c
YmVl
HU
'T
ticio iihkE mn
O O
c3
13 J&. £3- B 23 A. 23
Eucharistisch Congres te leper
Geheimzinnige zaak
Bascsnti Belgi a Venszia
Achüienda Jaar-gang n' 21Q
2 CENTIEMEN HET NUMMER
Woensdag 16 September 13(2.
ABONNEMENTEN?
Zes maanden 4 flanken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle postbureeien van het land.
EERSTE UITGAAF, 4 uren 's avonds, $§F «9
TWEEDE UITGAAF, 7 uren 's avonds. A
BUP.EELEN
TE BRUSSEL j TE AAL5T
728, Steenweg van Waterloo, 728. j Kerkstraat,
Telefoon 114
BestuurderJ, Van Nuft'el-De Genat.
AANKONDIGINGEN s
KI. aanb. (1 tot 4 kl. reg.) fr. 0.60
3® bladz. (de regel) Ir. 0.50
4® bladz. (de regel) Ir. 0,30
Finunc. aankon, (per regel) Ir. 2,00
Reklamen (per regel) fr. 1,00
Gemengd nieuws (per regol) fr. 2,00
Recht, herstell. (per regel)-fr. 2.00
Overlijden (per regel) fr. 2,00
In een onzer vorige hoofdartikels
haalden wij aan van den oenen kant,
het slavendom en het proletariaat en
van den anderen kant, het patriciaat
en den geldwoeker. Wij hebben toen
gesproken over eene reeks typieke
bijzondere gevallen. Thans willen wij
onze achtbare lezers en geëerde leze
ressen een meer algemeen overzicht
geven over den algemeenen toestand
van het geldbezit in eenige landen.
Thomas Shearman schrijft 6310
Amerikaansche millionnairs bezitten
samen 86 milliard en half, hetzij meer
dan het derde van de nationale for
tuin.
In Engeland zijn er 7500 a 8000
bevoorrechte fafniliën die een totaal
rente-inkomen hebben van 3 milliard
frank.
Over 10 jaar waren er in de wereld
700 personen die meer dan 25 millioen
bezaten.
Eene Amerikaansche tooneelspeel-
ster heeft aan de nagels barer handen
en barer voeten 165 diamanten voor
eene waarde van 100,000 fr.
In Frankrijk zijn er op de 40 mil
lioen inenscken, 2,296,000 die niets
doen, die zooals een Doorluchtige
Kerkvoogd zoo scherphekelend ze
noemde, echte parasieten zijn.
1015 Franschen hebben een fortuin
boven de 5 millioen.
In Duitschland zijn er 7409 mil
lionnairs. Daarvan wonen er 3108 te
Berlijn.
In Engeland hebben wij nog de
groote grondbezitters Hertog van
Northumberland beeft 72646 Ha.
gronds, Hertog van Argyll 70,000 Ha,
Hertog van Buccleugh 185,000 Ha.
en de Hertog van Sutherland 438,398
Ha. land. Kuntg'u zulke oppervlakte
voorstellen, bevriende lezers 1
En dan wat uitbreiding, maar ook
wat wanverhouding in sommige nij
verheden I
Het huis Krupp te Essen in Duitsch
land bezigt alleen 44,000 werklieden
de vaste inrichtingen van Manchester
en Binninghan.de reederijen van Glas
gow, deze 3 laatstopgenoemde
plaatsen liggen in Engeland de
grootsche nijverheidsinstellingen van
Saint Etienne en Le Creusot in Frank
rijk, gebruiken elk tienduizendtallen
van werklieden en bedienden.
Herinneren wij hier Rockefeller,
den man met de vijf milliard, die alleen
onder zijn bedwang 1,500,000 perso
nen heeft I 1,500,000! het is juist 1
persoon op de 50 inwoners van de
Vereenigde Staten
Is het dan te verwonderen dat in
menige gevallen, de nijverheid die
anders zulk sclioón proefveld is om
's menschen persoonlijk initiatief te
doen gedijen, is het te verwonderen
dat in dusdanige omstandigheden de
nijverheid eene onbeperkte, eene wan
ordelijke en eene onverrechtveerdig-
bare verhouding heeft daargesteld
En anderszins wat armoe wat
ellende wat tekort in menig gezin
Te Londen, stad van 7 millioen zie
len, zijn er 60 percent armen zestig
arme menschen op de honderd inwo
ners I
Te Parijs moeten er op de 100 inwo
ners, 14 ondersteund worden door de
Openbare Lieldadigheid.
Te Rijsel zijn er 40,000 menschen
te helpen op de 220.000 inwoners.
In Zwitserland worden er 200.000
menschen gevoed op de kosten der
gemeenten. Te gazel ig er 1 iuwenei
op de 7 in dit geval. Aldus luidt bet
oordeel van La Croix op 6 Januari
1905.
In de St-Denisstraat te Parijs, bij
zekeren Fradin, slapen alle nachten
600 personen met de ellebogen op
tafels. Zulk nachtverblijf kunnen ze
krijgen zij dié geen 30 centiemen be
zitten om eene bedslaping te betalen.
M. Picot, in zijn onderzoek, vond
te Parijs eene enkele kamer waarin
zoo maar 14 personen sliepen.
In Frankrijk loopen er 400.000
vagebonden,waarvan 50.000 te Parijs.
Te Londen zijn er dagelijks 600.000
a 700.000 volwassen personen zonder
werk. En ge weet wat bet 'beteekent
werkeloos zijn. Volgens Booth zijn er
in dezelfde stad, 200.000 arbeiders
die niet meer verdienen dan 12,50 li',
per week.
Te Parijs zijn er260.000werklieden
die hoogstens 1,50 fr. per dag winnen.
In België zijn er 50.000 werklieden,
zoo was het ten minste over enkele
jaren nog, die min dan 2 fr, daags
trekken.
Dat zijn enkele algemeene beschou
wingen. We zouden ze kunnen volle-
digen mits talrijke en nauwkeurig aan
gehaalde voorbeelden, maar we hebben
best gevonden ons te houden hij deze
algemeene cijfers.
Ieder onbevooroordeeld man kan
er uit besluiten boe er van do eene
zijde veel te veel, en langs de andere
zijde veel te weinig is.
Terecht zegt dan ook een onzer bij
zonderste katholieke sociologen
De groote oorzaak der algemeene
wanverhouding in de maatschappij ligt
in bet feit, dat eene reeks burgers bet
te veel bezit dat eene andere reeks te
kort heeft. Zeker; verschil, groot ver
schil zal er steeds blijven tusschen de
verschillende rangen en standen der
maatschappij, maar niemand kan toch
redelijker wijze houden staan, dat dit
verschil nujuist daarom zoo verschrik
kelijk groot moet zijn en blijven'.
raensch die aan de maatschappij geen dienst
meer kan bewijzen, niets anders meer over
blijft dan zich van kant to maken.
Ge ziet, bij die socialisten is de pensioen-
kwestie gauw opgelost. Er is bij ben geen
penning noodig zijt go versleten, verou
derd, neemt wat vergiften vertrek naar het...
pierenland.
Schoohe troost... maar voor ons paart, we
bedanken voor zulke eer
C;3Gd ZGO Do Fransche regeering
heeft de onder wijze rssyndikaten bevolen zich
te ontbinden. Vele syodikaten hebben aan
het bevel gehoorzaamd, uitgezonderd de
felste, waaronder dit van Marseille en dit
van Parijs.
Binnen kort gaan de scholen open. Op nen
schoonen dag zullen de kinderen van Mar
seille en Parijs t'huis komen aangeloopen
Moeder, 'tisgeen school, 'tis geen school!..
En waarom niet mijn lieveling Wel,
moeder, onze meester is voor den tribunaal
geroepen, hij gaat leelijkgestraft worden?...
Wat moeten zulke kinderen van hunne
meesiers denken En wat droeve vruchten
moet zulk een onderwijs niet afwerpen?
RISeuw ministerie. Het nieuw
Servisch ministerie is als volgt samenge
steld: Hoofdminister en minister van buiten-
landsche zaken, M. Nicolas Pasitch geld
wezen, M. Patchou oorlog. Generaal Pout-
nik binnenland, M. Protifch rechtswezen,
M. Policevitch openbaar onderwijs, M.
Louya Jovanovitch openbare werken, M.
Jan Jovanovitch handel en landbouw, M.
Kostou Etoyanovitch.
Leepefikkesa. Langzamerhand is
men Le Antwerpen hel Sint-Walburgisgast-
huis, (Siuyvenberg-) en Sl-Elisabelhgaslhuis
aan 't verwereldlijken. Dr d'IIannens. socia
list, heeft zelfs heel Holland afgeloopen om
er Protestantsche diensters te vinden. En
toch zijn ze niet tegen den godsdienst, die
loeperikken.
Getuigen uit «eire streken:
Generaal Si-uHen-Hiung, ondervoorzitter
van liet Ghineesche Rijk zegt over België
Hot voorbeeld der Belgische Katholieke
partij is te overwegen hare daden komen
overeen met het gedacht dat ik mij maak
van eene sterke regeering. In België, de op
positiepartijen vereenigd met de volks vleiers
en met de zonder vaderlanders er met do
kiezingen van 2 Juni niet toegekomen zijnde,
de katholieke partij weldra sedert 30 jaar
aan 't bewind, omverre te werpen, beproef
den derevolutie te ontketenen.
Maar de regeering waakte
Zoo spreken alle onvoorbedachte men
schen over ons gelukkige vaderland.
Opzichter cüer imc seeks C.SiiO-
Eeira. Door de benoeming van M. Wam- j
bach als bestuurder van het koninklijk)
Vlaamsch conservatorium van Antwerpen,
is de plaats open gevallen van toezichter van
de Belgische muziekscholen.
Als kandidaten tot die plaats worden
voorop gezetM. Dubois van Leuven en
M. Mortelmans van Antwerpen.
Wat fostGekesnt eSat. We lezen
in al de roode bladen en natuurlijk ook in de j
liberale bladen Ouders, doet uwe kinderen
ontslagen van de godsdienstlessen
Eh zoo gij, socialisten de liberalen
laten we onverlet, hun nummer is door alle
man gekend -- gij, socialisten, gi zegt, ge
beweert, ge bevestigt dat de socialisten niet!
tegen den godsdienst zijn. Waarom voert ge;
dan zulke razende propaganda om d* ouders
aan te zetten hun kinderen geen catechismus
te laten leeren
Als dat geen godsdiensthaat is, dan ver
staan w'er ons niet meer uit l
Geene pensioenen meer noo-
dïcj. Lafavgue en Robin, twee fameuze
socialisten hebben zich van 't leven beroofd.
Zij Men liet ii^eslagiu de
Schoon congres bijzonderlijk voor wat
aangaat de Eucharistische werking. Ja we
zijn van leper gekomen, met de gedachte,
hot besluitde veelvuldige communie wer
ken we, met Gods hulp, op onze parochies
door zoo schreef een confrater van Kortrijk.
De bespreking over Godsdienstonderwijs
dat, nochtans de grond en v^ste basis is,
waarop het gebruik der veelvuldige commu
nie steunen mo9t, was onbeduidend. Men zou
waarlijk zeggen dat men benauwd is, hierde
koe bij de hoorens te vatten. En waarom
De godsdienstige betooging den Zondag,
was zeker een triomf. Honderde mannen
stapten fier en met juichend hert of mond
door de strjiten.
Ja, Hij blijft de groote, schoone onzicht
bare koning, van wie, en voor wie we leven.
En nu, opnieuw ons slotwoord met Gods
hulp aan het werk I De daad moet volgen.
TE AMIENS
Is het eene moedermoord?
Mad. Delannoy, oud 46 jaar, wonende in
de rue des Bourelles, to Amiens, werd giste
ren met eene diepe wonde in de keel dood
aangetroffen.
Het is de zoon die na volbrachte dagtaak,
zijne moeder aantrof. Hij beweerde dat zijne
moeder ziek moest gezelfmoord hebben, upar
dat nam het parket, dat spoedig ter plaats
verscheen, niet aan.
Hoe kon het, vroegen de magistraten zich
af, dat, in deze veronderstelling, het lijk aan
den voet van den trap zou liggen, in eene
normale houding, terwijl het bloed op de
treden bewijst dat zij er af rolde.
Verder, de kleederen van het slachtoffer
waren enkel langs hoven vol bloed, ondanks
de wonde aan den hals werd toegebracht.
Het wapen bleef overigens verloren. De
zoon die liet eerst het gedacht op zelfmoord
riep, verzekerde dat liij het mes uit de wonde
trok en dan als zinneloos hot huis rondliep.
Hij had het mes weggeworpen, en wist niet,
in sjijne verslagenheid, waar hij liet liet.
Later werd het mes gevonden, en zal naar
naar Bertillon worden gezonden, tot studie
van de vingerindrukken. Overigens, niets is
gestolen geworden en dat alles deed het par
ket besluiten, don zoon zelf aan te houden.
Het schijnt dat zoon Delannoy zijne moeder
niet vergeven kon dat zij geld had verspeeld,
hij speculation.,
ELFDE BRIEF.
Zondag avond.
Gisteren morgen 5,15 vertrek uit Floren-
tië naar Venetië. Rijden Bologna en Pudua
voorhij. Te Florentië komt een eerwaarde
lieer onderpastoor te laat; te Bologna, waar
we 20 minuten oponthoud hadden, blijven 2
leden van het gezelschap achter. Ze vervoe
gen ons allen te Venetië om 2 ure des na
middags zonder bijkosten gehad te hebben.
We vliegen nu door de Lombardische
vlakte. Wat ons aldaar hijzonder treft zijn de
vele ossenspannen die werken op de velden.
Het is een heerlijk gezicht 2, 3, ploegen
achter elkaar le zien ieder met 16 langge-
hoornde ossen hespannen. Die ploegen, die
logzwaren grond omwoelen, hebben eene
snede van minste 40 centimeters breedte op
40 diepte en moeten, boom en alles, gansch
uit ijzer zijn, zoo niet trekken de ossen ze
als drooge rielhoutjes aan stukken.
Do kleinere boerkens schijnen veel muil
ezels te hebben.
En hoe vruchtbaar die vlakte is. Ze zijn nu
bezig met den 2en maïsoogst en de maïskop-
pen hebben zekers eene lengte van 30 centi
meters. En dik dat ze zijn. De maïs van ons
heeft er geen copie aan.
De suikerbeeten zijn hier volop rijp. Onze
blikken dwalen over onmetelijke weiden.
Deze zijn omzoomd door kleine hoornen, het
moet eene soort van doorn zijn, en rond den
stam dier boomeu ranken 2, 3 tot 4 wijn
stokken in de hoogte, worden van uit de
lage boomkruinen naar andere hoornen ge
leid en vormen de heerlijkste festoenen van
groen en purper of geel, zoo heerlijk en ver
rukkend dat iedereen aan 't venster ligt om
zijne oogen uit te kijken. En durft onze
mannen maar niet voor uitpeinzers en stoef-
fers uitmaken, als ze u Dinsdag aanstaande
zullen verhalen over het schoone Italië.
Honderden keeren herhaalt men hier- Hoe
schoon o, hoe heerlijk o, hoe goddelijk
Zelfs als ze zouden willen liegen, zouden ze
het niet kunnen, want hun verhaal zal altijd
onder de waarheid blijven.
Na drie kilometers in volle zee gereden
te hebben, stoomen we om 12,40 ure te
Venetië binnen.
De gondels, kleine bootjes, lagen gereed
om ons naar de hotels te vervoeren.
Wat eene stad Dat is nu eens de clou
van onze reis
Hier moet ik zwijgen Hier is de kunst
eenvoudig niet volle grepen weggeworpen
ze bedekt de straten zelfs, vraagt het maar
aan onze Italianen straten met witten en
zwarten marmer geplaveid waar vindt men
dat nog
Hier zwemmen wij in den oceaan dei-
hoogste heerlijkheid.
Hoe zou ik u kunnen beschrijven de hemel-
sche St. Marcuskerk, en liet goudgele en
wit marmeren Dogenpaleis en de St. Marcus-
plaats (de groote markt, van Brussel, hoe
wonderschoon ook, blijft, naar ons aller
meening, al geheel, er ver hij achter).
Go zult de portretten wel te zien krijgen,
die velen van ons hebben laten maken vóór
de kerk als er honderden, duizenden duiven
voor hunne voeten loopen, op hunne handen,
armen, schouders en hoofd zitten en zoo tam
zijn dat ze naar ons komen toegevlogen.
Wat moet dat in deze machtige Veneliaan-
sche republiek eene weelde, eene nooit
geëvenaarde pracht geweest zijn toen ze de
Adriatische zee beheerschte We bezochten
ook hare gevangenissen, onderaardsclie ho
len, zonder lucht, zonder licht, waar het bed
een steen was en van waar de ter dood ver
oordeelden geleid werden over de brug der
zuchten, ponte de sospiri (de echte* deze), om
de halsrechting te ondergaan.
We kregen verschillende koninklijke pa
leizen te zien dat van Genua, liet Quirinaal
te Rome, het paleis van Florentië en dat van
Venetië. We bewonderden den rijkdom van
de zaal van den raad der Tien, van den
Grooten Raad, van den raad der Drie, we
togen per gondool naar kerken en kapellen,
naar de Academie van Schoone Kunsten,
naar paleizen van oude patriciërsfamiliën,
naar het prachtige eiland Lido met haar
heerlijk strand, genoten, begeesterd en ver
voerd,van daar van het heloovereud schouw
spel dat ons bood tegen zonsondergang het
gouden water en do azuren hemel der
Adriatische zee, alles versmeltend in de verte
tot de hoogste heerlijkheid en ons latende
verbaasd en verstomd voor de volle ont
plooiing der oneindigste natuurpracht.
Ja, we hebben onze reis in den volsten zin
des woord's gesmaakten we mogen verze
keren 4&t QYtfal waarde Belgische
binnenviel, zij met de gulhartigste gastvrij
heid werd onthaald. Een klein voorbeeldje
onder vele, dat Zal aanloonen hoe, zelfs in
eene wereldstad als Venetië, iedereen op de
hoogte was onzer aanwezigheid. Vandaag,
Zondag, schrijft L'Adriatic©
Ieri a mezzogiorno arrivata a Venezia,
proveniente da Roma, una comiteva di ollre
duecenti Belgi. Cinquanta gondole si trava-
vano altenderli alia stazione e l'Agenzia
Cook, alia quale sono raccommanditi, li dis
tribui in diversl alberghi.
Si fermerauno, nello nostro citto due a
tre giorni.
Ge kunt wel peinzen dat wij andere katten
te geeselen hadden dan gazetten le lezen.
We kunnen allen wel Italiaansch, maar
hadden toch maar 24 uren in 'nen dag om te
kijken en te bewonderen. Maar onze sekre-
taris, M. Jozef Arijs, speciaal door het Co-
miteit belast met den dienst der huilenlandsche
dagbladen, heeft ons volledig op de hoogte
gehoudeo en we aanzien het als eene plicht
hem hier openlijk onzen dank toe te sturen.
Ook was het niet zonder aandoening dal
we afscheid namen van het brave Veneliaan-
sche volk dat ons, toen onze 50 gondolen
van de hotels ons ter statie voeren, van uil
vensters en deuren met zakdoekengewuif en
toejuichingen en handkusjes het lot weer
ziens toeriep, en zij. de toonkunstenaars hij
uitnemendheid, begeesterd onze liederen
Daar zat een sneeuwwit vogeltje, Wie zal-
er ons kindeken douwen. Mijn Vlaanderen
heb ik hartelijk lief, Daar is een lied dat
't hart bekoort, in godvruchtige stemming
aanhoorden en ons in vervoering brachten
toen ze de laatste*verzen van De Mol's lied
mede aanstemden. Zulke oogenblikken ver
geten we nooit en toen we aan de statie,
waar velen ons gevolgd waren, om ons
goede reis toe te wonschen, afscheid namen
stond op aller wezen de droefheid te lezen en
in meer dan een oog perelde een traan.
Adio, Venezia, a ï-bviderci, Venezia.
TWAALFDE BRIEF.
Zondag avond trokken een honderdtal on
zer mannen te Milaan naar den Apollo, een
grooten prachtkelder waar mooie muziek
werd uitgevoerd.
Ze waren er nog geon kwartier gezellig
gezeten bij eene groote lekkere pint, om
ringd door de verbaasde Ila' -ansche water
drinkers, toen het orkest u Brabanconne
aanhief, gevolgd door het Italiaanseh volks
lied. Als één man sprongen de onzen recht,
ontblootten het hoofd en voerden de geest
drift ten top door hun luidruchtig gejuich.
Of er leute was
Maandag morgend vaarwel gezegd aan
Italië, vertrek naar Zwiterland.
Tijdens een half uur oponthoud te Gliiasso
hadden we gelegenheid onze gevoelens ton
oprichte van den grooten, onvermoeibaren
en zorgvollen inrichter onzer reis, den Heer
De Valckeneer lucht te geven. Toen we allen
in de wachtzaal der static vereenigd waren,
sprak de heer Deken Roelandts hem, in ons
aller naam, onzen innigen dank uit en loofde
hem als den man, die de groote moeilijkhe
den, onvermijdelijk met zulke reis verbon
den had weten te voorkomen en de kleinere
immer wist in der minne te regelen.
De heer Deken weuschte hem geluk met
den heerlijken uitslag onzer reis en bood
hem. tot blijk van ons aller erkentenis, een
prachtvol echt Venetiaansch kunststuk aan.
Herhaaldelijk werd do aanspraak van den
heer Deken door de warme toejuichingen
van de toehoorders onderbroken, terwijl de
gevierde heer De Valckeneer door deze
onverwachte liulde zoodanig was ontroerd
dat tranen van aandoening opwelden uit
zijne oogen, en ons zeiden hoe diep hij ge
troffen was door deze voor hem onvoorziene
gebeurtenis. Te Goesclienen, 2Q ontbijt ter
statie. Daar deed de heer Dokter Rubbons
van Lede de volgende aanspraak
Nu wij in het schilderachtige en vrijheid
lievende Zwitserland de herbergzaamheid
genieten, zal het niet ongepast zijn, vooraleer
elkaar t$ verlaten, eene gezamenlijke hulde
te brengen aan dezen die in zulke geposte
bewoordingen den bestuurder onzer reis te
Gbiasso heeft gedankt, aan hem onder wiens
hooge bescherming onze bedevaart is gesteld.
Aan u Mijnheer den Deken, zeggen wij allen
dank. Dank voor uwe bescherming, dank
voor uwe medewerking, dank voor uwe lei
ding, dank voor de groote gunsl die Gij ons
hebt verworven in verhoor ontvangen te zijn
geweest door Zijne Heiligheid en dank bij
zonder voor uwe prachtvolle aanspraak r.an
Z. Heiligheid, in dewelke Gij zoo wel onze
gevoelens van eerbied, getrouwheid en stand-
vaslig'.ie«l aim (Jan H. Stoel Iteljt vertolkt.
