OORLOG
§e Reeks brieven van
M. Vincent Diericx
'T EEN EN T ANDER
Eclitelljk drama te Vilvoorde
Oe moord op eene renteni&rster
Het vraeselijk drama van Overyssche
Hevige brand te Brussel
te Goupies-Ghaussée
Italië en Turkyë
Zevsitiieniie jaargang nr 2G5.
2 CENTIEMEN HET NUMMER
Danderdag 1G November 1911
ABONNEMENTEN:
Zes maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle posthureelen van het land.
EERSTE UITGAAF, 4 uren 's avonds. jjfc. 4#
TWEEDE UITGAAF, 7 uren 's avonds.
AANKONDIGINGEN
KI. aank. (1 tot.4 tl. reg.) fr. 0 60
3° bladz. (de regel) fr. 0t50
4® bladz. (de regel) fr. 0,30
Financ. aankon, (per regel) fr. 2,00
Reklamen (per regel) fr. 1,00
Gemengd nieuws (per regel) fr. 2,00
-Recht, herstell. (per regel) fr. 2,00
Overlijden (per regel) fr. 2,00
BUREELEN
TE BRUSSEL
728, Steenweg van Waterloo, 723.
TE AALST
9, Kerfestraat,
Telefoon 114
BestuurderJ. Van Nuffet-De Qendt.
De schoolwet is mi al maanden en
maanden besproken in al de Belgische
dag- en weekbladen zij werd bespro
ken in bonderden openbare meetingen
in de Kamers werden er volle weken
aan besteed en niettegenstaande dat
alles, is het verstommend, boe weinig
de politieke tegenstrevers van die wet
kennen. Eens te meer wordt het ons
klaar, dat de grootc meerderheid on
zer tegenstrevers zich bevredigt met
terazen, maar zich de moeite ontziet,
of de bekwaamheid mist, die kwestiën
van naderbij te bekijken, ze grondiger
t' onderzoeken. Zoo lezen wij in een
liberaal weekblad van 12 November,
dus van verleden Zondag, de volgende
letterlijke zinsneden
Wilt ge dat de zware belastingen
die boer, burger, werkman en nering-
doener betalen, dienen om jaarlijks
twintig mitliocn frank aan de kloos
ters te geven, dat de officieöle onder
wijzers vervangen worden door niet
gediplomeerde paters en nonnekens,
dat gij verplicht wordt uwe kinderen
naar de broerkensschool te zenden op
straffe van gebroodroofd te worden
«Het land zal "antwoorden dat bet.
niet gediend is met den schoolbon die
aa 111 "i d i ng zal geven to t broodroof en
vervolging.
Als wij zulks lezen, dan schudde
bollen wij en onwillekeurig komt het
in den mond Hoe is, bet mogelijk in
zoo weinig woorden zoovele domheden
op elkander te stapelen... Wij zullen
ons dan ook maar baasten dien libera
len schrijver de waarheid voor oogen
te leggen, opdat bij eindelijk toch ook
zoude leer en zien.
Hij spreekt van twintig millioen
frank aan de kloosters te geven weet
die beer niet, dat de conservatieve
vereenigïng van Antwerpen 25,000 fr.
belooft aan hem, die kan bewijzen dat
door de nieuwe schoolwet 20 millioen
meer ten goede zouden komen,niet zells
aan de kloosters, maar aan bet katho
liek onderwijs? Tot hiertoe is nog nie
mand er toe gekomen die 25,000 fr. te
verdienen. 'Ja, er zal 7 millioen meer
worden .uitgegeven, maar geene twin
tig millioen die 7 millioen.gaan niet
komen in de banden der kloosters,
maar in de handen van de katholieke
onderwijzers; in de handen van onze
katholieke volkskinderen, die nu schoo
ner klassen, er: beter leermiddelen
zullen ontvangen. Wat de belastingen
betreft, daar is bet. volk gerust in. De-
jaren 79 tot 84 hebben bewezen, neen,
hebben liet volk doen voelen, wie bet
volk door belastingen kan uitzuigen...
De groote steden, do gemeen ten, depro-
vinciën die onder een liberaal of socia
listisch bestuur staan, zijn sprekende
getuigen van de immer stijgende belas
tingen, die de tegenstrevers invoeren.
Het is maar in België, dat van 1884,
de rech-tstreeksche belastingen nog
geen enkelen centiem zijn gestegen, ja,
dat de belastingen op don suiker,
den koffie en andere voedingswaren,
gr.ooteUjk.s zijn verminderd, dank aan
de katholieken
De officiëele onderwijzers zullen in
geen enkel geval vervangen "worden
door ongediplomeerde paters en non-
nekens, want de wetschrijft uitdruk
kelijk voor, dat in eene school, die
toelage wil ontvangen, al de onder
wijzende personen bun wettig diploma
moeten bezitten, en dit van af 1915
ten laatste.
Niemand zal verplicht worden zijne
kinderen naar de broerkensschool te
zenden, op straffe van gebroodroofd te
worden.
Nogmaals de wet is bier uitdrukke
lijk de personen die, 't zij rechtstreeks
of onrechtstreeks,dwang zullen hebben
uitgeoefend op den huisvader, om
hem op de eene of andere wijze te ver
plichten van eene bepaalde school te
nemen voor zijne kinderen, die perso
nen zullen zeer streng worden gestraft,
en voor de openbare ambtenaars zou
die straf zelfs bet dubbel bedragen.
Wat de. schoolbon betreft, wij heb
ben bet altijd gezegd en geschreven
Dit is geen princiep, dit is enkel eene
toepassing hebt gij eene betere for-
muul, een beter middel om de recht
vaardige verdeeling der schooltoela-
gen te doen, gelieve bet bekend te
maken. Hierop bleven de tegenstre
vers het antwoord schuldig. Doch de
katholieke regeering die eens te meer
wil laten blijken, hoe breed en toege-
vingsgezind zij is, heeft uitdrukkelijk
en reeds herhaaldelijk, bij monde van
minister de Broqueville, verklaard,
dat de schoolbon wegvalt, dat de re
geering zelf een ander middel zal zoe
ken.. En inderdaad, men is aan hoo-
gerhand volop aan het - zoeken en
bestudeeren om de nieuwe toepassings-
formuul te vinden. Reeds weken dus,
is hot geweten dat er geene kwestie
meer is van den schoolbon dat belet
niet, dat een liberaal weekblad nog
altijd vast in bet gedacht is, dat de
schoolbon nog bestaat. Spreekt uw
liart rechtuit, lezers; deed men niet
beter de pen neer te leggen dan over
zaken te schrijven, waarvan men geen
dom verstaat Zagen over twintig
millioen aan dc kloosters, on bet niet
eens kunnen be wijzen spreken van
ongediplomeerde paters en nonnen, dan
wanneer de wet voorschrijft dat alle
lcsormeesters en leermeesteressen bun
diploma zullen moeten bezitten raas-
ka lieu over broodroof, dan wanneer
de wet voorschrijft alle drukking zeer
streng te straffen babbelen over den
schoolbon, waarvan'sinds weken geen
spraak meer is inderdaad als men
zulke flaters begaat in de politieke rede
twisten, dan wordt bet tijd te zwijgen.
Voor ons, katholieken, moet er ech
ter eene groote, eene gewichtige les
worden uitgetrokken De schoolwet
moet van naald lot draad worden uit
gelegd en bekend gemaakt aan alle
kiezers, niet enkel in hare breedo
lijnen, ook in bare bijzonderheden.
Maanden reeds volgen wij aandachtig
de beknibbeling van de tegensprekers
op de schoolwet, en nog nooit beeft
men ze met eene ernstige bewijsvoe
ring kunnen bekampen. Dit alleen
bewijst meer dan voldoende, de dege
lijkheid, de uitstekendheid, den recht-
veerdigheidszin der nieuwe schoolwet.
Oei'-sigj eSuBzencü tosGssilttee-
fkeiBS. M. Schollaert lia'd bij liet neer
leggen van zijn ontwerp, 3500 telegrammen
van gelukwensclien ontvangen.
De petitiën in de Kamers toegekomen, ten
voordeele van de schoolwet, dragen dertig
duizend handteekens. Dit is voorzeker een
zeer schoon getal op den korten tijd dat zij in
omloop zijn geweest.
Maar, a propos, waar blijven do petitiën
der tegenstrevers tegen de schoolwet Zijn
ze in de mand terecht gekomen, of kon men
geene handteekens bijeenkrijgen
M. Pets*ays Baenss5 foe8eedis«t
naeBï'Basiid 8 In 'zijn gazel tiet Land
van Aelst van 12 November 1911, schrijft
M. Daeus
De Volksstem EfiecjH afgrijselijk die
Volksstem schrijft SasftQR* tegen ons van
al wat De Volksstem schrijft is wsetSj
EaêeiSn
Zoo, zoo, M. Petrus Daens
Wij la&cjen en wij Da steger», omdat
wij selirij?en: dat de Da en sisten te Aalst voor
de liberalen gestemd hebben, en dat zij te
Ninove met socialisten en liberalen samen
gespannen hebben, tegen de katholieken.
Zoozoo, de waarheid mag niet meer ge
schreven wox'den M. P. Daens kan dal niet
verdragen
Zoo, zoo, mijnheer Wij meenden dat gij
een engel uit den hemel waart,, en nooit
iemand beleedigt, of nooit van iemand kwaad
zegdet
Ge moogt zoo razjg niet zijn, man, want
De Volksstem gaat haren weg, recht
door zee recht voor de vuist en zal de
waarheid blijven verkondigen, hoog boven
boog, al moest ge bersten van spijt en
woede
Weet ge wel wat liegen en lastoren is,
M. Daens
'tls spreken tegen zijn gemoed, 't is de
welgekende waarheid bestrijden,'t is valsehe-
lijk iemand beschuldigen zonder bewijzen te
geven.
Welnu,onze duizenden en duizenden lezers
zullen tusschen ons en u oordeelen en u den
naam geven die u pastj
EBe eS5amantt3ïSJ^erheBïi. In
1S71 waren er Le Antwerpen '300werklie
den-diamantbewerkers, 3 slijperijen, 2 ma
kelaars, 5 fabrikanten; bet jaarlijltscli, hand
werk beliep tot 600,000 fr. handelaars
waren er niet het handelscijfer bereikte
5 millioen.
In 1911 warén er in Antwerpen en-in het
overige van België, want die nijverheid is
fel uiteengespreid, 16,000 werklieden-dia
mantbewerkers, 300 slijperijen, 200 make
laars, 300 fabrikanten het jaarlijkseh
handwerk beloopt tot 40 millioen frank het
getal handelaars van alle nationaliteiten en
rassen 2000 liet handelscijfer 250 millioen.
Een reusachtige vooruitgang.
In België heeft men dus 16,000 diamant
bewerkers, in Amsterdam, 8,000,in Duilsch-
land, 800 in Zwitserland 400 in Londen,
100 in'Parijs, 100 eii in Amèrika 300.
Zooals ge ziet, bezit België bijna liet dub
bel der diamantbewerkers van heel de we
reld te zamen.
Hoeveel meiaal er in de we»
re ld wtf©rdi vcs9irö:g|ehB*acifat. 4>e
hoeveelheid voortgebrachte metaal vermeer
dert van jaar totjaar,
Van 1907 tot 1910 is de hoeveelheid lood
gestegen van 1.036.000 ton tot 1.133.000'
ton de hoeveelheid koper van 703.000 ton
tot S77.000 Ion de hoeveelheid staal van
98.000 ton tot 111,000 ton de hoeveelheid
zink van 738,000 ton tot i816,ÖÖ0 ton.
In 1910 wérd er in Europa 492,000 ton
lood overgebracht, en in de Vereenigde Sta
ten 353,000 ton 169,000 ton koper in
Europa en 527.000 ton in de Vereenigde
Staten (Mexiko en Canada zijn er echter bij-
gerekend) 565,000 ton zink in Europa en
250,000 ton in de Vereenigde Staten.
Staal wordt er in Europa, weinig voortge
bracht en in de Vereenigde Stalen in't ge
heel geen.
Be nofoeSpriJ^SC!. Voor letter
kunde is de nobelprijs toegekend aan M.
Maurice Maeterlinck voor scheikunde aan
Mevrouw Curio van Parijs voor natuur
kunde aan de Duilsche professors, de heeren
'MaK-'C&Y; wsm Berlijn,en Wien van Wurtz-
burg.
EENE MOEDER VERDRINKT ZICH MET
HAAR KIND.
Dijnsdag morgend, rond 9 ure, zagen
schippers in de Vaart, op het grondgebied
van Grimberghen, liet lijk eener vrouw drij
ven.
Het lijk werd opgehaald en alsdan stolde
men vast, dat de drenkelinge in hare armen,
een kindje van pas eenige maanden oud ge
sloten hield.
Spoedig kon men er in+gelukken, de iden
titeit van'de vrouw vast le stellen. Hot was
do echtgenooto Lemaire, 37 jaar oud, wo
nende Leuvenschen Steenweg, te Vilvoorde,
en bet-kindje, was wel het hare en 10 maan
den oud.
Uit het onderzoek bleek, dat vrouw Le
maire, eenige daren geleden, de echtelijke
woning verlaten had, na een.hevigen twist
met haren man. Zij had alsdan haar kindje
medegenomen, en verklaard dat zij ongeluk
ken zou doen.
Sinds.dan had men van haar niets meer
gehoord, en men wist niet water van liaar
geworden was.
De ongelukkige zal zich denkelijk met
haar kind gezelfmoord hebben.
De twee lijken zijn naar hel doodenhuis
overgebracht.
De moordenaar zelfmoordt zich.
Algemeen werd verondersteld,dat de moor
denaar, Cornelius Marien, zich zou gezelf-
moord hebben. Het is inderdaad zoo ge
weest.
Dinsdag morgend wilde een gebuur van
Marien, de wijnhouwer Gharlier, water gaan
putten, toon zijn emmer in don put een hin
derpaal ontmoette.
Charlier riep zijne knechten en onmidde-
1 ijk werd de put onderzocht.
Na eenige minuten haalde men het lijk
van Cornelius Marien uit den put op.
Onmiddelijk werd de bevelhebber der gen
darmerie van Overyssche verwittigd, die ter
plaats de noodige vaststellingen kwam doen.
Daarna werd ook het bericht aan het parket
gezonden.
Dinsdag was de toestand van het slacht
offer nog steeds zeer bedenkelijk.
Dinsdag namiddag is het parket van Brus
sel naar den Eyzer gegaan, in gezelschap
van tweo weisdokters om tot de lijkschou
wing van Cornelius Marien over tegaan.
De-magistraten leverden de toelating af,
het lijk van den moordenaar te hegraven.
De wetsdokters onderzochten ook het
slachtoffer. Ilaar toestand,alhoewel nog zeer
bedenkelijk, is toch eenigszins verbeterd.
gewezen-volksvertegenwoordiger, reizende in Kongo
XXVII.
19 Oogst 1911.
De Abir De visschersbazen Het
zout Het algemeen uitzicht van den
Kongostroom.
We vertrokken om 5 1/2 ure de reizigers
klagen over 't nachlgedruisch bah toeko
mende macht zullen we des to vaster slapen
De kusten behooren nu aan de Abir maat
schappij.
Ik ga eens uiteenzetten hoe dergelijke
maatschappijen te werk gaan een grond
wordt aangekocht en dient-als zetel van het
hoofdbestuur, alsook lot proef hof der beplan
tingen de inboorlingen hebben, rond de
gronden door de maatschappij bewerkt,
hunne persoonlijke eigendommen waar zo
caoutchöu, koffie enz. aankweekon ze ver-
koopen hunne vruchten en ivoortanden of
ruilen ze tegen waren daaruit spruit do
noodwendigheid magazijnen te openen waar
de Europeescho produkten te koop worden
gesteld. De maatschappij koopt al den grond
dio haar voordeelig schijnt, on richt winkels
op, volgens haar vermogen in kapitaal en
personeel. Gebeurt het soms dat, op de aan
gekochte gronden, mijnen worden ontdekt,
dan zal de Maatschappij ze ontginnen of aan
anderen verknopen. Machtige instellingen
zijn hier tot stand gekomen do eene lukt,
de andere niet omdat de eene behendiger
wordt, bestuurd dan do andere zoo gaat het
overal in den handel.
Er is veel beweging rond Isangizoowel
op de oevers als op den stroom, waar de
vaartuigen elkander onophoudelijk lcrui-
schen. Er zijn hier veel wclslellende vis-
scliers, die voor de vangst drie of vier dagen
op hun schuit verblijven. Do hazen dragen
een hoofddeksel uit lnipasirds vellen vervaar
digd en bezet met roode papegaaispluimen
Met dit teeken van bevelhebbersschap opge
tooid, zitten ze, met waardigheid, in hun
vaartuig, rustig op eenen stoel, terwijl de
andere roeien.
Hier en daar, langs de kusten, ziet men
aanhoudende rookkolommen omhoogstijgen
men maakt zout. De Ivongolanders beschik
ken over verscheidene houtgewassen, die
rijk zijn aan pbtaschjdit hout wordt gebrand
de asch wordt in manden gelegd en dooreen
druppelend water gewasschen de nette asch
wordt verdampt en het overblijvend stof is
inlandsch zout.'t Is niet lekker van opzicht
maar het verdient het hoedanigheidswoord
zout dus is het zout zelfstandignaam
woord.
Op den rechten oever, ligt Jalembaeen
uitgestrekt dorp, waar een proteslansche
missie beslaat.
Als algemeen uitzicht der oevers van den
Kongostroom, schrijf ik op dikke, rechte
hoornen wior machtige kruinen boven het
houtgewas pronken als namen zo het rond-
liggend woud onder hunne bescherming.
Eindelooze spelonken hebben hunne ingangs
poort aan den oever der stroomende waters
hoornen en struiken zijn met klimopranken
omhangen. Het zijn als gewelfde zalen die de
grotle van Han doen herdenken.
Wie zal de geheimen van de ondoordring
bare, wouden opzoeken 'l Menigvuldige dieren
en zeldzame boschmannen kennen alleen den
weg dier donkore doolhoven. Dat is de duis
ternis van A/rika, volgens de kernachtige
spreuk van Stanley. Er zijn menschen die
meenen dat de negers de beschaving vijandig
zijn ware het zoo, wilden sommige negers
't licht ontvluchten, ze kunnen in die ondoor
dringbare bosschen eene schuilplaats vinden
waar ze nooit iemand zou gaan opzoeken.
Kqngotrottek.
Dijnsdag morgend werd M. Wilnujle,
wonende Sint Andriesstraat, rond 3 ure, .uit
den slaap gewekt, door een verslikkenden
rook.
M. Wilmotte sprong op en stelde weldra
vast, dat een hevige brand woedde in het
aanpalende huis, waar'ben evens een kolen-
magazijn, nog verscheidene werkhuizen in
gericht waren.
Hij .gaf onmiddelijk het alarm, terwijl'bij
zelf, .geholpen door eenige geburen, liet
vuur aanviel.
Op een_gegeven oogonblik verscheen aan
een venster der tweede verdieping, vap het
brandend gebouw, een 17jarige jongeling,
Polydoor Daeseleer genaamd. De jongeling
riep, dat de trapzaal in laaie vlam stond en
hij onmogelijk kon weggeraken, daar hij
dreigde te verslikken.
Juist kwamen de pompiers toegesneld,
doch zij hadden geene ladders. Eensklaps
zag-men den ongelukkigen Daeseleer in do
kamer verdwijnen.
Twee ladders, welke men uit de huurt
aanbracht werden aaneen gebonden en zoo
kon men den jongeling bereiken en beneden
brengén.
Het slachtoffer werd in eene naburige wo
ning gebracht, waar een geneesheer, in dor
haast geroepen, hern lot het bewustzijn terug
bracht.
Intusschen hadden de pompiers moedig
het vuur aangevallen en na een uur werkens,
was allo gevaar geweken.
De schade is zeer aanzienlijk en de oor
zaak der ramp onbekend.
AA3VMOXJ DOIÏ^B" GHE3IV
Liet parket van Bergen verbleef Dinsdag
heel dón dag te Gougnies-Chaussée. Twee
wetsdokters bevonden zich ook ter plaats,
evenals een pxpert-photograaf. Do, wetsdok
ters deden do lijkschouwing en konden ver
scheidene vingerindrukken opnemen.
Sinds 'Maandag werd een spoqr. gevólgd
en Dinsdag werden drie aanhoudingen ge
daan. Do drie aangehoudenen J. M..., P.
D.. en de minnares van dezen laatste, woon
den te Quévy-le-Grand, op eenige honderden
meters afstand van hot huis der vermoorde
rentenierster.
Een vierde kerel wordt ook nog opgezocht
en zal ongetwijfeld spoedig in handen van
het gerecht vallen.
De magistraten hadden vernomen dat deze
vier personen Zondag nacht verscheidene
malen samen gezien werden en slechts zeer
laat te huis gekomen waren.
Verscheidene huiszoekingen werden ge
gaan. Ook in het huis van den vluchteling
word eene huiszoeking gedaan. Verscheidene
voorwerpen werden aangeslagen.
De aangehoudene werden afzonderlijk on
dervraagd, doch zij loochenen hardnekkig
voor iets in de misdaad betrokken te zijn ge
weest, doch de magistraten zijn overtuigd,
dat de aangehoudenen wol de plichtigen zijn.
Do drie mannen zouden de vrouw vermoord
hebben, terwijl de minnares van D..., de
wacht hield.
In het huis dor misdaad heeft men ver
scheidene ledige champagneffesschen gevon
den, alsook de drie glazen waaruit de moor
denaars gedronken hebben. De ftesschen on
de glazen zijn aangeslagen, om do vingerin
drukken- te onderzoeken.
De drie aangehoudenen zijn in het gevang
van Bergen opgesloten.
Uit de lijkschouwing is gebleken, dat do
ongelukkige rentenierster vermoord werd.
Een der moordenaars moet zich op de kuipen
op het slachtoffer gezet hebben, want men
heeft op het bed sporen gevonden van eene
vloeren broek.
Een later bericht meldt nog, dat do vrouw
halvelings bekentenissen zou gedaan hebben
en dat men wel de moordenaars houdt.
TUSSCHEN
De Turken hebben er genoeg van,
We willen niet zeggen dat de Turken den
oorlog opgeven, neen, dat niet, maar zij heb
ben er genoeg van Tripoli aan te vallen,
waar zij zich blootstellen aan liet vuur der
oorlogschepen. Zij gaan anders werken* Zij
zullen de heuvelen van Garian versterken en
vandaar de Italianen afwachten. In dit geval
zouden de Italianen nog veel kunnen lijden.
2050 lijken gevonden.
Do afgevaardigde van Fétice heeft aan de
Messagero geseind, dat de Italianen 50
lijken van Turken en 2000 lijken van Arabon
hebben gevonden, die door den vijand achter
gelaten zijn, bij de overwinning van liet fort
Hamidieh door de Italianen.
