T EEN EN T
Ds iliefstalien in de statiën
3D C23- ZO HL« -£k. 3D
Vreeselijk ongeluk te Marcinelle
Dentram van Waterloo geplunderd
De misdaad van Wilrijk
Moordpoging te Quïévrain
Doodelijk tramongeluk
AcEtliieitde jaargang nr 35
2 CENTIEMEN HET NUMMER
Zaterdag 10 Februarï 10? 2.
ABONNEMENTEN:
Zes maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle postbureelen van het land.
EERSTE UITGAAF, 4 uren 's avonds. 4§f
TOEEDE UITGAAF, 7 uren 's avonds. d»
BUREELEN
TE BRUSSEL
723f Steenweg van Waterloo, 723!
Bestuurder
TE AALST
KerkstTaat,
Telefoon 114
Va/i Naffel-De Gendt.
'AANKONDIGINGEN
KI. aank. (1 tot 4 LI. reg.) Ir. 0.60
3e bladz. (de regel) Ir. 0,50
4»Viadz. (de regel) fr. 0,30
Financ. aankon, (per regel) fr. 2,00
Reklamen (per regel) fr. 3,00
Gemengd nieuws (per regel) fr. 2,00
Recht, herscell. (por regel) fr. 2,00
Overlijden (per regelj fr. 2,00
MLi y <40 a
Öf het rm gewild wordt of niet, het
staat V5st dat er in dezen kiesstrijd
aanhou jlendzal gesproken worden over
de sclmidige aanvallen op onze duur
bare nissionnarissen. De kartelmannen
en ai itiklerikalen van alle kleur, zou
den iiattfurlijk liever hebben dat het
and'jrs ware. Nukomen zij af met de
bewering, dat het beschavingswerk der
rniss ion narissen niet in de politiek mag
/gemengd worden. Dat is volkomen
waar. Die zaak staat veel te hoog om
in de politieke balans gelegd te wor
den. Maar de vraag is Wie heeft het
groote beschavingswerk in de politiek
geworpen wie heelt er het werk der
zendingen in de Kamers ten berde ge
bracht, wie heeft er de dagbladen over
vol geschreven. Liberalen en socialis
ten, en op de allereerste plaats .Mijn
heer Vanderveide. Het is door zijn
optreden dat in gansch het land' die
gerechtigde verontwaardiging is uit
gebroken, en dat de protestmeetingen
in alle deelen van het land belegd, op
eoo'n wondervolle wijze gelukken.
In Verviers waren er, zooals we
vroeger reeds schreven, 3000 men-
schen opgekomen, zoodat men ge
dwongen was twee meetingen te gelijk
te geven.
In de groote protestmeetir.g heeft ad-
vokaat Jennigès gesproken, die zelf 6
jaren magistraat was in Congo, en
wiens redevoering de moeite waard is
hier in hare hoofdbest^nddöelen weer
te geven.
Gedurende zes jaren zegde hij
heb ik dit leven van den Congo
geleefd ik heb de missionnarissen aan
't werk gezien, ik heb ze zien arbeiden,
ik heb ze zien lijden en ik anderzins
goede rechter dan M. Vanderveide,
over hetgene zij gedaan hebben of over
hetgene zij hadden kunnen doen.
M.Vanderveide beweert dat het de
bezorgdheid is van het belang der in
boorlingen die hem geleid heeft.
Welnu, ik kan zooveel te heter bewe
ren, dat, voor wat mij betreft, gedu
rende mijn verblijf in Afrika, ik altijd
de bezorgdheid heb gehad voor de
zwarten, en dat in 1902 het dagblad
de Peuplevaststellend dat de goede
rechters in Congo niet talrijk waren,
mij wel wilde rangschikken tusscken
de gelukkige uitzonderingen.
Ik heb dus het recht te zeggen, dat
ik de bezorgdheid van den inboorling-
meer heb verdedigd dan M. Vander
velde en dat men mijne getuigenis niet
hoeft te verdenken.
Eene Congoleesche revue die de
Congomisbruiken aanviel en die be
heerdcrs en militairen deed te voor
schijn komen, deed mij kennen, toen
ik rechter was te Lukafu, als een ma
gistraat die de misbruiken beteugelde
Ik herinner deze aan mij gegeven
getuigenissen niet om mij zelve kro
nen te vlechten, maar om meer ge
wicht en meer gezag te geven aan mijne
bevestigingen.
In antwoord op de bevestigingen
van M. Vanderveide, ziehier de mijne
die gegeven worden zonder kiesdoel
De redenaar somt dan al de locali-
teiten, al de streken op, die onderzijn
rechtsgebied stonden gedurende de zes
jaren dat hij in Afrika verbleefoveral
heeft hij katholieke zendingen of mis
siën onder zijn rechtsgebied gehad, en
nooit, zoo bevestigt hij, heb ik de min
ste klacht daartegen ontvangen.
Ik heb altijd zoo voegt de advo-
kaat erbij de wettige fierheid gehad
mij in te wijden in de taal der inboor
lingen om mij te kunnen ontlasten van
de goede diensten der tusschenperso-
nen of bemiddelaars in mijne rond
reizen, want ik was geen aan den
grondgenagelden maar een reizende
magistraat, heb ik alzoo de confiden
ties en de klachten van de zwarten
kunnen bijeen zamelen en ik bevestig
u op mijne eer, die wel zooveel weerd
als die van M. Vanderveide, ik
bevestig u, dat ik van do zwarten niet
de minste klacht heb ontvangen tegen
de missionnarissen, noch rechtstreeks,
noch door mijne policieofficieren, zelfs
niet de minste klacht, niet enkel van
inbreuk op de wetten, maar zelfs van
aanslag op de eenvoudigste der recht
vaardigheden. Integendeel overal heb
ik rond de missiën meer zedelijkheid,
meer geluk gevonden.
Jawel, nochtans, ik heb klachten
ontvangen. Sommige lieden bekloegen
zich over de missionnarissen, hunne
lachten uitten zich in de samenspra
ken, in de gesprekken, te weinig edel
opdat er de magistraten en de over
heden gehoor zouden hebben aan ver
leend.
De lieden, die ze voortbrachten, ica-
•en dezen die verlangden dat men de
inboorlingen mochle aanschouwen als
goed om alles te doen, cds lastdieren,
als vleesch van genoegte Deze lieden
die in plaats van de wetten, hunne
belangen of driften zouden stellen,
waren mistevreden over het gebuur-
schap der missionnarissen en... waren
razend omdat ze in hun vroeger gedrag
niet meer dierven voortgaan. Van
daar, hun haat. Dezen beminden de
missionnarissen niet, en hunne klach
ten vereeren dezen tot wie ge gericht
zijn.
Wij zijn benieuwd naar hetgene
sieur Vanderveide zal weten Dantwoor-
den op de zoo duidelijke verklaringen
van den magistraat, M. Jernigès, die
zes jaren, als rechter, in Congo heeft
doorgebracht.
Vanderveide is hoop en al, al 5 of
6 weken door Congo gereisd, een land
80 maal zoo groot als België. Wij
ragen ons af met alle menschen met
gezond verstand Wat kan men weten
van een land als men er als een blik
sem eens doorslaat. Als men als vreem
deling in eene stad komt, mag men
soms 2 jaar in die stad verblijven zon
der dat men den eigenlijken toestand
kent. Hoe zou Vanderveide Congo
kennen met er eens eventjes, van verre,
zijn kop hebben ingestoken
pen Hoe sommige menschen zich zoo
kunnen laten foppen, dat verstaan wij waar
achtig niet.
©tjes» de ©foijieesG§ie etaBBieta»
In China zijn tien duizend ambtenaars die
te zamen maar 250 verschillende namen dra
gen. M. Giles, een Engelsch geleerde, heeft
zich de moeite gegeven de namen na te gaan
van de personen die in do 16 laatste jaren
mede aan 't bestuur waren, 55 namen komen
zoo dikwijls te voorschijn dat een dezer 70
koeren terugkomt op 100 namen.
4 namen vooral zijn bevoorrechligd Op
lOOChineezen zijn er 5 die Tc hang, 5 die
Wang, 5 die Tchao en 6 die Li heeten. Op
de 300 millioen Ghineezen, zouden er dus 18
millioen Li's, 15 millioen Tchang's, Wang's
en Tchao's moeten zijn. In Frankrijk vindt
men veel den naam Dupont en Durand, in
Duitschland veelMuller, overal veel Lévi,
bij ons veel Janssens, maar 'tis enkel
kinderspel vergeleken hij China... Srole ge
meenten hebben ook een en denzelfden naam.
ie eSecMekfaf£a°ieken in
133 witsel Sand. De vermeerdering-
van electriciteilskracht bedraagt voor 1911
meer dan 31 ten honderd en voor do gaz
enkel 5 ten honderd. In 1909 waren er 1978
electriekfabrieken, in 1911 reeds 2526. In
1909 brachten'zo voQrt 951 millioen kilowat-
uren, in 1941 reeds 1 milliard 225 millioen.
In 1911 waren er reeds 16,500,000 electrieke
lampen in gebruik. De eleclirieke beweeg
kracht bereikte 1 millioen 203775 peerden-
kracht en de electrieke trekkracht 417877
peerden. De electricitoit gaat in Duitschland
snel vooruit.
55,264.50
25
200
30
50
50
25
50
50
50
40
100
100
100
43
100
100
100
100
100
100
100
50
25
50
200
50
25
id. 25
50
50
200
100
30
160
25
40
50
^an een isravea lieer Onder
pastoorEen Eerwaarde Heer Onder
pastoor verklaarde, geerne onze hoofdarti
kels te lezen. Hij weze van harte bedankt
voor zijn vleiend oordeel. Eergisteren echter
wat hij niet gansch t'akkoord met onze ziens
wijze. Er was spraak van het aantal onge-
Tetterden in het leger in 1880, in 1890, in
1900 en in 1911 en hij zegde, dat wij het
mis hebben, daar les termes de la compa-
raison ne sont pas bis mêmes t. t. z. de
termen onzer vergelijking zijn dezelfde niet.
Inderdaad dat is waar en wij hebben het
zelve doen opmerken. Maar de termen van
de vergelijking zijn toch dezelfde als wij den
toestand van 1880 vergelijken met den toe
stand van 1909, vóór dat de plaatvervanging
was afgeschaft. Welnu, in 18S0 waren er
meer dan 17 percenWongeletterden in 1909
iets meer dan 7 percent. De vooruitgang ligt
dus niet in den schijn maar in de volste we
zenlijkheid. Dit is ook het gedacht van den
heer onderpastoor. Wij zijn het dus eens. En
dat is het voornaamste.
Baf heeft M. Woeste aan
niemand gezegd. M. Daens zet
in zijne gazet een man die volop aan '1 smul
len is aan eene goed gedekte tafel, en daar
onder in dikke vette letters drukt hij Aan
dese soort zegt M. Woeste niet ge moet min
eten l
Welnu M. Daens, M. Woeste heeft aan
niemand gezegd dat zij minder moesten eten.
En wij dagen u uit, het tegendeel te be
wijzen. Vroeger gebruiktet gij in den over
vloed van do klavers nu laat gij die leu
gen varen om er eene andere in de plaats te
stellen. We verstaan waarlijk niet hoe gij
niet beschaamd zijt, zulke valsche politieke
middelen te gebruiken. En dan komt dat uit
met do leuze De waarheid is ons wa-
De aanhoudingen duren voort
Betrekkelijk de zaak van Muysen 't is te
zeggen de diefstallen in de sla tie aldaar,
heeft de rechterlijke policie nog den genaam-
den X..., aangehoudon, tegen wien, door
den onderzoeksrechter Fro.mès, van de recht
bank van Brussel, een aanhoudingsmandaat
was afgeleverd, wegens diefstal op den
ijzerenw eg.
De betichte X..., welke alhier in eene
brouwerij werkt, werd aldaar op zijn werk
aangehouden en door de gendarmerie naar
Brussel overgebracht.
Zooals wij zegden, blijven de aanhoudin
gen in deze bolaugrijke zaak, nog maar
altijd voortduren. Er schijnt nog geen einde
aan te komen, 't Zal een proces van belang
wezen.
Zoo wij ons niet bedriegen, zitten er thans
reeds tien tot vijftien betichten veilig achter
de grendels.
ZES SLACHTOFFERS.
Voor rekening der kooluilbating van Mar-
cinelle-Noord, is men thans aan de plaats
Blanchisserie een nieuwen put aan 't graven.
Men kwam reeds op eene diepte van 250 a
300 meiers. Op den bodem viel gisteren een
erg ongeluk voor.
Eene ploeg van zes werklieden was aan
het boren, toen eensklaps een gasontsnapping
zich voordeed. De zes arbeiders werden erg
aan gezicht en handen verbrand.
Het alarm werd gegeven en de verbraiideh
bovengehaald, waar zij de onmiddelijke zor
gen van dokter Matthys genoten die hunne
wonden voorloopig verhond.
Men denkt niet dat het leven dier onge-
lukkigen in gevaar verkeert, maar zij zullen
in alle geval lang werkeloos moeten blijven.
Men kent do oorzaken van de ramp niet
maar men vermoedt dat een werkman die
zijne electrische lamp opende tegen allo re
glementen in, de gevaarlijke lucht deed ont
vlammen.
Negentiende lijst
Overdracht der vorige lijsten
Mej. Croonenberg-hs, Hasselt,
M. en Mev. van der Straeten, Eyne,
Naamloós, Nieuwcapelle,
Om eene gunst, Huyssinghen,
Heilige Vader, zegen ons, Bergen,
hl. de Waepenaert, Grambergen,
M. Dyckmuns, pastoor-deken, Westerloo,
Naamloos, Kortrijk,
Familie V. D. D., Berchenij
M. d'Havró, Eekloo,
Doktor Schoofs, Brussel,
De EE. PP. Jez.uieten, Luik,
Graaf de Brigode Kemlandt,
Mej. de Fabribeckers de Grace,
Mcv. C. Minette,
Geestelijkheid der dekenij van Couthuin,
Geestelijkheid der dekenij van Sint-Nikolaas
Luik,
Kanunnik Roelandts, pastoor-deken, Aalst
Naamloos,
Onbekend,
Mev. De Schaepdryver-Moens, Aalst,
Onbekend, id.,
M. en Mev. De Coen-De Cal, id.,
M. en Mev. Ach. Eeman, id.,
EE. HH. Onderpastoors, St Martinus, id.,
A. D. C.,id.,
De Congregatie der Heeren, id.,
Een parochiaan van St Martinus. id.,
De Zwarte Zusters, id.,
Zusters der 3e Orde van den II. Francisc.
Naamloos, id.,
Naamloos, Begijnhof, Turnhout,
Gravin Mathilde van de Walle, Brugge,
Mej. Moens, Brugge,
Naamloos, Wervik,
Bestuurder en professors van het Groot
Semii irie, Brugge,
Kanunnik Soenens, id.,
Deken van St Gilles, id.,
Congregatie der dochters, Iseghem,
J. P. en zuster, id.,
Baron en baronnes Werner de Crombrugghe
de Looringlie, id., 100
Een parochiaan van Angre, 10 H. Vader zegen
onze blijde verwachting, 20 Naamloos,
Gheluwe, 5 Eene weduwe en haar kind, 2
Naamloos, 20 Eene arme weduwe, 1 God be
schermt de H. Vader, 5 H. B. B. M. F., 5; II.
Vaderzegen mijne verlangens, 0,80; Naamloos,
Roesselaere, 2 Naamloos, Nieuwcappele, 20
id., id., 20 Priester in bidding, Asper, 5 J. S.,
Geeraardsbergen, 2 ;Priester de Coninck, Wacre-
ghem, 10 Naamloos, Y., 10,15 Voor het geluk
van de familie O. G., 10 J. G., Antwerpen, 5
Ph. E. P., 10 M. Guffens-Lambert, Wamont, 5
Naamloos, 1 J. V. L., Leuven, 10 V. D., Aude-
naarde, 2 Tot zegenpraal der katholieken in de
kiezing, 5; Een weelderig huisgezin, Thienen, 1;
Onbekend, 20; Denderbode, 5; Joris Van de
Putte, 5; Om eene gevraagde gunst, 2; Mej.
Jeanette Haegeman, 10; M. J. Van Mespelgem-
Moens, 5H. Vader zegen ons, 10; Een derde
ordelinge, 10; Naamloos, 10; Een lid der H.
Familie, 10 Onbekend, 5 Naamloos, 5 II. V.
zegent ons, Aalst-Mijlbeek, 5 E. II. Pessemier,
pastoor, Haaltert, 20 M. G. Van de Maele, 5
M. Van Assche-Coppens, Aalst, 10 Me W° Daniel
Van Assche, id., 10 -, Om eene genezing, 2 On
bekend, Aalst. 2 ;M. en Mad. Jules Goethals, id..
20 Naamloos, Brugge, 5. Totaal 58.545,45.
Men kan de inschrijvingen zenden aan liet bu
reel van dit blad of aan M. Léon Mallié, sekre-
taris, Gouden Hoofdstraat-, 7, Doornijk.
De onderzoeksrechter M. Lamproye, met
deze zaak gelast, heeft ook een naamloos
schrijven ontvangen, waarin twee gebroe
ders van de misdaad belicht waren. Tegen
beiden, wonende te Berchem, werd oen op
leidingsbevel uitgevaardigd. Zij begaven zich
zeer gewiliig naar het policiebureel, en daar
de onderzoeksrechter.geen tijd had, om ze te
ondervragen, werden zij in vrijheid gelaten,
op voorwaarde, dat zij Donderdag morgend,
om 9 ure op het paleis van Justicie van
Antwerpen zouden geweest zijn.
De twee gebroeders, diamantslijpers
eigenwerkmakers boden zich zooals over
eengekomen aan. in het kabinet van den
onderzoeksrechter.
Beiden werden ondervraagd.
De oudste bekende terstond dat hij Zater
dag namiddag in den omtrek van Wilrijk ge
weest was, doch ver van de plaats der mis
daad gebleven is. Hij was niet alleen, doch
vergezeld van twee vrienden. De man maak
te heiden bekend en een ving onderzoek be
wees dat hij wel de waarheid gesproken
had. Om 2 1/2 ure bevond hij zich reeds in
eene herberg te Berchem en werd er door
verscheidene personen, wier namen hij op
gaf, gezien. Allen bevestigden zijne gezeg-
dens.
Zijn broeder kon ook zijn tijdsverbruik
opgeven. Deze was heel den Zaterdag namid
dag in den omtrek van den Diamant Club
geweest, daar het gewoonlijk in dien omtrek
is, dat de eigenwerkinakers door de diamant
handelaars werk bezorgd worden.
Donderdag avond liep te Antwerpen het
gerucht, dat een aanhoudingsmandaat vvaa
afgeleverd tegen twee andere personen en
hun signalement in alle richtingen was rond
gestuurd.
Aanhoudingen
Voor eenige nachten brak men in het
muzeum van Waterloo. Vele voorwerpen
aan Napoleon toebehoprd hebbende werden
ontvreemd. Het parket van Nijvel stapte af
ter plaats.
Woensdag werden M.Leroy,politieofficier,
en de agent Mallot op het spoor der dieven
gebracht.
Donderdag hielden zij zekeren X..., aan,
geboortig van Roubaix. Op zijne kamer,
vond men vele voorwerpen van den diefstal
voortkomende de sporen van Napoleon,
zij no snuifdoos, zilveren en gouden me-
dalies. enz.
De kerel meende naar Londen te vertrek
ken om dit alles te verkoopen.
Het parket van Nijvel werd verwittigd.
Gemelde voorwerpen van onschatbare waar
de, werden aangeslagen.
Drie medeplichtigen van X..., zijn ge
kend en z dien weldra ook in de handen der
politie vallen.
De lijkplechtigheden van hel slachtoffer.
Het onderzoek.
Donderdag morgend hadden de lijkplechtig
heden plaats, van het ongelukkig slachtoffer
van de vreeselijke misdaad van Wilrijk.
M. Davidson een Jood zijnde, hadden de
plechtigheden in de Joodsche Synagoog
plaats.
Bij het verlaten van den tempel, doortrok
de stoet heel het Joodsch kwartier, van aan
de Provinciestraat tot aan de Pelikaanstraat.
In al de diamantslijperijen, hadden de bazen,
een halve uur verlof gegeven, om den lijk
stoet te zien voorbijtrekken.
De lijkwagen verdween letterlijk onder de
kronen en meer dan 3000 personen volgden
de kist. Aan het lokaal van den Diamant Club
en aan verscheidene slijperijen hing de vlag
halftop. Het lijk werd naar Hollandsch Putte
overgebracht, om er begraven te worden.
Wat nu het onderzoek betreft, dat i3 nog
geen slap gevorderd. Het eenigste wat men
gevonden heeft, ishet lemmer van het scheer
mes waarmede het slachtoffer afgemaakt
werd. Het lemmer lag op tien tot twaalf
meters afstand, van de plaats waar het lijk
gevonden werd
Het is dus zoo goed als onmogelijk, ten
aanzien van het onderzoek dat daar reeds
vijf dagen gedaan werd, dat niemand het mes
eerder zou gezien hebben.
Men vraagt zich nu af, of de moordenaar,
vreezende verontrust te worden, het wapen
der misdaad daar nadien niet zou neergelegd
hebben, om toch de mogelijkheid eener zelf
moord te doen aannemen.
Het scheermes is een oud versleten wa
pen, dat veel van eene zaag begint te
hel/ben. Er zijn verscheidene stukken uit.,
en alleen de razernij, waarmede de moorde
naar zijn slachtoffer afgemaakt heeft, was in
staat, zulke vreeselijke wonden toe te bren
gen als M. Davidson bekomen heeft.
Het parket heeft aanbod ontvangen van
een vriend van het slachtoffer, om met zijn
Ongeveer een jaar geleden, had de 19ja-
rigeFrans Fraucon. mijnwerker te Wiheries,
kennis gemaakt met een meisje uit zijne
huurt, Juliette Brohée, ook 19 jaar oud.
Een tijd geleden was het meisje naar
Quiévrain gaan wonen. De jongeling ging er
haar een paar malen bezoeken, doch in de
laatste dagen bemerkte hij echter dat het
meisje hem dezelfde liefde niet meer be
toonde, als voorheen.
Donderdag namiddag kwam hij in liet kof
fiehuis waar Juliette Brohée in dienst was.
Toevallig was deze alleen te huis. De jon
geling vroeg aan het meisje of zij hem nog
steeds genegen was en op haar ontwijkend
antwoord, eischte hij duidelijken uitleg.
Daar net meisje ditmaal weigerde, trok
Francon een revolver en loste een schot op
haar.
Het meisje werd in den schouder getroffen,
nam de vlucht en riep om hulp. De laffe ke
rel was zelf zoo zeer door zijne misdaad ver
bijsterd, dat hij de macht niet meer had, zijn
glas te ledigen. Toen hij het aan den mond
wilde brengen, ontglipte het aan zijne han
den.
Francon liet zich gedwee aanhouden. Hij
werd door de gendarmen van Quiévrain naar
Bergen overgebracht.
De toestand van het slachtoffer is zeer be
denkelijk.
TE R£EULX
Een meisje verpletterd.
Donderdag namiddag kwam het 3jarig
dochtertje van den mijnwerker Rivière, al
ipelendo uit hare woning geloopen, toen het
verrast werd door een buurttram komende
van Houdeng.
De arme kleine werd omvergeworpen en
verdween onder het rijtuig. De wattman
kon slechts verscheidene meters vorder stop
pen. Onmiddelijk snelden ooggetuigen ter
plaats, die het tramrijtuig oplichten en het
ongelukkige slachtoffer er van onder haal
den.
Het arme kind had echter reeds opgehou
den te leven. Zij was den schedel letterlijk
verpletterd geworden.
Het schouwspel was verschrikkelijk en
verscheidene vrouwen, die zich op den tram
bevonden en anderen die hel ongeluk hadden
zien gebeuren vielen bewusteloos neder bij
het zien van het lijkje.
Op het oogenblik dat het ongeluk gebeur
de was de moeder gaan werken en de vader
was in de mijn. Men oordeele over hunne
wanhoop, toen do ongelukkige ouders het
ongeluk vernamen dat lven kwam te treffen.
Een onderzoek werd geopend, doch het
hond, een soort van bloedhond, opsporingen jbleek spoedig dat alleen de onvoorzichtigheid
te doen om de moordenaars te ontdekken. I van het kind hier de oorzaak is.