mrspsed van België
OORLOG
'T EEN EN ANDER
Dcor eendracht en samen
werking naar de zegepraal
ZZ3 Gr H3> X_i 30>
-v
nvLirviTier 3L.
Landbouwbelangen.
Itaïië en Tirkyë
Zeventiende jaargang n' 234.
2 CENTIEMEN HET NUMMER
Zaterdag 7 October 1911
ABONNEMENTEN:
Zes maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle postbureelen van het land.
EERSTE UITGAAF, 4 uren 's avonds. 4#
TWEEDE UITGAAF, 7 uren 's avonds. <[4
4|J
BUREELEN
TE BRUSSEL I
728, Steenweg van faterSoo, 728. 9,
TE AALST
Kerkstraat,
Telefoon 114
BestuurderJ. Vein Nuffel-üe Qendt.
AANKONDIGINGEN
KI. aank. (1 tot 4 kl. reg.) fr. 0.60
3* bladz. ^de regel) fr. 0,50
4® bladz. (de regel) fr. 0,30
Financ. aankon, (per regel) fr. 2,00
Reklamen (per regel) fr. ï.00
Gemengd nieuws (per regel) fr. 2,00
Recht, herstell. (per regel) fr. 2,00
Overlijden (per regel) fr. 2,00
Koe Duitschers over België oordeeien.
Gisteren gaven wij reeds een uit
treksel van de studie die in het Duit;
schc tijdschrift de Rundschau over
Belgiëis verschenen.
Wij gaan met die belangrijke studie
voort. Herinneren wij eerst de vier
reeds aangehaalde punten.
1°) België bezit het dichtste net van
ijzerenwegen van gansch de wereld
2°) Nergens reist men zoo gemakke
lijk en zoo goedkoop als in België
3°) België staat voor den handel en
in verhouding zijner bevolking,aan het
hoofd der natiën
4°) Geen enkel land kan roemen op
een voorspoed zoo als België
5°) In geen enkel land leeft men zoo
goedkoop als in België.
We verzoeken onze lezers en leze
ressen dit goed in hun hoofd te steken.
Tegen zulke punten botsen al de aan
vallen der tegenstrevers af. Zij springen
als zeepbellen.
Wij komen aan het 6d* puilt.
Meer dan ieder ander Staatsbestuur,
omringt het Belgische Staatsbestuur de
nationale nijverheid met aandachtige
en judicieuse zorgen zeer gematigd
de invoerrechten op de grondstoffen,
op de fabricatierochten, de accijnsrech
ten, de vervoertarievenIs het verwon
derlijk dat eeiie bevolking van 7 mil-
lioen inwoners op haar gemak kunne
leven op zulk een eng grondgebied
7°) In geen enkel land, zelfs naar
het oordeel van prolestantsche eco
nomisten, hoeft de maatschappelijke
en arbeidswetgeving, gedurende een
kwaart eeuws, zulk een aanzienlijken
vooruitgang gemaakt als in België.
De proef in bijzonderheden zou lang
z'l'n 0111 maken, maar het is voldoende
zich te herinneren dat in 1884hij den
I val van het liberaal ministeriebijna
alles nog te doen stond.
8°) Van 18S4 tot 1910 heeft België
onder de verwonderde oogen van de
wereld een vraagstuk opgelost, dat
overal elders gedurende 26 jaar onop
losbaar scheen. Ondanks de kolossale
vermeerdering der cijfers van al zijne
begrootingen, heeft dit land geene en-
keie nieuwe belasting ingevoerd, in
dien men eene vermeerdering van
rechten op den alcool, die bestemd
was voor het verbruik, uitzondert,
en hierover zou men niet anders kun
nen doen dan het land gelukwenschen.
9°) van 1880 tot 1910 is het getal
der ongelettorden in Bolgie met meer
dan de helft verminderd. De verstan
delijke ontwikkeling in al de klassen
heeft insgelijks bijgewonnen. Het be
roepsonderwijs is voorbeeldig. Een
nieuw schooi,uetsonhcerji, opgevat in
den meest liberalen zin, gaat een denk
beeld geven, van wal een Staatsbestuur
dot alle vrijheden eerbiedigt, kan te
weegbrengen zonder willeheurigen en
geweldigen dwang.
De Duitsche schrijver neemt voor
eigen rekening een volzin van een vrij
metselaarsdagblad van Italië, de «Tri-
buna, die schreef Aan alle lan
den van Europakan België tot model
en tot voorbeeld dienen
Die aanhalingen van de Ruud-
chatt i>, van Keulen, hebben eene
schitterende bevestiging gekregen te
Berlijn, vanwege M. Albert, algemoe-
nen kommissaris van do Duitsche af-
deeling in de Wereldtentoonstelling
te Brussel, die sprak voor een zeer
talrijk getal toehoorders, bestaande
uit groote Duitsche nijvoraars
België is, zoo sprak hij, in een
uitstekenden zin, een internationaal
land internationaal om zijne centrale
ligging, die hot doen noemen heeft den
brandoven van de natiën inter
nationaal vooral, dank aan zijn bui
tengewonen ondernemingsgeest, aan
den overvloed en de stoutheid zijner
kapitalen, die op verstandige wijze
voordeel trekken uit de staatkundige
onzijdigheid.
De Belgische kapitalen en het
Belgisch verstand zitten tegenwoordig
geëngageerd in de grootste onderne
mingen van de gansche wereldOveral
organiseeren en besturen de Belgen.
Wanneer een Staat uit Zuid-Amerika
of uit China, of ieder ander nieuw
land zich tegenover de mededinging
van nijverheidslanden bevindt, wordt
de voorkeur aan België gegeven, dat
geen enkel wantrouwen inboezemt.
Zelfs in Europa is de geldelijke
deelneming van Belgie dikwijls on
misbaar. Wij hebben bet vastgesteld
te Brussel, waar de Duitsche afdeeling
het rekord heeft behaald van den finan-
cieelen bijval. Eene gansche reeks van
onze verkoopen in vreemde landen, is
moeten passeeren langs de bemidde
ling der Belgen. Om enkel een voor
beeld aan te halen een van onze
groote locomobielen, door allen be
wonderd, is door eene Belgische onder
neming in Italië aangekocht gewor
den eene Duitsche firma heeft, door
de bemiddeling der Belgen, een aan
bod van verschillende milliocnen in
Italië bekomen.
Als men zulke ernstige zaken hoort, ge
schreven door ernstige personen, die
geen belang hebben den toestand te
verbloemen, als zulke personen zoo
hoog denken,zoo schoon schrijven over
ons vaderland wat moeten wij dan
denken over sommige kleingeestige
politiekers, die in tijd van kiezing wel
zouden durven gaan beweren, dat.
Belgie aan den steert der beschaafde
landen staat Och Halen wij dc
schouders op, en denken wij enkel dat
ze niet wel bij de zinnen zijn.
Als vaderlander heeft ons harte ge
klopt, ons binnenste gejuicht, toen wij
den lof uit vreemden mond hoorden
bezingen van ons kleine maar dierbaar
Belgenland.
Musast adelt. Wij spreken van
ware, van deftige kunst, die do iiarlen om
hoog wekt en de geesten rein bezield. In
dezen tijd van dom materialisme, van de
heerschende stofvergoding, moeien wij ten
minste, allo schoone kunst, aanmoedigen en
steunen.
Daarom als er tentoonstellingen worden
ingericht van de goede kunstenaars, dan is
men schuldig te0eiiover zich zelve, tegenover
de kunstenaars, en l over de maatschap
pij, als mon zulke ion toonstellingen onver
schillig laat voorbij gaan.
Neen, juist deze tentoonstellingen moeten
bezocht worden en do kunstenaars aange
moedigd om hun goed gekozen weg te ver
vorderen.
ft an de bondgeitooten der
liLcü'aleili Indo geinee-ite Moh-iii-
baix is er verleden week wat gebeurd, ten
eigenaar stelde in openbare aanbesteding de
pacht van 5ii6hectaren bebouwbaren grond,
dien hij eerst aan een landbouwer had ont
trokken Niemand heeft willen bieden.
Eenige dagen te voren werden de gronden
der godshuizen in aanbesteding gebracht.
Die zelfde eigenaar kwam nu dien grond, tot
nu toe door een nederigen landbouwer van
zijno gemeente gehuurd aan 145 fr., opjagen
tot 340 frank. Dat is ongeveer 250 fr. per
hectaar de grond is 110 fr. waard, de ge
middelde prijs in de streek. Over eenigen tijd
had hij teMont-Saint-Aubert een stukje grond
van 27 aren, dat altijd voor 25 fr. verhuurd
was geworden, opo-ejaagd tot 60 fr., wat die
arme landman nu ah bétalen.
Dat lijn menschlievend personaadje is dig
nitaris of hoogweerdigheidsbekleeder van
dc loge en van de liberale partij van Door
nik. In het kanton Celles moet hij voorde
liberalen zetels veroveren in de provincialen
raad. En zeggen dat de socialisten één kliek
vormen met zulke mannen, en dat zij de red
ders van bet werkvolk zullen zijn. Wie toch
zal zulke brokken slikken 1
ös Pa&ss heeft het gedaan,
Volgens M. Vandervelde schrijft, is do Paus
de schuld dat het oorlog is tusschen Turkjë
en Italië. Hij heeft hem doen uitbreken...
Als de groote kopstukken zoo spreken,
wat is er dan nog te verwachten van de sim
pele strijders.Doch het is curieus.Alle dagen
schrijven zii, dat de Paus niets meer te ze^
gen heeft, dat het Pausdom dood is en nu
schrijven zij den Paus de wereldlijke macht
toe.te beslissen over den oorlog en den vrede
in Italië, dat nochtans in de macht is der
vrijmetselarij Hoe is het toch mogelijk
^as^quet geeft hef niet
Op, De liberale vereeniging van Tliou-
rout heeft hare leden Donderdag verzocht
Zondag op een bepaald uur op de groote
markt te zijn. om samen met 't muziek aan
't hoofd, M. Marquet, den weldoener, die de
liberale kas in evenwicht heeft gebracht, aan
do statie te gaan afhalen. Bij do uitnoodiging
ware 2 bierkaartjes gevoegd te verteren in de
2 oflicieele liberale lokalen. Zou die heer
Marquet nu toch inWest-Vïaandercn kunnen
binnen dringen? Het ware werkelijk schande.
Wat chance voor onze
fp*artij I M.Lorand vreest dat de katho
lieken op 15 October geene klopping zullen
krijgen, en hij schrijft dat too, ten lc) aan
den lieeten Zomer 2°) aan den almanak; 3°)
aan den oorlog van Italië.
Ge lacht, lezer, en toch is het'zoo. M. Lo-
rand legt het zolf uit. Dit jaar hebben de po
litiekers hard moeten werken en zij waren
blij dat het verlof daar was, om te kunnen
gaan uitrusten. Nu in do verlofdagen was
liet schoon weer, zoodal ieder profiteerde
van do kans en de politiek op zij werd ge
schoven, tot voordeel van de klerikalen
2*) De 3e Zondag van October valt reeds den
15 October, zoodat wrj maar twee weken
meer hebben om politiek te voeren, en acht
dagen minder dan anders gewoonlijk het ge
val is. Het toeval van den almanak speelt in
de kaart van de klerikalen 3°) De aandacht
der burgers werd eerst getrokken op do Ma-
rokkokwestie nu was die voorbij, en kon
men met do politiek beginnen daar op f~>s
breekt de oorlog uit tusschen Italië en Tur
kjë,. en nu is de aandacht der kiezers op den
oorlog getrokken. Van de politiek trekken
zij zich weinig aan. Dit weeral ten voordeele
van do klerikalen.
Als dit waar is, M. Lorand, dan moet ge
toch wel bekennen, dat het Belgische volk
volkomen gerust is in liet bestuur df-r katho
lieken, en dat iedereen overtuigdis.dat d^zen
door hun besturen het land hoegenaauid in
een gevaar zullen brengen.
M. Lorand wordt do klopping van het kar
tel al gewaar
E{atholiekenf
Eendracht is macht
D it weze onze leus in den kiesstrijd
Allen welen wij bij ondervinding, dat de
zegepraal alleenlijk door de eendracht, door
eene goede verstandhouding kan bekomen
worden.
Herinneren wij ons de vorige kiesstrijden.
Herinneren wij ons hoe het misverstand,
ons telkenmale verzwakt heeft, en dan, als
Iml te laat was beraamd, was er spijt genoeg
eilaas Maar wat baatte bot
Herinneren wij ons tevens dat wij, tel
ken male als gansch de katholieke partij
eendrachtig samenwerkte, eene schitle-
terende zegepraal hebben aangeteekend in
ons glorierijk geschiedboek.
'To l d'A waren i<< de harten Hoe
rooi d<*. geestdrift
Laat ons dan op 15 October een blijde dag
belov- 'p viclorio foesi^n
Da. als elk van ons zegt IK WIL,
IK WIL 't is Ie zeg mi
Ik geef geen gehoor aan kleine misnoegd
heden
ik geef 6een gehoor aan twistzoekende
opstokingen
ik geef geen gehoor aan lage wraak
zucht
ik wreek mij niet op mijn partij, om wille
dat een persoon mij te kort gedaan heeft
ik vergeet alle fumilieverdeeling, allen
twist
ik vergeet alle beuzelarijen voor den triomf
der groote katholieke zaak
ik wil geen tegenstrevers kennen op een
dag van strijd voor mijne katholieke ge
dachten
't is te zeggen noch liberaal, noch socia
list, noch daensist
ik geef niets toe van mijn katholieke ge
dachten
ik geef niets toe, volstrekt niets toe aan
het liberalismus, aan het socïalismus, aan
het daensismus dal alles is verderfelijk
ik maak geen inbreuk op de partijtucht
de tucht, de partij voor alles
ik wil mijn partij niet verzwakken, ilc wil
geen verraad doen, zelfs niet door panachee
ren. Want panacheeren is zijne stem als par
tij stem nietig maken, het is zijn partij ver
raden;
ik wil, dat is nog meer
ik wil, 'tis te zeggen
Er moet werking zijn, geestdriftige wer
king, blijdo werking elk moet propaganda
maken
er moet algemeene samenwerking zijn van
alle personen, van allo invloeden, van alle
familiën
een eensgezinde strooming van gedachten,
een vruchtbare en onverpoosde samenwer
king van al onze krachten, zullen ons zege
vierend naar de stembus voeron I
Allen gestemd voos* gansch
de katholieke Bi^si onder
VELöS£LAftD
Nu dat het weder veranderd is en dat het
reeds voldoende geregend heeft, mag men
niet nalaten, al te doen wat mogelijk is om
groensels te hebben in den aanstaanden win
ter, en zoo vroeg mogelijk in de Lente.
Daarom raden wij de landbouwers aan
zonder uitstel over te gaan tot het zaaien van
veldsalaad. Dat is immers eene groente die
aan de hevigste koude weerstaat en
den winter door kan geplu_ï worden.
Deze salaad gedijt, om zoo te spreken,
overal wij moeten echter zeggen dat zij de
beste uitslagen geeft in diep omgewerkte,
goed bemeste en min of meer vochtige
gronden.
De beste soorten zijn de groene koornsa-
laad met gevuld hart en de veldsalaad met
ronde bladeren.
Het is noodzakelijk te doen bemerken dat
het hoogst wenschelijk is ivdelijk dicht te
zaaien dan kan men nog vóór den Winter
de schoonste plantjes beginnen u;t te pluk
ken, zoodra zij kunnen benuttigd worden.
Indien men aldus te werk gaat, hebben
de blijvende plantjes meer plaats en licht om
zich behoorlijk te ontwikkelen.
Verdor is er ook eene doelmatige bemes
ting noodig. Deze salade behoort lot de blad-
gewassen daaruit volgt dat het noodig is
eeno tamelijke hoeveelheid stalmest toe te
dienen, alsmede beir of ale, die tevens de
onmisbare vochtigheid geven.
Deze bemesting zal mon verder volledigen
mm hulpvetten. F> sfoorzuur en pot;" h wer
ken winners op de hoedanigheid en geven
daarenboven overvloedige opbrengsten.
Stikstof is ook onmisbaar om de plantjes
ras en volledig te doen ontwikkelen.
De fosfoorzuur en potaschmesten worden
met den stalmest vóór hel zaaien onder-
geploegd.
Voor de stikstof geven wij de voorkeur
aan liet ammoniaksulfaat, omdat do ammo-
niakale slikstof in de bouwlaag vastgehou
den wordt, en dat zij tevens regelmatig en
duurzaam werkt.
Het ammoniaksulfaat wordt op den omge-
werkten grond uitgestrooid en met de rijf
ondergebracht.
H L is dus prijzenswaardig de hierna aan-
•eduido hulptneslen per are aan te wenden
4 tot 5 kgr. zwavelzuur ammoniak
2 lot 3 kgr. zwavel/.ure polasch en
3 tot 4 kgr. superfosfaat.
Willy.
TUSSCHEN
De Italiaansche kruiser Garibaldi, is de
haven van Tripoli binnengevaren Twee
oflicieren zijn de vesting H wnidié gaan be-
zicluigen. Er bevond zich niemand meer in
hot fort. Alleen drie lijken werden er
troffen.
De officieren hebben de laadstulcken der
U. mnen medegenomen.
Men heeft tol hiertoe nog geen bericht
ontvangen, dat T >li zich zou overgeven.
Een Engelsch verhaal van het bombar
dement.
Uit Engelsche bron wordt het volgende
verhaal gedaan over de beschieting van Tri
poli.
Toen het bombardement Dijnsdag avond
eindigde, zag men zoo wat langs alle kanten
vlammen opstijgen. Op verscheidene plaat
sen was brand ontstaan.
's Anderendaags in den vroegen morgend,
was de beschieting nog heviger.
De buitenste forten van Tripoli konden
het vuur niet beantwoorden. De Turken
brachten dan liune kanonnen naarde heuvels
en schoten van daar naar de Ilaliaansche
vloot, doch eenige houwitsers dezer laatste
waren voldoende, om do Turken uiteen te
jagen.
Spoedig zag men ze in alle richtingen
vluchten. Dan werd de witte vlag gehesrmn.
De Italianen maken zich gereed, om 4000
man aan wal te zetten.
De Duitsche tusschenkomst
en de Italiaansche pers
De Tribunade Duitscho bemiddeling
besprekende, meldt dat Italio zich niet zal
laten beïnvloeden en toch Tripolitanio zal
bezetten.Nadien zal Italië met genoegen alle
vredelievende voorstellen aanvaarden. Elke
voorbarige tusschenkomst zou juist do ver
wikkelingen uitlokken welke men wil voor
komen.
Volgens de Italia zal het gouvernement
met geene overhaasting te werk gaan, welke
den einduitslag zou kunnen schaden. Ook is
de vredo waarschijnlijk nog zoo nabij niet,
als men wel wil doen uitschijnen.
De Giornale d'Italia verw erpt de vraag
tol het bijeenroepen eener internationale
conferencie. De internationale conferencie
kan enkel samengeroepen worden, voor
zaken welke verscheidene mogendheden aan
belangen. Hier zijn enkel Italië en Turkje
in het spel. Van den anderen kant is het zoo
goed als zeker, dat eene internationale con
ferencie do zaak in het oneindige zou trek
ken.
Wat men te Londen schrijft
Ook de Engelsche drukpers houdt zich op
dit oogenblik met de kwestie der vredes
onderhandelingen bezig.
Do Daily Mail schrijftVoorzeker is hot
oogenblik thans gekomen, om ernstig© vre
desonderhandelingen aan te knoopen. De
Tin ken zullen misschien pogan, zich tegen de
mililaire bezetting vaii Tripoli, door Italië,
te verzetten, toch het zou eene nutteloozs
verspilling van menschenlevons en geld zijn.
Alles duidt ten andere aan, dat do Turken
verstaan dat de toestand hopeloos is.
De Daily Graphic meldt, dat de pogingen
om tusschen te komen, op voorhand veroor
deeld waren. Dé oorlog zal blijven duren,
en Europa blijven verontrusten.
De Times meent dat het voor Italië best
zou zijn. Turk je te overhalen tot het aan
vaarden eener schadeloosstelling en het af
staan van Tripoli. Het blad toont als voor
beeld, do houding van Oostenrijk tegenover
Bosnië.
Een Russische raad.
Do Novoïe Vremia raadt Italia aan, niet
te luisteren naar de voorstellen tot bemidde
ling en den oorlog voort te zetten. Ifalie
heeft niets te vreezen en zij zal uit hare
voordeelige positie alle nut trekken.
Wat zullen de inlanders van Tripoll doen.
De Ilaliaansche konsul heeft protest aan
geteekend legen het langdurig verblijf van
den Turkschen stoomer Kaiseri in de haven
van Port Saïd, Het schip ligt daar reeds
sinds 30 September.
Eene protestatie.
Het is zoo goed als zeker, dat de stammen
der Bedouïnen niet zullen tusschen komen en
voor Turkje niet in het vuur zullen treden.
De Bedouïnen weten genoeg, wat zij van de
Turksche overheerschmg te verwachten heb
ben, en zien do Turken liefst vertrekken.
De stammen van Tibesti en Ouadaï zijn al
niet beter gezind. Ook de Senoussis zullen
voor de Turken niet opkomen, daar dezen
tot hiertoe voor de Senoussis nog niets ge-
djan hebben dan hen wat belastingen afge
perst.
Eene stoutmoedige verkenning
Uit Tarente wordt gemeld in welke om
standigheden de Ilaliaansche torpodoweer-
d»rs Corazsïère en Artigtiere er in gelukten
twee Turksche torpedos, die in do haven van
Prevezza lagen, te vernielen.
Ten gevolge der eigenaardige ligging der
haven van Prevezza, was het onmogelijk vau
in volle zee of zelfs van op eenigen afstand
langs zeezijde te zien, waar er torpedo»
lagen.
Kapitein Biscaretti, die het bevel voerde
over do Italiaansche torpedoweerders, be
sloot dan luitenant Panunti, die zeer goed d»
Albaneesche kust en do landstaal kende, aan
wal te zetten, om van daar de positie der
Turksche schepen op te nemen.
Luitenant Panunti vermomde zich dus,
landde op eene eenzame plaats aan en zette
or zich op zoek naar eenen hoer, die liera
een paard wilde verkoopen. Eindelijk vond
hij or een, die hem tot op een berg bracht,
van waar hij heel de haven kon overzien.
Met een zeekijker kon hij duidelijk de plaats
opnemen waar twoe Turksche torpedos lagen.