'T EEN EN 'T ANDER
Os vgrpüotitende verzekering
Belangrijke ontvreemding
De ontsnapping der barenes
Geheimzinnige moordgogiog
0
O- 33 Ij ID
De Katholieke Pers
TE ANTWERPEN
Wra2kro8pends heiüosclienderij
Een drama in een taxi te Londen.
AchttSends Jaargang n' 231
CENTIEMEN HET NUMMER
Woensdag 2 Oo'ctsr {332.
<SI
ABONNEMENTEN!
Zes maAnden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle postlmreelen van het land.
EERSTE UITGAAF, 4 uren 's avonds. ii» 34»
TWEEDE UITGAAF, 7 uren 's avonds.
BUREEL.EN i
TE BRUSSEL I TEffiflLST
723| Steenweg van Waterloo, 72S. J ICerliStraat,
Telefoon 114
BestuurderJ. Van Nuffel-De Qendt.
si
AANKONDIGINGEN:
KI. aank. (1 tot 4 kl. reg.) fr. 0.60
3* blaöz. (de regel) fr. 0,50
4» bladz. (de regel) fr. 0,30
Financ. aankon, (per regel) fr. 2,00
Reklamen (per regel) fr. 1.00
Gemengd nieuws (per regel) fr. 2,00
Recht, herstel!, (per regel) fr. 2,00
Overlijden (per regel) fr. 2,00
In een der schoone redevoeringen
die we te Leuven te hooren kregen, tij
dens de sociale week, knippen we de
volgende woorden uit Wees gema
tigd in uwe handelwijze, in uwe woor
den, in uwe politiek
Dikwijls kwam ons sedert dien die
groote waarheid te binnen er. dikwijls
ook vóór en na die sociale week waren
we oog- en oorgetuigen van handelin
gen die alles behalve gematigd waren.
Violenta 11011 durant. Al wat he
vig is, is ook van korten duur. Hevige
indrukken, juist daarom, omdat ze
hevig zijn, worden pijnlijk indien ze
zekeren duurte bovengaan. En daar
om ook, omdat wij natuurlijkerwijze
snakken naar afwisseling wanneer we
in onze gemoederen werden geschokt,
omdat ons hart en onze geest naar zoe
tere indrukken verlangen wanneer zij
'eene hevige gewaarwording te door
staan hadden, daarom strookt al wat
overdreven is, al wat onzacht is, met
onzen aard en onze verzuchtingen.
Niets staat den Belg zoo zeer aan
dan de gematigheid. Hij vindt mis
schien wel hel Hollar.dsch karakter
wat te koud, het Duitsch te barsch, het
Engelscli te flegmatiek, maar hij houdt
ook van het Fransch karakter niet,
dat aan opeenvolgende lievige gewaar
wordingen behoefte heeft.
't Is juist, omdat de liberalen, die in
79 aan 't roer kwamen niet gematigd
konden besturen en te haastig en te
geweldig le werk gingen 0111 al dege
nen te vervolgen die hunne politieke
denkwijze niet deelden, 't is daarom
dat zij "reeds 6 jaar nadien beleeid be
dankt w erden door het kiezerskorps.
En is het katholiek staatsbestuur,
dat sedert 1884 aan 't bewind is, aan
't roer gebleven, dan is bet ook omdat
elk rechtgeaard ell niet vooringenomen
Belg bekennen moet dat dit ministerie
enkel bestaande uit katholieke minis
ters steeds met groote gematigheid en
onpartijdigheid te werk ging.
En wanneertijdens denlaatsten kies
strijd al onze politieke tegenstrevers
den aanval biaasden en kreten slaakten
van vreugde, om de overwinning die
ze zoo zeker waanden en kreten van
baat en razernij en wraak, 011 de vier
hoeken des lands rondbazuinden wat
al middelen zij reeds hadden verzon
nen 0111 die jarenlang verdrukte wraak
lust eens voor goed bot te vieren, dan
rees voor hen op liet leger der gema
tigde Belgen, niet enkel bestaande uit
katholieken maar ook uit andersden
kenden, die den 2 Juni door hunne
stemmingswijze hebben verklaard
Wij willen geen gewelddaden,
geer.e vervolging, geen verdrukking,
maar rust en gematigheid.
En wanneer in den laatsten zittijd
der kamers heel de linkerzijde in dolle
razernij ontstoken, schier zes weken
lang vuur en vlam spuwde tegen ons
en onze regeering, omdat de zoo lang
verwachte prooi hun weer al eens ont
snapte, dan stond een wijze man, de
Staatsminister Woeste, recht en liij
zegde, zich wendende tot de linkerzij
Mijnheeren, uwe handelwijze mis
noegt ons geenszins gaat maar voort
met huilen en tieren en banvloeken
ge hebt vele gematigde elementen uit
uwe rangen gejaagd; de anderen zullen
volgen en zich scharen onder onze
banier.
Met zijn gewoon talent, even lako-
niek als naar gewoonte kenschetste de
groote Staatsman den waren toestand.
Van den eenen kant de partijen van
geweld en aanslagen die Colfs te Brus
sel, Van Ilamme te BiiairieTAileud en
Verhelst te Antwerpen om er maar
drij op te noemen en al onze propa
gandisten op laffe wijze hebben willen.
van kant maken. Aan de andere zijde
de partijen der verdraagzaamheid die,
al zijn ze besloten hunne rechten man
haftig te verdedigen, dan toch ook vast
overtuigd zijn dat niets zoo zeer een
persoon of eene partij hatelijk maakt
dan gewelddaden of geweldwc orden.
De Minister de Broqueville heeft het
verldaaard, hij het begin van den laat-
stèn zittijd De nationale driekleur
wappert hoven de regeering, boven de
partij der koningsgezinde, vredelieven
de en verdraagzame Belgen. Aan or.s
de nieuw bijgekomen niet te verschrik
ken te verstooten maar ze voor goed
in te lijven.
Men vergete niet dat de handelwijze
van een persoon altijd die klas en
partij beminnelijk of hatelijk maakt
naarmate die persoon zelt hatelijk of
beminnelijk is. Men veriieze ook niet
uit het oog, dat niemand het recht
heeft personen als vijanden te aan
schouwen en ze als vijanden te be
handelen. De handelwijze en de ge
dachten dier personen alleen raken ons
en moeten we desnoods bekampen
de pesonaliteiten laten ons onverlet.
Persoonlijke veeten mogen in ons
hart nooit huizen scheld- en schimp
woorden in onze monden en in onze
dagbladen geen plaats vinden 't is
van de katholieken niet dat men ooit
zeggen moet dat zij de specialiteit ge
vonden hebber, eenieder te minachten
en te bevlekken.
Onze regeering moet eene regeering
zijn ten dienste van al de Belgen onze
politiekzoo gema tigd als onze regeering
zelve.
Ze
komt van Le Peuple Z. H. Pius X zou
besloten hebben het Vatikaan to verlaten en
zijnen zetel op het eiland Malta over te
brengen. Wie zal do eerste zijn om dat nieuws
over te nemen Wie, wie
Kij is boos, tosh zs? boes.
Wie dat Wel dezelfde Le Peuple
En waarom Om dezelfde reden voor dewel
ke hij sinds veertien dagen aan 't bassen is.
Te Marcinelle moast men eene gemeente
onderwijzeres aanstellen. De anti-klerikale
meerderheid heeft de plaats durven geven
aan eene goed gekende juffer, van Marcinelle
geboortig, die haar diploma in eene vrije
normaalschool had behaald. Wat schelmstuk!
Nu is hetzelfde gebeurd te Saintes, in
BrabantTweede schelmstuk! Inde irae
Van daar de woede
De vrouwen in tSefafesnek.
Dokter IIJones, beroemd Engelscli genees
heer, die sedert eenen heelen tijd in de
nijverige streek van Lancashire verblijft
deed een inkwest over den toestand dei-
vrouwen in de fabrieken werkzaam. Hij be
sluit dat het eerste gevolg daarvan is, eene
groote vermindering in liet aantal geboor
ten en ten tweede eene sterke vermeerdering
in de kinderoverlijdens. Van al de nijverhe
den zegt hij is de textielnijverheid de ergste
voor wal die gevolgen aangaat.
Waarlijk, als men de*werkvrouwen en
werkmeisjes onzer nijverheidsgestichten over
straat ziet gaan, moet men bekennen dat er
daar iets van is. De vrouw troone in hot
huishouden.
De S£sMsm!ba9i. Hij maakt lawaai
en grolt geweldig. Wat monsters toch, die
vuurbergen Deze spuwt steenen, van een
meter dikte, tot de hoogte van een halve
mijl. Hij heeft liet omliggende bedekt onder
eene laag asch van twee meters. Heel het
dorpje San-Vincenzo ligt onder eene laag
zwart zand van twintig centimeters.
E^eiisabgnnementen. Zou het
waar zijn Men beweert dat de prijs van de
vijfdaagsche abonnementen gaat verhoogd
worden 35 fr. voor voorbehoudene, 23 fr.
in 2e klas en 13 fr. in 3e klas.
De Pers is in onze dagen het machtig mid
del om het goede te verspreiden, het ge
schikte middel om de noodige kennis van
kerkelijke en maatschappelijke toestanden
te verwerven, het noodzakelijk middel om
het kwaad, zoo ruimschoots verspreid togen
te gaan.
Pius X prijst dan ook voortdurend het
"werk der Katholieke Pers, De pers
pers, sprak hij, men begrijpt niet genoeg
hare groote belangrijkheid Noch de ge-
loovigen, noch de geestelijken wijden zich
aan de Pers zooals het zou moeten. Nafcr-
mate bet vergift der slechte boeken door
de drukpers meer verspreidt wordt, moet
ook het tegengift verspreid worden door
de goede pers. Ik zou indien het geld mij
w ontbrak liever mijn borstkruis verkoopen,
dan dit noodzakelijk werk te laten vallen
Niet alleen de Paus beveelt het zoo nood
zakelijk werk der katholieke drukpers aan
maar ook de kardinalen, de bisschoppen dor
gansck* wereld. Het groot kwaad van
onzen tijd, zegt Kardinaal Mercier, aarts-
bisschop van Mechelen, is het misbruik
der pers.
Dag aan dag wordt bet kwaad door
slechte geschriften duizenden malen ver-
nieuwd. In hoogere kringen bedriegen zij
de verstanden in lagere klassen bederven
zij de harten. Hier tegen moeten goede ge-
schriften gesteld en gelezen worden.
En hoe zeer het van doen is, toont Z. E.
Kardinaal Richelmi van Turyn, die onlangs
een onroerend goed dat Lij van zijne ouders
geërfd had, verkocht en de opbrengst er van
70,000 franken aan het Katholieke dagblad
11 momento schonk ojü deszelfs werk
zaamheden te kunnen vermeérderen.
Na zulke voorbeelden, steunt uit al uwe
krachten en middelen en goeden wil de Ka
tholieke drukpers.
Het wetsontwerp op de sociale verzeke
ring waarover wij vroeger handelden, is ge
steund op de verplichting.
In de laatste jaren ontstond eene machtige
beweging ten voordeele der verplichting, bij
zonderlijk sedert dat de voormannen der
sociale verzekering moesten bekennen, dat
de aangemoedigde vrijheid niet bij machte is
om aan dit gewichtig vraagstuk eene volle
dige en duurzame oplossing ie geven.
In België zijn er slechts een half millioen
werklieden verzekerd tegen ziekte. 200,000
legen invaliditeit e-.i op de 1.200,000 leden
bij de Lijfrenlkas aangesloten, zijn er slechts
G50,000 die regelmatig storten.
Zoo men berekent dat er ongeveer 1,500,000
werklieden gevonden worden, verzekerbaar
'egen ziekte, invaliditeit en ouden dag, dan
moet men bekennen dat men nog ver ver
wijderd is van hclgene het maandblad van
den Volksbond beweert (Augustus 1912, blz.
109) wat de verzekering van liet ziekte-
risico betreft, is deze kwestie ten grooten-
deele door de vrijheid opgelost. Men mag
voor *t oogenblik verzekeren dat. de mutua
nt liteiten, over gansch het land ingericht
door allo partijen, de groote meerderheid
der in lij fbare personen groepeeren.
Waarom hebben wij anderszins het ont
werp van den Landsbond bijgetreden
Wij waren en wij blijven vijandig van een
stelsel van verplichting, zooals liet tot in de
laatste jaren werd opgevat dit begrip van
verplichtende verzekering, door den Staat
ingericht en de bureelen geregeld, ontneemt
aan de werklieden hunne onafhankelijkheid
en hunne vrijheid van vereeniging. Het geeft
aanleiding lot drukking van den eenen, tot
veinzerij van den anderen kant en verwekt
onophoudelijk geschillen met Staat en werk
bazen, die verder willen gaan dan de noodige
maatregelen van waarborg en toezicht en
aldus optreden als beheerders dezer verzeke
ringen in plaats van de belanghebbenden.
Die staatsvoogdij en dit werkbazen juk ont
neemt aan deze verzekeringen hun opvoe
dend, zedelijk en weldoende karakter de
ondervinding leert ons dat de werkman er
aan houdt de verantwoordelijkheid er van op
hem te nemen. De werkstaking der koolmij-
ners in 1911, korts na de pensioenwet der
mijnwerkers, leverde de droevige ondervin
ding op van den toestand, teweeggebracht
door zulke soort van verplichting. Het refe
rendum, verleden jaar door den Landsbond
ingericht tusschen alle christene mutualitei
ten van het land, bewees dat men van zulke
verzekering niet wil weten.
Het meerendeel dier vereenigingen ver
klaarde zich voor de verplichting in den zin
van het Engelscli stelsel. De verplichting
beperkt zich bij de tussclienkomst van den
Staat en werkgevers ten opzichte der onvoor-
zienigen alleen deze worden onder voogdij
gesteld. Gevaarlijk en onbehendig is het
gansch de arbeidende klas onder staatvoog-
dij te plaatsen.
Wij hopen dat al degenen, welke zooals
wij tot hiertoe partijgangers waren van volle
vrijheid,zich bij ons stelsel zullen aausluiten;
aan eikoen de vrije keus latende der vereeni
ging door dewelke hij zich wil verzekeren
j tegen ziekte, invaliditeit en ouden dag. Van
zoodra de werkman de vereischte storting
gedaan heeft en deze wel bestatigd is, mag
de werkgever geene afhQffA'ing doen pp bot
loon.
Men verwijt aan het ontwerp dat bet voor
de helft of voor het geheel der bijdrage de
werklieden ontslaat die gering loon verdie
nen die gedachte is nochtans ontleend aan
M. Arthur Verhaegen, die dit stelsel de
Vrijwillige verplichting noemde. Die
werklieden worden niet ontslagen, men laat
hun slechts toe, gelijkvormig de redevoerin
gen en schriften van den voordrager van dit
gedacht, eene aanvraag tot onlslaging in te
dienen, over dewelke uitspraak zal gedaan
worden naar gelang de omstandigheden. Zoo
zoumenkunneu de ontslaging verwerpen van
al wie min dan 2 frank daags wiut. Die op-
werpiug komt ook zonderling voor van we
gens dezen, die beweert dat het ontwerp te
veel verplichting behelst.
Wij zijn overigens overtuigd dat, dank
aan de vakvereenigingen en andere econo
mische factoren, de lage dagloonen, die be
letten deel te nemen aan sociale verzekerin
gen, van lieverlede zullen verdwijnen. Een
artikel, over korten tijd verschenen in de
Gazette van Brugge besloot in danzelfdeu
zin in West-Vlaanderen worden reeds vele
hofsteden gevonden waar benevens de kost
een volslagen werkman 2,50 tot 3fr. daags
verdient. Wij bekennen dat hier en daar
slechte toestanden bestaan, maar zij wor-
w den van langs om zeldzamer en zullen bin-
nen korten tijd verdwijnen.
Hopen wij dat de Kamers liet ontwerp de
Gliellinck even goed zullen onthalen als de
mutualisten dat men het bestudeere en
klaar uiteenzette en men zal zien dat, dank
aan de onafhankelijkheid der mutualiteit
tegenover werkgevers en bureelerij, liet
gansch tegenstrijdig is met het Duitsche
stelsel. Wie het tegenovergestelde beweert,
toont dat hij dit niet kent, ofwel dat hij ons
ontwerp niet grondig genoeg bestudeerd
heeft en weinig weet van wat de ondervin
ding ons leert in zake van mutualiteit, zoo
wel hij ons als bij den vreemde. Hij bewijst
ook dat hij de wenschen niet kent door alle
vereenigingen uitgebracht in hunne Landda
gen waar de mutualiteiten van allo gewesten
van België vertegenwoordigd waren.
A. E.
Een inkasseerder verdwenen met 16,700
frank
Een geldinzamelaar van een der grootste
banken van Antwerpen, Jules X., die den
dienst aan de winket doet, had rond 10 ure
des morgens, van eene firma de som van
16,681,90 frank ontvangen. Deze som be
stond uit 98 briefjes van 20, 4 van 50 frank,
51 briefjes van 100 en 9 briefjes van 1000 fr.
Het reglement van het huis luidt, dat die
bedienden de sommen terstond in de handen
van den kassier moeten storten Jules X.,
heeft het ontvangstbewijs gegeven en de
som in zijn bakje voor hem laten liggen. Om
12 ure en een kwaart, verliet de geldinzame
laar de bank en is niet meer weerggekeerd.
Om 2 ure, is do persoon bij zijne zuster,
waar hij de maaltijden neemt, weggegaan,
zeggende naar Brussel te moeien vertrekken,
om eene zaak van den kassier te regelen,
hetgeen niet waar is. De verdwenene is 57
jaar oud, ongehuwd, en woont in den omtrek
der Zwemdok.
Heer Boeren heeft de policie der hoofd
stad per telegram verwittigd.
van Goelioorn
Het is Zondag avond rond 11 ure, dat de
verdwijning der barones van Coehoorn
vastgesteld werd.
In het ziekengesticht kan men zich maar
niet voorstellen hoe zij er in gelukt is de
waakzaamheid te verschalken. Zij had hare
kamer op het eerste verdiep, langs den ach
terkant van het gehouwn Allijd werd zij be
waakt door twee ziekenverpleegsters, die
haar vergezelden, wanneer zij in den hof
ging wandelen.
Sinds eenige dagen werd er dikwijls een
automobiel in den omtrek van het ziekenge
sticht opgemerkt. Men vermoedde we\dra
dat deze toebehoorde aan personen die er,
ondanks de waakzaamheid, in Plukten mot
de barones in betrekking te '^Vijven.
De barones is in nwk¥d gevlucht.
Hoe zij er in gelukt vs hare kamer te verla
ten weet men niet. ^en veronderstelt echter
dat zij zich bij roddel eener koord in don
hof heeft latW; glijden en dan per automo
biel weggebracht werd.
Niet /„oodra was haro"verdwijning vastge
steld of je peiicic werd onmiddelijk ver-
j wi'ajgd en een onderzoek geopend. Alle op
zoekingen hieven echter vruchteloos.
Hot dient echter gezegd to worden, dat
eens.huiton het gesticht, hot zoor gemakke
lijk is weg to komen, daar er rond de hovin
gen enkel hagen zijn en geen hekken.
Een intervieuw.
Een Brusselsch dagblad deelt een onder
houd mede, dat een zijner opstellers had met
M. Dejardin, de advokaat der barones.
Deze zou verklaard hebben, dat de ont
vluchting het eenige middel was om zijne
kliënte toe te laten hare rechten te doen
elden. De ontvluchting zou reeds lang voor
bereid geweest zijn en de barones zou het
•esticht verlaten hebben in mannenkleeding,
welke haar door hare vrienden bezorgd
werd. De advokaat zou ook verklaard heb
ben, dat de barones zich niet meer in Belgie
bevindt en thans door vrienden bewaakt
wordt, die wel zullen weten te voorkomen,
dat zij nog opgelicht wordt.
in F'rankrijli.
Eene kerk in brand gestoken.
Zondag moest te Wasquehal, Fransch-
Noorden, eene nieuwe kerk plechtig inge
zegend worden. Ter dier gelegenheid waren
reeds Zaterdag allerhande versierselen in de
kerk aangebracht.
Zondag morgend, rond 5 ure, toen de
E. H. Couppez, pastoor, de kerk binnentrad,
zag hij tot zijne groote ontroering, dat de
predikstoel in brand stond en heel de kerk
met een dikken rook gevuld was.
Onmiddelijk luidde de pastoor alarm.
Kort daarna snelden geburen toe, die weldra
de vlammen konden uildooven.
Alsdan kon men vaststellen welke schur
kerij in de kerk aangericht was. De kwaad
doeners waren langs een klein deurtje in de
kerk gedrongen, hadden op een der altaren
twee kaarsen genomen. De schurken legden
stoelen, heiligen beelden, tapijten, enz, op
twee hoopen, eene in hot koor, de andere
aan den predikstoel, overgolen alles met
petrool en staken er dan het vuur aan.
De brandstapel in het koor vatte gelukkig-
lijk geen vuur, doch de andere brandde goed
op en de predikstoel werd ook grootendeels
vernield. De schade is zeer aanzienlijk, daar
eene schilderij van waarde ook vernield
werd. Zondag namiddag werd de kerk onder
een grooten volkstoeloep gewijd.
Do gendarmen van Roubaix en het parket
van Rijsel hebben het onderzoek gedaan.
Nabij do deur, langswaar de schurken in de
kerk drongen, werd eene klak gevonden. De
laffe kerels moeten verscheidene flesschen
petrool gebruikt hebben.
Twee jaren geleden poogde men ook de
voorloopige kerk van Wasquehal in brand
te steken. Het onderzoek wordt naarstig
voortgezet.
te Brussel
Zondag avond bemerkte een policiengent
in de Koloniestraat een persoon, die tegen
eene afsluiting leunde en veel scheen te lij
den. Rond den man lag een plas bloed.
De gekwetste verklaarde dat hij zonder de
minste reden aangerand geworden was door
twee kerels, die hem een dolksteek in den
buik toegebracht hadden, waarna zij weg
vluchtten.
De policieagent leidde den gekwetste naar
het gasthuis. Daar werd zijn toestand als
zeer gevaarlijk geoordeeld.
Een onderzoek werd geopend. Het slacht
offer is een genaamd Jean Terrat,30 jaar oud,
geboren te St-Etienne en die slechts vier
dagen geleden te Brussel aangekomen was,
om er eene plaats als koffiehuisbediende le
zoeken,
De policie hecht niet veel geloof aan do
verklaring van Terrat. Men gelooft dat
Terrat in Parijs tol eene bende apachen be
hoorde, en hij te Brussel door een zijner ge
wezen vrienden gestoken werd.
Het parket is verwittigd.
Zondag nacht hoorden voorbijgangers in
de P'enchurchstreet te Londen, verscheidene
revolverschoten weerklinken in een taxi, die
in volle snelheid voorbij!)olie.
De chauffeur stopte onmiddelijk en op het
zelfdo oogenblik rolde eono vrouw met be
bloed gelaat op de srïaatsteenen.
Ooggetuigen snelden toe, doch op hetzelfde
Oogenblik hoorde men in den auto nog twee
schoten. In het rijtuig vond men een man,
met doorschoten hoofd, llij had nog een
revolver in de hand.
De heide gekwetsten werden naar liet
Guysgasthuis overgebracht. De vrouw zekere
Miss Dudley gaf er weldra den geest.
De man die ook doodelijk getroffen is, zou
zekere Horwood zijn. Zijne indentiteil is
echter nog niet bepaald vastgesteld.
De oorzaken van liet drama zijn onbekend,
daar do man niot kau ondervraagd Worden.