Qs Katholieken
Oorlog in do Balkanen
'T EEN EN 'I ANDER
Negentiende jaargang n' CS
ID ^£k. G- UB X_, A. ID
-w*-
BUITENLAND
2 CENTIEMEN HET NUMMER
Zaterdag IQ E3aart ISI3
ABONNEMENTEN:
Zes maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle postbureeien van het land.
I* UITGAAF, 4 's avonds «T» 2° UITGAAF, 7 u. 's avonds e'9
Pour toute Ia publicfté coir.meroialo et financiére du journal,
s'adroêser exclusivement a l'Agence Kéclame Godts, 2, Place de
la Bourse, Bruxclles.
BUREELEN
TE BRUSSEL I TE SJILST
GOSTS, Bcursplsats, 2 j Kei-lcstraat,
Telefoon A 3299 I Telefoon 114
BestuurderJ. Van IWuffel-De Gendt.
os
AANKONDIGINGEN:
KI. aank. (1 tot A kl. reg.) Ir. 0.60
3* btadz. (de regel) fr. 1.00
4* bi adz. (de regel fr. 0.30
Financ. aankon, (per regol)fr. 2,00
Sport (per regel). fr. 1.00
Gemengd nieuws per regel) fr. 2,00
Hecht, hers tell, (per regel) fr. 2.00
Overlijden (per regel) (r. 2.00
Commercialc en fmancieeie aankondigingen zich uitsluitelijk, te
wenden Agenco Réclame Godls, 2, Beurs plaats, Brussel.
Reeds lang vóór de kiozing spraken
on slreden zij van Algem. Stemrecht.
Run strijd voor A. S. en herziening
dagtookent sedert jaren en werd bij
zonder hevig sedert 1902. Bij do laat
ste bestorming van het katholiek
staatsbestuur, verleden Zomer, voer
den zij één enkel wapen in hun schild:
Herzioning on Zuiver Algomeen Stem
recht.
Men weet hoe het kiezerskorps dat
programma onthaalde.
Na die verplettering hebben zo al
gauw hun geweer van schouder ver
anderd langs wettige wegen bereiken
zo hun doel niet ze zullen onwettige
middelen gebruiken, onlusten en po
gingen tot oproer en dan daarna
eene grootsche Algemeens Werksta
king.
Maar ook dat middel gelukt niet
on dan Dan ziet men drij socialisten,
Vanderveldo, Atiseele en Destrée sa
menkomen en het besluit van A.W. in
te trekken. En dat persoonlijk besluit,
zoo beweert men, is voldoende om een
besluit te breken door een congres
van socialisten genomen Wij willen
er niet op drukken dat die gebeurte
nis bewijst dat Congres en Comitoit
en heel de santenboetiek der socialis
ten niets to praten lieoft wanneer
signor Vandervelde spreekt hij trekt
do koordekens van don spettelaar en
lijk hij schuifelt zullen al de andere
dansen.
Vestigen wij er enkel do aandacht
op, dat hot leger waar v»r acht
dagon slechts één kreet van bedrei
ging on woede uit opsteeg, nu kalm
on gerust staat te wachten, omdat
Vandarvoldn en C'° geroepen hebben
koes I»
Minder geweldig, minder in 't oog
springend, maat'nog potsierlijker was
humto houding.
Wie was er in de maand Juli togen
le A. W. Al do liberale dagbla-
len.
Wio werd er onder den drang van
me» kar. licht raden welke geheime
rnaclit, partijganger van A.W
Allo liberale dagbladen op twee uit
zonderingen na.
Aan wie werd vóór veertien dagen
de zorg toevertrouwd eene vergadering
uit te lokken van groot-bandelaars en
trroot-nijveraars om daar oeno dag-
ordo te doen stemmen tan voordeolc
der herziening en zoo indruk to ma-
op de regeering
Aan de liberale rijke lteoren Boël
on Warocqué.
Wie zal er te Brussel vergaderen
en onderhandelen mot het Comitoit van
Alg. Werkstaking om van dit Corai-
teil hot intrekken der A.W. tobclco
men mits belofte van hetkabinolshoofd
do herziening ter studie te leggen
Liberale burgemeesters der grooto
steden.
De geheimo bemiddelaar die de zaak
ton beste van dé socialisten zal doen
afloopon, een liberaal M. Mas.
ITun woordvoerder in de Kamer
een liberaal M. Hymans.
Hun verstokte en onvoorzichtige
kwajongen M. Franck die recht
uit verklaarde dat bot kartel te Ant
werpen eene grove dwaling was en
dat men nochtans het kaïtel to Ant
werpen zou herbeginnen.
Waarom bij do liberalen al die
voorstanders van A. S. en herziening
en juist wanneer enkel de liberale par
tij slachtoffer moet worden van A. S.
Waarom al dio pogingen om de
socialisten te redden uit conen moei
lijken toestand waaruit zij alleen niet
kondon geraken zonder bun verleden,
hunne plechtige verklaringen, hunne
plechtige beloften te verloochenen
Al degenen die eenen rol hebben
gespeeld in diezaak zijn vrijmetselaars.
En wanneer de Loge aan de liberalen
bovel geeft samen to werkon met de
partij van omwenteling en geweldigen
opstand, dan blijlt er aan Max/,.,
Hymans//, Franck/,., Warocqué/,,
Boël/,, en aan de liberale burgemees
ters dor gt'oole hoofdsteden niets te
doen dan te luisteren. Dan zullen al
de leden der liberale linkerzijde bij
springen en eene hand toesteken, want
allen zijn logebroedors.
Zonder dien titel blijft do ingang dei-
kamers bun ontzegd.
En zoo bewijzen de laatste gebeur
tenissen eons to meer dat de liberale
gekozenen, tegen den wil hunner kie
zers in, enkel de socialisten wilden
helpen.
Hunne houding was juist dezo welke
do waardigheid en het besef van den
juisten toestand hun oploggen kon.
Het kiezerskorps had hun opdracht
gegeven niet toe te laten dat men in
België eert nieuw tijdvak aanvange
van twist, onrusten woelingen. Vrede
on gematigdheid moesten er heer-
schen. Daar hielden zij rekening van.
Daarom ook wezen zij kort en goed
alle bedreigingen en dwangmiddelen
van de hand, wanneer men bun de
herziening wou afpersen.
En al behooron dio dwangmiddelen
nu tot liet verloden, toch is er niets dat
aan do katholieke gekozonen kan toe-
lateh tot eene hervorming over te
gaan of te la ten voorbereiden waarvan
hunne mandaatgevers niet boeren wil
len.
Onvoorzichtigs on weinig verstan
dige ouders zijn hot, die aan de kinde
ren het gevraagde weigaren, wanneer
zij heel liet huis in rep en roer zetten
en dio het naderhand gulhartig toe
staan, wanneer de hengeltjes mot zeem
zoet aangezicht hen omhelzen komen.
T)o liberalo Journal de Liège
orgaan van Frère Orban, zegt
De dwaling der liberale leiders toas
groot, zj namen immers dc meening van
eenige politieke mannen voor de meening
van heel het kiezerskorpsDe kiezers zijn
in 't algemeen niet zoo luidruchtig als de
eerste. Dezelfde missing tverd begaan in de
zaak van dc A.W. De poging Waroqué
heeft het g-cnocg bewezen
Kortom, te ij bcslaligcn en betreuren eens
te meer dat de leiders der liberale partij
meer en meer overhellen naar de uiterste
linkerzijde. Daarbij komt het en daarbij
alleen dat het liberaal kiezerskorps langs
dc rechterzijde overgaat.
R. V.
Een fcSeed vasu ïwee sEïSSSÈGesD
$E*aBtl€a Eeno dio zich weinig inlaat mei
den duro» tijd, is do jonge dame Clara
Baldwin stoken* van Los Angeles (Califor
nia), dio zoo pas vijftien millioen frank van
baron vader komt lo erven.
Bij haar jongste bezoek en om do andere
dame!jes, hare viiondiunon do loof af to
knijpen, verscheen zij in haro logio met eon
kleed waarin diamanten on paarlen waren
verwerkt voor eene waardo van 365.500 dol
lar, 'l zij niet vcol mindor dan tweo millioen
in Belgische munt.
Da BciBtgiseSae s»f?:*agetlen.
Do Belgische bond voor bot vrouwenstem
recht beeft een open brief naar de Kamer
dor volksvertegenwoordigers gostuurd,
waarin hot stemrecht voor de vrouwen
êischt en aan do Parlementsleden gevraagd
wordt,dat zij al hunne pogingen zouden ver-
eenigon tot eene vredelievende oplossing van
de berzioningskwestio. De brief sluit inet een
beroep op do techUeerdighoid dor volksver
tegenwoordigers, die zouden deel maken
van eone gebeurlijke herzieningskommissie,
om aan do vrouwen, het stemrecht te vor-
leenen voor gemeente en provincie.
Congres der R?Ba£igheic3sge-
nootschappesv. Het comiteit dei-
Federatie van Katholieke Matighoidsbonden
van Bolgiö, vergaderd to Brussel, op 16
Maart, ten einde de laatste besluilsolen te
nemen voor liet inrichten van een nationaal
congres der katholieke matigheidsgenoot
schappen, betwolk in beginsel op 24 Juli
1912 was besloten, heeft besloten, genoemd
congresto vergaderen op 28-29Septomb©ra.s.
Den 28 September zal oen optocht en ma
nifestatie der drankbestrijding plaats
hebben, welke samengaan met het Congres
des Doraocratischen bonds van Bolgië.
De volgende twee punten zullen op oorst-
genoomd congres beliandeld worden
1°, Beperking over het aantal herbergen
2°. Deelnoming der sociale worlcen in den
strijd tegen bot Alcoholism. Eon sectie voor
vrouwen zal behandelen Do rol dor vrouw
in de drankbestrijding. Het comiteit heeft
eenige voorname redenaars van binnen-en
buitenland uitgenoodigd, voor de twoe alge-
meent» vergaderingen.
Op dezo belangrijke comiteitsvergadering
van heden, waarbij de Doorluchtige Bisschop
pen van België door n\3er dan oen afgovaar-
digdo vertegenwoordigd waren, word na
uitvoerige studie, hot vroeger besluit ge
handhaafd Dat katholieke drankbestrijders
rae«r dan ooit hunnen strijd togen het al
coholisme op zuiveren katholieken grond
moeten voortzetten.
Oiieniiigsfaiia wan süjïorsjcn
wan seesSrijite of gegasta
di*a«*kes% Het bedragvan deoponings-
taks dor slijterijen van geestrijke of gegiste
drankon in het klein wqrdt geregeld als volgt:
300 frank in wijken, gom non ten of agglo
meraties, van minder dan 5000 inwoners
400 frank in de wijken, gemeenten of ag
io mora li es van 5090 tot 15.000 inwoners
500 frank in do viji«uv gemeonten-of ag
glomeraties hebbende meer dun 15.000 tot
30.000 inwonors
750 frank in do wijken, gemeenten of ag
glomeraties hobbendo meer dan 30.000 tot
CO.000 inwoners
1000 frank in do wijken, gemeenten of ag-
lomeraties van meer dan 60.000 inwoners.
Een koninklijk besluit bepaalt welke go-
moonten of gedoidten van gemeenten oeno
agglomeratie uitmaken, wat betreft de toe-
nassing van dit artikel.
rifecierlaiici
Oudheidkundigs ontdekking.De opgra
vingen dor .oude Romein scha urnen on
ander aardewerk worden op steeds grooter
schaal en met succes voortgezet. Dezor dagon
wordon weder oen tiental aardon kruiken en
schotels alsmede oenigo-^lazon voorwerpen,
meestal onbeschadigd, opgedolven. In enkele
urnen werden gouden en andere muntstuk
ken gevonden. Het gevondene dagteekent
vermoedelijk uit don tijd vau Christus' ge
boorte.
Fi'anltrlj 3t
Bandietenstreek. Woensdag namiddag
werd in volle stad Parijs ectio stoutmoedige
bandiotenstreok gepleegd. Rond 2 1/2 ure
hield een voerman stil met zijne kar, mot
hout geladen, stil voor eenon bakkerswinkel
van bet faubourg Saint-Donis, en begon hot
hout te lossen. Vier kerels met apachen
tronies naderden hem én zogdon Wacht,
wij zullen u helpen lossen Do voerman
stuurde hen wandelen. Dit beviel do apachen
niot. Een hunner green- een klomp hout on
wierp or do vitrien van den bakker mee aan
stukken. Twee agenten snelden too, waarop
do baudioten de vlucht namen, achtervolgd
door do poiictemannen. De agenten zitten
ons op de hiolon 1 riep oen der kerels.
Waar zijn zo, vroeg oen andere, ik zal cr
eon noerschietenDo agenten haalJen
dezen apache in en grepen hem vast. Do
kerel trok zijn revolver en loste vier schoton
Do twoe agenten, beidon in vollo borst ge
troffen, rolden ton gronde. Een voorbijgan
ger word door don dorden kogel in don buik
getroffen en do vierdo kogel vloog in ceno
deur. Verscheidene agenten en talrijke voor
bijgangers sloten de bandieten in en hielden
bon aan. De gokwotslen werden naar liet
gasthuis gevoörd. Hun toestand lovert go-
lukkig goen gevaar op.
Gestorven op 104 jaar oud. De weduwe
Rampillon. Anna Brugère, wonende te Her-
luors, is aldaar overleden in don ouderdom
van 104 jaar. Zij was geboren to Larrode
Puy do Domo, don 15 Juni 1S09.
Erge vat. Twee onderofficieren van het
Fransche loger, do genaamde Chatelin en
Nardiu, dedou Donderdag morgen proefne
mingen op het vliogpiem san Sint Monno-
hold te Parijs. Opeens plofte bet toestel ton
gronde. Beide zijn zeer erg gekwetst on het
toestel is gansch verbrijzeld.
Duitsclilancl
De vleeschduurte. Do laatste opslag
der vleeschprijzen beeft een aanzienlijke
en nieuwe vermindering van bet vleescliver-
bruik veroorzaakt. Enkel in Januari werden
in de slachthuizen van Leipzig 4249 runde
ren minder geslagen, wat overeenkomt mot
eene vermindering met een zevende van het
gezamenlijk gebruik op de cijfers van 1912.
Nochtans daalde to Leipzig het bevolkings
cijfer niet, wel integendeel.
Algameene staking op handen. Do
vergadoring der Silezisclie syndikatcn be
sloot tot algemeene werkstaking vanaf 15
Maart, zoo de mijnbazen de gevraagde loons-
verhooging weigeren.
Spanje
•etooging van katholieke vrouwen.
Vier duizend damen, tot den adol behoorend,
zijn Dinsdag in vergadoring samengekomen,
in 'tpaleis van de markiezin van.Sint-Folices,
ten einde protest aan te teekenen togen het
wetsvoorstel op het onderwijs, dat liet aan-
leeron van den catechismus en van den gods
dienst vrij verklaart. Zij hebben to dien
einde, verscheidene verzoekschriften onder-
toekend.
Do toeloop was zoo groot, dat vele damen
niet in do zaal kondon plaats vinden en in
den hof moesten blijven staan. De markiezin
van Comillas moest 'voor hen, van op het
balkon, 'tschrift aflezen dal zij aan den graaf
Romanones, voorzitter van don raad, ge
stuurd hebben. Er werd beslist dat, om aan
deze protostaanteekening kracht bij to zet
ter., Donderdag eone grooto vergadering
zon plaats hebban. Dit besluit werd op hor-
haaldo toejuichingen ontvangen.
Hmselaxnd
Verzekering tegen den oorlog. Do
groote handelshuizen to Londen beginnen
hunne voorzorgen te nomen tegen eon ge-
beurlijken Europoeschen oorlog. Een dor
grootste fivmae van Londen heeft eone ver
zekering aangegaan van zes maanden legen
eenen oorlog, dio mogelijk zou uitbreken
tusschen twee of meer Europeesche mogend
heden. De taks van die verzekering komt op
20 por honderd per jaar. Dat is een Slecht
teeken-
ln het Lagerhuis. Woensdag heeft
men liet debat over hot antwoord, op do
troonrede, voortgezet.
M. Walter Long draagt zijn amendement
voor aangaande bet home-rule van Iorland
en de scheiding van Kerk en Staat in ho
land van Wales.
M. Asquitli antwoordt dat de behoudsgo-
zinden de eersten de grondwet overtreden
hebben, daar hot Hoogerbuis een bad jet ver
worpen heeft. Hot kiezerskorps hoeft zich
Ion voordeele van het hom-rulo en do schei
ding van Kerk en Slaat, geuit. Eindelijk,
t is hot volk dat gedwongen werd, do grond
wet, die door de böhoudsgezinden ovort reden
werd, om le werken.
Het amendement van Waller Long wordt
verworpen met 262 stemmen tegen 169.
Italië
Da gezondheidstoestand van den Paus.
Do dokters Marchifava on Amici, hebben gis-
tcron morgend, eone nieuwe botorms vast-
gestold. Zij hebben zelfs aan don 11. Vader
do toelating verleend, eenige urou het bed te
verlaten.
Eene volslrokto rust zal noodzakelijk zijn
om do volkomene herstolling te bokomon.
Vóór Paschea zal Pius X zijn g0\vone bezig
heden niet hernemen.
Een minister aangevallen. Gisteren
morgend, toon de minister van marine zich
naar zijn departement bogaf, Werd bij staande
gehouden door onder-admiraal Gozo, die
zonder een woord te zoggnn, trachtte don
minister een vuistslag lo geven. Maarschalk
Logis van do karabiuiors, groep Grozo vast,
dio toen allerlei beleedigingen logen den mi-
nistor uitschreeuwde. Hij voelde wrok togen
don minislor, omdat hij op eenstemmig ad
vies van de commissie voor de bevordering
op oen ondorgoschikten post was geplaatst.
De bewapening. Italië bogint ook zijn
loger te versterken. Een nmusterioelo om-
zondbriof roept al de jongo mannen dor klas
sen van 18S8 en 1SS9 terug onder do wa-
pons, om dio klassen, die slechts drie maand
dienst gedaan hebben, eene stevigere mili
taire opleiding te geven, on ook om do leger-
korpson te versterken.
Oostenrij lc
De koning van Saksen te Weenen. Do
koning van Saksen is gisteren morgend to
Weenen aangokomen om zijne znstor, aarts
hertogin Maria Josepha, een bezoek te
brengen.
's Namiddags bracht hij keizer Frans
Joseph le Schötibrumi een vrij lang bezoek,
rvoorwegen.
De koude in Noorwegen. Hot sneewt
steeds door, Men kwinuert zich niet in Noor
wegen een strenger,Winter als dezen te heb
ben beleefd. Do mcesto treinen stoppen ton
Noordon van Bergen. Dosneuwweorders dor
lokomolieven dienen tot niets, daar de
sneeuw zoo hard is als ijs.
Denemarken
De eerste IJsIandsche spoorbaan. Eer
lang worden groote werken uitgevoerd aan
de haven van Rejkiavik om deze toeganke
lijk te stellen voor groote schepen.
Te dier gelegenheid wordt eene Spoorbaan
aangelegd van Rcykiavik naar Thingvalla
met verschillonde vertakkingen naar de na
burige dorpen.
Dit zal de eerste IJsIandsche spoorweg
wezen.
Ferzie
Eene Engelsche zending aangerand.
Volgens berichten uit Bouchir hoeft eone bon-
da van 200 plunderaars, van Barharlo ko
mend, de streek van Bender-Abbas ingeno
men. Do dorpon uit den omtrok worden ge
plunderd en eone Engelsche zonding te
Béhnan werd aangerand. De aanvallers wer
den na een verwoed gevecht afgeslagen.
Volgons inlichtingen uit Linga nam ooü
een groot aantal inboorlingen aan het ge
vecht deol.
IVÏÖXilCO
De oproer. Nog altijd smeult het vaar
van den oproor in Moxiko. De regeering heeft
besloten 10.000 soldaten naar hot distrilct
Senora le zendon om don oproer te dompon.
TeParalen Chihualura heeft nog een gevecht
plaats gehad tusschen belioudsgezinden en
opstandelingen. Er waren vorliezen van hei
de kanten. Do menigte heeft verscheidene
openbare gebouwen in brand gestoken.
Volgons een telegram van Nogales is de
Imaloastaat in opstand gekomen tegen ge
neraal Hucrta en heeft een voorloopigett
gouverneur benoemd.
M. Oiozeo, vcrgezold van zijn vader en
van een honderdtal oproerlingen is te Moxi
ko aangekomen. Er werd hem eeno geest
driftige ovatie gebracht. M. Orozeo Ueoft
verklaard dat bij zeker was dat generaal
Huerta het voorloopig gouvernement onpar
tijdig zal leiden.
Nog geen nieuws
Do vergadering dor afgezanten die Donder
dag namiddag moest plaats grijpen in don
Foreign Office, werd onbepaald verdaagd om
dat het antwoord der hondgenooten aan de
voorstellen der mogendheden nog niet is toe
gekomen.
Men likt de bondger,ooien op de vingers
Wanneer de mogendheden keunis hebben
gekregen dat do bondgenooten voornemens
waren bij hunne vroegore vredesvoorwaarden
do vraag een er schadeloosstelling te voeger»,
dan hebben do afgezanten der mogondheden
aanstonds doen opmerken dat alle bemidde
ling zon onmogolijk worden.
Sommige mogendheden spraken zelfs van
do bondgenooten tot bemiddeling te dwingen
op de basis van bot oerste voorstel door da
mogendheden aan Turkyo gedaan.
Ontreddering der diensten in Turkyë
De toestand van hot Turlcsch staatsbe
stuur wordt hopeloo?. De sultan en vorschèï-
done keizerlijke prinsen zijn verontwaardigd,
omdat do groot vizier heimelijk pogingon
aanwendt om don vrede to sluiten on zelfs
durft voorstellen om Andrinopel af to staau.
Men eischt hot onmiddelijk ontslag van doa
groot-vizier. Do prinsen hebben aan Kiamil
paciiagescind oinhom te verzoeken aanstonds
over to komen en bet bestuur in bandon to
nomen maar Kiamil pacha hooft can dat
verzoek nog niet geantwoord.
De groot-vizier werkt dagelijks verschei
dene uren aan oen openbaar manifest, dat
dienen moet om do bevolking tot hel sluiten
van den vrede voor te bereiden. Volgens do
geruchten dio in omloop zijn, zullen do
groot-vizier en verscheidene aanleidors dor
Jongo Turken Constantinopel vorlatea,
aanstonds na de afkondiging van dat mani-
fost, om zich in een veilig oord schuil ta
houden.
Een militaire cerkel, de Flafasherat
heeft aan al zijne loden den eed opgelegd al
diogonen om te brengen die /.ouden medege-
workt hebben aan een vréde dio ©enigszins
dc eer der Turksche wapens zou krenken.
Diczolfde officiers doen alle uachten plak
brieven uitbrengen, waarin men de openbare
omwenteling aanbeveelt.
De jouge Turken zijn ook verdeeld. Som
migen willen don oorlog tot liet uitereta
doordrijven andere en onder hetiEnvor key,
zien ia dat zulks waarlijk overbodig is. De
troepen van Enver hoj dwalen rond de slad
Constantinopel, zondor bevelhebber, zonder
voedsel noch soldo dat fiere leger bestaat
enkel-nog uit eon samenraapsol van bandie-
ton dio tot alles in staat zijn uitgenomon tot
het leveren ran een regelmatigen strijd.