Eene meeting
van M. Daens
De gelijkheid der talen.
Volksonder rich
De christelijke huisvrouw
te Nederhasselt.
beschreven door een werkman
Tooneelnieuws.
DE VOLKSSTEM
17 EN IS MAART 1912
Wij ontvangen tien volgenden brief
van een werkman. Op 't verzoek van
onzen briefwisselaar-werkman zelf
verbeteren wij enkel een beetje de taal
fouten, voor 't overige veranderen wij
niet aan de woorden.
Mijne heeren van de Volksstem,
Ik ben geen politieke man, en ik
gaan er niet diep in, in de politiek
maar omdat er hier en daar nog al
werkvolk voor Pie Daens is wil ik aan
de werkmenschen ook nen keer mijn
gedacht zeggen en ik neem de pen in
de hand om u te schrijven wat er ver-
leden Zondag te Neerhasselt zoo al
gebeurd is. Want dan zijn de men-
schen hun oogen opengegaan er zijn
stukken gebeurd, die alle dagen niet
voorvallen.
Pie Daens is Zondag te Neerhasselt
geweest, op de inhaling van den bur-
gemeester. Nadat alles afgeloopen
was, ging Daens in de huizen en in de
berbergen en stond daar te roepen dat
hij ging meeting geven op de straat.
De meesten van 't volk kenden hem
niet, ik ook niet, en wij gingen hor
ken om ne keer te weten'wat voor 'nen
man dat Pie Daens eigenlijk was. Wij
stonden daar met een vijftig man,
vrouwvolk en straatkinderen die meen
den dat er een kunslendoender of een
barakkenman gekomen was, en terwijl
dat bij aan 't spreken was kwam er nog
wat volk bij,
Op nen keer doet Daens een tonne
buiten brengen, en van op nen stoel
springt bij op die tonne en hij begost
mij daar af te geven, te roepen en met
zijn armen te zwaaien. Hetgeen dat
Daens daar zegde, heb ik in mijn le
ven nog niet geboord Zulke leelijke
woorden, verwijtingen, gemeene klap
De grootste straallooper en zou dat
nog niet durven zeggen.
Eerst op de katholieken, dat zo te
gen de boeren waren, dat ze den boer
zijn arm koeiken zouden willen afne
men, dat ze tegen 't werkvolk waren,
en dat ze maar bestonden voor de rijke
Joden, voor de rijke gieregaards, voor
't slecht volk, voor de kofferforts, dat
ze.slechtsrikken zijn slecht volk, enz.
Van al 'tgoed dat de katholieken
voor den boer en voor den werkman
gedaan hebben, kwam er geen woordje
voor den dag.
Tegen de liberalen of socialisten
sprak Daens geên enkel woordje. Zijn
dat misschien zijn vrienden
Maar dan begost het spel op M.
Woeste. Al hetgeen dat bij op Woeste
afgaf, dat was grauwelijk leelijk
M.M. Ik ken Woeste ook persoon
lijk niet, maar ik weet toch dat het
'nen groolen geleerden is, en 'nen
grooten christenen, en dat' alleman
'hem respekteert, zelfs de liberalen en
de socialisten, omdat het 'nen man is
van groot verstand die voor zijn zeiven
niet werkt, maar voor 't land.
Woeste, riep. Daens, 't is de man
van de rijken, van de kofferforts, hij is
tegen 't werkvolk, hij wilt t volk zijn
pensioen afnemen, hij is verkocht aan
't rijk volk, hij zegt dat 't arm volk te
veel eet, en te vee! wintWoeste is
'nen ouden beer, 'nen grijzen lesbeer,
'nen smerigen Jood Daarna gaf hij
Woeste van 't mager stekelverken, van
den smeerigen Pruis, van den mageren
esper, hersenfretter van 't volk en an
dere schurftige woorden die ik niet
meer kan noemen. Enfin, daar kwam
geen einde aan de verwijtingen, al
- schandaliger om schandaliger.
Juist als Daens in gang was, kwam
er daar eenen op een boerenpeerd
voorbij, die in den stoet gereden had
en hij bleef staan.
Wie is dat, riep hij van op zijn
peerd, is dat een zatterik of wordt die
mensch zot 't Is Pie Daens, riep
een vrouw. Is dat Pie Daens
Ik heb nog nooit zoo'n schandalige
klap niet gehoordNe zatterik en heeft
er niets aan ï'iep de man te peerd
en hij reed door.
Daens hoorde dat... maar hij ant
woordde niet.
't Volk ging er ook van door, en
alleman was beschaamd dat ze gaan
luisteren waren Iedereen had er 'nen
walg van.
Is dat Pie Daens Is dat Pie Daens
Hij doet niet als 't volk opmaken
't goed bestrijden, en de menschenl gegeven aan liet besluit van uw achtbaren
verwiiten maar redens of -verstand, '00rfa"ger' de"nl|c"Helleputte genomen
J Ti i i u den 7 Mei van 1910, in liet bijzonder bevel
steekt er niet in Ik neb hem nen n,. Volgens uwe verklaring is liet
keer gezien, maar t is genoeg voor aan vlaamsche beambten die Fransch ken
mijn leven. Al ben ik maar 'nen armen nen, niet toegelalen het Vlaamsch te gebrul
werkman, ik ben gewoon met treffe-1 ken in dienstzaken. Enkel mogen zij
lijker en verstandiger menschen om te
gaan.
Aanvaard,heeren van de Volksstem,
de beleefde groetenissen van
Jan Vwerkman.
van
die taal gebruik maken voor klachten,
rechtvaardigingen en allerlei verzoekschrif
ten van persoonlijkeu aard.
De eenige redelijke oplossing, Weledele
Heer Minister, is liet invoeren van liet
Vlaamsch als bestuurtaal in de Vlaamsche
gewesten, en als overgangsmaatregel, de
toepassing van artikel 23 der grondwet op
de bedienden, d. i. dus, de volkomene taal
vrijheid.
Die maatregel zou geene moeilijkheden
Verleden Zondag sloot het Koninklijk Too
neel en Letterkundig Gezelschap 't Land
van Riem, de reeks zijner jaarlijkscho ver-1 opleveren, indien liet hoofdbestuur behoor
tooningen met De Eenige en Voor iiet lijk was samengestelijd uit beambten die de
Diner. Het eerste, eene vlotte vertaling twee talen kennen.
van het Duitsche werk heeft de groote ver- Wij verilopen van Ued., dat U de beslis-
dienste, pakkende treffende tooneelen daar gi yan den Weledelen Heer Oud-Minister
te stellen, en eene, ik zou haast zeggen Helleputte, uitdrukkelijk in dien zin zult
verzameling karakters in het leven te verklaren dat, om het even voor welke
roepen die door hunne scherpe hoekige kon- akten, do Vlaamsche beambten de volkomene
trasten een brokje werkelijk hedendaagsch vrijheid van talen zullen bezitten,
familieleven voor oogen brengen. Tast het aanTulline vraBan wii Ued.dat alle
met al te diep, blijft het meer aan de opper -
vlakto voor
mijii nei meei d<m b0velen en dienstboeken, om het even tot
wat bijzonder liet eielkundig ht 3]le formulieren, vrij-
ontleden der karakters aangaat, daardoora__J
zelf bezit het de gaaf door elke'n stand te I ka^en; ^veetalig^en zijn,
kunnen verstaan en genoten te worden. Het Gelief, Weledele Hoer Minister,
gaat niet aan hier de spelers hun werk op de zekering te aanvaarden van onze oprec 1 e
ontleedbank te leggen. Toch dient met veel hoogachting
lof den naam genoemd en het spel geroemd
te worden van den heer J. Quintyn. Prachtig
heelde hij zijn rol uit, en was in mimiek,
gebaren en handeling, uitstekend. Hij bracht
ons voor enkele oogenblikken zijne meester
lijke scheppingen in aan Flarden
Verloden terug voor
Uit GENT, den 10n Maart 1912.
Weledele heer Renkiri
Minister van Koloniën.
Art. 3 dor Koloniale wet luidt als volgt
aan J-'larden L Hetebrnik der falen is vrij... Het wordt
'I gj6eij j mi geregeld door dekreten, zoodanig dat de
Vim L.erde heeft van den ondankbaren rol 8 8 Belgen en der Congoleezen zijn
van Robert een pereltjo gemaakt Zyn op- alleen vour de akten van
treden m 1= bedrijf en de slotscène van 2 =et ba=ar' ag en voor de gereclnehjke
bedrijf waren indrukwekkend, rlartwig, ge- R
speeld door den lieer Van Mossevelde, heeft Z A ien*
buitengewoon bevallen. Krachtige, afgeme-' Op dat gebied gemeten de Belgen in Con-
tene, streng- goedhartige taal en vlammen- goland eene gelijke bescherming als die hun
den ambtenaarsblik 'twas alles aanwezig, in Belgie verzekerd is. Met dat doel worden
De liefderol van Herbst genoot eene heel dekreten, uiterlijk binnen vijf jaren na de
goede vertolking dank aan den heer Van afkondiging van deze wet, uitgevaardigd.
Nuffel. Daar zil kunslenaarstemperament in Alle dekreten en verordeningen van alge-
en graag zien we hem in zulke rollen weer. meenen aard worden opgesteld en bekend ge-
Van de dames noemen we volgaarne met maakt, in de Fransche en in de \laamsche
lof Mevrouw De Somme. Speelde die kun- taal. Beide teksten zijn officiéél.
stenares hier. sinds lang mede nooit nog hadl Eerbiedig komen wo Ued. vragen liet uit-
ze een rol welke haar toeliet haar talent tot vaardigen der bedoolde decreten te bespoe-
volle waarde te laten komen. Nu kregen we dioen.
eener godvruchtige moeder leeren Die
zalige lessen prenten zich zoo diep in hun
verstand, dat zij er nooit meer worden uit-
gewischt.
Die deugd is voor de cliristene huisvrouw
vooral noodzakelijk op onze dagen omdat
de moeder, in onze eeuw van ongeloof, zich
zelve en de haren moet behouden voor de
besmetting van den twijfelgeest, soms zelfs
de onwetendheid der goddeloosheid moet
beschamen. Die deugd moet in de christelijke
huisvrouw voorbeeldig zijn, dat wil zeggen
zij moet van het goed voorbeeld vergezeld
zijn.
2. De twoede gronddeugd der christelijke
vrouw is de huiselijke ijver, eene deugd die
voortvloeit uit de liefde voor het huisgezin,
zich openbaart in eene teedere liefde voor
de leden van het gezin en in de toewijding
.1 alles wat hun heil betreft. De vrouw
moet haar huis beminnen als een heiligdom.
De vrouw die elders dan in den schoot van
haar huisgezin de vreemdo zoekt, verwaar
loost hare heiligste plichten, en in plaats van
genoegen dat zij in de comedie op of het hal
meent te vinden, zal zij slechts teleurslellin
gen en gewetensknagingen inoogsten.
Deze liefde van huiselijken lieerd, veron
derstelt de liefde tot allen, die van het gezin
deel maken Man, kinderen, dienstboden en
erklieden. Uit die liefde ontstaat de goed-
iid en gedienstigheid ten hunnen opzichte,
het verdragen hunner gebreken, de ijver voor
hun geestelijk welzijn, de zorg voor alles
wal hun lichamelijk onderhoud betreft, eene
heilige waakzaamheid, eene onvermoeibare
erkzaamheid. Het gansche huis ademt goedt
orde, zindelijkheid en blijdschap.
3. De derde gronddeugd der christelijke
huisvrouw is het geduld. Zij moet veel weten
verdragen van haren echtgenoot, kinderen
dienstboden, on ook van haar zelve, van
hare eigene inborst, van haar eigen hert
eet zij"te lijden zonder zich to beklagen
er een klein stuksken van en vragen begee-1
rig naar meer.
Mejuffer Bonefsky eene nieuwelinge in
Aalst heoft iedereen hekoord en betooverd,
Een mooi. prachtig mooi orgaan, staat ten
haren dienste, om het innigste, het liefste,
De uitwijking naar Kongo neemt toe voor
al uit de Vlaamsche provinciën.
Nochtans kennen de meeste beambten in
Kongo geen Nederlandsch.
Aan de grens, tijdens de eerste maand van
liet smartelijkste gevoel weer te geven, op I huu Verblijf, in hunne heirekkingen met
de zuiverste wijze. Haar slottooneel in 3d0 ambtenaars stuiten do Alaamsche uitwij^e-
bedrijf was diep aangrijpend overweldigend, lingen op allerlei moeilijkheden.
Een der beste speelsters welke hier reeds De tijd schijnt ons gekomen, om daaraan
optraden en van wie nog heel veel te ver-1 een einde te stellen. Hoe langer men dc
wachten valt. Mejuffer Daniels, wiens roem maatregelen verdaagt, hoe moeilijker
niet meer hoeft gemaakt, bewees als immer, worden,
eene uitgelezene artiste te zijn. Een bijzon- Bij deze gelegenheid vragen wij Ued. ins-
dcr woordje van hulde verdient jonge Ju^el'I gelijks
Theybaert, om haar mooi weergeven van l0n lst6j dat alle stukken en uitgaven
den rol van Grietje. |van Uw departement met al hunne bijlagen
Kortom wij betwijfelen sterk of De
Eenige wel ooit hetere vertolking beleefde
dan die van vorleden Zondag.
Wat het blijspel betrefteen pretentie-
tweetalig zouden zijn
ten 2,le, dat aan de Koloniale school te
Tervuren, eene Vlaamsche afdeeling zou
bestaan, en. de leerlingen aan die school
loos geestig spelletje dat vlug eni geestig I ZQuden verplicht worden, ten minste de twee
w erd gespeeld en zooniet overtollig, toch landslalon van België aan te leeren dat in
eens goed hartelijk lachen deed. Maar een Museum te Tervuren alle opschriften
blijspel gespeeld door den lieer Arys en Me-1 tweetalig zouden zijn
juffer Daniëls, wie lacht dau niet
Het muzikaal gedeelte onder do kundige
leiding van den heer Cammaert, voldeed al
gemeen. Het was in korte woorden een
mooi slot aan eene mooie tooneelfeestenreeks
dat ons voor volgend seizoen van 't Land
veel, heel veel goeds laat verwachten.
STRANDA.
Volgende brieven zijn aan de belangheb
bende ministers gezonden geworden
Uit GRNT, den 10u Maart 1912.
Weledele heer Ch. De Broqueville.
Minister van Spoorwegen.
Ued. heeft in de laatste tijden herhaalde
lijk blijk gegeven van uw ernstig verlangen,
een einde te zien stellen aan de overtredin
gen der Taalwetten, doch Uw goede wil
Burgemeester
Joz. VERSTRAETEN
te Sinaai.
Dr Phil. Germ.
August BORMS
te Antwerpen.
Ingenieur
wordt verijdeld door den onwil uwerbeamb
lenen de overtredingen gaan altijd voort,
en blijven ongestraft, net alsof Ued. geene
omzendbrieven aangaande het taalgebruik
uitgevaardigd had.
Het eenig- middel om aan dien toestand
een einde te stellen is, het inrichten van uw
departement van een dienst, die voor taak
zou hebben, de hand te houden aan de toe
passing der taalwetten, en voor te bereiden j Edmond FABRI
alle noodige of wenschelijke hervormingen.' e
Reeds bestaat iets indien zin, doch de
dienst waarvan kicesliezou moeten
len l*'c, onafhankelijk zijn.en op eigen
hand beslissingen kunnen nemen, straffen
voorstellen, enz.;
ten 2l'r, het recht bezitten de overtre
dingen op te sporenzonder te moeten
wachten op klachten, en kennis te nemen
van de vereischte stukken en bundels
ten 3Je, afgescheiden zijn van liet ver
talingsbureel en rechtstreeks in betrekking
komen met Ued.
Rekenende op een gunstig onthaal voor
onze vraag, betuigen wij Ued. do verzeke
ring onzer oprechte hoogachting.
ten 3llë, dat het laatste lid van Art.
zoo ruim mogelijk zou verklaard worden
ten 4d0, dat aan Vlaamsche uilgaven op
Koloniaal gebied, evenveel toelage zou ge
geven worden als aan Fransche.
We durven verhopen dat deze billijke ver
zoeken door Ued. zullen worden ingewilligd
Met de meeste hoogachting groeten wij
Ued.
Namens den Katholieken Oud-Hoogstu-
dentenbond van Oost-Vlaanderen
HET BESTUUR:
De Voorzitter,
Geneesheer
Isidoor BAU WENS,
te Aalst.
De OndervoorzitterDe Penningmeester
Geneesheer ^S^u*
Reimond SPELEERS RobertSTAN DAERT
te Gent. te Eekloo
Dc schrijvers,
Advokaat. Tandarts
Eug. BOSTEELS Hildw. VAN DER SPURT
te Aalst. te Gent.
De bestuurleden',
Advokaat
Maur. THIENPONT
te Oudenaarde.
Kandidaat-Notaris
Clemens HEIRMAN
te Sint-Niklaas,
Geneesheer
Alfred ELEWAUT
te Haasdonk.
Kalfsveesch
Spek
Ossenlever
Bouillon
Koeimelk
Geitenmelk
Zwitsersclien kaas
Boter
Ei
Eiwit
Dooier
Vet
Gezouten ahherdaan
Vloot of rog
Meivisch
Karpel
Gezouten haring
Kreeften
Oester»
Zalm
Tong
Paling
Mosselen
Tarwenbrood
Roggenbrood
Rijst
Boonen
Snijboonen
Erwten
Peën
Rapen
Aardappelen
Duivelsbrood (cham
pignons)
Sterk hier
Wijn
Suiker
eet zij van van pas te zwijgen en eene
stil-
2.65
1.28
3.05
Hechts sporen
0.66
0.69
5.00
0.65
2.60
3.05
1.99
0.00
5.02
3.83
3.74
3.49
3.11
2.93
2.13
2.09
1.91
2.00
1.80
1.08
1 22
1.00
4.50
3.92
3.66
0.31
0.20
0.33
0.66
0.08
00.15
8.00
71.14
15.60
8.00
8.60
38.00
83.00
43.50
83.00
16.00
12.25
19.26
12.10
23.00
10.96
7.18
16 00
12.25
30.05
9.00
28.00
29.00
41.00
42.00
43.00
44.00
5.50
11.00
4.52
4.50
4.00
0.00 geheel brandst»
ijgendheid zonder verbittering tegen de
uittartingen te stellen weet zij haar leed
aan den voet van het kruis neder to leggen
en de zachtmoedigheid van den lijdenden
Jezus na te volgen, dan zegeviert zij over
alles, dan overwint zij alle hinderpalen, dan
smaakt zij den vrede in het midden der stor
men. Zalig, zegt Jezus-Ghristus, zijn de
zachlmoedigen want zij zullen de aarde be
zitten. Zij zijn als de meesters van de gan
sche aarde, om de heerschappij die zij over
de harten uitoefenen. Heeft de H. Monica
het niet te danken aan haar geduld, vereenigd
met hare gebeden en tranen die zij vóór God
stortte, dat zij haren man Patricius, een
heiden, voor Jesus-Ghrislus won en dat zij,
na zestien jaar zuchtens haar zoon Augustinus
van zijne ongeregeldheden aftrok Niets in
het bekoorlijke der schoonheid, maar in het
geduld bestaat de macht van de christelijke
vrouw daarin ligt het gansche geheim van
hare kracht.
O christene vrouwen van Betgië, 't is bij
zonderlijk op u dat wij rekenen voor den toe-
'oraenden strijd. Beter dan iemand, verstaat
wat de Socialisten zullen doen, als zij
meester zijn.
Gij weet water van uwe kinderen zal ge
worden.
Gij zult mij antwoordden wij zijn maar
ranke vrouwen en wij hebben het stemrecht
niet.
Neen, gij lieht het stemrecht niet, maar
gij zijt de moeder, de zuster, do dochter, de
vrouwe van eenen kiezer en als er kwestie
is van den huiselijken heerd te verdedigen,
als er kwestie is van hare eer en hare teer
geliefd kinderen, als er kwestie is van haren
godsdienst, de vrouw is tot alle zelfopoffering
bekwaam.
En laat. het ons bekennen, wij mannen,
wij zijn zoo gelukkig van hun te gehoorza
men. en in ons binnenste, wij moeten het
dikwijls zeggen 't is maar als de vrouwe
meester is, natuurlijk in zaken die haar aan
gaan, dat alles wel gaat.
Men kan aan vele wederstaan, maar men
kan niet wederstaan aan de tranen eener
moeder, van eene echtgenoote.
Gij, christene vrouwen, ik weet "waartoe
gij bekwaam zijt
machtig maakt.
Indien 300 millioen inwoners van het
Engelsch Rijk de vrijheid van Godsdienst
verworven hebben, 'tis aan eene arme vrouw
dat zij het verschuld zijn.
Overtuigt dezen die n duubaar zijn van
het groot gevaar dat België bedreigt
Vernietigt en verbrandt de slechte gazet
ten en strooibriefjes die nu met den tijd van
de kiezing in uw huis zullen dringen.
En op den dag der kiezing zelfs, zult gij
aan uwen echtgenoot aan uwen broeder en
zoon zeggen
Vooraleer te stemmen gedenk uwe ziel
gedenk uwe vrijheidgedenk uwe kinderci\
het is uw herte dat u zoo
Uil GENT, den 10 Maart 1912.
Weledele heer Ch. de Broqueville
Minister van Spoorioegcn.
Met teleurstelling bobben de Vlamingen
Hebt gij wel eens gedacht welke groote
waarheid in de volgende spreuk besloten
ligt
De vrouw houwt het huis,
of breekt het in gruis
In andere woorden Zooals de
zoo is het huisgezin.
De christelijke huisvrouw moei, om hare
zending te volbrengen, in eenen meer dan
gewonen graad, eene drievoudige deugd be
zitten de godsvrucht, den huiselijken ijver
en het geduld.
1. Do eerste gronddeugd der christelijke
huisvrouw is de godsvrucht. Gelukkig de
kinderen, die, van hunne teedersle jaren, de
kennis genomen van de verklaring door Ued, I eerste beginselen dos geloofs uit den mond
Nuttige raadgevingen
over voedsel en lucht.
A.Voedsel
(7e VERVOLG).
Om de voedingsweerde der verschillende
eetwaren in 't zicht te geven, zullen wij de
meest verbruikte Qnder hen op eene tafel
neerschrijven, met aanduiding der hoeveel
beid stikstof en de brandbare produkten in
ieder van deze aanwezig.
In 100 deelen vindt men i
Stikstof brandstoffen
Namen der eelw. veelal onder in kool
vorm van eiwit, berekend.
Ossenvleesch 3.00 11.00
Schapenvleesch 2.83 40. O
Zooals wij met eenen enkelen oogslag be
merken kunnen, is uit deze tafel veelte
leeren, en geeft zij ons het middel aan de
hand om eene lieele reeks volksvooroor-
deelen uit te roeien.
Dat groot gedacht dat wij hadden over de
versterkende eigenschap van Bouillon, is er
al vooreerst door getemperd, vermits er om
zoo te zeggen geen eiwit in aanwezig ia.
Enkele genoesheeren wijten zijne schijnbare
versterkende eigenschappen aan de delfstof
fen toe, waarvan dit vleeschnat eeno kleine
hoeveelheid bevat. Als maagprikkelend mid
del wil men hebben, dat de Bouillon toch.
diensten zou bewijzen.
De eierdooiereters zullen ook wel ont
goocheld zijn hij het zien, wat zij verspillen
met den dooiër voor het eiwit le verkiezen.
Doch meer beoogen wij die tabel te doen
dienen, om den keus der eetwaren zoo te
regelen, dat zij zoo nauw mogelijk het dage
lijks geleden verlies herstellen. Bij voor
beeld. wilde men zich met roggenbrood al
leen voeden, dan zou men, om de noodige
20 grammen stikstof te verkrijgen, 1 3/4 lc.
brood moeten nutten. Om diezelfde hoeveel
heid stikstof middels aardappelen in te win
nen, zou men er over de 6 kilos moeten
nutten. Misschien bestaat er wel hier of daar
eene dienstwillige maag, oin die karrevracht
spijs te herbergen, maar zeer vermoedelijk
is 'het toch, dat men de maag vefmoeien zou,
met haar tevens eene bovenmatige hoeveel
heid kool (507 grammen middels roggen
brood en 660 grammen middels aardappelen)
te doen verwerken, wanneer wij gezien heb
ben dat de noodige kool, rond de 300, ten
hoogsten 400 grammen daags bedraagt.
Ofschoon zoo onontbeerlijk als vaste voe
dingsstoffen, hebben wij in deze verhande
ling van drank, om het 'waterverlies. te her
stellen, nog niet gesproken, om rede dat
water genoegzaam voor handen is. Wij be
velen echter aan, er wel op le letten, dit niet
overbodig in bier, en om zoo te zeggen niet
in sterke dranken te zoeken.
In deze korte en zeer onvolledige verhan
deling is er veel te leeren
Ten eerste Doet eenen behoorlijken keu9
tusschen de eetwaren. Om de maag geen nut
teloos werk te doen verrichten, kiest de
spijzen die liet meest voedingstoffen bevat
ten.
Ten tweede Maal goed uw eten in den
mond en doorkneed het wel met spceksol.
Dus geen speeksel verkwisten zooals de
tabakverbruikers maar al te dikwijls doen.
Ten derde Drink niet veel onder hel
eten. Deze hebben de beste spijsvertering di<
zeer weinig dranlcbij het eten gebruiken.
Ten vierde Bij lien die liet breed hebben
is de matigheid' ten zeerste aanbevolen om
den natuurlijken prikkel der maag le be
houden. Dit zet ons aan om een troostend
woord aan den werkman en den kleinen bur
ger toe te sturen
Aanschouwt de spijsta/el welke wij daar
komen te geven-, weegt eens wel wat or op
staat en gij zult al spoedig overtuigd zijn,
dat Gods voorzienigheid, al mort gij dan ook
al eens tegen het lot, u in niets vergoten
heeft.
Ziet gij niet dat het doorgaans de fijnste
en de lekkerste beetjes niet zijn, welke het
rijkst met voedingstof zijn begiftigd? Da
wijn moet voor het bier onderdoen, het wit-
tebrood kan tegen het roggenbrood niet op
wegen. Zalm en ahherdaan staan tot elkan
der als 2 tot 5. Suikerijen kosten bijna niets.
Ja meest al de koopelijkste eetwaren zijn
gunstigst ter voeding voorbeschikt.
En dan, alles is toch maar betrekkelijk;
brood smaakt eenen hongcrigen zoo lekker
als honing integendeel ziet men den lek
kerbek, tegen eene wel opgedischte tafel nog
scheeve gezichten trekken. Want ziet ge,
zijne smaaktepels zijn zoodanig verbasterd,
dat voor hem alle genot ophoudt voor
hoopen goud zou hij uwe kloeke gezond®
verteeringstuigen willen afkoopen. Zegd®
een Engelsche Cresus niet Ik gaf do helft
van mijn fortuin, zoo mijne maag een®
drooge korst brood verslinden wilde.» Neen,
alles wel ingezien, durven wij hesluiten, dat
de nederige werkman aan zijne tafel gezeten,
oneindig meer geniet, dan de rijke hij den
prachtigstern disch. -F.
