Ook al eau reken!,,.
'T EEN EN l ANDER
Schrikkeiijke botsing in de statie
van Puurs.
De politieke aanslag in Rusiand.
Laffa moordaanslag te Luik.
Bedevaart naar
0. L. Vrouw van Kevelaer
Zeventiende jaargang nr 218.
Dijnsdag 19 September 1911
a r G' F--5 X_. J' 3
BestuurderJ. Van Ntiffel-De Gendt.
DE OORLOG
De Marokkokwestie
-v
2 CENTIEMEN HET NUMMER
iH
ABONNEMENTEN-
Zes maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle postbureelen van het land.
EERSTE UITGAAF, 4 uren 's avonds. f*
TWEEDE UITGAAF, 7 uren 's avonds. 4gt
BUREELEN
TE BRUSSEL I TE AALST
72£g Steenweg wan Waterioc9 728. I 0» Kerkstraat, ©3
Telefoon 114
AANKONDIGINGEN:
KI. aank. (1 tot 4 kl. reg.) fr. 0.60
3® bladz. (de regel) fr. 0,50
4e bladz. (de regel) fr. 0,30
Financ. aankon, (per regel) fr. 2,00
Reklamen (per regel) fr. 1,00
Gemengd nieuws (per regel) fr. 2,00
Recht, herscell. (per regel) fr. 2,00
Overlijden (per regel) fr. 2,00
Ah Het is oorlog zoo hooren wij
de menschen links en rechts al zeggen,
en bij dit gruwelijk, afgrijselijk woord
schrikken en beven zijNeen, geachte
lezers en lezeressen, het is nog geen
oorlog. Doch het is niet onmogelijk
dat er uit deze troebele tijden een
oorlog kan voortvloeien. Wij gelooven
echter niet dat het tot een oorlog zal
komen tusschen Duitschland en Frank
rijk. Eerstens de Marokko is geen oor
log weerd, op verre na niet, tweedens
de oorlog tusschen Duitscbers en Fran-
schen, zou die twee volkeren naar den
afgrond voeren derdens, het is niet
Frankrijk dat nu moet verzwakt wor
den, dit land verzwakt al genoeg zich
zelve, denkt de Duitscher, en hij heefl
gelijk maar moest het tot een oorlog
komen dan ware hot heel zeker tus
schen Duitschland -en Engeland.
Frankrijk, Oostenrijk, Rusland en
Italië zouden er in kunnen betrokken
worden, maar nooit zal Duitschland
in Europa een oorlog aangaan, zoo
Engeland niet rechtstreeks van de
partij is. Die waarheid is zoo eenvou
dig, dat ze gemakkelijk door eenieder
kan verstaan worden. Veronderstelt nu
eens, dat Duitschland aan den slag
gaat met Frankrijk, veronderstelt ook
«.lat Duitschland zegevierend den strijd
doorworstelt, liet is voor niemand een
geheim, dat Duitschland hoewel zege
vierend op het slagveld, geheel vernie
tigd zal zijn in zijne financiën, in zijne
nijverheid, in zijnen handelEn dan
Ziet gij Engeland daar staan lachen
De grootste vijand van Duitschland,
ziet daar de Duitscbers verpletterd on
der den last van een modernen oorlog,
ziet zijne labrieken en manufacturen
vernietigd en hij zelf profiteert van
de kans, al lietgene aan Duitschland
ontsnapt, bij hein binnen te palmen,
en tevens zijne vloot op eene hoogte te
brengen, dat Duitschland er in de eer
ste vijftig jaar niet op denken kan, ze
te naderen. Duitschland zou daar
schoon staan met zijne overwinning op
de Franschen I Neen, beste lezers en
lezeressen,er is goene -appreneie, r. van
dat Duitschland èn Frankrijk in oorlog
zullen gaan overigens beide landen
zoeken dit niet, integendeel zij zoeken
on overdenken hoe zij tot eene minne
lijke schikking kunnen geraken. En
dit zou wel gaan, zoo er geen derde
mogendheid achter de schermen zat.
En die derde mogendheid, dat is juist
Engeland.
Het is dit land dat Frankrijk voort
durend aanzet niet toe te geven aan den
Duitscher. En de Duitscher, die ge
noeg weet wie er de opstoker is, de
aanhitser va 11 dit geva arlijk spelwil niet
met barscliheid noch met geweld op
treden tegen denFranschman.enhij zal
het niet doen ook. Doch wacht, totdat
er een geschil oprijst tusschen Duitsch
land en Engeland. Dan is het gevaar
lijk oogenblik gekomen, en dan ook
zal er werkelijk eene zeer groote vrees
bestaan van eene oorlogsuitbarsting
tusschen die twee machtige landen. De
toestand voor den oogenblik is dus
geenszins onrustwekkend.
Het zijn alleen de militaristen, de
mannen die ons allen een ijzeren juk
op de schouders zouden willen leggen,
die den toestand veel zwarter beschrij
ven en openbaar maken dan hij wezen
lijk is. Zoo doende zijn die mannen in
hun element.
Wel is waar, moeten de reservis
ten voorloopig in dienst blijven, wel
zijn er le Namen putten gegraven die
ieder 100,000 frank kosten, wel zijn
de forten rond Namen veel versterkt
en met munitie en schietvoorraad vol
gesloken, wel zijn de ministers bijeen
geweest 0111 te spreken over do te ne
men maatregelen en over het geval of
het niet noodig is do troepen le mobi-
liseeren doch dit alles wordt gedaan,
niet omdat «le oorlog op gang is, niet
omdat de oorlog onvermijdelijk is,
maar dit wordt gedaan omdat België
zou voorbereid zijn in geval het tot
een oorlog moest komen, en omdat
men België niet zou kunnen verwijten
te kort te zijn gekomen aan zijne ver
plichtingen. Dit onderscheid moet de
lezer goed in acht nemen.
Opgepast I De slok-op liklceDaardtl
In 1906 maakten de militaristen
groot beslag over de gebeurtenissen
van Algesiras en het gevolg was dat
de forten van Antwerpen moesten ver
sterkt woi'den, dat door de meerdere
forten er ook meerdere manschappen
moesten komen, en zoo ontstond de
noodzakelijkheid van eeno militaire
hervorming, waardoor vele duizenden
jongens meer naar de kazernemoesten.
Nu wil men hetzelfde spel herbegin
nen, men wil den toestand erger voor
stellen clan hij wezenlijk is, vooral voor
wat België betreft men wil weer den
kop van vele burgers zot maken al
dreigende met hot oorlogsspook zoo
handelend, meenen zij weer aan de
schatkist te kunnen peuteren. De
draak van het militarisme steekt op
nieuw loerenden nijdig z.ijne akelige
koppen omhoog.
Welnu wij laten ons door dien lee-
lijken draak niet afschrikken, en wij
zeggen halte-lA, het- is -noeg I Het
militarisme kost België al de oogen
uit den kop, en de Belgische burgers
moeten niet werken 0111 het onverza
digbare militarisme maar altijd aan
nieuw voedsel te geven.
Sinds lang werd het gezegd dat Bel
gië desnoods allerbest in staat is, 0111
zijne grenzen te verdedigen en de
vreemde invallen te heietien meer
moeten wij niet kunnen. Wij trekken
dus een besluit over dit artikel en wij
herhalen Beste lezers en lezeressen,
ge moet niet vreezen voor een oorlog
tusschen Duitschland en Frankrijk,
maar voor den oogenblik hebben wij
in ons eigen land veel meer den nrilita-
ristischen vijand te vreezen, die er op
uit is, het Belgisch volk voor nutte-
looze werken en uitgaven, tot zijn
laatsten druppel bloed uitte zuigen.
En dit mag niet gebeuren 1
Al de kiezers zullen zien of zij en hunne
vrienden, met liet noodig getal stemmen, op
den lijst staan.
meemoudig stemrecht
VGO ^uitgczet door ffl. Uander-
veScSe. ML Vandervelde, te Binclie spre
kende. moet volgens het socialistisch blad
van Charleroi gezegd hebben .-Den dag van
den aanval, dien wij in Mei aanstaande zul
len leveren, zal de gendarmerie waarschijn
lijk nog tegen ons zijn, maar 's anderendaags
zal zij met ons zijn. De gendarmen zijn geene
kiezers, wij zullen hun geven, wij, de twee
stemmen die wij de pastoors zullen afnemen.
De socialisten, die het puur en het simpel
voorstaan, juichten deze verklaring toe. Bij
de socialisten kan men alles doen toejuichen,
op voorwaarde dat men maar pastoors...
(vergeef ons het woord) wreetHet meer
voudig stemrecht als iels oneerlijks, als
eerloos hestempelen, en het zelf van den
anderen kant voorstaan.
Het geeft de maat van de rechtzinnigheid
bij vele socialistische kopstukken.
Gssn kartel te Bressoux.
De socialisten hebben te Bressoux hot kartel
verworpen. De liberalen zijn er aan voor
hunne moeite en voor hunne vernedering.
Op ïiecterdaad betrapt. In
de Hainaut staat volgend stichtend feit
vermeld Te Maisières is er voor de kinde
ren der gemeentescholen van Bergen eene
schoolvilla opgericht. Verleden week heeft
mon de kinderen van onze officieel© scholen
op de plaats van Maisières zien komen, met
tamboers en klaroenen aan 't hoofd. Twee
priesters die ■voorbijgin</-°n ter hoogte van
het kamp van Casleau, Mgr de Groy, deken
van St-Waudra en M. Senocq, pastoor van
Maisières, werden letterlijk overstelpt door
de schreeuwen en uitroepen dezer kinderen
en dit alles onder liet voogdelijk oog van
hunne machteloozo meesters.
Zaterdag avond toen zij terugkwamen, en
uit den tram afstapten op de Grooto Plaats
te Bergen, werden zo verzameld en men deed
hen in koor uitroepen Leven de liberalen
Leven da liberalen...
Ziedaar een bewijs van de onzijdigheid der
officièele scholen En voor die scholen,waar
de katholieken g?en het minste gebruik kun-
non van maken, daar moeten zij voor be
talen: terwijl hunne eigene kinderen als
paria's behandeld worden. Iloe lang zal
dit scbandig stelsel nog duren
Mager beestje. De Pangerma-
nisten kwamen over eenige dagen bijeen te
Dusseldorf in eene groote zaal. Zij waren
och arme al met 200 man op de algemeene
vergadering.Ex-generaalLiebert zegde noeh-
tans dat hij sprak indennaam van millioenen
Duitschers. Als ge maar durft. Het is echter
le hopen dat een handsvol mannen de macht
niet zal bezitten het gansche Duitsche volk
naar de slachterij te voeren.
Komedianten. Bebel en Bern
stein spelen te Berlijn en te Iena al dezelfde
komedie als M. Vandervelde te Brussel
en te Binche. Bebel en Bernstein hebben
duidelijk laten verstaan, als het op oorlog
aankwam, de Duitsche socialisten trouw het
vaderland zouden dienen, en den vijand hard
nekkig bestrijden. Dat is de internationale
verbroedering En sommige menschen laten
zich door die fijne komedianten bij den
neus leiden. Ze zouden heter doen met te
zeggen Loopt met uwe komedie naar de
maan
Be naiuug«is op hol. Te Hei
met, teTervueren en meerandere plaatsen
zijn er hoornen die terug beginnen te bloeien,
juist alsof het in de Lento ware. Anders
gaan de paarden op hol nu is het de natuur
zelf.
Ëan de kiezers. De lijsten voor
de kiezing van 1912 zijn opgemaakt. Hebber,
recht op de kiezerslijsten te staan de bur
gers die op 1 Mei 1912, dus van toekomend
jaar, 25 jaar geworden zijn. Deze bobben
recht te kiezen voor de Kamers.
Om te kunnen kiezen voor den Senaat, de
Provincie, de Gemeente, moet men op 1 Mei
1912, 30 jaar geworden zijn.Bovendien moet
men om te kunnen kiezen voor den Senaat,
de Kamer en de Gemeente, ten minste een
jaar in de Gemeente verblijven om te kun
nen kiezen voor de Gemeente, moet men ten
minste drie jaar in de gemeente verblijven
en dit op 1 Juli 1912.
Talrijke gekwetsten.
De trein nr2, derlijn Mechelen-Terneuzen,
welke om 6 ure 38 's morgends Mechelen
verlaat, vervoert gewoonlijk 's Zondags tal
rijke visschers, waaronder vele Brusselaars.
Gisteren morgend lcwain deze trein op het
gewoon uur te Puurs aan. Daar stond de
trein nr 414, Antwerpen-Dendermonde-Gent.
Gewoonlijk blijft deze trein op een twintig
tal meters afstand achter den trein, Meche
len-Terneuzen staan, doch gisteren morgend,
toen de machinist wilde stoppen, stelde hij
vast, dat de remmen niet werkten, en de
trein vloog met groote snelheid op den
anderen.
Een schrikkelijk angstgeroep steeg uit de
menigte op.
Een vijftigtal personen werden min of
meer erg gekwetst en moesten zich in de
buurt gaan laten verzorgen. Er was echter
geen geneesheer te huis, zoodat de gekwets
ten hunne reis wol moesten voortzotten.
De schade is zeer aanzienlijk en de treinen
konden slechts met eene groote vertraging
weg.
Erge treinbotsing in de
statie te Brugge
Zaterdag namiddag bolste de sneltrein
Brussel-Oostende op een manoeuvreorenuon
lcoopwarentrein in de statie van Brugge. De
machinist van den sneltrein reed het signaal
voorbij en de express stoomde op de spoor
lijn, waarop de lcoopwarentrein aan het
manoeuvreeren was. Er had eene verschrik
lijke botsing plaats. Het gekraak was oor
verdoovend en de personen, die op dit oogen
blik in de statie waren, bleven een oogen
blik als aan den grond genageld staan van
schrik, denkende dat er eene ijselijke ramp
gebeurd was. Het eerste oogenblik van ont
roering voorbij, snelde het statiepersonee!
naar de plaats der hotsing.
Gelukkig zijn er geen menschenlevens te
betreuren, en dit is te danken hieraan, dat
beide treinen in dezelfde richting reden. De
remdraaier van den sneltrein alleen is licht
gewond. Vier wagons van den koopwaren-
trein werden uit het spoor geslingerd en
verbrijzeld. De stoffelijke schade is zeer
oroot en de dienst onderging eene aanzien
lijke vertraging.
Uil het onderzoek is thans gebleken, dat
de pleger van don aanslag op M. Slolypine,
een geheime agent was.
Daar hij deel maakte van de studentenver-
eenigingen en van de oproerige kringen, en
hij bij beiden als een der hevigste aanhan
gers der revolutionnaire gedachte doorging,
was het hem dus heel gemakkelijk al de op
roerlingen aan het policiehoofd mede te
deelon. Bogrow heeft bekend, dat hij reeds
bij eene vroegere ontvangst van minister
Slolypine gepoogd had dezen te dooden.
Er was toen echter veel volk en de vrees
andere personen te kwetsen, weerhield
Bogrow. Thans was hij er in gelukt M.
Stolypine te naderen, doordien hij zijn revol
verachtereen program verborgen hield.
De moordenaar werd door een drietal
sabelslagen gekwetst. Hij heeft eene gapende
wonde aan het hoofd en werd verscheidene
tanden verbrijzeld.
Men beweert, dat de oproerlingen ontdekt
hadden dat hij een geheime agent was en hij
nu den aanslag moest plegen, of anders
zelf door de oproerlingen zou gedood ge
weest zijn.
1 Bogrow heeft zijn spijt uitgedrukt, ook
den orkestmeester gekwetst te hebben.
Zaterdag avond werd in de St-Margaretha-
straat, een 17jarige jongeling in dramatische
omstandigheden doodgeschoten.
Sinds lang reeds leefden de genaamden
Jan Mathieu, 17 jaar oud en Frans Logist,
21 jaar oud, in twist, daar zij beiden kennis
trachtten aan te knoopen met hetzelfdi
ineioje.
B.eeds dikwijls waren er daardoor tus
schen beiden bloedige gevechten ontstaan,
bij zooverre, dat geneeskundige hulp moest
ingeroepen worden voor beiden.
Zaterdag avond kwam Mathieu bij het ver
laten der mijn huiswaarts, toen hij zich aan
den hoek der St-Margarethastraat, schielijk
tegenover zijn tegenstrever stond, die hem
scheen afgewacht te hebben.
Deze haalde onmiddelijk een revolver te
voorschijn en vooraleer Mathieu had kunnen
wegspringen, weerklonk een schot.
Mathieu kreeg den kogel in het hart er
stortte neer. Hij was op den slag gedood ge
worden. De moordenaar, zijne misdaad vol
trokken, ging naar huis, zonder zich om zijn
slachtoffer te bekommeren.
Hij werd door de policie aangebonden, en
na ondervraging in het gevang van Luik op
gesloten.
De ellendeling scheen hoogst voldaan over
zijne laffe daad en toonde niet het minste be
rouw.
Het lijk van het slachtoffer is naar de
woning der ouders overgebracht. Dezer
droefheid is hartroerend.
Het antwoord van Duitschland
Binnen enkele dagen moet het antwoord
van Duitschland in Frankrijk toekomen. Do
bladen melden dat Duitschland zal verklaren
dat het vrede heeft met sommige punten,
maar het oneens is op andere. Dat wisten wij
ook, doch mij vragen ons af Wat zijn we
daarmede genaderd. De wereld hoopt eene
algeheel© oplossing.
Te Berlijn.
Hier is men goed gestemd en men is zoo
goed als zeker dat het tot eene vredelievende
oplossing zal komen.
In de Handelswereld.
De beurs blijft zwaar gestemd. Het is
droef om nagaan, hoe talrijk de familiën zijn
die over eene maand nog welstellend waren
og hij het groot volk gerekend werden, en
.o nu neergesmakt liggennog armor als Job.
Velen dier ongelukkigen hebben don moed
niet gehad het hoofd recht te houden
dagen van beproeving zij wisten niet meer
van wat hout pijlen maken, en hebben zich
van het leven beroofd. Dat is dubbel droef.
Godsdienst alleen is bij machte om den
mensch recht te houden in tijden van ramp
en tegenspoed,
De reservisten naar huis
Duitschland laat zijne reservisten naar huis
trekken evenals Frankrijk heeft gedaan. Het
is wel min of meer een bewijs dat die landen
niet denken aan een onmiddelijken oorlog.
Daarbij zij hebben het genoeg te verstaan ge
geven noch de Duitscher noch do Fransch-
man wil van een oorlog weten. Dus zij moe
ten overeenkomen. En het is naar die over
eenkomst die veel last en gedult vraagt, dat
zij zoeken.
Een moordenaar sterft, na een-eiHpg jaar In
'I gevang geboet te hebben.
In het centraal gevang van Striegau
(Silezie) is thans in den ouderdom van 84
jaar,een genaamde Kyms overleden, die niet
min dan een en vijftig jaar onafgebroken in
het gevang doorbracht. Kyms was landbou
wer en zeer welstellend, toen hij een zijner
ooms, van wien hij moest erven vergiftigde.
De misdaad werd ontdekt en Kyms ter
dood veroordeeld. De toenmalige prins van
Pruisen, die regent was van Pruisen en later
als Willem I regeerde, schonk den moorde
naar genade en veranderde de straf in levens
lange opsluiting.
In September i860 werd hij in het gevang
van Striegau opgesloten, en sinds dan wer
den de deuren van het gevang ten zijuen be
hoove niet meer geopend.
Indien hij evenwel gewild had, zou hij in
1888, toen hij reeds 28 jaar geboet had,
kwijtschelding kunnen bekomen hebben, Ier
gelegenheid dor troonbeklimming van Keizer
Willem II, doch men kon er niet in gelukken,
Kyms te bewegen, zijne genadevraag te
teekenen.
Kyms bleef dus in Lot gevang, waar hij
echter vrijen loop had. Hij mocht er gaan
waar hij wilde en gezien zijn hoogen ouder
dom werd hij er als een bewaker behandeld.
Nooit is hij ziek geweest en Kyms is let
terlijk uitgeleefd. Zijn lijk werd door de
fakulleit der meaecijnen van Breslau op-
geëischt geworden en nu zal Kyms toch
Striegau moeten verlaten.
Kevelaer, 13 September 1911.
Goede Volksstem
Goedwillig hebt gij onze bedevaart naar
Kevelaer aan uwe achtbare lezers kenbaar
gemaakt, daarom stuur ik u ook in dank een
woord over haar welgelukken
Kevelaer, du meine Freude
Den 11 September is onze bedevaart uit
Brussel vertrokken, haar vijfjarig lustrum
alzoo overstappende. Om alles in eenen adem
te uiten, zij liet voldoende te zeggen dat
onze zesde bedevaart naar O. L. Vrouw van
Kevelaer, ten volle, zoo onder geestelijk als
onder stoffelijk oogpunt, ja beter dan ooit
gelukt is# En de Volksstem is daar niet
onplichtig aan gebleven. Dank
Prachtig weder, en 500 pelgrims, waaron
der 56 priesters, in godvruchtig, vroolijke
stemming. 500 deelnemers, schijnt genoeg to
bewijzen dat men de eerste Brusselsche in
richting wil getrouw blijven. Godsvrucht voor
alles, zegden de tranen der pelgrims als z(j
Kevelaer verlieten, de drie dagen te kort vin
dende, die zij bij hunne goede Moeder moch
ten overbrengen. Hunue volhardende ge
trouwheid toont dat de Troosteres der Bedruk
ten gansch hun hart heeft gewonnen. Welk
een homelscho troost hebben wij or inderdaad
gesmaaktWelke zoete aandoeningen en
gewaarwordingen vervulden onze harten bij
het betreden van dit genadeoord, in de prach
tige Mariakirche, tusschen die duizenden en
duizenden Hollanders en Duitschers, biddende
en zingende en smeekende rond de Genade-
lcapelle. waar liet wonderdoende beeldelce van
O. L. Vrouw vereerd wordt. Onder den kruis
boom bij het overwegen van Maria's smarten
aan den voet van het kruis Stabat Mater
dolorosa
Jesus' kruis zij lof en eer
In het bloed van onze wonden
Reinigt Jesus zoeten teer
Onze ziel van al hare zouden.
De Kevelaersche bedevaart is eene bede
vaart van aandoening, van enkele, zoete,
ernstige godsvrucht, van kinderlijk betrou
wen en liefde tot Maria, die geenen tijd over
laat voor uitstapjes of wereldsche verstrooiin
gen. Iloe wierden zij daarvan doordrongen bij
den kruisboom, bij de 14* statie van den
kruisweg, juist aan den doodenakker van Ko-
velaer, en dan, als wij, aan de genadekapel,
voor het beeldeke van Maria, Troosteres der
bedrukten, verdiept en verzonken in stil ge
bed, als een hemelsclien genadedauw, voelden
nederdalen den balsemenden troost van ona
lijdend menschenhart.
Men vraagt wel eens of er by O. L. Vrouw
van Kevelaer geene mirakelen verkregen
worden i Vraagt u naar mirakelen, anfe»
woordde een Vicaris-generaal uit Holland
Maar zie rondom u Een papieren beeldjo
of prentje, dat wel het oprapen niet waard
schijnt, trekt sedert 260 jaren millioenen
menschen naar KevelaerIs dat misschien
geen mirakel Verlangt men andere uitwen
dige wonderteekenen. zooals wonderbare ge
nezingen Ook dezulke telt O. L. Vr. van
Kevelaer bij houderden. Maar het hoort aan
mij niet toe zulke en zulke als mirakel uit te
spreken. Daarvoor staat het voorzichtig gezag
der Kerk.
Maar is het voor ons, menschel) van geloof,
pnodig dat wij gebrokon armen tsn beenen zien
genezen om aan. Maria's macbA en goedheid oa