08 Isieziny tan felst
'T EEN EN 'T ANDER
8e Beeks brieven van
M. Vincent Qiericx
TE3 CS- TLj 7Ü3
GE ZAAK VERMEERSCH.
WerK tot bescherming der
buitenlieden in de grootsteden.
Zeventiende jaargang n' 248.
2 CENTIEMEN HET NUMMER
Woensdag 13 October I9IF
ABONNEMENTEN:
Zes maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle postbureelen van het land.
EERSTE UITGAAF, 4 uren 's avonds.
TWEEDE UITGAAF, 7 uren 's avonds.
BUREELEN1
TE ERliSSEL
723, Steenweg van VJaüeHoo, 723.
TE A&LST
Kerkstraat, Q
Telefoon 114
BestuurderJ. 1 an Nuffel-De Gendt.
AANKONDIGINGEN:
KI. aank. (1 tot 4 kl. reg.) fr. 0.60
3e bladz. (de regel) Ir. 0.50
4e bladz. (de regel) fr. 0,30
Financ. aankon, (per regel) fr. 2,00
Reklamen (per regel) fr. 1,00
Gemengd nieuws (per regel) fr. 2.00
Recht, herstell. (per regel) fr. 2,00
Overlijden (per regel) fr. 2,00
Verpletterende nederlaag der libe
ralen zegepraal der lcristene ge
dachten ziedaar liet kenteeken der
kiezing van Zondag.
Eeno korte herinnering der uitsla
gen van vroeger levert er ons daarvan
een treffend bewijs
Zondag bekwam de katholieke partij
3930 lijslstoinmen (volledige ot onvol
ledige) de socialisten 626 de daen-
sisten 1718 de liberalen 1905 ge
panacheerde 237.
Er waren dus 8179 partijstemmen.
In 1903 toen er ook vier lijsten in
strijd kwamen, waren er 6958 lijst-
s temmen.
l)o katholieken bekwamen 3440
lijststemmen de liberalen 2512 de
socialisten 547 de daensisten 459.
I)e vermeerdering der lijststemmen
is dus van 1221
De katholieke partij komt zegepra
lend uit den strijd. Zij behoudt zes
zetels op tien en bekomt 40 ten hon
derd in de vermeerdering der lijst
stemmen.
De liberalen verliezen twee zetels
ten voordeele dor Daensisten, terwijl
de socialisten in aanmerking niet ko
men voor het verdeelen der zetels, daar
zij slechts 7,43 der geldige stom
men behalen.
De nederlaag der liberalen zal hen
gevoelig treffen Welke groote ach
teruitgang sedert achtjaar Zij verlie
zen niet alléén twee Zetels en meer
dan 600 partijstemmen ondanks eene
vermeerdering van 1237 kiezers, maar
geven bewijs van onmacht en verval.
Verliezen wij immers uit het oog
niet dat onder de liberalen talrijke
kiezers te tellen zijn met 3 en 4 stem
men en dat dusvolgens hunne 1905
partijstemmen uitgaan van 600 tot
700 kiezers ten hoogste.
Het werkvolk heeft ze verlaten,
ofschoon zij in eenige maatschappijen,
zooals liberale weikmanskring, ondor-
lingen Bijstand enz. nog talrijke
werkende leden tellen, dank aan den
invloed van eenige machtige nijver
heidsgestichten die zij in handen
hebben. Maar de ziel van het volk is
hun ontsnapt, zijne oogen zijn naar
elders gericht en elders ook schenkt
het zijne stem, wanneer het zich alléén
en vrij voor de stembus bevindt.
Moeten wij tot bewijs herinneren
dat over eenige weken M. Gustaaf
Leveau, voorzitter van den liberalen
werkmanskring een prachtig vaandel
schonk aan de liberale wijkclubben
en dat M. Leveau, ondanks zijne tal
rijke verdiensten jegens zijne partij,
als eerste slachtoffer is gevallen, verla
ten door de leden zelf van zijnen kring.
Welke is de grondoorzaak van dit
verval
Zij spruit uit de natuur zelve van de
liberale partij die altijd eene burgers-
partij was zij heelt bij het werkvolk,
noch bewezene diensten in te roepen
in haar verleden, noch programma
voor te stellen voor de toekomstof
liever haar programma is gansch
negatief en bevat maar enkelde verwe
reldlijking van het officieel onderwijs
en de ondermijning van de katholieke
vrije scholen.
Terwijl de katholieken uit eigen zak
meer dan een halt millioen uitgaven
voor het volksonderwijs terwijl vele
onder hen met raad en daad de inrich
ting van de arbeiderskracht in kristene
vakvereenigingen ondersteunden ter
wijl zij door patroonschappen en der
gelijke inrichtingen de jeugd bewaar
den terwijl zij door liefdadige instel
lingen den toestand der noodlijdende
zochten te verzachten en te verbeteren,
bleven de liberalen aan die zoo groote
volksbelangen ongevoelig en was hun
drukke bezigheid (de Volksgazet
mag er op roemen er de waardige tolk
van geweest te zijn) op kloosters en
monniken te bassen, het kristene on
derwijs te bestrijden, en op stoffelijk
gebied enkele beknibbelingen over den
financiöelen toestand der stad.
Zulks kan misschien behagen aan
eenige liberale burgersbezield met vrij
zinnige gedachten doch het volk dal
werkt, het volk dat zwoegt, het volk
dat lijdt, keert zich met minachting
van zulke politiek af en stelt haar
vertrouwen in dezen die voor hun iets
anders over hebben dan ijdele woorden
of onverschilligheid.
Wel is waar heeft de liberale partij
onlangs het zuiver algemeen stemrecht
in haar programma neergeschreven
doch die laattijdige bekeering liet hel
kiezerskorps onverschillig daaren
boven zou die hervorming gelijk de
cijfers het bewijzen haar den genade
slag geven.
Aalst is weer getrouw gebleven
aan de katholieke partij. Da werklie
den in 't hijzonder zijn meer dan ooit
standvastig aan onze zijde gebleven.
En nochtans bekennen wij het recht
uit de omstandigheden waren ons niet
gunstig.
Eonigo geschillen zijn tusschen ons
ontstaan
en slechts driejaar geleden, waren wij
verplicht eene aanzienlijke vermeerde
ring van jcontributiën te vragen, door
de altijd aangroeiende lasten van Arm
wezen on Volksonderwijs. Zulke maat
regel wordt altijd beknibbeld, ahvare
hij duizendmaal gegrond en verrecht-
veerdigd door de noodzakelijkheid van
voldoening te geven aan de heiligste
belangen. Onder een zoo groot getal
kiezers vindt men er wellicht eerige
die zich dan op eigene politieke vrien
den daarover willen wreken olschoon
deze slechts hunne plichten kweten,
Zulks is thans ook voorgevallen ;ihet
is niet te betwisten dat benevens do
vroegere liberale kiezers die in groot
getal naar de Daensisten overgegaan
zijn, er ook enkele katholieken waren
die toevallig hunne stem aan diezelfde
partij hebben gegeven Kleingeestige
wraak wordt in 't geheim van 't stem-
bureeltje uitgewerkt.
De Daensisten hebben dus twee ge
kozenen. M. Petrus Daens en M.
Ghysselinck. Zij zullen benevens twee
liberalen den door hen zoo gowensch-
ten controol over ons bestuur mo
gen uitvoeren.
Die controol vreezen wij niet wij
hebben hel genoegzaam bewezen sedert
acht jaar. Wanneer men met zuivere
inzichten bezield is, en verkleefd is aan
zijne plichten, dat men in alles het
algemeen welzijn beoogt,magmenzijne
daden aan het onderzoek onderwerpen
en het in klaar daglicht stellen.
De Volkswil heeft in deze laatste
dagen veel geschreven over alleen-
heersching, verkwisting, slordig en
schandelijk bestuur. Zij heeft ook veel
beloofd en haar programma behelst
vermeerdering van uitgaven, werke
lijke vermindering van belastingen,
dus van inkomsten Dit zijn ijdele
woorden die misschien hunnen indruk
in kiesstrijd kunnen maken, doch ééns
in den Raad zullen hare vertegenwoor
digers ondervinden, dat die zooge
zegde schandalige verkwistingen en
misbruiken niet bestaan en dat indien
het gemakkelijk is vermeerdering van
uitgaven in kiesstrijd te belooven en
vermindering van belastingen, zulks in
de wezenlijkheid wel eenige moeilijk
heden oplevert
Heeft de zegepraal onze pogingen in
Aalst bekroond,zij heeft ook in 't alge
meen de werking van onze vrienden
in 't Arrondissement bejegend. Wij
verliezen geen enkel gemeentebestuur,
wij winnen er verscheidene en in an
dere worden de laatste vertegenwoor
digers van do tegenpartijen uit het
gemeentehuis gejaagd.
Zulks moet ons aanmoedigen om
met meer eendracht het werk voort te
zetten voor den volkomene zegepraal
der vrienden die thans nog in den
strijd zijn. Vooruit dus zonder aarze
len, vooruit zonder twijfel, dat ieder
een zijne, plichten kwijte en weldra
zullen vijf dappere stadsgenooten onze
krachten in den gemeenteraad komen
versterken en medo werken tot ver
wezenlijking va-u ons programma
«Voor een beter en schooner Aalst
R. Moyersoen.
13e Ihsdiscfae vouwen. In
Indiëzijn ervolgenscle ofliciëele statistieken,
250,000 kleine meisjes onder de vijfjaar die
reeds een huwelijk hebben aangegaan
2,000.000 doen liet voor hun 10 jaar; er zijn
0^000,000 gehuwde vrouwen van 10 tot 15
jaar 9,000,000 zijn er van 15 tot 20 jaar.
Dio jonge huwelijken zijn eclilo handels
zaken.
De gewoonte wil dat de vader zoo rap
mogelijk voor zijn meisje een echtgenoot
kieze zij die zulks niet doen, begaan eene
daad die in hunne oogen overeenstemt met
de grootste misdaad, waardoor zij aan de
algomeene verachting on groote straffen
blootstaan.
Eens de plechtigheid van het huwelijk af-
gcloopen, komt liet kleine meisje terug bij
hare ouders als hot 10 a 12 jaar oud is,
wordt iiet afgestaan aan den echtgenoot.
Men telt in Indië millioenen meisjes die
reeds op 13 jaren tot l d moederschap ko
men en op 25 jaren grootmoeder zijn. De
toostand der vrouwen is verschrikkelijk.
De geboorte ven oen meisje wordt als een
noodlot aanzien. De gehuwde vrouw is eene
echte slavin, de weduwen zijn nog veel erger
dan slavinnen, want er wordt geleerd, dat al
de folteringen der weduwen het geluk ver
meerderen van den overleden man.
2G0 millioen Indische vrouwen zijn er die
weduwe zijn en daarlusschen 10 duizend van
5 jaar, 5 duizend min dan 10 en 275 duizend
van 15 jaar. De beschaafde vrouwen schat
ten hun geluk dat zij nu bezitten, dank zij de
Kerk, niet genoeg naar waarde.
De ge^ofigen ervan. Van 1831
lot 1S56 wilde do Franscho regeering het
godsdienstig onderwijs uit do school bannen.
In dien tijd klom het getal misdaden en mis
drijven van 113 duizend (1831-1835) tot 280
duizend (1851-1856). In 1856 stond de wet
Falloux toe godsdienstig onderwijs in de
school te geven. Vari 1856 tot 1860 viel het
gemiddeld getal misdaden van 280 duizend
op 260 duizend. Van af 1861 winnen de li
berale gedachten meer veld en behalen de
bovenhand de misdaden klimmen ook weer
van 272 duizend lot 283 duizend.
Na den oorlog van 70 kwam de wet Fal
loux terug in voege van 1871 tot 75 ver
minderen weer de misdaden, het gemiddeld
getal is 250 duizend.
In 1876 begon de oorlog aan het gods
dienstonderricht, en hoewel de bevolking
voortdurend verminderde, klom bet getal
misdaden van 1876 tot 80 tot een gemiddeld
getal van 372,000. Van 1891 tol 95 klom
het tot 521,000van 1901 tot 05 tot 556,000.
Zoo zegt een Franscho publicist, die de- sta
tistieken heeft opgemaakt naar officieële ge
gevens.
Zegt nog dat er geen godsdienstonderwijs
noodig is
Zwijnenkweek. België heeft
1.125,000 zwijnen. Daarvan bezit er Oost-
Vlaanderen 21S,000 West-Vlaanderen
216,000 Brabant 150,000 Luik 135,000
Limburg 123,000 Antwerpen 86,000
Luxemburg 85,000 Namen 59,000 en He
negouwen 53,000.
Luxemburg komt maar op de 7st® plaats.
Men vraagt zich af van waar komen toch
al die Ardeensche hespekens
Thee drinkers.In 1910 heeft
Engeland 110 millioen kilos thee laten in
voeren. Hij komt niet zoozeer uit China meer,
maar wel uit Indië en vooral uit Ceylan. De
thee bracht verleden jaar 160 millioen frank
op aan de schatkist.
Nieuwe hespen. Men is begon
nen met hespen van beren aan te wenden
voor het verbruik van do menschen. We we
ten niet of die nieuwigheid spoedig in ons
land zal ingevoerd worden.
Onze lezers zijn in elk ge ral verwittigd
dat er berenhespen te verkrijgen zijn in de
hotels van sommige vreemde landen.
Hoe kleingeestigs Ieder weet
dat de muilplaag hard beeft gewoed onder
bet vee in België. Die ziekte is ons toegeko
men uit Duitschland en Holland. Toch zou
den de socialisten willen dat de grenzen zoo
maar wagenwijd werden opengezet. Om de
belangen van onzen landbouw en onze lands
lieden bekommeren zij zich niet;
Eene helleveeg werpt haar pasgeboren
kind in eene rivier
Eenige dagen geleden werd do burge
meester van Breuil-le-Vert, Frankrijk, ver
wittigd dat eene vrouw, zekere Valentine
Petit, haar pasgeboren kind had doen ver
dwijnen.
Een onderzoek werd geopend en vrouw
Petit werd aangehouden.
Zij deed weldra volledige bekentenissen
en verklaarde dat haar man haar twee jaar
geleden verlaten had en zij vreesde hare kin
deren- niet te zullen kunnen onderhouden en
zij daarom het kindje onmiddelijk na de
geboorte in doeken had gewikkeld en het in
de rivier, niet ver van hare woning gewor
pen had. Zij beweert dat het kindje geen
teekon van leven gaf en zij dus geene moord
gepleegd had.
Allo opzoekingen door het parket gedaan,
om het lijkje terug te vinden, zijn tot hiertoe
vruchteloos gebleven.
De drie oudste kinderen van vrouw Petit,
8, 6 en 4 jaar oud, zijn naar een gesticht
overgebracht. Het jongste kind, twintig
maanden oud, werd bij de moeder gelaten.
Deze is in het gevang van Clermont opge
sloten.
De opgewondenheid der inwoners van
Breuil was zoo groot, dat de gendarmen en
het parket haar tegen de volkswoede moes
ten beschermen.
gewezen-volksvertegenwoordiger, reizende in Kongo
IV.
27 Juli 1911.
Mieren Hyppos Hartzeer.
Aan het schuit gekomen, bemerkten we
dat het stormpas ingenomen werd door eene
bende groote bruine mieren. Hoe geraakte
dat ongedierte, 't water over, aan boord
't Was langs den kabel waarmeê 't schuit
vastlag. Nergens zag ik meer bewandelden
weg dat was nu eens eene levendige brug
De koord was bruin van krioelende mieren
en de boot ging welhaast idem. worden
Daar mijne zwarte blootvoeters schrik heb
ben van prikkelende geburen, werden de
aanranders, op alle manieren en zelfs zonder
manieren, over boord geworpen. Een slim
merik, (er zijn overal Robbes en Lnihens
zocht, met eene brandende slrooifakkel, de
mieren te verbranden, onder koffers en kas
sen. Ik moest er mij met een hostigen Ilolla
tegon verzetten, of die zwarte mierenbrander
stak mijn reisgoed in brand
Om 8 uren, zijn we te Rolombo en nauwe
lijks zijn we deze plaats voorbij, of er vaar
den vijf hyppos in onze richting. Ze geleken
niet slecht aan vijf onderzeesche oorlogsche
pen, die eens boven komen. Wanneer ze ons
schuit goed geïnspecteerd hadden, lieten er
drie zich zinken de twee overige schenen
nieuwsgieriger, maar eindelijk, met veel ge
druis, verdwenen ze ook onder water.
De eerste duiker kwam weldra te voor
schijn nog al ver vóór ons schuitde tweede
kwam ons na. We hadden slechts de kans er
eenen te achtervolgen, dezen die stroomaf
aan't duiken was. Mijne pagageurs verdub
belden hunne krachtinspanningen het vaar
tuig befte zich op bij eiken riemslag en
snelde met sprongen vooruit. Eindelijk is de
hyppo binnen scheut.
De bal vliegt boven zijnen kop en 't mon
ster duikt een laatste zoo ver van ons weg
dat ons schuit het moet opgeven.
Verscheidene scheuten loste ik nog op
andere lïyppos, zonder onmiddelijk gevolg
zeker is het dat ik er eenen erg gewond heb,
maar wanneer en waar zal hij boven komen
Een groot getal inboorlingen, die, van aan
wal, onze jacht volgden en voor meer tijd be
schikken dan wij, zullen den gekwetsten
hyppo nazetten en hem misschien kunnen op-
visschen-
Indien ge eens, beste lezers, geroepen zijt
om de Luvaa en de Lualaba te bevaren,
wapent u met Mauser of Albim voor de
hyppos, doch vergeet niet het eenvoudig
jachtgeweer, want ge zult, om uwe zwarteu
te spijzen, meer kans hebben ganzen en
ander waterwild neer te schieten dan hyppos
te dooden en bijzonderlijk meer gelegenheid
vinden om klein wild aan wal te halen.
Te Ankoro stapten we af en ik omlmoette
daar maar een Belg M. Wasseige, die tevre
den was een witte te zien. Hij ontving mij
met een welgemeende genegenheid.
M. Wasseige is onderoverste van den post
Ankoro (zijn postoverste M. Delruele ont
moette ik te Kiambi). Mijn nieuwe vriend is
een teergevoelig man, wiens hart schrikke
lijk gebloed hoeft. Ik vernam met weemoed
het wreed ongeluk dat hem getroffen heeft.
Die heer verbleef eenige jaren met zijne echt-
genooie in Franschen Kongo, keerde dan
naar Belgenland terug en had zijne vrouw
naar onze kolonie niet medegenomen, omdat
ze een derde kind verwachtte. Pas te Ankoro
aangekomen, ontving hij aanbevolen nieuws
uit Europa, hem de geboorte mcldcndo van
een kind, ongelukkiglijk terzelvertijd den
dood der moeder, dio hij kloek en gezond ia
België gelaten had! Hij was dus weduwe
naar met drij kleine kinderen, z'j in België,
hij in Kongo!... Ook draagt zijn gelaat do
groeven van 't bitter lijden en hij heeft do
aanmoedigingen van zijne landgenoolen noo
dig, om hem in de wanhoop niet te laten
medeslepen. Bedaard, vast besloten zal hij
voortaan alles aan zijne kinderen opofferen.
O sclioone kant dat 't ongeluk heeftdo
eerbiedwaardige zelfopoffering
Zoo leert men, beste lezers, dat in Kongo
ook de diepste smarten in de eenzaamheid
geleden worden.
Zoo treft de rondreizende in Kongo soms
de gelegenheid, den moed van heproefdo
menschen op te beuren en hij acht zich
gelukkig, diepe smarte een weinig te hebben
kunnen lenigen.
Uw Kongotrotter.
Zaterdag morgen werd de verdachte
M. J..., opnieuw door den heer onderzoeks
rechter De Lantsheere ondervraagd, die hein
nogmaals al de verklaringen door zijne ge
wezen minnares Maigaretha De B..., gedaan
en dio zeer bezwarend voor licm zijn heeft
medegedeeld.
M. J..., houdt hardnekkig zijne onschuld
staande en zegt dat alles wat dp vrouw vor-
klaard heeft, leugens zijn.
Binnen een achttal dagen zal de heer on
derzoeksrechter verscheidene getuigen van
Parijs onderhooren, die reeds door liet par
ket van Versailles werden gedagvaard.
Onder deze getuigen zijn verscheidene
policieagenten die met het onderzoek, over
de geheimzinnige zaak van Vésinet waren ge*
last.
Men hoopt van de policieagenten bijzon
dere inlichtingen te verkrijgen, welke zou
den toelaten eindelijk toch licht in de zaak
tc krijgen.
Brussel en Voorsteden.
Wij ontvangen do volgende mededeeling
waaraan wij volgaarne een plaatsje ver*
leenen
Waarde Heer,
Het is een hekend feit dat hot getal der
personen en der familiën, die den huiten ver
laten en zich in de groote steden nederzetten,
in dezen tijd op eeno groote schaal heeft toe
genomen. Vooral Brussel en liaro voorsteden
trekt de buitenmenschen steeds meer en
meer aan.
Aan den anderen kant is het ook een feit
dat het verblijf in de stad voor zeer vele
buitenlieden groote gevaren voor geloof en
zeden oplevert. De menschen, die in de stad
aankomen, zijn er plots omgeven door alle
soorten van vijanden van hun geestelijk en
zedelijk geluk, en maar al te dikwijls wor
den zij misleid en hij de tegenstrevers van
God en Kerk ingelijfd zonder dat zij of wij
het weten, en zoo raken zij spoedig verloren.
Gaarne zouden de geestelijke en sociale
leiders van den huiten hunne uitwijkelingen
toevertrouwen aan de priesters en de sociale
werkers der stad maar doorgaans weten zij
niet op welke parochie de menschen gaan
wonen nog aan wie schrijven.
Anderzijds is liet Voor de geestelijkheid
der grootstad uiterst moeilijk om hij tijds in
aanraking io komen met die onbekende
nieuwe parochianen, daar zij niet weet waar
ze zich ophouden,
Om de priesters en de sociale werkers van
Brussel en den buiten hierin te helpen on
hunne onderlinge betrekkingen te dezen
opzichte te vergemakkelijken, belast zich ons
Secretariaat de inlichtingen die ons van den
buiten opgestuurd worden aan de parochiale
geestelijkheid en sociale werkers alhier over
te maken. Hiertoe is het voldoende de naam
en adres der uitwijkelingen familiën o£
afzonderlijke personenop te geven met
eenige korte aanmerkingen erbij, en alles to
zenden aan M. Flamant, Kogelstraat, 7,
Brussel, die ze, in samenwerking met een
E. H. Onderpastoor, aan de respectiev®
geestelijken zal mededeelen.
Zoo zullen die familiën bezocTrt worden,
hunne parochie met de geestelijken leeren
kennen, en den weg te weten komen naar do
