Een woord aan alle
weldenkende lieden
OORLOG
DAGBLAD
'T EEN EN T ANDER
De geheimzinnige misdaad
De diefstallen in de statie
De werkstaking in den Borinage
Achttiende jaargang n' 37
Dijnsdag 13 Februari 1913.
BestuurderJ. Van Nuffel-De Qendt.
Dramatische brand te Schaarbeek
Eene zieke onderlinge
levend verbrand.
Erge onlusten
De wereldtentoonstelling van Gent
Italië en Turkyë.
2 CENTIEMEN HET NUMMER
BUREELEN
TE BRUSSEL I TE AALST
7281 Steenweg van Waterloo, 728. j 9Kerkstraat,
Telefoon 114
AANKONDIGINGEN
KI. aank. (1 tot 4 tl. reg.) fr. 0.09
3e bladz. (de regel) fr. 0.50
4e blaaz. (de regel) fr. 0,30
Financ. aankon, (per regel) fr. 2,00
Reklamen (per regel) fr. 1,00
Gemengd nieuws (per regel) fr. 2,00
Reoht. herstell. (per regel) fr. 2,00
Overlijden (per regel) fr. 2,0®
ABONNEMENTEN:
Zes maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle poslbureelen van het land.
EERSTE UITGAAF, 4 uren 's avonds. ej?
TWEEDE UITGAAF, 7 uren 's avonds.
Het schijnt dat de katholieke regee
ring in Juni aanstaande moet vallen.
Zekere lieden zeggen dit overal en
on alte Joonen, doc.li zij die het overal
uitschreeuwen, zijn degenen welke
hunne begeertens voor wezentlijkheid
nemen. Zij zouden willen dat ze viel,
doch zij twijfelen er grootelijks aan en
ze willen aan anderen iets doen geloo-
ven en als waarheid doen aannemen,
waar zij zelve hoegenaamd niet zeker
van zijn.
De katholieke vegeering gaal gallen,
is het versleten deuntje dat onze tegen
strevers aan de ooren der kiezers ko
men afzagen, telkenmale er eene kie
zing op handen is.
Zij trachten door dien middel allen
moed en allen strijdlust aan de katho
lieke kiezers te ontnemen en daarenbo
ven de twijfelachtigen naar hunnen
kant over te halen.
Wat ons betreft, wij zien kalm en
gerust de toekomst te gemoet, daar wij
van alle kanten bemerken hoe het volk
van gansch het land, zich in dichte
drommen eensgezind vereenigt.om het
plan der vrijmetselarij te verijdelen en
het ongeloof te bestrijden.
Moest het katholiek gouvernement
inderdaad vallen, dan zoude hof te
wijten zijn aan de kleingeestigheid van
een overgroot getal kiezer^.
Onze huidige maatschappij leelt he
den in ncnon staat van koortsachtig
heid. Men zoude waarlijk zeggen dat
de rede en het verstand van vele lieden,
bedwelmd door belanghebbende ana-
tiekers, gansch in onbruikbaarheid
vervalt.
Lezers, dit is een feit dat wij besta-
tigen en aanstonds gaan wij er u de
waarheid van vaststellen. Ziehier Als
menseh, als redelijk schepsel Gods,
hebt gij twee soorten van belangen
ter harte te nemen De belangen uwer
ziel en do belangen van uw lichaam.
Het gezond verstand zegt dat gij
eerst en voöral voor uwe bijzonderste
belangen moet zorgen, zelfs al moesten
er uwe mindere belangen door lijden.
Welnu, uwe bijzonderste belangen
zijn uwe geestelijke belangen of die
uwer ziel. Daar moet gij dus eerst en
vooral voor zorgen.
De geestelijke belangen vereischen
dat gij bestuurd wordet door eene re-
geering welke uwe geestelijke belan
gen voorstaat en den eènigen waren
godsdienst beschermt en eerbiedigt.
Wie voor niel-katholieken stemt,
vraagt de overbeersching der vrijmet
selarij, die voor leuze heeft Weg met
den godsdienstweg met de kloosters
teeg met de zedeleer
Wie voor niel-katholieken kiest,
veronachtzaamt zijne grootste plicht
on is zelf een vijand van godsldienst en
ware zedeleer.
Wie voor mannen stemt die niet-ka-
tholiek zijn, onder welken dekmantel
zij ook rnogen schuilen of welken ver
leidenden naam zij zich ook mogen
geven, handelt tegen zijn geweten,
omdatelkeen overtuigd is, dat de kan
didatuur van zulke personen de katho
lieke krachten ondermijnt en dat hunne
strekking dezelfde is als deze van
alle andere godsdiensthaters.
Doch niet alleenlijk leggen uwe
bijzonderste belangen u op voor de
katholieken te stemmen, maar uw ge
zond oordeel en uwe ondervinding
zeggen u dat uwe stoffelijke belangen,
uwen intrest vereischt de katholieken
aan het bewind te houden.
Gedurende meer dan 28 jaren heeft
de katholieke regeering' bewezen dat
zij overal in gansch het land de wel
vaart kan doen heerschen.
Wij zonden u dit in het breed kun
nen bewijzen, doch dit zal voor eene
andere maal zijn. Voor het oogenblik
stellen wij slechts de volgende vraag
Wat was uwe stand over 2S jaar
Wat is hij nu Ondanks de levens
duurte, komt gij er nu niet heter, dan
uws gelijken van dien. tijd Weel dat
den voorspoed en den vooruiigang
welke in België heerschen, te danken
zijn aan de wetgeving der katholieken,
aan het wijs bestuur van onze vrienden.
Wat zegt uwe ondervinding over
het bestuur onzer tegenstrevers
Van 18T8 tot 1884 hadden zij het
bewind in handen en toen onze vrien
den wederom aan het roer kwamen,
vonden zij een te kort in de kas van 59
millioen 767 duizend cn 177 franken
dit ondanks te zware lasten, die zij leg
den op tabak, eetwaren, enz.
En zeggen dat de katholieken zon
der verkooging van lasten die schuld
gedekt hebben, en jaarlijks hunne re
kening met een altijd opgaande boni
sluiten.
Weldenkende lieden, in Juni aan
staande zult gij kiezen voor de katho
lieken en voor niemand andere. Alsdan
zult gij stemmen volgens uw geweten,
omdat uwe geestelijke en tijdelijke be
langen het vereischen, omdat de katho
lieken gewetensvol en rechlveerdig
handelt en omdat de katholieke partij
de eenige partij is, welke uwe stem
verdient en aan wien gij ze in geweten
kunt schenken. F.
Binnenroepëng der mïlicïa-
netl. Het Staatsblad van Zaterdag kon
digt de datums af voor do binnenroeping der
milicianen van zekere regimenten, der lich
tingen van 1908 en 1909 voor de schiet- en
legeroefeningen in 1912.
Van de klas van 1908, zullen de milicia
nen der le, 2e, 3e en 4° linieregimenten
binnengeroepen worden op 5 April, en in
onbepaald verlof gezonden worden op 4 Mei;
die van het 5°, 6e, 7e en 8e linie komen terug
binnen op 13 Juni en gaan in onbepaald ver
lof, op 11 Juli die van liet 13e on 14° linie,
op 13 Augustus, om den 12 September naar
huis gezonden te worden.
Voor de klas van 1909 zijn die datums be
paald als volgt 1®, 2° en de jagers te voet
en lc en 4® bataljon grenadiers, 15 Juli en
13 Augustus 2e en 3° bataljon grenadiers,
25 April en 4 Mei le bataljon carabiniers,
5 april en 1 Mei2e bataljon carabiniers, 13
Juni, 11 Juli 4e bataljon carabiniers, 15
Juli, 13 Augustus wielrijdersbataljon, 29
Augustus, 27 September.
Vooraleer de manschappen in onbepaald
verlof gezonden worden, zullen er hun les
sen gegeven worden over de verplichtingen,
.welke zij nog te vervullen hebben, de jaar-
lijksche revues, enz.
Hoofdminisier de Broque-
ville is deze week weinig in de Kamer te
zien geweest. Het Kabinelshoofd was een
weinig ongesteld en moest op aanraden zijner
geneesheeren, eenige dagen volledige rust
nemen. Dinsdag zal hij zijne plaats op de
minislerieele bank opnieuw innemen.
Een koninklijk lusthuis te
LeopoBdsburgr Een koninklijke
villa werd in 1S35 gebouwd in het kamp van
Beverloo en onder Leopold I, en in de eerste
jaren der regoering van Leopold II stap'.en
er onze Vorsten geregeld af.
Sinds werd de villa omringd door allerlei
dienstgebouwen en bleaf zij feitelijk ver
laten
Koning Albrecht heeft het inzicht de villa
aan bet departement van oorlog bepaald af
te staan en beeft de plannen laten opmaken
van een nieuw lusthuis, te Leopoldsburg te
bouwen in steen, op zekeren afstand van de
houten villa.
Te oordeelen naar do plannen, zou het
staatshoofd van zin zijn er verblijf to hou
den met zijne familie en er feesten en ont
vangsten in te richten.
Hei Besluit, genomen in den Raad
der Kroon, strekkend om alle ambtenaars
en beambten in de ministeriëele departemen
ten op 08 jaar tot rusten te nopen, is toege
past. Geen enkele ambtenaar tot rustouder-
dom gekomen, is thans nog in dienst. Bij
liet bureel dor Kamer is een gelijkaardig
voorstol toegekomen. In al de diensten zou
ook op 6S jaar de-rustouderdom intreden,
doch sommige leden van het bureel zijn geens
zins geneigd dit voorstel bij te treden.
van Wilrijk
Zaterdag werd de brandkoffer welke M.
Davidson in den Diamant Club bezat; geopend.
Uit den inhoud van den brandkolfer icon men
opmaken, dat de ongelukkige handelaar voor
ongeveer 10.000 fr. diamanten op zich had,
toen bij vermoord werd.
De wetsdoktors hebben hun verslag neer
gelegd. Allo mogelijkheid van zelfmoord
wordt door hen van kant gezet. Uit bun ver
slag blijkt dat er op liet lijk ook sporen van
verwurging vastgesteld zijn geworden. Een
getuige is komen verklaren, dat toen M.
'Davidson gevonden werd, hij nog niet koud
was en de dood dus niet lang kon inge
treden zijn.
Het is den magistraten ook mogelijk ge
weest, vast te stollen hoe de misdaad moet
gepleegd zijn. Achter eene haag, nabij de
plaats waar het lijk van M. Davidson ge
vonden werd, had jnen sporen gevonden van
een vuurtje dat daar moest gebrand hebben.
Het is dus zoogoed als zeker, dat een der
bandieten M. Davidson is komen afhalen in
do stad en dat hij met hem naar Oude God is
gegaan.
Daarna heeft de onbekende M. Davidson
naar don Oosterveltfweggeleid, onder voor
wendsel dat daar, in den omtrek eene goede
zaak af te bandelen was.
Achter de haag wachtten de medeplichti
gen bij bet houtsvuur, want het was dien dag
zeer koud.
Voor het oogenblik bepalen de opzoekin
gen van de poBcie zidh tot dezen onbekende
kerel.
De opzoekingen zijn echter zeer moeilijk,
daar men do photographic .van M. Davidson
aan al de trambedienden getoond heeft, en
er geen enkele is, die zich herinnert M. Da-
son en nog oen andere persoon in zijn rijtuig
gehad te hebben.
De onderzoeksrechter heeft nog verschei
dene porsonon onderhoord, doch dé verkla
ringen brachten niets aan het licht.
Zaterdag avond, rond 7 ure 40, is een
brand uitgeborsten op het eerste verdiep van
het huis 174 der Josaphatstraat, te Schaar
beek. De heneden van deze woning is betrok
ken door beer Agneessens, handelaar in rij
wielen, die voor huurder beeft Madame Not
terdam, oud 71 jaar, welke er met haar
17jarigen kleinzoon verblijft.
Madame Nolterdam, die sedert maanden
te bed ligt, wierp door eene verkeerde be
weging de petroollamp om; welke op de
nachttafel stond en alzoo geraakte het bedde-
in brand.
Voorbijgangers, die do vlammen bemerk-
ter, drongen binnen en begonnen het vuur
le bestrijden, zonder Madame Notterdam te
zien, die tusschen liet beden den muur was
gevallen. In hunne overhaasting, trappelden
zij op de ongelukkige.
Toen de pompiers de vlammen uitgedoofd
hadden ontdekten zij Madame Notterdam,
die geen leeken van loven meer gaf. Haar
lijk werd naar het doodenhuis overgebracht.
te TVtuysen
Alle dagen komen er nog nieuwe zaken
aan 't licht. Deze groote belangrijke ont
vreemdingen. hebbon zoolang geduurd tot
men eindelijk de bedienden zelf van den
ijzerenweg ging verdenken en hun doen en
laten bespiedde en hunne handelingen in het
oog hield. Iedereen w eet reeds lang don uit
slag. Het onderzoek duurt reeds weken, en
geen dag gaat voorbij of men doet ont
dekkingen van goederen en aanhoudingen
van personen.
Met het ontdekken van het spoor eenor
kas chocolade, die verzonden was op bet
adres van M. D. C..., Tenterstraat, en nooit
terecht kwam, als in de handen van de
schelmen, kwam de policie ook aan de weet
dat er eene mand lijnwaad was gerobberd,
verzonden voor den heer Note! teirs, en even
eens niet ter bestemming gekomen.
De hoeren Warans, commissaris, Ver-
meylen. commissaris in de spoorhalle van
Mechelen, Smels, inspecteur, en De Kers-
maeker, rechterlijke policieagent. zetleden
zich dadelijk aan 'l werk om dit vermiste
lijnwaad op te sporen, en, even gelukkig als
met de kist chocolade, hadden zo al vlug het
goede spoor gevonden. Men kwam terecht
bij zekeren G..., werkman aan den vervoer
dienst van den staat, en zijne verklaringen
waren zoo erg, dat hij werd aangehouden
en ter beschikking gesteld van den lieer on-
derzoekrechter. Zoodat hel getal aanhoudin
gen nog gedurig vergroot.
De toestand in den Borinago -wordt al
erger en erger en hot is zoo goed als zeker,
dat weldra heel de streek tusschen Donr en
Boussu in staking zal zij n
Do ellende wordt ook nijpender. Geheele
famiUön trekken bedelend van de eene ge
meente naar de andere. Mijnwerkers zijn
straatzangers of rondreizende muzikanten
geworden.
Langs alle kanten worden magazijnen ge
plunderd. Alle voertuigen welke niet door
gendarmen vergezeld zijn, worden door de
stakers aangevallen en geplunderd. Eene
af deeling soldaten en talrijke gendarmen
zijn ter plaats en palroeljeeren door de
streek.
Te Frameries en te Eng'is werdén brouwers
karren overrompelden tonnen bier, op straat,
tusschen de werkstakers verdeeld. Te Was
mes en te Quaregnon werden ruiten uitge
slagen bij mijnwerkers die nog niet staakten.
Te Frameries, zijn de bijzonderste straten
vol gebroken ffesschen gestrooid, om de gen
darmen te beletten te chargeeren. Te Sars-le-
Bruyere had men 32 groole steenen op de
riggels van den buurttram gelegd. Daar deze
spoorbaan op een verhoog loopt, zou de
tram,in geval van hij ontriggeld ware, onge
twijfeld in de diepte gerold zijn.
Een werkstaker en zijne vrouw, die het
gespan van een boterkoopman geplunderd
hadden, zijn aangehouden. De menigte
wilde de twee aangehoudenen bevrijden en
de gendarmen moesten verscheidene malen
chargoeren, om met hunne gevangenen weg
to geraken.
Verleden nacht werden verscheidene revol
verschoten gelost in de vensters van den
burgemeester van La Bouverie. Gelukkiglijk
werd niemand getroffen. Het parket is ver
wittigd geworden. Te Paturages werden
twee broodkarren door de werkstakers aan
gevallen. Eene afdeeling soldaten wilde de
karren ontzetten, doch zij werden ook door
de stakers aangevallen. Alsdan had eene
erge botsing plaats. De werkstakers wierpen
met steenen en een onderofficier kreeg een
steen op het Hoofd nn werd zeer erg ge
kwetst. Het slachtoffer moest naar het krrjes-.
gasthuis van Bergen overgebracht worden.
De troepen vuren.
Zaterdag avond had te Wasmes ook eene
erge botsing plaats.
Eene afdeeling soldaten van het 2® jagers
te voet, begeleidde eenen lcamion van den
Staaf. Op de Sint-Pietersplaais, wilde eene
bende werkstakeis, 500 man sterk, den
kamion plunderen.
De soldaten wilden zich daartegen ver
zetten, doch de soldaten werden verdrongen.
Eerst chargeerden zij met de bajonet, doch
het nutlelooze hunner pogingen inziende,
laadden zij hunne geweren en gaven vuur.
Alhoewel de soldaten in de lucht schoten,
werden nochtans twee werkstakers getroffen.
De eene, zekere Ganivez, werd den schouder
door een kogel doorboord. De andere werd
aan de linkerhand getroffen.
De soldaten moesten de vluoht nemen
daar de verwoede menigte hen dreigde te
dooden. Een weinig verder moest zij ander
maal chargeeren. Eene vrouw kreeg een
bajonetsteek in het gelaat.
Arme kleine
Eene vrouw van Wasmuel, die reeds
sedert Woensdag met hare kinderen in de
straten van Bergen ronddwaalde en er bedelde
stelde Zaterdag namiddag met ontsteltenis
vast. dat baar kindje, eenige maanden oud,
in hare armen overleden was.
Een alarm te Gent
Zaterdag nacht, rond 12 1/4 ure, werd in
de kazerne van het 2® linie alarm geblazen.
Do soldaten uit bunnen slaap gewekt, kre
gen bevel zich onmiddelijk gereed te maken
om rond 2 ure te kunnen optrekken.
De kolonel van het 2e linieregiment had
een staatstclegram ontvangen, waarin de
minister van oorlog bevel gaf, onmiddelijk
met geheel het regiment naar den Borinage
te trekken.
De kolonel deed dus de officieren verwit
tigen en rond 2 ure. stond heel het regiment
op den koer der kazerne, marschveerdig. In
de statie van Gent-Zuid waren twee treinen
onder stoom. Rond den middag kwam een
telegram, waarbij bevel gegeven werd, voor-
loopig hel vertrek te slaken.
Soldaten gestraft
De acht soldaten, die den staatskamion
vergezelden, te Wasmes, en den kamion
lieten uitplunderen zijn aangehouden gewor
den, omdat zij zich niet krachtdadig genoeg
verzet hadden.
De toestand Zondag
Zondag bleef de toestand nogal stil. Het le
giment jagers te voet, in garnizoen te
Charleroi,is gereed om tegen alle voorvallen
vaardig le zijn.
Reeds zijn verscheidene soldaten van het
2e linieregimont, van Gent in den omtrek van
Bergen aangekomen, om de noodige slaap
plaatsen voor do soldalen voor te bereiden,
indien bet werk niet spoedig kan herna
men worden, vreest men erge onlusten.
Het bezoek der burgemeesters.
Zaterdagmorgend beeft het aangekondigde
bezoek in do tentoonstelling der burge
meesters van Brussel, Antwerpen en Luik
plaats gehad.
Om 11 3/4 ure kwamen in de tentoonstelling
aan De heeren Steens, schepen van open
bare werken te Brussel, in vervanging van
den heer Max, burgemeester, die belet was
De Vos, burgemeester van Antwerpen, en
Kleyer, burgemeester van Luik.
Deze heeren werden afgehaald door de
heeren J. Casier, E. Goppieters en M. de
Smet de Nayer, bestuurders, en H. Bod-
daert, algemeene secretaris.
De heeren kwamen in de tentoonstelling
langs den hoofdingang. Na een algemeenen
blik op het terrein, traden zij in de bureelen
van het Middenbestuur, om de juiste ligging
der Paviljoenen van Gent, Brussel, Antwer
pen en Luik op bet plan na te gaan.
Deze vier paviljoenen zullen opgericht
worden rond de Gemeenteplaats (op de
krijgsgronden).
Na alle wenschelijke inlichtingen bekomen
te hebben, zijn de heeren burgemeesters en
schepen naar liet huis gereden van den heer
Braun, waar zij met de bestuurders en den
algemeenen secretaris der Tentoonstelling
uitgenoodigd waren.
Het Paviljoen der stad Gent.
Zaterdag morgend had in hot Paviljoen
van het Hoofdbestuur de opening plaats van
de aanbiedingen voor het bouwen van liet
Paviljoen der siad Gent. Het bestek bedroeg
fr. 68,113.13.
Hebben aangeboden de heeren K. Van
der Cruysse, fr. 49.446.67A. Van Hoecke,
54.914.14 Tihon. Vorst, 55,692.90 Van
Neck, gebroeders, Brussel, 55.972.08
Naesssens en De Wulf 58.263.12 Serck,
gebroeders, 58.536.00 J, De Cuyper,
63.657.47; Schauvlieglie, 64.967; Joz.Mon-
toisy, Brussel, 65,936,32 Myncke, gebroe
ders, 67.380.00.
Erg ongluk aan de Middenstatie
te Brussel.
Op.de werf ter hoogte der Boekenrijsteeg
en der Financenslraat te Brussel, alwaar
men aan liet afbreken is, gebeurde Zaterdag
voormiddag, rond 11 ure bijna eene waro
ramp.
Er staan daar twee overgroote palenindrij-
vers, 35.000 kilos wegende en eene hoogte
van 26 meters bereikend. Een dezer waggelde
op zekor oogenblik en viel met oorverdoovend
gedruisch omver. Een 25 jarige arbeider,
Jan Boulanger gonaamd en te Haeren wo
nende, welke op eene hoogte van 21 meter
van den palenindrijver s^ond, werd door het
zwaar gevaarte medegerukt. Hij kwam op
een hoop steenen terecht.
Men dacht zeker dat hij op den slag dood
was. Een bijgeroepen geneesheer bestatigde
dat hij uitwendigalechts lichte verwondingen
bekomen had. Doch inwendig voelde de man
hevige pijnen.
Men schrijft het ongeluk aan oeno aardin-
zakking toe.
De stoffelijke schade is vrij aanzienlijk.
TUSSCHEN
Valsche nieuwstijdingen.
Volgens een telegram uit Constanlinopel,
zou de Turksche minister van oorlog aan de
drukpers een telegram hebben medegedeeld
van den opperbevelhebber der Turkscho
troepen nabij Benghazi. Daarin wordt be
vestigd dat de Italianen in do gevochten van
25, 26 en27 Januari, zware verliezen zouden
hebben geleden dal de Tureen gedurende
deze drie dagen doltalianen geweldig zouden
hebben aangevallen, en de laatstcn moer dan
1300 dooden hadden die op 40 sloepen aan
boord der oorlogschepen werden gebracht
dat verschoidcno Ilaliaansche compagdies
werden uitgedelgd terwl Turken en Ara
bieren maar 28 dooden en 89 gekwetsten
hadden.
Deze berichten zijn valsch. Het Turksch
gouvernement tracht Europa en het Turk-
