Een ongelukkige dag
DAGBLAD
Pralen zijn Qeen oorden,
hesren socialisten
'T EEN EN 'T ANDER
Aan onze politieke vrienden.
Congres van list Oavidsfonds
Een familiedrama te Vise
03 afgevallen priester
Fonteyne in de Kamer
Donderdag 8 Augusti 191 Si
BestuurderJ. Van Nuff'el-De Genót.
Aohftiende jaargang nr 189
EEN HELD
te Antwerpen.
2 CENTIEMEN HET NUMMER
BUREELEN
TE BRUSSEL I TE AALST
723, Steenweg van Waterloo, 728. I 9, Kerkstraat,
Telefoon 114
AANKONDIGINGEN
KI. aank. (I tot 4 kl. reg.) fr. 0.60
3* bladz. (de regel) Ir. 0 30
4® bladz. (de regel) fr. 0,30
Financ. aankon, (per regel) fr. 2,00
Reklamen (per regel) fr. 1,00
Gemengd nieuws (per regel) fr. 2,00
Recht, herstell. (per regel) fr. 2,00
Overlijden (per regel) fr. 2,00
ABONNEMENTEN!
Zes maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle postbureeien van het land.
EERSTE UITGAAF, 4 uren 's avonds.
TWEEDE UITGAAF, 7 uren 's avonds.
Gezellen Huysmans, Destrée en An-
seele hebben gesproken te Gent tot
voorbereiding van de algemeene werk
staking. De socialisten spreken wel
van 2000 aanwezigen; maar dit is
heel weinig als we dit cijfer vergelij
ken bij de 20,000 de 30.0U0 aanwezi
gen op hunne openluchtmeetingen vóór
de kiezing. En ondanks dit behaalden
ze nooit grooter buis als op 2 Juni
1912. Die zoogezegde 2000 aanwezi
gen laten ons dus uiterst kalm. Als ge
daar af rekent, de menschen die om
de bete broods gedwongen zijn, op te
komen,, zuil ge tot een zeer beperkt
getal komen.
Doch het getal geeft er niet aan.
We gaan metnen vluchtigen blik over-
blik overschouwen wat er daar is ver
teld geworden.
Heer Huysmans kwam eerst aan
't woord. Hij vertelde eerst dat de so
cialisten in Holland en in Hongarië
ook streden voor zuiver algemeen stem
recht, maar het ook niet konden be
komen. Voor Holland had hij er kun
nen bijvoegen dat de liberalen, om hun
bondgenootschap met de socialisten,
door de Rotterdammers ferm aan de
deur zijn gewalst.
Daarna geeft hij duchtig af op M. de
Rroqueville omdat hij van 1895 tot
1899 niets heeft gezegd in de Kamer,
in andere woorden, omdat hij in de
Kamer niet lag te zeeveren.
Verre van een gebrek te zijn, zullen
de Belgen dit bij M. de Broqueville
eerder als eene hoedanigheid aanreke
nen. Het ware te wensehen dat vooral
de uiterste linkerzij wat meer het voor
beeld van M. de Broqueville mochte
volgen.
Hij weet te melden dat M. de Bro
queville over jaren tegen de voorstel
len tot loonsvermeerdering heeft ge
stemd. Maar hij wacht zich wel te
zeggen waarom kamerlid de Broque
ville zoo te werk ging En dit is kos
telijk
Het zijn de Bertrand's, de Ansee-
le's, de Pepin's, de Vandervelde's, de
Destrée's, die de slechte toestanden
onzer spoorwegarbeiders hébben doen
hervormen.
Dat is eerder gezegd als bewezen.
De soeialisten hadden niets in het be
stuur van 't spoorwezen te zeggen
hoe kunnen zij dan zoo belachelijk
zijn, een andermans pluimen op den
hoed te willen steken. De spoorwegar
beiders hebben hunne lotsverbetering
te danken aan de katholieke regeerin
gen die elkander beurtelings hebben
opgevolgd doch het meest zijn ze
verschuldigd aan de heeren Helleputte
en de Broqueville.
M. Huysmans spreekt, natuurlijk
over de kiesomkooperij. Hij had in
den gemeenteraad van Brussel voorge
steld, zegt hij, de loonen der werklie
te verhoogen, doch had op vraag van
M. Max geantwoord dat die verhoo
gingen maar na de kiezing moesten
toegestaan worden.
M. Huysmans zoekt hier den fijne te
spelen, maar hij is er nog niet half.
Hadde Huysmans waarlijk zoo extra-
kiesch willen zijn, dan had bij met
zijne voorstellen niet moeten afkomen
vóór de kiezing maar na de kiezing.
Daarbij zijn collega Bertrand van
Schaarbeek kan hem in die zaken vele
lessen geven.
Na gezegd te hebben dat de socia
listen niet op de liberalen moeten
rekenen maar enkel op hun eigen zelf,
eindigt hij met de volgende woorden
De Gentsche socialisten beloven
weinig maar geven veel. Welnu ik
vraag u hetzelfde te doen zoo weinig
mogelijk volzinnen, frazen en woor
den, maar daden.
't Is curieus in 't begin van zijn
rede, spot hij met M. jle Broqueville
omdat deze niet veel zegde, hoewel hij
ongelooflijk veel werk heeft afgelegd.
Nu raadt hij zijn snullen aan, hetzelfde
te doen als M. de Broqueville weinig
woorden geven,, maar veel daden.
Kan een mensch zich al leel-ijker in
den pot dooven
Als tweede spreker trad Heer Bes
tree op. Volgens het verslag dat wij
hier voor ons hebben, heeft bij niets
wetenswaardig gezegd; dat de socialis-
op 30 Juni een congres hebben gehad,
dat de katholieken aan de bedreigin
gen niet zullen toegeven, dat zijn zaken
die wij van over lang reeds wisten.
Het slotwoord was aan heer An-
seele. Hij sprak van 20.000 stakers
te Gent Als 't waar is, zegt Thomas.
De 20.000 man zullen elk 50 fr. spa
ren, voegde hij er hij, dat maakt een
millioen. En als we dat hebben dan
winnen we.
De simpele socialistische toehoorders
snapten dat weeral gelijk zij overi
gens alles binnenslikken wat hun door
hunne menners worden opgestoofd.
Voor bet overige leverde de meeting
niets bijzonders op. De kopstukken
voerden bet woord, gelijk altijd de
eenvoudigen mochten toejuichen, ook
gelijk altijd en na de meeting gingen
de kopstukken heel waarschijnlijk een
puike souper binnen spelen terwijl de
gewone menschen zich met boterham
men of met patatten mochten tevreden
stellen.
Sommige eenvoudige socialisten
zullen thuis hun hart hebben zitten op
vreten van haat en machtelooze razer
nij de kopstukken zullen bij het klin
ken der roomers gegekscheerd hebben
en mogelijk uitgeroepen hebben We
hebben ze weeral aan 't lijntje.
Zoo laten dartele vischjes zich van
gen aan een stuksken brood of een
pier, terwijl do vangers naderhand den
opgestreken buit smakelijk oppeuze
len.
Lezers, spreekt rechtzinnig, is het
zoo niet Welnu, op tijd en stond zegt
dat op uwe beurt aan vrienden en
kennissen.
BSscjen jae*esi Paws. Het was
Zondag, vierden Augustus, negen jaren ge
leden, dat Z. H. Pius X den H. Stoel besto
gen heeft.
Te dezer gelegenheid wijden de dagbladen
van Rome lofsprekende artikels aan den
opvolger van Z. H. Leo XIII.
Zelfs de anti-katholieke Tribuna huldigt
de hoedanigheden van het huidig Opperhoofd
der Kerk, zeggende dat Hij een pausschap
van godsdienstige herstelling voert.
De katholieke bladen van bunnen kant,
sommen de merkwaardigste daden uit dat
negenjarig Kerkbestuur op.
Do Observcitore Romano zegt, dat deze
negen jaren grootelrjks de gevoeleris van
erkentelijkheid en teederheid verhoogd heb
ben, welke de geloovigen bij de kiezing van
den Paus bezielden, om reden der smarten
welke de H. Vader ontmoet en der weldaden
die Hij aan do Kerk bewezen heeft.
Leve de Paus
Vlaamsch in de Spoorwe-
S^n. Te Brussel, Aarlen, Charleroi,
Gent, Luik, Bergen, Namen en Doornik
worden van 1 October tot 1 Juni 1913 koste
loos vlaamsche leergangen ingericht ten
voordeele van de spoorwegagenten.
De menschen vragen en
z'hebben gelijk. He groote kwes
tie in de Vlaanderen is nu de uitbreiding
onzer binnenlandsche gemeenschapwegen.
De nijverheid vraagt zulks en daarom, moet
het zooveel mogelijk worden toegestaan.
St-Niklaas vraagt eene verbinding met de
Schelde. Roesselaere dringt aan om eene
vaart te hebben met Brugge. Ronse
vraagt de bevaarbaarmaking van de Rlios-
nerivier.
Eecloo vraagt om den Burggravenstroom
torug bevaarbaar te maken.
Dat zou Eecloo, Waarschoot, Lembeko,
Sleidinge, Cluysen en Ertvelde verbinden
met de vaart van Terneuzeu en den kortsten
weg zijn naar Gent. Bovendien zou dit mede
helpen aau het draaineeren der akkers en
aan de meerdere gezondmaking dier streken.
Maldeghem vraagt het bevaarmaken van
de vaart van Schipdonk van af Balgerhoeke
naar Damme. Men zou de rivier Eede, zeer
goedkoop kunnen bevaarbaar maken.
Sm de Kamei1. Nog eenige dagen
en de buitengewone zittijd is afgeloopen.
'In plaats van enkele dagen heeft hij weken
geduurd. En wat uitslag heeft het gegeven
Niets, de linkschen hebben zich zelve meest
gefopt
Een BsSaaggeest. Dat is de Ant-
werpsche liberale briefwisselaar Mare Gré-
goire. Nu weet hij te vertellen dat kamerlid
Franclc reeds op loer ligt om M. Jar: De Vos
als burgemeester op te volgen, daar deze niet
opgewassen is voor zijne taak.
M. De Vos zal bij 't lezen dier woorden
maar zuui' opkijken.
FSooseveBi, Wilson en Taf S.
Dat zijn de groote favori's voor de plaats van
president der Veveenigde Staten. Taft als
kandidaat der republikeinsche partij, Wilson
als man der radikale en Roosevelt als scheur
maker.
't Is voorwaar moeilijk te zeggen wie de
bovenhand zal halen in dien reuzen veld
tocht die gaat beginnen.
Dood en begraven. Priester
Flouret is reeds begraven. De ongelukkige
was nog maar 32 jaar oud. Hij is werkelijk
een martelaar, gevallen voor het geloof.
Bedevaart naar O, L. Vrouw
wan Lourdes van 27 Oogst tot den
4 September. Een trein zal op 26 Oogst
vertrekken met een dag oponthoud te Pa-
rijs-Montmarlre. Fransche sermoenen
door E.E, P.P. De Harveng, Godschalck.
Vlaamsche sermoenen door E. P. De Groote.
Nadere inlichtingen te verkrijgen bij
E. H. Parqt, La Louvière.
Te Gent» Zondag hielden de Gent
sche katholieken feest. Op het banket van
1400 deelnemers, hebben de heeren ministers
Carton de Wiart en Van do Vijvers gespro
ken.
Goed gesproken. De liberale
senator M. Vandewalle van Antwerpen, heeft
in den Senaat op krachtdadige wijze de hate
lijke dwingelandij van de socialistische kop
stukken in den zeemansbond aan de hand
gesteld.
En zeggen dat de liberalen zoo laag zijn
gevallen, met die nijdige verdrukkers hand
in hand te gaan, ja, er zelf voor kruipen.
Wij herinneren aan onze vrienden, dat
sedert den 1 Juli laatst de gemeentebesturen
zich met het opmaken der nieuwe kiezers
lijsten bezighouden, die ten laatste den 1 Mei
1913 in voege znllen treden.
Daarom denken wij dat het gemd is de
vereischte voorwaarden te herinneren om op
kiezerslijsten ingeschreven te zijn.
Ouderdom Voor de Kamer, geboren zijn
vóór 2 Mei 1888. Voor Senaat, Provincie en
Gemeente, geboren zijn vóór 2 Mei 1883.
Woonst Voor Kamer, Senaat en Pro
vincie, ingeschreven zijn op het bevolkings-
boek en eigenlijk sedert één jaar op 1 Juli
1912 in de gemeente te verblijven, 'tis te
zeggen van 1 Juli 1911 tot 1 Juli 1912.
Voor de Gemeente ingeschreven zijn op
het bevolkingsboek en sedert 3 jaar op 1 Juli
1912 in de gemeente verblijven, 'tis te zeg
gen van af 1 Juli 1909 tot 1 Juli 1912.
Voor de vereischte voorwaarden strekken
de tot het bekomen van bijgevoegde stem
men verzoeken wij, de katholieke kiezers
die zouden denken er recht toe te hebben,
zonder uitstel, voorzien van hunne bewijzen
of juiste inlichtingen, zich tot het bestendig
bureel der Katholieke Vereeniging te wenden,
Groote Markt 24, te Aalst, van 10 tot 12 ure,
waar er seffens kosteloos aan hunne weder -
eischen gevolg zal gegeven worden.
Een der beste Fransche officieren-vliegers,
luitenant Faucompré, die de vliegschool van
Juvisy bestuurt, heeft Zondag eene ware
heldendaad volbracht*
Ten einde de menigte te vermijden welke
zich op een veld bevond waar hij gedwongen
was te landen, liet hij zijn toestel ten gronde
ploffen, aldus zijn eigen leven wagende om
dat der anderen te redden.
Hij keerde van ChSiops terug om zich naar
Juvisy to begevon, toen hij bo\en Tournay,
in volle vlucht een der wielen van zijn lan-
dingslelsel verloor. Ook viel de motor stil.
Hij daalde in eene weide neder.
Spoedig bevond zich eene groote menigte
rond het toestel, dat in der haast hersteld
werd.
Eens do herstollingen gedaan, wilde de
luitenant zijne reis voortzetten.
Nauwelijks was hij een twintigtal meters
hoog, of de motor liet hem, andermaal in
steek. Hij moest dus terug nederdalen. On-
dertusschen echter was de menigte over heel
het veld verspreid. De vlieger begreep, dat
het onmogelijk was in het veld neer te ko
men, zondereen aantal personen te dooden
of gevaarlijk te kwetsen.
Alsdan nam hij spoedig een heldhaftig be
sluit. Een klein plekje open grond ziende
vlak onder zich, nabij een bosch, deed hij
zijn toestel pijlsnel ten gronde ploffen, op
een paar meters afstand van de schielijk ver
schrikte toeschouwers. Geen dezer werd
gekwetst, doch luitenant Faucompré be
taalde den tol. Hij werd tusschen zijn ver
brijzeld toestel aangetroffen, met gebroken
hil en kwetsuren aan het hoofd. Hij had het
bewustzijn niet verloren en zegde gelukkig
te zijn niemand gekwetst te hebben en zijn
plicht te hebben kunnen doen
Luitenant Faucompré is gehuwd en vader
van twee kinderen.
Het Davidsfonds houdt dit jaar zijn Con
gres te Antwerpen, op 18 en 19 Augustus.
Buiten de Davidsfondsafdeeling, is er eene
voor de Vlaamsche vrouwen (Damen-afdee-
ling), eene voor het Algemeen Vlaamsch
Studentenverbond, eene voor Wetenschap
pen, eene voor Onderwijs en Oudersbond,
eene voor de sociale Studiekringen.
Op de feestzitting zullen befaamde rede
naars het woord voeren en inzonderheid
handelen over het leven en het werk der
twee beroemde schrijvers, wier eeuwfeest
het Vlaamsche volk dit jaar herdenkt Hen
drik Conscience en Renier Snieders.
Daar het Congres samenvalt met de
Gonsciencefeesten, zullen de aantrekkelijk
heden van het verblijf te Antwerpen menig
vuldig zijn.
Beknopte inhoud van het programma
Zondag, 18 Augustus, ten 10 ure 's morgens
feestzitting in de roode zaal der Koninklijke
Harmonie, Arenbergstraat. Na afloop der
feestzitting zullen de Congressisten den
uitgang der vermaarde groote processie
kunnen bijwonen. In den namiddag uitgang
van den Conscience-stoet.
's Avonds, ten 8 ure, in de groote zaal
der Harmonie, groot toonkundig feest door
het Symphonisch Orkest der Koninklijke
Maatschappij van Dierkunde.
Maandag, 19 Augustus, ten 8 1/2 ure,
plechtige H. Mis in de Kapel van St-Norber-
tusgesticht ten 9 ure, vergadering der
afdeelingen in voormeld gestioht.
Ten 2 ure, zal het Congres dooreen feest
maal gesloten worden.
De Congressisten zullen met vermindering
van prijs toegang hebben op Zaterdag, 17
Augustus, en Maandag, 19 Augustus, tel
kens ten 8 ure, op de uitvoeringen van het
Peter Benoitsfonds Conscience-cantate en
andere werken van den onsterfelijken
meester.
Van nu af is het zeker dat het te Antwer
pen op de Congresdagen Vlamingen regenen
zal.
In zijne laatste algemeene vergadering,
heeft de afdeeling van Aalst, van het Davids
fonds, den E. H. Vlerick, pastoor van het
Begijnhof, als voorzitter gekozen.
DE VOLKSSTEM wenscht den niouw-
gekozene van harte geluk met die vereorende
onderscheiding.
Verscheidene havenwerkers erg gekwetst.
Het is gisteren maar een droeve dag aan
den havenkant geweest. Een twintigtal per
sonen zijn tijdens hunnen arbeid gekwetst
geworden. Wij geven hier onder de bijzon
derste werkongevallon op.
De 18jar:go PietGevens, wonende Zwaan-
tjesslraat, te Iloboken, had den arbeid in het
ruim van het Belgisch zeilschip* Katanga
liggende in het drooge dok geëindigd, en
klom langs de ladder naar boven. Toen hij
aan dek kwam, viel hij plots achterover in
het ruim. De ongelukkige bekwam erge
inwendige kwetsuren en werd naar het St-
Camillusgesticht vervoerd.
Op nummer 10 van het Willem dok
kwamen twee platte wagens in botsing met
het gevolg dat de dessel van een stilslaandén
wagen omlaag viel, en terecht kwam op het
hoofd van den genaamden Piet De Kimpe,
oud 40 jaar, wonende Boomstraat, 1. De
ongelukkigewerdmeteene ernstige kwetsuur
aan het hoofd naar het St-Walburgiesgast-
huis overgebracht.
Op de Oostkaai der Kattendijk, is de
15jarige knaap Karei Riesel, wonende Am-
sierdamstraat, 8, van een wagen gevallon en
kwam onder het achterwiel terecht dat don
knaap over het lichaam holde. De veronge
lukte knaap ontving in het verbandhuis do
eerste geneeskundige zorgen.
Aan boord van de stoomboot Arclu-
rus liggende op nummer 67, van bet Ha
vendok, werd Jef Van Acker, oud 52 jaar,
wonende te St-Niklaas, de rug gekwetst,
door het omvallen van eenen stapel planken.
De man wordt in het Ste-Walburgisgasthuis
verpleegd.
De dokwerker, Frans Van den Doodt,
wonende Sleutelstraat, 16, liep kwetsuren
op, terwijl bij werkzaam was aan boord van
de stoomboot Hornby Gastle liggende op
nummer 66. der Havendok. De man is na
eene eerste geneeskundige verzorging in het
verbandhuis-Noord naar het verbandhuis
overgebracht.
Op nummer 33 van het Kempische dok
is een werkman van den ijzerenweg de ge
naamde Aug. Pellegrinis, oud 30 jaar, wo
nende St-Catharina Waver, tusschen tweo
wagons gevat en geplelterd geworden. De
man werd inwendig gekwetst, en voor ver
zorging naar het krijgsgasïhuis gevoerd.
TWEE GEKWETSTEN.
Maandag avond heeft de 19jarige Jean
Renard zijn stiefvader en zijne moeder met
revolverschoten gekwetst.
De moeder van Renard, was een 15 tal
jaren geleden met zekeren Demarteau her
trouwd. Er waren verscheidene kinderen uit
het eerste huwelijk der vrouw.
Reeds dikwijls was er twist ontstaan tus
schen Jean Renard en zijnen stiefvader, bij
zooverre dat Renard, Maandag besloot alleen
te gaan wonen.
Hij verliet zijne woning en dwaalde door
de straten, waarna hij zich naar Luik begaf.
Daar kocht hij zich een revolver, deed hem
laden en keerde s'aronds naar huis terug.
Renard ontmoette zijn stiefvader en loste
onmiddellijk twee schoten op hem. Demar
teau kreeg een kogel in de linkerwang. Zijne
vrouw kwam op het gerucht toegeloopen, en
haar zoon richtte nu ook zijn wapen op haar.
Zij werd in den arm getroffen en vluchtte om
hulp roepend de straat op.
Renard verliet zijne woning juist alsof er
niets gebeurd was en ging zich in de gendar
merie gevangen geven. Hij werd ter beschik
king ran het parket opgesloten. Vrouw De
marteau werd slechts licht gekwetst. Haar
man is erger getroffen, doch zijn toestand
boezemt geene onrust in.
De revolver bad slechts eene lichte draag*
kracht en was dus niet heel gevaarlijk.
Erbarmlijke Figuur!
Verledfln week, sprak in de Kamer dö
daensist Fonteyne, afgevallen priester van
Brugge, tijdens het debat waar het bewezen
wierd op welke schandalige wijze die aardiga
democraat gekozen is, met bedrog, uitkoo-
perij en met liet bloedgeld van den speelkot-
houder Marquet.
Het Vlaamsch letterkundig en wetenschap
pelijk weekblad Hooger Leven dat
gekend staat als een der beste en meest ge
zaghebbende tijdschriften van ons land,
beoordeelt aldus het optreden van den afge
vallen priester in de Kamer, onder de hand-
teekenïng van Cognatus, die den persoon van
een zeer merkwaardig kamerlid laat ver
raden.
Het Fiasco Fonteyne.
Over de besprekingen in de Kamer verle
den week gevoerd, is niet veel te zeggen r
En passant, zij alléén bemerkt dat Priester
Fonteyne,ellendig door do mand is gevallen.
Nooit beleefde ik een n\eer volslagen fiasko.En
nochtans de Kamer gaf hem de kans prachtig
klaar, want ieder was gespannen om hem te
liooren in zijn maidenspeech, maar op een
paar minuten was hij- gewogen en te licht
bevonden. Fonteyne's kop nochtans, vai*
buiten alleen beoordeeld valt nogal mee,maar
't is de geschiedenis met het tooneelmasker
van het Grieksche fabeltje dat onze huma
niora studiën...opvroolijkt.Het«enkephalon»
het inwendige ontbrak. Schreef Paterken
Daems niet ergens in die hooge huizeii
zijn de bovenkamers leeg In elk geval,
van al de welsprekendheid, waarvan de
reputatie ons uit de herbergen van 't Brug-
sche Vrije kwam overgewaaid, is niets, maar
absoluut niets gebleken. Een akelig kop
stemmotje, een stotterend debiet en zero als
geestigheid.SEooveol tekorten kan een flinke
dosis audace niet verhelpen, en trouwens op
stuk van driestheid én opruiende aanvallen*