OeiOeiOei
BUITENLAND.
1
P$
MJ
'T EEN EN T ANDER
Conscience herdacht
Dg diefte van 2GQ.0C0 mark
Moorderijen in Turkys.
en in brand gestoken.
HetTitanic onderzoek
<5>
fed
Öj
m m
33 G- jO X-, .A. ID
Bestuurder J, Van Nuffel-De Gendt.
te Berlijn.
Een gemeentehuis belegerd
De misdaad van Ascq.
Achttiende jaargang n' t SO
2 CENTIEMEN HET NUMMER
ifrijïiag 23 Juni 19 i 2.
j'
ABONNEMENTEN'
Zes maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle postbureelen van het land.
EERSTE UITGAAF, 4 uren 's avonds.
TWEEDE UITGAAF, 7 uren 's avonds. «gj»
BUREELEN
TE BRUSSEL I TE AALST
f23, Steenweg van Waterloo, 728. I 9, Kericstraat, ©i
Telefoon 11.4
AANKONDIGINGEN J
KI. aank. (1 tot 4 kl. re?.) fr. 0.60
3* blaóz. (de regel) fr. 0.50
4* biadz. (de regel) fr. 0.30
Fina.no. aanton, (per regel) fr. 2,00
Relclamen (per regel) ff. 1.00
Gemengd nieuws (perregel) fr. 2 00
Recht, herstell. (per regel) fr. 2,03
Overlijden (per regel) fr. 2,03
Gisteren, stelden wij het weekblad
der Aalstersche' socialisten regelrecht
in tegenspraak met den bekenden anti
klerikalen hoogleeraar M. Paul Fre-
dericq van Gent.Wij meenen daardoor
de oppervlakkigheid van het schrijven
van den rooden persridder te hebben
bewezen. Vandaag gaan wij het slot
van het laatste artikel op de2" bladzijde
hier weergeven, onveranderd, dus tex-
tueël, om het naderhand te bespreken.
Roep maar niet te luidruchtig,
schrijft de Aelstersche socialist, dat
onze leiders opstokers, woelmakers
zijn, want de geschiedenis leert
ons dat alle omwentelingen,
zoowel die van 1872, als van 1830,
1848, 1870-71, niet veroorzaakt
werden door eenige mannen, maar
n wel dooi;de groote massa, door het
werkende volk Noem ons volk
x ook niet dieven, moordenaars,
i! schuimloopers, krapuul, want in
die zelfde omwentelingen van 1830,
1848 en 1870 werden de eigenlijke
n dieven, moordenaars,en ander niets-
doeners of kwaaddoeners, door dat
x zelfde volk welke gij zoo veracht,
geoordeeld en veroordeeld.
«Weestop uwe hoede klerikalen,
want er komt een dag dat alles zal
recht gaan en elk zijn recht zal beb-
hen.
Daarom roep ik u toe
Het wordt tijd dat gij ons geeft
wat ons toekomt 1
Het, wordt tijd, dat gij ons onze
x rechten verleent
Het wordt tijd dat gij rechtvaar-
dig handelt
Het wordt tijd dat gij ons eene
x rechtvaardige kieswet geeft met het
>i algemeen stemrecht, waardoor vee)
zal kunnen verbeterd worden.
Geeft gij ons het niet. Wee u dan,
x wee uwant ik sla niet in voor
x de woede des volks. En wanneer
x een volk woedend wordt, dan ge-
x beuren er droeve zaken met nood-
x lottige gevolgen
Bedenkt u dus,voor het te laat zij!
Dit artikel is onderteekend «Goliath»
en gedagteekend 19-G-12 het is ver
schenen in Rechten Vrijheid van
23 Juni 1912.Wij vragen aan" al dezen
die nog ietwat kennis hebben om
dubbelzinnige gezegdens te verstaan:
Is gansch dat slotartikel, geen onafge
broken oproep tot den oproer Bevat
het niet in zich bedreigingen, niet
enkel gericht tegen inrichtingen, maar
vooral tegen personen Wij geven dit
ter bedenking aan dezen die geroepen
zijn zulke misdadigheid te oordeelen
en te vonnissen.
Dit gezegd, gaan wij den stier bij
de horens vatten. Onze brave socialis
ten moeten.eens voor altijd, weten, dat
de tijd lang uit is, o, ja, al zoo schrik
kelijk lang, dat wij katholieken, nog
bang worden van bedreigingen... Niet
dal wij geen geloof hechten aan die be
dreigingen; want we kennen daarvooi
veel te goed de propere manieren van
sommige roode heethoofden, en ze
zullen ons toelaten hier nogmaals har
telijk te lachen met de roode propa
gandisten, die,in tijden van kiezingen,
ons willen wijsmaken dat zij zoo deltig
en zoo betamelijk zijn als gelijk wie,
dat ze enkel strijden voor gedachten
en alle geweid met verachting van zich
verwerpen. Herinnert gij u dat niet
meer,heeren socialisten? De kiezing is
nog niet lang voorhij, de zaken moeten
u bijgevolg nog frisoh in het geheuge;
staan... Gij zijt dus zinnens beestigke-
den te verkoopen, want, is het anders,
zegt ons dan wat deze woorden alle
maal beteekenen Weest op uwe
hoede, klerikalen Geeft gij het ons
niet. "Wee u dan, wee u... want ik sta
niet in voor de woede, des volks. En
wanneer een volk woedend wordt, dan
gebeuren er droeve zaken met noodlot
tige gevolgen. Bedenkt u dus, voor
het te laat zij
Ofwel zijn dit enkel groote woorden
die niets inhouden, en dan doet ge
niets dan groote onnoozelheid verkoo
pen, en de simpele snullen opjagen
ofwel meentge wat ge schrijft, en dan
gaan we met malkander nader spreken.
Wij hebben de gewoonte met opene
kaarten op tafel ie spelen, en daarom
zeggen wij u rechtuit en openhartig
Het zuiver algemeen stemrecht, dat
zooals gij het voorstaateene onrecht
vaardigheid is, en eene groote, dat
krijgt ge nietDe kieswet zal veran
deren, niet wanneer het u belieft, maar
wel wanneer de wettige meerderheid
van het volk daarover beslist... Zooals
ge ziet, we zijn klaar en duidelijk, kort
en bondig, zonder dubbelzinnigheid
en allergemakkelijkst om verstaan.
Nu verhopen wij van u hetzelfde, e:i
aangezien gij steeds zooals ge ten
minste zegt de waarheid in pacht
hebt, zoudt ge ons groot genoegen
doen, ons te willen zeggen Waarom
wij op onze hoede moéten zijn Waar
om dat gij schrijftWee u dan Wee
u dan Welke droeve en noodlottige
gevolgen er nu gaan komen En zegt
ons ook Gedenkt u dus, voor het te
iaat zij Wanneer is het tellaat
Het een plezier is 't andere weerd.
Wij hebben u reeds op afdoende
manier ons antwoord gegeven. Wij
verwachten op onze beurt, uwe
verstaanbare, duidelijke verklaringen.
Wat nu de kwestie van het puur en
simpel stemrecht betreft, wij houden
staan dat het alle man eene stem, eene
grove onrechtvaardigheid is.
Gij zegt het tegendeel. Dit kan een
kind van 7 jaar ook. Bij een «ja en
een neen blijven alle vraagstukken,
alle levensvragen onopgelost. Wij ver
zoeken u dan dringend eens dieper in
de zaak te gaan en ons niet enkel te
zeggen, maar bovendien te foewEJ-
asen5 dat het puur en simpel stem
recht rechtvaardig is. Eens dat gij dat
hebt gedaan, dan zullen wij verder
spreken... Ge ziet, we pakken den
stier bij d' horens, en we verlangen
niets meer en niets vuriger dan eene
omstandige, breede bespreking over
deze zaak.
5°) Dat de kiesomschrijvingen uiterst on
rechtvaardig zijn verdeeld; 6°) Dat de kie
zing niet geheim is, en wij zeggen, dat een
kiesrecht dat niet geheim is, geen kiesrecht
is,... Het kiesrecht in Frankrijk is dus zeer
onrcchtveerdig alles behalve schoon, wat
niet belet dat onze socialisten het eerste klas
vinden.... Daarentegen vragen zeer vele
Franschen de Belgische kieswetgeving.
Voor geen socialisten. In
den provincieraad van Brabant hebben zes
liberalen op een dertigtal, geweigerd te
stemmen voor een socialist. Zoo heeft gezel
Vinck in plaats van 56 enkel 50 stemmen
bekomen.
20 kinderen en 20 zonen.—
In Beieren, te Kiefersselsen heeft eene moe
der van 40 jaar, haar 20ste kind gekocht, en
het is haar 20*to zoon. De oudste zoon is
23 jaar .oud. Een feit dat bijzonder aan to
merken valt, al de kinderen zijn in leven.
Y^asineei* nogmaaSs wetge
vende kiezingen Het mandaat
van volksvertegenwoordiger duurt 4 jaar,
maar alle 2 jaar is het kiezing voor de helft
van 't land. Door de ontbinding, die de kie
zing heeft doen geschieden voor gansch het
land, zal de eene helft der kamerleden dit
maal maar voor 2 jaar gekozen zijn. Inder
daad in 1914 is-hetkamexkiezing inOost-Vl.,
in Henegouwen, in Luik en in Limburg. In
1916 is het in Brabant, in Antwerpen, in
West-VI., in Namen en in Luxemburg. In
Oost-Vlaanderen gaan wij van nu af het volk
inlichten, want we hebben de innige over
tuiging, dat, zoo wij het volk werkelijk kon
den doen verstaan hoe do zaken ineenzitten,
dat wij in onze provincie, al de zatels ver
overden zoowel inliet arrondissement Sint-
Niklaas als in het arrondissement Aalst.
Ze komen uit de BucEit ge-
valBen. Minister de Broquoville bezit
do bewijzen dat er te Luik eene revolution-
naire beweging op touw was gezet juist na
de kiezingen. De krachtdadige en ferme hou
ding der regeering heeft dit gedeelte van
ons land heel waarschijnlijk eene bloedige
omwenteling gespaard.
Do socialisten gebaren van niets te weten.
Nu, ze moeten niet denken dat ze met onnoo-
zelaars te doen hebben. Een dief die men
belet te stelen, zal zijn inzTfchten ook niet
bekennen.
We verstaan dus opperbest waarom de
socialisten uit de lucht schijnen te vallen.
Alls dagen wat nieuws.
Sommige bladert uit de hoofdstad houden er
eene specialiteit op na, steeds zooveel moge
lijk kwakkels in de openbare meening te
verspreiden. Zoo zegde over een paar dagen
een Brusselsch blad, dat Minister Michel
zijn ontslag- ging nemen. Voor de kiezing
was het Een minister voor veertien dagen
nu is liet, hij gaat er kortelings van onder.
Zoomin vóór als na do kiezing, zijn die bla
den goed ingelicht.
Minister Michel is er en blijft er.
KSis couf rater S De Peuple
zegt dal in Frankrijk de uitspraak der kie
zing, de uitspraak is van 't volk. Zoo Zie
dat wisten we niet.
Wij weten enkel dat in Frankrijk 1°) De
Senaat niet gekozen wordt door 't volk
2°) Dat op 100 mannen van 25 jaar, er enkel
36 op de kiezerslijsten staan, dus minstens
64 op 100 geen kiezer zijn 3°) Dat in
Frankrijk de officieële drukking op eene ge
weldige wijze bestaat 4°) Dat er geetie
evenredige vertegenwoordiging in voege is
AAA-
Provinciale Consciencefeesten te Gent
op 21 Juli 1912.
Nog eene maand scheidt ons van den
feestdag en reeds zonden 102 maatschappijen
van stad on buiten liunrte toetredingen in.
V.an nu af aan is het dus zeker dat de 21 Juli
weer een groote Vlaamsche dag zal zijn voor
de Arteveldestad. Aan de voorbereiding van
het programma wordt dapper doorgewerkt
en de bijzonderste nummers zijn reeds ge
reed. Het programma is bepaaldelijk vastge
steld
's Morgends 11 uur. Letterkundige Feest-
vergadenng in den Nederlandschen Schouw
burg.
's Namiddags 4 uur. Optocht der toege-
tredene maatschappijen.
s Namiddags 5 uurSt-Baafsplein. Ver
heerlijking van Conscience's beeld. Volks
liederen. Aanspraken.
's Avonds om 8 uur. Uitvoering van mar
mer beelden, de roerendste tafereelen uit
's schrijvers werken voorstellende mat toe
passelijke Oud-Vlaamsche liederen. Zooals
men ziet willen de inrichters iets prachtig
en groolsch en sparen dan ook geene moeite
om er toe te komen.
Het Comitoit doet dan ook eenen lcrach-
tigen oproep tot de maatschappijen van al
len aard en van alle denlcwijzens zoowel van
Gent als van gansch de provincie Oost-
Vlaanderen om talrijk aan de huldebetooging
deel te nemen. De kringen welke hij moge
lijke vergetelijkheid geene uitnoodiging zou
den hebben ontvangen worden verzocht zich
te wenden tot het Secretariaat, Spiegelstraat
20, waar zij do noodige inlichtingen zullen
verkrijgen.
Over de diefte van 260.000 mark, Dins
dag ten nadeele eener Berlijnsche bank
gepleegd, vernemen wij nog het volgende
De dief is eer. der bedienden, zekere
Bruning, en is spoorloos verdwenen. Geen,
tien minuten verliepen er, sinds het oogen-
blik, dat de diefstal gepleegd werd en liet
oogenblik dat de diefte ontdekt werd.
Evenals de andere inkasseerder der Bank.
moest Bruning alle morgenden naar de
Staatsbank geld gaan halen.
Zoo worden allo morgenden omstreeks
2 millioen van de Staatsbank naar do bijzon
dere bank overgebracht en s' avonds worden
de bedragen terug naar de Staatsbank ge
zonden, gewoonlijk brengen de inkasseerders
hunne bedragen bij den hoofdkassier.
Toen hij Dinsdag morgend zijne kas op
maakte bemerkte hij met ontsteltenis dat hij
260.000 mark te kort had.
Bijna terzelfdertijd kwam men met eene
boodschap voor Bruning. Deze werd niet
gevonden en zoo had men omniddelijk ver
moedens op hem.
Deze vermoedens werden weldra bewaar
heid want van twee portiers, die de wacht
hielden aan eene deur, langswaar alleen de
bestuurders der bank mogen uitgaan, vernam
men, dat Bruning hij hen gekomen was en
hen gezegd had, dat hij eene balangrijke
misrekening had en bij onverwijld naar de
Staatsbank moestom alles goed te brengen.
De portiers wilden hem beletten door te
gaan. doch hij zegde, dat bij zeer haastig
was en voor den naasten weg langs daar
kwam, waarop zij liem lieten gaan.
Van af dat oogenblik heeft men alle spoor
van Bruning verloren. Het onderzoek heeft
bewezen, dat de diefstal tot in de minste bij
zonderheden beraamd en rijp overlegd was.
Bruning had ten andere aan zijne oversten
een valsch adres opgegeven.
De bestolen bank heeft eene premie van
10,000 mark Uitgeloofd, voor hem die door
het geVen van inlichtingen den dader zal doen
ontdekken.
Do moorderijen nabij de Turksche-Bul-
gaarsche grens duren voort. In don omtrek
van Monastir, werden boeren, die zich naar
Lissolan begaven, door eene bende muiters
overvallen. Twee vrouwen, drie mannen
en een kind werden gedood.
Ondanks alle opzoekingen, kon men er
niet in gelukken de daders te ontdekken,
's Anderdaags werd nog een landbouwer ge
dood nabij Sleptché.
]J4aar het schijnt worden deze misdaden
gepleegd door de agenten van het Bulgaarsch
re volui ionnair komileit. om de hoeren te
straffen, over de hulp welke zij aan het
gouvernement verleenen, bij bet opsporen
der muitersbenden.
De boeren lichten op allerhande wijzen
het gouvernement in,om zich te wreken over
plunderingen waarvan zij van wego do roo
versbende te lijden Jiebben,
Nabij Nevroscop-Dospat zijn twoe Griek-
sclie rondreizende kooplieden ook vermoord
geworden. Daar ook werden de moordenaars
I niet terug gevonden.
Vandaar dwaalde de moordenaar door de
straten van Rijsel en Roubaix, en keerde
s' nachts naar zijne ouderlijke woning terug,
waar hij aangehouden werd.
Dinsdag morgend rond 10 ure, word do
jonge schurk naar Rijsel overgebracht waar
hij door den heer onderzoeksrechter Delalé,
onderhoord werd.
Op de vragen hem door den magistraat
gesteld verklaarde''Vanlieule, dat rond 4 ure
Louis Defratice niet meer wilde werken,
waardoor tusschen beiden twist ontstond.
Toen de ouderling zijne schoenen aandeed
heb ik hem met eene scliup, dio daar in mijn
hereik lag, eenen slag in den nek toege
bracht, waardoor hij voorover stuikte.
Ik ontnam hem zijn weekloon en ziende
dat hij geen teeken van leven gaf, besloot
ik hem in de kuip te werpen om alle spoor
te doen verdwijnen.
Dinsdag namiddag werd de moordenaar
naar Ascq gebracht om do misdaad samen
te stollen nauwelijks was zulks bekend o£
eene ontzaglijke menigte snelde toe, die den
moordenaar uitjouwde en gedurig riep
Ter dood
Hot rijtuig waarmede de ellendeling ver
voerd werd, verdween pijlsnel, doch een
aantal vrouwen volgden het al roepende, on
wierpen met steeneiy
In do stokerij heeft de ellendeling uitlog
egeven over den zoogezegden twist welko
zou ontstaan zijn tusschen hem en Defrance,
hetgeen door de magistraten niet wordt aan
genomen. Daarbij verklaarde hij dat de
ouderling ook dronken was en hem hevige
venvijtselen toebracht. Het was 5 ure toen
de moordenaar werd weggebracht.
Woensdag morgend om 8 uro werd het
slachtoffer ter aarde besteld.
Eene ontroerde menigte woonde do
droeve plechtigheid bij.
Eenige dagen geleden waren de inwoners
der gemeente Lettere, nabij Caslellamare de
Stabia (Italië), verwittigd geworden, dat er
nieuwe lasten gingen geheven worden.
Zulks verwekte groote misnoegdheid en
toen men gisteren de belastingbriefjes rond
droeg, trok eene groote menigte, bijna al de
inwoners van het dorp, naar het stadhuis.
Bij middel van steenen werden de ruiten
uitgeworpen, de deur werd verbrijzeld en
dan drongen de muiters binnen. Zij plunder
den er alles, scheurden alle papieren en
staken er ten slotte het vuur aan.
Eenige policieagenten waren onmachtig
het oproer to dempen of het vernielingswerk
te beletten. De pompiers werden ook belet
hun werk te doen en weldra stond heel het
gebouw in laaie vlam. Twee uren later bleof
er van heel het gemeentehuis nog slechts een
overgroote puiuhoop over.
Afdeelingen gendarmen zijn uit Castolla
mare en Napels naar Lellera getrokken om
er de orde te herstellen.
Aanhouding van den moordenaar.
Victor Vanlieule, de vermoedelijke moor
denaar van den ongelukkige Louis Defrance
werd Maandag nacht te Chéreng aangehou
den, op het oogenblik dat hij do woning
zijner ouders wilde binnensluipen.
Do kerel bood geenen tegenstand en werd
naar Lannoy overgebracht.
Onmiddellijk werd de bandiet door den
bevelhebber der gendarmerie ondervraagd,
aan wien hij volledige bekentenissen deed.
Hij verklaarde dat bij Zaterdag nacht
dronken was en niet weel om welke reden
hij den moord bedreven heeft, daar hij met
Defrance goed overeenkwam
Vanlieule vertelde verder dat hij don
Zondag rond 6 ure 's morgens dronken thuis
gekomen was ongoed geslapen bad en bij zijn
ontwaken zich zelfs niet meer herinnerde,
Het was maar in don namiddag, zoo ver
volgde hij, dat in de herberg van M. Maor-
tens, de misdaaad in de stokerij besproken
werd en hem toon weer alles te binnenkwam
Toen ik de gendarmen zag voorbijgaan om
den plichtigeop te zoeken, had ik het inzicht
mij gevangen te geven, doch ik djerf niet.
Ik begaf mij alsdan naar Forest, waar het
Voor do Titanic commissie te Londen,
werden door de vertegenwoordigers van de
bolatighebb'ende partijen, de pleidooien ge
houden. Voor den stokershond, trad M.
Adrian Roche op, die in verband met het
groot getal stokers bij de ramp omgekomen,
verschillende verbeteringen en waarborgen
voor de veiligheid voorstelde. Bij een derge
lijke ramp was altijd het edel beginsel van
de stokers geweest, allen te helpen, en aan
dio traditie zouden zij zich houden. Maar hoe
grooter de opofferingsgezindheid van de sto
kers was, hoe ineer men ook op 't dek zich
bezorgd toonen moest voor hunne veiligheid
te waken.
Do vertegenwoordiger van de derde klas
passagiers, M. Harbiiison, liet zich vrij scherp
uit over de houding van Ismay en den kapi
tein. Er mochten dan ook af geen afspraken,
gemaakt zijn omtrent de snelheid. In liet
feit, dat de kapitein het telegram, waarin
van ijs gesproken werd, aan Ismay gaf, zag
hij een duidelijk bewijs, dat de kapitein van
den directeur een aanwijzing hebben wilde,
over de snelheid van het schip of een goed
keuring hoopte te krijgen, om zijne vaart ta
mogen minderen, welke aanwijzing of goed
keuring intusschen niet volgde. Verder oor
deelde de vertegenwoordiger, dat het schip
niet met de noodige zorg bestuurd werd en
dat de verantwoordelijkheid daarvan hoofd
zakelijk rustle op hen, die voor het besturen
van het schip waren aangewezen. Ook over
de Board of Trade was de advocaat alles be
halve te spreken. De attorney generaal zou,
zeide hij, een moeilijke taak hebben om de
Board en de algemeene maatregelen door
haar voorgeschreven, te verdedigen.Want da
Board zag en hoorde wel wat er haperde en
waar de schuld lag, doch hij vond geen mid
del om handelend op te treden in 't algemeen
belang.
v/V*
Frankrij It
Schandalige behandeling. In de Pro
vence zijn een aantal menschen veroordeold,
omdat ze ter gelegenheid van het jaarfeest
van de maagd van Orleans de pauselijke
vlag hadden uitgestoken. In Frankrijk is
alles eersteklas, beweren de daensisten.
Ongeluk op eene schietplaats. In do
schietschool to Front-de-Mer is wegens het
slecht sluiten der kulas van een kanon
van 95, het schot langs achter afgegaan.
Drie artilleurs en een onderluitenant werden
ernstig gekwetst en aanstonds naar het
gasthuis gebracht.
De staking der zeelieden en de zeevaart.
De Fransche maatschappijen kunnen den
dienst van lange omvaart niet in stand hou
den, omdat de minister van zeewezen niet
wijkkermis was on waar ik mij geheel den j nog meer matrozen van de vloot kan wegne-
naclit vermaakt©. 1 men. Do post voor de verra landen eal dug
