Ë1J ANDEREN OM LES
OORLOG
'T EEN EN 'T ANDER
Met Moedig drama te Brussel
Echtelijk drama te Brussel
O
D G-13 L A D
KIJ HAD EET VERGETEN
Eene fabriek in brand gestoken
Opstand tegen de gendarmerie
Wildstroopersdrama te Vilvoorde
Italië en Turkyë.
«ij
Achttiende jaargang n 32
2 CENTIEMEN HET NUMMER
Woensdag 7 Februari 19121.
ABONNEMENTEN'.
•/os maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle postbureelen van het land.
EERSTE UITGAAF, 4 uren 's avonds. (g* ifo
TWEEDE UITGAAF, 7 uren 's avonds.
BUREELEN
TE BRUSSEL I TE AALST
728, Steenweg van Waterloo, 728. I Kerkstraat,
Telefoon 114
BestuurderJ. Van Nuft'el-De Qendt.
AANKONDIGINGEN j
KI. aank. (1 tot 4 kl. reg.) fr. 0.60
3e bladz. (de regel) fr. 0.50
4e bladz. (de regel) fr. 0,30
Financ. aankon, (per regel) fr. 2,00
Reklamen (per regel) fr. 1.00
Gemengd nieuws (per regel) fr. 2.00
Récht, herstelt, (per regel) fr. 2.ij0
Overlijden (per regel) fr. 2,00
Het. vare veel aangenamer en veel
heler eenige goede voorheelden uit an
dere streken aan te halen en ze na te
volgen maar gedwongen door de
noodzakelijkheid om de valsche be
knibbelingen eenerzijds, en de onrecht-
veerdigo opbemelingen anderzijds te
weerleggen, zoo moeten wij een oog
slag werpen op de verwereldlijkte
school in het land van Outre Quiêvrain.
In de Devoir des Femmes Francai-
ses staat er te lezen In 18S2
stelde M. Paul Bert, verslaggever der
schoolwet, met verontwaardiging' vast
dat het getal óngeletterden in Frank
rijk nog 10 per cent bedroeg.
In 1909, zeventien jaar na het in
voeren en toepassen der wet, bestatigen
de inlichtingen van het ministerie van
Oorlog, dat op de 315,000 ingeschre
venen, er 30,000 of 10 percent ónge
letterden zijn.
En M. Briand, toen grootmeester
der Hoogeschool, zegde op 24 Januari
1907, toen hij een ontwerp neerlegde
aangaande de school verplichting
Moet men als geletterden aanzien
jonge lieden die met moeite een tekst
kunnen spellen, of er met onbehendige
hand toekomen, de letters van hunnen
naam te zetten
Indien men de juiste afrekening
deed van deze óngeletterden, zegde
Briand geen twijfel of de verhouding
der óngeletterden zou komen tot 25 of
30 ten honderd.
De meier van Douai voegde erbij
Ik had altijd gedacht dat de kimh-ren
die met een bewijsschrift uit de school
kwamen, konden lezen, schrijven en
rekenen. Welnu, dat is onwaar. Ten
bewijze Wij wilden een tèchuisclien
leergang inrichten met een zeer be
kwamen bestuurder. En hoe eenvoudig
die leergang ook was, wij konden hem
niet geven, en die kinders waren noch
tans de besten van de school De
Dépêche van Rijsel zegt dat de
kinderen dia zooveel weten van wat
Frankrijk was of wat het nu is,zooveel
als de negers in Congo, dat die kinde
ren legioenen zijn: Volgens de-Tenips-i
van 21 Juli 1910, houden de onder
wijzers zich bezig met -syndikaten,
andmilitarisme, politiek en andere
zaken, maar vergeten dat zij klas moe
ten doen.
M. Compayré, protestant en schrij
vervan het eerste burgerlijk handboek,
zegt dat er geen plichten aan de kinde
ren t' onderwijzen zijn, want alle zede
lijke opvoeding is eene willekeurige,
verdrukkende, onmogelijke onderne
ming.
Past op voegt hij er bij den
dag' waarop het zou bewezen zijn, dat
v ij aan onze leerlingen de deugden van
den eerlijken man, niet willen of niet
kunnen onderwijzen, het zou het fail
liet zijn van de wereldlijke school.
M, Steeg, verslaggever der begroo
ting van openhaar onderwijs in 1911,
verklaarde men mag zeggen dat in
Frankrijk de jeugd zedelijk verlaten
is. I. En M. Vincent voegde er hij op de
tribuun, dat men mag verklaren, dat
er op de 300,000 kinderen die jaar
lijks tot hun 13 jaar komen er 9 op de
40 geene opvoeding zullen ontvangen.
De schoolopziener van de Somme,
zegt dat in 'tjaar 1909-10, er 959
kinderen in schoolouderdom waren,
waarvan 519 jongens, die geen enkele
school hadden bijgowoond on uiet hot
minste onderwijs ontvangen.
In de Aisne, verklaarde de School
opziener, worden er 241 kinderen in
de familie onderwezen, 1605 anderen
ontvangen niet het minste onderwijs.
Het arrondissement Sint Qwitijn telt
alleen 662 kinderen die niet eens staan
opgeschreven in het schoolregister. De
schoolhjj woning is bovendien zeer on
regelmatig. 360 hebben nog moeten
leoren lezen en schrijven in do scholen
van volwassenen en 105 leerlingen
hebben de school verlaten zonder te
kunnen lezen, rekenen noch schrijven.
In de Allier, de Tarn, de Loir-et-
Cher, de Rhone, in Charente, en zelfs
te Meurlhe-en-Moselle, overal boort
men de zelfde weeklachten. De scho
len worden verlaten, ot zooals het
gebeurt ts Aubigny, den 10 Meert
1904 werd er eene school gebouwd
den 1 November 1909 (dus meer dan
5 jaar nadien) wordt ze geopend en zij
is enkel bijgewoond door een enkelen
leerling. Zulks getuigt M. de School
opziener van Allier in zijn jaarverslag.
Dat zijn beoordeelingen, cijfers en
feiten, die zijn aangehaald en beves
tigd, niet door Fransche katholieken,
maar door de officieeie en de bevoegde
personen zelf.
Als wij zulks bedenken, dan vragen
wij ons afWaar vindt men in België
eene school, eene officiëele gemeente
school, die na 5 jaren gebouwd te zijn,
slechts geopend wordt en op den hoop
toe maar door een enkel kind wordt
bijgewoond.
Ja, er zijn in België ook tijden ge
weest dal de gene titescholen geheel
ledig waren, dat er meer onderwijzers
waren dan leerlingen en dat zij om
hunnen tijd te dooden, zich onledig
hielden met het kweeken van konijnen.
Maar dat wasten tijde van den on ge
lukkigen schooloorlog, door onze libe-
ale bewindvoerders in België inge
voerd. Doch, waren de gemeentescholen
ledig, de vrije katholieke scholen
kwamen als bij tooverslag uit den
grond en zaten opgepropt van de kin
deren uit het volk. Naar de katholieke
school, daarhenen wilden zij gaan,
maar naar geuzenscholen, dat nooit.
Die vreeselijke schooloorlog is in Bel
ie nog niet vergeten en nochtans,
onze tegenstrevers kondigen nog een
lievigeren schooloorlog aan, als wij de
ongehoorde domheid moesten begaan,
de treurige antiklerikale opperhoofden
aan het bewind te brengen. Doch het
land is wakker en ieder zal zijn plicht
dapper en trouw weten te vervullen.
Een gesprek Segers-Van-
dervelde<ï?an Cauweiaert.
Donderdag 8 dagen kwamen deze drie
kamerleden van Brussel naar Antwerpen
Heeren Sogers en Van Gauwelaerl om naar
hunne woning te gaan, H. Vandervelde om
le spreken op de meeting. Zij zalen in 'tzelfde
rijtuig. Ge durft dus niet komen, vroeg M.
Vandervelde aan M. Segers... Ja wel, op
voorwaarde dat gij mij de vaste verzekering-
kunt geven dat ik zal kunnen spreken zoolang
als gij mij toestaat. Kunt gij mij dal verzeke
ren, dan ga ik m«»eEr kwam geen ant
woordM. Vandervelde, klonk het to^n
uit den mond van M. Van Gauwelaerl, neemt
ge eene tegensprekelijkemeeting aan,waarop
niets dan in tellecl ueëlen (niets dan ont
wikkelde menschen wil dat zeggen) aanwe
zig zijn M. Vandervelde vond best er
niet verder op in te gaanWij kunnen de
echtheid van dit onderhoud niot bevestigen,
maar het werd ons echter door een betrouw
baar persoon verteld.
Oh Schoone onzijdigheid.
M. Grevaels, gemeenteonderwijzer van
Meuleslede,is aangesteld Zondag 28 Januari
als voorzitter van den liberalen kring Wer
ken en Leeren Schoolopziener M. Edm.
Fecheyer van de stad Gent maakte een bij
zonderen lof van M. Grevaels en wenschte
hem spoedig tot hoofdonderwijzer benoemd
te zien. Vooruit die ook zijn kandidaten
heeft, gaat er op los Ja, vroeger in het
homogeen liberaal schepencollege kwamen de
liooge plaatsen enkel aan de politieke wind-
hanen. Nu is dat wat veranderd en wij vra
gen hetzelfdo recht voor de socialistische
onderwijzers en protesteeren tegen de mis
plaatste en onbehendige bemoeiing van M.
den Inspecteur die tracht overoudsche ge
bruiken terug in te voeren.
Hoe vindt g'het lezers Is bet officieel
onderwijs der groots steden waarlijk niet
onzijdig ?i
Het Paradijs der Jonkmans.
In de maand Maart houdt de Bond van
het eenvoudig Leven zijn 3° congres in de
Caxtonhalle te Londen.
De bijzonderste aantrekkelijkheid zal de
tentoonstelling zijn, waarvan het Paradijs
der Jonkmans of Ttie Bachelors Paradise
de clou zal zijn.
In dit Jonkmansparadijs zullen de jonk
mans, zoowel jonge als ouwe jonkmans,
ingewijd worden in den huishoudelijken
arbeid. Onder de leiding van behendige huis
houdsters, zullen zij leeren koken, hun bed
leeren opmaken, leeren plussen, de vensters
en ruiten leeren kuiscben, het lijnwaad lee
ren wasschen en opdoen, de kousen leeren
stoppen en de broeken lappen, in een woord
al do werken die gemeenlijk de vrouw doet
in haar huis.
Waarom dit aanleeren? Om den man volle
dig onafhankelijk van de vrouw te maken,
denkt ge misschien en hem aan te zetten om
niet te trouwen? Dan hebt g'het mis.De Bond
heeft een veel hooger dool. Hij wil de man
nen een gedacht geven van het werk dat eene
vrouw moet doen als zij haar huishouden
nel en ordelijk wil houden, en om alzoo de
mannen er toe le brengen nog meer de hoe
danigheden te schatten van eene goede huis
vrouw.Bovendien, zij stelt den toekomsiigen
echtgenoot in staat eene Juiste rekening te
in.iken van de onderhoudskosten eener
luilie...
Als ge practische menschen wilt kennen,
moet ge maar naar Engeland gaan.
ah ean nti!!iae*d aan
d*» Fa»ar5che CoHj^bjegron-
■ftiïig, :Y1. iVlilliès-Lacroix heeft het ver
slag gemaakt over do oorlogsbegrooting van
1912. Dit verslag is uitgedeeld in den Fran
schen Senaat. Op tien jaar is de begrooting
van Oorlog met 184 millioen geklommen, of
emiddeld 20 millioen per jaar. Die van 191?
is volgens den verslaggever ontoereikend.Hij
denkt dat er 30 millioen zal bijkomen, waar
van 11 millioen voor het vliegen.
Als men bij dié 30 millioen de 50 millioêrf
uitgaven voegt voor Marokko, dan zi»t men
dat de w ezenlijke uitgaven van de Oorlogs
begrooting van 1912 boven het milliard ko
men; zonder de bijgevoegde en huilengewone
credieten te rekenen die in den loop van den
dienst kunnen gevraagd worden.
Met al die uitgaven, vreezen wij d?t
Frankrijk nog lang zal wachten vooraleer
het aan het Fransche volk 1 frank pensioen
zal geven, wat nochtans over 23 jaar beloofd
erd, ...als de kloosters geplunderd waren.
De kloosters zijn bestalon en... do werklie
den hebben er niets van...
Eene hank van Ghambery (Frankrijk)
zond eergisteren eene som van 45.000 frank
in banknoten en vijffrankstukken naar St-
Jean de Maurienne. Do treiuoverste die de
som in ontvangst nam, plaatste don zak met
de papieren en de vijffrankstukken in eene
opene kist, in den wagen waarin hij zelf
reed. Maar to Modane gekomen, waar hij
afstappen moest, vergat hij die aanzienlijke
som in den openslaanden wagen, welke daar
moest nagelaten worden. De wagen werd
aan eenen anderen trein geschakeld en kwam
te Lépin aan, waar men hem voor tijd verwijl
op een ongebruikt spoor liet slaan.
Toen herinnorde de treinoverste zich welk
een gevaarlijk verzuim bij gepleegd had.
Overal werd achter den wagen gezocht, dio
eindelijk te Lépin werd ontdekt. Hij stond
0)»en op een afgelegen spoor en in het open
koffer staken do centen nog onaangeroerd.
De treinwachter danste van genoegen, want
had het zoo goed niet gelukt, hij wierd niet
alleen gekerkerd, maar verloor er nog zijn
brood en dat van vrouw en kipderen bij.
Ministerie van Nijverheid en Arbeid
Arbeidsambt.
Herinnering aan de mutualiteiten.
De maatschappijen van ouderlingen bij
stand die het bijzonder eereteoken verlangen
ten voordeele van hunne beheerders, moeten
voorden 31 Maart van ieder jaar, hunne
aanvragen laten geworden aan den Heer
Minister van Nijverheid en Arbeid, hetzij
rechtstreeks, hetzij door tusschenkomst van
het Verbond bij hetwelk zij aangesloten
zijn.
De aanvragen na dit tijdperk binnenge
bracht zullen niet meer kunnen onderzocht
worden ten opzichte van do uitreiking der
eereteekens van de maand Juli.
Daarenboven is het te wenschen dat de
maatschappijen dit uiterste tijdstip niet af
wachten en dat zij den Heer Minister hunne
voorstellen van in het begin des jaren laten
geworden, met bepaling van aard on duur
der bedieningen door de belanghebbenden
vervuld.
Medegedeeld
De moordpoging gepleegd door zekeren
Louis De Vlaeminck, op don persoon van
zijne minnares, Maria Schoors, gebeurde op
de Iioutkaai.
De aanvaller is met eeno ware razernij te
werk gegaan. Het slachtoffer heeft niet min
dan veertien wonden, waarvan gelukkiglijk
geene enkel© doodelijk is.
Het Bebelsch koppel leefde sinds eenigen
tijd gescheiden. De Vlaeminck achtervolgde
gedurig zijne gewezen minnares, haar be
dreigende, dat hij haar zou vermoorden, in
dien zij niet terug bij hem kwam wonen.
Maria Schoors, eene herbergmeid, kon in
geen enkelen dienst blijven, daar haar min
naar overal twist kwam zoeken, in de hui
zen waar zij in bediening was ©n er schan
daal verwekte.
De moordenaar is. na den-nacht in den
amigo doorgebracht te hebben, naar het ge
vang overgebracht.
TE VILVOORDE.
De olieslagerij en mouterij der firma Dal-
lemagne, Schaarbeeklaan, is door een ge
weldigen brand, ten gronde vernield gewor
den.
Het was rond 4 1/2 ure 's morgends dat
het vuur bemerkt werd.
Spoedig werd het alarm gegeven. De ge-
huren snelden toe en hadden vóór de aan
komst der pompiers, de eerste reddingswer
ken ingericht.
De brand, gespijsd door eene groote boe
veelheid ontvlambare stoffen, nam in weinig
oogenblikken, eene groote uitbreiding. Het
was aan de redders onmogelijk de vuurzee
te bestrijden. Gedurende twee uren goten de
brandweermannen stroomen water op den
vuurpoel, doch vruchteloos. De fabriek werd
de -prooider vlammen. Een deel der bureeleri
konden gevrijwaard worden.
Volgens het onderzoek door de policie
moet den brand aan kwaadwilligheid toege
schreven worden.
In de poort der fabriek was door inbrekers
die den brand gesticht hebben, verscheidene
gaten geboord om het slot te doen springen.
Toen de brand bemerkt werd had
men vastgesteld dat hij op vorschillige plaat
sen ontstond.
Het parket is ter plaats geweest en heeft
een onderzoek geopend, daar men duidelijke
sporen gevonden had, dat de fabriek in
brand gestoken was. Verscheidene experten
vergezelden het parket. Onder de poort der
fabriek heeft men eene kruik naphte gevon
den.
Een expert is gelast geworden de kruik te
onderzoeken of er geen© vingerindrukken
waar le nemen zqn,
Men verwacht aanhoudingen.
te St-Lievens-Houtem.
Ter gelegenheid der wijzigingeu, toege
bracht bij Koninklijk Besluit aan den uitslag
der kiezingen, liepen Zondag namiddag eene
bende gasten rond, die reeds onder den
invloed van den drank waren. Op de plaats
hielden zij een lawijt van al de duivels en
daar gingen zij aan 't wisten. De gendarmerie
die op dienst was, kwam spoedig toegeloopen
en vroeg de kerels zich goed te gedragen en
geene onlusten te verwekken.
Dezen haalden revolver uit, hetmes en zelfs
een hamer. Verscheidene schoten werden in
de richting der gendarmen gelost, gelukkig-
lijk zonder lien to troffen. De bevelhebber der
gendarmerie kreeg een ergen hamerslag op
het hoofd. De man bloedde geweldig en de
wonde is erg zonder nochtans doodelijk te
zijn. Een gendarm kreeg een geweldigen
messteek, die gevaarlijk is.
De gendarmerie kon niettemin drie kerels
aanhouden de ander© konden vluchten. De
plichtigen, koolmijners van beroep, werden
naar het gevang van Audenaarde gevoerd.
Het parket is Maandag namiddag ter plaati
geweest, om de zaak te onderzoeken.
aen te
Gisteren namiddag is het parket van Brus
sel te Vilvoorde afgestapt, om er een onder
zoek in te stellen, nopens een wildstroopers
drama, dat aldaar in den afgeloopen nacht
had plaats gehad.
Rond middernacht waren de jachtwachters
Rombauts en Decree, in dienst vanM. Orban,
op hunne gewone ronde, ter wijk Drie Fon
teinen, toen zij zich eensklaps tegen over zes
mannen bevonden, die aan het slroopen
aren.
Op het zicht der jachtwachters namen de
wilstroopers de vlucht, achtervolgd door de
jachtwachters.
Eensklaps keerde een der wildstroopers
zich om en loste een geweerschot, op de
jachtwachters.
Rombauts werd door de loodkorrels in de
zijde en den arm getroffen. Dc jachtwachters
vuurden ook hunne geweren af in de richting
der wildstroopers, doch zij moesten de ach
tervolging staken. De jachtwachters weten
■'iet of een der wildstroopers door hunne
..diaten getroffen werd.
De wildstroopers zijn niot gekend. Men
hoopt ze echter spoedig te zullen kunnen ont
dekken.
Maandag avond werd de Onderwijsstraat
in opschudding gebracht door een echtelijk
drama.
Sinds eenigen tijd was de genaamde Oscar
B.., 30 jaar oud, veekoopman te Houdeng-
Goegnies, door zijne vrouw verlaten gewor
den. Deze. Louiza G..., was naar Brussel
komen wonen en had er in de Onderwijs
straat een bloemenwinkel geopend.
Reeds verscheidene malen had B. gepoogd
zijne vrouw te overhalen om naar huis terug
te koeren, doch alles bloef vruchteloos.
Maandag kwam B.. zijn© vrouw wederom
opzoeken. Deze was niet tehuis, maar B...
vernam weldra, dat zij zich in een naburig
koffiehuis bevond. Hij ging er ook heen en
nauwelijks had hij haar gezien, of hij haalde
een revolver te voorschijn en loste twee
schoten op haar.
Men oordeel© over de ontroering der tal
rijke personen, die zien in liet koffiehuis be
vonden, de vertooning in den cirkua juist
geëindigd zijnde.
Mev. B.., werd in den schouder en aan
het hoofd getroffen.Denkende haar doodelijk
gekwetst te hebben, nam de plichtige de
vlucht achtervolgd door verscheidene oogge
tuigen van het drama. In de Monileurstraat
loste hij twee schoten naar de achtervolgers
doch hij kwetste niemand. Aan de Kongres-
kolom ging hij gevat worden.., toen hij zich
twee kogels in liet hoofd schoot. Do man
stortte badend in zijn Moed ten gronde. Hij
werd onmiddelijk naar het gasthuis overge
bracht, waar men vaststelde dat zijn toestand
zeer bedenkelijk was. Mev. B.., werd op
hare aanvraag naar hare woning gevoerd. Do
wonden zijn niet erg.
De policie heeft een onderzoek geopend on
het parket verwittigd.
TUSSCHEN
In de Tunesiaansche wateren.
Italië heeft een bestendigen waakdiensl
ingericht in de Tunesiaansche watóren om
alle oorlogsbevoorrading to Loletten.
Zulks zal ook een einde stellen aan de tal
rijke geschillen met Frankrijk.
Waar zijn de 27 Turken
Do 27 Turken van de 29 die zijn mogen
vertrekken langs Marseille, zijn te Tunis toe
gekomen. Zij werden er door eene groote
macht van volk ontvangen en zij ontvingen
eene herinnering, aangekocht bij inschrij
ving door de bevolking van Tunis.
De Turken vertrekken nu naar Sousse on
Sfax. Van Sfax rijden zij per automobiel
naar de grens, van waar zij dan naar Khoms
zullen vertrekken om er hun ambt uit le
oefenen.
De Italianen naar de Woestijn.
Deltalianen zijn al verre gevorderd met
hunne toebereidselen. Zij zullen binnen kort
oprukken tegen den vijand en het binnenland
van Tripolitanië zoeken le veroveren.
Generaal Caneva naar Rome.
De generaal is ingescheept op den kruiser
Cilta-di-Cagliori Volgens d'eenen is hij
naar Rome vertrokken om er over den toe
stand t'onderhandelen, volgens d'anderen is
hij te Aïn-Zara zeer zwaar gewond, en is in
dozen toestand naar Italië vertrokken.
Het einde van den oorlog
niet in 't verschiet.
I)e minister van oorlog van Turkije,
Mahmoud Chefket Pacha, heeft verklaard
De Italianen na zich van vijf haven Leb
ben moester gemaakt, hebben de aanhechting
van Tripolitanië en Cyrénaïque aan Italië
uitgeroepen.
Eertijds dedenzij hetzelfde voor Abyssinië,
maar de tocht liep op eene volledig© neder
laag der Italianen. In Tripoli zullen zij ten
langen laatste toch ook moeten buigen.
Onz© oorlogsuitga ven komen zelf© niet tot