De oorlog
ie de Balkanen
Luister!, Katholieken
5Ï EEN m 'I ANDER
BUITENLAND
Fabriek afgebrand te Tourcoing.
Achttiende jaargang n' 271
Dinsdag 19 ^ovemfier 1912.
Cl
33 -^£k. Or Jh3 T^i
Van Nuffel-De Gendt.
Rood Kruis van België
CENTIEMEN
NUMMER
?s
-'i i
ABONNEMENT EMi'
Zes maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle postbureeien van het land.
Eerste UITGAAF, 4 uren 's avonds.
TWEEDE UITGAAF, 7 uren 's avands.
720,
EUREELEN
TE BRUSSEL
Sicenaeg van Waterloo, 72C.
rsz€
Bestuurder J.
TE filSLST
erlcstraat,'
Telefoon 114.
AANKONDIGINGEN!
KI. aank. (1 tot 4 kl. reg.) fr. 0,60
3* bladz. (de regol) fr. 0,50
4* bladz. (de regel) fr. 0,30
Financ, aankoa. (per regel) fr. 2,00
Reklamen (per regel) fr. 1,0<?
Gemengd nieuws (per regel) fr. 2,0
Recht, herstelt. (per regel) fr. 2.0C
Overlijden (per regel) fr. 2,0(2
Onza geachte volksvertegenwoordi
ger en Staatsminister K. Woeste heeft
het woord gevoerd hij het vijftigjarig
jubelfeest van don katholieken kring
to Gent. Die woorden mogen niet in
den wind gesproken zijn en verloren
gaan.
Laat ons ze oprapen, overwegen en
in oefening stellen. Ik vertaal tn ver
tolk dien gulden raad. M. Woeste
zegde
De katholieke kringen zouden
moeien het middelpunt der katholieke
werking zijn.
Wij moeten meewerken omdea voor-
uitgangswcg van de katholieke bewe
ging te bepalen en aan te wijzen.
Hier te Gent valt er zeker veel
te strijden, dat kan niet anders, ver-
Jn its men alhier eeno samenwerking
aantreft uit haat tegen God, samen
werking waarin de werklieden opge
maakt, misleid en tot hunnen eigen
ondergang opgeleid worden.
Dat alleen ze.gt genoeg dat er moet
gewrocht worden. Besprekingen, aan
wakkeringen en wetter. moeten er zijn.
Doch de opbeuring, de versterking,
de bevrediging dat zult gij bekomen
alleenlijk door werken en werking.
Werken en schoon® werken bestaan
reeds, ze zijn groeiend en bloeiend en
werpen vruchten af. Doch oproerige
propaganda wordt er veel gesticht en
gemaakt,vergeet het niet. Men behoort
weerstand te bieden en dien weer
stand moet. nlgemgen en volkonront-
lijk zijn.
Werken moeten wo ondernemen en
volhouden. De Katholieke Kerk heeft
dal maar al te wel verstaan met de
herschepping en de herleiding van den
jncnsch te bewerken.
Zij heeft begrepen dat indien «men
christen is voor zich zelf, men het ook
moet zijn huiten zich zeiven en voor
een ander
Geen werkeloosheid of luiheid hij
jeugd a. u. b., inzonderheid dat men
er geene onthoudingen tegenkome.
I)e katholieke jeugd mag niet over
eenstemmen met onbestudeerde her-
vormingon of met gevaarlijke nieuwig
heden. Blijven wij hij den vooruitgang
onder hot geleide van den godsdienst.
Jongelingen, weigert geene verbe
tering wanneer ze door do redo aanbe
volen en door den godsdienst onder
steund wordt. Strijden is altijd lastig.
Maar 't is de wet van den plicht de
vrede en de rust zal later ons aandeel
uitmaken.
Mogen die woorden eens herhaald
or, overwogc-n wordon.
VS&i een EtaBMSgseesoEa©
Cagj 3^55 Bs©S$©03. De bestendige
afvaardigingen der Fransche maatschappijen
tooi' den vrede, deelt eene nota mode, vast
stellende wat een Europeescho oorlog zou
kosten.
Do nota zegt dal Europa 20 millïoen man
eou lo wapen brengen en er 10 millioen naar
het slagveld zou leiden. Do totale uitgave
zou 3 lot 400 millioen daags zijn.
De waarde van liet vernielend materiaal
zon verscheidene tientallen daags zijn. Na
15 dagen zcu nlon minstens 500,000 gekwet
sten on 100,000 doodon tellen.
Er zou eene halve eeuw noodigzijn om de
■vernielingen to herstellen.
^sssudefl wast De han
delsstatistiek van België, voor de tien eerste
maanden van 1912, vergoleken met dozo
derzelfde maanden van 1911,getuigt van een
voortdurenóen vooruitgang. Do invoer
van frank 3.645.394.000 gestegen op
3.872.185.080 frank, dus eene vermeerdering
van 226 millioen 791.000 frank.
De uitvoer is van 2.827.576.000 frank op
3.085.051.000 fr, gestegen, dus 257.475.000
frank meer.
De tolrechten hebben 6.382.23S frank
raeor opgebracht.
Het vGssgB3n5aa«gs3*ecfot. M.
Levie, minister van Financies, heeft Zater
dag voormiddag eene afveordiging van de
Syndicale Kamer on van don Nationalen
Bond dor draukslijtors ontvangen. Doze af-
goveerdigdo hebben met don ministor ge
sproken over het vergunnlngsrechtjWaarvan
zij do afschaffing vragen en zijne vervanging
door con taks op don alkooi bij 't vorlatea
der stokerij.
De minister lieeft beloofd dezo kwestie
mot de grootste bereidwilligheid te sullen
onderzoeken.
SCoSoü ssj Et a Jast ga. Naar luid
van een bericht uit Kongo zou men in Ka-
tanga op de oevers der rivier Lukuga niet
verre van het dorde baanvak van den spoor
weg naar do groole meren, kolenlagon heb
ben ontdekt van oen ongemeen© dikte.
Do lagen werden aangetroffen op eeno
kleine diepte, zoodat bot delven dor kolen
niet zoor moeilijk zal zijn.
'Die ontdekking is voor de kolonie van
grooter belang dan haddo men er oen goud
mijn gevonden.
!&ME|ï!ks#s w©©?*
SsoeSeut. Do heer Graaf de Baillet-La-
tour, gouverneur dor provincie Antwerpen,
heeft liet Eere-Vooi'zitterschap dor Bel
gische Hulpkas voor Zeelieden aanvaard
dit nieuws zal mot veol genoegen vernomen
wordon door alwie belang stolt in dit zoo
vordienslelijk liefdadig werk, dat roods de
eer heeft onder do Hooge bescherming van
Koning Albert geplaatst to zijn.
Do secretaris-schatbewaarder dor Belgische
Hulpkas voor Zeelieden, heeft met do groot
ste erkentelijkheid eeno som van vijfhonderd
frank ontvangen van do maatschappij «Coc-
'*.eril te Oostende. wr
Pfl"eclena
Twee meisjes vermoord.
2EX.C3L
Men meldt uit
meisjes vau 7 ea 9 jaren, welke van eene
zangles huiswaarts koorden, laffelijk ver
moord zijn. liet oenig spoor van den da dor
dat men heeft kunnen vindon is don indruk
in dón grond van de randjes dor stof eener
vloeren brook.
Er'x"Si.3a.l£i.*"3J Ie
Huiszoeking. Ten govolgo van oproe
rige verklaringen in zekere anarchistische
vergaderingen gedaan, hoeft do policio te
Parijs in verscheidene lokalen huiszoeking
jedaan. Verscheidene brieven werd on aange
slagen alsook nummers van oproerig© tijd
schriften.
In de Mouvement Anarchiste was er
ondor andere een zeor hevig artikel ver
schonen in hetwelk men de middelen aan
toonde om de gebeurlijke mobilisatie te
dwarsboomen. Do uitgevers van zulke schrif
ten, alsook de oproerige sprekers zullen over
hunno ophitsingen te verantwoorden hebben.
Eene werkstaking ter oorzaze van 10 cen
tiemen. Een bediende der trams van Mar
seille bad aan een en reiziger 10 centiemen
meer gevraagd dan den gewonen taks. Het
bestuur der trams spande eeno vervolging in
on deed den trambediende- veroordoelon tot
10 maanden gevang en 50 frank boot.
De andere trar.ibodionden, vorontweerdigd
over dozo al te strenge slraf, hebben voor 24
uren do werkstaking uitgeroepen.
Een Belg aangehouden. -Eon jonge
ling van 18 jaar, Belg van geboorte, zekero
Henri Felliets, is to Parijs aangehouden op
liet oogenblik dat liij uit den sneltrein van
Niza stapte. Hij had do kas van zijnen mees
ter geroofd on verkwistte het geld in gezel
schap van eene danseres.
Het dsficiet van den bankier Max. Het
deficiet van den bankier Max te Parijs be
loopt verscheidene millioenen. Hij bad 2500
{cliënten dio allen belangrijke sommen bij
bom geplaatst hadden.
Dïii-tscSilarj-ö.
Een geneesmiddel tegsn do tering. Op
eeno wetenschappelijke vergadering van
geneeskundigen, to Berlijn gehouden, heeft
doktoor FranzFredrichFriodmann verklaard
dut hij oen geneesmiddel had gevonden togen
longziekten en tering.
Een groot getal geneesheeren welke het
middel gebruikt haddon, hebben er hunne
grootste voldoening over betuigd. Ilot ge
neesmiddel wordt toegediend bij middel van
ondorhuidsche inspuitingen.
Verdwenen. Do burgemeester van
Kraniclifeldjdie terzelverlijd banlcbestuurder
was is verdwenen. Hot parket beeft do kas
en do boeken doen aanslaan.
Studentonbetooging. Zaterdag avond
heeft er te Madrid eene stilden tenbëtoog-inu
plaats ton einde verzet aan Ie teokenon tegen
don moord op don hoer Ganalejas.
De stoot was zeer indrukwekkend. Eene
afvaardiging, mot don rector der hoogè
school aan hot hoofd, word door den Koning
ontvangon. De Koning werd door do sluden
ton geestdriftig toegejuicht.
Vergaderingen. Zaterdag avand zijn de
kamerleden, dor koningsgezinde partij vor
gadord. Zij onderzochten den politickon toe
stand verwekt door den moord van den heer
Canalejas. Er word besloten een waakzaam
oog op het land te houden, ten oinda allo
republikeinsche opstoelen lo verijdelen.
Do ropubfikeinscho kamerleden hebben
insgelijks eeno vergadering denzolfden
avond gehouden. Zij gaven hunne voront-
weordiging lucht, omdat sommigo bladen
hon verdenken ©enigszins betrek te hebben
met den moordaanslag.
Italië.
Tramongeluk.—r Op de lijn van Mosana
naar Como is oen erg tramongeluk gebeurd.
Eon tram is van eene helling op oen huis
gebotst. Het huis stortte in. Een kind en
drie reizigers werden gedood. Een dertigtal
zijn erg gekwetst.
Oost©n.riJ l£-I-IosisariS
Vertrek. Morgen, Woensdag, zal de
aartshertog Frans Ferdinand uit Weenen naar
Berlijn vortrekken, alwaar hij ten paleize
van den Keizer don Donderdag en den Vrij
J~g, zal verblijven.
Vrijdag avoiul koert hij naar Weenen
torug Zondag zal hij door den Keizor Frans
Jozoph van Oostenrijk in gehoor ontvangen
wordon. Daarna vertrekt hij naar Donau-
schingen, alwaar hij Maandag opnieuw den
Keizor zal ontmoeten op de bruiloft van do
dochter van den prins van Fürstonberg.
sa. s e i si. Et ca
Eon schat in de ze© badolven. Ton
jare 1799 zonk in de nabijheid van het eiland
Toscholing oen schip geladen mot gouden en
zilvoron slaven, eene weerde bedragende
van moor dan 31 millioen frank.
Over vijftig jaron werden op de plaats dor
ramp opzoekingengedaan en men gelukte er
in voor eeno som van twee millioon frank
van dit kos t el j i k.m_>t aal_.te Lem eest oren«-
neer gedaan, doch op lieden zijn do pogingen
hernomen.
Eon Engelsch stoomschip heeft langen tijd
op do plaats der ramp vertoefd, doch is, ten
gevolge van liet slocht weder, onverrichter
zake moeten terugkeeren. Do opvisscliing
van de kostelijke staven is zeor vormoeilijkt
aangezien eeno dikke laag zeezand over liet
gezonken schip is gestroomd.
Hot Engelsch stoomschip, voorzien van de
beste werktuigen is op heden teruggekeerd
om de bedolven millioenen to kunnen be
machtigen.
De Schotsche suffragettan ta Londen.
Na eene reis van zes weken gaans, zijn
Zaterdag avond do Schotsche suffragetton to
Londen aangekomen.
Zij waren draagsters van een verloog-
schrift, bekleed met duizende haudteekens,
welke zij aan don sekrelaris van den eersten
minister hebben afgeleverd. Geone wanorde
lijkheden hebben plaats gehad.
Kxi3ls.net
Verzet. Om verzet aan te teekenen te
gen do doodstraffen, welke zeventien matro
zen der Russische vloot hebben ondergaan,
hebben de studenten van St-Petersburg luid
ruchtige betoogingen gehouden.
liet parket is in do hoogoschool van St-
Petersburg afgestapt on heeft verscheidene
aanhoudingen gedaan.
Bandietenjacht. Eeno bende bandieten
hield zich schuil in het verijlten klooster van
Jasusgorsky. Do policie doed eer.en aanval
op hot klooster dat door de bandieten ge-
barrikadoerd was. Zij lostten vuurschoten
op d# policieagenien on wierpen zelfs bom-
mon.
De troepen werden ter hulp geroepen. Zij'
omsingelden gansch het klooster on naeonon
hardnekkigen tegenstand waren de bandie
ten verplicht zich over te geven. Verschei
dene policiea'gonten zijn gekwetst.
■Vereeaisö.e»State3i
Herziening der tolrechten. Eene der
eerste bostuiirlijke daden die do nieuwe voor
zitter bij zijne aankomst zal plegen is de her
ziening der tolrechten.
M. Wilson is van gevoelen dat tot den
bloei van handol en nijverheid zekero taksen
moeten gewijzigd worden.
Dynamietars. Voor do rechtbank van
Andripolis is het proces opgeroepen der dy-
namioters welke den 1 October 19x0 de loka
len van do Times te Los Angeles hebben
doen springen. Deze misdaad kostte het leven
aan 2t personen. Er zijn een veertigtal be
schuldigden.
Argen^j nselie
iE^aüp-ULÏ^ILielE
Schipbreuk. Een draadloos snelbericht
is in hot Ministerie van Zeewezen aangeko
men, meldende dat de stoomboot Oravia, op
weg naar Valparaiso, nabij de Valenlijnscho
eilanden schipbreuk heeft geleden. Do beman
ning is gelukkiglijk gered
De Cholera in de Legers
De cholera richt ijselijke verwoestingen
aan. Dagelijksch treft men in het Turksch
leger alloen duizende gevallen aan. Op alle
wegen en langs alle pleinen, overal ontmoet
men choleralijders die, langzaam en in kleine
groepjes vooruilsukkelen naar de pesthuizen
van Iiademkeui.
De grootste hoop zijn zoodanig uitgeput,
dat zij de wapens laten vallen en zelf neer
storten langsheen de wegen ©n do grach
ten, om nooit meer op to staan. Men kan
moeilijk een stap doen zonder lijken te ont
moeten. Bijna allo oogenblikken moelende
rijtuigen den weg verlaten om de lijken niet
te verminken. De luchtig verpest. De besmet-
lelijke ziekte woedt zoo hevig, dat het schier
onmogelijk is haar te beperken. Het zicht
dezer volden is nog afschuwelijker dan dat
der slagvelden van Tchorlou en van Lulé-
Bourgas.
Officiers, onlangs toegekomen doen de
volgende verklaring Wanneer wij aan do
Turksche voorposten van Hademkeui zijn
toegekomen," dan hebben wij zulke afschu
welijke tooneelen gezien, dat wij er onmoge
lijk het zicht van kondon lijden. Wij zijn
aanstonds terug naar Constantinopel gekeerd
en voor geen geld ter wereld willen wij naar
dat doodenveld weerkeeren.
To Constantidope!
Daar is de cholera een ware goesel gewor
den. Al degenen die er van worden aange
tast, sterven in verhouding van 50d/o. De
overheden zijn onmachtig om dergelijke
kwaal te keer to gaan. Uit San Stefano
alloen kwamen 3000 choleralijders per spoor
weg aan. Men heeft ze aan hun eigen zei ven
overgelaten geduronde 24 uren in open veld
ii\nAas mrfroii wjaL
tegen verzet, dat leger cholorieken zou zien
in Constantinopel gevestigd bobben.
Men verhaalt hartverscheurende dingen
aangaande feiten die in de Turksche hospita
len gebeuren, waar iedereen to klagen lieoft
van do onkunde en onmonschelijkheid der
Turksche geneeshoeren en Turkscho zieken
verplegers.
5 tGestand der Turken
te Tchataldja is hopeios.
Al de vreemlo officiers dio da vorstorkin-
gen van Tchataldja hebben bezocht zijn bet
eens, dat de Turken geen don minsten weer
stand kunnen bieden. Heel hot leger is aan
getast door den cholera.
Nazim Pacha houdt zich in de statie van
Hademkeui opgesloten in oen wagon restau
rant. In de statie zelf treft men duizende
choleralijders aan on honderden lijken.
Men is overigens ook overtuigd dat,
moesten de Bulgaren dio forten bezetten,
hun eigen leger ook weldra door den cholera
zou aangetast worden.
Logenstraffingen
Uit verscheidene bronnen meldt men nu
dat alle tijdingen tot hiertoe rondgestrooid,
aangaande gevechten te Tchataldja van allen
ernst ontbloot zijn. Geen .enkele ernstige
strijd werd er tot hiertoe geleverd, maar
enkel schermutselingen tusschon eenigo
voorposten.
De Serviërs rond Monastir
De Serviërs hadden zich reeds meester
gemaakt van eenigo hooge heuvels rond do
stad Monastir gelegen en van waar inon de
stad gemakkelijk beschieten kan. Nu voegt
men or bij dat do Turken na eenen tegen
stand van twee dagen, hunne versterkingen
zouden verlaten hebben' en zich nu schuil
houden in do stad zelve, waarvan de over
gave alle stonden vorwacht wordt.
Bond Scutari
Het bombardement van Scutari gaat im
mer voort. De kazerne is heel en gansch
vernietigd. De Turken vorlaton oen voor eon
al de forten buiten de stad gelogen, oin zich
in do stad te verschanson. Alle oogenblik-
ken verwacht men do Serviërs met generaal
Voutkotitch. Scutari is ganse.li omringd en
kan in alle geval geen langen weerstand
moer bieden. Is do stad sedert lang nog
in do handen der Montenegers niGt gevallen
dan is liet onkel to danken aan den koning
van Montenegro die geen nutteloos bloed
wil vegieten.
Samenzweerders te Constantinopel
Men heeft deze laatsto tijdon veel gewaagd
van samenzweerders to Constantinopel, dio
or zouden op uit geweest zijn bet landsbe
stuur omver te werpen en do Jongere Turken
terug liet bewind in handen to doen nemen.
1A1 dio tijdingen zijn fel overdreven. Er was
enkel spraak van eeno groote meeting tot
protest tegen den vredo en om den oorlog
voort te zetten. Do bijzonderste in rich tors
van die protestmeeting zijn aangehouden*
Hot zijn meestal dagbladschrij vers en partij*
gangers van do Jongere Turken.
Oostenrijk-Servië
Uit do menigvuldige conversaties lusschen
de verschillende kanselarijen ontstaan en uit
de gesprokken rechtstreeks met elkander
aangevangentusschendeministers van Servia
en van Oostenrijk moet men besluiten dat de
toestand niet zoo gespannen is dan men had
beweerd. Van geen enkelen kant werd een
afdoende antwoord gegeven. De besluiten
van weerszijden genomen maken het nemen
van eene beslissing, welke die dan ook weze,
zeer wel mogelijk, zonder dat dit besluit dan
het eeregavoel van do eene of andere natie
moet kwetsen. Oostenrijk, op aandringen
van Italië, verzet zich niet tegen het aanleg»
gen, door de Serviërs, van eene spoorbaan
gaande van den Donau naar do Adriatischo
Zee. Van den anderen kant heeft Oostenrijk
zijne eischen, wat de handels voorwaarden
aangaan, zeer beperkt.
Vliegmac'nien verbrand in de lucht
Een Bulgaarsche vlieger, waarvan de
naam verzwegen wordt, was met zijn toestel
boven de stad Andrinopel aan 't zweven, toen.
het in brand schoot. De luchtvliegor werd
totaal verkoold teruggevonden, met de over
blijfsels van zijn toestel.
Een poedermagazijn in de lucht.
31 dooden. 430 gekwetsen.
Hot dagblad Macedonië van Salonika
brengt ons de tijding mede, dat oen poeder
magazijn gesprongen is in de nabijheid van
de kazernen van Salonika. Die aanslag zou
gepleegd zijn door een Turk.
Van den anderen kant boweert men dat
de aanslag gepleegd word door een Bulgaar
die zich op do Turken wilde wreken, die
dicht bij het poedermagazijn opgesloten wa
ren, en die zich pliclitig gemaakt hadden
aan de plundering jan verscheidene dorpen
Bombardement in de nabijheid van Con
stantinopel.
Constantinopel, 17 Nov. Sedert dozen
morgend hoort men, in de richting van Ha-
domkeuy een hevig bombardement. Te 10
ure beeft Kiamil Pacha don minister vau
Buitonlandsche Zaken doen roepen.
Gnfcr de Bosge Bescherming van Z, den Koning
Wij hebben de eer U ter kennis te bren
gen, dat de merkteekens van liet Rooda
Kruis verkocht worden ten profijte der hulp
kas, voor gekwetsten van den Balkanen*
oorlog geslicht.
Lang nog, na don oorlog zullen duizenden
en duizenden gewonden de hulp van de am-
bulanciën, geneesheeren en heelkundigen
noodig hebben, die 't Belgisch Roode Kruis
op het oorlogsgebied stuurde.
Reeds zijn twee hulpinrïchlingen naar
hunne bestemmingsplaats, Constantinopel en
Sofia gezonden. Andere worden tot stand
gebracht voor Belgrado,Athenen enCottinjo»
Het algemeen comitoit van het Roode
Kruis, zal er voor zorgen,dat het verzamelde
geld, ten dienste der Belgische ambulancen
omgezet worde in gek weisten-behoef ten,
gewondentransporten en verbandstoffen.
De goedhartige personen die bereid zijn
mede to werken tot den verkoop der merk-*
teekens om dit menscblievend werk to on
dersteunen, wordon verzocht zich voor alia
inlichtingen te wenden tot den heer Ferd.
Heiremans, Molenstraat 29, te Aalst, lid van
den Bestuurraad lo Brussel, gevolmachtigd
voor de stad Aalst.
Dezo merkteekens zijn ook te verkrijgen
bij onze verkoopers en ten bureele dezer, aan
0,15 fr. 't stuk.
Een lievige brand heeft Vrijdag namiddag
een doel dor wol weverij van MM. Christory,
Ronsostraat, to Tourcoing in asch gelegd.
Hot vuur ontstaan in een gebouw, nam fa
weinige stondon zulke groote uitbreiding»
dat niettegenstaande do bovenmonschelijke
pogingen der werklieden, het vuur niet kon
bestroden worden. De pompiers die spoedig
ter plaats waren vielen bet vernielend vuur
langs alle kanten aan, doch vruchteloos zij
moesten zich bepalen de naburige fabrieken
te vrijwaren en zagen zich verplicht de hulp
der pompiers van Roubaix in te roepen.
Van do groote fabriek blijven slechts do
vier verkoolde muren over, die men om alle
govaar to voorkomen, verplicht zal zijn om
te trekken.
Do schade bedraagt 1,400,000 fr. Alles is.
verzekerd.