Komediant Vandenrelde,
'T EEN EN 'T ANDER
ONZE VOLKSREIS
NAAR ROME
Moord op een treinwachter.
Nieuwjaarsgiften voorden Paus
Brusselsche Briefwisseling
Dit nummer bevat 8 bladzijden en
wordt verkocht aan 2 centiemen.
de lasteraar onzer Missionnarissen
loopt in de Kamers, de censuur op.
Geheimzinnige misdaad
Een statie door brand vernield.
Achttiende jaargang n' (S
2 CENTIEMEN HET NUMMER Zondag 21 en Maandag 22 Januari 1912.
abonnementen;
Zes maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle postbureelen van het land.
EERSTE UITGAAF, 4 uren 's avonds. a§>
TWEEDE UITGAAF, 7 uren 's avonds. (§1
BUREELEN
TE BRUSSEL I TE AALST
728( Bteenweg van Waterloo( 728. I KerJsstraat,
Telefoon 114
BestuurderJ. Van Nu ff el-De Qendt.
IA AN KONDIGINGEN
BH. aank. (1 tot 4 kl. reg.) fr. 0.60
3* bladz. ide regel) fr. 0-50
4* bladz. (de regel) fr. 0,30
Financ. aankon, (.per regel) fr. 2.00
Reklamen (per regel) fr. 1.00
Gemengd nieuws iper regel) fr. 2.0§
Recht, herstell. (per regel) fr. 2,00
Overlijden (per regel) fr. 2,00
mbhhhbbm
De zitting van Donderdag 18 Ja
nuari 1912 zal aangeboekt blijven als
een schandedag in ons Belgisch parle
mentair leven en inzonder in het poli
tiek leven van heer Vandervelde, den
leider van de socialistische partij, en
we mogen ook zeggen, den leider van
de liberale en socialistische kartel
partij. Liberalen en socialisten hebben,
enkel en alleen om den tijd der Kamer
te verspillen en alle ernstig, alle nuttig
werk onmogelijk te maken eene on
dervraging aangegaan over de tegen
woordige duurte der levensmiddelen.
Onze katholieke vrienden lieten de an
tiklerikale sprekers gerust hun woord
"zeggen, de katholieke partij en onze
volksgezinde regeering aanvallencl K-li
ieder krijgt zijne beurt, en nu Don
derdag spraken Heeren de Kerchove
d'Exaerde en du Bus de Warnaffe.
De redevoering van M. du Bus was
treffelijk, eenvoudig, allerduidelijkst,
maar zij was raak de kwakzalverij
der tegenstrevers kwam er meê aan
't licht, wat M. du Bus bewees door
de aanhalingen zelve van antiklerikale
en socialistische schrijvers. Ik zeg
n et, sprak M. du Bus, dat het leven
niet duur is, ik betwist de bewering
ais zou het leven nooit duurder zijn
geweest als nu. Heer ZoUa bewijst in
de Revue des deus, Mondes dat in
cle meeste gevallen, de prijzen nu lager
staan dan in 1883, dan over 30 jaar.
De invoerrechten ziin niet zonder uit
werking gebleven. Luxemburg is sinds
15 jaren door de beschermde
baverteelt heel hervormd. In 1895
bracht België 400 millioen kilogr. ha
ver voort, in 1907 gemiddeld 666 mil
lioen. In 1907 moest België enkel nog
23 millioen kilogr, haver invoeren
dank dus de politiek der regeering, is
België er in geslaagd, voor zich zelve
haver genoeg voort te brengen. Zie
daar den vooruitgang 1 Men beschul
digt de grondbezitters, hoewel zij van
hun geld maar 2 tot 3,' soms maar
i 1/2 percent hebben.
Tal van eigenaars verkeeren in min
gegoeden stand dan sommige sociali
stische politieke mannen, die gedurig
aan de kapitalisten en de eigenaars
aanvallen. Datgelooven we ook wel
Gezel de Brouckere, Belgische socia
list verweet in een Duitsch tijdschrift,
gezel Verschaegen van Gent, secreta
ris der socialistische partij, dat hij
onder de benaming van «kantoor voor
den aankoop van vee- eenefinancieële
inrichting had tot stand gebracht, die
geld aan landbouwers Ie leen bood te
gen den woekerintvest van 10 percent.
TVaar zitten de uithongeraars van het
volk
«In de Mouvement socialisten van .Sep
tember 1910, schreef gezel Louis Ber
trand, dat de socialistische samenwer
kende maatschappijen de socialisLisc.be
dagbladpers moeten ondersteunen en in
't leven houden... Ge helt dus een
tiende op het loon der werklieden om
de drukpers te ondersteuner, die u ten
toppunt moet verheffen.
Dat is heel de redevoering van
M. du Bus zij is deftig, kort,maar zij
is raak. De socialisten waren er door
uit hun lood geslagen. Het is toen dat
Vandervelde een beroep deed op het
reglement. M. Gooreman^ wiens on-
panijdigheid als voorzitter, dooi' nie
mand wordt betwist, verklaarde dat er
"tot een beroep op het. reglement geen
reden bestond. Vandervelde ziende
dat zijn haring niet brandde, wilde
toch opspraak verwekken en riep«Ik
zeg dat gij een lafaard zijt». Heer
Vandervelde wordt door den voorzitter
tot de orde geroepen. Op de boleedi-
diging van den groolen socialist, ant
woordde M. du Bus op waardige wijze:
Gezien de wijze waarop M. Vander
velde zich heeft aangesteld tegenover
onze missionnarissen, hecht ik niet het
minste belang meer aan hetgene hij kan
zeggenThans wassieur Vandervelde
op de gevoelige plaats getroffen hij
staat op. verlaat zijne plaats en loopt
met gebalde vuist naar M. Dn Bus.
Tot tweemaal toe beproeft hij te slagen
doch de slagen worden afgeweerd.
Door die ongehoorde daad, verliest
Vandervelde het beste deel zijner faam
als welopgevoed man zelfs de libera
len, hij monde ven heer Hymans,
keuren hem af.
De zitting wordt geschorst geduren
de 1 uur en 20 minuten. Bij het hero
penen der zitting doet Vandervelde
volgende komediantachtige verklaring:
Wanneer men mij aanrandt, blijf
ik over het algemeen onverschillig
maar wanneer men diegenen onder ons
aanrandt die een leven vol opofferingen
beleefden en ellendige loonen trokken,
dan voelde ik mijn toornontvlammen.
Welnu, lezers van de Volksstem,
zegt ons, in wat en waar heeft M. du
Bus clie mannen met een leven vol op
offering, aangerand? Zegt ons,wanneer
is Vandervelde als een bezetene opge
sprongen Ah het is niet, wanneer
anderen zijn aangerand, want daar is
geen spraak van, maar wel wanneer
M. du Bus zegde dat hij aan cle woor
den van Vandervelde, dien wij den
helaediger onzer missionnarissen noe
men, dat hij aan diens woorden geen
belang meer hechtte. Daardoor werd
de eigenliefde, de eigendunk van den
rooden leider gekwetst.het was niet
omdat arme lieden waren getroffen,
maar het was omdat aan millionnair
Vandervelde de waarheid werd ge
zegd. En die waarheid herhalen wij,
en die waarheid kan door cle Belgi
sche katholieken niet genoeg herhaald
worden
Onze missionnarissen, onze schoon
ste, onze beste, onze heldhafstigste en
onze roemrijkste Belgische zonen, zijn
op eene sr.oude wijze door socialist
Vandervelde belasterd en belogen ge
worden.
Heel het deftige België ïs in veront
waardigden opstandgekomen tegen die
schandalige smaadwoorden; overal ko
men protcstmeetingen tot stand, waar
op duizenden katholieke kiezers aan
wezig zijn. M. Vandervelde heeft te
laat de gaffe gevoeld die hij heeft
begaan.
Van 1884 tot 1911. In 1884 be
liep onze in- en uitvoer gezamenlijk tot de
som van 2 milliard 763 millioen. In 1011
komen wij lot bet verbazend cijfer van 7
milliard 764 millioen en 36 duizend frank,
het zij eene vermeerdering van 5 milliard
1 millioen en 36 duizend franken. Op 27 ja
ren katholiek bestuur is de bijzondere handel
in België verdriedubbeld. Nu handel en nij
verheid doen toch wel bet land bloeien, hoe
dan antwoorden op de beestige aanvallen
van ben die durven ontkennon, dat België
zooals socialist Pi card zoo schoon zegt, een
wonderbarerrvoorspoed beleeft.
Wanneer de beurt en de eer
aan Aalst Antwerpen, Luik, Eirei-
val hebben reeds de eer onzer beleedigde mis
sionnarissen gewroken. Gent, Brussel,Brug
ge en andere plaatsen maken hunne voorbe
reidsels. Zou ook de goede stad Aalst, al do
katholieke maatschappijen der stad, en al do
confreriën niet kunnen bijeenroepen daar
van een middenkomiteit vormen en dan op
zijne beurt oene grooischeprotestmeeting be
leggen? Ah dierbare lozers, de smaad op
het zendelingenkloed zoo onbeschaamd als
onbezonnen geworpen, kan niet krachtig
genoeg worden betaald gezet. Al de groote
sleden hebben reeds bun tol betaald of zullen
lliem betalen thans is het aan do sleden vat)
tweeden rang en dan aan de gemeenten om
op hunne beurt hunne bewondering en hunne
liefde voor de missionnarissen uit te drukken.
Alles voor het pauw' peup'
Gezel Grimard heeft te Brussel zijn ontslag
gegeven alsschepeoe. Millionnair Hallet is
hem opgevolgd. Nu is er oene plaats open-
gekomen in het beheer der Brusselsche gods
huizen. Daar is eene schoone jaarwedde aan
vast. Weet ge wie er in den kaas zal mogen
bijten?.... Wel, gezel Grimard, de groote
millionnair, en lid der gemonopoliseerde
werkliedenpartij.
Verjaardag van Windthorst.
Den 17 Januari 1812 was het dehondersle
verjaringsdag van do geboorte van Windt
horst, den groolen kampioen van het katho
lieke Centrum in Duilschland.
Ohé Gezel Bertrand. De
rechtzinnigheid der socialisten is buitenge
woon. Hr Bertrand sprak Woensdag in de
Kamers De Merode's, de d'Arenberg's be
zitten duizenden hectaren grond en trekken
jaarlijks millioenen binnen waarvan zij ge
makkelijk een deel kunnen laten vallen om
de klerikale kiespropaganda te betalen.
Hoe spijtig dat M. Bertrand, M. Solvay,
ox-radikab n senator,en Boël, liberaal kamer
lid, om er maar 2 te noemen,vergelen heeft.
Die 2 heeren bezitten elk, in het arrondis
sement Nij vel reeds alleen, meer dan 251)0
hectaren gronds. Die zullen jaarlijks ook
wel millioenen opbrengen, en daar zullen die
heeren ook wel een deel v.oor de antikleri
kale propaganda van laten vallen? Of slor
pen die misschien alles alleen op M. Solvay
moet zelf meer dan 5000 hectaren land bezit
ten... Hoe rechtzinnig toch, die socialisten
Mgr. Mercier. In 1913 zal Mgr.
Mercior, dooi' den wil zoowel van niet-ka-
tholieken als van katholieke geloovigen,
voorzitter zijn van de Koninklijke Akademie
van Letteren, Wetenschappen en Schoone
Kunsten. En wij die dachten,dat alle katho
lieken toch zoo'n dompers waren Wie zect
dat Wel vooral de socialisten die soms met
moeite hun naam op 't papier kunnen zetten
VAN VORST.
Het onderzoek
Vrijdag morgen cl heeft het parket van
Brussel, samengesteld uit de heeren Gilson,
onderzoeksrechter; Slappaerls, substituut van
den prokureur des Konings en Fir.oulst,
griffier, een nieuw bezoek gebracht aan de
hoeve, welke een der verdachten, Karei Van
Eeckhout aldaar had. Het parket van Nijvel
wachtte de Brusselsche magistraten af. Dr
Do Hechter, wetsdokter, nam de vingerin
drukken van al de bedienden der hoeve, om
ze te vergelijken met de vingerindrukken ge
vonden op sommige voorwerpen in de villa
waar M. Agneessens vermoord werd.
M. Gilson heeft gisteren morgend uit Nizza
een pak brieven ontvangen welke aldaar bij
eene kaartlegster aangeslagen werden. On
der deze brieven is er eene geschreven door
Mad. Agneessens, waarin deze haar spijt uit
drukt, dat een der brieven, haar door de
kaartlegster gezonden, in handen van haren
man gevallen is.
bestemming en onder Innoncetius XII, toon
het in de orde was, was het om te dienen
voor gerechtshof.
In 1871 werd de Kamer der volksver
tegenwoordigers in het paleis overgebracht.
Ter dier gelegenheid werd heel den koer met
glazen dak overdekt.
De zuil in bet middeu der plaats is 26
mel<*rs hoog en werd le Rome gebracht door
keizer Augustus. Zij slaat reeds op de
Monte-Citoriplaats sinds 1789.
De straat rechts op do Moute-Citoriplaats
loopt naar de Piazza Capranica, van waar
men dan naar de kerk van S. Augustini en
naar de via dé Coronari. De Piazza Capranica
overstekende komt men schier onmiddelijk
aan de Pantheiunplaats (Piazza della Ro-
tonda.)
Hier heers ebt bijna gedurig eene groote
drukte. De groote fontein opgericht rond de
jaren 1575, is sinds de XVIII eeuw met eene
gebroken zuil bekroond.
Wij zullen toekomende week het Pantheum
beschrijven.
In den nacht van Donderdag op Vrijdag is
het statiegebouw van Berlaar-bij-Lier door
een geweldigen brand geheel in asch gelegd.
Het was rond middernacht dat de wachter
van het blokhuis vuur bemerkte in het ge
bouw en dadelijk liet alarm gaf. Hel vuur
had reeds eene merkelijke uitbreiding ge
nomen o]i het boven verdiep en het was hoog
tijd voor de kinderen,die reeds te bed lagen;
te redden.
Het jongste kindje werd uit zijn reeds
brandend wiegje gehaald. Intusschentijd ook
gelukten toegesnelde personen er in eenige
hoeken en de coupons in veiligheid te bren
gen.
De pompiers zijn ter1 plaats gesneld en heb
ben hel vuur eindelijk kunnen hemeesteren.
De gansclie bemuubeling van de statie en de
huisraad van d»in statieoverste zijn in d
vlammen opgegaan. Er is niets van het ge
bouw overgebleven dan vier geblakerde
muren
De schade is vrij aanzienlijk. De oorzaak
van den brand is onbekend. De heer statie
overste was nog in zijn bureel aan 't werk
toen men hem vau den brand kwam verwit
tigen.
(Twee-en-dertigste vervolg.)
Van de Colonnaplaats naar de brug der
H.H. Engelen, te Rome,
De kortste weg is ongetwijfeld langs de
via Condotti on de via Fontanella da Bor
ghese. In deze laatste straat, op de rechter
hand treft men hel paleis Borghese aan. In
1590 begon Martin Lunghi (oudste) den op
bouw en 't was onder Fluminio Ponzio,die
in 1615 overleed, dat het prachtig gebouw
voltrokken werd. Verder, aan de andere
zijde, heeft men de via Ripelta on della
Sciofa. Links treft men het paleis tfralilzin
aan, waarvan do bouw slechts eenige jaren
telt en gemaakt werd volgens de plannen
van liet paleis Giraud.
Dan neemt den weg weer de namen van
via del Clementino en via di Monte Brianzo
en men komt aan de Humbertobrug.
Dan langsheen de stroom de breede kaai
van Lungo Tevere Torre di Nona volgende,
komt men aan de brug der H.H. Engelen.
Dit voor hetgeen den naasten weg betreft.
Laat ons nu echter eenige woorden zeggen
over de wandeling van de Colonnaplaats
naar do brug.
De stralen linies en rechts van de Colonna
plaats, loiden ons naar do Piazza dï Monte-
Citori. Op deze plaats staat de Kamer der
Yolksvcrtcgemconrdigrrs (Camera dé Depu-
tati). Deze Kamer is een oud paleis, dat in
1650 door de familie Lndovisi aan Le Bemin
word besteld. De familie Ludovisi gebruikte
bet echter niet, want vooraleer bet geheel
opgebouwd was, verauderde het reeds van
Alles duidt aan, dat de ongelukkige trein
wachter Oktaaf Muiier, inderdaad is ver
moord geworden.
Een ongeluk is onmogelijk, en de vaststel
lingen, door dengeneesiteergedaan, bewezen
klaar en duidelijk, dat de ongelukkige trein
wachter bij middel van een kneuzend voor
werp werd neergeslagen en daarna door het
portel op de baan geworpen.
Zooals wij gisteren reeds zegden bad
Muiier proces verbaal moeten opmaken tegen
twee reizigers, die voorzien van derde klas
biljetten, te Rijsel afgeleverd, plaals ge
nomen hadden in een kompartiment van 2°
klas.
De twee reizigers moeten alsdan op den
treinwachter gesprongen zijn,en hem op bel
hoofd en in het gelaat, met zware tuigen ge
slagen hebben.
Op dat oogenblik reed de trein met eene
snelheid van ongeveer 80 Uilm. per uur.
Het parket ïs reeds verscheidene malen Ier
plaats geweest.
Het is zeker, dat de twee reizigers, die
van de misdaad verdacht word on, ziel) in de
statie van Brussel-Noord hebben aangeboden,
zeggende dat zij hunne konpons verloren
hadden en naar Keulen moesten. Daar men
op dat oogenblik nog niets wist van de ver-
dwijuing van Muiier liet men ze hunne reis
voortzetten. Onbegrijpelijk is liet, dat men in
do Noordstatie geen onderzoek instelde om
te weren, wat ervan hun vorhaal waar was.
Alsdan zou men onmiddelijk do verdwijning
van den treinwachter gewaar geworden heb
ben, en ongetwijfeld zou men de twee ver
dachten in hechtenis kunnen nemen hebben.
De twee kerels werden in de statie van
Herbesthai aangehouden. Do eene is een
Duitscher en de andore een Oostenrijker.
Nadat hunne identiteit was vastgesteld liet
men zo in vrijheid. Of men ze nu nog zal
wedervinden valt org to betwijfelen.
Oktaaf Millie**, de ongelukkige treinwach
ter, was slechts 25 jaar oud en behoorde nog
maar zes maanden tot het spoorwegbeheer.
Zelfs had hg daar zijn ontslag gegeven, daar
hn eene plaats gevonden had in het beheer
der snaar- en lijfrenlkassen. Hij woonde te
Schaarbeek, ltelmotecken steenweg, mol zijn
broeder, een policiuagenl, on zou Zaterdag,
20 Januari in hut huwelijk moeien gelreden
zijn.
Overdracht der vorige lijsten 32,056.24
Naamloos, Bergen, 100
S. J. G., Thourout, 40
E. H. J. B. Geulemans, priester,
Schelle, 1Ü0
M. Fr. De Poorter, pastoor, Viclit, 25
Deo Gratias, 50
Tot de naaste jaar, 25
M. en Mevr. Leon de Lhoneux, 100
Mev. Anciaux de Pierpont, 100
Kanunnik Henry, deken van 't kapittel
N.irnen, 100
M. en Mev. Mathieu Liesens, Tamines, 100
M. en Mev. Armand Wasseige, 100
M. Victor Thibaul, 50
Baron en baronnes Carluyvels de Gülaert 50
Een priester van Namen, 25
Parochie van Natoye, 25
M. Aug. van Biervliet, 100
Baron en baronnes do Fierland, 100
M. Billaux Grossé, 50
De Professors van 't groot Seminarie
Gent, 100
Douairière Alfred Verhaegen, id., 100
M. en Mev. Clir. de Gkellinck Vaer-
newyek, id., 100
Douairière d'Hoöp, id., 100
Gravin V. van den Steen do Jehay, id., 100
Mej. Maria Landrieu, id., 100
Baron en baronn. do Kerchove d'Exaerde
Gent, 100
Mare Toussaint, Leuven, 100
Baronnes Eugene de Bieberstein, Gent 100
Mev. Firmin Vercruyse, Kortrijk, 400
M. en Mev. de Po'ter dlndoye, Gluysen 50
M. en Mev. van Malleghera, Gent, 50
Douairière Morel de Westgaver, id., 50
Mev. Do Brabandere, Nevele, 50
Vikaris-Generaal De Bock, Gent, 40
Vikaris-Generaal De Baets, id., 40
A. M. D. G., id., 25
M. en Mev. Cloqitet, id., 25
L. V., (tweede storting), id., 25
De Bestuurder on professors van 't groot
Seminarie, Luik, 100
B. R.f 50
L. B. L., 50
M. en Mev. Guillaume Goomans, Luik, 100
Kanunnik Can tin eau. Doorn ijk, 25
Twee inschrijvers van Brussel en
Doornijk, 75
Kanunnik Liagre, Doorn ijk, 30
Een pastoor van 't kanton Lens, 10
Naamloos, 2 Eenige inwoners van Bois-de-
Lessines, 5; Mej. A.L., 20; Priester J.
Lemmens, 10 J. L., douanier. 1 Onbe
kenden, Langemarck, 3 Kanunnik Jacques
Namen, 20 E. H. Mengal, 10 E. H. Pas
toor van Frouville, 5 E. H. Pastoor van
Branchon, 5 Eenige priesters der dekenij
van Beauraing, 15 Onbekend, Dinant, 2
Een Derde-Ordeling, 2,50 Naamloos, 1
M. Eugene Desseillcs, Fouches, 20 G. D.
J. D., Meehelen, 10 Ecclesiae humiliare
digneris... 10; Victor. Luik, 5 Denisa en
Germaine, 2 Een lezer, Brussel, 1 Tot
bekeering... Aalst, 1 Naamloos, Encke. 10;
J. T., 20 Priester A. Londot, 10 Mev.
wed. Ronfosse en hare kinderen, 5 X.,
Luik, 2 Paul Demoulin, Luik, 5 Agues
Demoulin, id., 5 C. C.,5 Eene Gentena-
res, 1 Naamloos, 1 Een dienaar van Ma
ria, Bois-de-Lossines, 1 G. J., Doornijk, 5.
Totaal: 35,311.75.
Uit Brussel komt ons het volgende schrij
ven toe
Zaterdag, 20 Januari, 1912.
Deze week zijn de afgevaardigden der
onafhankelijken en van de katholieke associa
tie bijeengeweest, ten einde de voorwaarden
van overeenkomst t'onderzoeken met het oog
met de kiezingen van 2 Juni. De kwestie
van de 1° plaatsvervanging geëischt door de
onafliankelijken was de iuzol der bespreking;
bet princiep van overeenkomst is gestemd
maar moet nog verder besproken wor
den.
De afbraak in de nabijheid der Gander-
steenstraat gaat goed voort on zal kortelings
zeer oude gebouwen doen verdwijnen waar
onder een van Golhischen bouwtrant, zoer
eigenaardig met een steenen trap in oen vier
kanten toren. Dit gebouw moet dagteekenen
van hel ontstaan van Brussel, dat uitkwam
tegen de eerste sleenbaan die liep van de
Poort van Vlaanderen naar do Coudenberg
on het is waarschijnlijk dal op dezelfde plaats
lift kasteel stond De Can torsteen ge
noemd. Zoo Oud-Brussel verdwijnt, nieuw
Brussel ontwikkelt zich rap in de nieuwe
omringing van Boulevards, die eene lengte
moeten krijgen van 40 kilometers. De criBÜ
in do bouwnijverheid is dusniet te vreezen...
Na de wetgevende kiezingen, zullen er bij
gevoegde gomeentekiezingen plaals hebben
t in d© iocaliteiten waar de bevolking is aan-
