'T m- m
6e Reeks kleven van
1. Vincent Diericx
fes
C3r IO !L. 33
DE SCHOOLWET
Os moorderlj van La Sauvenièrs
Briefwisseling
Go Daensisten dcor
hun zeiven ontmaskerd
Zeventiende jaargang 11' 253.
2 CENTiEMEN HET NUMMER
Oijnsdag 7 Kovembcs* 1911
ABONNEMENTEN!
Zes maandën 4 fa-anken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle postbureelen van het land.
EERSTE UITGAAF, 4 uren 's avonds.
TWEEDE UITGAAF, 7 uren 's avonds. «jiï
AANKONDIGINGEN s
BUREEL.EN s
TE BRUSSEL
7258, Steenweg van Waierioo, 72(3.
TE AALST
9Kertrstraat, O»
Telefoon 111
BestuurderJ. Van Nuffel-De Qendt.
KI. fiank. (I tot 4 kl. reg.) fr. 0,60
3® bladz. (de regel) fr. 0,50
4e bladz. (de regel) fr. 0,30
Financ. aankon, (per regel) fr. 2,00
Reklamen (per regel) fr. 1,00
Gemengd nieuws (per regel) fr. 2,00
Recht, herstell. (per regel) fr. 2,00
Overlijden (per regel) lx. 2,00
M. Schollaert had dus eene nieuwe
schoolwet voorgesteld, dio om hare
breede opvatting in normale lijden, en
laat ons toe te zeggen, bij normale
menschen, goede ontvangst zoo heb
ben genoten
Om de werking der tegenpartij, die
zoo belachelijk was als maar zijn kon,
te beletten, stelden de heeren du Bus
de Warnaffe, Borboux, Van der Lin
den en andere, eene nieuwe gewijzigde
schoolwet voor. Deze is nog altijd in
de Kamers. Nochtans om de vijanden
van ons geloof en van ons volk, allo
wapens uit do handen te nemen, is
minister Poullet, met de andere mi
nisters eene andere oplossing aan het
klaar maken, en mogelijk is'zij reeds
gevonden; wij doen echter aanmerken
dat het groote princiep, voorop ge-
steld door M. Schollaert blijft, name
lijk, dat niet enkel do rijke Belgen,
maar ook de armste, de nederigste,
de simpelste huisvader het recht moet
hebben eene school voor zijne kinde
ren te kiezen naar zijne overtuiging
Liberalen en socialisten, en wij zeggen
nu ook Daensisten, want in do prak
tijk is het allemaal koekoek eenen
zang, al die goddelooze tegenstrevers
oischen voor onze kinderen eene en
dezeltde school, en die school is of
moet zijn volgens hen, de neutrale, de
goddelooze school. Wie kristen
mensch, wie godsdienstig huisvader
zal die partijen steunen, die recht
streeks of onrechtstreeks bijdra
gen tot het bevorderen van do godde
looze scholen Niemand, wij zijn "er
vast van overtuigd. DaaronVooü; wil
len wij al de kristenen op hoogte stel
len, om hen te wapenen in den strijd
die komen gaat togen al de goddelooze
machten
Wat beoogt de nieuwe schoolwet.
Op onderwijs gebied beschouwd
heeft de nieuwe schoolwet een dubbel
doel ten eerste, 't volksonderwijs op
broeden voet verspreiden, ten tweede
het lot van onderwijzers en onderwij
zeressen verbeteren.
Dc vooideelen der Wet.
De schoolwet geeft daarbij zoovele
voordeden voor ons volk, dat. wij het
noodig, en zeer zeker, nuttig vinden,
die eens klaar en duidelijk voor oogen
te leggen. De wet geelt negen groote
voordedendie allen toch het onder
wijs ten goede komen, hetzij recht
streeks door betere onderwijsinrich
ting, hetzij onrechtstreeks door beter
leerkrachten, hetzij door het groote
betrouwen dat de ouders in de scholen
kunnen stollen
1° voordeel
De kinderen zullen van hun 6 tot
huil 14 jaar naar do school moeten
gaan. I)e strnatlooperij zal dan veel
verminderen.
2° voordeel
De fabrieksarbeid voor kinderen
onder de 14 jaar wordt afgeschaft. Dit
is een punt van groot maatschappelijk
en ook van nationaal belang.
3' voordeel
In iedere klas zullen er ten hoogste
vijftig leerlingen mogen zitten. Traps
gewijze zal men trachten te komen tot
40 leerlingen. Dus geene overbevol
king in de klassen meer te vreezen
4" voordeel
In iedere school zal het beroepson
derwijs, dat r.u reeds speelt, maar
voorai inde toekomst zulk een grooten
rol zal spelen, worden ingevoerd.
5' voordeel
Nu bestaat er in de lagere school
®en lagere, een middelbare, een hoo-
gere graad. Thans zal er nog een
vierde graad, aanvullingsgraad
noemd, bijkomen.
6" voordeel
In al de scholen, die ondersteund
worden, zullen onderwijzers of onder-
ge-
wijzeressen, allen gediplomeerd moe
ten zijn.
7e voordeel
De onderwijzende personen zullen
opslag van loon en lotsverbetering be
komen.
8e voordeel
De vrijheid van den armsten huis
vader in zake van onderwijs zal uit
drukkelijk door de wet gewaarborgd
worden.
9" voordeel
De waarborg in de wet is niet vol
doende, ieder huisvader zal de gele
genheid gegeven worden eene school
te kiezen voor zijne kinderen, volgens
zijne overtuiging.
T
Dit zijn de talrijke voordeden door
de wet aan het Belgisch volk aangebo
den. En huiten die voordeden is er
niets, zoodat de nieuwe wet geheel en
al omsloten is in voordeelen, die nood
zakelijk ons volk moeten ten goede
komen.
Het is niet te verwonderen dat
Franschu en Duitsche bladen met bege
rig oog op dit school wetsontwerp blik
ken en het zoo graag in hun land zagen
ingevoerd maai' hoe spijtig dat
blinde politieke haat de mensdien zoo
ver kan doen dwalen, niet enkel met
hevigheid maar met razernij legen
zulke- heerlijke volkswet op te komen.
Hebben wij medelijden met die onge-
lukkigen, maar lichten wij ons volk
in over do heerlijke toekomst die de
katholieke partij voor België voorbe
reidt. Het is liiot enkel partijplicht,
het is eene nationale plicht.
aastere. Den 19 No
vembcr begint in hel Retraitenhuis van Gent
fie retraite voor burgers en heeren van Vin-
centius. Deze afzondering duurt slechts drie
dagen en zal eindigen Dinsdag avond. Zij zal
gegeven worden door E.P. Goppens, S. J.
Om inlichtingen en inschrijvingen zich
wenden, vóór 15 November, tot P. V;
Acker, Bestormstraat, 36, Gent.
PJseis voos» het De be-
grooting van spoorwegen, voor wat de ge
wone uilgaven betreft, zal dit jaar ongeveer
twintig millioen meer bedragen. Al die mil-
lioenen worden besleed aan de lotsverbete
ring van de spoorwegwerklieden en ijzcren-
wegbedienden, voor hooger loon en grooter
pensioen. Denkt ge nu, dat er een goddeloos
of antikatholiek blad is, dat zal zeggen
Bravo M. de Brotjueville Gij doet aller
best Ge zijt er wel mee. De meesten zullen
nu M. do Broqueville nog nijdiger aanvallen,
omdat zo niet verdragen kunnen dal onze
volksgezinde ministers zooveel voor 't volk
doen anderen, vooral de fameuze kristen'?)
demokraten, zullen wel met een onkel
woordje zeggen dat is wel gedaan, maar
nevens dat. een, nevens dat enkel woordje
staan er volle kolommen, om de bravo men
schen weeral opnieuw tegen de ministers op
te jagen...
Niels is gemakkelijker Wij kunnen ook
zeggen Ieder werkman moet 50 fr., 100 fr.
per dag hebben, maar tusschcn beloven en
geven is er een kolossaal verschil. Die groot
sprekers betalen gewoonlijk liet minst van
al aan hun eigen werkvolk.
Toe treiaar, maar wit
Van 1907 tot 1911 heeft Engeland voor
viooluitgaven een vermeerdering gedaan
van 303 millioen 675 duizend fr. Duilsch-
land, 195 millioen 100 duizend fr. Frank
rijk, 105 millioen 175 duizend fr. Italië,
66 millioen 150 duizend fr. Oostenrijk, 60
millioen 975 duizend fr. Vereenigde Staten
110 millioen 500 duizend fr. Japan, 131
millioen Rusland 37 rnillioen 375 duizend
frank.
Voor do verschillende naties is er gedu
rende de 1 laatste jaren eeno vermeerdering
van uitgaven geweest voor de vloot van
1 milliard 133 millioen frank
Ziet eens wat machtig kapitaal, dat daar
als nutteloos en onvoorlbrengond wordt
weggeworpen
Eu -liberalen en socialisten en al de vijan
den van du katholieke regeering' willen ons
land insgelijks dompelen in die zinnelooze
gelduitgaven van het leger.
Het eeuwfeest te Waterloo.
Men weet. dat een komiteit is tot stand
gekomen, dat toebereidselen maakt om met
veel plechtigheid do honderdste verjaring te
gedenken van den slag bij Waterloo.
Ten einde iets groolsch tot stand le kun
nen brengen, heeft dit komiteit zich verdeeld
in vier afdeelingen eene geschiedkundige
afdecling, eene kunstafdeeling, eene vrecm-
delingenafdeeling en eene afdeeling. die
zich vooral met de ontvangsten en plecht!
heden zal bezig houden.
Aldus opgevat, zal het komiteit ernstig
werk kunnen verrichten en zijn doel door
drijven, namelijk voor wat het oprichten be
treft van een internationaal denkmaal te
Pancenoit of te Eigcn-Brakel.
Kaeiow s*ad!inss5s van Berlijn.
Om liet nieuw stadhuis te houwen heeft
men een blok van 32 huizen moeten koopen
voor 7.718.000 fr. De houw van het stad
huis komt op ongeveer S.875.000 fr.
öe aangreei van BerSijn» In
1869 besloegen do stadsbureelen van Berlijn
7500 vierkante meters. In 1894 besloegen
ze reeds 21000 vierkante meters en vandaag
meer dan 40000 vierkante meters. In 1S71
telde Berlijn 826000inwoners, nu2.071.000.
Over 40 jaar bedroeg de bebouwde opper
vlakte der stad en voorsteden 14.600 hecta
ren, vandaag 28.300 hectaren. Het aantal
logementen is in dien tijd geklommen van
178000 tot 555000. De begrooting is gegaan
van 22 millioen lot 376,236.000 frank
gewezen-volksvertegenwoordiger, 'reizende in Kongo
XIX.
11 Oogst 1911.
Stanleystad
Bij ons afstappen van den trein, kwamen
menigvuldige Belgen ons groeten. Een ge
bouw is le mijner beschikking gesteld en
daar zal ik eenige dagen verblijven en zoo
de gelegenheid vinden u de stad hekend te
aken.
Wie zal ik hier ontmoeten Een reiziger
stelt zich deze vraag hij zijne aankomst in
eene nieuwe rustplaats wat hij meest be
treurt, is dat hij nauwelijks kennis gemaakt
heeft of hij moet, wandelende jood, vooruit
naar onbekende streken.
Hoe zal ik ontvangen worden Die
vraqg stol ik mij niet meer. Overal word
ik hartelijk, broederlijk onthaald eenieder
rekent het hem ter eer mij in te lichten, mij
behulpzaam te zijn. Ook zend ik hier mijnen
dank aan mijne menigvuldige nieuwe vrien
den en mijne bekommernis en mijn lust zijn,
ons schilderachtig 'Geeraardsbergen te roe
men en zo uit te noodigen er mij te komen
bezoeken.'
M. Vervloei was mijn reisgezel gebleven
ook hel.» ik eraan gehouden, eerst on vooral,
zijne dame te gaan groeten. Ik heb vernomen
dat Mevrouw Vervloot de mama der witten
is dus eene edele, gedienstige vrouw, die
den eerbied en de dankbaarheid der Belgen
waardig is.
Ik wonsch aan al de Ivongolanders een
huis als dat waar M. on Madame Vetwloel
een zeer aangenaam leven slijten; het is niet
te verwonderen dat dezo heer reeds 14 jaar
in Kongo verblijft. Al wat Stanlegstcid
langs den kant van den ijzerenweg, bevat
van gebouwen, wegen, werkhuizen, statie,
is het werk van M. Vervloet, dus de verwe
zenlijkingen van zijn leven De zwarte
baanwerkers noemen hom hunnen vader.Zijn
huis is niet alleen schoon door zijne bouw
kundige schikkingen maar nog meer omdat
het den stempel draagt der reine huisvrouw,:
die, met kunstsmaak het ontworpene werk
wist le voltrekkon en te verlevendigen.
Europeesche meubelen, muurschilderingen,
tapijten, kunstlijslen, bloemen, alles werkt
mede om dit schoon verblijf oen klein paleis
te doen noemen.
Tegen het huis van M. Vervloetis er een
even schoon gebouw, voor het oogenblik
gesloten de eigenaar, Ingenieur Adam,
verblijft heden in Europa. Er wordt niet
grooten lof van dien heer gesproken - be
dienden en werklieden wonschen zijne spoe
dige terugkomst.
Stanleystad is doorsneden met den Kongo*
stroom. Op den rechten oever licht ge dq
staatsgebouwen en de kerk links is de kaai
en de statie, alsmede een ziekenhuis voor de
ijzerenweg bedienden daar hebt ge ook
bureelen, schuilplaatsen voor ledige wagons,
werkhuis voor herstelling der locomotiven
z.
Hot hospitaal voor witten en zwarten heb
ik dezen morgend bezocht. Hot is bezorgd
door zes franciskaanscho zusters pater Wil-
lebrofd is do bestuurder. Overste, zusters en
oploopende zieken zijn allen in 't wit ge
kleed. Alles blinkt ervan reinheid. In do
operatiezaal zijn het meest zwarten die ver
pleegd wordon uit oorzaak van breuken ze
verdragen zeer goed den cloroform, terwijl
de witten er van ongesteld zijn. Als een
zwarte zieke naar het hospitaal gebracht
wordt, komt niet alleen zijno vrouw mede
maar is meermaals ook vergezeld van zijne
kleine kinderen die menschen weten dat er
in het hospitaal eten is voor gansch het gezin.
K 0i\' G OTROTTER.
JULIEN DOET BEKENTENISSEN.
Julien, de ter dood veroordeelde moorde
naar van La Sauvenière, heeft in het gevang-
van Amiens, aan zijne bewakers oen omslan
dig verhaal gedaan, van do vreeselijke moor
derlj. Ziehier hoe volgens dit verhaal de
zaak zou gebeurd zijn
Julien was in dienst geweest als koffie-
huisbediende, hij M. Evrard. Hij dacht dat
er daar veel geld te vinden was en besloot
het zich toe te eigenen.
Daarom moest hij echter medewerkers
hebben, want alleen kon hij onmogelijk de
zaak afhandelen. Het is alsdan dat hij in
onderhandeling trad met Jean, Garnier
Kerboriou.
Men kwam overeen, enkel op diefte uit te
gaan. Men zou in de villa breken, door list
of door geweld liet geld stelen en er dan
maar van onder gaan.
Alsdan werd het werk verdeeld. Julien
die do aanduider en de gids moest zijn, zou
aan de deur der herberg afscheid nemen van
zijne gezellen. Daar men hem hij de Evrard's
kende mocht hij niet binnen. De anderen
zouden alleen werken, terwijl Julien de
wacht zou houden. Jean, Garnier en Kerbo
riou, traden dus de herberg binnen en he
stelden er drank.
Jean knoopte met den patroon een gesprok
aan-en gaf zich uit als manager van eenen
schouwburgtroep, die zinnens was te Spa
eene reeks vertooningen te komen geven.
Jean vroeg ook, of er middel zou zijn, in
den omtrek logement te vinden voor heel
den troep. M. Evrard denkende goede zaken
te kunnen doen, antwoordde dat er in zijn
lmis verscheidene kamers beschikbaar waren
en vroeg aan Jean of hij eens wilde gaan
zien. Jean, die niet heter vroeg, aanvaardde
en ging met den patroon naar hoven.
Niet zoodra zag hij de gelegenheid gun
stig, of Jean sprong op den patroon, wierp
hem ten gronde en poogde hem eene prop in
den mond te steken. Zulks ging oven wel
niet, daar Evrard ook een sterke persoon
was.
Dan haalde .Tean een breekijzer van onder
zijne vest en bracht er Evrard een vreeselij-
kon slag op het hoofd mede toe. Do man
stortto neder en bleef op den slag dood.
Deze onverwachte wending der zaak, ver
schrikte zeer hevig Jean, die heneden liep en
zijne gezellen Garnier en Kerboriou op de
hoogte bracht van het voorgevallene.
Daar de vrouwen hen gezien hadden en
hen voorzeker zouden aanklagen besloot
Garnier de vrouwen ook van kant le brengen.
Garnier doodde do twee viouwen en liet
kind. Ondertusschen stond Kerboriou, hovend
van schrik, en niet wetend.wat hij deed, het
vreeselijk moordtooneel met verbijstering te
aanschouwen.
De bende is dan vertrokken...
Julien voegde or nog bij, dat Jan eene
tang, een breekijzer en een dolk op zich
droeg. Garnier had een priem en e i revol
ver en Kerboriou een boksijzer.
Dat bewijst genoeg, dat alhoewel Julien
beweert, dat zij enkel op diefstal uit waren,
de bende nochtans gezorgd had om tegen alle
mogelijke tegenslagen beveiligd te zijn.
Het lot van Julien
Julien heeft reeds verscheidene malen een
ander verhaal gedaan over de vreeselijke
moorderij, en toen hij zag dat er voor hem
geen ontkomen meer mogelijk was, beken
tenissen gedaan.
Hij is nu in verbreking gegaan tegen het
doodvonnis dat tegen hem uitgesproken
werd. Hij kan echter alleen verbreking ver
krijgen, indien er in zijn proces eene fout
ontdekt wordt. Nu, al do rechtsgeleerden,
die liet proces volgden, verklaren dat er
geene fouten te vinden zijn.
Julien moet dus van het Verbrekingshof
niets verwachten en alleen M. Fallières" kan
hem nog hel hoofd redden.
De daensisten, die zich Chrislen Democra
ten wanen en heelen, betuigden onlangs ter
Kamer door hunnen leider, M. P. Daens,
dat zij met Minister Schollaert eene chrislene
school cischlen voor christene huisgezinnen.
Die zienswijze,overigens met schijnbare over
tuiging en herhaaldelijk geopperd, werd ein
delijk door socialisten on liberalen als
pilaarvast aanzien en met goddelooze razernij
bejegend. Wij, katholieken, hoopten een
oogenblik, doch enkel met betrekkelijk ver
trouwen, dat M. Daens zijnen hooggeheven
titel van Christen werkelijk zou bewaarhe
den. Ik zeg betrekkelijkimmers, hij be
toogde te Brussel met liberalen en socialisten
maar was te Leuven afwezig.
De gemeentekiezingen van 29 October laatst
gingen blijkbaar maken, wie de daensisten
waarlijk zijn, en of hunne benaming van
Christen geene loutere leugen en verlei
ding is.
leder weet, dat de laatste volksraadple
ging voor christenen ten doel had, stellig do
wet Schollaert te eischen, zooals hel voor
onze tegenstrevers de gelegenheid was, die
wet le verslooten en vooral de Belgen, zelfs
voor de katholieken de onzijdige school voor
uit te zetten.
Voor gelijk doel moest M. Daens samen
met de katholieken oplrcden. Zulks was het
middel om le Aalst de wet Schollaert op heel
de lijn te doen zegevieren en de onzijdige
school te verpletteren.
Hij kwam op met eigen lijst, hande
lende als antikatholiek Wie niet met mij
gaatis tegen mij, staat ergens geschreven.
Op 22 streed hij nogmaals zonder de minste
bekommering om de christene school. De
balloteering van 29zou hem, de daensisten
zonneklaar afschetsen. Geene democraten
waren in liet spel een katholiek en een
liberaal stonden tegenover elkander in het
strijdperk. Liberalen en socialisten voegden
zich samen, en de katholieken konden niet
twijfelen, of de daensislèn zouden hunnen
kandidaat ondersteunen, hetgeen voorop
door eiken rechtgeaardcn mensch aldus ge
oordeeld werd. Helaas, do stembus riep dit
verpletterend verraad uit De daensisten
hebben als één man met liberalen en socia
listen tegen de katholieken gestemd.
Hadden de daensisten zich onthouden,met
wit le stemmen, men zou nog hunne houding
aanvaard hebben. Maar neen Barabas, niet
Christus moest vrij wezen De liberalen, een
oud olficieele onderwijzer, vaandrig der
ongelukswet van 79, dat was hunne man
Dank God, daar is het masker gevallen
De woorden: Wij vragende christene school,
zijn in bankbreuk Christenen zijn de daen
sisten niet
Welk beteekenis heeft hunne stemming
1) Zij zijn ingelijfd bij de liberalen en soci
alisten, hij antiklerikalen.
2) Zij verslooten de wet Schollaert, die
aan katholieken èene christene school on
aan nict-geloovigen een onzijdig onderwijs
verzekert, en volle gelijkheid handhaaft,
naar do Grondwet Dé godsdienst is vrij.
En Alle Belgen zijn gelijk voor de wet.
3) Indien zij onze tegenstrevers aan liet
bestuur hadden kunnen brengen, wat zou in
Aalst gebeuren
a) Onze goede aangenomene scholen zou
den door ofiïciëelo vervangen worden, hij het
eindigen van het contract -
b) De liefdevolle zusters zouden zoohaast
mogejijk plaats maken voor wereldlijke zie
kendiensters
c) Al wat katholiek is zou belaagd worden.
En ware onze meerderheid Ier Kamer nog
wat geringer, zoodat het in hunne macht is
over 's Landslot le beschikken, hunne stem
ming getuigt bet, zij zouden het bewind aan
do katholieken ontrukken, om het aan socia
listen en liberalen over te leveren En dan
zouden de Daensisten
1) België, evenals Frankrijk en Portugal,
aan godsdienstvervolging overgeven
2) Door eene onzijdige wet alle geloof uit
de scholen bannen
3) Noodzakelijk meehelpen aan de socia
listenleer. aller, eigendom grond, mijnen,
fabrieken, huizen, zonder vergoeding aan den
Staat brengen liet godsdienstig en het wet
telijk huwelijk^ afschaffen liet huisgezin
vernietigen kinderen en volwassenen tot
slaven van den Staat maken het koning
dom omverwerpen liet verarmde land aan
wanorde en woeling prijs geven on misschien
do lusschenkomst der mogendheden veroor
zaken, en onze duurbare onafhankelijkheid
doen verliezen
liunnc stemming heeft ook den titel De
mocraten of Volksvrienden uilgcwiseht
inderdaad, beminnen zij wel liet volk, dio
het len ondergang voeren Zij houden op te
heslaan Christen zijn zij niet! Democraten
zijn zij evenmin Zij verklaren zich socia
list-liberaal.
Voor ons, katholieken, kan geen misgreep
meer mogelijk zijn wij zien klaar waar liet
Dacnsism heen leidt. Het heeft, tegen den
catechismus, de verkeering met Gods vijan
den niet vermeden, maar gezocht het is er
medo gevallen, vereenzelvigd.
Vroeger hebben zich veel katholieken la
ten verleiden door den vergulden naam van
Christen Democraten. Voortaan zijn er enkel
twee gezindheden in ons arrondissement en
ja, in België, namelijk Katholieken, voor
godsdienst, koningdom, wettig huisgezin,
eigendom, en socialisten-liboralen, samen
kerk vervolgers, republikeinen, afhrekers
van huisgezin en eigendom, omwentelaars.
Wanneer zij vóór de Meikiezingen hunne
valsche waar honigzoet zullen komen aan
bevelen, zullen wij, katholieke buitenlieden-t
hen onthalen bij het ordewoordWeg,
huichelaars Wegsocialisten-liberalen
Weg, onheilboden Leve de waarheid
Leve katholiek Wanzele, 4 Nov. 1911.
L. De Smet,
Oepensionneerd hoofdonderwijzer
Uemeenteraadslid.
