O
Overgave vaa Monastir, 50,000 krijosgevaagengn.
De Monteiieprs verslagen te Maslimkeni.
Verblttsring van Ooslsnrijk tegen Servië. Vredesonderhandelingen.
Achttiends jaargattg ci' 272
Z3 -Ztk. Car 3B Ij Jh- IQ
BestuurderJ,
Van Nuffel-De Qendt.
sta
CcEsstantinopeS
n
n
:ii
RUITENLAND
me. r 1 nnnn«iai
2 CENTIEMEN HET NUMMER
r—OMtJ'iJ!<su«iCTBBWwgB^»egi?r??'ijiMuu..am!y.wtji.-3gï3BTM»frauuAioRff»lrj«Ag—-—f
W©sirsstlag 20 ISofbiaber 1952.
ABONNEMENTEN:
Zes maanden 4 franken. Ken jaar 8 franken.
Inschrijving in alle postbureeien van het land.
EERSTE UITGAAF, 4 uren 's avonds. {fr
TWEEDE UITGAAF, 7 uren 's avonds.
BUREELEN
AANKONDIGINGEN i
723,
TE BH5JSSEL
SïacRKreg van VVaieHoo, 723.
TE ffi&LST
E5X3Ze37,3s:st:2C*£a,S»,"t,"
Telefoon 114
KI. aank. (1 tot A kl. reg.) fr. 0 80
3* bladz. (de regel) fr. 0.50
4bladz. (de regel) fr. 0,30
Financ. aankon, (per regel) fr. 2,00
Roklamer. (per regel) fr. 1,00
Gemengd nieuws (per regel) fr. 2,00
Recht, lierstell. (per regel) fr. 2,00
Overlijden (per regel) fr. 2,00
Een medewerker te Constantinopcl
van de Daily Chronicle geeft de vol
gends schildering van do toestanden
in Constantinopel
De vluchtelingen, die dagen lang
in de stralen, op binnenpleinen of in
de moskeeën hadden gekampeerd,
worden thans bij hselescheepsladingen
naar den overkant van den Bosporus
gebracht. Men schat, dat reeds 50.000
zulke vluchtelingen door Constantino-
pel zijn gegaan. De manier waarop
deze schepen overvuld worden, is af
schuwelijk. De hygiënische voorzien in-
gen zijn hopeloos onvoldoende on hat
uitbreken var. een ernstige epidemie is
onvermijdelijk.
Het lot van de vluchtelingen, die
wat voedsel en kleeding aangaat,maar
voor zichzelf moeten zorgen, is be
droevend en zooals zij als vee aan
boord van de schepen gepakt worden,
leveren zij een jammerlijk schouwspel,
vooral de zeer jongen en de heel
ouden.
Hot weer hier,is erg warm en alle
Voorwaarden voor het uitbreken en de
verbreiding vaneen epidemie zijn er.
Gisteren (Donderdag) bezocht ik
Verscheidene moskeeën, ook de Aya
Sofia. Enkel in de hoeken was ruimte
gespaard voor hot verrichten van god;
dienstige plechtigheden bot overige
deel van het gebouw wordt ingenomen
door soldaten en vluchtelingen, die er
slapen, eten en koken, en er allerlei
werk uitvoeren.
Thans voor het eerst geven de bla
den van Constantinopel, dio tot hiertoe
niets dan belachelijke ofiioieele berich
ten hadden gepubliceerd, liet publiek
een aanduiding van het ernstig karak
ter van den toestand, door mede te
doelen, dat Turkyö op het punt staat
van in rechtstreeksehe onderhandelin
gen te treden met het Balkanverbond
Gisteren bevond ik mij aan liet
departement van oorlog er. bevond,
dat daar volkomen wanorde heerscht.
Secties recrulen en reservisten wer
den voor het gebouw gedrild en hun
onhandig gemanoeuvreer werd door
een troep leegloopers gadegeslagen.
Deze soldaten en honderden anderen
kunnen niet naar het gevechtsterrein
worden gezonden omdat er voor hen
oeen wapens zijn. Ik heb honder
den manschappen, die naar de Tchat-
aidjalinie waren gestuurd, zien lerug-
keeren, omdat er ook in de gevucUls-
linic voor lien geen wapens zijn.
Ook heb ik nog een poging gedaan
om het persbureau van het departe
ment van oorlog te vinden, maar te
vergeefs. Het is, omdat het niets te
doen kreeg, afgeschaft.Al do censoren
hebben, wijl er niets meer te censeuren
viel, hun uniform uitgetrokken en ver-
tooiien zich thans iu een burgers
pakje.
Men vertelt mij, dat mocht er oen
wapenstilstand worden gesloten, de
vredesonderhandelingen waarschijnlijk
te Sofia zullen plaats vinden.
De ministers hebben zoo wol gisteren
als heden vergaderd. Hunne hijoen-
komsten waren lang en spannend, liet
kabinet hield zich bezig met het over
wegen van de rapporten die waren
ingekomen van da bevelhebbers op het
oorlogsterrein. De strekking van die
rapporten was, dat de toestand vol
maakt hopeloos is en dat de Tchatal-
dja-linie hel op zijn hoogst nog een
paar dagen kan uithouden.
De cholera richt in de gelederen
der Turksdie soldaten geweldige ver
woestingen aan. Donderdag waren er
2000 dooden. Do Turkscha bevelheb
bers zijn wanhopig het is onmogelijk
de uitbreiding van dozo vreeselijke
bezoeking te stuiten. De ziekto heeft
zich in haar meest vernietigenden
vorm vertoond, en het -aantal dooden
loopt reeds ver in do vijf cijfers.
Wie zijn aangetast laat men een
voudig sterven, zonder dat er de min-
sto notitie van wordt genomen. Con
stantinopel, waar de meeste inwoners
onbekend zijn met de schikkelijke toe
standen, die op het gevechtsterrein
heerschen blijft bijzonder kalm. Men
blijft zaken doen net als gewoonlijk
en de plaatsen waar pret gemaakt
wordt zijn iederen nacht vol vroolijke
drommen, als ware er geon oorlog aan
den gang.
Men hoeft mij uit dn meest gezag
hebbende bron verzekerd, dat de gezag
voerders der buitenlaudsche oorlog
schepen volkomen voorbereid zijn op
alle gebeurlijkheden.
Volgenslietopgemaakte plan zullen,
indien een landing noodig mocht blij
ken, op allo heheerschonde punten in
de Europeesche wijk machinegeweren
worden geplaatst.
Iedere zeeman weet, wat dan aan
wal zijn taak zal zijn. De officieren zijn
in liet bezit van kaarten en het ge-
heele plan kan binnen liet uur ten uit
voer zijn gelegd. De Europeanen hier
houden het er voor dat zij volkomen
veilig zijn. Feitelijk het eenige gevaar
dat tiians nog bestaat is het binnen
dringen van eon gedesorganiseerde
bende Turksche troepen in de hoofd
stad.
Dan zouden zelfs reeds geringo
wanordelijkheden spoedig tot ernstige
uitspattingen aanleiding geven, wel
licht ook een grooten bazaarbrand
zou ontketenen.
Indien de Bulgaren een snellen toe
vloed van do verslagen Turksche sol
daten naar Constantinopel zouden we
ten te verijdelen, zou gelooft men
het binnenrukken van het zegevieren
de leger rustig zijn beslag kunnen
nemen. Kleine patrouilles van do
brandweer trekken door de stad, en
de autoriteiten verzekeren, dat vol
doende maatregelen zijn genomen.
Echter zouden do autoriteiten, indien
de stad mocht vallen, wel eens geneigd
kunnen zijn, dezaken«haar eigen loop
te laten nemen.
Ilior doet het gerucht de ronde, dat
de Turken liever dan toe te laten
dat de Bulgaren in de Aya Sophia een
To Deum zingen, of dat de Bulgaren
de Halve Maan op dGn koepel dor
moskee vervangen door het Kruis
het heilige gebouw met dynamiet zul
len vernielen. Ik houd dit echter voor
hoogst onwaarschijnlijk.
Alles wijstcr op, dat, indien het niet
spoedig tot een vrode komt, en wan
neer de Bulgaren snel en met kracht
handelen, zij op rustige wijze hun in
tocht zullen kunnen doen in het zoo
dikwijls bedreigde middelpunt van het
Ollomaansche Rijk.
schaffen, om het woord to hebben gonomen
op hot Congres der bijgevoegde briefdra
gers en van den Ouderlingen Steun
Do ledon aanzien dezen toestand als strij
dig met het beginsel van 't voorstel Mabillo
dat don 26 Februari 1903 door do Kamer
van Volksvertegenwoordigers is aangeno
men geworden, en gaan over tot do dagorde.
éHIgS ourïsté bankbEüjet. Dezo
schat berust in het Aziatisch Museum te St.
Petersburg. Acht-on-twintig honderd jaren
voor het begin onzer jaartelling was het in
China in ómloop.
Hot vermeldt do naam der Bank, den
datum der uitgifte, nummer, waarde en
handtooking, henevens hot volgende op
schrift
Breng voort zooveel gij kunt, geeft uit
met overleg En dertien honderd jaren la
ter moest Confucius eon volk, dat in den
tijd reeds over zooveel lovenstvijshoid
beschikte, nog allerlei onbenullige zedeles-
sen geven, dio reeds lang vergeten zouden
zijn indien zij niet op den achterkant van de
blaadjes onzer scheurkalanders stonden af
gedrukt.
Os |5&apE0B©2BSQ52Offi!!. Da aan
vragen tot inschrijving, in do pupillenschool,
van kinderen wier vador niet moor tot het
leger behoort, moeten aan don bevelhebber
der pupillenschool le Aalst gezonden worden
worden enkel aanveerd da. zoons van miii
tairs of gowezen militairs, of van ambte
naars afhangend van het ministerie van oor
log. Do jongens moeten ten minste 11 en ten
hoogsto 14 jaar oud zijn.
Onze iï? de ErageSseüss
£$«32*1820. De Engolsclie Admiraliteit
dringt er in den laatslon tijd op «an, sterker
dan vroeger, dat do hoogo zee-oflicieron
vreemde talen zullen loeren. Met name wor
den do officiorcn van het Engelscho Noord-
zeecskador aangemoedigd, de talen dor aan
de Noordzee gelegen landen to learen.
Dezer dagen verwierf nu de eerste Engel
scho zeeofficier, Goo P. Thomson, luil.-ge
zagvoerder van de onderzeeboot G 24, gode-
Lacheord aan hot Submarine Depot te Dunde
zijn diploma eerste klas als toll! in do Nedei
landsclio taal.
A!lcooBuea*feEaaa5fe Isa Engelasid.
Uit het verslag der tol- on accijnsover
heden blijkt dat tijdons het dionstjaar dat op
13 maand 1912 werd gesloten, op 2 1/2 mil-
lioen pond sterling meer werd ontvangen
alhoewel er vermindering was op de tol
rechten.
Do vermeerdering spruit voort uit de op
brengst van do alcoolhoudende dranken de
welke 3 millioon meer bedroeg dan beraamd
was, het bier voor 3/5 millioen moer, do li
eureu voor boven do millioen meer.
35ji eüe fc}r»IetteOT3©iafcsers3eB*s
va ca BeSvjïS.— Hu 2de aan «fóiisii-
itep PésaaH Segö&°s. In hare
nationale vereeniging hebben do brievensor-
toorders volgende dagorde aangenomen
I)o brievonsoorteerders sturen aan don
hoor Minister van Scheepvaart, Post- en
Telegraaf de verzekerheid van diope ver-
knochlhekl aan hunne beroepsplichten en
an do bestuurlijke instellingen drukken
don wensch uit in den kortst mogelijken tijd
de verslagen to zien oplossen
Op do regeling dor jaarwedde van de
oude briovensorleerdors b) de woonslver-
goeding c) dionsturenvorminderingd)
hel beschouwen van den 21 Juli (Nationale»
feestdag als wettelijke» feestdag, gelijk ge-
'eld met den Zondag.
Trekken zeer eerbiedig de aandacht van
don hoer minister op do vroegere verslagen
dio zonder gevolg zijn geblevon.
Betreuren anderzijds dat volmachtdragers
geroepen zijn geworden om uitleg te ver-,
Is;
Da bevolking van Frankrijk. De statis
tieken zijn verschenen betroffendo den bur
gerlijken stand in Frankrijk gedurende de
oersto zes maanden van 't jh'ar 1912.
Hot getal geboorten beloopt 37S,807 in
plaats van 335.999 gedurende de zes oerste
maanden van 1911, dus eene vermindering
van 7,912.
Wat do sterf ten betreft, 361,636 zijn er
nu aangeteekend, in plaats van 404,278 ge-
durendo 1911, 't zij eene vermindering van
39,642.
Do Fransche bevolking lieoft dus aange
wonnen gedurondo den eersten semester 1912
van 14.171 oenheden. Dit cijfer is onbedui
dend, doch het is troostelijker dan het cijfer
van den eersten semester 1911 dat 18,272
meer overlijdens geeft dan geboortens gedu
rende denzolfden tijd.
Gedurende de zes eerste maanden van dit
jaar heelt men 18,279 huwelijken geboekt.'
Eene oude misdéfad. Zekere Breuze,
woonachtig te Crottobij Embrun, werd aan
gehouden als verdacht van moordpoging op
zijnen gobuur. Gedurende het onderzoek be
schuldigde hij zekeren Guérin dezelfde ge
pleegd to hebben en verklaarde zelfs dal
Guérin zich plichtig gemaakt had aan ver
schillende misdaden ondor andere ook den
dader te zijn dor moord op Ursula Massot,
welke in 1909 lo Cliateauroux-ver-Alpes ge
ploegd werd. Het parkot had den plichtigen
van dit schelmstuk niet kunnen vinden.
Guérin is aangehouden.
ÏP'QST'fcta.SÖl-JDZl
Bittere vruchten der republiek: Meer
©n meer vertoonan zich de gevolgen van liet
zwaar juk der republiek, door een handvol
oproermakers aan hot Portugcescho volk
opgedrongen.
De ropublikeir.scho bladen zelfs, zijn het
eens met do koningsgezinde bladen, om alle
do bittere vruchten aan le stippen, die de
nieuwe regeeringsvorm veroorzaakt. Portu-
gaal is door do hatelijke politiek dor repu
blikeinen in twee kampen gesplitst. Al die
niet van hot republikeinsch gedacht zijn wor
den vervolgd. Meer dan 90,000 personen
hebben hun geboorteland verlaten om zich in
gaslvrijoro streken te gaan huizen; Onder dit
getal is niet begrepen, al deze die zonder
paspoort uit hot land getrokken zijn.
Hot duur leven brengt overal eene zekere
behoefte. Elkeen voelt dat niets meer gaat.
De landbouw do eenige bron van welstand
van Portugaal, kwijnt. Het onderwijs der
jeugd is verwaarloosd. Daar do christelijke
scholen gesloten zijn, ziet men do kinderen
van 's morgens tot 's avonds in do straten
slenteren. Niets verlustigt meer het leven.
Elkeen heeft don schrik op het lijf, daar elk
oogenblik op eeno eenvoudige aanklacht van
eenen vijand, hij kan aangehouden worden.
Verscheidene schouwburgen hebben bij ge
brek aan bezoekers hunne vertoouingen op
geschorst.
3DuLitsclila.nd.
Groote brand. In de Rheinsche wapen
fabriek te Dusseldorf, is eenen brand uitge
borsten in de geschulsafdeeling. In korten
tijd sloegen do vlammen in do hoogte op
vcrschrikbarendo wijze. Ü9 eene ontploffing
volgde de andere. Eon groot aantal tuigen
dio voor do oorlogvoerende landen bestemd
varen, zijn de prooi der vlammen gewor
den.
Veertig kostbare machienen zijn vernield.
Een arboidor wordt vermist.
De misdaad van Posen. De vrouw van
D1' Blume heeft eindelijk volledige bekente
nissen afgelegd. Zij beweerde eerst in oen
aanval van opgewondenheid to hebben ge
handeld. Thans heeft zij erkend zorgvuldig
hare misdaad to hebben voorbereid en uitge-
voord. Ziehier do bijzonderheden, dio zij aan
den rechter beeft medegedeeld
Toen dokter Blum benoemd werd tot as
sistent van oudheidkunde to Hanover en hij
zijne afschoidsbezooken aflegde, vroeg zijne
vrouw hem om moe te mogen gaan en zij gaf
hem het denkbeeld in nog eeiieAcolloga te
gaan bezoeken, dio in den omtrek van Posen
woonde. Voor dio wandeling bad zij hare
bijzondere maatregelen genomen. In haar
handzakje stak zij den geladen revolver van
haar man, na hem in eenon zakdoek te heb
ben gewikkold.
Na het bezoek stelde Mad. Blume voor
langs hot bosch terug te keeren en nog eens
do mosbank le gaan zien, waar- zij hunne
eerste liefdesverklaringen hadden gedaan.
Zij zetten zich neer op do mosbank en daar
werkte zij haar helscli plan uit. Eeno ster
aan den hemel wijzende, vroeg zij don dokter
haar 't gesternte to noemen. Dr Blume strekte
zich op den rug uit om beter te zien, toen
deed zij een handzakje open, nam don gela
den revolver en den loop onder do kin liaars
mans houdend, schoot zij. De man was op
den slag dood. Zij plaatste het wapen in de
hand baars mans en liep toen snol naar het
restaurant aan don ingang van hot bosch en
vertolde daar dat een man zich gezolf-
moord had.
Vreeselijke vergissing. In de huurt van
Diedonhofen is een noodlottige vergissing
voorgevallen. Een veldwachter ontmoette in
het bosch tweo vreemdelingen', die hij voor
stroopera aanzag. Hij loste verscheidene
schoten op hen en wondde beidon zwaar.
Later bleek, dat het tweo officieren waren,
die aanstonds naar het ziekenhuis gebracht
moesten worden. Hun toestand is bedenke
lijk.
Een bedrieger. Te Langstadt, hij
Melz, hoeft do policie zekeren Pierre Oliger
aangehouden die een gevaarlijken bedrieger
schijnt te zijn. Oligerdie nu 32 jaar oud is,
heeft in den tijd van 5 jaren voor een mil
lioen aftruggel a rij en gepleegd in Duitsch-
land, Frankrijk, België, Iiongariö en da
Vereenigdo-Staten.Hij slichtte maatschappij
en verkocht aktios van in 't geheel niet be
staande ondernemingen. Door 't parkot van
Budapest opgezocht, vertrok hij naar de
Voreenigde-Staten, van waar hij op de markt
van Parijs spoorwegaclies lanseerdo ter no-
minalo waarde van 500 fr.aan den koers van
275 fr. en dio thans 80 fr. waard zijn. Hij
verkocht aan een magistraat van Eerlijn
voor 36,090 fr. titels die ten hoogste het
honderstevan die som waard zijn. Hij doed
nog tal van andere zaken in dien aard.
In 't begin van d'.t jaar word Oliger te
Parijs veroordeeld voor aftruggelarijon tot
zos manden gevangenis na zijne stiaf to
hebben uitgedaan werd hij over de grenzen
gezet. Hij kwam zich toen vestigen te Lang
stadt, waar hij zijne streken herbegon tot
eindelijk het gerecht, na veel klachten te
hebben ontvangen,hem in hechtenis nam. Hij
is ook boschuldigd van meineed.
X"t£&3.±Ö
De Turken In Italië. Het nieuw? der
aanstaande invrijheidstelling der in Italië
verblijvende Turksche gevangenen, waarvan
de meesten zich te Lucca ophouden, hoeft bij
dezen oenogroote opschudding teweegbracht
Dio Turksche onderdennen vreezen fei,
schijnt hot, naar hun land te worden torug-
gezonden.
Italië en Tripolitanië. Do Avantie
kondigt een brief af van Zgare die een eige
naardig licht werpt op do betrekkingen dor
Tripolitaansche Arabieren met de Italianen.
Daaruit blijkt dat het dank ar?n de overwin
ningen dor Balkan-staten is, dat Italië niet
gedwongen is den strijd tegen de Arabieren
voort to zotten.
Inderdaad verre van bevriend te «ijn,
wachtten dozo enkel op eeno Turksche over
winning om de vijandelijkheden to hervatten
Daar zij echter van do herhaalde nederlagen
vaii hot Otlomaansch leger overtuigd wer
den, aarzelden do Arabieren den strijd te
hernemen.
Eigenaardige veiling. De oorlogsbuit
gemaakt tijdens den veldtocht in Lybië,werd
in veiling gebracht. Daar werden verkocht
zaken van den meest uiteenloopenden aard
stoombooten, zeilers, tenten, allerlei. Men
meent dat de veiling ongeveor 8 millioen
opbracht.
Officieel© vertegenwoordiging. De
hoor Muhlberg Duilsche gezant bij don hei
ligen Stoellieeft bevel ontvangen van den
keizer van Duitschland, Zijn Majesteit offi
cieel te vertegenwoordigen in de begrafenis
van don kardinaal Capoce lalfo, bisschop
van Gapouo.
De Duilscho gezant is Zondag morgond
vertrokken.
Sip sa, au 3
Aangehouden. Zekeren Sanmillan
Spanjaard van geboorte is aangehouden. Hij
wordt aanzien als eene medeplichtige van
den aanslag oj» M. Can ale jas,
"VereenisdLe-Staten.
n vrijheid. Do beruchte neger bokser
Jack Johnson onder beschuldiging van moovd
in do gevangenis geworpen, is in vrijheid ge
steld na eeno groote som geld als waarborg
gestort te bobben.
Andrinopel.
V&rleden Zaterdag waagde de garnizoen
van Mustapha. Pacha een uitval.
De Turken verloren er 6 kanons en lieten
1000 dooden op het slagveld.
Rond Monastir.
Aangaande den eersten dag van het ge
vecht rond Monastir hoeft men nu eenige
inlichtingen.
De afdeeling van deMoravauit reservisten
samengesteld, had bevel gekregen de stellin
gen ten Westen van Monastir in lo nomen
om den aftocht der Turken onmogelijk te
maken. Dio afdeeling kweet zich van die zon
ding met eeno dapperhoid on eene juistheid
dio boven allen lof slaan.
Zij stond onder hot bevel van generaal
Neditch en had to strijden tegen 20,000 man
met 17 kanons. De Turken verdedigden zich
met hardnekkigheid. Do soldaten stonden
tot aan de knieën in 't water.Niettegenstaan
de hot moorddadig geschut dor Turken
maakten do Serviërs ^icli meestor van voor
name punten.
Do Turken zijn omsingeld. Er blijft bun
enkel over te strijden tot don dood ofwel
zich over lo geven.
Nagezien met welke dapperheid do Turken
verleden Zondag streden zou men moeten
veronderstellen, dat zij het tweede gekozen
hebben. Na dien dag strijden telden de Ser
viërs 250 dooden en gokwotston. De verlie
zen der Turken zijn voel aanzienlijker.
Overgave van Monastir
Volgens de laatste tijdingen heeft
Monastir zich overgegeven, 50,000 krijgs
gevangenen hebben er de wapens neerge
legd. Al de Turlcscho generalen, en onder
hen Feihi pacha, Zekki pacha en nog een
derde pacha bevinden zich tusschen die
krijgsgevangenen.
