V.'cest op uwe heette
WIJZE PIET.
JD-A. G> B TLm 13
'T EEN EN 'T ANDER
Dooöelijk automoMslongelüIi
Wereldtentoonstelling van Gent 1913
Achttiende jaargang n' 237
Woensdag 9 October 1912.
De slachtoffers van het vliegen
IN DE BALKANEN
2 CENTIEMEN HET NUMMER
ABONNEMENTEN!
Zes maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle postbureeien van het land.
EERSTE UITGAAF, 4 uren 's avonds. 4§>
TWEEDE UITGAAF, 7 uren 's avonds.
BUREELEN
TE BRUSSEL I TE AALST
723, Steenweg van Waterloo, 728. I Kericstraat,
Telefoon 114
Bestuurder: J. Van Nuffel-De Oendt.
AANKONDIGINGEN
KI. aank. (1 tot 4 kl. reg.) fr. 0.60
3* bladz. (de regel) Ir. 0.50
4* bladz. (de regel) fr. 0,30
Financ. aankon, (per regel) fr. 2,00
Reklamen (per regel) fr. 1,09
Gemengd nieuvrs(perregel) fr. 2,00
Recht, lierscell. (per regel) fr. 2,00
Overlijden (per regel) fr. 2,00
Jean Jacques Rousseau, de groote
Fransche schrijver, tot wiens verheer
lijking eenigen tijd geleden groote fees
ten in Frankrijk plaats grepen, schreef
vooraan het eerste blad van een zijner
boeken De jongeling of de jónge
dochter, die dit werk leest, is verlo
ren. n
Siddert on huivert niet te zeer, wan
neer gij u der. talentvollen schrijver
inbeeldt, die wetens en willens zijne
natuurlijke begaafdheden gebruikte
om uwe kinderen in 't verderf te stor
ten. Bekent dat hij dan nog ten min
ste zoo rechtschapen was ons op voor
hand te verwittigen. Hij deed lijk de
apotheker die op hetfleschje een doods
kop plakt met de woorden vergift
er onder, opdat iedereen aan de beko
ring zou weerstaan, eens van den in
houd te proeven.
Maar siddert en huivert wanneer gij
u en uwe kinderen omringd ziet van
J. J. Rousseau's volgelingen, die met
hetzelfde inzicht te werk gaan maar
met minder talent en minder recht
schapenheid.
Wij spreken hier niet van dagbladen
en boeken die den katholieken gods
dienst aanranden. Wij beduiden niet
bet verderf onder godsdienstig oog
punt, maar wel onder opziebt van ze
den,
Dat ouders die hunne kinderen be
minnen, en ze doodgaarne zien, die
voor bet welzijn van hunne kinderen
alles zouden opofferen, dat die soms
zelf dergelijke bladen en schriften in
handen nemen,,dat is al af te keuren
voorzeker. Maar de onverschilligheid
waarmede zij diezelfde bladen en
schriften in handen laten hunner kin
deren, dat gaat alle begrip te boven.
Men zou- zeggen dat zij er op uit
'zijn de étiquette vergift van de
fleschjes te rukken, opdat hunne kin
deren er des te gemakkelijker en te
eerder zouden van proeven.
De ouders azen naar politiek, naar
buitenlandsch nieuws, naar binnen-
landsche gebeurtenissen, sport enz.
Maar de jongere azen naar een feuille
ton een literaire deel.
Moeders, vaders, wanneer gij een
antikatholiek en antigodsdienstig blad
in huis hebt en, vooraleer het op uwe
tafel te laten liggen en in handen uwer
kinderen te laten komen, lees dat
feuilleton lees die partie litté
raire lees vooral eens aandachtig a!
de aankondigingen dio op de vierde
bladzijde voorkomen.
En als ge dan vindt dat uwe kinde
ren dat mogen lezen en dat bet zelfs
raadzaam is zulks in hunne handen en
onder hunne oogen te leggen, dan zult
ge ons wel 'toelaten sterk te twijfelelen
of uwe liefde voor uwe kinderen wel
zoo groot is als gij beweert.
En beeldt u niet in dat wij spreken
van eenige bladen bij uitzondering.
Het gevaar dat uwe kinderen bedreigt
is veel grooter. Weet het wel, wij ma
ken hier geen gewag van dagbladen
lijk Le Peuple b. v. Wij bedoelen
bier meest liberale gazetten, en vooral
een liberaal dagblad dat in vele huizen
is binnengeslopen.
Wij zouden wel willen weten of een
deftige huisvader, tot welke partij hij
dan ook behoore, zou dulden, nadat hij
'lie feuilletons en die aankondigingen
heeft gelezen, dat blad in handen te
laten komen van zijne vrouw. Wij da
gen de deftige huismoeders uit zulks
to kunnen lezen zonder eenig gevoel
van schaamte en verontwaardiging.
Wij dagen ze uit dan nog te dulden
dat dochter of zoon onder hare oogen,
dat dagblad nog in handen neme.
Ouders, indien het waar is, dat gij
leeft voor uwe kinderen, dat gij enkel
uw geluk vindt in het welzijn van uw
kroost, o weest dau op uwe hoede
weest dan toch de eerste niet om hun
zelf die lectuur voor te leggen die voor
hen moet wezen als een schoon flescbje
zonder doodskop, dat hevig vergift
bevat. Vergeet niet dat de volgelingen
van J. J. Rousseau talrijker zijn dan
ooit met dat verschil dat ze niet open
hartig, lijk hij, zeggen welk hun doel
is. Vergeet niet dat met de zedeloos
heid, de schaamteloosheid en de schan
de in uw huis zullen dringen en dat
uwe droefheid en uwe wanhoop dan
des te grooter zullen zijn, dat gij zelf,
door uwe handelwijze, deuren en ven
sters hebt opengezet om ze binnen te
roepen. Een huisvader.
Be (internationale Tentoon-
Stellingen^ Dinsdag aanslaande
werd in eeue der zalen van den Reichstag,
te Berlijn, de diplomatieke konferencie C
internationale tentoonstellingen geopend,
bijeengeroepen door de keizerlijke Duitsche
regeering. De gevolmachtigde afgevaardig
den voor België zijn de heeren baron
Beyens, Belgisch gezant te Berlijn Gnstaaf
Francotle, gewezen minister, voorzitter van
het Belgisch komiteit der tentoonstellingen
in den vreemde, «n Jan Dubois, algemeen
sekretaris bij het ministerie van nijverheid
en arbeid.
Kat Eatnvericn wasa wereld
lijke aiefceastliessatej-s. Stom-
weg- j agon onze papenvreters de nederige
gas'huisnonnen weg uit de hospitalen, om
ze te vervangen door wereldlijke zieken
diensters.
Aldus handelen zij tegen den wensch der
zieken en der goneesheeren in. Als zij zelf
echter ziek uofden, dan roepon zij zonder
uitstel eene non hij hun ziele bed nuiar voor
den armen wroeter steekt liet zoo nauw niet.
Doch thaiia wordt de zaak. kluchtig, ware
zij met zoo droevend
Te Brussel kan men geene wereldlijke
ziekendiensters meer vinden.
Ondanks de aantrekkelijke beloften
goed eten, veel verlof, schoone jaarwedde,
pensioen en wat weet ik al, ondanks dat
alles blijven de jufirouwen achteruit,, en de
visch wil niet hij ten.
Iets anders immers is daartoe noodig
zelfopoffering-En dat koopt en verkoopt
men niet
In de SCïsmes*, Zooals men weet,
was M. Beernaert het oudste lid der Kamer.
Door de dood van den volksvertegenwoor
diger van Thiolt-Rou3selare is M. De Win
ter, katholieke volksvertegenwoordiger van
Antwerpen, thans de ouderdomsdeken.
M. De Winter is 80 jaar oud. Komen ver
volgens MM. Delvaux, van Antwerpen
Visart de Bocarmë, van Brugge Louis
Huysmans, van Brussel Heynen, vau Vir-
ton, en Woeste, volksvertegenwoordiger
van. het arrondissement Aalst.
Eöj de briefdragers. Vóór
eenige dagen meldden wij dat de heer minis-
ler van oorlog, in akkoord met den heer de
Broqueville. minister van spoorwegen, post
en telegraaf, besloten had de soldaten-brief
dragers af te schaffen en dat de dienst in do
kazernen door deburgeriijke briefdragers zou
gedaan worden. Die maatregel zou de uit
slagen niet opgeleverd hebben die men er van
verwachtte, en de soldaten-briefdragers heb
ben voorloopig hunnen post hernomen.
Hij maakt zich boos omdat wij hem den
raad gaven eens naar Lourdes te gaan, daar
te zien en te hooren.
Hij antwoordt dat wij hem vermaledijden
en verketteren en dat hij aan mirakels niet
gelooft.
Vermaledijden en verketteren Is zulks
bij ons de gewoonte? Die brave heer herleze
eens ons artikel en hale er een enkel woord
uit dat op vermaledijding doet denken.
Hij gelooft aan geen mirakels.
Dat is ten minste met verstand gesproken
en het is in zijn belang, niet aan mirakels te
gelooven. Ware het anders, dan viel heel zijn
philosophische stelsel in duigen.
Men kent de gewone handelwijze van de
tegenstrevers van Lourdes, bestaande in het
toekennen van al de genezingen te dier
heilige plaats aan de godsdienstige geestes-
opwinding, en het verzwijgen of kortweg
loochenen der best gestaafde gevallen die
klaarblijkend genoeg daaraan niet kunnen
toegeschreven worden. De geschiedkundige
wezenlijkheid vaststellen van eenige der
groote genezingen van Lourdes is dus het
beste middel om de niet-geloovigen te ver
plichten aan het bestaan van mirakels te ge
looven. Wij zouden inderdaad talrijke ge
tuigenissen van geneesheeren-vrijdenkers
kunnen aanhalen, welke het bovennatuurlijk
karakter van oogenblikkelijke genezing van
organische verscheuringen bekennen. Le
Peuple en Le Journal de Charleroi
hebben dezelfde bekentenis gedaan.
Welnu, in algemeenen zin moeten wij ge
looven dat Lourdes zulke genezingen voort
brengt, want 1° de gevallen van dien aard
zijn gemakkelijk te bestatigen men moet
geen kleermaker zijn om eene scheur in zijn
kleedsel te bestatigen 2° die genezingen
werden bekend gemaakt op het oogenblik
zelf dat zij voorvielen, wat aanleiding gaf tot
gemakkelijk wedersprakelijk onderzoek
3° zij werden nagegaan door duizenden ge
tuigen, waaronder een goed getal getiees-
heeren,
Bewijzen wij die laatste bevestiging met
in het kort de geschiedkundige proeven van
eenige bijzondere genezingen aan te halen.
De gebochelheid van Leonie Chartron die
qogenblikkelijk verdween in het Bad was
oestatigd fdoor drie prinsen der wetenschap,
Piorry, Bouvier enNelaton Zal men zeggen
dat die academiekers Nélaton was genees
heer der Keizerlijke familie van Frankrijk
onbekwaam wareneenen bult bijeenen bulte
naar te bestatigen
De tering welke de lendenwervels van
Jeanne Tulasne opvrat is bestatigd geweest
door zeven geneesheeren op het bevinden
der meest zekere kenteekens van de Pott-
ziekte. Welnu, niet alleenlijk werd deze
dochter terstond genezen, maar nog op zulke
volmaakte wijze als hel nooit hij eene natuur
lijke genezing voorkomt*
Eene wetenschappelijke studie, volgens al
de regels der kritiek, werd over dit belang
wekkend voorval uitgegeven doorC. Bertrin..
De niet-geloovigen hebben de diepste stilzwij
gendheid over dit boek bewaard. Autour
(1 un Miracle Belgische uitgave, 1,50 fr.,
hij Gélon, te Gilly
Maria Lebranchu, aangedaan van long
ontsteking in den derdegraad, was door een
dozijn goneesheeren dor gasthuizen te Parijs
veroordeeld. 'Talrijke ontledingen hadden
eenen buitengewonen overvloed van hacielen
van Koch doen kennen. Men W9et dat Zola,
getuigen van hare ziekte en hare genezing,
zich niet schaamde de feiten te verdraaien. In
zijn werk over Lourdes, doet hij de miraku-
Ieuze genezene in een hospitaal sterven ten
gevolge eener voorgewende hervalling, al
hoewel zij tegenwoordig nog ten volle ge
zond is.
De afgrijselijke zweer, die op eene opper
vlakte van 32 centimeters het been van
Joachim Dehaut uitvrat, is onderzocht ge
worden door talrijke getuigen, waaronder
drij geneesheeren. (Zie Bertrin.)
Mej. Levêque had eenen dubbelen etter
buil op het voorhoofd welke reeds zeven
maal nutteloos gesneden was Maria Borel
liet ai de drekstoffen langs zes oponingen
wegloopen do ongeneesbare wonden van
Alliaume en van Gargam hebben het voor
werp uitgemaakt vau rechterlijke onderzoe
ken en tegenonderzoeken. Het zijn de Fran
sche rechtbanken, in eersten aanleg, daarna
in beroep, die, na wedersprakelijke genees
kundige onderzoeken, uitspraak gedaan heb
ben... In al deze wonderlijke genezingen
weigert de gezonde rede de mogelijkheid
van eene missing aan te nemen de wonden
waren tastbaar en de getuigen menigvuldig...
Dus, besluiten wij met doktor Vander Eist
die over tijd voor de Fakulteit der genees
kunde te Parijs, zonder eenige tegenspraak
te verwekkenbevestigde dat men zich te
Lourdes bevond voor onmidd 'ilijke organi
sche genezingen in-vlies besluitingen van
teringsmiddenpunten, vorming van beenach
tige vernauwingen, herstellen van weefsels,
enz. En daar onze tegenstrovers de stout
heid hebben dozo wel bewezon feiten to
loochenen, besluiten wij ook dat zij geon be
trouwen hebben in hunne uitleggingen van
natuurlijke orde. Zij begrijpeu genoeg dat
zulkdanige genezingen, de levenswetten
overschrijdende, een antwoord van God zijn
op het beroep door het gebed. Te Lourdes
bidt men... en geneest men. Debetrekking
tusschen oorzaak en gevolgis klaarblijkend
vandaar de noodzakelijkheid voor de onge-
loovigen de echtste bewezen feiten te looche
nen. Helaas do vooringenomenheid
N. B. Nopens dit vraagpunt zijn wij,
geloovigen, ten volle vrij. Het belang zelf
van onzen Godsdienst verplicht ons tot eene
groote voorzichtigheid. Ons geloof is niet ge
steund op Lourdes. Onze bestrijders hebben
dezelfde onafhankelijkheid van geest niet,
want voor hen is het bewijs van een enkel
wonder van Lourdes, eene volledige neer
laag. Een enkel bewezen mirakel slaat den
bodem in aan al hunne wijsgeerige stoffel ;jk-
heidsleer. Van daar komt de moeilijkheid
van een vrijdenker te bekomen een volstrekt
wetenschappelijk onderzoek over de gebeur
tenissen der grot te doen.
Vreeseiijk ongeluk tijdens de vliegweek
van Berlijn. Twee dooden.
Tijdens den laatsten dag der vliegweek
van Berlijn is een Treeselijk ongeluk ge
beurd, dat het leven kostte aan een vlieger
en zijn passagier
De vlieger Alig was rond 5 ure 's namid
dags opgestegen, met zijn helper Liehau, om
den prijs der langste vlucht met passagier te
betwisten.
Op dat oogenblik waren ook nog negen
andere vliegers met hunne toestellen in de
hoogte.
Alig vloog op eene hoogte van ongeveer
200 meters, boven den grooten hangaar,
toen eensklaps een der vleugels van sijn toe-
stel loste. Het evenwicht gebroken zijnde,
begon het toestel met vreeselijke snelheid
op zich zelf te draaien en plofte dan met dui
zelingwekkende snelheid ten gronde.
Op hetzelfde oogenblik sloegen groote
vlammen uit het verbrijzelde toestel op. Men
kon nog spoedig de vlammen oitdooven en
onder de puinen van het vliegmachien vond
men het half verkoold lijk van Liebau. De
andere, Alig, was uit het toestel gevallen en
lag verpletterd ten gronde. Hij ook had op
gehouden te leven.
De twee lijken waren zoo ijselijk ver
minkt, dat de geneesheeren van dienst ver
klaarden nooit zulk vreeseiijk schouwspel
gezien te hebben.
Een onderzoek is geopend, daar er gezegd
wordt dat de commissie gelast met het na
zicht der vliegtoestellen, Alig had laten ver
trekken, hoewel zijn toestel op verro na
niet in regel was.
Alig was slechts 20 jaar oud. Hij had
eenige maanden geleden zijn brevet beko
men. Zijn mecanicien was 32 jaar oud en
laat eene weduwe met 3 kinderen achter.
nabij fflapiembourg.
Een Brusseisch wisselagent gedood.
Tusschen de gemeenten Neuvilles en Ma-
riembourg is een erg automobiel ongeluk
gebeurd.
Een automobiel, waarin M. Raymond Re
naux, wisselagent te Brussel en vier vrien
den hadden plaats genomen, keerde in volle
snelheid naar Brussel terug, toen eensklaps
de stuurstang brak.
De auto week van den goeden weg af en
kwam in een ravijn, 6 meters diep terecht.
M. Renaux werd op den slag gedood, ter
wijl zijne gezellen slechts onbeduidende
kwetsuren bekwamen. De auto werd geheel
verbrijzeld.
M. Renaux en zijne vrienden hadden Za
terdag namiddag Brussel verlaten, om een
uitstapje te doen in de Ardennen. Zij zouden
Zondag avond terug zijn.
De broeder van M. Renaux werd per tele
foon verzocht zich onverwijld naar Neuvilles
te begeven, daar zijn brocdor het slachtoffer
geworden was van een org ongeval. Hij
moest hem niet meer levend vinden.
Do oude vader van M. Renaux, een ge-
pensionncerd officier, werd mot de noodige
omzichtigheid op de hoogte gebracht van hot
schrikkelijk ongeluk dat hem treft.
Turkije belooft hervormingen
Artikel 32 van het verdrag van Berlijn
voorzag groote hervormingen in het hes! uur
van Macedonië en Albanië. Tot hiertoe bleef
dat artikel onuitgevoerd.
De ministerraad van Turkije heeft Zondag
laatst besloten dio horvormingen toe to pas
sen in Macedonië en ook, met enkele wijzi
gingen in Albanië, daar de toestand en do
noodwendigheden daar juist dezelfde niet
zijn. Men verzekert dat (lil besluit van het
Turksch Staatsbestuur ganscli vreemd is aan
do drukking der Europeesche Mogendheden
mits deze. tot hiertoe ten minste, nog geene
voetstappen te Constantinopel hebben kunnen
aanwenden.
De mobilisatie is voltrokken in Turkije
Gisteren Maandag was het de laatste dag
voor het binnenkomen der reservetroepen in
Constantinopel. Do straton der stad waion
opgepropt van soldaten die vol geestdrift en
met vlaggen aan het hoofd naar hunne ka
zernen trekken.
De Grieksche schepen blijven
te Constantinopel vastliggen
Het Turksch Staatsbestuur heeft tot hiertoe
nog geen sevolg willen geven aan do vrarig
van Griekenland, de Grieksche schepen lo.s te
laten en vrij, daar toch de oorlog niet was
verklaard.
Turkijë heeft zelf op elk der aangehouden
schepen eene wacht geplaatst van Turksche
officiers en matrozen.
Weeral schermutselingen
Wij deelen onder alle voorbehoud de vol
gende tijding mode
Op 7n October zijn er botsingen ontstaan
tusschen de Turksche en de Grieksche wach
ten, aan de grens van Metzoco.
Uit Monastir bericht men dat pogingen
worden aangewend om de Bulgaarsche be
volking van Turkijë tot den opstand te krij
gen zij doen zulks vooral in den Sandjak
van Novi-Bazar.
Anderzijds meldt men dat Servische troe
pen gepoogd hebben do grens over te steken
maar er niet zijn in gelukt.
Vergadering van de Skouptchina in Servië
Dezelfde tooneelen, juist lijk in de Sobra-
nië van Bulgarië hehben hier plaats gegre
pen. Heel de vergadering was eensgezind ora
de gedragslijn van het Staatsbestuur goed
te keuren, uitgenomen een socialist, M. Lapt-
chevitch. Deze wou wel een verbond met de
andere Balkanstaten maar op economisch
gebied en niet op militaire grondvesten, iets
in den aard van den Duitschen Zolverein.
Engeland wacht
Al de groote Europeesche mogendheden
hadden reeds hunne bijtreding beloofd om
een gezamenllijk opkomen in de hoofdplaat
sen der Balkaansche Vorstendommen. Het
antwoord van Engeland werd enkel Zondag
laatst in den nanoen opgesteld en werd gis
teren nacht slechts overhandigd.
Al de groote Fransche dagbladen zijn liet
eens om dat talmen te betreuren.
Gansch tegenstrijdige meeningen
Een Bulgaarsche Staatsman is van meaning
dat hot handhaven van den vrede vooral af
hangt van do handelwijze en de vorstand
houding tusschen Rusland on Oostenrijk-
Hongarïê.
Uit Constantinopel seint men dat het ge
vaar van oorlog niet is verdwenen maar toch
fel verminderd.
Volgens de Zeit zou een oud-minister
van Montenegro verklaard hebben, dat de
koning van Montenegro gemobiliseerd had
tegen wil en dank.
Diezelfde Zeit luidt ook nog eene
andere klok en geeft een bericht weer uit
Soda, volgens hetwelk de tusschenkomst der
mogendheden op niets zou uitloopen en men
het begin der vijandelijkheden voor het einde
der week mag verwachten.
De Fransche pers deelt diezelfde meening.
Do Matin van Parijs verklaart dat, indien
de oorlog uitbreekt, het uitsluitelrjk de fout
is van Europa dat weeral niet t'akkoord kon
geraken en vooral de fout van Engeland,
Rusland en Oostenrijk.
De openbare meening in Duitschland
Niemand gelooft hier aan een wellukken
van de pogingen der Europeesche Mogend
heden. Het is algemeen gekend dat Oosten-
rij k-Hongarië wil vrij blijven, in geval van
oorlog, naar goeddunken te handelen, en
daarom geene enkele verbintenis wil aan
gaan die voor de toekomst eenige verplich
ting zou kunnen bijbrengen.
Zekere dagbladen zeggen zelfs dat de eet
lust van O os ton rijk, sedert het Bosnië en
Herzegowina heeft binnengesmuld, nog fel is
gescherpt.
Methodisch en met eene bewonderens
waardige eenheid, richt de Tentoonstelling
van Gent(1913), welke eene groote in
ternationale stad zal uitmaken, hare pa
leizen op,breidt zij hare hallen uit en teekent
op den horizont hare groote en grootsche
bouwkundige lijnen af en men kan zich va»
heden af een gedacht vormen van de groot
sche uitgestrektheid dor onderneming, wel
ke de tentoonstellingen, lot heden in België
gehouden, verre te hoven gaat.
Het is moeielijk den verrassenden en be-
wonderenden indruk weer te geven, welke,
reeds op dit oogenblik,de bezoeker der Gent-
sche wereldfoor ondergaat. Maar men kan,
bij middel van verg* 1 ijkingen, zich in den
geest het grootsch en majestatisch karakter
verheelden welke hel geheel vormen zal.
De oppervlakte der tentoonstelling van
Luik in 1905, bedroeg 70 hectaren; de ten
toonstelling van Brussel in 1910 besloeg 93
hectaren de tentoonstelling van Gent, be
helst reeds 130 hectaren.
De hallen besloegen in Luik, 135 duizeud
meters vierkant te Brussel 150 duizend me
ters vierkant te Gent behelzen zij 210 dui
zend meters vierkant.
De Fransche afdeeling beschikte te Luik
over 32 duizend meters vierkantte Brussel,
34 duizend meters vierkant en te Ge.nt zal
zij eeno opervlakte innemen van 52 duizend
375 vierkant.
