DE HEMELKONINGIN
Alien naar de Msriafessfen op 2" PasscMag
350 UITVOERDERS
Bi schrikkelijke msorl op den
diamsntkoopman Provo, fe Breekt
MEDEBURGERS
GROOT MYSTERIESPEL IN 5 BEDRIJVEN
mi£m$E kost&ssbem en dekors
VOLGENDE VERTOONINQEN
Zondagen 30 Maart en 6 April, cm 3 ure EEEEEE
3! Maart en 7 April, cm 3 ure
Surest open cp a! de dsgen der vertooningsn, m 2 ure 's namiddags
BESGHÜLBIGINGSAKT.
DE VOLKSSTEM
Dien da» wordt er in de ruime zaal van den Katholieken Werkmanskring,
om 3 ms*o namiddag,
met de welwillende medewerking van Mevr. Van Beeck-Bruylandt, Mevr. Stegliers en
Mej. Germ. Van Acker, laureaten van declamatie der Koninklijke Conservatoriums van
Antwerpen en Gent, en van de beste tooneelspelers der stad, voor de eerste maal opgevoerd
Woorden van E. P, Eauwens, S. J. o
Muziek van M. Gustaaf Pape
Soii, gemengd koor on orkest onder de leiding van don Toondichter
Toonoeiieider M. Ed. Van Hauwo
O)(o)
Talereeileider M. J. Thumas
PRACHTIGE ELECTRISCHE VERLICHTING
DE VERTOON ING ZAL EINDIGEN OM 7 URE
PRIJZEN DER PLAATSEN:
Voorbehouden genummerde plaats (zetels): 5,00 fr., te bekomen bij Van Cromphout
Keizerlijke Plaats, 2.
le Rang 3 fr. 2° Rang 2 fr. 3® Rang 1 fr., Ie bekomen alle dagen bij Al. F. De
Loose, bestuurder der Stadswaag, Hopmarkt, telefoon 118, ten Lokale Katholieks Werk
manskring, Korte Zoutstraat, en ten lokale Katholieken KringGrooto Markt, alwaar men
mits opleg van 0,25 centiemen de plaatsen van 2e en 3=rang kan voorbehouden.
DEO IN DINSDAG 25 MAART 1913.
Woensdag «j^n de beeren Joly, voorzitter
van bet assisenhof van Antwerpen Jacobs,
prokureur des konings, en Lamproye, onder
zoeksrechter,, per automobiel uit Antwerpen
naar Brecht vertrokken.
Zij wilden nogmaals de plaats good on-
'lerzooken, waar de diamantkoopman Provo
vermoord en levend in den put gedolven
werd, waar de ongelukkige bij middel eener
ichup zoo ijselijk verminkt is go worden.
M. Joly hoeft een aantal ar.dore inlich
tingen gevraagd.
Donderdag is de vrouw van een der be
lichten, Gaston Vorgouts, naar Londen ver
trokken en zal slechts terugliepen na afloop
pan bet zoo geruchtmakend proces.
Volgens de magistraten zal het proces,
dat Dinsdag aanstaande opgeroepen wordt,
ruim eene week duren.
De strengste maatregelen zijn genomen
om de orde te handhaven binnen do ge
rechtszaal en rond het gerechtshof.
Do getuigon ten laste en ten ontlaste zul
len in afzonderlijke zalen.gehouden worden
tij zullen dus geen gesprek met elkander
mogon voeren.
In den boks der beschuldigden Gaston en
Richard Vergouts, zullen drie gendarmen en
oen wachtmeester plaats nemen.
Daar do betichten zeer opvliegend van ka
rakter zijn, vreest men talrijke en ergo tus-
schengevallen. Gaston Vergouts heeft den
bescliuldigingsakt nauwkeurig uitgepluisd
en heeft in de laatste week gedurig van zijne
verdedigingsthesis geschreven.
Denk eens, hij kan niet verstaan waarom
hij opgesloten is en„. beweert dat hij zijne
onschuld voor het publiek bewijzen zal.
Om overrompeling van het publiek te ver
mijden, heeft men volgende goode beslissing
genomen. Ft zullen banken geplaatst wor
den op afstand, zoodat de drie gendarmen,
ilhier van dienst, er kunnen tusachen gaan
Talrijke gendarmen zullen de orde in dc
wandelzaal handhaven.
Niet meer personen worden er toegelaten
dan er plaatsen te begeven zijn.
De advokaton hebben slechts toegang in
de gerechtszaal in toga, do deurwaarders in
dienstkleedij.
De dienst der druki crs is geregeld. Ver
scheidene aanvragen van dagbladen zijn toe
gekomen van bladen 'uit de hoofdstad en het
binnenland, om het proces te kunnen vol
gen.
Vier groote tafels zullen geplaatst worden
ïoor den nienst der drukpers.
M. Gevens, kapitein-bevelhebber van de
gendarmerie der provincie Antwerpen, heeft
de leiding van den ordedienst in en rond
het Gerechtshof.
liet Hof zal samengesteld zijn uil M.M.
Joly, voorzitter Vermeer en Biart, bijzit
ters Van Stratum, substituut en Do Meyer,
griffier.
Meer dan honderd getuigen zijn gedag
vaard.
Don 26 September vernam het gerecht de
verdwijning van den heer Charles Provo,
diamanthandelaar, wonende te Berchem, St.
Hubertusstraat, 113.
Deze had den 24, rond half negen 's mor
gens zijne woning verlaten en zijn familiele
den waren in do meening, dathij, als naar
gewoonte, naar de diamantclub te Antwer
pen was gegaan, 's Middags en 's avonds
wachtten zij te vergeefs op zijne terugkomst.
In de Diamantclub had men hem niet ge
zien. 's Avonds, om 8 uren, hadden zij een
telegram ontvangen, verzonden uit Brussel
en onderteekend met zijn voornaam, waarin
hij zijn terugkomst voor 's anderdaags aan
kondigde.
Sedertdien kreeg men geen nieuws meer
van hem. Bij zijn vertrek had hij voor onge-
neer 10.000 frank diamanten en een som van
500 frank op zak.
De eerste inlichtingen die men bekwam
•leden veronderstellen dat de verdwijning
van Provo moest toegeschreven worden aan
een misdaad en onmiddelijk rezen tegen Gas
ton Vergouts een reeks vermoedens op dio
zijn deelname aan do misdaad bewezen.
Gaston Vergouts, die toen te Edeghem
woonde, was destijds Provo's buurman ge
weest, in de St. Hubertusstraat en had zijn
betrekkingen met hem onderhouden.
Donderdag voor de misdaad, den 19 Sep
tember, waren zij te samen op jacht ge.
weest, te Brecht, waar Gaston Vergouts een
jachtverlof bezat op de eigendommen toebe
hoorende aan de stad Antwerpen.
Op dezen dag had Gaston Vergouts aan
Provo gesprokeu over iemand die diamanten
bij hem zou willen koopen hc-bbon.
Maandag namiddag den 23 had Provo
eono postkaart ontvangen, geteekend Ka-
rowski een naam die hem onbekend wa9.
Op deze kaart schreef de zoogezegde Ka-
rowski da hij hera zou komen opzoeken met
zijn makelaar, om 8 ure 's avonds' ten einde
diamanten to koopen.
Deze zaak moest onmiddelijk afgehandeld
worden, want do diamanten moesten naar
Rusland gezonden en terstond betaald wor
den.
Naar aanleiding van deze kaart had Provo
;xich door zijn makelaar eene zeer groote
hoeveelheid diamanten doen overhandigen,
en was hij dien dag tot drie maal toe naar
het bureel van Gaston Vergouts in de Lange
Nieuwstraat te Antwerpen gegaan, om over
zoo gezegdeKarowski to spreken. Maar niet
een enkele maal trof hij er Vergouts aan.
Danzelfden dag had hij een telegram ont
vangen, geteekend Karowski, waarin deze
hem liet weten dat hij niet komen kon en
zrj nereis tot het einde der week zou uitstellen
In den loop van den dag van 24 Septomb.
dag waarop Provo verdween, was Gaston
Vergouts twee maal bij Provo geweest,
onder voorwendsel te weten waarom deze
zich den dag to voren driemaal in zijn bureel
had aangeboden. Deze bezoeken hadden
plaats, het eerste in het begin van den dag,
het tweede in den vooravond, rond 6 uren.
Een brooder van Provo die naar Brussel
gegaan was om het oorspronkelijk telegram
te kontroleeren dat zoogezégd door Provo
naar zijne vrouw gezonden was, had onmid
delijk de overtuiging opgedaan dat dit tele
gram niet door Provo gezonden was.
De onderzoeking om den zoogezegden
Karowski te ontdekken hadden uitgewezen
dat deze totaal onbekend was in de diamant
handelswereld.
Door verschillende getuigen was het reeds
vastgesteld geworden, dat Gaston Vergouts,
die overigens het feit loochende, Provo rond
9 uren 's morgens, op de Mosselmanlei, aan
don stilstand van den tram, in zijn automo
biel had opgeladen, waarin zich nog een
dord6 porsoon bevond.
Eindelijk werd het bekend dat Gaston Ver
gouts den 24n September, in den namid
dag, toen hij van Edeghem kwam waar hij
gedineerd had, aan den heer Mommens dia
manten van denzelfdon aard en dezelfde
waarde als deze die Provo in zijn bezit had
ter verhandeling had aangeboden.
Op Maandag 30 September, had de heer
Mommens, die zware vermoedens had opge
vat omtrent de afkomst van deze diamanten,
de steenen aan Vergouts teruggegeven, hem
aanradende ze aan het gerecht te bezorgen.
Vergouts trachtte de hoer Mommens te doen
zeggen dat hij, Vergouts, deze diamanten
reeds bozat op 23 September.
Ond^rhoord over het gebruik van zijn tijd,
hield Gaston niet op te liegen, en onder
vraagd zich to verklaren omtrent den oor
sprong dei' diamanten die hij aan den hoer
Mommens had aangeboden, verklaardde hij
dat hij ze den Zondag voor de verdwijning
van Provó, van een zekere heer Lifting ge
kregen had, dat hij ze den 30 September aan
dezen zelfden heer Lifting die hij toevallig in
zijn burcol ontmoet had, had teruggegeven,
dat hij- bovendien een gezegden Lifting een
waarborg van 300 frank had teruggegeven
op de 1000 frank dio hij had moeten voor
schieten.
Ilij beweerde dezen Lifting enkel bij naam
te kennen.
Dit alles leidde er toe, Gaston Vergouts
den ln Oktober onder aanhoudingsmandaat
te stellen.
Alles wat nu volgt werd vastgesteld door
onomstootbare getuigenissen.
Wanneer Gaston Vergouts Provo in zijn
automobiel opnam, begaven ze zich naar
Brecht, naar zijn jacht.
Gaston Vorgouts had vooraf maatregelen
genomen om later deze reis naar Brecht te
kunnen loochenen en om de onbescheiden
getuigen te verwijderen van wat te Brecht
ging plaats hebben.
Zoo kwam het dat hij den dag te voren
aan zijn gewonen chauffeur verlof had ge
geven, onder het valsch voorwendsel dat de
automobiel voor herstollingen die een gan-
scben dag zouden duren, naar Antwerpen
moest geleid worden.
Hij had ook gepoogd valsche getuigenis
sen te bekomen, ten 6inde te bewijzen dat hij
dien dag niet per auto was uitgereden
Alvorens Provo in zijn rijtuig op te nemen
was bij naar den Bazaar op de Groenplaats
gereden waar hij zich een scbup aanschafte.
Don 4n Oktober ontdekte men het lijk van
Provo in een dicht bosch op 't jachtgoed van
Caston Vergouts.
Het lichaam was begraven in een kuil die
met zorg mot mos en bladeren bedekt was
geworden en de lijkschouwing wees uit dat
do dood veroorzaakt werd door. een geweer
schot gelost van op zeer korten afstand. Na
den dood was het hoofd verminkt geworden
door kwetsuren, toeg-ebracht bij middel van
eene spade.
Men stelde vast dat al de waarden die het
slachtoffer op zich droeg' gestolen waren ge
worden, evenals een uurwerk met ketting en
een ring mot diamant. Een der broekzakken
was omgekeerd en in een zak van de overjas
ontdekt men do postkaart en d6n express die
het handteeken Karowski droegen.
Op de boorden van den kuil vond men ge
makkolijk de indrukken van de spade torug
on men stelde vast dat deze indrukken over
eenstemden met de spade die Vergouts in den
Bazaar gekocht had, welke een gelijksoor
tige schup in het bezit van hot Gerecht had
gosteld.
Dan vernam men dat Gaston Vergouts den
24n September in gezelschap van 2 andere
personen op zijn jachtgoed gekomen was.
Hij alleen was met de automobiel tot aan
de woning van vrouw Goenen gereden. Zijn
twee gezellen waron te voet voortgegaan.
Gaston Vergouts had zijn jachtwachter ont
moet hem zeggende dat hij zijn dionsten niet
noodig had daar hij met zijne vrienden een
voudig een wandeling deed.
Om li 1/2 uren kwam Gaston alleen bij
mevrouw Coenen terug daarna vertrok hij
per automobiel.
Den 26a September, had een werkman,
niet ver van de plaats waar Provo begraven
was, in do vaart de spade gevonden die Ver
gouts in den Bazaar op de Groenplaats ge
kocht had.
Den 7Ü Oktober, bekwam het parket de
eerste inlichtintingen omtrent do deelname
van Richard Vergouts aan het afschuwelijk
drama waarin Provo den dood gevonden had.
De schoonbroeder van Gaston Vergouts
had in het koffiehuis, gehouden door Delhez
aan Richard gezegd
Jongen ik geloof dat gij de tweede zijt.
Bij die woorden was Richard die zeer bleek
geworden was, fel beginnen te beven.
Richard was verscheiden malen in het kof
fiehuis geweest, en had getracht daar ver
scheiden getuigenissen te vorkrijgen, om te
doen vaststellen, dat hij op 24 September
om 11 are daar was, wanneer hij er in wer
kelijkheid eerst om 1 uur was gekomen.
Het werd ook vastgesteld dat zij, die
langen tijd met elkander in vijandschap
waren, van dan af zeer nauwe betrekkingen
hadden.
Op den dag der aanhouding van Gaston
Vergouts is Richard Vergouts naar de
woning van zijn broeder gegaan, waar hij
zekere woorden uitsprak, die schenen te be
wijzen, dat hij zeer good op de hoogte der
zaak was. Na aanhoudende vragon omstrikt,
bekende Richard dat hij den 3oa persoon was
die in den automobiel zat op den dag dat
Gaston met Provo naar Brecht gereden was.
Ziehier hoe hij den moord uitlegde
Hij, zijn broeder Gaston en Provo waren
bezig met jagen.
Ilij joeg het wild op en was van de twee
anderen verwijderd, wanneer hij plotseling
een geweerschot hoorde. Zijn broedor kwam
op hem toegeloopen, en deed hem door
oord on en gebaren verstaan, dat hij Provo
bij ongeluk gedood had.
Ilij was dan gevlucht, na zijn broeder
lafaard genoemd te hebben. Dan hoorde
hij nog twee geweerschoten. Hij liep tot in
do omstreken van Schilde, waar zijn broeder
hem per auto vervoegde. Te zamon reden zij
dan naar Antwerpen. Gaston bevestigde op
nieuw dat bier enkel kwestie was van een
onvrijwillige "moord, en, op zijn smeekon
beloofde Richard to zwijgen.
Na het eerst goloochend le hebben ein
digde Richard met te bekennen dat hij het
was, die hef telegram aan mov. Provo
verzonden had.
Hij had dit telegram geschreven onder
diktaat van Gaston, maar zijn schrift veran
derd. Ilij wist niet dat het voor do vrouw
van het slachtoffer bestemd was. Gaston had
hem gezegd dat het voor do vrouw van een
vriend was, met wie hij denzolfden avond
nog op zwier moest gaan.
Hij bokende verscheidene malen, met
Gaston in betrekking geweest to zijn, voor
namelijk op 25, 27 cn 28. Op 2S gingen zij
nog te zameu naar Biecht.
Ondervraagd door den onderzoeksrechter
begon Gaston met alles te loochenen, zeg
gende dat alles wat zijn broeder verteld had
leugens waren. Later weigerde hij te ant
woorden.
Intusschen tijd had men twee getuigen
gehoord die de broeders Vergouts en Provo
op het jachtgoed te Brecht gezien hadden
dicht bij de plaats waar Provo bsgraven
werd.
Volgens hunne verklaring ging Provo tus-
schen hen midden in, en droeg de weitasch,
Richard Vergouts ging links en droeg het
geweer, schietens gereed, terwijl Gaston
rechts ging en drager was eener schup, die
hij scheen te verbergen.
Wanneer Gaston en Richard op 28 Sept.
naar Brecht gingen, heeft Gaston aan zijnen
jachtwachter gezegd dat hij een slechte zaak
aan de hand had hij vroeg hem to willen
zeggen dat hij op 21 Sept. te Brecht niet ge
weest was. De jachtwachter ontving van
Gaston 5 frank.
Op 8 Oktober tijdens het onderzoek op de
plaats der misdaad,hebben de betichten in 't
bijzijn der gendarmen eenige woorden ge
wisseld, Richand beweerde dat hij onplichtig
was, en Gaston, terwijl hij hem voor leuge
naar schold, beloofde hem een advukaat
te bezorgen, en in het onderhoud zijner
vrouw te voorzien.
Gaston wilde zijn broeder omhelzen, maar
deze stiet hem van zich af.
Des anderendaags, liet do schoonbroeder
van Gaston Vergouts aan den onderzoeks
rechter weten, dat Gaston hem had verklaardj
dat de diamanten van Provo verborgen lagen
in den tuin op zijn villa te Edeghem.
Eene huiszoeking deed de diamanten ont*
dekken.
Gaston beweerde 'dat hij dit wist door een
medeeling hem des morgens door zijn brof-
der gedaan te Brecht, maar de gendarmen
houden staande dat er geen spraak was van
diamanten.
Overigens, de schoonmoeder van Gaston
verklaarde dat zij dozen in den hof had zien
gaan met eene schup.
Gaston bevestigde dat hij de diamanten van
Richard had ontvangen den 24a September.
Een nieuwe verklaring van den heer Mom
mens, bewees dat Gaston op het oogenblik
dat hij de diamanten terug ontving, uitriep
zoo ik ze maar in mijn hof verborg
Eindelijk begon Gaston te spreken en over»
handigde den rechter een briefje, waarin hij
zijn onschuld bevestigde, om zijn broeder U
beschuldigen.
Hij erkende dat er was overeengekomen
om den 23a September te gaan jagen te
Brecht. Hij had eene schup gekocht om des
noods met fretten le jagen. Hij ontmoette
Provo op de Mosselmanlei asn den halt van
den tram. Provo was hier toevallig, en werd
uitgenoodigd om mede naar Brecht te gaan.
uitnoodiging welke Provo aanvaardde. To
Brecht deed hij zijn jachtwachter weg gaan
om het drinkgeld niet te moeien betalen en
omdat Richard die geen wapen had, wensch-
te te jagen, en vooral omdat hij zinnens was
niet lang te jagen.
Nadat Gaston zijn auto had geplaatst op
de hoeve van vrouw Coenen, kwam hij bij
zijn twee medereizigers terug, die reeds op
weg waren met het geweer en de schup.
Provo ging tusschen de beide broeders in
met de jachdiertjes, hij links* met het ge*
weer en do schup.
Provo ging tusschen de beide broeders in
met de jachtdiertjes, hij links met het go-
weer, Richard reehts met de schup, om het
wild te vervolgen. Ietwat verder, op de drin
gende bede van Richard kreeg deze het ge
weer Richard ging toen rechts, en hij Ga»-
ton, links met do schup.
Nabij het bosch, verzocht hij Richard t»
blijven staan, terwijl hij, links en Provo
rechts, 't wild zouden opjagen. Zulks ge
schiedde, maar pas hadden zij zich verwij
derd, of hij hoorde twee geweerschoten. Hij
keerde zich om, en zag het lijk van Provo,
waarbij Richard stond, die hem zeide «Het
is een ongeluk Hij was er zoo fel door
geroerd, dat hij in bezwijming viel.
Hij zag Richard zich verwijderen, die iets
achter zich voortsleepte tot aan de vaart,
waarin hij de schup wiorp, nadien ging hij
zijn automobiel halen.
Richard had zich bij hem vervoegd op on
geveer honderd meiers afstand van de hoev®.
en beiden togen terug naar Antwerpen.
Onderweg hielden zij stil voor een hor-
berg, waar Richard zijne bebloede handen
wenschte te wasschen, en Richard deed
zweren over het gebeurde te zwijgen.
Te Antwerpen op zijn bureel, ovorhandïg»
de Richard de diamanten van Provo om ze
door Mommens te laten verkoopen. Hij was
echter nog zoo ontsteld, dat hij daarin onbe
wust toestemde.
Toen bij den 30 September van den heor
Mommens de diamanten terug ontving, over
handigde hij deze aan Richard en het is Ri
chard welke do steentjes bedolf in de villa,
te Edeghem. In eene afzonderlijke verkla
ring bevestigdeGaston dat hij Richard de
bewegingen had zien doen van iemand, die
een put graaft.
Detwro broeders hielden zich aan doz®
verklaringen waardoor zij wederzijds de
verantwoordelijkheid van dit sohrikkelijk
schelmstuk op elkaar wierpen, maar wat be»
wees dat zij er beiden hadden aan deel ge
nomen.
De steel van de schup waarvan de moor
denaars zich bediend hebben om hun slacht
offer te verminken en te hegraven, werd
later te Edeghem teruggevonden, nabij de
statie in een hof waar Gastonmoest beken
nen hem gedolven to hebben.
Uit eene verklaring van Mevr. Provo,
blijkt dat wanneer liaar echtgenoot den 21
vertrok hij verklaarde zich eerst naar Vor
gouts te begeven.
Op 24a September heeft Gaston in de ka
chel van zijn bureel oen groote hoeveelheid
papieren verbrand.
Volgens de verklaring van vrouw Richard
zou Gaston op 25 September toen hij te
Bouchout kwam waar zij woonde, gezegd
hebben Waar zijtf de ring de horlogie cn da
ketting van Provo
Er werd nog vastgesteld dat op 22 Sept.
j Gaston ten huize van zijnen vriend Flament
[eene kaart op stel do bij middel van hot