M. Petrus DAENS
Baron Karei de Bethune
T EEN EN 'T ANDER
De ramp ran den Titanic.
Een familiedrama te Nizza
ij
33 C3S- B X-, J&- X3)
Een antwoord aan
de Peupüe
In het aangenomen onderwijs
Een bloedbad te Milanen
Vreeselijk liefdedrama te Anderlecht
wederom openbaar geschandvlekt en verloochend
door een der hoofdmannen zijner partij,
Een revolverdrama
Achttiende jaargang n' 109
2 CENTIEMEN HET NUMMER
Donderdag 9 Klei 1912.
BÏS
ABONNEMENTEN:
Zes maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle postbureelen van het land.
EERSTE UITGAAF, 4 uren 's avonds. fgfr
TWEEDE UITGAAF, 7 uren 's avonds. <jjt
BUREELEN
728,
TE BRUSSEL
Steenweg van Waterloo, 728.
TE AALST
*3Kernstraat,
Telefoon 114
BestuurderJ. Van Nuffel-De Gendt.
AANKONDIGINGEN
KI. lank. (1 tot 4 kl. reg.) fr. 0 60
3* bladz. (de regel) Ir. 0.50
4* bladz. (de regel) fr. 0,30
Fimanc. aankon, (per regel) fr. 2,00
Reklamen (per regel) fr. 1,00
Gemengd nieuws (per regel) fr. 2,00
Recht, hers teil. (per regel) fr. 2,00
Overlijden (per regel) fr. 2,00
De Peuple, het rood blad van Brus
sel, heelt het weer op de klerikale op
voeders, en het begint
Het is een kenspreuk in schoolza-
Uen, dat om zich het recht van de
jeugd te onderwijzen, men moet be
ginnen met zelf een zekeren graad ge
leerdheid te bezitten, vastgesteld door
de bezitting van een diploma.
In België, onder het klerikaal stel
sel, schijnt deze hoofdwaarheid niet
'thuis te behooren.
En nu beginnen de statistieken, die
wij reeds honderd maal te lezen heb
ben gekregen.
In de aangenomen bewaarscholen
zijn er 323 onderwijzeressen op de 1009
of 32 per honderd niet gediplomeerd
in de lagere scholen zijn er 103 on
derwijzers op de 286 of 36 per hon
derd niet gediplomeerd en 1244 on
derwijzeressen op de 3135 of 40 ten
honderd in de scholen voor volwas
senen zijn er 2 onderwijzers op de 21,
of 15 per cent, en 12 onderwijzeres
sen op de 64 of 20 ten honderd onge
diplomeerd.
Dus 1685 op 4515 of 37 ten hon
derd ongediplomeerd en in het aange
nomen onderwijs.
In het aanneembaar onderwijs is
het getal ongediplomeerden kleiner,
wat zeer beteekenisvol is.
In de bewaarscholen zijn er 769
onderwijzeressen op de 2018 ongedi
plomeerd of 38 percent.
In de lagere scholen, 217 onderwij
zers op de 610 of 36 percent, en 876
onderwijzeressen op de 2302 of 38 per
cent.
In de adultenscholen, 47 onderwij
zers op 171 of 28 ten honderd, en 543
onderwijzeressen op de 2820 of 20 ten
honderd,-i)f een totaal van 2482 onge
diplomeerden op 7921 of 31 percent.
Op de 12436 onderwijzende kloos
terlingen zijn er 4137 zonder diploma.
In het aangenomen en aanneembaar
onderwijs zijn er ook wereldlijke on
derwijzers en onderwijzeressen, waar
van zeer weinigen ongediplomeerd zijn.
In de aangenomen scholen zijn er
908 wereldlijke onderwijzers waarvan
43 zonder diploma of 5 ten honderd
en 838 wereldlijke onderwijzeressen
waarvan 86 of 9 percent zonder di
ploma.
In het aanneembaar onderwijs zijn
er 643 wereldlijke onderwijzers waar
van 70 zonder diploma of 11 percent
en 86 wereldlijke onderwijzeressen op
de 838 of 10 percent zijn eveneens on
gediplomeerd.
Dat zijn de cijfers door het rood or
gaan opgegeven wij hebben ze niet
gecontroleerd, en willen veronderstel
len dat ze juist aan de officieële stuk
ken zijn ontleend.
Wat hebben wij daar op te antwoor
den? Ten eerste dit De wet, de Belgi
sche wet, onze wetgeving vraagt, en
heeft altijd gevraagd dat in de aange
nomens en aanneembare scholen min
stens de helft der leerkrachten zouden
gediplomeerd zijn. Wat doen de katho
lieken Zij zorgen niet enkel dat de
helft maar dat de twee derden van
hun personecd het noodig diploma
bezitten, zij doen dus veel, veel meer
dat hun door de wet werd opgelegd.
Dat is de hoofdzaak, en het is het ant
woord dat het gezeever der kartelbla
den in duigen slaat.
In dat zelfde vrij onderwijs zijn er
ook vele wereldlijken; en zooals ge
ziet, schier allen zijn gediplomeerd.
Enkelen zijn nog zonder diploma,
doch dit zijn zeer waarschijnlijk jonge
elementen, die gereed staan om het
noodige diploma, te veroveren.
Tusschen het geestelijk personeel
zijn er tamelijk veel ongediplomeerd.
Hoe komt dat Eerstens door de wet,
die nooit zulke verplichting heeft op
gelegd. Ten tweede door de noodza
kelijkheid. De vrije scholen kosten hoo
per. gelds aan do inrichters, en zij
beschikten niet altijd over het noodige
geld om gediplomeerde krachten aan
te werven, Nu echter, stelt de katho
lieke regeering een wetsontwerp voor,
waarbij al de leerkrachten, volstrekt
allen, moeten gediplomeerd zijn en
verduiveld I 't zijn diezelfde hard-
schreeuwers, die de schuld dragen dat
die noodzakelijke en prachtige wet
nog niet tot stand is gekomen.
Wij vinden ook best dat ieder on
derwijzer of onderwijzeres gediplo
meerd zij, maar wij zeggen daarom
niet dat een persoon zonder diploma,
absoluut, niet goed kan onderwijzen.
Het diploma is enkel in algemeenen
zin een waarborg. Doch.de steen, dien
de socialisten naar het hoofd der katho
lieken dachten te slingeren, komt als
een kassei op hun eigen hoofd te recht.
Kinderen onderwijzen, vraagt moeite
en kennis, en vereischt, volgens de
socialisten bekwaamheid en daarom
een diploma. Tot daar I Maar groote
menschep, onderwijzen vraagt nog
grootere bekwaamheid, grootere ken
nis, vollediger ontwikkeling, en dus
grooter diploma. En dit onderwijs aan
groote menschen wordt vooral gege
ven in de dagbladen. En nochtans, wij
kennen zoovele socialisten, die tot hun
12 it 13 jaar naar do sch.ool zijn ge
gaan, wij kennen er, die alles behalve
slimme leerlingen waren, en die eens
18 a 19 jaar geworden, zoo plots op
het gedacht kwamen, ook in de roade
bladen te schrijven, en de groote men
schen te onderwijzen en voor te lich
ten. Welnu, wij ook, wij hebben dat
totaal verkeerd gevonden; wij denken,
dat het diploma van bevoegdheid en
geleerdheid, nog veel meer noodig is
om groote menschen dan om kinderen
te onderwijzen.
Wij zijn dus t' akkoord met de Peu
ple, om te zeggen, dat het met het ge
schrijf der socialisten, uiterst ellendig
moet gesteld zijn, omdat 90 ten hon
derd der socialistische schrijvers het
diploma van onderwijs voor volwas
sene menschen niet zouden kunnen
behalen....
Voor de verbetering der
havens. In don loop der 40 laatste
jaren heeft Groot Bretagno voor de moderne
inrichting van zijne 20 voornaamste havens
het formidabel geheel van 2 milliard en half
uitgegeven.
België heeft in ^?n loop der 30 laatste
jaren voor de verbetering der Antwerpsche
haven 233 millioen uitgegeven en voor de
haven van Oostende, Gent en Brugge is in
de laatste 20 jaar 400 millioen uitgegeven.
Voor de Vereenigde Staten kennen wij de
cijfers niet, maar die zijn buitengewoon
groot. Brazilië heeft voor de moderne inrich
ting van de havens van Para, Pernambuco,
Bahia, Rio-Grande, sommen uitgegeven ten
beloope van 008 millioen. Argentijnen heeft
voor zijne haven van Buenos-Ayr es 200 mil
lioen uitgegeven en nu gaat Argentijnen die
haven vergrooten, en er eene uitgave voor
doen van 250 millioen.
Een zee-brief. Dat klinkt vies,
maar het bestaat. De Engelsche en Ameri-
kaansche schepen hebben een nieuw mede-
deelingsmiddel verzonnen en dat middel heb
ben zij gedoopt met den naam zee-brief.
De zee-brief wordt geschreven op een
telegramformuui door den reiziger, deze
geeft dit formuul af aan den telegrafist die
aan boord van 't schip in dienst is, deze tele
grafist zendt dan de nieuwstijding over met
den draadloozen telegraaf naar het schip dat
zich begeeft naar eene zeer dichtbij zijnde
haven. De telegrafist op dit laatste schip
schrijft dien brief dan op een gewoon post
papier, steekt hem in een briefomslag en
werpt hem zooals een gewonen brief in een
brievenbus.
Zoodoende komt de brief 12 a 16 dagen
vroegor toe.
Zulke brief kost 6 fr. 25 ctm. voor ten
hoogste 30 woorden. Al de woorden die er
bijkomen, kosten nog 25 centiemen per
woord meer. Voor onkosten van de post op
het vasteland vraagt men 65 centiemen.
Landbouwers, opgepast-
De buitenlieden zijn in zake van vooruitzicht
en samenwerking veel slimmer, veel klaar-
ziei.der geweest dan do stedelingen. Door de
opoffering der katholieken, zijn zij er in ge
lukt 1001 boerenbonden, 506 melkerijen en
568 raiffeisenkassen tot stand te brengen.
Weet ge wat het rood orgaan van Brussel
over die prachtige boereninstellingen zegt
De Belgen moeten voor de kartellisten stem
men om het land van dat ongediertte
verlossen.
Wat zegt ge vrienden van den huiten
Uwe boerenbonden, uwe melkerijen, uwe
raiffeisenkassen zijn bij de socialisten enkel
en alleen «ongediert» dat ze zullen uitroèien
als zij aan 't bewind komen.
Wacht tot Zondag 3 weken, we zullen de
lasteraars uit 't kartel eene buis geven dat
zij voor langen tijd er genoeg zullen van
hebben
Wat gs het liberalisme
Daarop antwoordde in December 1882 de
liberale Chronitpie zelf «Het liberalisme
van de meesten dezer 'lieeren bestaat enkel
en alleen in het papen vreten (a manger du
prêtre) en in het verschaffen van plaatskens
aan hunne bloedverwanten, vrienden en ken
nissen
Goed gesproken. De Brussel-
sche briefwisselaar van do Carillon libe
raal blad van Oostende, schrijft in dit blad
Moesten de ministers hebben toegestaan al
wat tijdens de bespreking der begrootingen
rraagd is voor loonsvermeerdering, er zou
eene jaarlijhsche uitgave bijkomen van
estig millioen Do Brusselsche briefwis
selaar lacht de kartéikomedianten ferm uit.
Ten strijde Nog 24 dagen blij
ven we van do kiezing. Allen gewerkt om
den goddeloozen vijand eene davering van
belang toe te dienen 1
Een priester gedood en vier andere perso
nen zwaar gewend.
Maandag avond bad te Milanen een vree-
selijk drama plaats. De Victor Emmanuel-
gaandorij was met wandelaars gevuld, toen
een persoon, die juist een koffiehuis kwam te
verlaten, naar een priester trad, die voorbij
ging, en rakelings drie revolverschoten op
hem loste. De priester stortte als neergeblik
semd ten gronde. Hij was op don slag ge
dood geworden.
De moordenaar schoot nog verscheidene
malen en twee mannen en twee vrouwen
vielen ook doodelijk getroffen ten gronde.
De gekwetsten werden in eene naburige
woning gebracht, waar men hen de eerste
zorgen toediende.
De moordenaar werd door de policie aan
gehouden.
Ondervraagd over de drijfveer zijner mis
daad, verklaarde bij op den priester gescho
ten te hebben, omdat de priesters volksbe
driegers zijn
Op de andere personen had bij geschoten,
om te trachten te ontsnappen.
De moordenaar weigerde verder zijn naam
over te geven, en alle opzoekingen om zijne
identiteit te ontdekken zijn vruchteloos ge
bleven. De schurk is opgesloten,
Het bloedig drama heeft te Milaan eene
diepe ontroering verwekt.
M. Daens had in een propagandanummer
de grootste beschuldiging geslingerd naar
den gekenden volksvriend Baron Lodcwijk de
Béthnne, 3en candidaat van den Katholieken
lijst,en hem verweten dathij zijne eigen partij
verraden had in de balloteering van 28
October 1911 en met den katholieken werk
manskring van Aelst gewerkt had voor een
liberaal
Op die schandelijke lastering is een open
baar protest gevolgd
Vele daensisten keurden luidop, de handel
wijze van P. Daens af, die aldus eenalomge-
konden volksvriend wilde besmeuren en be
vuilen.
Baron KAREL de BETHUNE, een der
hoofdmannen der daensisten zelfdie als
tweede candidaat hunner partij gekozen was
in de Gemeentekiezing te Aelst, stuurde een
openbaren brief, om de snoode handelwijze
van Pieler Daens,naar verdienste te bestem
pelen.
Dat protest verscheen in den Dageraad van
Zondag 5 Mei.
Baron KARËL de BETHTJNE schrijft
onder andere Ik moet bekennen
dat het herhalen van de be
schuldigingen van M. Daens
inde Volkswil eene LAFFE en
onbehendige daad is, gansch
onwaardig van iemand die
als Hoofdman eener partij wil
aanzien worden zulke han
delwijze zal alle eerlijke en
rechtzinnige lieden doen
WALGEN.
Ik hen gelukkig deze gelegenheid waar te
nemen om aan mijn broeder baron Lodewijk
De Belhune te verklaren... dat ik altijd aan
zijne zijde zal staan om zijne eer te wreken,
telkenmale dat men hem op eene onrecht-
Twee aaneengebonden lijken
uit de vaart opgehaald.
Maandag namiddag, vond men op den
oever der vaart van Charloroi, op het grond
gebied van Anderlecht, kleederen van een
kanonnier, identiteitspapieren met den naam
Jozef Goosens, oud 21 jaar, wonend Willem
Tollslraat, te St-Gillis, alsook vrouwen
kleederen.
De politie, een liefdedrama vermoedend,
deed tot peilingen overgaan. Een uur later
vischte men twee lijken op met een koord
aan elkander gebonden, datgene van gemel-
den soldaat en van een 19jarig meisje, Mej.
Louiza Cortvriendt, Sterckxstraat, te St-
Gillis.
Op de kamer dezer laatste vond men een
brief, waarin zij meldde zich te zullen zelf
moorden met haren minnaar omdat hare
ouders zich tegen haar huwelijk verzet
hadden.
De twee lijken werden naar het dooden-
huis van Anderlecht vervoerd.
vaardige wijze zal aanvallen het is voor mij
een broederlijke plicht aan denwelken ik niet
zal to kort blijven....»
't Is klaar
M. DAENS heeft een LAFFE daad begaanf
zijne handelwijze doet WALGEN;
hij is ONWAARDIG als hoofdman der
partij
Zoo spreekt Baron Karei de Bethune
Iedereen heeft er zijn goesting van
ledereen loopt er van weg
Victor Van der Schueren, van Ninove, die
1908 kandidaat was met P. Daens, heeft
hem met walg verlaten
Hector De Leersnyder, een der verstan
digste en geleerdste landbouwers van onze
streek, die ook in 1908 kandidaat was met
P. Daens. kon het niet moer uithouden hij
de Daensisten. Hij was er te eerlijk voor
Alfons Dumont van Erpe, hun genegen
tweede kandidaat komt in een aandoenlijk en
treffend manifest zijn afscheid van P. Daens
aan te kondigen.
Carblsier van Lede is er ook gaan loopen,
als eerlijk man.
Nu Baron Karei tie Bethune schandvlekt
thans openbaar P. Daens.
En gij, advokaat Ghysselinckx. man met
opvoeding, geleerdheid en deftigheid, gij, die
aan de daensisten uw gezag prijs hebt gege
ven, zijt op uwe beurt ook schandelijk ge
fopt door M. Daens en openbaar beleedigd.
Wat gaat gij doen
Al die heeren mogen met advokaat
Planckaert in koor herhalen 't Is het lot
van al die een Daens helpt en ondersteunt
van er van gefopt te worden. Dat is niet zeer
christelijk maar 't is echt Daens Men
hoort van niets meer bij de daenisten dan
van verraad, fopperij en ruzie
Waar zal dat eindigen Waar gaat dat
naartoe I
Akelige bijzonderheden.
Te Halifax (Now-Scliotland) is Maandag
de Minia toegekomen met zeventien
lijken aan boord, voortkomende van den
«Titanic»». Vplgens de verklaring van
dominee II. W. Cunningham, van Saint-
Georges, die de reis aan boord van de
Minia meemaakte, is maar een slacht
offer van de zeventien die opgevischt wer
den aan verdrinking bezweken. Al de anderen
zijn gestorven ten gevolge van de koude en
het doorstane lijden. Zij zouden maar bezwe
ken zijn, vier of vijf uren na het zinken van
den Titanic
Tusschen deze lijken bevindt zich dat van
M. Hays, voorzitter van den Canadian Great
Trunc Railway. -De beheerders van deze
spoorwegmaatschappij hebben het lijk, per
bijzonderen trein van Halifax naar Montreal
gezonden.
Het opzoeken van lijken wordt voortgezet.
De While Star Line hoeft de staatsstoom-
boot Montmagny tot dit einde gehuurd.
op de Anspachlaan te Brussel.
Maandag nacht, rond 12 1/2 ure, is een
drama gebeurd op de Anspachlaan, dat groote
opschudding heeft verwekt onder de nog
talrijke wandelaars.
Op den hoek der Bisschopstraat en der laan
kwam een koppel aangewandeld wanneer
een man op liet koppel afstapte en hevig
tegen de vrouw begon uit te vallen.
De man was de echtgenoote der vrouw,
die zich in gezelschap bevond van haren min
naar, een muzikant van het orkest in een
groot koffiehuis.
De echtgenoot zekere M. Engels wilde zijne
vrouw naar huis doen komen, zeggend dat
hun 3-jarig kindje ziek was en verweet de
vrouw dat ze zich moest schamen aan den
arm vau een schurk over den boulevard te
gaan. De minnaar der vrouw, een Braziliaan
achtte zich door die woorden beleedigd en
een revolver uithalend, schoot hij op den
echtgenoot.
Terwijl de vrouw op de vlucht ging, wier
pen zich voorbijgangers op den Braziliaan,
die nog driemaal zijn wapen afschoot zonder
evenwel iemand te treffen.
Een viertal agenten van policie waren op
het gerucht der losbrandingen toegesneld en
hadden groote moeite om den Braziliaan te
verdedigen tegen de toegeloopen menigte,
die hem wilde lynchen.
Men stopte den ellendeling in een auto-taxï
en bracht hem naar het politiebureel over.
Inmiddels werd het slachtoffer opgenomen
en in eene apotheek gedragen waar de eerste
zorgen werden toegediend. De kogel heeft
den man gëtroffen in den onderbuik en in het
St-Jans-gasthuis waarheen men den echtge
noot voerde, verklaarde men de wonde zeer
gevaarlijk.
De moordenaar is, zooals wij zegden, een
Braziliaan, Osivaldo Al..., geboren te Bahia,
in 1889. Ilij speelt in het orkest van een
groot koffiehuis, en had reeds wat zonder
linge avonturen gehad. Hij is ter beschikking
vau het gerecht opgeslotea.
Gisteren, Dinsdag, had te Nizza in zone'
derlinge omstandigheden een ijselijk familie
drama plaats.
Een 19jarig meisje, Mej. Maria Dher^,.
heeft haren vader, M. Gaston Dhers, 47^
jaar oud, doodelijk met revolverschoten ge
kwetst.
Het slachtoffer, leefde sinds een jaar van
zijne vrouw en dochter gescheiden.
Hij was te Nizza blijven wonen, terwijl da
vrouw met de dochter te Cannes ging wonen.
Daar hadden zij vernomen, dat M. Dhers
over hen lasterende geruchten had verspreid
en in gezelschap van eene vriendin, Mevrouw
Noël, kwamen zij naar Nizza om aan M.
Dhers uitleg te vragen. Alle drie waren met
revolvers gewapend. Zij wachtten M. Dhers
nabij zijne woning af en toen zij hem zagen
naderen, ging de dochter op hem af.
Vader Dhers bedreigde zijne dochter met
een wandelstok, waarop deze oumiddelijk
een revolverschot loste.
Alhoewel gekwetst, gelukte M. Dhers er
in zijne dochter te ontwapenen. Alsdan gaf
Mevrouw Noël haren revolver aan de doch^
ter en deze vuurde nog verscheidene malen
met de linkerhand.
Vader Dhers werd ditmaal doodelijk ga-,
troffen en stortte bewusteloos ten gronde.,
Hij werd in hopeloozen toestand naar een
neeskundig gesticht overgebracht.
De drie vrouwen zjjn aangehouden.