Oorlog in ie Balkanen
t m\ En 'T
e
Oorsprong van
het papieren geld
;U ITEN LAN D
Geheimzinnig drama
te Ter Hulpen.
Vreeselijk hongerdrama
KoPHejitisHde jaargamg «ar 53
2 CENTIEMEN HET NUMMER
ABONNEMENTEN!
Zes maanden 4 franken. Een jaar 8 franken,
lnsrli rij ving in t atle postlmreelên van tiet land.
I' UITGAAF, 4 0. 's avonds m m 2' UITGAAF, 7 o, 's avonds «fa
I'our (oute la publicity c»n.merciale et finanoière du journal,
s'adresser exciusivemcnt a l'Aycnce Réclame Godts, ït, l'lace d<y
Ia Bourse, Braxelies.
DÉtissSag S E üaart 1913
3 C_ST X-, ,3
SUREELEN
TE BRUSSEL TE HALST
GODTS, BeurspSaats, 2 I e. KerKatraat,
Telefoon A 3299 I Telefoon 114
BestuurderJ. Van Nuffel-De Gendt.
©S
AANKONDIGINGEN)
KI. aank. (1 tot 4 kl. reg.) fr. 0 60
Z* bladi. (de regel) fr. 1,00
4* biads. (de regel fr. 0,30
Financ. aankon, (perregol) Ir. 2,00
fr. 1.01
Sport (per regel)
Gemengd nieuw» per regel) fr. 2,0®
IIeclit. herstelt, (per regel) fr. 2,00
Overlijden (por regel) fr. 2,00
Commerciale en financioele aankondigingen zidi mtsluitelijlt t»
wenden AgenÊeHédamo Godts, g, Beursplaats, Brussel.
Wie kent er don gevierden Pater
Ratten niet
De lange witte schim in den zwar
ten mantel gehuld Dat aan iedereen
bevaiiend aangezicht, waaf Iweo zoo
helder on aantrekkelijke oogen in stra
len. Die hand totheer en werker steekt
hij uit om de vriondschap te betoenen
en blijken van beminnelijkheid te ont
vangen. Eon aantrekkelijk woord zal
u terstond worden loches uurd.
Men komt hom ook overal tegen...
waar er goed te stichten is. Zijn naam
is luisterrijk verbonden aan de groote
beweging der chmlene vakverenigin
gen in België. 83.000 leden rekenen
op hem nTs hun aanvoerder on alge-
meei. schrijve.-.dt n am van monnik-
werkman» heelt hij ton volle verdiend.
Immers wanneer hij te Leuven aan de
Hoogcschool zijn doktoraat in maat
schappelijke wetenschappen bereidde,
kwam hij in het koo'kapperspak ecni-
gen tijd in de mijnen doorbrengen om
alles na te gaan en 't werkersleven
van nabij to onderzoeken.
Onder den grond, zwart en onken
nelijk is hij boven den grond wit en
door eenieder gekend en bemind zei
me con koolmijner.
HQ is do apostel der Öbtgischo
werklieden 0n gaf ook lessen, voor
beelden en kwam tusschca in geschil
len, enz., in Frankrijk, Holland en
Duitsclihmd. In Parijs gaf hij, eenigen
tijd geleden, voordrachten die door
duizenden werden gevolgd en aange
nomen. Hij is daarbij een gekend, ge
vierd en welsprekend redenaar zoowel
in 't Fransch als in 't Vlanmsch.
M. Beernaert zaliger zegde van
hem 't Is een der nuttigste mannen
van zijne partij,
En kardinaal Mercier begroette hom'
onlangs met dezo woorden Ik be-!
merk bier den ieverigsten en werk-
zaamsten inrichter der werklieden
ik verklaar hem, in naam van Z. H.
den Paus, dat hij en zijn werk al ons
vertrouwen geniet. Marc.
Doch wat gaat er nu gebeuren met liet
gold dat do aspirantenstakers in de kassen
der roode partij gespaard bobben, in 't voor
uitzicht der nakende werkschorsing
De socialistische gazotten hebben immer
geboft Ofschoon iedor overtuigd is dat bet
niet zoo erg deed als do socialisten hot voor
stolden, is er in ieder goval gespaard, en
▼col kleintjes maken op den duur toch oen
groot.
Wat gaat er gebeuren met dit gespaard
geld Zullen do Aspirantenstakers het terug
krijgen, en naar beliefte over hot gansche
bedrag kunnen beschikken
De socialisten hebben zoo dikwijls ge
schreeuwd zonder roden, builen alle gele
genheid Rindoz les yards Goeft de
centen terug Welnu, 't is thans het
oogenblilc.om hun dien kreet weer to kaat
sen Rindez les yards
GpspoHatfl van Sco2en« Ver
schillende maatschappijen en groepen hebben
tol dusvorro eone som van vijftien miljoen
frank besteed aan het opsporen van kolen-
laf ei in 't Zuiden van het Henegouwsche
kolenbekken.
Er werden hiertoe 75 boortorens opge
richt, waarvan omstreeks 40 de kolenïaag
hebben bereikt. Bïke boortoren kost van 180
tot 250.000 frank. Do bereikto diepte ver
schilt van 700 lot 1.200 meter.
Alles laat dus voorzien, dat onze kleinkin
deren geen koude zullen lijden in den Winter
en onzo nijverheidshuizen over oen voldoen
den voorraad brandstof zullen beschikken.
Be bolepwet. Do bijzondere kom
missie der Kamer heeft het nieuwe wetsvoor
stel op den liandol in boter en margarine
onderzocht.
Door don hr. Maenhout werden de voor
gestelde wijzigingen aan de botorwet ver
dedigd en toegelicht.
Do hr. Horlait vroeg dat oens en vooral
afdoende maatregelen tegen do vervalsching
van boter zouden getroffen worden.
Daarora vroeg hij dat de zoogenaamde
Cocoline cn andere voedingsvetton in alles
eouden gelijk gesteld worden mot do mar
antic.
Oolc word door hem gevraagd, dat do
watervevworking in de boter streng zou be
teugeld worden. Het geldt •hier. eoo echte
diefstal ten nadeela van den kooper.
Ten slotte word hr. Ma es tot verslagge
ver aangesteld.
Toen graaf da Fendilla in 1484 in
liet Alhnmbra (Spanje) door de Turken
belegerd werd,had hij in 'tgehecl geen
goud of zilver meer 0111 zijne soldaten
te betalen, die natuurlijk begonnen te
morren en knorren, .daar zij zich nu
do eorsto levensbehoeften niet meer
konden aanschaffen.
In die droeve en-achelijke omstan
digheden nam de bevelhebber een ze
ker getal stukjes papier en schreef er
op verschillige geldsommen, waaron
der bij zijn bandteeken zette. Hij gaf
dan deze in betaling aan de soldaten.
Dan beval bij aan de inwoners van
Grenada dat papier voor klinkende
munt te nemen voor zooveel er op uit
gedrukt stond in cijfers, met bolofte
zo later tegen zilver of goud uit te wis
selen. En inderdaad de graaf als een
reebtveerdig man, voldeed aan die
belofte.
Ziedaar boe eenvoudig weg hot pa
pieren geld ontstond.
Less ffisf eS?3tle dor nieuwsbe
richten Honderd pijnen door éeno Ziekte.
Rs3Bc8®s 60s yas-ds De alge-
meene werkstaking gaatniot door. Bijge
volg. hot spar on voor de slaking heeft geen
reden van bostaan ineer.
-vV-
Franlcrlj 1c
Geiukwenschen. De hoer Poincaré
hooft aan don h9or Wilson, voorzitter dor
ropubliok van de Vereonigde Staten, ter ge
legenheid zijnor aanstelling, zijne geiukwen
schen gezonden. Do lieer Wilson hooft eenen
telegram van dankbetuiging aan don heer
Poincaré teruggezonden, in den welken hij
belooft al zijne pogingen in to spannen, om
de oudo en getrouwe vriondschap, welke
immer tusschen Frankrijken de Vereenigde
Staten bestond to behouden on zoo mogelijk
nog to versterken.
Taks op vreemde arbeiders. Do beer
Pugliesi Conti, volksvertegenwoordiger van
het doparlomont der Soino, hoeft een amen
dement van 500 millioon frank, aan het
krijgswelsYoorslel gevoegd, dat luidt als
volgt:
Een talcs van 125 frank zal jaarlijks go-
eieclit worden, voor eiken werkman, van
vreemde» oorsprong, in Frankrijk arbeiden
de.
Belasting op de fortuin. Naar liet voor-
boold van Duilschlund, is do Fransohe regoo-
ring zinnens lasten te loggen op het inkomen.
Dezo maatregel zoude bijzonderlijk de groote
fortuinen troffen, doch in zulke verhouding,
dat cr geone aanleiding zoude gegeven wor
den tot verbittering dor lastonbetalors.
Overlijden. Do heer Alfred Picard, on
dervoorzitter van don Staatsraad, oud-minis
ter van oorlog is Zaterdag te Parijs over
leden.
De Robinprijs. Do vereeniging der red-
dors van schipbreukelingen heeft dit jaar
den Robinprijs toegekend aan den zeekapi
tein Casanova, welke bet stoomschip Nisra
bestuurt. Temidden van de grootste gevaren
heeft hij op 12 Juni laatst, in do chineesche
zee de bemaning der Quinta gered, bestaan-
do uit 540 personen, wolke op het punt waren
do prooi te worden van reusachtige baaien,
welke het wrak van hot schip bestormden.
Meeting gestoord. Do hoor Jaurez
moest Zaterdag te Niza eene meeting geven.
Nauwelijks had l.ij zich op het verhoog ver
toond, toon een geschuifel on geschreeuw
hem begroette, vruchteloos trachtte bij stilte
te bekomen en moest eindelijk hot opgeven
en onverrichter zalco naar Parijs terugkoorcu.
Dixitsclilancl
Nieuwe belastingen Heden Maandag
10 Maart zijn om 2 ure namiddag de mini
ster en de hoofdtnun der verschillende distrik-
ten te Berlijn vergaderd ten eindo do midde
len te beramen om gelden in de staatskas to
verzamelen om de aanzienlijke onkosten der
legeruilbreiding to dekken.
Niot alleen zullen er lasten op de fortuin
doel» op de jaarwedden der officieren en
andere ambtenars en andore bezoldigden van
don staat gelegd worden.
Onthaal De Keizor heeft Zaterdag do
Prins regent van Beieren en zijne gemalin
in zijn paleis to Berlijn ontvangen.
Na het ontbijt beeft de Keizer zijne bezoe
kers tot aan de statie vergozold.
KvuBlasid
Een huis ingestort Tijdens do feest van
do drie honderdste verjaring van d» Roma-
uefTs is to Vilna hét dak oenor woning inge
stort. Eon dertigtal personen werden gedood
of gowond.
Het Jubolfaest der Romanoff's Tor
gelegenheid van het Jubelfeest der Roma
noff's had er eeno galavertooning plaats in
dor. Mariaschouwburg to St Petersburg.
Da vertoening word bijgewoond door den
czaar, do twee keizerinnen, de groot-herto
gen, do groot-hertoginnen. M. Kokowlzoff,
voorzitter van don ministerraad, do leden
van boide kamers, do woordJghoidsbeklee-
ders van het hof, (lo hoogo staatsambtenaars
da damen van hot hof en don emir van Bouk-
hara.
De zaal was proppsnavol. Ü3 vorsten wer
den verscheidene malen uitbundig toege
juicht. De geestdriftige menigte zong her
haalde malen hot nationaal lied.
Dubbele moord. Baron von Nolkon,
burgemeester van Arensburg (eiland Oesol),
in Lijfland, en zijn broeder worden Don
derdag nacht verinoord op het o ogenblik dat
zij tehuis kwamen.
Men denkt dat wraak do drijfveer van do
misdaad was.
Svazilie
Tempeest Ton gevolge van een schrik
kelylce tempeest is Zondag to Rio de Janei
ro een deol van do kaai weggeslagen.
De straten der stad zijn ovorstroomd en dé
govaronschap is verbroken.
Ëaseland
Keizerin Eugrénieziek. Do gezondheids
toestand der Keizerin Eugenie, wolke thans
in Engeland vorblijft, is zeer onrustwek
kend.
Oostenrij 3c«Hongarle
Goede maatregel. Maatregelen zijn
genomen, ten einde de belemmeringen in do
Oostenrijk-Hongaarsohe kamer te voorkomen.
Geldboeten van 100 kroonen en meer zullen
moeten betaald worden door elk lid dat door
den kamer-voorsitter ter orde zal geroepen
worden.
Belgen aangevallen. Men meldt uit
Teheran dat een aanslag gepleegd is op M.
Constant, bestuurder der douanen, en zijne
eshtgenooto.
Mevrouw Constant word bij middel van
revolverschoten gedood en haren echtgenoot
er-f gekwetst. Beidon waren van Belgischen
oorsprong.
Portugal
Republik9!nsche zeden. Brie konings-
gezindon, Dr Carlos Lopez, gewezen minister,
een torero, Joso Casimiro. en een kleer
maker, Alijada, verschonen Vrijdag voor hol
krijgsgerecht te Lissabon, onder beschuldi
ging van samonzWeoring tegen de republiek.
Een groot getal Carbor.atios woonden de
zitting hij, en bedreigden de rechters mot
hunne wraakneming, indien zij de belichten
dier Ven vrijsproken.
De rechters hebben zich oir. die bedreigin
gen niet bekreund, on aangezien do beschul
diging niet béwozen was, hebben zij do drie
belichten vrijgesproken.
Italië
Ongesteldheid van Plus X.Do Osser-
vatore Romano meldt dat Z. II. de Paus
sedert Vrijdag ongesteld is. Do geneesheer
van den heiligen Vader, dokter Amici, stolde
Zaterdag avond oeno lichte koorts vast en
beval dat eon hulpdoktoor den toestand Yan
don lijder gedurende don nacht zou bewaken.
Het slecht jaargetijde en het verdriet dat
de Paus gehad heeft tor oorsake dor dood
zijnor zuster, schijnen niet vreemd aan dezo
ongesteldheid.
Do Paus hooft den nacht van Zaterdag tot
Zondag slapeloos doorgebracht. Doktoor
Ma.'chiiava is Zondag morgond om 7 ure
aangekomen en is dan oeno uur bij het ziek
bed gebleven.
Godurondo den dag van Zondag heoft do
Paus het bezoek ontvangen zijnor zustors,
alsook van verscheidene kardinalen.
Het diplomatisch korp3 heeft zich naar
het Vatikaan begoven, teneinde inlichtingen
te vragen over don toestand van den II.
Vador. Aan allen werd geantwoord dat de
ziekte geone onrustwekkende teekens ver
toont. De luchtpijpen der borst zijn eenig-
zins aangotast, doch niets doet inwikkolin-
gen vermoeden.
Tempeest. Mon meldt uit Genua dat er
op de Italiaansche kust sedert Zondag mor-
gond eon geweldig tempeest heerscht. Do
schepen durven do haven niet verlaten en in
de atad zijn ontelbare schouwen en muren
omvergeworpen.
Is dat de definitieve aanval
van Andrinopel
Men soint uitPhilippopoli aan den A/«ff«,dat
een hevig bombardement van Andrinopol be
gonnen is. Do stad werd inet obussen bedokt.
De Bulgaren maakten zich meesier van 't fort
Gheitan-Tara, waar 400 krijgsgevangenen
ongeveer in hunne handen vielen.
Tweegevecht tusschen schutters
Men seint uit Boulair in dato G6n Maart
dat een lievig schutterijvuur gericht werd
tegen een vijandelijk bataillon komende uit
de richting van Kouroutchiftik.
Dat bataillon telde vole doodon. Den 7en
Maart richtten de Bulgaren hun schutterij-
vuur op den pantser Tourghout Reis
maar dezo antwoordde en dwong don vijand
weldra tot zwijgen. Den 8"fl Maart bombar
deerde de vijand een boot die tot JtcMbaak
diende, rechtover DofghanarslanDe boot
werd in den grond geboord. Denzelfden dag
zag men te Boulair een vliegtoestel oprijzen.
Het dreef zelf boven Gallipoli waar hol
eenigo bommon liot vallen. Geen do minste
schade nochtans werd daardoor aangericht.
To Tchataldja blijft alles rustig.
Turkyë en Engeland
Do Ikdcim verneemt dat Hakki pacha
aan Sir Edward Grey en aan M. Nicholson
den wensch heeft uitgedrukt al de geschil
len to voreffonon die bestaan tusschen
Turkyë on Engeland cn do vriendschapsban
den tusschen die twee landen nauwer te
snoeren Tewfik pacha heoft donzclfdou
wensch van Sir Edward Grey uitgedrukt.
Ter gelegenheid van do ontvangst van
Hakki pacha, zou do koning van Engeland
belangrijke verklaringen afgelegd hebben,
namoiijk wat aangaat de noodzakelijkheid van
het sluiten van eenen onmiddellijkcn vrede.
Belangrijke leening
Do Jeune Turcverneemt dat eeno
bank uit Indië geneigd is aan Turkyë voor
lien jaar lang, zonder intrest eene som te
leenan van 10 millioen pond sterling.
Een schip gestrand en gebombardeerd
De kapitein van de paketboot Tewfik ie
verbaalt dat tijdens een tempeest zijne boot
strandde nabij Yenikeni-Rodosto. Do Bul
garen openden aanstonds bet vuur en ver
oorzaakten groote schade. Zij wilden zelfs
als krijgsgevangenen 10 Turksehe officiers
weerhouden, dio uit Tripolitaniö terugkeer
den. Zij lieten zo eindelijk in vrijheid alsook
hun schip, nadat zij iniichtingèil gekregen
hadden uit Sofxa.
Dd inneming van Janina
Dagorde van den diadok aan zijne troepen
De diadok heoft de volgende dagordo aan
zijne troepen doen geworden
Officiers, onderofficiers, soldaten,
De inneming van Janina voegt eene schit
terende overwinning bij u.wo reeks schitto-
rende waponfeiten.
Gij hebt heel Macedonië doorkruist en tweo
vijandelijke legers uiteengejaagd en dan, om
uwe overwinning nog meor kracht en luister
bij lo zetten,dan hebt gij u meestergemaakt
van eone versterking dio tot hiortoo ouin-
noembaar scheen gij hebt u do grootste
opofferingen gotroost, ontberingen en ver
moeinissen.
Honderd vuurmonden en oen gansch leger
mot hunne aanvoerders, hunne vlaggen cn
vaandels zijn in uwe bandon gevallen.
Heel de natie bewondert uwo wapenfeiten
en ik, ik beft fier over zulk leger bevel tc
mogen voeron on ik stuur u mijne besto ge
iukwenschen.
Gonstantin-diadok.
Tegen do gezusters Florentine, Maria on
Catherine Boeraerts werd een bevel van
niet-ver volging uitgesproken. Allen waro»
aangehouden als verbetert.
Eene dievenbende
Nadion hernam de onderzoeksrechter eeni»
ge onderzooken welke tot hiertoe duister ge
bleven waren.
Er was onder meer, eene diofto, to Gans
horen gepleegd, welke niet opgeklaard wal
eworden.
De onderzoeksrechter vroeg uitleg aat
twee dor aangehoudenen, degenaamden Va«
de \V... en B.., die samon in do Schoolstraat
woonden.
Behendig ondervraagd, deed Van der
W..S, bekentenissen en betichte B... Does
zulks vernemende, werd als razend van
woede en beschuldigde op zijne bonrf Va»
der W.. van eene rooks dieften gopleegd mol
de gebroeders Boeraerts en De Corto. Een
genaamde E... was daar ook in betrokken.
Do onderzoeksrechter deed dan ook Jozef
Boeraerts on E.. in zijn kabinet brengen, o»
beidoti werden met Van dor W.. en B.. go-
konfronteerd.
Drie dor belichten weigerden te spreken,
doch Jozef Boeraerts wetende, dat er veoï
hom loch niets moer to verliezen was ver
mits hij tocli zekor is zijne dagen in T gevang
te moeten eindigen deed bekentenissea.
Naar het schijnt zouden nog andere aaa«
houdiugen te verwachten zijn.
Zaterdag morgend heoft men uit eonon
vijver van het Zoüiënbosoh het lijk opge
haald van oen jong meisjs, die spoedig her
kend werd.
Hol is eene genaamde Mario L.., woon
achtig bij hare ouders te Montigny-sur»
Sambre en die Dondordag met hare modder
eeno bedevaart was komen doen naar da
IJzorenkapel te Ter Hulpen. De moedor en
da dochter hadden vervolgens oen bezoek
gebracht bij eeno bloedverwanto, waar zf
tut 's avonds verbleven. Dan vertrokken zij
naar de statie om er don trein te nemen. Zij
keerden echter niet meer terug naar huis.
Do vader word per telegram ontboden ea
bracht eenig licht in dit geheimzinnig drama.
M. L... veronderstelt dat toen moedor e»
dochter langs don vijver kwamen, de eerste
opeens waanzinnig word en haar kind in hot
water smeet. De drenkelinge draagt schraw-
men aan den mond, alsof men haar een prop
in don mond wilde duwen.
Wat or van de moeder geworden is weet
men niet. Inwoners van Tor Iiulpon be
weren haar Donderdag op den steenweg van
Otlignies bemerkt te hebben. Doch vorder
verliest men baar spoor. Het parket va»
Nijverl is ter plaats geweest.
Uit onderzoek door het parket ingesteld,
zou blijken dat movr. Logris, do moeder vaï
het 17 jarig melsjb dat Zaterdag morgen!
uit een der vijvers varrTer Hulpen werd op
gehaald, in een aanval van schielijken
waanzin haar dochter in 't water zou hebbe*
geworpen. Do anno vrouw werd in do om
streken dwalend gezien en liare doenwijze
bewees dat ze zinneloos was. Zij wordt op
gezocht maar Zondag morgend had men nog
goen spoor van haar.
Vrijdag namiddag werd Mevr. Legris ont
moet, de kleoren doornat. Hot zou dus kun
nen dat baar dochtor toon zij in 't water
word geworpen, zich aan do rokken barer
moedor heeft vastgeklampt en deze ook in
't water is gevallen, maar oruit geraakt.
Een andere veronderstelling is dat hot
meisje toevallig in liet water zou zijn geval
len en do moeder vruchteloos heeft gepoogd
ze to redden.
Hot goneeskundig onderzoek wees uit dat
het meisje geen sporen van gewold droeg.
Zondag nanoen werd het slachtoffer to Tor-
Hulpon begraven. Men hoeft woinig hoop
mevrouw Legris levend aan to treffen.
In vrijheid
Zatordag namiddag heoft de onderzoeks
rechter, M. Frornè3f het onderzoek voortge
zet. Na eeno langdurige ondervraging deed
■hij de de genaamdeu J.., N.., en S.., in vrij
heid stellen.
in A&IE&SKA
Een telegram uit Montréal aan een En
gelse!» blad gezonden, .meldt dat eonige
Catiadeescbe gidsen, in een afgelegen dool
van Britscli Colombia een vreeselijk treur-
spol ontdekt hebben.
Do gidsen vonden er in eene vertatono
streek een but. Zij gingen er op af on daar
dezo gesloten was, klopten zij aan. Zij kre-
gon geen antwoord en do deur word inge
beukt. Achter de deur vond men het lijk
van eenen manspersoon, die met messteken
afgemaakt waf.
Bij nadór onderzoek vond men op de deur
do geschiedenis van het drama. Een Franscho
jager, Henri Le Claire, samon met een gids
der Hudsonbaai op jacht zijnde was vor-
dwa&ld geraakt. Eeno maand lang zwierven,
