|j
T EEN EN 'T ANDER
Eon moordenaar geljncheerd
Dit nummer bevat 8 bladzijden en
v/Di'dt verliocbt aan 2 centiemen-
Er wordt klare
wijn geschonken
i
4
II
Achttiende jaargang n' 211
2 CENTIEMEN HET NUMMER Zondag 8 en Maandag 9 September 1912.
d> f9
ABONNEMENTEN
Zes maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle postbureelen van het land.
EERSTE UITGAAF, 4 uren 's avonds. 4%
TWEEDE UITGAAF, 7 uren 's avonds.
r:
i
4fl
728,
BUREELEN
TE BRUSSEL
Steenweg wan Waterloo, 7 22,
Bestuurder J.
TE AALST
Kerlistraat,
Telefoon 114
Van Nuffet-De Gendt.
AANKONDIGINGEN j
KI. 2ank. (1 tot 4 kl. reg.) fr. 0.60
3* biaaz. (de regel) Ir. 0,50
4e bladz. (de regel) fr. 0,30
Financ. aankon, (per regel) fr. 2,00
Reklamen (per regel) fr. 1.0G
Gemengd nieuws (per regel) fr. 2,00
Recht, herstel 1. (per regel) fr. 2,00
Overlijden (per regel) fr. 2,0(1
Voor niemand is er nog twijfel dat
de socialistische partij eerst en vooral
eene ongodsdienstige en bijzonder eene
antikatholieke partij uitmaakt.
Hunne propagandaschriften, de doe
ning van hunne hoofdmannen zijn tast
bare feiten die de godsdienstbekam-
ping dier partij klaar en duidelijk doen
uitkomen.
Dit hevige antikiericalisme, die nij
dige godsdienstvervolging, die droeve
liaatuitboezeming hebben niet weinig
bijgedragen tot den zege van 2 Juni
laatstleden.
De meest doorzichtige der roode
leiders hebben het al te laat echter
beginnen in te zien, en daarom von
den heer Vandervelde en heer Huys-
mans het gepast onlangs ter Kamer te
doen uitschijnen; dat de socialistische
partij een economisch doel beoogt en
nastreeft, en den godsdienst van een
ieder eerbiedigt. Beide roode hoofd
mannen hekelden het zingen van die
smerige, onhebbelijke, schandalige
goddelooze» liederen,als de «Carmag
nole de Ca ira en meer andere,
die zoo veelvuldig, ja, zelfs regelmatig'
gezangen worden in zeer talrijke so-
c alistische middens. Zij die aan poli
tiek doen of gedaan hebban in de
grootsteden weten er bij onder
vinding over mee te klappen.
Die schandeliederen worden dus
door bijzondere socialistische hoofd
aanvoerders aan de kaak gesteld. Dat
is wel, en wij zouden gelukkig zijn,
konden wij vaststellen dat zulks in den
wensch lag van heel de socialistische
partij. Treurig genoeg, juist bet te
genovergestelde is zoo. Als bewijs hoe
ven we niet ver te zoeken. Luistert
slechts naar hetgene op 2 September
1.1., gezegd werd in het hoofdartikel
van de Journal de Charleroi
Het komt er tevens op aan, het
vertrouwen der menigten in den pries
ter aan 't wankelen te brengen, met
hem den oorlog aan te doen, in zijne
priesterlijke hoedanigheid, en het ge
loof te ondermijnen dat van de menig
ten de onderdanige slaven maakt der
geestelijkheid.
Ge moet aan de geloovige me
nigten bewijzen dat de priester een
mensch is gelijk een ander, zelfs
slechter dan een andere, omdat zijn
toestand tegen de natuur, waar hij
zich in plaatst, er een gevaarlijken
mensch van maakt ten opzichte der
zedelijkheid, terwijl de blinds onder
worpenheid aan de bevelen zijner over
sten, de kwakzalverij van zijne bedie
ning, hem onwaardig maken van alle
vertrouwen. Ge moet dus pastoors
(papen) wreten zooals spottend onze
tegenstrevers zeggen, en dezen die zich
groote denkers wanen,laten de schou-
dersophalen en u als botterikken laten
behandelen. Wij beschouwen dat de
vrijdenkerij een deel barer zendingzou
verwaarloozen indien ze niet zocht om
de eenroudigen te ontgoochelen die
geloof hechten aan de eerlijkheid en de
heiligheid van den priester, omdat hij
priester is. Integendeel, ge moet hen
doen verdenken dat deze hoedanigheid
eene reden te meer is om wantrouwen
te hebben.
Doch zoo de misdrijven van talrijke
leden der geestelijkheid het vertrou
wen kunnen doen schokken in dit soort
lieden, men zal niets bepaalds beko
men, zoolang zal bestaan bet blinde
geloof in de leerpunten als bij de god
delijke zending der Kerk. Men zal het
gedrag der onwaardige leden uit de
geestelijkheid betreuren, maar men
zal ze volgen.
Het is daarom dat men alle reden
zou hebben om den spot te drijven met
de vrijdenkers die zich zouden tevre
den stellen met papenvreten.
Eet er van als eetlustverwekker,
als buitenkansje (hors d'oeuvre) maar
de hoofdpiet blijft altijd de godsdienst;
het is hem dien ge moet treffen zoo
men de regeering der vrijheid wil zien
aanbreken.
En het zou vooral aan de socialis
ten behooren don godsdienst aan te
vallen. Zoolang er in de massas het ge
dacht zal heerschen, dat het leven maar
de nevenkamer is van den anderen
wereld, dat de zaligwording de hoofd
zaak is, dat al de ellenden des levens
niets zijn vergeleken bij het eeuwige
geluk, dat men zich kan verschaffen
met ze krisl^lijk te verdragen zoolang
ook dat zij de economische leering
zullen aanvaarden dat er rijken en
armen moeten zijn omdat het de door
God vastgestelde orde is, hoe kan men
er dan op rekenen dat ze hun juk van
ellende en vernedering zoeken af te
schudden?
Wij aarzelen niet te verklaren dat
zoo de vrijdenker zich bij de anti
klerikalen moet aansluiten, wanneer
deze de scheiding van Kerk en Staat
eischen, de verwereldlijking van al de
openbare diensten en van de wetge
ving, zij nog verder moeten gaan en
den oorlog moeten verklaren aan den
priester als priester, en aan den gods
dienst als versterking waarin al de
terugwerkingen, de réacliën zijn sa
mengetrokken.
En wij verhopen dat het Congres
van Munich zich in dien zin zal uit
spreken.
Daar liggen nu al de schoone frika-
dellekens van heeren Vandervelde en
Huysmans in 't zand. Ze zouden ons
zoo geerne siroop aan den baard heb
ben gestreken, en daar komen plots
die roode broeders uit de Journal de
Charleroi en slagen met geweld de
siroopkomme uit de hand der zoete
smeerders.
Het is in den aard als te Antwerpen
voorviel vóór de kiezing M. Franck
verklaarde: Wij eerbiedigen den gods
dienst.
't Is niet waar, riep Gezel Modeste
Terwagne, 't is niet waar.M. Franck,
ge zegt dat maar omdat de kiezing voor
de deur staat. Ge weet zelf genoeg dat
ge beuzelt....
Het Vlaamsche volk had vóór de
kiezing niet eens de rechtzinnige ver
klaring van noode van wege M. Ter
wagne; na de kiezing moest de Jour
nal de Charleroi ook de ruiten van
heeren Vandervelde en Huysmans niet
komen inslaan het was overbodig
al de verstandige Vlaamsche bewoners
weten waar het kalf gebonden ligt.
Papenvreten was, is en blijft het
voornaamste doel der socialisten.
vV-
Belangtrsjlke maneuvers.
Van 5 tot 11 September hebben zeer belang-
rijke maneuvers plaats in de versterking van
Luik. Van 5 tot 6 September zullen de forten
van Lonciu en Hollogne gansch gemobiliseerd
worden.Den 7 September zal er eene maneu
ver plaats grijpen tusschen de forten Héron
enEvegnée, den 10ea September zullen al de
garnizoentroepen van Luik, het lle linie
regiment van Hasselt en drie gemonteerde
batterijen van de5eruiterij van Leuven, eene
maneuver uitvoeren in dubbele werking in
de omgeving van Loncin. Den 11" Septem
ber zeer belangwekkende oefeningen te
Bressoux. In de maneuvers van 7 tot 10
September zullen de vliegerds gebezigd wor
den,uilgevonden door de onderofficieren van
de forten van Embourg.
Oa legerstepkften d?e>» landen.
Moest er een oorlog uitbreken, het Drie-
verbond zou 6.326.000 man te been brengen.
Duitschland4.000.000man, waarvan620-000
onder dé" wapens en 3.380.000 reservisten
Oostenrijk-Hongarië i.800.000 man(225.000
onder de wapens en 300.000 reservisten)
Italië 525.000 man (225.000 onder de apens
en 300.000 reservisten tegen de 7.400.000
man van d© Triple-Entente. (Frankrijk
2.100.000 man, 600.000 onder de wapens en
1.500.000 reservisten) Engeland 800.000
man, (257.000 onder de wapens en 543.000
reservisten) Rusland 4.500.000 man,
(1.200.000 onder de wapens en 3.300.000
reservisten.
De vloottsterkfen der landen.
Moest een oorlog uitbarsten, liet Driever-
bond zou 569 eenbeden kunnen in lijn bren
gen tegen 1073 eenheden van de Triple En
tente.
CO T* co t-' cm' CM
CS*;
t- ID t
CO CO t- CS
C ft S C S
- I CM OC co
ci .o c c s x co
MOCOCb
"oVc
't Zit er al bovenarms op.
In 't Walenland hebben 2 roode kopstukken
een braven werkman, vader van 8 kindereu
tot bloedens toe geslagen, omdat hij had ver
klaard niet te zullen meedoen aan de alge-
meene werkstaking, omdat hij zijne vrouw
en kinderen geen honger wil laten lijden.
En dan komen ze zeeveren over vredelie
vende werkstaking.
Landboywersbeweging. In
1910 waren er 1237 aankoopssyndikaten
met 73.951 leden en hun aankoop bedroeg
voor de som van 18.271.693 fr.
Coöperatieve melkerijen waren er in 1910
in werking 658.met 59.400 leden. Zij ver
kochten dat jaar voor 30.793.726 fr.
In 1910 waren er 697 landelijke crodiet-
maatschappijen met 21.892 landbouwers en
5.442 andere personen tot leden. De ontlee
ningen bedroegen 10.955.072 frank.
Wat heerlijk werk hebben de katholieken
hier toch verwezenlijkt
'3 '3
ft ft
O
p-
O
CT-J
00
rc
CU
of
"o
5
•"Ij
<M
cs
'<n
-5
c
T
-r
O
K O
?-i M
O
O
tS
O
Q
rt
s rt
rt
CS
,£5
"cl
P>
P»
ra
CO
O
c
Cm
E-i
C-, CL
OT
'3
'5
5
3
Cl
O
ft
lO
co
T3
ft
O*
m ui
c
UI
o 3
W fed
Zij zója tegen den gcrïs-
diewst Iiaet S Het socialistisch
Journal de Charleroi braakt de ergste
beleedigingen uit tegen priesters en klooster
lingen, en voegt er dan bij dat het niet
genoeg is papen te vreten, maar dat men het
vooral op den godsdienst moet gemunt heb
ben de socialisten moeten den godsdienst
uitroeien, indien zij willen meester WQrden.
Nogmaals eern bewijs dat de socialisten
tegen den godsdienst niet zijn.
Ditmaal is het niet in Amerikamaar wel
in Spanje, dat een moordenaar is geljncheerd
geworden.
In het stadje Baguèna, ontmoette een
inwoner Pedro Bernard, in eene der drukste
straten zijne stiefdochter, Mej. Pilar
Sabiron. Daar zij reeds herbaalde malen
twist hadden gehad, en het meisje onlangs
de ouderlijke woning verlaten had, trok
Bernard een revolver en loste twee schoten
op het meisje.
Deze werd door de beide kogels hot hoofd
doorboord en bleef dood ter plaats.
De verontwaardiging onder de ooggetui
gen, die den moordenaar en zijn slachtoffer
goed kenden, was zoo groot, dat de moorde
naar die zich in zijne woning was gaan ver
schuilen, daar weldra door eene aanzienlijke
menigte belegerd werd.
Het huis werd stormenderhand overrom
peld en de moordenaar door de verwoede
menigte vreeselijk mishandeld. Toen de gen
darmen ter plaats verschenen, trokken" de
straffers zich terug. De gendarmen, die Ber
nard kwamen aanhouden, vonden nog slechts
zijn lijk.
lste BRIEF.
Luxemburg, 6 September 1912.
Ja, voorzeker, er is kermispret in aan
tocht nu gaan de wisselagenten ons lan^
bespaarde geld omzetten in reisvermaak en
globetrottingsgenot, in verrukte beschou
wingder grootste naluurtafereelen, der hei
ligste plekken op aarde.
De Duitscher zegt dat zoo schoon
Wien God wil groote gunst bewijzen,
Dien laat hij reizen overal.
Zal hem op zijne wonderen wijzen,
In wei en stad, op berg en dal.
Hetgeen bij den Franschman wil zeggen
Le jours se suivent et ne se ressemblent pas.
'k Geloof u, meneer. Als er plezier te
maken is, zijn wij. Aalstenaren, er altijd bij,
net als de kinpen bij liet voeder maar nu is
het toch iets buitengewoons,iets reusachtigs,
iets amerikaansch, sedert de geboorte van
Adam nooit geschied een Potter of Broe-
ckaert uit de een en veertigste eeuw zal dat
met verbazing opdelven uit de archieven en
daar relaas van geven in de Volksstem.
Wat een rumoer op Vrijdag 6 September
1912, aan de statie. Die dag zal aangeboekt
blijven als een van koortsig geloop en ge
wemel.
Heeft het statieplein weer een concert in
gericht of een wedstrijd van hardloopon
motor-cycles en worstelstrijd in het program
(ze hebben er daar immers een handje
van weg om het volk te lokken.) of wordt
de aankomst van het koninklijk echtpaar ge
huldigd Meer, meer dan dat
Honderden Aalstenaren gaan beslist de
prozaïsche regenbuien van bunnen grijzen
hemel ontvluchten onder 't geleide van den
E. H. Deken en van M. De Valckeneer.
Deze beweert dat niets beter opkan tegen
rhumatiek dan de zachtblauwe hemel van
't schoone Italië, met zijn heldere luchten,
zijn gulden zonnetje in 't azuren hemelge
welf.
Mensch toch Dat is andere kadee dan een
doodgewoon Zondagsch uitstapje naar St-Job
of een mijmerend voettochtje langs de Den
derboorden, naar Hofstad®, als we rechts
van ons net stille, zwartachtige water der
rivier hebben en links die reeks fabrieken
die den wandelaars gedachtenwisselingen
van toch zulken verschillenden aard ontlok
ken, en als men dan links afslaat, door het
weidegroon, den berg op en af kuiert
voorbij den molen van Matthys. Ja, voor
zoo een expeditieken is 't genoeg van hoed
op, wandelstok of parasol en handtaschje in
do hand en op weg Maar nu, nu zien we er
anders uit
Waart ge niet daar Wel, gaat dan eens
voor een uur in de statie te Brussel zitten,
op de bank rechts, bij de horlogie. En ziot
daar die Engelschen en Amerikanen eens
loopen, ge kent ze wel, die hoog opgescho
ten, uit liun broek gegroeide, glad geschoren
magere venten en hun fijn puntigen neus met
daarop den gouden bril, met hun grijsstoffen
slappen hoed op, den voorderrand omhoog
geslagen, in den hals omlaag, iets dat staat
net als een hollandsche zuïderwester; of kijkt
eens naar die houterige misses. Ge ziet niets
dan regenmantels, waterproofs, reisdekens,
losse overjassen en mantels met veel groen
en geel en grijs daarin en geruite dik wollen
reiskleuren, phototoestellen en verrekijkers
over schouder en borst geriemd.
Hemelman, men zag niets anders te Aalst.
Echte Engelschmans, gestoofd en gebraden.
Men zon gezworen hebben dat het in al
hoedenwinkels van 't land reeds uitverkoop
is geweest. Is 't nu winter of zomer, of tege
lijk in de hoeden wereld 't Gaat net als bij
Conscience's zonsopgang op de heide 't Is
geen nacht meer, 't is ook nog geen dag.
We zijn waarachtig in een overgangstijd
perk. Onze reis naar Rome zal het zomer
seizoen, sluiten. Eens dat wij terug zijn, is 't
volop wintermode.
De gevleugelde zwaluwen brengen zonne
schijn en lenteweelde mee naar onze lucht
streken; de Aulsterscho zwaluwen die nu
optrekken komen weer met mist, nog eens
regen misschien vorst, sneeuw en orkaan.
De dames hebben er zich op voorzien, veel
smaak betoond in don keus der reishoedj es
windmolens krijgt men bijna niet te zien,
trekschuiten evenmin, watertorens of appel
en perelaars nog minder.
Baden-Powel's hoed heeft veel succes
gehad. Van dien vent hebt ge toch gehoord
Hij was Engelsch vechtgeneraal tegen de
Boeren en was ook de inrichter van de
boy-scoutkorpsen. Die droeg zoo een viltje
met broeden rund, links hoog omgoplooid,
rechts schuin omlaag, 't Is jammer dat Rub-
bens vergeten is dat ding te laten brevetee-
ren in zijnen tijd. Daarom is 't nu made,
in Engeland juist als de stekskens van
Denderleeuw en Geeraardshergen. Zoo eene
hoofdbekleeding zal onschatbare waarde
hebben voor de dame die 't op heeft tijdens
de reis. Ook heb ik gezien dat zij de kahki
kleur heeft verkozen ..(Die is beter dan corisa-
kleur, die maar goed staat op het zwartge-
lokte hoofdje der zuid-frangaise, ook beter
dan lichtgrijs of wit dat zoo goed niet kan
tegen stof van trein en tram.
Wat ik ook nog wel vond, waren die wil
gebreide mutsjes. De juffertjes die dat dragen
zullen het tegen geen goud willen ruilen.
't Is opperbest bij den hevigen wind op de
Zwitsersche meren, 't eischt geen lange prie
men en vervangt uitstekend de slaapmuts op
reis.
Van heerenhoofddeksels ziet men alle
schakeeringen op den trein van af den los
sen, zwierigen en lieren boerenhoed door
generaals Botha en De Wet en den edelen
president Krüger met zooveel roem gedra
gen, tot het guitige, lustige petje van het
mager jockeyken. Alleen le bonnet d'Astra-
kan van den Pers heb ik vruchteloos trach
ten te ontwaren dat is misschien voor da
volgende reis ik zie ze nu nog maar dra
gen door de kostschooljongens.
En de pakkagie, lieve hemel Oude baan-
trotters van reiszakken,♦frissche splinter-
nieuwelingen, gastjes halfwas, zoo wat de
keuteljacht uit de valisenwereld, volgroeide
lui, groot en dik, met een paar sterke lede
ren bretellen om hun romp, zuchtend onder
de spanning van hun diklijvigheid, hier en
daar ook een ouderling die toch de baan op-
sukkelt on dooreen lichtgrijs linnen omhul
sel, met roeden nestel omzoomd, goed figuur
tracht te maken in het bontkleurig gezel
schap, ja, zelfs met aristocratische stavingan
schijnt behebt to zijn en nog wel eens gaarne
stoeft met geel of rood geborduurde bloe-
mekens op zijn overjas.
En wat vormverscheidenheid 1
De recht- en rondhoekige langwerpige
valiezen hebben de groote meerderheid in
hun parlement; cylindervormige, vierkan
tige, platte en rondlijvige komen achterna;
sommige schieten van hun voetstuk loodrecht
en stout in de hoogte; andere, met meer
lijnenschoouheid, rijzen zachtjes op in zwie
rige glooiing.
Toc-h is iedereen gelijk op de reis zelfs on
der dn valiezen. Er is verbond tusschen adel
en democratie, tusschen meesteres en dienst
meisje. Ik zag zelfs eene Stütze der Haus-
frau zooals de Duitscher zegt dat was die
eenzame eu schuchtere hoededoos die ook
meegedragen werd.
De malle De malle attention Opge
past Opgepast daar
Een laatste vaarwel aan vrienden en ma
gen, een warme handdruk, elkaar nog eens
om 't halsken gepakt, och, ja, bij 't afscheid
voelt men zich toch wel wat melancholiek,
bieren daar wordt zelfs een traantje wegge
pinkt, maar in 't volle gezelschap, met de
geestdrift die allen bezielt, in de gespannen
verwachting van 't geen gebeuren zal, met
dat geheimzinnig betrachten van groote din
gen die in allen eenen zwerm van weelde doen
opgaan komt alle melankolie tot bedaren en
do glimlach speelt weer op aller lippen; vol
moed en betrouwen zoekt ieder zijn plaats,
doet en krijgt nog eens beloften van kaarten
zenden, brieven schrijven en duizenderlei
aanbevolingen. Och, zij .die blijven mogen
gerust zijn. Met Codes hulp moet de reis
heerlijk afloopen. Denkt toch eens
19 pastoors, 7 dokters, 3 apothekers nemen
wij mee. Grafmakers waren niet ingeschre-
vou. Van deze 4 uilersten hebben wij er op
dit oogenblik dus drie op onzen kant. Moch
ten we op den laatsten levensstond ook maar
de drie beste van de vier meemaken en klaar
ware kees.
Een laatste handgroot, een zakdoekwui-
vcn, en nu den steven gericht naar het heer
lijke zuiden
Te Luxemburg
9.33 ure. Op den trein algemeene indruk
losse, gulle broederlijkheid men knoopt
keunis aan, men wandelt van den éérsten
waggon tot den laatsten, loopt rond in do
gebuurte.
Hier voert men een gemoedelijk praatje,
daar lacht en schatert men, ginder zitten de
kaartspelers. Verbeeld u nen Zondag avond
in de herberg als de driftigste wiezers of
biejers te gaar zijn. Er zitten er al eenigen
in de hemdsmouwen, zoo warm krijgen zo
liet. Daarnevens zit eene oude tante, ze
fronst een beetje 't voorhoofd, drukt zich
met beide wijsvingers de ooren dicht. Blijk
baar is zij met wat Aalstersche luidruchtig
heid niet goed 't akkoord.
To Namen waren we met 20 minuten ver
traging. Te Aarlen waren we reeds op ons
uur.