit te roepen, doch wel
in rangen der soldaten moedig te vechten.
Bij de Fransche socialisten
Dezen gaan de Kamers zoeken bijeen te
roepen om over den toestand te spreken.Ook
volgens de Fransche socialisten is nu de toe
stand veel critieker geworden.
Holland.
oor de droogte is er geen voeder genoeg
voor handen voor de peerden en daarom zul
len toekomende week een aantal reservisten
naar huis gezonden worden. Die mannen
zullen kontent zijn.
Door de droogte geen oorlog.
Wij hebben al veel spijt gehad over de
langdurige droogte, doch misschien hadden
wij ongelijk. Langs verschillende kanten
wordt beweerd, dat er geen voeder genoeg
is, om een veldtocht lo doen, zoodat de
droogte een oorlog onmogelijk zou maken,
moest dit waar zijn, we zouden roepen
Leve de droogte
In Duitschland en Frankrijk.
Toekomende week worden de reservisten
naar huis gezonden. Door de droogte zijn er
in beide landen groote gedeelten der
manoeuvers op zij gelaten. Er was geen
voedsel voor handen. Wie had ooit kunnen
denken dat de droogte zulke groote welda
den had kunnen bewijzen
Een valsch gerucht.
Gisteren meldden wij, dat het gerucht liep
dat de klassen van 1906, 1907 en 1908 teruj
onder de wapens geroepen worden. Thans
wordt dat gerucht volstrekt gelogenstraft.
Wat evenwel waar is, is dat de klas van
1909 welke op 15 September moest naar
huis gezonden worden, voorloopig binnen
blijft.
Vrijdag werd te Brussel een ministerraad
Igehouden, en daar werd besloten, al de regi-
:1i of snol-
Donderdag avond, tijdons eene voorstel
ling in den schouwburg van Kieuw, heeft
een advokaat, behoorende tot de revolution-
naire groep, twee revolverschoten gelost op
M. Stolypine, kabinetsoverste.
Deze werd in de borst getroffen dooreen
der kogels. De tweede kogel trof den or
kestmeester aan den voet.
M. Stolypine zakte bewusteloos in zijnen
zetel neder. De personen welke zich naast
hem bevondert, waaronder minister Kokovt-
zef, brachten hem onmiddelrjk in eene neven
zaal waar hem de eerste zorgen toegediend
werden.
De Gzaar die zich met zijn gevolg in de
keizerlijke loge bevond, werd door het pu
bliek geestdriftig toegejuicht en de tooneel-
kunstenaars kwamen op het tooneel. kniel
den er allen neer en zongen het nationaal
aria.
Toen Gzaar Nikolaas rechtstond, dankte
en zijne loge verliet, werd hem eene onver
getelijke ovatie gebracht.
De toestand van minister Stolypine is zoo
voldoende mogelijk. De moordenaar zeke
ren Bagrof, poogde te vluchten, doch werd
door toegesneldo officieren aangehouden.
Hij bekende dat hij op last van het revolu-
tionnair komiteit gehandeld had.
De vroegere aanslagen tegen M. Stolypine
M. Stolypine werd in 18C3 geboren. Hij
studeerde de natuurlijke wetenschappen te
St-Petersburg en werd achtereenvolgens ge
hecht aan de ministeriën van Binnenlandsche
Zaken en van Landbouw. In Mei 1906 werd
hij minister benoemd van Binnenlandsche
Zaken en drie maanden later was hij kabi
netsoverste.
Het is nu reeds de derde maal dat de op-
roorlingen trachten minister Stolypine van
kant te maken.
Op 4e Oogst 1905 ontsnapte hij toevallig
aan eene moordpoging. Op 25 Oogst 1906
ontplofte eene hom in zijne villa. M. Stolypiie
werd slechts licht gekwetst, doch zijne doch
ter werd gedood en zijn zoon zwaargewond.
Acht en dertig personen, die hunne beurt
afwaehtten, om door den kabinetsoverste
ontvangen te worden, werden gedood. Ouder
hen bevonden zich generaal Khovostof, gou
verneur van Pcnza.
Drie en dertig personen werden gekwetst
en ten gevolge der ontploffing werd de villa
door braud vei lheid.
Do daders waren met verscheidencn. Drie
hunner werden bij de ontploffing gedood, een
vierde werd aangehouden
beeldende de Heilige Hieronymus en gepen
seeld door Ribera. Rechts in de kapel treft
men het graf aan van Sixlus V en het stand
beeld van dien Paus gebeiteld,door Valsodo.
Links bevindt zich het rraf van Pius V ge
beiteld door Linardo da Sarzana. Verder treft
men ook nog de grafstede in gothicken styl
aan, van kardinaal Gunsalvus, overleden in
1299. Deze grafstede is gebeiteld door Jean
Cosmas.
Links van do groote dwarsbeuk, recht
over de Sixtuskapel, treft men de Borghese
kapel aan. in 1611 door Flaminio Ponzio
opgericht.
Op het hoogaltaar bevindt zich een rnira-
kuleus beeld der H. Maagd, dat zeer oud is
en volgens de overleveringen door den H.
Lucas zou moeten gebeiteld zijn. Dat beeldje
wordt geregeld sinds 590 in de procession
gedragsn. In 590 was het paus Gregorius I
die het voor eerst droeg. In de Borghéseka-
l»el bevinden zicli de grafsteden van paus
Paulus V, (Camillo Borghese, overleden in
1621) en Clement VIII (Aldobradini, over
leden in 1605). Deze grafsteden werden ge
beiteld door de leerlingen van Bernin. In de
onderkerk bevinden zich de grafsteden der
familie Borghése.
Wij draaien nu ten Zuiden der Sta Ma
ria Maggioreplaats de via Sta Prasséde in en
komen aan de Santa Prasséde kerk. Deze
kerk is loegewij d aan eene dochters van den
II. Pudens. Zij werd gebouwd in 822 onder
Pascalus I en sinds dau verscheidene malen
hersteld. De laatste herstellingen, welke
niet zeer gelukkig mogen genoemd worden,
werden in 1869 gedaan.
Twee en twintigste vervolg.
Wij bevinden ons nog in de kerk van
Santa Maria Maggiore.
Bij het binnentreden der hoofdbeuk, treft
men links het graf aan van Nikolaas IV
(overleden in 1292) en rechts dat van
Clement IX (overleden in 1669). Deze graf
steden werdeö opgericht door Sixtus V en
Clement X. In de eerste kapel rechts tre'k
men ©one prachtige doopvont aan, in oud
porrfhier. De kapel van het kruisbeeld va ook
versierd met tien koïonnon in porphier.
Langs den rechten kant van do groote
dwarsbeuk troft men de prachtige Sixtus
kapel aan, onder Sixtus V gebouwd door
Dom Fontana en thans prachtig hersteld. In
de nis links een§ prachtige schilderij, ver-
gewezen-volksvertegenwoordiger, reizende in Kongo
XIX.
26 Juni 1911.
Luanza.
De School. Het pachthof Crawford.
Luanzabeier bekend onder de benaming
van protestantsche missie van M. Crawford,
elf kilometers van Lvkonzolica afgelegen.
Um Luanza te bezoeken, ging M. Godin per
velo en ik besteeg niet min of niet meer dan
Cesarhet paard van prins Albert. Toen
onze huidige zeer verdienstelijke Koning in
Kongo rees, volgde hij juist den weg die de
omstandigheden mij doen betreden. Zo»
kwam de prins onder andere te Lukonzolwri
en was hij zoo ingenomen van dezen vc»»,r-
beeldigen post, dat hij, tot herinnering van
het goed onthaal dat hij er genoot, twee
zijner rijpaarden aan den post ten gese'nenke
gaf. Een dezer paarden is overleden Cesar,
alhoewel bij de oude paarden te rekenen, is
nog altijd een edel ros. (Ros, nk t in den zin
van te Geeraardsbergen maar in dezen van
Vondelslaal). Cesar, is een ■aangenaam rij
dier met langen stap en als hij in zijn sterns
krijgt dat hij nog jong 'is, dan schuift hij
in snelle vaart vooruu en zit men er op
even gemakkelijk als in eenen roking-chair
(wiege-wiegestoel.I
Vooraleer te L,uanza aan te komen, trek
ken we door vier gemeenten. Men schopt
genoegen n?. to gaan welken indruk de aan
komst var, oenen in het wit geldeede velorij-
der en ruiter op het gemoed dor zwarten te
wege brengt. De eerste beweging hij de in
boorlingen is zich verduiken, maar, nauwe
lijks hebben ze M. Godin herkend, of z»
"komen te voorschijn om ons te groeten,
