03 Gulfieespsreusiio herdacht
'T
1
Eet vertrok van liet
SGËooiscliip L'Avenir
2—2s ^Gtt HES T _^-k_ 7r~5
TE AALST
Huldebefooging ingericht door
het Stadsbestuur van Aalst
Leven en werken van Conscience.
Causcieas3 en ö8
VlaamsGïie Beweging.
Oprssj.
Programma flsr Coascisncefeeslen
SEl?3
EENE MOORDENAARSFAMILIE
Achttiende jaargang nr IE2 2 CENTIEMEN HET NUMMER Vrijdag 22 JssSi S3I2.
J3L.»j£zi*inw fWraigjagTgnB±LH^urztB*T3znxT7mrvu if fc'i y zw i ihi ii— ihmmim <M-g'.aj,Bi«»nacg^MaBaat8aa^Ba!aajJLJUc^:c^.,jceaaap'g-?a^P^sECpf «»^^«wewna«eMne»MMa>aBamMnBaaawawwnwB»nMipenlMMBMnMMnnmEMBMBMPMM«aeneiaMMBenBiBK-a
ABONNEMENTEN:
Zes maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle postbureelen van het land.
EERSTE UITGAAF, 4 uren 's avonds. «ïf 4rj
TWEEDE UITGAAF, 7 uren 's avonds.
BUREELEN
TE ERSISSEÏ. I TE AfflLST
723, Eteenvjeg van Waterloo, 723. I Kertssrraat,
I Telefoon 114
BestuurderJ Van Nuf Iet-De Qendt.
AANKONDIGINGEN
KJ. aank. (1 tot 4 kl. reg.) fr. 0.60
3® blaöz. (de regel) Ir. 0.50
4* bladz. (de regel) fr. 0,30
Finaiic. aankon, (per regel) fr. 2,00
Reklamen (per regel) fr. 1.00
Gemengd niemvs (per regel) fr. 2.00
Recht, herstell. (per regel) fr. 2,00
Overlijden (per regel) fr. 2,00
Het Stadsbestuur van Aalst heeft
besloten een Consciencedag te houden,
en den honderdsten verjaardag der
geboorte van den grooten Viaamschen
volksschrijver, Hendrik Conscience,
met eene erkentelijke hulde te her
denken op Zondag 21 Juli 1912.
Een voorstel daaromtrent wierd in
den Gemeenteraad ingeleid door den
hoer Advokaat Bosteels, en onmidde-
1 ijk warm toegetreden door den heer
Burgemeester Gheeraerdts, on den
heer De Hert, Schepene van Onder
wijs en Schoone Kunsten.
Het Schepencollege besliste dan
zonder uitstel dat de stad zelf het
initiatief zou nemen van het inrichten
van een Consciencefeest, en op weini
gen tijd maakte het een degelijk pro
gramma klaar.
Hierover deden wij aan den heer
Burgemeester Gheeraerdts, en het
Schepencollege onze hartelijke en wel
verdiende gelukwenschen.
Zij kwijten aldus een plicht van va
derlandsliefde, en dankbaarheid jegens
den grooten vaderlander, Hendrik
Conscience, die zijn volk leerde lezen
en het Vlaamsche gevoel gewekt heeft.
Zij willen aldus aantoonen dat zij
zoowel als de groote steden, Brus
sel, Antwerpen en Gent, er aanhouden
dat de Vlaamsche Stad Aalst ook hare
plichlen tegenover de groote mannen
uit het verleden wil volbrengen, en
tevens de aankomende geslachten in
vaderlandsliefde en eigen grootheid
wil opleiden.
Zooals Duitschland vóór eenige ja
ren het honderdste verjaardag van hei
afsterven vierde van den grooten va-
deriandschen dichter Schiller, zoo ook
wil het Vlaamsche volk de dankbaar
heid der nageslachten toonen aan den
grooten schrijver die het uit den slaap
gewekt heeft.
Hendrik Conscience wierd geboren
te Antwerpen den 3"™ December 1812.
Zijn vader was een fransebman, maar
hij leerde de taal in de welke hij later
zou schrijven, uit den mond zijner
Vlaamsche moeder. Hij had in zijn
jeugd veel tegenspoed, leerde voor
onderwijzer, maar trad in 1831 in sol
datendienst gedurende den Belgischen
vrijheidsoorlog tegen Holland. Hij
streed onder andere in 1831 inden
slag van Leuven en werd er gewond.
Terug in het burgerlijk leven ge
keerd, legde hij zich toe op de letter
kunde, en trok weldra de aandacht
door eenige keurige tafereelen, toen
hij in 1837 zijn eerste boekdeel Het
Wonderjaar liet verschijnen. Het
■werk maakte veel ophef, want het was
de eerste roman die in het Vlaamsch
geschreven werd aan dezen kant der
grenzen van Noord-Nederland.
Weldra verschenen Phantazia
en de beroemde Leeuw van Vlaan
deren. Dan ging de reeks voort met
Jacob Van Artevelde, De Boe
renkrijg, Siska Van Rozemael,
Baas Ganzendonc.k, Moeder
liefde, n u Het IJzeren graf, enz...,
enz..., geschiedkundige romans, no
vellen, en volksvei halen uit het dage-
lijksche leven ontleend, tintelend van
gevoel en vernuft.
In 1881 verscheen de honderdste ro
man van Conscience, en die gebeurte
nis wierd met grooten luister gevierd.
Noord-Nederland vierde zelfs ineê met
't Vlaamschefhtnd, en uit Antwerpen
kwam een commissie, met den dichter
Jan Van Beers aan 't hoofd, die te
Brussel op het feest aan Conscience
aankondigde, dat de gemeenteraad
van Antwerpen besloten had voor hem
een standbeeld op te richten, en dat
het plein, waar het monument zou ver
rijzen, later Conscienceplein zou ge
noemd worden.
Nooit bijna gebeurde zulke eer in
zijn léven aan een mensch.
Conscience overleed te Brussel den
10 September 1SS3, en werd door zijn
volk oprecht koninklijk begraven.
Zijne werken werden herhaaldelijk
uitgegeven en zijn gelezen door groot
en klein, tot in de nederigste huisjes
van het Vlaamsche land zij werden
ook in vele talen vertaald.
Conscience was dus eer. beroemde
romanschrijver, maar daarenboven
was hij de ware groote levenswekker
van Vlaanderen, die het Vlaamsche
Nationaal gevoel heeft doen herboren
worden.
Vóór Conscience was er van een
Vlaamsche volk om zoo te zeggen
geen sprake meer. Onwetend, verdrukt
en krachteloos, scheen onze stam voor
eeuwig verloren, onze taal was ver
drukt, ons gevoel van eigenwaarde
bestond niet meer. Conscience heeft ons
uit dien doodslaap gewekt. Hij heeft ons
volk in houderde boekdeelen zijne ge
schiedenis doen kennen, het leeren
lezen, en zijn gevoel van stamtrots
gewekt. Hij schonk aan den landbou
wer, aan den werkman, het opbeuren
de boek dat na den afmattenden
lichamelijken arbeid de rust meer ver
aangenaamt en tot ontwikkeling,
denken en hooger genieten stemt.
In duizende woningen heeft Cons
cience de jeugd en de anderen liet
stille geluk leeren betrachten en bij
hen de liefde voor de volkstaal ge
kweekt en gesterkt.
Welaan dan, volk van Aelst, en
Vlamingen uit het omliggende, sluit u
aan bij de grootscbe buldebetooging
die ingericht wordt door het Vlaam
sche en verdienstvolle Stadsbestuur
van Aelst op Zondag 21 Juli.
Komt naar de feesten van Aelst,
bevlagt uwe huizen op 21 Juli, komt
uwen eerbied en dank betuigen voor
den grooten levenswekker en volks
schrijver van uw Vlaamsche Vader
land, en komt u zelf versterken in de
gevoelens van vaderlandsliefde, van
eigen kunstzin, stainhewustzijn en
nationale fierheid.
De Volksstem.
overheden, Nieuwstraat, Keizerlijke
Plaats. Korte en Lange Zoulstraat.
Na den optocht, ter Groote Markt,
uilvoeriug van Vsderlandscbe liederen
door de verzamelde schoolkinderen,
en muziekuitvoeringen.
Te 6 uren in de groote Feestzaal van
het Stadhuis, Feestredevoering over
Conscience door den E. P. Stkacke
S.J. doctor inGermaansche taalkunde,
leeraar in het St. Jozefscollege.
Te 9 uren, l?Bo"SifflïsSirag der
Groote Markt.
Concert door de Koninklijke Harmonie
Al Groeiend Bloeiend
Zanguitvoeringen,
Beiaardconoert,
Verheerlijking van het beeld van Conscience
De inwoners der stad worden uilge-
noodigd de huizen te bevlaggen.
De Secretaris, De Burgemeester,
Osc. Reyntens. M.-L.Gheeraerdts.
Te Aelst, op Zondag 21 Juli.
Juli 1S02
Vlaandren uit het grijs verleden,
Met uw zonen, kloek van leest,
Met uw burchten, met uw sleden
Rijst gij op vóór mijnen geest
Met uw tempels, met uw hallen,
Met uw gilden, wijd vermaard,
Wen de strijdklaroenen schallen,
Rond de Leeuwenvlag geschaard.
Vlaandren, wars van slavonbanden
Zie 'k uw zonen, voor hun recht,
Voor hun land hun bloed verpanden,
Helden worden in 't gevecht
'lc Zie hen, onverschrokken trotsen
Legerbenden ongeteld,
Had den vijand door hun lenodsen,
De geduchte, neergeveld.
Vlaandren, 'k hoor uw klókkenklanken,
Luide galmen over 't land
Laat ons God, den Heere danken,
Want gered is 't Vaderland
En de zusters en de vrouwen
Snellen 't leger te gemoet,
Dat haar blijheid en vertrouwen
Weerschonk door zijn heldenmoed.
Vlaandren uit liet grijs verleden,
Gij waart machtig, gij waart schoon!
Heil den Vlaming, die nog lieden
Zich met fierheid noemt uw zoon I
Richten wij, in onze strijden,
Onze blikken eiken dag
Op het Vlaandoren uit do tijden
Van den Guldensporenslag
11 Juli 1012.
CUT
iwl
Wereldtentoonstelling te
Antwerpen. Nog is de Gentsche
tentoonstelling niet aan gang of er wordt al
gesproken over eene tentoonstelling te Ant
werpen. Tot dit doel heeft gouwheer de
Baillet-Latour, den heer burgemeester van
Antwerpen bij hem uitgenoodigd. met ver
scheidene hooge personaliteiten, om den
datum van de tentoonstelling vast testellen.
De tentoonstelling is reeds in grondbegin
aangenomen, docli de plaatsing en het jaar
moeten nog worden vastgesteld.
©2 Saflk Ccostïfc er ual. In het
Staatsblad van 4 Juli 1912 staat duidelijk te
lezen dat M. Modest Terwagne, genéesheer,
beheerder is van de naatnlooze maatschap
pijdie te Brussel gevestigd is onder den
naam Hotel-Gure Chevron».
Dat zijn mannen die vuur en vlam spuwen
in schijn tegen de kapitalisten
Hoe kan het volk zich zoo laten foppen
Dat deert aangestipt. De
Bien Public ontving van ec-n zijner brief
wisselaars uit do Vereenigde Staten nieuws
over de Belgische slachtoffers van den
••Titanic»: «'Wanneerzoo lezen wij in het
j hij voegsel van 9 en 10 Juli de ontsnapten
's Namiddags. Groote Optocht der
leerlingen van al de scholen, bestaan- ut/
de binnen de stad, opgeluisterd door j De Mulder, Sap en Scheirlinck zïTbij'dên
zang en muziekuitvoeringen. Belgischen consul van Detroit, hun officieëlen
Vergadering en rangschikking tebesche™e1'' a™bocie"' hebl*m ziJ 1,11,1 S0"
3 ure namiddag op het Esplanadeplein.
De optocht zal geschieden langs de
volgende straten Statiestraat, Statie
plein, Albert-Liénartslraat, Vaartstraat
Molenstraat, Groote Markt, alwaar
plechtige schouwing door do slodelyke
schiedonis vertelt aan een heer dio ze niet
verstond. Onze Waalsche landgenootoo, die
heden klagen, dat het Vlaamsch gedeelte te
veel voorrechten geniet, 'weten heel zeker
niet dat men in geheel de Vereenigde Staten
geen 2 of 3 consuls vindt dio de 2 officieële
landstalen kennen. Nochtans de duizenden
Belgen die Detroit on omstreken bewoner*
zijn haast allen Vlamingen. Daarna komt
do geschiedenis van de droove lotgevallen
en de onmenschelijke behandeling onzer 3
landgenoten door theaterbestuurders,
tot slot deze woorden De Vlaamsche
kwestie en inzonder hare toepassing op con
sulair gebied is dus niet enkel kwestie van
gevoelen, ten minste zoo men daardoor niet
verslaat de gevoelens van rechtvaardigheid
en menschelijkheid.
Ja, en dan zegt men dat er geene Vlaam
sche grieven bestaan Hoe is 't toch moge
lijk?..
TentoonsteBling e?i prijs
kampen RSijverheidi en kc
feeidi 5e Gent, op Zondag 14 Juli
e. k. worden de Provinciale Tentoonstelling
e.n Prijskampen geopend, welke jaarlijks
door de Koninklijke Maatschappij Ter be
vordering van Nijverheid en Wetenschap
pen ten haren lokale, Poel 22, Gent,
worden ingericht. Om 10 uur heeft de plech
tige opening plaats en om 11 uur wordt do
toegang verleend aan het publiek.
De talrijke bijlredingen voor de tentoon
stelling, de menigvuldige mededingers in de
prijskampen, de goede zorgen welke hot
ter.toonstelliiigskomitoit aan de inrichtin.
besteedt,zullen krachtig medewerken om den
gewenschten uitslag te bekomen en den
goeden faam in eere to houden.
Eenieder moet hot zich ten plichle rekenen
de inrichters te steunen in dat heerlijk
streven Ontwikkeling van den vakman
Door een bezoek zult gij bewijs leveren dat
gij de werkingen der voornoemde Maatschap
pij goedkeurt.
De Tentoonstelling is open van 14 Juli tot
en met 29 Juli, alle dagen van 10 lot 1 uur
's morgens en van 3 tot 6 uur 's avowds.
Woensdag namiddag rond 3 uren, had er
op den Mechelschen Steenweg ter hoogte
van het huis 283, eon ijselijk voorval plaats.
Op het oogenhlikdftt.de tram tusschende La-
morinière en Boomgaardslraten in volle snel
heid in de richting van Berchem reed, wierp
een manspersoon zich onder het rijtuig. De
wattman die zijne tegenwoordigheid van
geest niet verloor, remde terstond, zoodat de
ongelukkige slechts eenige meters ver werd
medegesleurd. I)e twee boenen werden hem
afgewrongen en het hoofd gepletterd. Men
was verplicht het tramrijtuig met eene krik
ou te lichten, om het lijk eronder weg te
halen, dat in eenen zak werd geborgen en
naar de woning van den geneesheer Geule
mans werd gebracht, die de dood bestatigde.
In de zakken van het lijk vond men eene
werkmanskaart van de trammaatschappij,op
naam van Henri Gr., paswerker, wonende
Bar meistraat, te Berchem. Do heer adjunct
opziener Bailly stelde een onderzoek in en
vernam dat do ongelukkige 33 jaar oud was,
en sedert eenigen tijd van zijne vrouw ge
scheiden leeft.
De wanhopige begaf zich aan den drank
over en mishandelde alsdan zijne vrouw, die
hem verliet om met hare twee kinderen naar
Borgerhout te gaan wonen.
De vrouw is het lijk in het doodenhuis d6r
Korte DiiKstraat gaan herkennen. De watt
man verklaarde aan den policieofficier dat hij
een persoon op liet voedpad der Warande
zag staan, dio zich hij de aankomst van don
train eronder wierp.
Zes jaar geleden, werd eene jonge meid,
Mej. Jahn. lt> Rudolstadt, vermoord gevon
den. De moordenaar werd nooit ontdekt.
Verleden week, werd nu in dezelfde stad
een rentenier, Heinrich Wagner, ook ver
moord. De man was verwurgd geworden.
Het onderzoek door bet gerecht gedaan,
leidde weldra lol de aanhouding van zijn
broeder, Willem Wagner, van zijne zuster
en dezer echtgenoot.
Men weet nu ook, dat do moordenaar van
Mej. Jahn niemand anders was dan Willem
Wagner. Zijn broeder Hondrik had de waar
heid vernomen en gedreigd de zaak te zullen
aan liet licht brengen, doch de moordenaar
gelukte erin, zijn broeder voor zinneloos te
doen doorgaan en hem in een gesticht te doen
plaatsen.
Dezer dagen nu kwam Hondrik Wagner
als genezen naar huis terug. Hij bedreigde
wederom Willem Wagner de zaak le zullen
verklikken en daarop besloten Willem Wag
ner, zijne zuster en zijn schoonbroeder, den
gevaarlijken getuige uit den weg te ruimen,
om tevens zi'r,i fortuin te bemachtigen. Hen
drik Wagr,er werd dus 's nachts in zijn bed
overvallen en verwurgd, waarna de moorde
naars liet lijk derwijze schikten, dat alles
aai> eene lage moord moest doen gelooven.
Het gerecht kwam echter achter de zaak
en do moordenaars werden aangehouden,
Woensdag, kort na 10 ure 's morgends ia
het Belgisch schoolschip L'Avenir uil
Antwerpen vertrokken naar Frederikstadt,
waar het eene lading hout gaat laden vooi
Australië.
Het zeilschip was binst den naclit van dq
Kempische dok naar de sluis van Kattendijlc-
dok gesleept geworden en was nu voor zijn
vertrek geheel bevlagd.
Aan de vertrekplaats bevond zich eena
buitengewone menigte, meestal ouders en
familieleden van de vertrekkende cadetten
en scheepsofficieren. Zoo groot was do toe*
loop vau volk, dat eene bijzondere policie-
macht moest ingericht worden.
Daar waren ook vele overheidspersonen
aanwezig .- deHH. Stevens, algemeene be
stuurder bij het ministerie van nijverheid,
Cogels, eere-gouverneur en voorzitter van
den beheerraad van de Association Mari
time Beige de Kerchove d'Exaerde, gou
verneur van Oost-Vlaanderen, graaf Oscar
Legrelle, Lecomte, algemeene opzichter van
de Belgische schoolschepen, Corty, voorzit
ter van de koonhandelskamer, Schwenn,
Scheidt en Aerts, leden van den beheerraad
van het Schoolschip, Guvelier, Waterschout,
Dr De Decker, enz.
Kapitein Jacobs, en de nieuwe kapitein
Gornelie, waren zeer omringd, alsmede de
eerste officier, M. De Meulemeesier.
Eenige hartelijke woorden werden tot hen
gericht, alsmede eene gelukkige en voor
spoedige reis toegewenscht.
Het vertrek was waarlijk aandoenlijk.
Veel werd er geweend en hartstochtelijk
gezoend.
Toen de «L'Avenir» de Kattendijkdoksluid
uitvaarde, klonk het uit den mond der cadet
ten tot driemaal toe Leve België In
vollen stroom werd die kreet nog eens her
haald. Men wuifde met de pelten, een laatste
groet werd gegeven met do Belgische vlag,
terwijl van op de kaai met hoeden en zak
doeken gewuifd werd.
Langzaam verdween de L'Avenir uil
het zicht, getoogd door do sleepboot Presi
dent De Leeuw die het naar zijne bestem
ming zal brengen. Zonder tegenslagen, zal
het aldaar binneil vier dagen toekomen.
Zooals wij reeds gemeld hebben, zijn er 35
cadetten aanboord.
47® VERVOLG.
Bezoek aan Het Vatikaan.
Verlaten wij nu de Sixtina Kapel en zetten
wij ons bezoek voort. Wij ontmoetten voor
eerst de Sala Rsgia of Koninklijke zaal. Zij
heeft 34 meters en half breedte en is 34
meters en half lang.
Zij dient gewoonlijk lot ontvangstzaal ep
is versierd met gips en eenen vloer van veel
kleurige marmers. De mozaieken verbeelden
den zeeslag van Lepante, de verheffing van
Alexander III tot Paus, de vreugdevolle
terugkomst vad Gregorius XI uit Avignon
en den S. Bartholomeusnacht.
Daarna komen wij in de capella Paulina,
onder Paus Paulus Hl gebouwd en waar
twee merkweerdige en groote muurschil
deringen van Michel Angelo, te zien zijn.
liet is hier, dat den eersten Zondag van
den advent, bet veertig uren gebed gedaan
wordt aan het II. Sakrament.
Dan komen wij in de Sala Ducala of Her
togenzaal, van daar in de Sala Pia. Hier
bewonderen wij hedendaagscke schilderstuk
ken der onder Pius IX en Leo XIII heilig
gelukzalig verklaarden zooalsden
Gelukzaligen Benediclus van Urbini de
martelaars van Japonie de martelaren van
Gorkum den Gelukzaligen Gerardus
Majella Joannes de la Salie.
In eene nevengaan de plaats ziet men het
pronkjuweel van den Slaafschen meester
Majetko de Verlosser van Weenen, in 1683
door Jan Sobieski, door den schilder aan
Z. II. Leo XIII geschonken en waarvan de
lijst alléén 50.000 fr. heeft gekost.
Men doorgaat doze zaal en men komt aan
de Sala de ITmraacula Concepzione. Da
schilder Rodeth bracht hier op aanvraag van
Pius IX op de muren in fresco: de bespreking
van het Geloofspunt der Onbevlekte Ontvan
genis 2. de plechtige uitroeping hiervan in
de S. Pieterskerk 3. de kroning der Madona
in S. Pieterskapel4. do H. Kerk die al do
volkeren d*'r aarde onderwijst.
In het midden dezer zaal liggen in eene
prachtige kast onder glas, (in 1878 door dt
fransche priesters aan Zijne Heiligheid go-
schonken) alle aden en handschriften dei
