DE .OORLOB II DE
Een iilüHori Wetsontwerp,
'T EEN EN 'I ANDER
Belangrijk bankroet ie Antwerpen
Achttiende Jaargang n' 252
Zaterdag 26 Ocloter 8 612.
tl»
DAGBLAD
BestuurderJ,
Van Nuffe'-De Qcndt.
Een© kolossale
aftruggelarij
DE
ZAAK PROVO
Bij
ij de Buigaren
Bij de Serviërs
50,000 Krijgsgevangen
te Kirkkiliissé
ii BS
2 CENTIEMEN HET NUMMER
ASONNEMENTENi
Zes maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle postbureelen van het land.
EERSTE UITGAAF, 4 uren 's avonds. ijï -af»
TWEEDE UITGAAF, 7 uren 's avcnds.
72S,
BUREEL-EN i
TE BRUSSEL TE AALST
Steen weg van Waterloo, 723,
Ki<ö2rls:ej-t-c-a.stt,
Telefoon 114
AANKONDIGINGEN
KI. eanfc. (1 tot 4 tl. re».) fr. 0.60
3* bladz. (de regal) fr. 0.50
4* bladz. (de regel) fr. 0,30
Financ. aankon, (per regel) Ir. 2,00
Reklamen (per regel) fr. 1.00
Gemengd nieuws (per regel) fr. 2,00
Recht, herstelt. (per regel) fr. 2,00
Overlijden (per regel) fr. 2,00
Er is bier geen spraak van den vrij
metselaar N. Wilmart. Wij bedoelen
eene grootere aftruggelarij r.og, omdat
de slachtoffers geene rijke bankiers
zijn en rentegenieters, maar arme
werklieden.
Dusdanig is ook de meening, aan
gaande de algemeene werkstaking van
la Revanche de Verviers, een so
cialistisch dagblad, bet orgaan der
vereanigde glaswerkers
Wij zijn noch dweersdrijvers noch
zwanzers, vooral wanneer er spraak
is van arbeidersinrichtingen. Wij heb
ben niet het minste gezwanst, wanneer
wij beweerd hebben, dat da werklie
den gansch bun loon afstonden om de
algemeene werkstaking te ondersteu
nen.
Zoo ook dienen de algehoele jaar
wedden der kopstukken, getrokken
om openbare bedieningen, of gazet-
schrijven of sijndikaten of coöperatie
ven, in de stakerskast gegoten te wor
den. Anders bandelen ware niet eene
zwanzerij maar eeno aftruggelarij.
Wanneer wij daags voor de kiezine
waarborgen vroegen aan de socialisti
sche kandidaten, dan verweet men ons
dat wij zinneloos waren. Vandaag,
wanneer wij eiscben dat iedereen zijn
plicht doe, zoowel de grooten als de
kleinen, dan zegt men van ons dat wij
zwanzen.
Neen wij zwanzen nieti wij willen
enkel niet'gezwanst worden.
Dat is enkel de waarheid. Daarbij
men zal wel gauw bemerken, dat, in
dien de groote jaarwedden der rijke
kasteelheeren niet heel en gansch in de
kast der stakers worden gestort, dan
de kleine bedienden van de Vereenigde
Glaswerkers er hunne jaarwedden ook
niet zullen bijleggen.
Dan zullen de werklieden er gauw
hunnen buik van vol hebben. En, ons
dunkens, hebben zij volkomen gelijk.»
Men had aan het rood orgaan van
Charleroi gevraagd of de roode aan-
leiders ook bun stuk zouden staan bij
de Algemeene Werhstaking,
Weet ge bet antwoord Ziehier en
onthoud
Men mag de hoofdmannen met de
arbeiders niet vergelijken. De werk
stakers, omdat ze niet meer arbeiden
zullen ook minder noodig hebben.
Maar do socialistische volksvertegen
woordigers, de meetinggevers en pro
pagandisten zuilen-meer moeien arbei
den dan nuhunne behoeften verre van
te verminderen zullon aangroeien.
Kolossaal Is liet mogelijk zich in
de 20"° eeuw menschen in te beelden
zoo dom, zoo snul en zoo onnoozei,
dat men hun dergelijke enormiteiten
durft komen verlcoopen
Bovenstaand artikel nemen wij let
terlijk over uit een Fransch confrater.
Het geeft op treffende wijze den
waren toestand weer en komt gansch
overeen met- hetgeen we meer dan eens
in ons dagblad zegden.
Alle werklieden dienen het te lezen
en goed te onthouden.
De werkman zal bij de Algemeene
Werkstaking in alle geval niets win
nen, zelfs indien men daardoor het
Z. A. stemrecht verkrijgt.
Roode en blauwe aanleiders alleen
zullen misschien uit bet Z. A. Stem
recht partij trekken. Zij hopen het ten
minste.
Is bet dar. billijk dat de werkman
alleen al die opofferingen doe
Woorden zijn geen oorden en men
vraagt bier oorden van degenen vooral
die veel oorden hebben.
Werklieden, bij de eerste meeting
die men u geeft om u tot staken en
sparen en storten aar, te zetten, vraagt
eens bet woord en stelt de volgende
vragen
Hoeveel stortte de schatrijke kas
teelheer Vandervelde in de stakers-
kast Hoeveel de millioenrijke TVr-
wagne? Hoeveel de socialist Grimard?
Hoeveel Furnemont en Anseele
Is het waar dat al die grootspre
kers beloofd hebben een tiende van
bun inkomen af te staan en dat er zoo
reeds meer dan honderd duizend franks
in het ondersteuningsfonds te recht ko
men
Hoeveel gaven al degenen die ons
hier tot staken aanzetten
Is het waar dat de socialistische
aanleider die te Leuven een stuk van
vijf centiemen in de bus liet rinkelen,
hen allemaal nog in milddadigheid
overtreft
Is dat waar
Schikt uw gedrag naar bet ant
woord. Betaler, zij u met oorden,volgt
ze dan maar gerust. Hebben ze voor u
niets anders over dan woorden, weest
dan overluigd, lijk de leden van de
socialistische gbsvereeniging, dat gij
de onnoozele slachtoffers zijt van eene
Kolossale Aftruggelarij
»AA-
S3©1 Ss tmSeft wri dia
Een Vlaamsch werkman.
Van Herroweghen, die te Cuosmcs in de
kolenmijn werkte, komt aangenaam door d^
fortuin verrast te worden. Hij bezat een'
schuldbrief der stad Luik, leenmg van 1897,
waarvan do trekking verleden week plaats
had. Het groot lot van 150 duizend frank valt
hem to beurt.
Gansch de gemeente Cucsmes heeft te
dezer gelegenheid tweo dagen feest gevierd.
WaS meui ©p esa-se
Ho po'loodenfabriek Johami
Faher, van Nuremberg (Duitschlund), deed
in t vnrloopeu maatschappelijk jaar eene
zuivore winst van 888 521 Marks. Verleden
jaar 828,324 M. Na aftrok voor amortisso-
tnent blijft nog 630.355 M. te verdoelen.
Daarvan gaat 20,000 M. naar de onder-
standskassen voor 't personeel42.597 M
wordt overgedragen op do volgende rekening;
de aandeelhouders moeten zich tevreden
houden met eone dividend© van 15 ten
honderd.
't Kon slechter zijn
EVScders^e sc§?<39r?sikast®sT)ïï©n.
Men zegt dat do nieuwste linieschepen van
de Duitscho vloot worden uitgerust met ka
nonnen van 37,5 c.m., nagenoeg 19 m. lang.
wegende 21.000 kil. en afschietende een gra
naat van 750 kilogr. Op de linieschepen van
de Kaiserklasso, die men met kanonnen van
30 c. m. bewapend achtte, staan er van 35
c.m.
In Engeland zijn er kanonnen van 37,5 en
zelfs 40 c.m. beproefd, maar, voor zoover
men weet, zal geen oorlogsschip dat op het
oogenblik voor do Engelscho vloot in aan
bouw is, zwaarder bewapend worden, dan
met vuurmonden van 33,75 c.m. 17 m. lang
en granaten afschietende van 634 kilogr.
Hef sfssïi!Peohf de wg*ow-
weili Het Deensch ministerie heeft in
de Kamer een wetsvoorstel neergelegd be
treffende eene wijziging der grondwet en
waarvan de bijzonderste schikkingen zijn
Het kiesrecht en de kiesbaarheid is aan do
vrouwen verleend voor de Folkething. Om
kiezer te zijn moet men 22 jaar oud zijn in
plaats van 30, gelijk te voren. Het getal
Parlementsleden wordt van 111 op 132 ge
bracht De duur van bet mandaat zal vier
jaar zijn in plaats van twee. Hel bevoorrecht
stemrecht voor den Landsting zal afgeschaft
worden evenals do schikking waarhij de Ko
ning twaalf leden van den Landsting mag
benoemen. Van de 66 leden van den Land
stiug zullen er 54 gekozen worden door de
gemoentevertegenwoordigors en de 54 geko
zenen zullen zelf de twaalf ontbrekendon
aanduiden.
De Folkething in Denemark is wat wij in
Belgie de Kanier van Volksvertegenwoordi
gors noemon en de Landsting riaat omtrent
gelijk met don Senaat.
fëeasei'aa! Ss'SaSresosit en e2<a
Teas'tkein. Hot voornaamste gevecht
in don oorlog op den Balken zai bij Andrino-
pel wordon geleverd. Hot is misschien niet
van belang ontbloot \o weten dat de verster
kingen der Turken rond deze stad zijn aan
gelegd op aanrader, van generaal Brialrnont.
Nadat Brialrnont werd belast met de verster-
kingswerken van Boekarest, ontbood d© Sul
tan hem naar Conslantinopel, daar het Olto-
maansch bestuur hot inzicht had van do
hoofdstad een onneembare versterkte plaats
maken. Brialrnont raadde dit ontwerp af
en betoonde dat Turkije veel meer voordeel
zou halen van eeno sterke vesting als deze
van Andrinopel, forten opgeworpen in den
aard dér oude forten van Antwerpen.
Doch de belegering van Port-Arthur heeft
bewezen dal oude vestingen niet lang aan de
moderne kanonnen en de nieuwe krijgstak-
tiek weerstaan. Naar het schijnt, hebben do
Turken de versterkingen van Andrinopel
veel verbeterd.
M. Carton de Wiarl, minister van Justicie
heeft aan de goedkeuring van Koning Al-
bert T, een wetsontwerp onderworpen, d.it
reeds bij de opening van den aanstaanden
zittijd zon op het buieel der kamer neerge
legd worden.
Door dat voorstel, zou voortaan de rech
terlijke policie reehlstreeksch van hel parket
afhangen en dan zou llo misverstand lus
schen hen onmogelijk zijn.
Indien het voorstel aangonomen wordt,
zou alsdan eeno politieschool gesticht wor
den, ten einde een voortreffelijke rechterlij
ke brigudo te vormen.
M.Carton deWiart-zou voor zijn wetsvoor
stel de dringendheid vragen.
Nog de ring van M. Provo
Zoohaast de echtgénoote van den verdachte
het nieuws vernam dat de ring, welken Gas
ton aan don vinger droeg, het juweel was
waar Provo van beroofd werd, stond zij ge-
ffeol versteld. Zij beweer! dal de ring.welken
haar man droeg, rijn eigendom is en door
hom bij den heer Braibant, Kunstlaan, te
Brussel, gekocht werd.
Merken wij aan, dat de ring in kwestie
herkend werd, als hebbende toebehoord aan
den heer Provo, door verscheidene nabe
staanden van het slachtoffer.
Van den andoren kant, is liet le denken
dat mad.Vergouts den ring niet gezien heeft
welke op de griffie berust.rondat verwarring
met liet juweel, door haar bedoeld, mogelijk
is.
In ieder geval, hot parket dat in alles pun
ten op de i's verlangt, zal gewis ook dezen
twijfel oplossen.
Het onderzoek
Douderdag voormiddag worden in het ca
binet van den onderzoeksrechter, M. Lam-
proye, verschillende porsonen ondorvraagd
Tusschen hen bevindt zioh de kleermaak
ster van Mad. Gaston Vergouts. Zij ver
klaart dat den Donderdag na de moord
Richard Vbrgouts op de villa goweest is,
zeggende dal Gaston voor niets in de zaak
betrokken is, en men goed zou doen zich
spoedig tot oenen advokaat te wenden.
Heer Lamot., van Boom, werd ook onder
vraagd nopens een gesprek dat hij gehoord
had in hot Café des Sports en over de
verdwijning van Provo handelende.
M. Lamot word met Richard Vergouts
geconfronteerd. Hij heeft ham niet herkend,
en de schoonbroeder van Gaston in zijne
plaats genomen.
Te Edegem w:erd eene huiszoeking gedaan,
in d^ villa van Gaston Vergouts, ten einde
nog zekere kleedingstukken op te zoeken.
Niets werd gevonden.
De bedrieger aangehouden
Sedert eenigen tijd kregen twee groote
handelshuizen der hoofdstad bestellingen van
vaneen persoon, zekeren Van X wonende
Mechelscben steenweg, die daar een winkel
van schoenen openhield Van X... ontving
het leder, maar eenmaal in hot bezit van de
koopwaar, liet liij zijnen winkel over en. ver
dween.
Van X... werd opgezocht voor hedriegelijk
bankroet, en dezen morgend aangehouden.
Door den heer onderzoeksrechter onder
vraagd bekende hij ten laatste dal er eone
groote hoeveelheid leder in een huis der Van
Erlbon.straat lag. Terstond begaf de heer
adjunct De Wandeleer, zich naar het buis,
vergezeld van den heer Gevers, advokaat
voor de huizen van Brussel,en eenen expert,
en laadde oenen verhuiswagen vol, dal naar
do griffie werd overgebracht. Een tweede
vracht leder zou Vrijdag namiddag uit Let
buis gehaald worden. Men schat liet outdekto
iedor op eene waarde van 500.000 fr.
Het onderzoek ia deze zaak duurt Yoort^
De toestand der Bulgaarsche legers.
De Bulgaren hebben dezo laatste dagen
zich meester gemaakt van Malko-Tiruovo.
Deze stad wol is waar niet versterkt maar
zij ligt op den weg van Kirkkilissé en mag
daarom als liet bijzonderste militair feit van
deze dagen aanschouwd worden. De inne
ming van die stad getuigt overigens van de
groote orde, waarmede de Bulgaren te werk
gaan en bewijst dat luinne legerinrichting
als modelinrichting mag worden aanschouwd.
"Wel is waar moet men veronderstellen
dat hunne verliezen grooter zijn dan ze wol
zelf bekennen willen. Ook, hebben zij tot
hiertoe nog geene enkele nederlaag onder
gaan, komt dat misschien wel hierbij, dat
Turken met opzet immer achteruil trok
ken om hunne concentratie vollediger te
kunnen maken en, terzelfdertijd. om hunnen
ijand dieper in hun land te lokken en ver
der van zijne basis te doen vechten.
Daarin immers ligt nu voor Bulgarië eene
groote moeilijkheid. Het vervoer van den
mondsvoorraad zal dagelijks vele manschap
pen vergen, nu zooveel temeer dat het ro
genseizoen begint en de wegen dan in Turkyë
doorslecht worden.
Bloedige gevechten rond Andrinops!
Een officieol bericht uit Constantrnopol
meldt dat de gevechten rond Andrinopel
voortduren en nog bloediger worden Men is
handgemeen op heel de frontlinie rond An-
driuopol en Kirkkilissé
Do verliezen zullen langs beide kanten
overgroot zijn Te Constantinopel heeft men
bevel gegoven verscheidene openbare gebou-
won. in hospitalen to herschapen, daar do
huidige militaire of civiele hospitalen al de
©kwetsten niet kunnen ontvangen.
Logenstraffing van eene Bulgaarscho
nederlaag
Een Duitsch dagblad had het nieuws ver
spreid dat de Bulgaren rond de stad Kirkki
lissé ten minste 3000 man verloreu. Dat
nieuws wordt gelogenatr »ft
De Bulgaren maken zich meester van
Kirkkilissé
Gisteren, Donderdag avond, to 6 ure,
seinde men uit Sofia, dat de Bulgareu mees
ter waren van Kirkkilissé.
Nederlaag der vereenigde
Serviërs-Bulgaren
De Serbo-Bulgaren worden door do Tur
ken verslagen in don om'rek van Kumanovo.
De Turken namen vior kanonnen, aan do
Serviërs, een oorlogsvaandel en maakten
daarbij nog talrijke krijgsgevangenen.
Een TurkSch dagblad meldt dat de Bulga
ren de stad Mustapba Pacha zouden ontruimd
hebben.
Rond Andrinopel
Donderdag avond bevonden zich de Bulga
ren op een afstand van 5 tot 8 kilometers van
de stad Andrinopel zij waren bezig met
hunne ligging te versterken.
Het getal krijgsgevangenen door de Tur
ken in handen van hunne vijanden gelaten,
is veel grooter dan ze oerst hebben beweerd.
De Turken, hebben eenen uitval gewaagd,
maar werden teruggedreven met groote ver
liezen en verloren een twaalftal kanonnen.
Imhoff Pacha, generaal der Turken, heeft
verklaard dat de Turken wachten tot dat
men in de nabijheid van Andrinopel een be
slissende slag geleverd hebbe. In geval van
overwinning zullen zij langs vier kanten te
gelijk den aanval beginnen. De Turken
stellen dien grooten veldslag uit zoo lang zij
maar kunnen. Voor het oogenblik hebben zij
reeds meer dan 230,000 man en alle dagen
komen er nog nieuwe troepen bij. De Turken
verhopen dat zij er eene groote overwinning
zullen behalen.
Laffe officiers
Turksche krijgsgevangenen melden dat bij
bet begin van den strijd hunne officiers do
eerste waren onf op de vlucht te gaan
hunne troepen in den steek latende.
De Serviërs overwinnen
De Serviërs verslagen
Een telegram van Constantinopel, dat wij
in onze laatste lijdingen meedeelden, beweert
dat de Serviërs te Koumanova verslagen
werden en door de Turken achtervolgd. Zij
ondergingen groote verliezen.
Een ander telegram uit Belgrado meldt dat
de Turksche veldschutters te vergeefs de
Serviërs hebben aangevallen en dat deze
zich moester hebben gemaakt vanKumanova
Bulgaarsche bendon ron4 Salonika
Bulgaarsche benden hebben in de nabij
heid vaa Sérès do spoorbaan opgebroken,
Op die wijze is alle betrekking der Turksche
troepen met Salonika onmogelijk gemaakt.
Geen enkele trein van de lijn Saloi.ika-Con-
stantïnope! kan nog vooruit.
Turkyë verlangt ook
eene leening aan' te gaan
Een Duitsch dagblad meldt dat Turkyë
middelen zoekt om op de Duitschë markten
eene leening aan le gaan van omtrent 125
millioen frank. Do moete niet waard
Eene schoone verklaring
Het kabinetshoofd van Servië, M. Pachitch
heeft verklaard dat indien de Serviërs mees
ter worden van den Sandjalc van Novi-Bazar,
men de stoffelijke belangen van Oosten-
rijk-Hongarië zoo wel zal in 't oog houden en
eerbiedigen als nu.
Het doel van Servië is in vrede te leven
met iedereen, vooral met (^tenrijk, daar de
vrede onontbeerlijk is voor allen vooruit
gang. Maar het is volstrekt noodzakelijk dat
de Balkaansche volkeren vrij wezen in de
Balkanen.
Adrianopel is goed verdedigd
De stad telt 125.000 inwoners en is door
eenon ring kleine heuvelen afgesneden van
eene overgroote vallei, die zich rond die stad
to» aan den gezichteinder uitstrekt. Al die
heuvelen zijn bezet met forten die dus zoo
wel kunnen dienon om den nakenden vijand
aan te vallen, als om zich tegen hem te ver
weren.
Men schat de verdedigingsmiddelen van
Adrinopel op ongeveer 400 kanons, zonder
rekening te houden van de veldstukken en
mitrailleuzen.
Al de wegen en velden die van don buiten
kant der stad naar die forten leiden zijn
voorzien van ontplofbare mijnen en afgesne
den door diepe grachten on ijzerendraad dit
alles om eenen aanval der ruiterij totaal on
mogelijk te maken en den vooruitgang van
het voetvolk in groote mate te verhinderen.
Turksche overwinning
Een telegram uit Salonika naar Weenen
meldt dat de Turken in plaats van zich te
verdedigen t u zolf hunnen vijand zouden
aanvullen. Zij hebben de Bulgaren eene
groote nederlaag doen ondergaan rond Kara-
ïovo, Kotchana, Bujonovo en Kumanovo.
Inneming van Kirkkilissé
De inneming van die stad door de Bulgaren
bad plaats gisteren, Donderdag, rond 11 uro.
De Turken hebben eenen grooten buit in
handen der Bulgaren gelaten en zijn op de
vlucht gegaan in de richting van Banarkissar.
Het nieuws van die innomitig heeft te
Sofia een onbeschrijfelijke vreugde veroor
zaakt.
To Constantinopel erkent men die neder
laag, alsook het achteruitgaan der Turken
die aan den Toundja vechten.
Officieele berichten bovestigon de overwin
ningen der Serviërs rond Kumanovo. Heel
de Sandjalc van Novi-Bazar is nu in handen
der Serviërs.
Van den anderen kont beweert men dat de
veldslag van Domonzova moorddadig was
voor de Serviërs.
Een heel eskadron ruiters werd er vor-
nietigd. De Serviërs verloren daar eeu groot
aantal dooden en veel krijgsgevangon.
(Deze laatste tijding komt ons toe uit Con
stantinopel, 24 Oct. 9 ure 45 minuten.
Zij wordt gelogenstraft door eene andere
tijding die we hooger gaven, volgens dewel
ke Kumanova in handen viel der Serviërs.
Dat nieuws kwam van Belgrado, 24 Oct. 3
ure namiddag).
Uit Sofia meldt men dat heel het garni
zoen van Kirkkiliissé zich heeft overgege
ven 50,000 soldaten dus waaronder twee
pacha's.
De Grieksche Vloot
De Grieksche vloot is voor het eiland
Lemnos verschenen' en heeft de overgave
geeischt van dat land, binnen de twee uren.
De gouverneur weigerde onder voorwond-
sel dat de tijd ontbrak om aan Constantino
pel inlichtingen te vragen.
Na de twee uren zijn gouverneur, bestuur
leden en gendarmen uit de stad gegaan en
naar de bergen vertrokken.
De vloot zeilde ook weg en men heeft ze
niet weergezien.