Om MENGELWERK
'T EEN EN 'T ANDER
A</hftisnd« jeargang a' 299
<f> *3
«3 4»
DAGBLAD
BestuurderJ. Van Nuff'el-De Genót.
Dit munteer bevat 8 bladzijden en
wsnlt verkocht aan 2 centiemen-
Eindelijk en»».
hos naïef
AARDIG AARDIG I
ONPLICHT1G
Meeting in den Kathoileken
Werknranskring, Aalst
ROP^SE'S VLAG
Eene onrustwekkende Verdwijning
m ite'-mtftaPMEwaaawaaawaaaaiiaMaaaawwwiaa
2 CENTIEMEN HET NUMMER Zondag 29 en Maandag 30 September 1919.
ABONNEMENTEN!
Zes maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle postbureeien van het land.
EERSTE UITGAAF, 4 uren 's avonds. 4p.
TWEEDE UITGAAF, 7 uren 's avonds.
BUREELEN
TE BRUSSEL I TE AALST
723, Steenweg van Waterloo, 728. I 9, Kierlsstraat,
Telefoon 114
AAN KON DIGI NOEN
KI. aank. (1 tot 4 kl. reg.) fr. 0,60
3* blaaz. (de regol) fr. 0.50
4® biadz. (de regel) fr. 0,30
Financ. aankon, (per regel) fr. 2,00
Rek 1 amen (per regel) fr. 1,00
Gemengd nieuws (per regel) fr. 2.00
Recht, herstelt. (per regel) fr. 2,00
Overlijden (per regel) fr. 2,00
Eindelijk hebben wij in het blad
De Werkman gekregen wat wij al
maanden en maanden gevraagd en
hervraagd hebben. Zij zeker, bet zijn
nagels met koppen. Als men na zulke
reden eeritlg nog niet bekeerd is lot
1 et puur en simpel, dan zijt g'er zeker
eene,vaar geene zalf aan te strijken is.
Maar vooraleer de bewijsvoeringen
ten voordeele van iedereen één stem,
aan te balen, komt er eerst een won
dere lofzang op al de hoedanigheden
van bet zuiver algemeen stemrecht.
Lezer, die loizang moet gij in zijn
geheel zien en lezen past eehler op
dat gij niet omvalt van ontroering,
want 't is geen klein bier. De daen-
sislen klagen ook putten in den grond
omdat onze katholieke werklieden van
Aalst eene protestmeeting'tegen de al-
gemeene hongerstaking hebben be
legd, en dat zij daar niet hebben mogen
komen 0111 hun de waarheid te zeggen.
Daarop volgt de uiteenzetting van al
wat ze aan onze vrienden zouden wil
len komen vertellen. Wij gaan de hee-
ren daensisten een groot plezier doen,
want wij gaan bier al schrijven, van
bet eerste woord tot het laatste, dat zij
toch zoo geerne aan de katholieken
zouden hebben laten weten. Nu ivoor
den vliegen, maar schriften blijven.
Tiet is dus nog vesf~betgr ruorbsn
dat hunne gedachten schriftelijk voor
oogen onzer partijgenooten worden
gelegd, zoo blijven die gedachten veel,
veel beter in den geest.
Ge ziet, heeren daensisten, we zijn
niet bang, we durven.
Ziehier dus in 't geheel de Jeremias-
klachten van die heeren
We zouden zoo gaarne op uwe
meeting verschijnen om u de waar-
heid over het algemeen stemrecht te
zeggen, maar we worden niet toege-
laten. Anders hadden we u kunnen
zeggen dat uit rechtvaardigheidsbe-
ginsel alleen reeds het zuiver alge-
meeu stemrecht u moet geschonken
worden, dat men u niet langer met
9 cent pensioen daags zou blijven
paaien, dat eene degelijke arbeids-
regeling uw lichamelijk leven zou
verbeteren, dat eene redelijke loons-
verhooging uw stoffelijk bestaan zou
wijzigen, dal de leerplicht uw kin-
ders tot welopgevoede, onderwezen
burgers zou groot brengen, dat een
ii nationaal demokratisch leger de
n onathankelijkheid van "België zou
ii waarborgen, dat nijverheid en han-
i> del verstandig zouden beschermd
worden er. zouden opbloeien tot eer
en glorie van ons gemeenschappe-
lijk Vaderland, dat de vrijheid van
burger, boer en werkman, geen
doode letter meer zou zijn, dat de
toenadering tusschen de versehil-
lende standen zou bewerkstelligd
worden, dat België een edel land
zou worden met edsl-denkende, ge-
■I zonde, verstandige burgers en werk-
ii lieden.
En we hadden er u ook willen op-
v wijzen dat al de rampen en onheilen,
die eene algemeene werkstaking
volgens hen, na zich zou sloepen,
door diezelfde heeren zouden kun-
nen vermeden worden, met u het
algemeen stemrecht te geven
Waarom, als ze de welvaart van het
■I land eri van u hoven alles stellen,
willen ze dat land en u teisteren door
honger en kou en door ondergang
van handel en nijverheid.
We hadden u dat alles willen zeg-
gen, en wij hadden er willen bijvoe-
gen dat we de algemeene staking niet
vragen, maar wel het Algemeen
Stemrechtdat we alle wettige mid-
i delen zullen beproeven om dat recht
te -sjerovereu, en da! het slechts zal
zijn als de katholieken halsstarrig
blijven weigeren, dat volgens
vrije beslissing der arbeiders zelf
de algemeene werkstaking zal uit-
breken, ook een wettig middel
Zeer beminde vriend lezer, veront
schuldig ons dat we dit ellenlang ge-
zeever bier.hehben laten drukken. Het
is om u een gedacht te geven van de
groote de kolossale de for
midabele argumenten die de aanban
gers van puur en simpel weten voor te
brengen.
Leest het nog eens goed als g'er
den moed toe hebt en spreekt
dan Vindt ge in al dien hollen bom
bast, in dien grooten lanteern met een
heel klein licht, vindt gij daar de min
ste redeneering, de kleinste bewijsvoe
ring in Wij niet. We vinden enkel
bevestigingen. Met het puur en simpel,
geen pensioen meer van 9 eens per
dag, eene degelijke arbeidsregeling,
eene redelijke loonsverhoogiiig, de
leerplicht, een demokratisch leger, de
bloei van handel en nijverheid, de toe
nadering tusschen de standen. Dat ja,
dat staat daar allemaal in geschreven,
maar wat beteekent dat
Voor ons zijn dit niets dan heel hol-
klinkende^ woorden, gedachten die
niets degelijks inhouden. Wat wij we
ten willen, wat wij vragen, en wat
ieder verstandig mensch met ons zal
vragen, het is de redeneering, het zijn
de bewijzen, die ons onweerlegbaar
tonnen zuilen hoe en_ leaarorn liet
uur en simpel noodig is om geen pen
sioen van 9 centen daags meer te
geven het puur en simpel, eene
degelijke arbeidsregeling, eene rede
lijke loonsverbooging, den leerplicht,
een demokratisch leger, eene toenade
ring tusschen de standen zal teweeg
brengen.
Hoe, hoe, ja, hoe gaat het puur en
simpel, die wonderen teweegbrengen
Gij weet het in Frankrijk bestaat het
puur en simpel. En nochtans De pen
sioenwet, de arbeidsregeling, de
scboolbijwoning, de klasseverzoening
zijn er veel, veel slechter dan in ons
gelukkig vaderland.
Ge spreekt van den bloei van handel
en nijverheid. Maar, oh, naïeve schrij
ver, weet ge zelfs niet dat België,
verre, heel verre op den allereersten
rang staat voor wat handel en nijver
heid betreftweet ge niet, dat ons
handelscijfer, over 30 jaar al amper
anderhalf milliard bedragende, nu ge
klommen is tot het reusachtig cijfer
van meer dan acht milliard
Het puur en simpel gaat het leger
verbeteren Zoo daar zullen de socia
listen voorzeker verstomd van staan,
zij die niets min noch meer vragen dan
de afschaffing van het leger
Loonsverbooging Maar moet dan
eerst puur en simpel komen, opdat M.
Daens zijne werklieden meer preè
zoude geven En met zulk gesebrijf-
sel moeten zij trachten hun arm kraam
recht te houden I...
Onze katholieke werklieden halen
er de schouders voor op, dat weten
we wel maar gij, ongelukkige ver
dwaalden en misleiden, gij, socialisti
sche slaven, zult ge er in toestemmen
tot speelbal te dienen van een handvol,
uitzinnige, verwaande en verdwaasde
kopstukken en heethoofden Ge zijt
vrij bette doen, maar beklaagt u niet
als het te laat is.
Nog vier tot vijf dagen goed weer, en de
haveroogst in de Ardennen zal uitstekend
mogen heeten.
De favoris. Verleden jaar was
het mode het gezicht glad te scheren. Volgens
de Engelsche haarkappers verklaren, zal het
dit jaar van mode zijn de far oris te laten
staan.
Qraanoeijgsf. De 22 landen, Prui
sen, België. Bulgarië, Denemarken, Spanje,
Frankrijk, Engeland en 't Land der Gallen,
Koninkrijk Hongariê, Italië, Luxemburg,
Noorwegen. Holland, Rumenië, Europeescli
Rusland, Zwitserland, Canada, de Verse-
nigde Staten, Indië, Japan, Azisch Rusland,
Egypte, Tuuezië, geven dit jaar eene graan
opbrengst geschat op S70.ti50.5S4 kwintalen
tegen 815.238.835 kwintalen graan in 1911.
De opbrengst van 1912 bereikt dus
106 7/10 percent van deze van 't jaar te
voren.
Aan de opbrengst te schatten, zou dus het
brood kunnen afslagen.
Roggs en RijSï. Pruisen, België,
Bulgarië, Denemarken, Spanje, Frankrijk,
Koninkrijk, Ralië, Luxemburg, Noorwegen,
Holland, Rumenië, Europeescli Rusland,
Zwitserland, Cailatla, de Vereenigde Staten,
Azisch Rusland, Algerië, in 1911, brachten
342.417.337 kwintalen rogge op tegen
403.155.710 kwintalen in *1912 of eene ver
meerdering op 1911 van 557 percent.
Italië heeft nu 200.00Q kwintalen en Japan
5 miUioen kwintalen l-jjst meer opgebracht
dan 't vorig jaar.
E3s isavQ!', de maïs eet de
gez*sft, In 1911 waren er 784,944,801
kwintalen maïs, dit jaar 918,524,272 kwin
talen. In 1911 waren er 431,795,223 kwin
talen haver, nu 508,451.180 kwintalen of
17,8 per cent meer opde opbrengst van 1911.
In 1911 waren er 241.982,340 kwintalen
gerst nu 255,757,243 kwintalen. De op
brengst vail do graangewassen is dus zeer
voldoende.
Ecm prndepe Sijok. A! de libo-
ale dagbladen, de eene achter de 'ander®
beginnen het socialistic'ie juk moe te wor
den. Hoe hartverscheurend voor de Aalster-
sche liberalen. De Petit Bleu schrijft dat
minstens de 3 vierden der kiezers de alge
meene staking formeel afkeuren, en dat mins
tens de helft der werklieden er tegen zijn.
Sinds 2 Juni hebben de socialisten nog niet
het minste gevraagd aan do regeering. Zij
hebben enkel bedreigd en bevolen. Eene re
geering die besef heeft harer waardigheid kan
niet anders handelen, dan zulke onbesciiofte-
rikken de dour te wijzen. Breekt dan de sta
king uit dan zullen wij de verantwoordelijk
heid vaststellen.
Als ernstige liberale bladen zoo iets schrij
ven, wat hoeven wij ons dan te bekommeren
om het geblaf der kleine keffertjes.
Esninakitsg der kieswettsn.
De Flaudre libérale is van oordeel dat er
overeenkomst kan gevonden worden, als de
regeering de eenmaking der kieswetten wil
voorstaan.
De socialisten huilen en kelen Neen, dat
niet dat willen we niet
Zoudt ge niet zeggen, dat die mannen,
hoewel op 2n Juni zulke ferme davering ont
vangen hebbende 011 enkel over het 1/4 der
kamerzetels beschikkende, tamelijk veel poli
tieke pretentie vooruiUetten
A
De haveroogst. In vele streken j
van ons land stond de haver te rotten op het
eld. Zoo echter is het overal niet geweest.
In de Ardennen is de haver zoo vroeg niet!
rijp, zoo stond hij nog ten volle groen toen
liet aanhoudend regende. Nu is hij daar rijp j
en de landbouwers hebben reeds de groote
helft in de beste voorwaarden- ingeschuurd. i
Kent ge het kameleon
Dat is een klein, aardig beestje dat gedu
rig van kleur verandert.
Er loopen van die aardige dingen tusschen
de menschen ook.
Er zijn or die dees half uur hevige (io
schijn ten minste) vuorstaander zijn der bur-
gersbelangen. Een kwartier nadien beramen
zij alle middelen om de burgersklas 11aur don
afgrond te helpen.
Daensist,socialist en liberaal spelen hier dien
rol. Zij gaan hand in hand 0111 de algemeene
werkstaking te doen uitbreken waarvan de
burgerij eerst en vooral moet het slachtoffer
worden.
't Was kartel om het goevernement omver
te werpen nu kartel 0111 de burgers den
duivel aan t« doen.
Ec weet go wie die kartelmeeting belegde?
1. M. A. Nichols voor de socialisten Zijn
neef dö heer P. Nichels, baas van het socia
listen lokaal aan de Groote Markt, is lid van
den Onpartijdigen Bond van Neringdoeners
en Ambachtslieden.
2. M. Brys, voor de vooruitstrevende
liberalen. Hij staat zelf als lid aangeteekend
van dien Bond.
3. M. P. Daens. Zijn zoon is er ook lid van
en hij zelf nam den laatsten bloemenstoet
van den Onpartijdigen Bond onder zijne
ondersteuning.
Mundos vult decipi. De wereld wil bedro
gen worden.
Het mengelwerk dat thans in ons blad verschijnt loopt ten einde.
De lotgevallen en de beproevingen der ongelukkige Mevrouw Middleton konden hare
diep kristene overtuiging niet aan 't wankelen brengen en hoopvol wacht zij een beter
leven af, waar zij ruimschoots vergoeding zal vinden voor hare tegenslagen en teleurstel
lingen en er tevens zal vereenigd worden met de geliefde wezens welke de dood haar ont
rukte.
is de titel van het nieuw mengelwerk dat eerstdaags zal aangevangen worden.
Het is een prachtig werkje, hoogst roerend, in eene klare eenvoudige taal geschreven,
zonder gezochte toestanden, zoo natuurlijk volgend, dat de lezer als met do hoofdpersonen
medeleeft
ONPLICHTIG
is het verhaal van een arme werkman, slachtoffer van het noodlot, die belicht wordt eene
vreeeselijke moord gepleegd te hebben.
De man is onschuldig, doch do schijn is al to zeer tegen hem en uit die schijn worden
duidelijke bewijzen getrokkenZijn proces zal weldra opgeroepen worden, doch hij valt
ziele, uitgeput door ellende en zedelijk gebroken door de vreeselijke verdenking welke op
hem weegt. De arme man sterft in den kerker.
Slechts verscheidene jaren later, doet een toeval den waren moordenaar ontdekken.
Na een listigen strijd tegen het gerecht, kan hij eindelijk toch in het net gebracht wor
den en doet volledige bekentenissen. De ellendeling, die ook nog gepoogd had, de weduwe
van den onschuldig opgeslotene te huwen, boet zijne misdaad op het schavot
Dat is in korte trekken samengevat, het onderwerp van het mengelwerk
ONPUICHTIG!!!
zal ongetwijfeld door onze lezers gretig gelezen en gesmaakt worden.
Wij zijn overtuigd, dat zij het zullen bewaren en herlezen.
Do ruime zaal bevatte ongeveer 600 man
waartusschen vele socialisten en daensisten.
M. Van Schuylenberg opende de zitting en
deed de openbare verklaring dat die verga
dering niet werd belegd tegen het Algemeen
Stemrecht. Dit Algemeen Stemrecht is eene
politieke zaak, sprak hij, en aan politiek
doen de kristene vakvereenigingeir niet mede.
Maar de vergadering werd belegd tegen de
Algemeene Werkstaking. Hij drukte er
tevens op dat de kristene Syndicaten altijd
en in alles hunne leden volkomen vrij laten
de socialistische vakvereenigingen gebruikten
immer er. altijd dwang.
Daarop beklom de heer Is. De Greve, hot
beloog en begon eene aanspraak, een diep
gegronde en gestaafde redevoering die een
volle uur heeft geduurd. Geen muisken
hoorde men loopen.
Onze vijanden zegt hij willen ons de Alge
meene Werkstaking opdringen met geweld.
Zij hebben hot recht niet want zij zijn 100.000
in getal. De kristene vakvereenigingen tellen
bijna evenveel leden; voegt daarbij de niet-
vereenigde werklieden en zoo komt men tot
een getal van 1.400.000 werklieden die van
de Algemeene Werkstaking niet willen. Met
welk recht wil de minderheid ons dwingen
2° Art. 310 van het Burgerlijk Wetboek
bedreigt met groote straffen al wie iemand
eenigszins wil beletten le arbeiden.
Socialisten en andere laten van nu af aller
hande bedreigingen hooren tegen ons. Hunne
leiders stoken ze en hitsen ze maar gedurig
op, opdat ze ons schrik zouden aanjagen en
wij uit schrik het werk zouden staken.
Indien men op hen art. 310 niet toepast,
da! rnen het dan maar afschaffe.
3" Wat zal de Algemeene Werkstaking
voortbrengen
Voor de roode leiders een aantal vetbe-
taaïöe plaatskens. (Kashouders, ontbreken
er daar altijd. Zij steken maar gedurig de
zee over N. D. R.) Groote winsten voor
hunne coöperatieven. Zulks bekennen zij
zelf.
Voor de werklieden, armoede, bittere ar
moede en niets meer.
Voor do burgerij, volledige staking van
handel en nijverheid, en dus ook volledige
ondergang.
Zijn besluit was dat, in 't belang van den
werkman zelf en in 't belang dor burgerij
iedereen diende aan den arbeid te blijven.
Dat besluit word met een oorverdoovend
en daverend handgeklap begroet. Noch
socialisten, noch daensisten repten een woord.
Zij hebben er nochtans harde waarheden te
hooren gehad.
E. H. Van Laere, proost der kristene
Vakvereenigingen bedankte de beide Spre
kers en drukte de hoop uit, moest de Alge
meene Werkstaking losbreken, dat de werk
lieden trouw den raad zullen volgön niet van
de roode leiders maar van degenen die het
geluk willen en den welstand van volk- en
burgersstand.
Mag men te Rome de pauselijke vlag ont
rollen zooals wij het doen op den doortocht
onzer processiën Neen, niet te Rome, noch
in de pauselijke stalen die overweldigd wer
den door bandieten van 1860 tot 1870 in de
andere deel en van Italië wel. Dat kan men
licht verstaan. Hoe zouden beide vlaggen,
die des pauzen en die der roovers, vreedzaam
naast elkander kunnen wapperen, vermits
het onder de plooien dezer laatste was dat de
roofstaat de pauzenstad bestormde en er
de.Piusvlag aan flarden trok
Deze spreekt daar nu van voorbije tijden,
van gedragen onrecht, van geleden, smart,
van kneveling en onderdrukking door over
macht die glorievolle vlag moest enkel
hukken en bezwijken voor do overmacht van
het tienvoudige.
Zal liet ooit weer eens zwaaien, vrij en
vroolijk, in vriendelijke» vlaggetooi, dat
keurige vaandel met de witte en gele banen,
waarin elke katholiek ook een nationaal
vaandel begroet Wie durft zweren neen
Zoolang de Paus zelf zijne vlag hoog houdt
en zijn onvervreemdbaar recht blijft op-
eischen, bestaat er een toestand waar Italië
geen vrede kan mede hebben. En, hij Gods
genade, zal de Pairs niet doen wat hij van
vreemden niet duldt zijn vlag or.teoren hij
zal de glorievolle geschiedenis van den Stoel
van Petrus niet verloochenen, want die zijn
vlag verscheurt, haalt een streep door zijn
eigen historiebladen.
In Holland wuiven iwee vlaggen nevens
elkaar de nationale driekleur en de oranje
kleur der vorsten heide gelden als sym
bolen des vaderlands. Maar in Rome geldt
voor den katholiek maar ééne zij die het
punt van vereeiiiging was Jer dappere zou-
aven, en diezelfde zal hetzij», die, zoodra de
Paus zal spreken, don ouden zouavenmoed
weer zal doen herleven. Weesl er zeker van,
dat er honderdduizenden zullen optrekken
die, met haar in top, voor die der overwel
digers geon haarbreed zullen wijken.
X.
Een diamantkoopman verdwenen.
De diamantkoopman K. Provo, oud 52
jaar, wonende S' Hubertusstraat, 113, te
Bercheni-bij-Antwerpen. is sedert Dinsdag
11., spoorloos verdwenen.
Hij was in het bezit van eene aanzienlijke
partij diamant en ging heen voor zaken.
Do vermiste persoon draagt ook eene gou
den doekspeld, versierd mot diamanten en
groene steentjes.
Dinsdag avond werd in zijne woning een
telegram besteld, behelzende deze woorden
Ben voor zaken te Brussel.
Men vreest dal de heer Provo in eene hin
derlaag gelokt is aan liet telegram wordt
geen geldof gehecht.
Alle opzoekingen zijn tot hiertoe vruchte
loos gebleven. De persoonsbeschrijving van
den vermiste is in alle richtingen verzonden.