OORLOG
'T EEN EN 'T ANDER
De vreeselijke moorderij
Een kassier op de vlucht
Eene brandramp te Rotterdam.
De diefstallen in de statie
De bandietsrijen van Parijs
Achttiende jaargang nr 53
Zaterdag 9 Maart I9IJ8.
BestuurderJ. Van NuffebDe Gendt.
DAGBLAD
Mannen van haat
en kwade trouw
Russische zeden
Italië en Turkyë.
2 CENTIEMEN HELT NUMMER
BUREELEN
TE BRUSSEL I TE AALST
728» Steenweg van Waterloo* 728. I Kerkstraat,
Telefoon 114
AANKONDIGINGEN
KI. aank. (1 tot 4 kl. reg.) fr. 0,60
3e bladz. (de regel) fr. 0,50
4® biadz. (de regel) fr. 0:30
Financ. aankon, (per regel) fr. 2,00
Reklamen (per regal) fr. 1,00
Gemengd nieuws (per regol) fr. 2,00
Recht, herstell. (per regel) fr. 2,00
Overlijden (per regel) fr. 2,00
ABONNEMENTEN:
Zes maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle postbureelen van het land.
EERSTE UITGAAF, 4 uren 's avonds. ajf
TWEEDE UITGAAF, 1 uren 's avonds.
Niemand onzer lezers is voorzeker
den hatelijken veldtocht vergeten
door de vrijmetselarij on de logiepers,
gevoerd tegen het schoohvetsontwerp
dat M. Schollaert verleden jaar
heeft ingediend. Wij hebben hier in
ons blad en ook in verscheidene open
bare vergaderingen met innige over
tuiging die echte volksgezinde en de-
mokratische wet verdedigd.
Wij weten ook de opwerpingen die
er werden tegen aangevoerd, en tegen
over den nieuwen toestand waarin wij
ons bevinden, schijnt het ons gepast,
die opwerpingen te herinneren. Hei
bijzonderste bezwaar voor de aller
grootste meerderheid der bestrijders,
bestond in den schoolbon. Eerlijkheid
on waarheids/in verplichten ons te
zeggen dat een deel der katholieke on
derwijzers ook met leede oogen den
schoolbon aanzagen. Maar die afschrik
spruitte voort,niet uit een dom k priori,
noch veel min uit vijandelijkheid te
genover de regeering, maar liet was
de vrees voor het onzekere, voor het
onbekende, voor het nieuwe. Gezien
de schoolbon enkel een middel was
tot toepassing van een rechtveerdig-
heidsbeginsel, gezien de" schoolbon
geenszins bet doel was, zijn wij nooit
ten strijde getrokken voor of tegen dit
middel.
Telkens als wij daarover werden on
dervraagd of aangevallen, klonk ons
wederwoord Duidt ons een. ander
middel aan om de rechtvaardigheid in
schoolzaken toe te passen en onmidde-
lijk verklaren wij ons bij uwe ziens
wijze, dit nieuw toepassingsmiddel,aan
te sluiten. In den zelfden zin werd er
gesproken op de katholieke meetings,
en ook in den gemeenteraad van Aalst,
en dit namelijk door M' D' De Naeyer.
Tijdens de goddelooze betooging
van 15 Augustus te Brussel, droeg
men opschriften die luidden Weg
met den schoolbon De schoolbon
moet verdwijnen.
Bij het aankomen van het laatste
ministerie, verklaarde M. de Broque-
ville AF TE ZIEN VAN DEN SCHOOLBON en
een nieuw middel te zoeken. Naar de
meeste waarschijnlijkheid is dit nieuwe
middel gevonden en mogen wij ons
desaangaande binnen enkele weken
aan eene verklaring verwachten van
wege Mr deBi'oqueville. In afwachting
heeft de volksgezinde hoofdminister de
bijzonderste bepalingen bekend ge
maakt in zijne programma-redevoe
ring te Turnhout.
Vooraf komt dus,dat er geen sprake
meer is vanden schoolbon. Deverplich-
ting van schoolgaan zal duren van 6
tol 12 jaar, omdat de sprong van de
volkomens vrijheid waarin wij thans
leven, tot eene zoo strenge en volle
dige verplichting tot li jaar,al te groot
en bijgevolg al te gewaagd zou zijn.
Nochtans de gemeenten krijgen het
recht de verplichting ten hunnent uit
te breiden tot de volle 14 jaren... En
hier komen wij aan de tweede opwer
ping tegen het wetsvoorstel Schollaert.
Onze tegenstrevers hielden staan dat
dit voorstel indruischte tegen het zelf
beheer, tegen de autonomie der ge
meenten.
M. de Broqueville, verre van aan
slag te plegen tegen dit zelfbeheer,
breidt integendeel de macht der ge
meenten uit. Bovendien zal geene en
kele gemeente verplicht worden, het
vrij aanneembaar onderwijs te steu
nen; doch in dit geval, neemt do Staat
de last op zich, te voorkomen dat de
aanneembare scholen zich in een slaat
van minderwaardigheid zouden be
vinden tegenover de officieels scholen.
M. de Broqueville heeft er zich
handtastelijk op toegelegd, de bezwa
ren door de tegenstrevers tegen het
voorstel Schollaert opgeworpen, weg
te nemen .En wat is er gevolg van
Het is potsierlijk de bladen der oppo
sitie te lezen. Het ontwerp de Broque
ville, zoo heet het hij hen, is niet en
kel zoo slecht, maar nog slechter dan
het wetsvoorstel Schollaert. Begrijpt
gij nu, beste lezers, de valsche, de
huichelachtige politiek onzer tegen
strevers. Vroeger was het enkel de
schoolbon die niet deugde, al het an
dere was goed, maar dit was slechts
bijzaak de hoofdkwestie was en bleef
de schoolbon. Bovendien werden de
gemeenten aangetast in hunne autono
mie.
Nu wordt de gemeentemacht uitge
breid, en geene enkele verdere ver
plichting wordt de gemeenten opge
legd. De tegenstrevers, zoo zij recht
zinnig waren, zouden victorie kraaien
en lof toezwaaien aan M. de Broque
ville. Is dit het geval Ge zijt er wel
mee. M. de Broqueville, hoewel de
goedheid en de zachtaardigheid in
persoon, wordt nog slechter als M.
Schollaert...
Wat valt er hieruit te besluiten
Wel hetgeiie gij en hetgene wij vroe
ger reeds dikwijls hebben gezegd en
herzegd De tegenpartij beóógt maar
een doelde vernietiging, de verdel
ging, de versmachting van alle gods
dienstig onderwijs, en het met geweld
opdringen aan onze geloovige volks
klassen van een volledig goddeloos
antiklerikaal onderwijs.
De koffie slaaf op. - Het syndi-
kaat der Brusselsche kruideniers heeft beslo
ten van stonde af de koffie 20 centiemen per
lcgr. op te slaan op al de hoedanig lieden en
soorten. Ondanks dat de koffie vrij en zonder
lasten in België kan inkomen, slaat hij toch
op. Zouden de alweters der tegenpartij ons
niet kunnen toonen hoe dat komt Zou zulks
weer do schuld zijn van ons Katholiek Staats
bestuur Ze zijn er zot genoeg voor
zulks te getuigen.
Ook eene volkspartij, De
liberale lijst in Brussel is opgemaakt. De
liberale volksbond, die 1500 leden telt, vroeg
eerst eene effektieve plaats. Het werd ge
weigerd. Toen vroeg het eene plaatsvervan
ging. Het werd nogmaals geweigerd. Nu
dreigen de Brusselsche liberale Vlamingen
afzonderlijk op te komen. Als eenig antwoord
geven de liberale bladen van Brussel De
vervlaamsching dor Gentsche Hoogeschool,
dat nooit
In de Brusselsche Godshui
zen, Het Beheer dezer gasthuizen heeft
in Zwitserland 30 ziekediensters gaan opzoe
ken. (Komen die nu ook het brood der Bel
gen niet opeten Antwoordt socialisten.)
De geneesheeren der Brusselsche Gods
huizen kennen in 't algemeen geen Vlaamsch
en do zieken dier Godshuizen voor 't grootste
deel geen Fransch. De vroegere ziekedien
sters (de nonnekens) dienden als taalman
tusschen geneesheer en zieke.
Nu gaan de zieken verstaan worden noch
door geneesheer noch door de ziekediensters.
Weet ge wat een Vlaamsch liberaal Brus-
selsch blad schrijft Het is de verkeerde
wereld, zoo iets gebeurt in geen enkel land
ter wereld
En wij voegen erbij En dit gebeurt
nochtans in de hoofdstad Brussel, bestuurd
door liberale en socialistische kopstukken
Vrije godsdienstige scholen
in Hol3and. In Holland evenals in
België willen de huisvaders van geene god
delooze scholen. Ten bewijze, de vrije gods
dienstige scholen van Utrecht, tellen 10,000
kinderen, die van Den Haag, 15,000 en die
van Amsterdam 24,000 kinderen. Onlangs
verklaarde de Protestantsche Hollandsche
Premier, M. Heemskerk, in den Senaat
Ik zal met vreugde den dag begroeten
waarop de laatste officieële school zal ver
dwijnen De Staat, geen vaste leering heb
bende, heeft geene zending om te onderwij
zen. Zijn rol beperkt zich tot het ondersteu
nen der scholen die dooi' de familievaders
vrijelijk voor hunne kinders zijn gekozen
geworden. Zoo spreekt de Protestantsche
hoofdminister in Holland.
Kandidaten voor het Ameri-
kaansche Voorziitersschap.
Voor de republikeinen worden genoemd,
Taft, Roosevelt en Senator La Follette.
Voor de demokraten, Woodrow, Wilson,
gouverneur van New-Yersv, M. Harmon,
gouverneur van Ohio, Heeren Champ Clark,
Foil; en Undorswood. Wie van do 8 het Wit
Huis zal mogen bewonen, blijft nog af te
wachten.
Een nieuw gedeelte van Pom
pei' ontdekt. Volgens een telegram
hebben de nieuwe opgravingen, sinds twee
maanden begonnen in eene verschillende
richting, tot de nieuwe ontdekking van een
belangrijk gedeelte der begraven stad ge
leid. De algemeene bestuurder en de raad
der schoone kunsten, hebben dit puin be
zocht, dat van buitengewoon belang schijnt
te wezen. Men heeft opschriften eener groote
geschiedkundige waarde aangetroffen en in
eene straat vele winkels, welke oudheidkun
dige schatten bevatten.
X'N/V
VAN BATTICE.
Cremers nog niet aangehouden,
In tegenstrijd met hetgeen gisteren gemeld
werd, is men er nog niet in gelukt de hand
te leggen op Felix Cremers, de dader der
vreeselijke moorderij van Battice.
Gisteren meldde men, dat de moordenaar
aangehouden was te Aubel. 's Avonds liep
het gerucht, dat men op de spoorbaan, tus
schen Bastenaken en Libramont, zijn vreese-
lijk vermorzeld lijk had gevonden. Het waren
echter allen slechts geruchten en ondanks de
gedurige opzoekingen van de Luiksche poli-
cie is hij niet te vinden.
Het schijnt dan toch bewezen, dat Felix
Cremers, Dinsdag avond, met den laatsten
trein naar Luik gereden is. Daar is zijn sig
nalement echter druk verspreid en het is on
mogelijk, dat hij er zich tot nu toe schuil
houdt.
Heeft hij nu een trein genomen naar
Frankrijk of Duitschland, men weet het niet.
Er wordt ook gemeld, dat Cremers geen
geld in zijn bezit heeft, en de» verkoop van
zijn overjas zou zulks ten deele bewijzen.
Het is echter ook mogelijk, dat de kerel
zulks gedaan hoeft om de policie te ver
schalken, en zoo gemakkelijker uit de voor
hein zoo onveilige streek te geraken.
De voorbedachtheid.
Zeker is het, dat Cremers met voorbe
dachtheid gehandeld heeft.
Hij had inderdaad sinds eenigen tijd het
gerucht verspreid, dat hij eene belangrijke
erfenis getrokken had, en niet lang meer
zou werken. Alle gedane opzoekingen om te
welen waar hij die deeling gekregen had
bleven ook vruchteloos.
Men mag er dus uit opmaken, dat de kerel
er op uit was, aan do bewoners der streek
wijs te maken dat hij geld bezat, en m?n dus
niet moest verwonderd zijn hem eene hof
stede te zien ltoopen.
Aangenomen dal hij zulk plan zoo vernuf
tig wist uit te denken, is het ook best moge
lijk, dat hij wel slimme plannen had uitge
dacht om zijne vlucht te vergemakkelijken.
Ongeveer twee jaar geleden, had M.W..,
agent in douanen, Steenkouwerskaai te Brus
sel, een Duilscher, zekeren Paul Scholle,
geboren te Siegem, als kassier-boekliouder
in dienst genomen.
Twee dagen geleden, overhandigdoM.W..,
aan den kassier eene som van 17,000 fr. om
eenige betalingen te doen.
De kassier vertrok en keerde 's avonds
terug. Hij scheen zijne rekeningen in orde te
brengen, waarna hij wederom vertrok.
's Anderendaags morgends, toen M. W...,
zijne briefwisseling opende, vond hij er een
in van zijn kassier, waarin deze hem meldde,
dat hij met de 17,000 fr. in de handen van
bedriegers gevallen was en hij zich ging
zelfmoorden.
M. W...., kreeg nu plotselings vermoe
dens en zag de boeken van zijn kassier na.
Weldra ontdekte hij, dat twee wissels de
eene van 3,800 fr. en de andere van 4,300
fr. verdwenen waren.
Hij begaf zich onmiddelijk naar de bank,
waar men hein verklaarde dat de wissels
door den kassier ontvangen waren.
M. W...., legde eene klacht neder en een
onderzoek werd onmiddelijk geopend.
Uit dit onderzoek bleek spoedig dat de
voorbeeldige kassior niemand andeis was,
dan de genaamde Paul, geboren te Pirnkl-
hof-Kirken, in 1886, en die sedert meer dan
twee jaar opgezocht wordt, wegens belang
rijke bedriegerijen in Duitschland gepleegd.
Zijne uitlevering was door het Duitsch ge
recht gevraagd.
De oneerlijke bediende, die een prinselijk
leventje leidde, is in zijne woning niet meer
teruggekeerd. Het is ten andere in 't geheel
niet aan te nemen, dat hij zich zou gezelf-
moord hebben. Men denkt dat hij zicli nu
ergens in Frankrijk bevindt en daar wellicht
de eene of andere handelaar nog zal vast
hebben.
Zijn signalement is in alle richtingen rond
gestuurd.
Een echt russisch avontuur wordt uit Sint
Petersburg gemeld. Een patrouille geleidde
een geldtransport naar do statie. Onderweg
'dreven de soldaten met bun gewone balda
digheid de voorbijgangers weg, mishandelden
eene vrouw en vielen met hun bajonetten een
auto aan welke niet dadelijk stil bleef staan.
Zij doorstaken de deurramen en bedreig
den den inzittende. In de auto was echter
prins Oley Konstantinowtich gezeten on de
chauffeur was een hoog officier van het
garde-regiment.
De prins reed dadelijk naar de kazerne,
waar een nieuw geleide werd samengesteld,
dat ijlings de andere soldaten achterop ging
en aanhield.
De gearresteerde soldaten waren allen
zonder uitzondering dronken.
Zou het dan te verwonderen zijn, dat er
zoo dikwijls geldtransporten geplunderd
wonden, in Rusland
Overgroote schade.
Een lievige brand brak Donderdag mor-
gend rond lialf vijf ure uit, in de stoomfabriek
van de Amerikaansche orgels op den Hoogen
Boezem.
De 50 werklieden die er bezigheid hebben,
hadden 's avonds om 8 ure de fabriek ver
laten zonder onraad op te merken. Doch in
den vroegen morgend werden zoowel de
buren aan de zijde van den Hoogen Boezem
woonachtig als de bewoners van de Witte
Hertstraat, die aan de achterzijde langs de
fabriek loopt, gewekt door een verdacht ge
knetter dat steeds aangroeide en het ergste
deed vreezen.
De werkmansgezinnen uit de buurt wekten
elkander. Groot was de ontsteltenis, want
weinige oogenblikken later sloegen de vlam
men bijna tegelijkertijd door het dak en door
alle ramen van de bovenverdiepingen. De
hitte was geweldig, kokend lood liep langs
de goten van de aanpalende woningen, waar
van de daken schroeiden en de dakvensters
vuur vatton. De bewoners zochten met hun
kinderen een goed onderkomen en wie niet
tegen brandschade verzekerd was, bracht in
veiligheid wat hij kon. Heel de omgeving
was hel verlicht door de weerschijn van de
vlammen.
Spoedig was de brandweer ter plaats en
ving hel bluschwerk aan met een twintigtal
lansen.
Rond half zeven was het grootste gevaar
geweken en twee uren later kon de brand
weer naar de kazerne terugkeeren.
Tijdens den brand mocht het den eigenaar,
den heer J.Moser, bijgestaan door zijn mees
terknecht P. M. E. Gevers Deynoet en een
brandspuitmeester, gelukken de waarden
welke zich op liet kantoor in de brandkast
bevonden in veiligheid te brengen.
Het hoofdgebouw van de orgelfabriek is
totaal uitgebrand. Er is niets van overgeble
ven dan de kale, wankelende muren, het dak
en do zolders zijn ing-estort en de verkoolde
overblijfselen vullen het inwendige van het
fabriek, waartusschen deelen van machienen
en hier en daar een stuk van een verbrand
orgel te voorschijn komt.
Hot aantal verbrande orgels is groot.
Het bijgebouw is aan de achterzijde geheel
en aan de overzijde gedeeltelijk uitgebrand.
De schade is belangrijk, maar wordt ge
dekt door eene verzekering.
Maatregelen zijn genomen om den wanltel-
staanden voorgevel, die gevaar oplevert, le
steunen. De belendende huizen hebben alle
min of meer ernstige schade bekomen.
TUSSCHEN
Twee bestuurbare ballons boven Tripoli
Eene groote beweging heerschte Woens
dag in heel de stad, toen twee bestuurbare
ballons opstegen en de richting namen naar
Zanzoer. Daar werden eenige bommen naar
de Turksche en Arabische stellingen gewor
pen. Zij vlogen met eene snelheid van 50
kilometers in het uur.
De nieuwe admiratissimus
De overleden admiraal Aubry wordt op
gevolgd door admiraal Faravelli, die tot
gisteren het bevel had over het 2e eskader.
De ministerraad heeft hem aan den koning
van Italië voorgedragen voor het bevel over
de geheele Middellandsche-zee-vloot.
De Turksche oorlogschepen
in de Aegeïsche Zee
Na de vernieling van de twee kleine oor
logsvaartuigen voor Beiroet, het kuslpant-
aerscbip Avu Illah en de torpedoboot Angora,
blijven Turkije,volgens deKölnïscheZeitung,
buiten de Dardanellen en de Aegeïsche Zee,
nog slechts de kustpantserschepen Moeïn-i-
Safer en Tet-i-Bulend en 4 torpedobooten
over. Daarvan liggen voor Smyrna zoowel
als voor Salonika 1 kustpantserschip en twee
torpedobooten.
De kustpantserschepen komen zeer veel
overeen met bovengenoemde Avn Illah het
zijn namelijk oude kasten zonder gevechts-
waarde, doch met wat zwaar geschut, elk
met vier 15 centimeter kanonnen. De vier
torpedobooten zijn klein en niet nieuw, doch
zij waren goed bruikbaar en liepen meer dan
20 zeemijlen. Dat intusschen de bruikbaar
heid en de snelheid in Turksche handen ge
leden hebben, kan met eenig recht veronder
steld worden.
Verder neemt men aan, dat de Turken or
in geslaagd zijn, den toegang tot de havens
van Smyrna en Salonica zoo te versperren,
dat de daar liggende oorlogschepen geen ge
vaar loopen en den Italianen zelfs de nade
ring bemoeilijkt is. De Turken waren reeds
in December voornemens daartoe over te
gaan en de toenmaals voorhanden voorraden
mijnen zijn intusschen rijkelijk aangevuld.
De Turken zullen alleen nog moeten toonen,
dat zij met deze zaken kunnen omspringen.
Ook stoomen snelvarende Turksche torpe
dobooten menigmaal de Dardanellen uit om
kleine tochten te maken. Waar zich de 4
beste Turksche hooien, de (vroeger) 35
knoopen loopende torpedojagers, die in 1910
van de werven der Duilsche firma Schichau
gekocht zijn, ophouden, is onbekend.
van Muysen
Nieuwe ontdekkingen te Mechelen
Er was sedert eenige dagen niets nieuws
meer uitgelokt over deze zoo talrijke dief
stallen, in de statie te Muysen, sedert jaren
gepleegd. Men dacht algemeen, dat liet
voornaamste in deze ontvreemdingen gezegd
en ontdekt was, doch het is niet zoo. Gis
teren morgend had op den Brusselschen
steenweg, te Mechelen, eene huiszoeking
plaats, er gwdaan door de heeren Schweitser,
adj. commissaris, Smets, inspecteur en De
Keersmaecker.gerechterlijke policieagenten.
Het gevolg daarvan was, dat er verschil-
lige voorwerpen werden ontdekt, die voort
komen van de diefstallen in de statie van
Muysen. Alles werd aangeslagen en de per
sonen in het bezit gevonden dezer goederen,
hebben uitlegging moeten geven, hoe en op
welke wijze, deze voorwerpen in hunne
handen gekomen zijn.
Het alibi van Dieudonné
Men weet dat do inkasseerder Gaby, liet
slachtoffer van de bandielerij der Ordener-
straat, te Parijs, Dieudonné herkend had als
zijn aanvaller.
Dieudonné beweerde echter dien dag der
aanranding te Nancy geweest te zijn en gaf
getuigen op, die zulks zouden kunnen beves
tigen.
Deze getuigen zijn thans ondervraagd, en
een hunner, M. Wolfrom, landmeter, die
Dieudonné goed kende, verklaarde dat hij
met dezen op 21 December, dus don dag van
den aanslag, een lang gesprek bad gehad.
Ook de vier andere getuigen, door Dieudonné
opgegeven bevestigen dat alibi.
Het kon dus onmogelijk Dieudonné zijn,
die te Parijs de revolverschoten op Gaby
loste en dezes geld stool.
De aanslag van Pontoise
Gisteren namiddag werden t© Parijs de
getuigen onderhoord van den aanslag van
Pontoise, alwaar do bandieten poogden de
studie van den notaris Tintant le plunderen.
De automobiel van M. Ruesson van Saint
Mandé, door de bandieten gestolen, en nader
hand te Saint Ouen achtergelaten, was naar
Parijs gebracht, om te onderzoeken, of dez©
automobiel niet te Pontoise gezien was.
De twee personen, die op het gerucht der
vuurschoten toegesneld waren, de bakkers-
gast Coquerel en M. Pages, herkenden on
middelijk den automobiel, als zijne deze die
in den beruchten nacht ijlings met de bandie
ten wegreed.