Dood van Graaf Willem Verspeyen mm EE! EN 'I ANDER Achttiende Jaargangn' 273 Csüiler^ag 23 CevcsisÈsr 19(2. !BT da eer der Eeügaseiaa dagbladschrijvers Beknopte levensseliets De lijfeplechtifllisdea Een telegram des Kcnings Het testament van graaf Verspeyen 9 4» £3" HES I1I_j ufrük. IO Bestuurder: J. Van Nuffel-De Gendt. 2 CENTIEMEN HET NUMMER miw fKtmm Da gelijkheid van onze twee natio nale talen, wat betreft 's lands bes tuur, beschouwt onze Vlaamscho be volking als een hoofdzakelijk recht, dat zij op elk gebied, aan do Staats macht onderworpen, wil geeërbiedigd zien. Dat beginsel van gelijkheid werd nochtans zeer miskend. De Vlaamsche taal werd verbannen. In het bestuur, in de hoven en rechtbanken, in bot middelbaar on hooger onderwijs ge schiedde in 't Vlaamsche lar.d, alles in 't Fransch. Onwetend, ellendig en als verstijfd na de twee eeuwen van zedelijk en stoffelijk verval, droegen onze provinciën in stilte dit lot, slechts aan overwonnelingen beschoren en door baar geenszins verdiend. De Staatsmachten werkten .uit al hunne macht over do gehoelo opper vlakte van een land tegen het gebruik on de beoefening van het Vkiamsch. Men beeldde zich te goeder trouw in dat liet mogelijk was do Vlaamsche taal te doen verdwijnen en doFransclie taal door de bevolking onzer Noorder- lijke provinciën te doen aannemen. Langzamerhand nochtans verhieven zich klachten tegen een stelsel dat toeliet een mensch te veroordeelen, zonder dat hij wist wat men legen hem had getuigd, noch door welke midde len hij verdedigd was geworden te gen een stelsel dat er naar streefdq een geheel volk te regeeren in eono taal, welke het niet verslond/zoodoende, dat de bestuurden moesion afhangen van het goeddunken of het vooroordeel der bestuurders,terwijl naar de heden- daagsche opvatting van het Staats recht, de ambtenaar dient voor het pu bliek en niet het publiek voor den ambtenaar. En niettegenstaande die zeer on- gunsligo omstandigheden hadden de Vlaamsche letteren eono snelde en schitterende vlucht genomen en deze uitbreiding var. Vlaamsche letteren is een zeker kenteeken der levenskracht van do Vlaamsche cultuur. Anderzijds heett zich deze vlucht der Vlaamsche letteren vooortgezet in eene drukpers, die hoe langer hoe meer lezers vindt, van de Panne af tot Maeseyck toe,zonder in iels te worden tegengehouden door de verscheiden heid van gewestspraken waarin,in alle landen do letteren een rijken, onuit- puttelijkon voorraad vinden en dio, in 't Vlaamsche land, noch moer verschil lend zijn, noch meer talrijk dan el ders. Do moedertaal herneemt hare plaats in de beraadslagingen van het mecren- deol onzer gemeente- en provinciale raden, in al de politieke vergaderingen in 't Vlaamsche land. Do tienjaarlijksche volkstellingen en de rechtstreekscho waarnemingen bewezen overigens, dat de massa dor bevolking in den grond Vlaamsck was gebleven. Doch, de noodlottige dwaling, na de omwenteling begaan, heeft een groot kwaad teweeggebracht. Dit liet toe aan Emile de Laveleye te zeggen In hot Walenland, evenals in Frankrijk is het volk in rechlstreek- scke verbinding met het licht, dat in de hoogero standen van do maat- schappij doordringt in 't Vlaamscli land blijft het gedompeld in hel schemerlicht der oude tijden en he- sloten binnen het eng gebied der v stoffelijke belangen. Er zijn twee middelen enkel om dit to verhelpen ofwel de minder gegoede klassen, do landbouwers vooral, moeten Fransch spreken, ofwel dó hoogere klassen moeten Vlaamscli spreken. Slechts op die voorwaarde zal do beschavende stroom zich uitbreiden van de hoogste tot de laagste lcrin gen. Kan men heden ten dage de Vlaamsche bevolking doen overgaan n tot het Fransch Do overal gedane proefneming toont aan van neen. a Kan men de Vlamingen niet lot a hst fransch doen overgaan, zoo blijft er maar één micfdol 'om ze uit da af- zondering te trekken, en dit is, dat n de gegoede klassen het Viaamsch a leeron. Zij kunnen tot u niet komen a gaat gij tot hen. liet is daarom, dat iedere goede va derlander, iedere vriend van den voor uitgang, moet goedkeuren de maatre gelen die ten doel hebben de kennis van het Viaamsch te verspreiden door hel middelbaar onderwijs en door het hoo ger onderwijs. Een EngWsch staatsman beweert dat de ontwikkeling van den waren geest der Iloogeschool in eene bevol king de maat geelt van de ontwikke ling van hare ziel en hijgevolg van ha re beschaving. Dat wil zeggen dat men niet vonder onrechtvaardigheid onze Vlaamsche bevolking mag beroo- ven van zulk een middelpunt van cul tuur in onze taal. Daarom is het oogenblik gekomen om het begonnen herstellingswerk to voltooien door aan het Viaamsch in het officieel hooger onderwijs de plaats weer te geven die het altijd had moeten bekleeden, namelijk eene plaats van volkomen gelijkheid met het Fransch. Mot hot oog op dat edel doel werd een wetsontwerp noergelegd, dat on der moer, de handteekens draagt van Van Cauwelaert, Delbeko en Iluys- hauwer. Wij juichen uit ganscher harte dat wetsvoorstel toe. Do liberale «Gronique» gaat aan 't huilen en roept «Neen» V/ij koesteren de zoete hoop en wij zijn innig overtuigd dat onze Franscho confraters, op die enkele uitzondering naer prijs zullen aan hechten dat de rechten der Vlamingen zoowel worden erkend als die derWalen en dat zij met ons eenpariglijk zuilen antwoorden Ja o Se naSïsSssïsslfeap wasi 83 3 OB" ga a Wij hebben gezegd dat d i overleden minister van state zijne schilde rijen en kunstvoorwerpen aan den Staat en aa:i verschillende steden heeft vermaakt Thans zijn de laatslo wilsbeschikkingen van don overleden staatsmïnislor gekend. Veertig van zijne schoonste schilderijen wor den geschonken aan don Staat, aan de steden Antwerpen, Brugge en Oostende. Do Staat mag eerst zijne keus doen in de rijke verza meling dan volgen Antwerpen en Brugge en achterna komt Oostende. IS'oos* iaüss*. Het liberale blad Le Journal de Liége zegt dat het voorstel tot herziening der Grondwet, opnieuw zal neer gelegd worden toekomend jaar bij do ope ning van den wotgevenden zittijd, en als dan liet voorstel niet goed onthaald •wordt, dan zal 't er op zijn en werkstaking. We welen niet waar de Journal de Liége dat nieuws gehaald heeft, maar als 't waar is, dan zal liet do Gentenaars verheugen. Toekomend jaar in November zal de Ten toonstelling gedaan zijn. Indien er werkstaking is dan zal men enkel hot afbreken eenigen tijd moeten uitstollen. I)at kan niet veel kwaad, en op een uitstel min of meer komt hot niet aan. Maar we gedenken ook liet spreekwoord Uitstel is kwijtschel. ministerie van Zeewe zen.Toekomende week zal heer Paul Sogors, minister van Zeewezen, post en tele graaf, zijn kabinet inrichten in do woning van generaal Donny, Hertogstraat, en zal er blijven tot dat het nieuw hotel van de Rogent- laan zal in orde zijn. Hoor Segrs hoeft zijn kabinet saamgeslold dat builen do ambtenaars van do spoorwegen zal bevatten heer Van Brabandt, ingenieur van bruggen en wegen, in hoedanigheid van kabinelsoverste. Eenïge dagen geledon meldden wij, dat graaf Willem Willem Verspeyen, hoofdop steller van Le Dien Public van Gent, erg ziek was en de Laatste Heilige Sakramonten ontvangen had. Dinsdag morgend is hij zeer godvruchtig in don Heer ontslapen. Tot op liet laatste oogenblik bewaarde hij zijne volle versland, ondanks de groote zwakte. Willem-Maria Veispeyen was te Gent ge boren den 10 Moi 1837. Zijne oerste studiën deed liij in hol collegia, Sl° Barbara on nadien volg.de hij do leergangen van wijsbegeerte hij do officieel© hoógeschool zijner moeder stad. Een leeraar, zekere Brasseur, loochende er de godheid van O.-L.-H. Jezus-Chrislus. De jonge Verspeyen protesteerde is: volle klas, lot verbijstering van den misloopen professor, en met vier andere leerlingen verliet hij de Genlsche universiteit, om over te gaan naar de hoogeschool van Leuven, waar hij in 1859 het diploma van doktor In do rechten verwierf, 't Volgende jaar trad hij in de redactie van den Bien Public, welke hij enkel in 1911 om ziekelijkheid vorliet. Als schrijver en als redenaar had hij wel dra eene zeer groote faam. Zijne artikels worden spoedig zoozeer opgemerkt, dat men hem na eenigo jaren den Belgischen Veuil- lotnoemde, naar den naam van den groot- i sten en machtigsten polemist, dien do fran- sche drukpers ooit gekend heeft. Zijne rede voeringen. dio hij het bewonderenswaardig geduld had voluit te schrijven, deden hom bij allo omstandigheden toejuichen door hot hoogst omwikkeld publiek. Reeds in 1803 verbaasde en begeesterde hij het kongres van Mechelon dooi* zijne ro de voor de herinstelling van St-Pie'.ers pen- ning. En jaar op jaar bleef hij de trouwe en altijd uitstekende strijder voor die zelfde heilige zaak. Niels van wat bet katholiek leven betreft, was liem onverschillig. Zijne edelmoedigo strijdvaardigheid was zoo zeer gekend en be wonderd dat hij, bij de inrichting van den katholieken schoolpenning met algemeene stemmen tot eorevoorziter werd uitgeroepen, in 1878 hij heeft dezen voor hem zoo wel verdienden eeretitel tct het einde toe blijven dragen. Verspeyen zocht de eorbowijzon niet. Evenwel droeg hij met ware fierheid do eero- teokenen waarmede liet Hoofd der Kerk zijne verdiensten en zijne opofïering had beloond. Hij was ridder der Piusorde, veroerd mol hel Kruis Pro- Ecclesia et Ponlifice, Gomman deur van hot orde van den II. Gregorius do Groote. Leo XHI benoemde hem Romoin- sclie graaf. Hij was ook nog officier van de Leopolds orde, van de orde der Kroon en van hol Eerelegioen. Hot is onnoodig te zeggen, dat de Belgi sche katholieken door het verdwijnen van graaf Verspeyen een wreed verlies onder gaan. Evenwel, zulke mannen sterven niot. Hunne schriften blijven onsbun woord klinkt nog steeds als een sermoen liet voor beeld van hun leven blijft ons ondersteunen en verheffen. De lijk plechtigheden van graaf Verspeyen zullon Zaterdag morgend plaats morgend plaats hebben in do parochiale kerk van den II. Stofanus. Het stoffelijk overschot zal daarna bijgezet worden in den familiekolder op liet kerkhof van St-Amandsberg. Z. M. Koning Albert, in vollen rouw door het afsterven zijner moeder, hoeft aan uo familie van graaf Verspeyen, het vólgende telegram doen sturen. Do Koning heeft met droefheid het over lijden vernomen van graaf Verspeyen. Zijne Majesteit gelast mijU zijne rechtzinnige deel neming to betuigen. Got. Graaf J. de MERODE groot-maarschalk van het Ilof, In de onderrichtingen welke graaf Ver speyen aan zijne kinderen achterliet, hoeft do overledene zelf zijne 1 ij kplech tig lieden geregeld. Hij wil deze in evenredigheid met zijnen stand, doch zonder pracht of praal. lil plaats van eerbewijzen of redevoeringen, vraagt hij geboden. Na do zaak van uit te doelon almoezon geregeld te hebben, schrijft hij verder nog Ik sterf in den katholieken, aposlolï- schen en romeinschen godsdienst, ton volle onderworpen aan de Heilige kerk, en bijzon derlijk aan het onfaalbare bestuur van den Paus in nave Petri - In hel strijdend leven dat ik geleid heb, heb ik vole tegenstrevers ontmoet, ik kon geeno vijanden. Indien ik ongelijk heb ge had, bid ik dezen dio er door le lijden liaddon, mij zulks lo willen vergeven. Mijn opperste ■wewscii is in vrede met God en de menschon te sterven. - Aan mijne kinderen beveel ik do een dracht en de vrede, het behoud der familie- overleveringen, de trouw aau liet katholiek geloof en den eerbied voor de Kerkover- hedon aan..., Met graaf Verspeyen verdwijnt dozen dien men terecht sinds lang ais den Belgischen Veuillot, do eer en den room der dagblad schrijvers mocht noemen. Zeor eerbiedig en diep ontroerd buigen wij bot hoofd voor het graf van onzen meester lijken konfrater. Zijn einde was zijn leven waardig. Hij zag do dood naderen met den vrede van den waren kristeno, die dwars door de duisternissen van den doodstrijd reeds de eerste lichtstralen van het Hemelsch Rijk mocht aanschouwen. Ongetwijfeld geniet zijne ftchoone ziel reeds hierboven bot eeuwig loon, door don Heer aan zijne trouwe dienaren beloofd. Zulks weze voor zijne familie, voor zijne talrijko vrienden en vooral voor do katho lieken don heilzaamsten U'Oust. BUREELEN TE BRUSSEL I TE AffiLST 72C| Steenweg van Waterloo! 728. J Kerkstraat, Gj Telefoon 114 KI. aank. (1 tot 4 kl. reg.) fr. 0.60 3* blaaz, (de regel) fr. 0,50 4* bladz. (de regel) fr. 0,30 Financ. aankon, (per regel) fr. 2,00 Reklamen (per regel) fr. 1,00 Gemengd nieuws (per regel) fr. 2.00 Recht, herstel!, (per regel) fr. 2,00 Overlijden (per regel) fr. 2,00 ABONNEMENTEN- Zes maanden 4 franken. Een jaar 8 franken. inschrijving in alle poslbureeion van het land. EERSTE UITGAAF, 4 uren 's avonds. <§k TWEEDE UITGAAF, 7 uren 's avonds. AANKONDIGINGEN S

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Volksstem | 1912 | | pagina 1