ONZE REIS NAAR ROME
Be grootste ktooging der
fcedeodaagsclie tijden.
'T EEN EN 'T
Hevige brand te Kuregem
c£* C>
«r*
XD> CS- B I-. A. X3
Droevig© misgreep.
Het Belgisch Schoolschip
m BW I
Achttiende jaargang n' 21»
iumumh- n»nu»mL«Miim»i
2 CENTIEMEN HET NUMMER
Zaterdag 14 Sepiesibei* 1BUZ.
ABONNEMENTEN:
zes maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle postbureeien van het land.
EERSTE UITGAAF, 4 uren 's avonds. S»
TWEEDE UITGAAF, 7 uren 's avonds.
BUREELEN
TE BRUSSEL
728, Steenweg van Waterloo, 723.
TE AALST
9Kerkstraat,
Telefoon 114
BestuurderJ, Van Nuffel-De Qendt.
AANKONDIGINGEN
El. aank. (1 tot 4 kl. reg.) fr. Ó.60
3* blaóz. <de regel) fr. 0.50
4' biadz. (de regel) fr. 0,30
Financ. aankon, (per regel) fr. 2,00
Reklamen (per regel) fr. 1 00
Gemengd nieuws (per regel) fr. 2,00
Recht, herstelt, (per regel) fr. 2,00
Overlijden (per regel) fr. 2,00
Zoo noemt de Journal van Pa
rijs de belooging die thans door de
katholieke wereld te Weenen wordt
gehouden.
Die betooging is waarlijk grootsch
en ten zeerste indrukwekkend. De
stad Weenen is heerlijk opgesmukt;
bloemen, kranzen,festoenen, tribunen,
triomfbogen ziet men er in alle stra
ten; vlaggen/vaandels, wimpels wap
peren er aan bijna alle huizen; de
hoofdstad van Oostenrijk is in haar
plechtig feestgewaad.
Aan de feesten nemen deel 200
prelaten en bisschoppen, 90 kardina
len en aartsbisschoppen,duizenden offi
cieren en oversten van leger en vloot,
de hoogste dignitarissen van den han
dels- en nijverheidswereld, de aan
zienlijkste leden van.de magistratuur,
de mannen van het Hof, de senators
en volksvertegenwoordigers, de bur
gemeesters van de bijzonderste steden,
de ministers, en eindelijk als aureool
de Keizer in hoogst eigen persoon en
met hem het talrijk en schitterend
gevolg van graven, prinsen, aartsher
togen, gravinnen, prinsessen en aarts
hertoginnen.
Donderdag morgen naderden Keizer
Frans Jozef met gansoh zijne familie en
do hoogste waardiyheidshekleeders
van zijn Hof, met zestig in getal, ter
H. Tafel zij ontvingen in vollen oot-
.moed, uit de gezalfde handen van den
priester, den Koning der koningen.
Zulk schouwspel is eenig in de ge
schiedenis. En 't mag wel wonder
heeten, dat na meer dan 1900 jaren, de
grootheid van het eenig ware Geloof
zoo ontzagvol wordt bewezen in een
der grootste hoofsteden van het ver
fijnde Europa.
De voortdurendheid van de II.Kerk
is voorwaar het grootste wonder, het
zichtbaarste mirakel van haren godde-
lijken oorsprong.
En toch kan het ons niet verwon
deren dat zoovelen nog ongeloovig
blijven, 't Is immers de Meester die
zelf heeft gezegd van de ongeloovi-
gen Moest ik de dooden uit het graf
doen opstaan, ze zouden nog ongeloo
vig blijven.
Laten wij dan die arme verdwaalden
met iust, en blikken wij met fierheid
en geluk naar de heerlijke geloofs-
betuiging die op dezen stond in
Oostecrijk's hoofdstad wordt afge
legd.
Kardinaal Van Rossum is de alge
zant, de plaatsvervanger van den
Paus. 't Is hij die Zondag tijdens de
luisterrijke, weergalooze processie den
pauselijken zegen zal schenken aan
de millioenen katholieken die aan deze
plechtigheid zullen deelnemen.
België is op dees uitzonderlijk
prachtvertoon uitstekend vertegen
woordigd.
M',r Heylen, bisschop van Namen,
en geboortig van Casterlée, in de Ant-
werp„che Kempen, is de bestendige
voorzitter van het algemeen komiteit
dier Congressen. Het is voor België
eenö uitstekende eer dit voorzitter
schap door een haar waardigste zonen,
hekleed te zien
Tusschen de aartsbisschoppen en
kardinalen schittert zooals altijd onze
Primaat van België, Mer Mercier. Het
is hij, die de zittingen der Belgische
afdeeling voorzit.
Buiten die twee Doorluchtige Op
perhoofden, verblijft er althans no?,
eene uitgelezene schaar van priesters i
en wereldlijken in de hoofdstad. Ver-I
scheidene katholieke volksvertegcn-j
woordigers, senators, oud-ministers en j
groote staatsmannen, nemen deel aan
de werkzaamheden van het Congres.
Deze eenige gebeurtenis valt juist
samen met den drie honderdsten ver
jaardag van de neerlaag der Mahome-
tanen te Weenen. 'tls immers over drie
honderd jaar, dat de Schrandere, de
heldhaftige Sobieski, op de vestingen
van Weenen zelf, de Turksche barba
ren bepaaldelijk versloeg, en Europa
verloste van het gevaar het Mahome-
tisme in gansch Europa ingedrongen
te zien. Sobieski redde door dien slag
de beschaving en het lcristendom in
Europa.
Zondag zal het Allerheiligste op die
zelfde plaats.rondgedragen worden, en
van boven de poorten van het keizer
lijke Paleis zal de zege van den God-
mensch over de honderd duizenden
worden uitgesproken.
Plechtig, aandoenlijk, onbeschrijf
lijk oogenblik. Daar zullen geknield
liggen De keizer zelf, omringd, om
geven van de hoogste vertegenwoordi-
;ers van het wettelijke gezag, van de
wetenschap, van de kunst daar zul
len in het stof huigen, twee honderd
kerkvoogden en duizenden zeer
leerde priesters en professors daar
zullen neerknielen een gansoh millioen
Roomsch katholieken, die allen één
en denzelfden God aanroepen, bidden
en dienen.
Wanneer de vertegenwoordiger van
den H. Vader, het Allerheiligste in
aanbidding ten Hemel heft, dan zullen
de klokken van al de kerken van Wee
nen en omliggende beginnen te luiden
on galmen, eene aanbiddelijke stilte
als een goddelijke adem zal er over de
hoofdstad heenvliegen, en de twintig
ste Eeuw zal nogmaals plechtig en sta
tig hebben bewezen, dat het Rijk Gods
strekt over alle tijden, over alle lan
den, over alle volkeren, over hemel en
over aarde.
H®8Jandsche Stedenaan-
gr'Oea,Amsterdam had in 1870, 264.000
inwoners en 573.000 in 1910. Rotterdam
116.232 in 1870 en 456.888 in 1910 Den
Haag- 90.277 in 1S70 en 280.515 in 1910.
In 1S70 waren er in Holland 16 steden
met meer dan 20.0C0 inwoners, in 1910
waren er 31. Ziehier den aangroei van eenige
kleine steden.
In 1880 in 1910
Apeldoo m 15.015 36.503
9.519
9.165
5.446
5.663
10.381
22.124
31.792
34.992
30.522
28.802
Vloordingen
Vilversum
Ermbeder
Ungelos
Trumen
HUssvne scEio9en. De Peuple
schrijft Donderdag een artikel over de onzij
dige officiëele scholen en hij noemt ze heel
simpelOnze scholen.
Dat de onzijdige scholen, hunne scholen
warén, dat wisten wij al lang.
Maar 't is toch drollig zijne scholen door
iedereen te doen betalen. Is het niet veel
rechtveerdiger, dat ieder zijne scholen betale,
wij do onzen, en zij de hunnen
Omdei» dan hiel* De roode bla
den spreken en huilen over verraad, mein-
eedigheid. kazakkeerderij en wat weet ik
al, van de liberale bladen die krachtdadig
ingaan tegen de beweging van algemeene
staking. Het was niet genoeg dat met hef
kartel de liberalen gedwee achter de roode
vod liepen, de socialisten denken en oor
deel en dat zij reeds het opperbevel hebben
over de liberale troepen.
Dat zal hen leeren kartel maken met de
revolutionnairen.
Els4 getal Rtussen. In 1911
teld« Rusland 166,919,000 inwoners, of 38
millioen meer dan in 1897. Rusland is
19,155,588 vierkante kilometers uitgestrekt.
Van die kolossale bevolking zijn de twee
derden Russen.
Da bevolking den grootste
leden. Londen telt reeds meer dan
7 millioen inwoners Parijs 2,800,000
New-York, 4,766,000 te Berlijn 2,095,000
Weenon, 1,880,000.
Ieren dan te Belfort, meer Schotlanders dan
te Aberdeen.
Sedert 1908 zijn or in Londen 452,897
nieuwe huizen gebouwd en thans zijn er 3000
in ophouw. Sedert 1908 zijn er 8028 nieuw
straten en pleinen aangelegd.
0e staatsfondsen sakken. -
Al de staatsfondsen takken. Engeland zoekt
naar middelen om die daling te steunen.
Doch wat zal hot helpen De daling is toe te
schrijven aan economische wetten waartegen
er moeilijk, zoo niet onmogelijk kan gestre
den worden.
In verscheidene tijdschriften ontstaan over
die zaak zeer belangrijke besprekingen.
Een veronderstelde dief doodgeslagen
te Brussel.
De onderzoeksrechter De La Ruwière,
van het parket van Brussel, onderzoekt thans
een droevige zaak.
Een inwoner van Marchienne-au-Pont,
Frans L..., was naar Brussel gekomen om
er zijn broeder te bezoeken. Deze laatste
koetsier in een hotel der Leopoldwijk vroeg
een tweetal dagen verlof om mot zijn broe
der eens uit te gaan.
Zij gingen dus Zaterdag samen uit en
kwamen slechts laat in den avond te huis.
Frans L... ging dqn nacht doorbrengen in
eene herberg der Trierstraat, bij kennissen
van zijn broeder, terwijl deze naar zijn ge
woon logist trok.
Een drietal uren later, stond Frans L. op,
om aan eene natuurlijke behoefte te gaan
voldoen. Toen hij zoo stil mogelijk van den
koer terugkeerde, werd hij op de trappen
aangevallen, neergeworpen en erg geslagen.
Hij riep om hulp en nu kwamen de andere
huurders van liet huis toegeloopnn. Het was
de patroon der lierherg, die meenende met
een inbreker te doen te hebben, Frans L.
had aangevallen en mishandeld.
Frans L. was èclïter reeds erg toegetak-
keld. Hij had verscheidene erge voetslampen
op den huik gekregen en moest naar zijn
gedragen worden. Daar zijn toestand nog
verslechtte, werd hij naar het gasthuis over
bracht en Donderdag morgend is hij er on
danks de beste zorgen overleden. De lijk
schouwing is bevolen.
Het vertrek van het Belgisch Schoolschip
l'Avenir uit Frederikstad, was door het
slecht weder vertraagd geworden. De laatste
dagen van het verblijf zijn aldaar uitsluitend
besteed geworden aan'de verschillende boot
jes- en brandoefeningen. Gansch de staf, al
de kadetten en al de leden der bemanning,
zonder eene enkele uitzondering, hebben er
aan deel genomen.
Al de kadetten leerden roeien, sturen en
zwemmen. Het te water laten der reddings
booten, onvoorbereid, wordt thans op 3 mi
nuten gedaan. Op 6 September bevond het
schoolschip zich op omtrent 40 mijlen ten
westen van de kusten van Denemarken.
Dinsdag morgend, om 7 1/2 ure, was het
schoolschip in het zicht van Prawle Point ge
signaleerd. Het schoolschip moet nu dus in
vollen Atlantischen Oceaan zijn.
Een bewaarplaats voor auto's vernield
Donderdag morgend, rond 3 1/2 ure, is
een groote brand uitgebroken in de Zeemtou-
wersstraat, te Kuroghem, waar in het ach
terhuis van het gebouw n. 10 dezer straat het
werkhuis en de bewaarplaats voor autos van
den heer Jaak Roodhooft zijn gevestigd.
De brand brak uit op het gelijkvloers waar
zes auto's stonden. Een gebuur, M. Lem-
mens, verwittigde per telefoon de pompiers
en kon persoonlijk, vooraleer er hulp op
daagde, drie automobiels redden.
Gelukkiglijk dat M. Lemmens, den brand
van op zijne slaapkamer ontwaardde, zooniet
had men misschien menschenlevons te be
treuren gehad, want M. Lemmens moest
talrijke personen wakker kloppen.
De brandweer van de gemeente, snelde ten
spoedigste ter plaats. Langs alle zijden werd
het vernielend element aangetast, doch liet
bleek dat men zich bij de bevrijding der aan
palende gebouwen moest beperken.
Inderdaad, het vuur, aangewakkerd door
hoeveelheden brandbaro stoffen, woedde met
volle kracht. Van de bewaarplaats en de
werkhuizen bleef weldra niets meer over dan
de gloeiende muren.
De oorzaak van den brand is onbekend.
Sedert Woensdagavond 8 ure had niemand
j in de loods geweest. De schade die zeer aan-
j zienlijk is, wordt door verzekering gedekt.
In Londen zijn er meer katholieken dan teDe poiicie heeft over dezen brand een
Rome, meer Joden dan m Palestina, meer [onderzoek ingesteld*
ACHTSTE BRIEF
Dinsdag
De kerk van St-Crispinus bezocht waar het
nog niet ontvleeschde lijk van dezen heilige
te zien is. Er zijn verschillende kapellen
waarvan al de versieringen uit beenderen der
geraamten van overleden Capucienen ver
vaardigd zijn autaar van schedels, festoe
nen van beenderen, allorlei ornamenten uit
schouderbeenderen, enz.
Hebben ook eenige der vreemde colleges
gezien. De Volksplaats «Piazzo del Populo
wonderschoon met obelisk uit de 7d® eeuw
vóór J. C. geboorte.
Reden voorbij het oud graf van Nero die
Rome deed in brand steken om de christenen
van die euveldaden te beschuldigen, zijne
moeder, broeder, vrouw en vrienden ver
moordde en verlaten stierf door zijn eigen
dolk.
Bezichtigden het allerheerlijkste paleis van
de keizers Claudius en Lucullus en reden
toen naar het Vatikaan voor de
Ontvangst bij Z. H. den Paus
't Werd half elf. De bedevaarders gingen
eerst eenige godsdienstige voorwerpen koo
pen om ze door den H. Vader te laten wijden
en trokken toen naar het Vatikaan.
De kaarten getoond, 2, 3 maal de scala
regia of Koninklijke trap, 2-10 treden hoog
op, en we kwamen in de ontvangstkamer.
Na de noodige voorbereidingen, zich schik
ken om goed te zien en te hooren, hoorden
wij de komst van den Paus aankondigen.
Er heerschte diepe, indrukwekkende stilte
in de. zaal. Daar traden opeens binnen 6
Zwitsersche wachten, 2 edelwachten, in
schitterendo kleedij, 2 prelaten irr't rood en
dan eindelijk de Paus in 't wit. Allen waren
we neergeknield en ontvingen zijnen zegen.
Dan kwam de Zeer Eorw. Heer Deken
alleen vooruit tot aan de voelen van den
Paus, die op een prachtigen troon was geze
ten. Met eene klare en luide stem sprak hij
de volgende redevoering uit
HEILIGE VADER
Hier zijn neergeknield aan de voeten
f van uxce Heiligheid300pelgrims uit het
n katholieke België, ter eeuwige stede geto-
gen om uxce Heiligheid toe te juichen als
n Paus en Koning
Wij vereeren in uwen hoogen persoon
den opvolger van Petrusden stedehouder
van Jesus-Christusden toegewezen Her-
der onzer zielen en den waakzamen Be
ft waarder van ons geloof.
Ten allen tijde schenenonder al de vol-
keren, de Belgen uit door eene on ver
breekbare trouio aan den H. Stoel en eene
kinderlijke gehoorzaamheid aan het op
n pergezag van den Paus. Onze Bedevaart
is fier en gelukkig onder hare leden te
tellentwee pauselijke zouaven van Aalst,
twee helden van den slag van Mentana,
de heeren De KSette en Degels.
Nergens wordt de Paus meer bemind
n dan in het getrouwe België, nergens wordt
ijn leed dieper gevoeldnergens wordt
*ijn gezag eerbiediger gehoorzaamd, ner-
gens worden zijne richtingen met voller
en eerbiediger onderdanigheid gevolgd
nergens dan in België heeft een katholiek
landsbewind zijn zilveren jubelfeest kun
nen vieren
Het ts met eene gewettigde fierheid dat
we, op dit plechtig oogenblik, aan uwe
Heiligheid dezelfde gevoelens met nederig
heid en oprechtheid komen uitdrukken.
We toeten dat uwe Heiligheid met eene
bijzondere voorliefde ons lief Belgenland
en inzonderheid ons zoo katholiek Vlaan
deren bemint.
n TaWijh zijn de blijken die utoe Heilig-
heid ons daarvan heeft gegeven. Als ant
woord op die weldaden zullen wij het als
plicht achten de banden nauwer toe te
halen die ons hechten aan uwen hoogen
persoon toe zullen onze gebeden verdub-
beien om eenen overvloed van 's Heeren
u zegeningen over uw glorierijk en vrucht
dragend Pausschap doen af te dalen,
ff Het toeze ons toogestaan, Z. H. Vader
uwe Heiligheid eerbiedig geluk te toen-
schen om de bewonderenswaardige helder
heid van geest en kalmte van gemoed
alsook over de onoverwinbare zielskracht
die moe vaderlijke regeering kenmerkt.
Met eene diepe vreugde is het dat toe moe
Heiligheid danken voor de uitnemende
gunst die Zij zich getoaardigd heeft den
ff kinderen te schenken door de merktoeer-
dige decreten over de veelvuldige commu-
ff nie.
ff Utoe vaderlijke oproep heeft in aller
herten een diepe toecrklank gevonden,
ff Gansch België doo% heeft de godsvrucht
tot de H. Communie zich op een ongehoor-
ff de wijze uitgebreid^ Verleden jaar ist in
ff onze stad Aalst, het getal communiën met
ff meer dan 30,000 aangegroeid.
ff Daarom heeft uwe Heiligheid een nieuw
ff recht op de erkentelijkheid onzer harten.
ff H. Vader, uwe H. gewaardige zich
ff de nederige hulde van onze liefde en ecr-
ft bied te aanvaarden en in onzen persoon
ff het getrouwe België te zegenen dat neer-
tt geknield zit onder uwe vaderlijke hand
Gedurende die liertroerende aanspraak
waren aller blikken onafgebroken op bet
lieve, minzame en jeugdige gelaat des Pau
zen gevestigd gebleven en toen de eerwaarde
heer deken gedaan had met spreken waren
aller oogen en ooren in de grootste spanning.
Daar verhief de Paus de stem. Tijdens den
heer Deken zijne rede was Hij blijkbaar ont
roerd geweest. Ik meen zelfs tranen in zijne
oogen te hebben bemerkt.
Beminde hinderen van België, zoo sprak
Hij in het Itahaansch, ik bedank u innig
ff voor de hulde die gij komt brengen aan den
ff H. Stoel, door den mond van den achtba-
f ren Heer Deken van Aalst. Ik bedank hem
ff alsook de leden van 't Bestuur uwer Bede-
ff vaart.
ff Ik stuur ook. mijne gelukwenschen tot de
ff beide pauselijke Zouaven die bereid waren
ff hun bloed te vergieten voor den Paus en
>f zijne rechten.
ff Ik ivensch uit den grond des harten het
r> katholieke België geluk voor de schitte-
ff rende zegepraal die het behaald heeft in
ff de laatste verkiezingen. Zij gaven nog eens
n te meer een duidelijk bewijs van de groote
ff liefde, van de innige gehechtheid der Bel-
ff gen en bijzonder der Vlamingen aan den
ff H. Stoel. Gij die het land bewoont wahr
ff men een jubelfeest van 25 jaar katholiek
landsbestuur kan vieren, ik zeg u ge zjt
ff trouioe zonen der kerk, toegenegen hinde-
ff ren van den Paus, vast in moe liefde en
ff verknochtheid aan 't geloof utoer vaderen.
ff Blijft dit geloof beminnen, dewarebur-
ff ger tracht bovenal naar ons gemeenzaam
ff christen vaderland. Zoodoende zult gc ook
ff aan uw aller welzijn werken, aan. het web-
ff zijn uwer familie en aan het. welzijn van
ff het groote België.
Blijft getrouw aan uw verleden, aan het
ff grootsche verleden dat België en bij zonder-
ff Ijk Vlaanderen kenmerkte. Ik wensoh u
ff allen eene voorspoedige reis en gelukkige
ff terugkomst in clan schoot moer familien.
ff Zegt hun, zegt aan al uwe medeburgers dat
ff de Paus hen bemint, dat de Pm/s voor hen
ff bidt en dat laanderen eene bijzondere
ff plaats in zijn hart bezit. Aan u allen,
ff aan uwe fo.miliënga ik, als antwoord
ff op meen huldegroet den zege-a geven met
den afiacct der goede dood toties
quoties.
Dan vertaalde een prelaat de rede des
pauzen in het fransch.
Daarna knielden allen neer, ten uiterste
aengedaan, tot tranen toe bewogen door die
minzame, vaderlijke, gulhartige woorden
van den H. Vader en ontvingen zijnen zt-gen.
Dan stond-hij op van den troon, daalde neer
om oenige woorden te spreken met de heeren
van het comiteit en hun zijnen ring te laten
kussen, Tot de beide zouaven, dragende do
eereteekens van Mentana en Bene merenti
staarde Hij op zachte stem de volgende woor
den
Gij, mijne goede, brave, dappere Zoua
ven, die in dienst geiceest zijt van Zijne
Heiligheid Paus Pius IX, die gestreden
f> hebt voor 't geloof en stand gehouden hebt
op 't slagveldu in 't bijzonder, zal ik
nogmaals mijnen zegen geven.
Daarna stale Hij hun nog eens de hand toe
om zijnen ring te laten kussen.
Go kunt denken hoe de heeren De iVIette
Degels, bij die toeder woorden, bij die
allergrootste eerbewijzing ontroerd waren.
Zij beiden kennen Rome, na verloop van
veertig jaren, nu nog op hun duimken. Ze
hebben maanden lang gelegen op het fort
St-Angelo, wisten van te voren de straten te
noemen waar we zouden doorrijden en her
kenden zelfs don ouden koetsier van den
Zouavengeneraal de Charette, die nu juist
een der koetsiers was door Cook Co aan
gesteld, om ons te vervoeren.
Het geluk dat die brave man, gevoeldo als
hij de zouaven terug zag, is niet uit te druk
ken. Hij greep hun handen, bij het afscheid:
Toujours amis, toujours amis, zij hij nibl zijn.
italiaansch accent en drukte en bleef bun de
handen drukken.
Dinsdag namiddag
Gelooft maar dat de dagen hier goed ge
vuld zijn. Dat lui volk van Italianen moet
niet kunnen begrijpen dat wij altijd op trok
zijn en niet op de straten liggen zooals zij.
Er is ook zoo ongelooflijk veel te zien.
We bezochten dezen namiddag den ouden
tempel der Vestalen, nog zoo schoon als iu
den ouden tijd, de St-Pauluspoort, waar de
H. Paulus doorgegaan is na zijne terdood-
veroordeeling, het graf van den Romein-
schen generaal Gaius Cervius die onder Ju
lius Caesar Egypte overweldigde, de Sl-Pau-
luskerk opgericht op het oud graf van den
heilige. Daarin zjjn de portretten van al de