BUITENLAND.
'T EEN EN 'T
De dramas der zinneloosheid
DE CONSCIENCE FEESTEN
0 *1*
DAGBLAD
Open brief aan
M. Vandervelde
Vreeselijke moord te Lovendegem
Een ISjarige moordenaar
ter dood veroordeeld
De Turksche moorderijen
Het hezoek onzer Vorsten.
Achttiende jaargang n' f 89
2 CENTIEMEN HET NUMMER
Dinsdag 13 Augusti 1912»
abonnementenT
Zés maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle postbureelen van het land.
EERSTE UITGAAF, 4 uren 's avonds.
TWEEDE UITGAAF, 7 uren 's avonds. jjt
BUREELEN
728,
TE BRUSSEL
Steenweg van Waterloo, 723.
Bestuurder: J.
TE AALST
9Kerkstraat,
Telefoon 114
Van Nuffe'-Be Qendt.
AAN KON DIGI NCEN:
KI. aank. (i tot 4 kl. re».) fr. 0.60
3® bladz. (de regel) fr. 0.50
4® bladz. (de regel) fr. 0,30
Financ. aankon, (per regel) fr. 2,00
Reklamen (per regel) fr. 1,00
Gemengd nieuws (perregel) fr. 2,00
Recht, herstell. (perregel) fr. 2,00
Overlyden (per regel) fr. 2,00
Beer Volksvertegenwoordiger,
Valkenswaard, 29 Juli 1912.
In zitting der Belgische Kamer hebt
gij mij den 5 December 1911, gedek
door de Parlementaire onschendbaar
heid beschuldigd
1° Eenen inboorling, genaamd Bon
gomo de handen gekruist en de voeten
gebonden vastgemaakt te hebben toen
hij kwam klagen dat hij door zende
lingen der missie was geplunderd.
Bongomo bleef heel den dag in die
houding. Des nachts gelukte bij er in
zijne koorden te breken.
2° Een zekeren Botalendola die zich
met eene onvoldoende belasting van
visch in de missie bad aangeboden
aangehouden en met de handen en
voeten gebonden te hebben
3° De eerw. pater bekende.
En gij hebt M. de minister verwe
ten, de strengheid van bet gerecht van
mijn hoofd te hebben geweerd.
Toen ik kennis gekregen beb van
die beschuldigingen, schreef ik u uit
Lolanga den 12 Februari eenen brief,
om uwe gezegden te weerleggen.
Ik richtte mij tot uwe oprechtheid
ten einde de intrekking te bekomen
waarop ik recht bad.
Gij bebt u niet gewaardigd, mij te
antwoorden en gij bebt uwe beschul
digingen de ronde laten doen.
Gij hebt alzoo, heer volksvertegen
woordiger, ernstig mijne faam te kort
gedaan.
Te verre verwijderd om mij doelma
tig te kunnen verdedigen tegen aller-
valschte beschuldigingen, beb ik ge
vraagd, naar Europa te mogen terug-
keeren.
Hier ben ik nu en stel van naderbij
tegen uwe driedubbele beschuldiging
eene driedubbele logenstraffing.
Het is valsch dat ik bekentenissen
deed
Het is valsch dat ik de twee inboor
lingen heb doen binden.
Zij werden gebonden door anderen
dan door mij, en bleven dit slechts
eenige uren. Zij werden niet gebonden
om de redenen die gij opgeeft.
Het is valsch dat Bogomo in de
missie is komen klagen, geplunderd te
zijn door gezondenen van de missie.
De beschuldiger is gewoonlijk voor
zien van de bewijzen. Ik stem er in
toe, de rollen om te keeren.
Ziehier mijn voorstel
Verzamelen wij eene jury van vier
personen boven alle verdenking. Ieder
van ons zal er twee kiezen.
Voor de jury zult gij daar geef ik
u mijn woord van eer op zonder-
vrees van verontrust te worden, tegen
mij al de grieven kunnen formuleereu,
die gij denkt te hebben. -
Van mijnen kant vraag-ik ook, ge
machtigd te worden, in alle vrijheid te
Spreken, en het bewijs te leveren dat
gij te kort zijt gekomen aan die eenvou
dige voorzichtigheid, van die beschul
diging te putten uit goede bronnen en
zich zoo veel te wantrouwiger te too-
nen in bet voortvertellen er van als
bij ze beeft voorgebracht in plechtige
omstandigheden, en dat de beschul
digde in de onmogelijkheid is zich te
vérdedigen.
In afwachting, beer volksvertegen
woordiger, van bet spoedig en vol
doende antwoord dat ik reden heb om
te verhopen, verzoek ik u mijne groe-
tenissen te aanveerden.
A. VAN DEN BESSELAER.
Van do missi» van Mill-Hill, Belgisch Congo.
De X' vei*jaai*c3ag dep kro
ning van den Patus. Ter ge'
heid van de X° verjaring der kroning van
Z. H. Paus Pius X, heeft er in de Sixtijn-
tijnsehe kapel, in het Vatikaan, eene gods
dienstige plechtigheid plaats gehad, die bij
gewoond werd door den Heiligen Vader, al
de cardinalen thans te Rome verblijvend, den
hertog van Montpensier, het diplomatiek
korps en den Romeinschen adel. Talrijke ge-
noodigden, waartusschen 700 Iiongaarsehe
bedevaarders, hebben van in de logies en de
groote zalen van liet Vatikaan den doortocht
van den pauselijken stoet kunnen bijwonen.
Zijne Heiligheid had plaats genomen op den
troon, omringd door het Hof en woonde de
H. Mis bij, opgedragen door Gardinaal Mer
ry del Val. Vervolgens gaf hij zijnen zegen
en keerde naar zijne vertrekken terug.
Ket oudste cSagfoSad ter we®
B*eSd komt te verdwijnen, daar de King-
Pao op bevel van den president der Ghi-
neesche Republiek opgeblazen geworden,
men weet niet goed om welke reden.
Wanneer men in Europa nog niet het
minste denkbeeld had van een nieuwsblad,
wist de Chinees Gon-Khoung in 't jaar 400
onzer tijdrekening, onder keizer Fin-Kouang
Tsang, een blad uit te geven, gedrukt op gele
zijde. Dit blad, King Pao dat onafge
broken gedurende bijna 1600 jaar is versche
nen, verdwijnt nu op bevel van het Ghineesch
staatshoofd.
Be bevolking in België. De
volksoptelling van 1910 gaf eene bevolking
op van 7,423,784 inwoners. Uit het drie-
maandelijksch bulletijn van het bureel der
algemeeno statistiek blijkt dat den 1 Juni
laatstleden de bevolking geklommen is tot
het cijfer van 7 millioen 490,411. hetzij in
ronde cijfers zeven millioen en half inwo
ners.
V^semde oonlogslsosSems in
Antwerpen. Het voorbeeld navol
gend van Engeland en Frankrijk, heeft hel
Nederlandsch staatsbestuur beslist, in stede
van eene bijzondere bezending, een oorlogs
bodem naar Antwerpen te zenden om ei
Koning Albrecht te begroeten bij zijne Blijde
Intrede.
Een bericht, Zaterdag door bet Ant^Verpsch
gemeentebestuur ontvangen, bevestigt dit
nieuws.
Het is het slagschip Jacob van Heems-
kerck dat hiertoe werd aangeduid.
De Jacob van Heemskerck is een der
schoonste kruisers van de Nederlandsche
vloot. Het schip verplaatst 5,100 ton en hoeft
ne bemanning van 447 koppen.
Ook Duïtschland stuurt een oorlogschip,
namelijk de Viktoria-Louise Deze boot
zal lieden Maandag te Antwerpen toekomen.
Zoodoende zijn dus de vier naburige lan
den Engeland, Frankrijk, Nederland en
Duitschland op de feestelijkheden der Blijde
Intrede door oen oorlogsbodem vertegen
woordigd.
Dit is geen geringe eer voor ons land en
ons Vorstenhuis.
Oe hondsdolheid. De honds
dolheid neemt in ons land voortdurend af.
Gedurende de maand Juli heeft de bijzondere
dieust van het Geslicht Pasteur, te Brussel,
slechts 22 koppen van afgemaakte honden
te onderzoeken gehad,en slechts zes gevallen
van razernij, waarvan vijf voor België, wer
den bestatigd. Deze zes gevallon verdeelen
zich als volgtprovincie Luik, 1 Oost-
Vlaanderen, 2 Luxemburg, 2 (een hond en
een os) Groot-Hertogdom, 1.
Gedurende dezelfde maand werden slechts
vijftien personen in gemold gesticht verzorgd
en de meeste waren dan nog gebeten door
honden, waarvan de razernij twijfelachtig
was. De verzorging gebeurde grootendeels
lot geruststelling van de geheten porsonen.
slachtoffer geen teekon van leven meer^ gaf
stool de moordenaar het geld en nam de
vlucht.
Eene halve uur later werd de arme vrouw
zieltogend gevonden. Men bracht haar naar
het gasthuis, waar zij kort nadien overleed.
De moordenaar werd reeds 's anderen
daags ontdekt on aangehouden. Hij deed vol
ledige bekentenissen en verklaarde gemoord
te hebben om het geld te kunnen stelen.
Voor het assisenhof, legde zijn advokaat
besluitselen neder, om *ijn lclient door spe
cialisten te doen onderzoeken, bewerende dat
de moordenaar half zinneloos was.
Het Hof verwierp de besluitselen.
Na een zeer streng rekwisitorium ant-
woorde de jury bevestigend op al de gestelde
vragen, zonder verzachtende omstandigheden
aan te nemen.
Diensvolgens werd Ronchez ter dood ver
oordeeld.
Een gepensionneerde Republikeinsche
Wacht, Marius Richard, wonende te Le-
Vort, gaf sinds eenigen tijd teekens van zins
verbijstering. Hij werd daarom door zijne
huisgenoolen en vrienden van nabij bewaakt.
Zondag morgend bleef zijne woning
sloten en noch hij, noch zijne vrouw, noch
zijn zoon werden gezien. Degeburen een on
geluk vreezende, verwittigden de politie en
een familielid en bij middel eener ladder
drong men in huis.
Een vreeselijk schouwspel vertoonde zich
daar voor hunne oogen. Iu de keuken lagen
de lijken der familie Richard, allen met
doorgesneden keel. Richard had i
een scheermes in de hand. Uit de lijk"
schouwing bleek, dat de ongelukkigen reeds
verscheidene uren hadden opgehouden te
leven.
Het ijselijk drama verwekte te Le Vert
eene groote opschudding.
Een ander drama der zinneloosheid ge
beurde te Camn.igne. Daar doodde een zinne-
loozo, zekere Romagne een zijner geburen,
de landbouwer Alix, met een geweerschot
en kwetste dan zeer gevaarlijk den zoon van
zijn slachtoffer.
Hij loste nog verscheidene geweerschoten
op de andere geburen, doch gelukkiglijk
zonder iemand te treffen.
De moordenaar vluchtte dan in zijn huis,
en sloot zich met vrouw en dochtertje op.
De gendarmen werden verwittigd en heel
den nacht werd rond het huis de wacht ge
houden.
Gisteren morgend wilden de gendarmen in
het huis dringen, toen eensklaps verscheidene
vuurschoten weerklonken. Daarna bleef
alles stil.
Eenige oogenblikken later gelukten de
gendarmen er in, langs een naburig huis
binnen te dringen. Zij vonden er eerst Roma
gne, die zich verhangen liad. De dood had
reeds haar werk volbracht. In eene slaap
kamer vond men do lijken van zijne vrouw
en zijn dochter.
Do zinnelooze had ze heiden gedood, door
hen geweerkogels door het hoofd te jagen.
den bijeen gezocht en op het kerkhof op een
hoop gegooid, voor dat men tot het begraven
overging.
Te Koprulu, zoo wordt verder gemeld
ontdekte de policie drie bommen op het
marktplein het scheelde slechts weinig of
ook in deze stadwas een bloedbad aangericht.
In Bulgarië is men algemeen over deze
gruweldaden verontwaardigd. De bladen te
Sofia vermolden vreeselijke bijzonderheden
en verklaren dat het bloedbad te Kotschana
alles overtreft, wat de Turken in hunnen
haat tegen de Buigaren ooit hebben durven
doen. De Bulgaarsche bladen beweren zelfs
dat de Bulgaren niet aan de bomaanslagen
schuldig zijn, maar, dat men de schuld aan
de Jong-Turken moet geven.
Onder drukking van de publieke meening
zag de Bulgaarsche regeering zich genood
zaakt, militaire maatregelen tegen Turkyë
te nemen. Het ministerie van oorlog, heeft
volgens een bericht uit Sofia de reservisten
voqrzes weken onder de wapenen geroopen.
Een man door een ellendeling
doodgeschoten.
Een vreeselijk drama bracht Zaterdag
avond Lovendegem in opschudding.
Een voerman, de 37 jarige Hendrik Van
de Velde, gehuwd en vader van twee kindo
ren, bevond zich in eene herberg, toen zekere
Edward Van de Velde, 22 jaar oud, daar
dronken binnenkwam en wanorder verwekte.
Toen Hendrik Van de Velde hem daarover
eene opmerking maakte, liep Edward eens
klaps langs achter buiten.
Weinige oogenblikken later kwam hij
teruggeloopen mot een geladen tweeloop,
mikte oj> Hendrik Van de Velde en schoot.
De man kreeg de lading in den buik en
zakte ten gronde, terwijl de ellendeling de
vlucht nam.
Policie, geneesheeren en een priester
werden verwittigd. Alle geneeskundige hulp
was echter vruchteloos. Een onderpastoor
kon het slachtoffer nog do H. Olie toedienen
en een uur later was Van de Velde een lijk.
Het lijk werd door de zorgen der gendarmen
naar het klooster overgebracht, waar Maan
dag de lijkschouwing zou plaats hebben.
Reeds Zondag namiddag deed het parket
ter plaats een onderzoek.
De moordenaar, die nog in het bezit is van
zijn geweer en verscheidene kogels op zak
heeft, werd nog niet teruggevonden.
De gendarmeriën uit den omtrek zijn ver
wittigd geworden en doen opzoekingen.
TE ANTWERPEN.
Zaterdag heeft het assisenhof der Seine,
een zestienjarige moordenaar ter dood ver
oordeeld.
De jonge schurk. Marcel Ronchez ge
naamd, was op 2 Mei laatstleden in de wo
ning gedrongen eener buurvrouw, de we
duwe Rey, die door lamheid geslagen, in een
zetel lag. Hij wist,- dat de vrouw 's mor-
Is eene som van 30 fr. ontvangen had
an het Weldadigheidsbureel en zocht zich
dat geld toe te eigenen.
De schurk zag het geld op de schouw lig
gen, achter den zetel van de weduwe Rey
en toen hij het wilde nemen, trachtte de
arme vrouw hem zulks te beletten. Woedend
over den tegenstand trok Ronchez een dolk
en bracht de vrouw verscheidene steken toe.
Daarna greep hij een stoofliaak en sloeg de
ongelukkige op afgrijselijke wijze. Toen het
te üotscliaiia.
Volgens de berichten uit Belgrado begon
te Kotschana vijf minuten nadat oen dyna-
mietaanslag gepleegd was, waarbij elf men-
schen het leven verloren, een geweldig
bloedbad. Op de Graanmarkt hoorde men
het eerste schieten. Daar waren in een oog
wenk honderden fanatieke Mahomedanen
bijeen. De meeste waren met geweren ge
wapend velen hadden echter slechts ijzeren
staven, groote messen en hooivorkon. Daar
mede stormden zij op de Bulgaren los. Drie
uron on half duurde de vreeselijke moord
partij onder de Bulgaren, waarvan er slechts
eenige gewapend waren. Voorname Maho
medanen vuurden het gepeupel aan. I)e bei
de straten, die naar het marktplein leiden
waren letterlijk door lijken versperd. De
autoriteiten deden geen moeite om de onge
lukkige Bulgaren tegen de volkswoede te
beschermen.
Het duurde bijna vier volle uren, voor dat
de troepen ter plaats kwamen, ofschoon het
heel goed mogelijk was, binnen een half uur
een voldoend aantal soldaten op de heen te
brenger.. Niet minder dan 1S8 personen wer
den gedood en meer dan twee honderd ge
wond.
De troepen verschenen eerst toen alles
afgeloopen was en het gepeupel zijn bloed
dorst gestild had. Maar in plaats van de
moordenaars onder de handen to nemen,
doorzochton de soldaten de huizen, dreven de
Bulgaren, die zicli daar verborgen hadden,
met de kolf van het geweer naar huiten en
wierpen hen in de gevangenis. De lijken wer*
grootscli en indrukwekkend is
lag der Conscience-feesten ge-
Prachtij
de eerste
weest.
Van 's morgens vroeg, met de eerste trei
nen, kwamen Zondag uit alle steden en ge
meenten van het Vlaamsche Land duizenden
en nog duizenden bewonderaars van Con
science naar Antwerpen gestoomd.
De pleohtige feestzittingen in de groote
zaal der Harmonie en in de feestzaal van den
Dierentuin werden door een ontelbaar pu
bliek bijgewoond en de geestdriftige bijval
welke or de sprekers, zangers en muzikanten
genoten is onbeschrijflijk.
s Namiddags deed de Conscience-jubel-
stoet, waarin de bijzonderste tafereelen uit
eenige werken van den Vlaamschen schrij
ver weergegeven waren, zijn eerste omgang,
't Was een ware triomfstoet die algemeene
lofbeluigingen verwierf.
Na dezen stoet vormden de 600 Vlaamsche
maatschappijnn, die naar Antwerpen komen
vieren waren zich ook in stoet en gingen
bloemtuilen neerleggen aan het standbeeld
van Consoience.
Op de Groote Markt werden vervolgens
nogmaals feestreden gehouden door ver
scheidene befaamde redenaars.
's Avonds was er verlichting, liederavond
enz.
Onvergetelijk waren deze eerste feesten,
doch wat zal het Woensdag en Donderdag
zijn ter gelegenheid van
te Antwerpen
Het programma der feestelijkheden is
volgenderwijze opgemaakt
Woensdag
Aankomst
Aankomst van HM. MM. den koning en
de koningin, Woensdag 14 Augustus, om
10 uur 's morgends. Naar het Paleis langs
de Keyserlei, Kunsllei, Gemeenteplaats,
St-Jacobsmarkt, Kipdorp, Kathelijnevest,
Meir.
Ontvangst teti stadhuize
Vertrek van het paleis naar het stadhuis
om 15 u. 30 Meirbrug, Eiermarkt, Melk
markt, Korte en Lange Koepoortstraten,
St-Paulusstraat, St-Pietersvliet, Ortelius-
kaai, Jordaenskaai, Van Dyckkaai, Suiker-
rui, Groote Markt, Stadhuis.
Schooloploclit. Hulde in de Feestzaal
Terug van het stadhuis naar de tribuun
op de Meir, Groote Markt, Oude Koorn-
markt, Groenplaatsstraat, Groenplaats,
Schoenmarkt, Meirbrug, Meir, (tribuun).
Van de tribuun naar de feestzaal langs de
Meir.
Rijtoer door de stad
Ziehier langs waarde koning en de konin
gin zullen rijden Woensdag 14 Augustus,
om na het banket in de feestzaal van den
Dierentuin de verlichting der stad te gaan
""Mi
Dierentuin, de Keyzerlei, Kunsllei, Van
Cuyckstraat. Hopland, Schuttershofslraat,
Iluidevetterstraat, Lange Gasthuisstraat,
Oudaen, Kammenstraat St-Anloniusstraat,
Nationalestraat, Franckenstraat, Pomp
straat, St-Andriesplaats, Korte "Vlierstraat,
Kloosterstraat, Oever, Hoogstraat Groote
Markt, Kaasrui, Korte en Lange Koepoort-
straten, Klapdorp, Paardenmarkt, Venus-
straat, Prinsstraat, Prinsesstraat, St-Jacobs-
straat, Lange Clarenstraat, Meir (paleis).
Donderdag
Naar de Hoofdkerk.
Donderdag 15 Augustus, te 5 minuten voor
10 uur. vertrek uit bet Paleis naar de Hoofd
kerk, Meir, Meirbrug, Schoenmarkt, Groen
plaats.
Feest op de Beurs.
Van de Hoofdkerk naar de Meir afstap
pen aan de Twaalf Maandenstraat.
Ontvangst door de Handelskamer op de
Beurs.
Onthulling van het standbeeld Lambermónt.
Rond kwaart na 11 uur affoop der ont
vangst van de Handelskamer.
Van de Beurs naar de Lambermontplaalsr
Handelsbeurs, Twaalf Maandenstraat, Huide-
vetlersstraat, Lauge Gasthuisstraat, Mechel-
sche plein, Gerardslraat, Terninckstraat,
Vrijheidstraat, Marnixplaats, Karei Rogier-
straat, Leopold de Waelplaals, Lambermont-
plaats. Inhuldiging beeld Lambermónt.
Terug naar de Meir (Paleis).
Lambermontplaats, Leopold do Wael-
straat, Volkstraat, Nationalestraat, Groen
plaats, Schoenmarkt, Meirbrug, Meir (paleis).
Praalstoet
Deze zal Donderdag don volgenden omtocht
doen
Kloosterstraat, Korte Vlierstr.St-Andries-
plaals, Pompstr., Franckenstr.. Nationale-
str., Groenplaats (West-, Noord- en Oost
kant), Schoenmarkt, Meirbrug, Meir, Jezus-
str., St-Jacobsmarkt, Gemeenteplaats, Go-
moentestr., Garnotstr., Dambruggestr., Die-
pestr. (10 minuten stilstand), Lge Beelde-
kensstr., Lovelingstr., Kerkstr., Garnotstr.,
Statieplein, de Keyserlei.
Gonscience-tentoonslelling. Dierentuin
Te half 5 namiddag, na bet voorbijtrekken
van den praalstoet, komende van de tribuun
(Meir), Meir, Kathelijnevest, Wijngaard-
brug, Conscienceplaats, Wijngaardstraat,
Korte on Lange Koepoortstraten, Mindor-
broedersrui.
Van de tentoonstelling recht naar den Die
rentuin Minderbroedersrui. Kipdorp, Sint-
Jacobsmarkt, Gemoenteplaats, Gemeente-
straatnaar den Dierentuin.
Het bezoek in den Dierentuin zal een half
uur duren de hofrijtuigen zullen binnenrij
den tot aan den ingang dar Concertzaal, ont
vangen worden door Lhoëst, bestuurder en
geleid worden in de marmerzaal waar M,
Thys, voorzitter van den beheerraad, Hunne
Majesteiten zal begroeten. Daarna bezoek
aan het aquarium en het reptielen paleis.
Na het bezoek, to voet naar de statie,
langs een ingang in den Dierentuin zelf. De
jagers-verkenners doen den ordedienst in
den Dierentuin.
Het koninklijk echtpaar zal om 6 ure 15
vertrekken.
-VVV
Frankrij k
Nog eene treinontriggellng. Drie ge
kwetsten. Gisteren avond heeft eene trein-
ontriggeling plaats gehad op de lijn van
Loeminé naar Vannes, dichtbij de statie van
Golpo (Morbihan).
De meoanicien, de stoker en de hoofdtreiti-
wachter zijn erg gewond.
Verbroken. Het hof van cassatie heeft
het vonnis van het hof van assisen van da
Beneden Seine, dat Durand, den secretaris
van den bond der kooldragers té Havre, tot
