n
T EEN EN 'T ANDER
5e Reeks brieven van
M. Vincent Diericx
Zeventiende jaargang n' SS2<
«i> <1
C>
BestuurderJ. Van Nuffel-De Gendt.
mx IQ 5T
ïmL iè l
Eene dramatische worstelpartij.
DE TAALKWESTIE IN
DE OPENBARE BESTUREN
DE ERGE VERGIFTIGINGSZAAK
Vreeselijk familiedrama
Landbouwbelangen.
gewezen-volksvertegenwoordiger, reizende in Kongo
i.
CENTIEMEN HET NUMMER
Zaterdag 23 September 1911
ABONNEMENTEN!
Zes maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle postlmreelen van het land.
EERSTE UITGAAF, 4 uren 's avonds.
TWEEDE UITGAAF, 7 uren 's avonds.
BUREEL-EN
TE BRUSSEL I TE/W1LST
723s Steenweg van Waterloo, 72^ 9, KLex-icstx-aa-fc, Q
I Telefoon 114
AANKONDIGINGEN!
KI. aank. (1 tot 4 kl. reg.) fr. 0,60
3® bladz. <de regel) fr. 0,50
4® bladz. (de regel) fr. 0,30
Financ. aankon, (per regel) fr. 2,00
Reklamen (per regel) fr. 1,00
Gemengd nieuws (per regel) fr. 2,00
Recht, herstell. (per regel) fr. 2,00
Overlijden (per regel) fr. 2,0Q
Wij schreven in het hoofdartikel van
gisteren d'ver de schrikkelijke moord
gepleegd op M. Stolypine, hoofdmi
nister in Rusland. Het was de derde
aanslag die tegen hom werd gepleegd,
ditmaal zal het do laatste zijn op zijnen
persoon, want hij is dood. Wij hebben
gezegd dat de socialistische bladen
met verachting spraken zelfs over den
in-doodstrijd-verkeerenden man van
plicht. Onder die bladen heelt dei
Peuple het meest-gezaghebbend
socialistisch blad van België, zich ge
kenmerkt. De gazet van Jaurès in
Frankrijk, de Bataille Syndicaliste
van Brussel en dan de Peuple
noemden M. Stolypine,niet anders dan
de w urger, de geeseiaar, de menschen-
stouwer.
Dinsdag 19 September ts er nu in
de Peuple een verslag verschenen
over de socialistische meeting tegen
den oorlog, welke te Brussel gehou
den werd. Op die meeting werd het
woord gevoerd door M. Leon Meys-
mans, socialistisch volksvertegenwoor
diger. Het socialistisch dagblad Le
Peuple gaf over de meeting een ver
verslag, wij nemen het 1) onderste
deel eruit en vertalen zoo nauwkeurig
mogelijk
Ik vernam ook zegt M. Meys-
mans dat de toestand van M. Stoly
pine verergerd is. Dat de aarde hem
liehtweze (En bij die woorden v. >.i
or gelachen; zoo staat het toch i a 4
verslag).
De socialistische partijen van de
wereld hebben gezegd Wij zulten den
oorlog door alle middelen bestrijden
Wat wil dat zeggen door alle midde
len Dat wil zeggen al de middelen
Beziet Stolypine. (Eri nogmaals bij die
schandalige woorden, werd er ditmaal
niet enkel meer gelachen, maar de
spieker werd langdurig toegejuicht).
(Acclamations prolongées, zegt de
Peuple
Men zal weldra een man beoordee-
len die aanslag heeft gepleegd op het
leven van een van zijne evennaasten.
Hebben wij het recht niet den man le
oordcelen, die terdood zo-i veroordeeld
hebben drie of vier duizend menschen.
Gij verstaat mij, niet waar 2
Die afgrijselijke woorden gericht
tegen een man die verantwoordelijk
was voor het handhaven der orde en
der openbare veiligheid, die woorden
werden ook weer geestdriftig goedge
keurd.
Wij vragen ons af Wat moet er
wel omgaan in bet hoofd van die men-
scheii, van die simpele, doodeenvou
dige menschen, wanneer zij zulke af
grijselijke taal tot hen hooren voeren,
dooi' een ontwikkeld mensch, want
M. Meysmans is een ontwikkeld
mensch, door een advokaat, want.
M. Meysmans is advokaat, door een
volksvertegenwoordiger, want zooals
we hooger zegden, M. Meysmans is
een socialistische volksvertegenwoor-
ger Ja, wat moeten die eenvoudige
menschen daarvan denken, dat zij den
lof hooren uitbazuinen van een mensch
die niets anders is dan een lage moor
denaar; en tevens de hevigste aanval
len hooren tegen het ongelukkig slacht
offer,die gevallen is om zijnen plicht te
hebben volbracht, volgens zijne eer
en geweten, tegenover land en volk,
een man, die zoo oerbiedweerdig en
naar allo waarschijnlijkheid, veel eer
biedwaardiger was dan M, Meys
mans zelf 1
En dan staat men verwonderd dat
de samenleving tot in hare grondvesten
geschokt wordt dan kijkt men ver
wonderd op, dat overal de aanslagen
op de personen die de verantwoorde
lijkheid dragen van het bewind, dat
die aanslagen overal verdubbelen en
vermenigvuldigen. Over enkele jaren
nog, toen de anarchisten een aanslag
pleegden, bommen wierpen naar Kei
zers of Koningen, Presidenten of Mi
nisters, dan werden die gruweldaden
door allo bladen, de socialistische niet
uitgezonderd, gelaakt en gebrand
merkt. Nu gaat het zoo niet meer.
Wanneer men eene overheid zoo maar
koelbloedig weg omverre schiet, gan-
sche eerbare familiën in rouw en droef
heid dompelt, een land van eeuen uit
stekenden persoon berooft, dan wordt
de moordenaar, zoo niet openlijk ver
dedigd en opgehemeld, dan toch in
ieder geval, verschoond en wit geple-
ten, maar het arme, het betreurde
slachtoffer, daar vallen de redders der
toekomstige samenleving op, al erger
dan de kraaien ol de gaaien op de ver
rotte lichamen en overblijfsels van die
ren en menschen.
Hoe toch is het mogelijk op zulke
wijze een volk te beschaven, hoe wil
men door zulke schandetaal e6n volk
veredelen, hooget opwekken, in al
zijne vermogens ontwikkelen en meer
mensch maken! Is het niet natuurlijk
dat men zoo de laagste driften van de
monschen aanvuurt, dat men de men
schen die naar zulke taal de aoren
laten hangen, doodeenvoudig verbeest?
En het schoonste van al is, dat het
zulke personen zijn, die niet aarzelen,
die zich niet schamen, zich uit te geven
en te noemen, de redders der samen
leving, de aanbrengers van een para
dijs op aarde I de fakkeldragers
van de beschaving en van het geluk
voor alle menschen Ja, hoe is het
mogelijk En ja hoe is het mogelijk
dat er menschen zijn, die zich als deftig
en gematigd willen doen doorgaan, die
met die mannen kartel sluiten, om eene
regeering van orde en vrede omverre
te werpen, en vrijen teugel te geven
aan de ophitsingen, de opzweeperijen
van die ongelukkige verdwaalde socia
listen, die wel schoon kunnen klappen,
als zij bij brave menschen staan, maar
die daden uitvoeren, die ieder eerlijk
mensch doet walgen en verafschuwen.
Hoe zou het mogelijk zijn, dat ons
Belgische volk, die mannen aan het
hoofd van het land zou brengen? Daar
voor zou het stapelzot moeten worden
en Goddank daar is het nog verre af!
namen aan den poll deel. Het is zeker een
schoon getal, maar we kennen gemeenten
van Ï5000 tot .10000 zielen, waar katholieke
vereenigingen 1-100 en 1500 leden tellen. Nu
1100 voor eene slad"van 1700C0 zielen, is
nog zoo erg niet. We dachten dat do libe
ralen in Gent veel sterker waren. Rn die
mannen die maar HOC man naar den poll
kunnen krijgen, iets waaraan de leden in
't algemeen geerno en uiterst talrijk aan
deelnemen, die inaouen spraken op 15 Oogst
laatstleden 3000 man naar Brussel te zen
den. Is het dan te verwonderen dat het te
Brussel zooveel minder was, dan eerst voor
speld werd. Botten en stoffen, dat kail de
liberale en socialistische partij eersteklas in
ons land.
De zelfmoorden. Men zegt dat
de beschaving vooruitgaat; ware dit zoo. dan
moest toch. het getal zelfmoorden vermin
deren, of is de zelfmoord misschien ook al
een beschavingsfactqr. Wij geven hier het
getal zelfmoorden van de laatste jaren
In 1900 waren er 414 in 1901, 423 in
1902, 453 in 1903, 462 in 1904, 482 in
1905, 515 in 1905, 471 in 1907, 483 in
1908, 525 in 1909, 535. In 1900 was het
percent 8 op honderd duizend inwoners, in
1909 is het geklommen tot 9.2.
Over oude dagbladen. In
Duitschland zijn er nog 9 bladen die bestaan
sinds 1600, en 82 die sinds de 18® eeuw be
staan, 115 zijn meer dan 100 jaar oud in de
Vereenigde Staten zijn er 17, in Rusland 12,
in Oostenrijk-Hongarië 3 die meer dan 100
jaren bestaan. De Oprechte Haarlemscbe
Courant en de Leeuwarde Courant zijn
zoo oud als de oudste der Duitsche bladen.
Het eerste dagblad dat uitgegeven werd, was
in onze taal en in ons land, in België, te
Antwerpen het'droeg als titel De ninuwe
Tijdinghe Dat was een heel klein kladje
nu zijn er dagbladen die dagelijks verschijnen
op 50 bladzijden doch het zijn dan meest
annoncen die er in staan.
Eette Vlstamsche vpsuw van
107 jaar. Op 8 October van dit jaar
ordt mnodppken P-;dd«»ns van Duffel tegen
Gontich (provincie Antwerpen) 107 jaar oud.
Zij kan nog een gedicht opzeggen waarmede
zij in 1818 den 1® prijs behaalde in de school
van Leest tegen Mechelen. Zij kan nog zin
gen en zelfs dansen. Onlangs zei zij al
lachend dat Sip' Pieter haar vergeten had
hierboven te roepen. Van hare vijf kinderen
leeft er nog een.
Schoon bestuuB*.Door de slechte
bewaking aan do haven I "«ft de stad Ant
werpen reeds millioene"riiuiillioenen schade
«-'edaan. Zoo verre is Lot nu gekomen, dat
do verzekeringsmaatschappijen weigeren nog
het hout tegen brandgevaar te verzekeren,
ofwel zoo 1 ïod-q premiën stellen,dat de koop
lieden zen" kunnen betalen.De houthandel
moet no - lijk in Antwerpen verdwijnen
als de Suiu do noodi.e maatregelen niet
neemt.
De fijn bestuurders houden zich liever
bezig met het politiek kartelgelconkelfoes
dan met het bestuur der stad Antwerpen.
M. Max heeft het gevonden
De liberalen hebben aan de socialisten
niets toegegeven zegt hij.
Zoo! Wat schrijft dan de liberale Journal
de Lióge Waarom liepen de liberalen dan
te Brussel meevoer 't puur en simpel? Waar
om dierven zij in den provincieraad van Bra
bant geen adres sturen aan den koningr
Waarom keun' n zij de revolutionnaire da
den der socialistische apachen in de laatste
maanden goed, door hare schuldige stilzwij
gendheid Heet men dat niets van zijn
programma afstaan
(Congres van den Belgischen
UoSkshond» Dit congres heeft Zon
dag en Maandag plaats. Zullen er op de zit
tingen spreken volksvertegenwoordiger
M. Peel, Mgr. Waffelaert, bisschop van
Brugge, M. Vorhaegen, voorzitter van den
Belgischen Volksbond, M. Ch. do Ponthiëre
van Luik, Me juffer Van den Plas, M. Lie-
baert, oud-minister.
Het bijzonderste punt van het congres is
wel het artikel 310 van hot strafwetboek.
De socialisten vragen radikale afsjhaffingj
de katholieken verandering.
Te Gent. De Genlsche liberalen
hebben poll gehouden. Rond de 1100 leden
Gisteren bracht hij zijn ijs«lijk besluit ten
uitvoer. Hij doodde zijne vrouw mei een
revolverschot terwijl zij haar toilet maakte.
De moordenaar it n het lijk op, droeg hot
op een leunstoel, naast het bedje waarin zijn
driejarig zoontje sliep. Het arme kind werd
door een revolverkogel in het hart gedood.
De ellendeling legde zich dan over het bed
en den leunstoel en joeg zich een kogel door
liet hoofd.
Toen men op het gerucht der scholen toe
snelde, vond men nog slechts drie lijken.
Een soldaat der Pruissische garde, zekere
Schaal, van Schriffwiller. in verlof gekomen
zijnde, had er van gebruik gemaakt om eens
naar het naburig dorpje Bildslock te gaan,
waar er kermis was.
Daar pochte Schaal op zrjne groote
lichaamskracht en zijne kennis van het wor
stelen. Hij wilde zijne gezellen eens toonen
wat hij kende en ging op de foore in eene
barak, tegen een beroepsworstelaar aan den
strijd. De strijd duurde niet lang: Schaal
werd door zijnen tegenstrever vastgegrepen
en eens duchtig geschud.
Eensklaps hoorde men Schaal een luiden
hulpkreet uitstooten. De beroepsworstelaar
liet hem los en Schaal stortte ten gronde. Hij
bleef bewusteloos liggen.
Een geneesheer werd ter plaats geroepen
en deze stelde vast, dat de liefhebberworste
laar de ruggraat gebroken was.
Schaal werd naar het gasthuis van Sarre-
guemines overgebracht, dooli is er ondanks
de beste zorgen overleden.
Een onderzoek is geopend om de verant
woordelijkheid van liet ongeval vast te
stellen.
De ontploffing aan boord ran
een Franschen kruiser
Hadepe bijzonderheden
Ziehier nog eenige bijzondorheden, over
het vreeselijk ongeluk dat eergisteren aan
boord van den kruiser Gloire gebeurde.
Er werden aan boord van het schip schiet
oefeningen gehouden. De bemanning was in
verscheidene afdeelingen verdeeld en een
dezer afdeelingen, onder het bevel van den
vaandrigQuemeneur was bijzonder gelukkig,
daar alle scholen het doel troffen.
Deze afdeeling zette dus geestdriftig het
werk voort, alhoewel de gewone voorzorgen
en maatregelen niet uit het oog verloren
werden.
Toen een schot gelost was, opende een der
kanoniers het kanon om het te kuisschen;
Op het zelfde oogenblik sloeg eene vlam uit
het kanon en stak het vuur aan de laadprop-
pen. Onmiddelijk was de plaats, waar deze
afdeeling zich bevond, met een stikkenden
rook gevuld en al de mariniers stortten be
wusteloos en erg verbrand ten grondde.
Het hulpgeroep was evenwel gehoord en
nadat men de kazemat verlucht had, konden
de slachtoffers verlost worden. Een hunner
was echter op den slag gedood geworden en
vijf anderen waren zoo erg vorbrand dat zij
weldra bezweken.
De vlootoefeningen zijn onmiddelijk ge
staakt geworden.
De bijval van het 2e congres der Vlaam-
sche Staatsbedienden zal de beste verwach
tingen der inrichters verre overtreffen. Ruim
950 bijtredingen zijn reeds toegekomen, uit
alle boeken van Vlaamsch België. Dat be
looft voor de toekomst, en is een nieuw
bewijs dat de noodzakelijkheid van den strijd
ora meer taalrecht immer meer ingezien
wordt door de Vlaamsche beambten der open
bare boheeren.
Het Congres zal plaats hebben te Gent, op
8 October, in de zaal der Melomanen
Savaenstraat. De morgendzitting begint om
10 ure 's namiddags, tweede zitting, om
2 ure zeer stipt.
Er kan niet genoeg aangedrongen worden
bij de beambten aller staatsdiensten, opdat
zij allen het hunne bijbrengen niet alleen tot
het volledig wellukken van het Congres van
Gent, maar ook tot den goeden uitslag der
pogingen tot verwezenlijking van een der
bijzonderste besluiten van het Congres van
Antwerpen, namelijk het aansluiten aller
beambten in ééne vereeniging, met als
hoofddoel de uitbreiding der Nederlandsche
taal in de openbare besturen. De maatschap
pij Nut en Vermaak n werd te Brussel ge
sticht over eenige maanden, en is reeds in
vollen bloei. Afdeelingen worden eerstdaags
gesticht te Oostende, Laeken, Iseghem, Has
selt, Gent, enz.
Bijtredingen tot het Congres te zenden
aan Antoon De Grave, Mertensstraat, 80,
St Amandsberg-Gent (Bijdrage één frank).
Voor Nut en Vermaak wende men
zich tot Fritz Demotte, St Gillisstraat, 10,
Brussel.
botten voorzien zijn. Men zal ze wekelijks
insgelijks begieten mot eene oplossing bevat
tende bovengenoemde meststoffen.
In October zal men wel zorgen de perken
goed te bereiden waarop men madeliefjes,
leliën der dalen, silenen, penseën, tulpen,
phlox enz. zal planten.
Men zal eene goede dosis stalmest toedie
nen en daarenboven 80 gr. superfosfaat, en
50 gr. chloorpotasch per vierkanten meter,
alles goed ingewerkt.
In de Lente zal men dan nog 50 gr. zwa
velzuur ammoniak met de kalk onderwerken.
Rhodordendrons, azaleas en camelias zal
men buiten plaatsen en zooveel mogelijk aan
de zon blootstellen.
Wie deze weinige maar practische wenken
toepast,zal zich mogen verheugen in schoone
en gezonde bloemen en planten, iets wat
hoogst aangenaam is in woningen en hoven.
Willy.
te Komen
Deze schrikkelijke zaak, welke in Komen
de wijk van de Wervikstraat in opschudding
heeft gebracht, is het voorwerp aller ge
sprekken.
Het getal overlijders door het eten van de
bedorven vleeschpastei, bedraagt reeds vier,
en men vreest nog den doodelijken afloop
van vele andere slachtoffers.
Drie werklieden die in de herberg Che-
min de Fer in kost waren en wiens toestand
zeer bedenkelijk is, zijn Woensdag namid
dag, naar het gasthuis overgebracht. Het
zijn Desideer Lelerme, oud 56 jaar, afkom
stig van Ploegsteert; Wellemet, oud 52 jaar,
van Kor tem ark, en Henri Leroy, 67 jaar,
boodschapper te Komen.
Woensdag morgen heeft men de laatste
HH. Sacramanten toegediend aan Madame
Barbary-Vandelanotte, oud 30 jaar, wo
nende Sentierstraat, wiens echtgenoot en
twee kinderen ook bedlegerig zijn.
Een genaamde Adolf Berghe verkeert nog
altijd in stervensgevaar.
Het parket is alhier afgestapt en heeft eer»
bezoek gebracht aan 53 personen en ze allen
ondervraagd.
Vervolgens is het parket afgestapt ten
huize van den vleeschhouwer, die de lever
pastei verkocht heeft.
Het getal vergiftige personen beloopt tot
heden tot 150. Het is onmogelijk te zeggen
hoeveel er in hopeloozen toestand verkeeren.
De lijkplechtigheden van de wed. Van
Hoof, welke Donderdag moesten plaats
hebben, zijn uitgesteld tot heden, daar do
lijkschouwing moet gedaan worden, even
als van de twee laatste overledenen.
De eclitgenoote van den vleeschhouwer
die de leverpastei gemaakt heeft, alsook zijn
15 jarige zoon, die ervan geëten hebben, zijn
bedlegerig.
IN DUITSCHLAND
Een bloedig familiedrama is op bet kasteel
van Richlingcn nabij Hanover gebeurd.
Daar woonde een jonge kunstschilder
Paul Houver. Alhoewel hij weinig of geen
talent en geen groot fortuin had, was hij vier
jaar geleden, met zijne jonge vrouw het
kasteel komen bewonen, dat vroeger aan den
hertog van Waldeck toebehoorde. Het huis
houden had geen inkomen, zoodat Houver
weldra den huurprijs van het kasteel niet
meer kon betalen.
De eigenaar van het kasteel bedreigde den
kunstschilder dat hij hem zou doen uitdrijven
hebben. Houver, gewoon aan eeii prachtvol
bestaan, kon zulks niet dragen. Hij besloot
vrouw en kind te dooden en zich daarna te
zelfmoorden.
i
Een en ander over bloemenkweek
Eenige wenken nopens het bewerken en
bezorgen van sommige bloemen zullen gewis
niet te onpas komen
Bollen van tulpen die men bij de kweekers
zou aankoopen, moeten in een rijken humus-
grond geplant worden in den Winter zal
men ze zorgvuldig met bladeren bedekken.
Men kan ze ook heel gemakkelijk in pot
ten kweeken te dien oimjo zal men deze
vullen met humusgrond en einde September
er de bollen inzetten. Men plaatst ze dan
gedurende 4 of 5 weken in eene duisternis
maar wel verluchte plaats. In November
worden zij binnengebracht en van in Januari
reeds kan men schoone bloemen bekomen
als men zorg draagt ze alle acht dagen te
begieten met eene oplossing van 4 gr. super
fosfaat, 4 gr. zwavelzuur ammoniak en *2 gr
zwavelzure potasch per liter water. Jacin-
then, crocussen en narcissen kunnen op
dezelfde wijze bezorgd en geteeld worden. -
De chrysanthemen hehooren ook binnen
gebracht Ie worden •wanneer zij yan goede
Van op den Wangermee 1 Juli 1911.
Hoe leeft men in Kongo
Ik ga van de reis per boot (Lukonzohca-
Pioeto) gebruik maken om het antwoord neer
te pennen op de vraag Hoe leeft men in
Kongo f
Daar alle dagen op elkander volgen en,
op eenige uitzonderingen na, zich gelijken,
is het voldoende u eenen dag in het broes
(lang gras) te beschrijven om ze u allen to
leeren kennen.
's Morgens, onder den mostiekenscherm,
ontwaakt men zeer verwonderd geslapen to
hebben in eene tent.
Wat uur zou het zijn Dat kan men
berekenen volgens de klaarte en bost vol
gens het geraas van het manschap, De dra
gers hebben zich echter min of meer rond
onze tent te slapen gelegd is het nog zeer
vroeg bij ons ontwaken, dan hoort men hier
en daar eenen man hoesten zegt vrij en
vrank 5 uren is het zwart volksken aan
't babbelen 0 uren is er hier en daar al
een op wandel met zijn kammuaieksken
6 1/2 uren.
Men springt recht, men dankt God dat men
nog leeft, men offert Hem den dag op en
men trekt vochtige kleeren aan. Och, ze zul
len onder wege dapper drogen.
De bog brengt ons eene tas koffie, die we
trachten uit le drinken al ons le wasschen en
aan te kleeden. Gedurend het toilet maken
komen de zwarte (Vragers elk om hun pak.
