ds Bataten
WIE PROFITEERT EG UIT HET
'I EEN EN 'I ANDER
BUITENLAND
üeejentjeisds jaas-gasig n' S7
Zaterdag 1 Februari 5 5 5 3
s3>
2 CENTIEMEN HET NUMMER
bkCA u. v-c..-
abonnementen»
Zos maanden 4 franken. Eén jaar 8 franken.
Inschrijving in alle postbureelen van het land.
I' UITGAAF, 4 li. 's aïoiiils «fe m 2° UITGAAF, 7 u, 's avonds tT>
Pour toute la publicité coir.morcialc et financière du .journal,
s'arlresser exclusivcment a rAgeiice Réelamo Godts, 2, Place do
la Bourse, Bruxcllcs.
BUREELEN
TE BRUSSEL I TE AALST
K?. GÖQT3, Bsurspiaals, 2 Kericstraat»
Telefoon A 32S9 I Telefoon 114
BestuurderJ. Van Nuffsl-Oe Qendt.'
AANKONDIGINGEN i
KI. aank. (1 tot 4 kl. reg.) fr. 0 60
2* blads. (de regel) fr. 1,00
4* bïadz. (de regel) fr. 0,30
Pi nan c. aankon, (porregol)fr. 2,00
Sport (per regel) fr. 1.00
Gemengd nieuws per regel) fr. 2,00
Hecht, herstel 1. (per regel) fr. 2.00
Overlijden (por regel) fr. 2,00
Commerciale en financieefe aankondigingen zich uitshutelyk te
wenden Agence Réclame Godts, 2, Bcurspiaats, Brussel.
Het meervoudig kiesstelsel bevoor-
deeligt den builen en benadeeligt de
groole centrums het staat gelijk mei
de overrompeling van do steden door
de inwoners van bot platte land bot
is gemaakt ten voordeele van do Vla
mingen en tol schade der Walen
Ziedaar het groot argument van socia
listen en liberalen tegen het meervou
dig kiesstelsel hot argument <lat mis
schien don grootsteu indruk maakt op
het publiek.
Dat argument is totaal valsch. Zulks
bewijst, mot cijfers, M. Karei Ferrier,
advokaat bij bet beroepshof to Brus
sel.
Bij de laatste verkiezingen was do
bevolking in het Vlaamscha gedeelte
aangegroeid met 400.000 inwoners
dia van het Waalsche meySOO.COO om
rondo cijfers te nemen. liet getal uit
te brengen stemmen zou dus in hoogo
mate moeten vermeerderd hebben in
het Vlaamsche gedeelte.
EU wel neen De vermeerdering dor
uit te brengen stemmen was in ver
houding veel merkelijkor bij de Wa
len en zij was bet grootste in de pro
vincie. Henegouwen.
Zulks komt natuurlijk omdat- de.
geboorten in hot Vlaamsche deel veel
talrijker zijn dan bij de Walen en dat
kinderen wel opgenomen worden in de
bevolking,maar nog' niet inliet kiezers
korps.
Zulks komt ook omdat er bij de
Walen veel moer kiezers-eigenaars
aangetroffen worden dan bij ons.
Henegouwen telt op 1.232.GT8 in
woners 323.341 eigendommen. Oost-
Vlaanderen op 1.120.335 inwoners
heelt er maar 231.381. Henegouwen
spant daar de kroon.
Vergelijkt men de bevolking dei-
provinciën met hot aantal kiezers der-
zollde gouwen, dan komt Henegouwen
ïiog vooraan met 322.421 kiezers tegen
257.661 in Oost-Vlinderen
27 °/0 bij de Walen tegen 23 bij
ons
M. K. Ferrier drijft zijne opzoekin
gen nog verder en vindt denzeliden
uilslag en hetzelfde verschil, wanneer
hij do bevolking en het aantal kiezers
vergelijkt tusschen Waalsche, Vlaam
sche en gemengde arrondissementen
var. ceue en dezelfde provincie.
In 't arrondissement Nijvel is de
verhouding der kiezers op de inwoners
26 7.. In dat van Leuven 22,50 °/0 en
in dat van Brussel 22°/„.
Andere ofïicieele gegevens duidon
aan dat men bij de Walen veel meer
meervoudige kiezers aantreft dan bij
ue Vlamingen. Een honderdtal kiezers
van de provicie Henegouwen bezitten
173 stemmen. In do provincie Oost-
Viaauderen hebben zij er maar 15.2.
Wie wordt er dus bevoordeeligd
Men zegt dat het grootste gedeelte
der kiezers met één slem socialisten
zijn. Zulks is even onwaar.
In 1910 bovondon er zich te Ant
werpen 66.256 kiezers in dat geval,en
de socialisten kregen er ter nauwer-
nood 16.000. Waar gingen de 50.000
andere naartoe
To Brussel behaalden de socialisten
08.000 stemmen op 133.850 éénstem
mers.
Te Mechelen en te Turnhout eene
handvol op 25.000 en 20.000.
In 1912 waren er te Rousselaere-
Thielt, 26.000 éénstemmers het kar
tel behaalde 8000 stemmen.
Te Yperen 1.443 op 17061 kiezers
met ééne stem. Vijf ten honderd op het
algeheel getal uit te brengen stemmen.
Te Gent zelf warer. er 62.486 één-
stemmers de socialisten kwamen tot
liet cijfer 22.899.
Maar in de Walen daar gebeurt bet
tegenovergestelde.
Te Charleroi waren er in 1910,
53.567 éóustemmers en de socialisten
behaalden S5.000 stemmen.
Te Bergen 54.335 stemmen op
35.387 ééustemmers.
En de socialisten boweren dat zij
van bet meervoudig stelsel niet genie
ten 1
Advokaat Ferrier is ook van gevoe
len en bewijst dal bet aantal der meer
voudige kiezers in dubbele verhouding
aangroeit in die arrondissementen
waar wij do minderheid hebben tegen
de andere.Hij laat zelf veronderstellen
dat het hem geenszins zou verwonde
ren moest die bestatiging liet gevolg
zijn van de eerlijke handelwijze der
gemeentebesturen dio de kiezerslijsten
aaneendansen naar hunne goesting.
Zijn Besluit is dat de kartellisten een
groot deel van hunne macht in het
Walenland aan hot meervoudig- kies
stelsel te danken hebben en dat de ver
dwijning van ons kiessysteem aan de
liberalen in talrijke arrondissementen
alle vertegenwoordiging zou ontne
men.
Lust bet aan die heeren zelf de
koord te bereiden waarmede zij moe
ten gehangen worden, dat het bun wel
bekome
Sus geïllustreerd bijvoegsel
van Zondag toekomende
1. M. Lcirciis. 2. Staatsaanslag in
Ttirhyë. 3. Vastenavond te Nizza. 4.
Een toekomstige keizer 5. In vliegtoestel
over de Alpen. 6. Uit onze Kolonie. 7.
De vergiffenis van den Monnik. 8. Moed
van eenen dorpeling9. Eene ontmoeting
op den berg Carmel. 10. De Wereldten
toonstelling van Gent. ïl. Allerlei
Veertien prachtige drukplaten
S-ist esis&stv leger, Den 1 Octo
ber 1913, zal het veldleger uit 170.000 maif-
schappon bestaan, als volgt verdeeld 144
batailjons voetvolk,een batailjon wiolrijdsrs,
19 kompaguios initrailieuzen., 177 batterijen
en 58 schadrons.
Da 130.000 andere mannen zullen deel-
maken van liet veslingloger on de reserve.
Het leger zal alsdan zes afdeelingen en
eene afdeeling ruiterij bevatten. Do batterij
zal vier stukken geschut hebben en het regi
ment drio bataljons.
Elke afdeeling zal bestaan uit zes regi
menten voetvolk, een regiment schutterij,
oen rogimont ruiterij, een batailjon pionniers
en eeno afdeeling telegrafisten.Zij zal 20.528
tot 30.000 man in lijn stellen.
Zal er om dit veldleg or, reserve en ves
lingloger te volledigen een territoriaal leger
zijn Dit weet men nog niet zeker.
De wsrBS53i2sa?ss53©nsa©en,
Bij de middenafdeeling der Katner, golast
met het onderzoek van hot wetsontwerp op
de werkmanspensioenen, zijn nog de vol
gende volksvertegenwoordigers gevoegd
M. M. Cooroman, Bologne, Boval, de Liodo-
kerko, Deni3, Dowandre, De Wouters d'Op-
linler, C. Ilymans, Moyersoen, Pechor,
Persoons, Roynaert, Standaert, Vcrhaegen
en Vorsleylon. Mot de zeven leden der mid
denafdeeling inaakt dat eeno goheele ver-
adering uit. 't Is to hopen dat dit groot go-
lal ledon niet zal bolotton dat er nuttig work
vorricht wordt.
Er was een tijd dat velo Belgen eon hekel
hadden aan oon reisje in Nederland. Sinds
schijnt daarin verandering en ook verbete
ring to zijn gekomen. Inderdaad, uit oone
afgekondigde statistiek blijkt, dat in den
loop van December het vreemdelingenver
keer te Amsterdam, wat de nationaliteit der
bozoekors betreft, aldus was309 Duitschers,
102 Engolschon, 79 Franschmans en 215
Belgen,
Duilscbland steekt ons nog den loef af,
doch wij staan reeds voor do Engelschen.
Anderzijds wordt sedert eenigo jaren een
meer druk vorkeer van Nederlanders in
België waargenomen.
Do toenaderingsbeweging tusschen Noord
er. Zuid zal daaraau wol niet heelemaal
vreemd zijn.
^olkswB'isfïcSeïi. Heer Anseele,
socialistische Volksvertegenwoordiger sche
pen van Gent, hoofd dor coöperatief van
«Vooruit»», wint jaarlijks, dank dio verschil
lende postjes, de sclioone som van twintig
duizend frank.
In do hoop hoogor to geraken, wil bij al
do werklieden van België door politieke sta
king den honger ten prooi geven. Hij drijft
nochtans de edelmoedigheid zoover dat hij
tot leniging der armoede zijner slachtoffers
do colossalo som vau EEN FRANK hooft
ingeschreven.
Te Roussolaere worden de werklieden
door do hardvochtigheid der patroous op
straat gezet.
De Zeer Eerwaarde Deken der stad voelt
zijn hart vol mcdelijdon komen voor zijne
schapen en de goedo lierd«r schrijft: onmid-
d oil ijk voor TWEE DUIZEND FRANK in
ten voordöele der uitgesloteno werklieden
Hij trekt nochtans geen 20.000 frank per
jaar gelijk do andore. Ais geestelijk hoofd
van Roussolaere heeft hij eene bezolding
dio de drij duizend frank niet bereikt.
Kunnen wij beter onze echte vrienden or-
kennen dan aan de maat dor opofferingen
die zij zich voor ons willen getroosten
eclerlancS.
Vernuftige uitvinding. Men schrijft uit
Winsclioten aan N. 11. Ct.
Een onzer stadgonooten, de beer II.II. Kie-
wiot, aan d oO ud ewer fal a a 11 alhier, heeft in
zijn vrijen lijd do man is wever gedu
rende do drie laatslo jaren, geheel van hout,
een spoorlijn met bruggen, wissels, veilig-
hoidssignalon, waggons en dergelijke bijeen
geknutseld.
Do spoorlijn, ter lengte van omtrent 12
meters, is op eenige houten stelletjes ge
plaatst. En daarop eenige spoorwaggons,
welker deuren niet door do reizigers geopend
kunnen worden, onkel als de trein aan eene
statie bij voorbeeld is aangekomen, worden
zo door een aan de locomotief verbonden
werktuig automatisch geopend on gesloten.
Op de bouten rails worden da wissels, de
seinpalen, de sluitboom6n,'-de bruggen, ja
alle toestellen, die bij het spoorwezen voor
komen, op een bepaalden afstand door de
naderende treinen in werking gesteld.
Zeer eenvoudig zijn aan de waggons toe
stellen aangebracht, die zelf do scintoestel-
len onz. in beweging brengen.
Waarbij nog komt liet automatisch ran
geeren der waggons, waarbij het tusschen
de wagons werken van het spoorwegperso
neel overbodig zal blijken, ais-nede liet las-
lige sneeuwscheppen, dat nu door do loco
motieven zolf doelmatig geschieden kan.
Deze volledige spoorwog in miniatuur, als
we hot reuzenwerk van den heer Kiewit zoo
mogen noemen, zal binnenkort zoo wol bier
als elders ter bezichtiging worden gestold.
Vatschmunters. Do policie van Nijme-
gem hield gisteren twee Duitschers aan,
vader en zoon die poogden valsche Duitsche
bankbriefjes van 100 mark in omloop te
brengen. Zij waren reeds in drie winkels ge
slaagd, toen een dezer winkeliers met twee
van do briefjes naar de bank ging om ze te
doen wisselen. Daar zegde men, hem aan
stonds dat zij valsch waren. Naar huislerug-
keerendo ontmoette iiij weer do 'valsclimun-
ters en deed zo aanhouden.
Moord ts Lochem. Maandag morgen
bracht, naar men uit Ruurlo aan de Zulpn.
Crt. meldt, een wachtmeester van de gen
darmen te Arnhem daar do tijding, dat de
moordenaar van Stokking, wiens lijk voor
ettelijke maanden niet zijn velo in de Berkol
to Lochsm werd opgevischt, gevonden zou
zijn.
Zondag kregen 2 miliciens to Arnhem ruzie.
Die liep zoo hoog, dat de eon den andor het
leelijke zaakje verweet, dat deze aan do Ber-
kelbrug te Lochem had uitgehaald. Een kor
poraal, die getuige van den twist was, kreeg
op zijn navraag do hoele geschiedenis te
hooren. Een der twee had Stokking over de
leuning gesmeten en bom zijn rijwiel nage
gooid. Toon Stokking niet meer voor don dag
gekoinon was, had de dader voor 20 gl. hot
stilzwijgen van zijn kameraad gekocht. Bei
den zijn in hechtenis genomen.
j 1c
Vlieger gevallen. Dinsdag namiddag
deed do vlioger Paillard oefeningen in den
aërodroom lo Bélhóny met oen monoplan.
Paillard was van zin binnen kort naar do
Balkans te vertrekken, waar hij als vlieger-
verkenner zou dienst nemen iu hetBulgaarsch
leger. Bij de nodordaling kantelde do mono
plan om. Paillard werd over gausch liet li
chaam gekneusd.
Veroordeeld. Het assisenhof van het
deparlemoiit dor Seine, heeft een opsteller
on do bestuurder van het blad La Bataille
Syndicalists, veroordeeld elk tot vijf jaren
gevang, uit hoofde van aantijgingen on op
ruiende artikols in dit blad verschenen. Om
slechts oon voorbeeld aan le halen. Spreken
de van liet aanstaande bozoek aan Parijs van
den Koning van Spanje, had dit blad onder
andero geschreven
Wij hebben het formuul van het buskruit
gemengd mdt chloraat niet vergeten, welke
het honingsvleesch in kip kap verandert.
Het proces der bande Bonnot. Tus
schen do twintig leden der bendo Bonnot,
die Maandag voor do assisen le Parijs moe
ten verschijnen, zijn er drie, Jourdan,
Rcinert en Gauzv, die vervolgd worden om
verblijf of schuilplaats verleend tï hebben
aan de anarchisten-moordenaars.
In Frankrijk bestaan er versc'neidene
maalschappijon, die het zoogezegd recht
van herbergzaamheid verdedigen. Dinsdag
avond heeft er te Ivry reeds, eene meotin.
plaats goh ad om te protesteeren togen de
vervolging van do anarchisten Jourdan
Reinert en Gauzy, omdat zij hunne vrionden
der bende Bonnot gehorbergd hebben.
Woensdag avond hoeft er te Parijs oone
proteslmcoting plaats gehad, en Zaterdag
avond zal er oeno monstormeeting gehouden
worden in de manége Saint-Paul, to Parijs.
't Ziet er lief uit in Frankrijk Op den
duur zal men er nog de in vrijheidstelling
dor anarchisten-moordenaars eischen en zal
men dezo laatston nog aanzien als marte
laars I
X3u£tsc3ilan.<fl
Visschersboot vergaan. Op de kast der
Landos is een visschersboot vergaan. Deze
boot, onder bevel van kapitein Victor, dio
uitgevaren was, moest wegons slecht weder
naar do haven terugkeoren. Nabij de kust
gekomen werd het scheepje door eene grond-
zco omgeworpen. Alleen de kapitein kon
zich redden. Zes man zijn verdronken. Van
de duinen woonde de bevolking machteloos
hot drama bij.
Hst vargaan van de «Pangani.»»Overdo
schipbreuk van do viermaster Pangani .inge
volge der aanvaring met de Fransche stoom
boot Phrynó bij de«Kaap»»La Hague,heeft de
reederij F. Laoisz to Hamburg nog geen ant
woord ontvangen op bare telegrammen naar
Frankrijk, zooüat men nog niet weet of de
26 opvaronden, buiten do vier als gered ge
melde manschappon, verdronken zijn. Dat
vreest men echter, gezien de omstandighe
den van de ramp.
Do boworing van den kapitein dor Phryné
dat do viormastor zonder licht vaarde, wordt
hier beslist betwijfeld. Dit verwijt schijnt
gezien bet gewetensvolle bestuur van het
schip, niet voetstoots to kunnen aangenomen
worden. De viermaster Pangani word in 1902
gebouwd op de Tecklenhorgsche werf lo
Geestemüudo. Hij bezat 3054 brulto regis-
terlon draagkracht en was goladen mot co-
ment on stukgoederen. Alles was vorzekerd.
De reederij beeft vroeger liet vergaan van
den prachtigen vijfmaster Preussen in het
Kanaal lo betreuren gehad.
Enselan d
Kongres. Hét jaarlijkse!) kongros der
werkliedeirtcomt te London plaats te heb
ben. Er waren 500 afgevaardigden \4elke
1.800.000 werklieden vertegenwoordigden
aar.nozig. Het Kamerlid Georges Roberts,
werd als voorzitter gekozen. In zijne rode
voering verklaarde hij dat liij oen onver
moeibare voorstander zal zijn van het vrou
wenstemrecht.
De suffragetten. De botoogingen der
suffragetten, die Woensdag in de stralen to
Londen on in don omtrok van het parlement
plaats gehad hebben, zijn niet zoo hevig en
woelig geweest als mon verwacht had na de
oorlogzuchtige verklaringen, dio Dijnsdag
door de leidsters der beweging gedaan wor
den. Maar men vreest voor de betoogingen
die nog moeten plaats hebben, want de
leidsters hebben verklaard dat zij de ro-
georingsgebouwen zullen aanvallon op een
oogenblik, dat mon er zich hot minst zal
aan verwachten.
De staking te Glasgow- Do staking der
vrachtvoerders van Glasgow, die voort
duurt, veroorzaakt eeno algemoene ontrod-
doring der zakon in die stad. Talrijke onder
nemingen violen stil en meer dan 1000 ge
dwongen stakers kwamen liet aantal der
3000 andere vorgrooten.
Nog de stemrechtdames. Een grappige
vergissing gobeurde tijdens de onlusten door
do stemrechldames op 't Smitliplein, waar
minister Me Kcnna woont. Zijn ruiten zou
den worden ingegooid, maar bij vergissing
zag men bet verkeerde huis voor 't zijno aan
en een argeloozo juffer, miss Bonsor, zat
's avonds tusschen de scherven.
Hot vernielingswerk werd zeer bemoeilijkt
door den neergulsondun regen oio ten slotte
zelfs do vurigste voorstanders van vrouwen-
stemrecht verkilde en naar huis joog.
Japan.
Kunstmatige rijst. M. Tovoji Horniclü,
gegradueerde van de hoogoro technische
school te Tokio, 13 or in gelukt kunstmatige
rijst te maken. Het produkt ziet er uit on
smaakt als rijst on is rijker in voedingstoffen
maar kost slechts 13 per kilo, torwijl de
echte rijst or 25 kost.
Do kunstmatige rijst is voor do helft goed-
koopor dan de echte, 'tls dus eene belang
rijke ontdekking ten voordeele van do wor-
kende klassen.
Cliina.
Een generaal vermoord. Volgons eon
telegram uit Shanghai' zijn do troepen to
Basang aan 't muilen geslagen. DeChineeschgi
troepen zouden eone neerlaag hebben gele
den te Litang. Generaal Sjoe was van Litang
vertrokken met het hoofdkorps,naar "t zuiden
trekkende. Hij zou gevangen genomen en
doodgemarteld zijn. Men heeft hem lovend in
stukken gesnedon. DeTibetanen, zijn moester
vau de Litang-stroek. De taï-taï Yoeni on
zijne troepen hebben bun winterkwartier to
Ta Tsien Loc opgezocht.
Spanjo
Diefstal. Mon meldt uit Vigo dat aan
boord van de stoomboot Gap Blanco uit
Valparaiso naar Vigo varende een diofstal
van 100.000 mark gepleegd is.
Dit geld bestaande uit goudstukken, was
gesloten in eene .brandkast, welke mon bij
middol van valsclio sleutels heeft geopend.
Bij de aankomst van hot schip te Vigo werd
hot omringd door de policioagenton en da
douaniers. Ondanks allo opzoekingen is men
er niet in gelukt uocli het geld noch den dief
lo ontdekken.
Caixacla
Afschuwelijke misdaad. De vrouw van
een haanwachter, op de lijn Quebec-Nieuw
Brunswijlc in Canada is door zes onverlaten
op do gruwelijkste wijzo mishandeld. Hair
man vond haar overdekt met bijt en brand
wonden. De vrouw leefde nog on kon de
namen van de aanranders opgeven. Kort
daarop sliorf zij.
VereeuigdLe Staten
Lente to New-York. Nooit was in Arno-
rika in bet volle van den winter do tempera
tuur zachter dan thans. Jasmijnen on
crocusscn bloeien te New-York on to Now-
Jersey. De fruitboomon komen in de bloem.
De thermometer staat sedert 17 December
op gemiddeld .10 Celsius. Slechts eenmaal
daalde do wijzer onder nul. Vorleden Zon
dag wandelden 40,000 personen in den zon
neschijn langs de kust van liet eiland Conoy.
Amerikaansch. De bladen van over
don grooton plas bevatten weer oone echt
Amerikaansche geschiedenis. Een million-
nair, M. Steed, Schot van geboorte, had in*
zijn testament bepaald dat bij in zijn geboor
teland wilde begraven worden. Zijne vrouw
vervulde dien wonrch en deed hel lijk in
een hijzonder rijtuig vervoeren. Onderweg
nu weid liet lijk gestolen on men oischt voor
do teruggave ervan vijf millioen fr. Mov.
Sleed hooft oen millioon aangeboden, maat
de dieven willen van hunnen prijs nlctè af.
doen, en zij dreigen, zoo do weduwe binnen
twee dagen do geëischte som niot heeft be
taald, dat zij het lijk zullon houden.
Iliorop heeft Mev. Sleed eenvoudig go-,
antwoord Houd hot
Gevechten tusschen de Turken zelf
Men seint uit Conslantinopel, in dato
Woensdag, dat alles bewijst dat ernstige go-
wapende geschillen zijn ontstaan onder de
troepen van Tchataldja.
Het legor dat to Tchataldja en Conslanti
nopel gekanlonneerd ligt is totaal ontmoe
digd. Te Tchataldja hebben overigens do
Jonge Turken eon aantal officiers vermoord
die ze aan huuno partij niet gansch gunstig
meenden.
De binengeroepen troepen, komende uit
Anatolië en te Pera en to Scutari (Azië) lig
gende,staan opentlijkop en vragen naar hun
nen haard te mogen weerkeeren.
Het gerucht is in omloop, dat een groot
deel van hot leger van Tchataldja voorne
mens is op Gonstantiuopel aan te rukken en
het kabinet der Jonge Turken onrvor le wer
pen.
Hot is nu ook bewezen dat Nazim Pach*
door verscheidene dolksteken getroffen we#dt
wanneer hij reeds doodelijk gewond waa
door de revolverkogels.
Van den anderen kant seint men aan de
Morning Post dat te Tchataldja omtrent
15.000 man de wapens zouden gevat hebben
om op te staan tegen hunne officiers. Gedurig
aan komen te Coustantinopel uit Tchataldja
gekwelsto soldaten toe liet is dus een on
loochenbaar feit, dat daar iets geheims ge
beuren moet. Men beweert ook roeds dat tal
rijke gevallen van opstand zich voordeden
onder de garnizoenen van do Dardanellen.
Hot kabinet Kiamil pacha werd omverge
worpen door de militaire kringen met Envor
