Se zaak Provo voor liet Assisenhof
Een socialistisch officier
'T EEN EN 'T ANDER
E3e»©iitiende jaargang tY 11
Oandcrdag 27 Haarf IS83
T~
ZO C3- 23 T .ft .3
Hei jaariii
lyeianci
BUITENLAND
CENTIEMEN HET NUMMER
fJ-iL
ABONNEMENTEN!
Zes maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle postbureeien van bet land.
Is UITGAAF, 4 tl. 's avonds m C® 2" UITGAAF, u. 's avonds t§9
Pour toute Ia publicity coir.morciale et financiêre du .journal,
s'adresser exclustvenient a l'Agcnce Reclame Gouts, 2, Placode
la Bourse, Bruxelles.
BUREELEN
TE ERUSSEL
£3. GCDTS, QeurspEaalS) 2
Telefoon A 3299
BestuurderJ.
TE AALST
Kertatraat,"
Telefoon 114
Van Nufiel-De Gendt.
AANKONDIGINGEN:
KI. sank. tl tot 4 kl. re-.) tr. 0.60
3* bladz. (de regel) fr. 1,00
4* bladz. (de regel fr. 0,30
Financ. aankon, (per regel) fr. 2,00
>Sport (per regel) fr. 1.09
Gemengd nieuws per regel) fr. 2,00
Iieclit. hcrstell. (per regel) fr. 2.00
Overlijden (per regel) fr. 2.00
Commereiale en Cnancieele aankondigingen zich uitsluitelijk te
wendep Agence Réclame Godts, 2, Beursplaals^ Brussel.
Met de Paasclidagen hebben de
klokken van Rome ons, buiten hunne
ciers, nog een drietal kongressen me
degebracht dat der socialisten te
Brussel, dat der Liberale Jonge
Wachten te Oostende en dat der afge
vallen kristenen te Aalst.
Daar bemerkte men M. Daens, na
tuurlijk, den beer en meester van de
partij, die alleen de wet speelt waar
iedereen naar luisteren zaldie het
recht heeft en de gewoonte alle lieden
Ie foppen, waarmede hij in betrekking-
komt (zie redencering vanM. Planc-
quaert).
Daar was ook volgens L. N. mede
deelt leeuwke Plancquaert en ook be
nevens eenige andera daensisten, de
droeve figuur van Brugge, de priester
die eons gehoorzaamheid zwoer aan
Kerk en aan Bisschop maar die zijnen
eed vergat om liever naar den hoog
moed te luisteren.
Naar men uit Limburg meldde beeft
die droeve lieer niet alleen zijnen eed
maar ook nog andero zaken vergeten,
onder andera dat bet aan kristen
menschen verboden is 's Vrijdags
vleesch te eten.
Het L. N. schat de kongresleden
die to 9 ure aan do statie werden afge
haald op een yijtbonderdtal. Zulks is
te veel overdreven.
Wij hebben toevallig dien stoet
zien vormen en zien vertrekken bet
hoofd stond aan don eenon hoek van
da gaanderij en de laatste rang aan
liet ander uiteinde,
Men kan zich nu een donkbeeld ma
ken van de lengte en dus ook van het
ledental.
Tusschen degenen wien dezo titel
met verwondering en misschien met
schrik zal slagen zullen de goedzakken
nnssehien zeggen Het is onmogelijk
dat in het Belgisch Vaderland een man
die liet krijgskleed draagt, die den eed
van getrouwheid aan den Koning af
gelegd heeft, die gezworen heeft te
sterven om hem te verdedigen, open
lijk durft toonen, dat, naar het voor
beeld van zekere portugeesche officiers,
meineeders geworden door den geest
der Sekte, bij gereed is,bij den eersten
oproep der omwentelingsbeweging, te
doen wat bij noemt: de portugeesche
manier om koningen te trekken.
Hoe dolen zij en boe spijt bet ons
bun goed gedacht niet lo kunnen dee
len en verplicht te zijn eens te meer
hunne zalige rust te storen.
Do schrijver van bet Journal dt
Charleroi die teekent Een soeialis
tisch officier en die inderdaad de
hevigste en onbescbaamdste anarchist
is, die man wiens geschriften toonen
wat armzalige gedacbtenloop en be
kwaamheid van lagere geletterde
hij beeft, is een officier in werkelijkcn
dienst, zeer wel bekend Onder zijne
collep a's en bij zijne overheden.
Wij hebben er allijd.aan getwijfeld,
maar nu isde twijteluietmeer mogelijk
na de bekentenissen gedaan door de
Bclgique Militaire in baar nummer
van 4 Juni 1911 (blz. 165).
Dit blad, langen tijd bestuurd door
B.\ Chomé, lioogere vrijmetselaar,
on sedert dezes overlijden opgesteld
door een groep officieren, verklaart
uiterlijk dat die moedige geest die
spreekt van to bandelen zooals met den
Koning van Portugaal is gekend
En de Belgique Militaire voegt er
bij
o Wij liopen dat men bet oog op hem
zal houden in tijd van bewegingen. Het
is een meineedige.
Hier is dus geen onderzoek noodig.
De zaak dient aangestipt te worden.
De feiten zijn waarachtig, juist, onbe
twistbaar en onbetwist. Een officier,
in tegenspraak met do krijgsreglemen
ten, maakt propaganda en gaat zoo
ver, beroep te doan op de muiterg
en tot de onverholen ophemeling dei-
koningsmoord en de vaderlandsver-
smading.
Heeft M. do Minister van Krijgswe
zen iels gedaan, 't zij om dezo dubbele
fout te bestraffen, 't zij om te beletten
dat door het slecht voorbeeld uitge
lokt, anderen tusschen zijne onder-
hoorigen, denzolfden weg zouden op
gaan als de anarchistische officier van
het Journal de Charleroi
SöspkefceBs 3 Er wordt vortold
dat er Zaterdag; avond, in een© vergadering
var. Vooruit vernomon werd dat 60 0/0
der^spaargelden, gestort in liet vooruitzicht
der staking was besteed voor het aankoopen
der kotels voor do stukerssoep.
Dat nieuws verwekt© groote ontroering
on lokte hevige woordenwisselingen uit, die
zoo 't schijnt weldra in meer klinkende on
(door)slaancle argumenten ontaardden t
E§tj$&SeSena Brabant telt 76.000
rijwielen Honogouw, 95.000 Antwerpen,
75.000 West-Vlaandoren, 80.000 Oost-
-Vla an deren, 80.000 Luik, 70.000 Lim
burg, 37.000'; Luxemburg, 19.000. Te za-
men 527.000 rijwielen.
Wat eeno waarde vertegenwoordigt van
omstreeks 100 millieon.
ües*ÊJ©raï3 den* Kristen© Osa-
ijzers van €$ost»^Baagv
eSeren- Algemeens vergadering op
Vrijdag 28 Maart, om 2 ure namiddag, in
Iiot Volk Oudburg, Gent.
Dagorde 1. Onderwijs en Onderwijzers-
kwo&tie, door Mr Arlh. Do Paope 2. Bur
gerlijke verantwoordelijkheid, door Mr
Van Overbeke, advokaat 3. Verslag wer
king Broederhulp 4. Rekening Verhoud.
Os hekSGndasSen wan ean
anSï»G0©!PÏfï23a8 gsansentefos-
st&sias*. Maurice Banes, do gekende
Fransche schrijver on volksvertegenwoordi
ger, doet in den «Echo do Paris» een veront-
weordigd artikel verschijnen tegon hot ge
meentebestuur van Vendömo dat gemakkon
deed aanleggen in den liistorischen toren
van Sint Marliriug.
Om do rioleering af te dekken, nam men
van hot kerkhof eenvoudig een steen van
het graf van ecne oude vrouw ia 1900 gestor
ven.
Maurico Barrès beschuldigt de overlieden
verantwoordelijk te zijn voor dozo schande
lijke en walgelijke feilen.
Er is met echte renegaten-razernij gehan
deld.
Do burgemeester en do schepen bobben
beiden hunne jeugd op 't seminarie van Blois
doorgebracht. Piriou, socialistisch gemeen
teraadslid, loeraar aan liet middelbaar on
derwijsgesticht, is een weggeloopen monnik,
en om do verzameling volledig to maken, de
profekt is een Jood die zijne kinderon laat
opvoeden bij de Witte Zusters to Tours.
Do Regoering was sinds Januari van alles
op do hoogte ou heeft de zwijnerij laton
begaan.
De inhuldiging van de gemakken onder
de» kerktoren, waar vroeger begraven werd,
werd door de fijnvoolende, kiescho vroede
vaderen hoeft op Goeden Vrijdag plaats
gehad.
Wij kennen, eindigt Barrès, Goeden Vrij
dag-diners waar men bijeenkomt om geza
menlijk kalfworst to olen. In Vondórao weet
men nog iets botor
IVeclerlanti
Onweer. Zaterdag avond is te Losdorp
(Gr.) het boerenhuis van J. Amsinga door
den bliksem getroffen on afgebrand. He#t
voorgebouw bloef uehouden en het vee is
.gered.
Te Langozwaag (Fries!.) is Zaterdag
avond do bliksem geslagen rn den toren van
do Ned. Herv. Kerk. D« -?ireii geraakte in
brand, maar men wistCiet vuur spoedig te
blusschen.
Te Cadzand (Zeel.) is Zaterdag avond de
groote landbouwschuur van mevr. weduwe
Ph. Van do Wats ter door den bliksem ge
troffen en afgebrand. Tieli paarden en zes
koeien zijn in do vlammen omgekomen het
overige vee.dat in eene tweede schuur stond,
bleef, met het huis. behouden.
Franlsrij lc
De ministerieel© verklaring in het Senaat.
De ministerieel© verklaring word in het
Senaat door den heer Rotier, zegolbewaar-
der, voorgelezen.
Do bepalingon dor legeruithreiding, wer-
don in het algemeen, doch voornamontlijk
door liet centrum rnet goedkeuringen bo-
jroeL Deze aangaande do kiosliervorming,
verwekten glimlachen on schouderophalin-
gen. Do linkerzijde barstte in luidruchtige
toejuichingen uit, toen er gewag werd ge
maakt voor de verwereldlijking van het on
derwijs.
X^ultsdiland
Een toren van 5O0 meters.In de inter
nationale tentoonstelling van bouwkunst kan
men do plaats zion van oenen toren, welke
do Duitscliers voornemens zijn te bouwen
nabij Dusseldorf. Dezo toren zal 500 meters
hoog zijn. Wat nog moer de aandacht ver
dient is het feit dat deze toren boven den
Rliijn zal gobouwd worden, zoodanig dat
men hem zal kunnen gebruiken als brug.
En.selan.cfl
De luchtvloot. Hot valt buiten kijf dat
Engeland, evenals de machtigste zeevloot,
ook op dit oogenblik de sterkste luchtvloot
bezit. Niet do minste mededeoling werd no
pens de uitbreiding der luchtvloot aan de
pers gedaan. Engeland nam in stille hare
voorzorgen en ziehier 4ot welke uitslagen
zij op lieden gekomen zijn. Do luchtvloot is
samengesteld uit 120 officieren en meer dan
600 manschappen,-weIko allen hunne proe
ven in de vliegkunst hebbou afgelegd. De
Kngelschd luchtvloot bezit op dit oogenblik
meer dan honderd toestellen. Op einde Mei
zal dit getal tot 140 gebracht worden. De
toestellen overtroffen in snollieid dezo van
andere landen. Zij leggen tot 130 kilometers
per uur af en zijn op zulke wijze ingericht
dat zij gemakkelijk de vordachtte luchtt'oe-
stollen kunnen achterhalen. Daarenboven is
Engeland liet eerste land dat een kanon,
van een bijzonder moded hooft aangenomen,
om de luchlloostollen, op oone aanzienlijke
hoogte zwevende, te beschieten*
Spanje
Tweegevecht op hettooneel. Mon seint
uit Madrid aan Le Journal
Op liet tooneol te Argavasilla, provincie
Ciudud Roal, bij do vertooning van Carmen,
Uebbon de twee acteurs, die do rollen van
don José on Escamillo speelden,wegens eene
liefdezaak, in het derde bedrijf op leven en
dood gevochten.
De tenor Martinez rolde dood op de plan
ken noer, in tegenwoordigheid van do ver
schrikte menigte toeschouwers.
Dit tweegevecht was reeds sedert eenigen
tijd besloten, maar om do reeks vertooningen
niet to stremmen waren zij overeengekomen
le wachten lot do laatste vertooning en die
had nu Zaterdag plaats.
Bij de spoorwegbedienden. Er
heorscht groote woeling onder do spoorweg
bedienden iu Cataloine, ingevolge do afstel
ling door do maatschappij van M. Ribalta,
voorzitter van hot syndikaat en bewerker
van de laatste staking. Er is eene afvaar
diging naar Madrid vertrokken, ten einde
de licraannomiiig van M. Ribalta to eisclieu.
Indien zij geweigerd wordt is hot moge*
lijk dat er geslaakt worde.
Staking. Uit Gyon wordt gemeld dat
de werklieden dor bakkerijen het werk lieb
ben gestaakt, eu dat eene algemoene staking
dreigt. Er zijn troepen uit Burgos ter plaats
gezonden.
Italië
Kardinaal Raspighi.Wij liehben giste
ren hot overlijden gemold van kardinaal Rès
piglii,vicaris van Z. H.den Paus. Onze lezers
zullen zich herinneren wat men voor eenige
dagen uit Rome schreef over de ziekte van
don eerbiedwaardige!! kardinaal. Dit sterfge
val zal een niouwo rouw zijn voor hot hart
van den H. Vader, want de overledeno bo-
Ulceddo zijn ambt met zooveel tact, kiosch
lieid en wijsheid, dat zijn heengaan eene
grooto keg te zal achterlaten.
Z. E. kardinaal Pietro Respighi word ge
boren to Bologna op 22 September 1843. Hij
was zoon van oen beroemd geleerde, begon
zijno studies to Bologna en voltrok ze te
Rome Op 14 September 1891 werd hij bis
schop van Guastalla, op 30 November 1896
aartsbisschop van Ferrare, on op 19 Juni
1899 kardinaal. Op 7 April 1900, na de dood
van kardinaal Jacobini, benoemde Leo XII
hom tot kardinaal-vicaris to Rome.
Kardinaal Respighi bleef altijd volkomen
vreemd aan allo poliliok hij werkte steeds'
op zuiver godsdienstig terrein. In liet kerke
lijk hervormingswerk, door Pius X in de
laat6te jaren bewerkt, was de prelaat eou der
voornaamste raadgevers van Z. H.
De wraak van een machinist. Eeu
machinist dor spoorwegen, Guerrino Cbieri,
van Pariue, woedend omdat men hem afge
dankt had, besloot zich la wreken on dat op
eene heel zonderlinge wijzo. Hij begaf zich
naar hel depot, legdo het vuur aan in zevon
lokomolieven cn deed ze in volle vaart vor-
t rekken.
Op den doortocht verwekten deze niachie-
nen eene onbeschrijfelijke paniek gelukkig-
lijk onderbroken door een bijzonder toeval.
De voorste lokomotief kantelde om en de
anderen botsten erop.
Do machinist werd aangehouden toen hij
mot een trein naar Rome wilde vortrekken.
Bloedig gevecht. Maandag heeft le Na
pels een schrikkelijk drama plaats gehad. Do
families Deluca en Esposito leefden in de
grootste oneenigheid. Maandag besloten de
drie mannen der familie Deluca eon messen
gevecht aan te gaan met drie loden dor fa
milie Eposito. Acht vrouwen kwamen ook
tusschen en de strijd hiold eerst op toen con
doode en vijf gekwetsten ton gronde lagen.
Vereonigdo Staten
Het tempeest. Volgens berichten uit
Omaka zouden er ten gevolge van het tem
peest 140 dooden en 240 gekwetsten zijn.
350 huizen zouden vernield zijn en 1250 be
schadigd. Do schade beloopt 12 millioon dol
lars. Tusschen do vernielde gehouwen
bevindt zich een cinematograaf. Een dertig-
lal toeschouwers werden onder do puiuen
bedolven. Eenige landloopers maakten on
middellijk gebruik van de rampoin de puinen
te plunderen, docli de troepen herstelden
spoedig de orde. Ten gevolge van hét tem
peest brak ook menige brand uit. Eenige
dorpen zijn bijna geheel vernield. To Terre
Haute, in Indiana zouden 24 dooden zijn. Er
zijn er ook talrijken in do verschillende
steden van Nebraska en in den Illinoisstaat.
In 't geheel zou men er meer dan 200 tollen.
Versoheideno huizen zijn vernield to Chicago,
waar or twee dooden en een vijftigtal ge
kwetsten zijn.
Ten gevolge van liet tempeest zijn er in de
Staton Ohio en Indiana erge overslroomii»-
gen ontslaan.
Te Colombus zijn er meer dan 40 perso
nen verdronken.Te Daytown slaan de straten
onder water. De huizen zijn onbewoonbaar.
Te„Middletown zyn duizende personen zon
der dak en zonder voedsel. Zij verblijveu ia
scholen en kerken. Vele huizen zijn reed»
ingestort.
To Delwarrezijn 12 personen verdronken.
De krijgsovorheid heeft de brug van don
ijzeren weg van Miani doen springen om den
afloop van 't water te bevoordeeligeu.
Tripolitanië
Tusschen Italianen en Araben. De
Italianen hebben Maandag een aanval gedaan
om de plunderende Araben te verjagen, die
rechtover de Garian, tusschen de valleien
van Abaa en Sort, hun kamp hadden opge
slagen. Na een verwoed gevecht namen do
Italianen mot de bajonet 't vijandelijk kamp
in. De Araben werden uiteengedreven c»
heten 20O dooden en talrijke gekwetsten op
bel slagveld. De Italianen hadden 24 doode»
en 133 gekwetsten.
Rlexilco
De toestand. Hot nieuw bestuur valt
zeer in den smaak van hot volk, omdat het
zich beiovert om de gekrenkte belangen
van het Mexikaansche volk 4e herstellen.
Eeno algemeen© genade vergunning i»
door don nieuwen voorzitter verleend. Vei»
vijandsgezinden hebben zich onderworpen es
de pogingen door generaal Huorto aange
wend, om vrede en voorspoed te doen heer»
solien, worden volmondig goedgekeurd.
Al de gefedereerd© Staten ter uitzondering
van oenen enkelen, welke op de bekendma
king nog geen antwoord heeft gezonden,
hebben aan den nieuwen voorzitter huua» r
hulde gebracht.
Dinsdag is voor het assisenhof van Antwer
pen het proces begonnen der gebroeders
Gaston en Richard Vergovits, beticht, op
24 September 1912. den diamanthandelaar
K. Provo van Antwerpen vennoord te
hebben.
Alhoewel men een grooten volkatooloop
voorzien had, lieorsclite en «rot veel drukte
in den omtrek van het gerechtshof
Slechts een dertigtal nieuwsgierigen zijn
in de zaal toegelaten. Het oveVige wordt in
genomen door advokfcten en andero ver
trouwden van hot gerechtshof. Vijftien
gendarmen, onder de hevelen van een kapi
tein, zijn gelast de orde te handhaven. Zij
tullen het niet lastig hebben. Wij zouden
nog vergeten, dat ook een twintigtal dag
bladschrijvers tot verschilligo Belgische en
vreemde bladen behoorendo, aan eon plaats
je geraakt zijn.
In afwachting dat bet hof fijne intrede
doet, gaan do advokaton oens de
overtuigingsstukkan
nazien. Deze liggen op twee lange tafels
voor de gezwoornenT
Daartusschen zijn eeno menigte kleeding-
slukken van do gebroeders Vergouts en van
hun slachtoffer Provo. In een bokaal ziet
men een gedeelte van de hersonon en don
schedel van Provo. Naast de schap, welke
tot de misdaad hoeft godiend, ligt er eeno
gelijkaardige, welke aan het parket in den
bazar der Groenplaats bezorgd werd. Verder
bemerkt mon twee plankjes, geschilderd in
do kleuren van den automobiel van Gaston
Vergouts, voor en r.a de misdaad, de pijp
vati Provo mot hot gebroken mondstuk, het
geweer met tweeloop, kardoezen, een schrijf-
macbien, boeken, enz.
Hot Hof, samengesteld uit de boeren Joly,
voorzitter, Vermeoren en Biart, rechters.
Van Stratum, substituut van den prolcureur
des Konings, doet om 10 ure 15 zijno intrede.
Omniddelijk daarop worden do betichten
binnengebracht on nadat do gezwoornen
plaats genomen hebben, wordt overgegaan
lot do gebruilcQlijko ondervraging over do
iadentileit der twee betichten.
Op de vraag van den voorzitter geven de
twee gebroeders hunne namen, ouderdom on
beroep op. Gaston zegt 31 jaar oud en han
delsvertegenwoordiger le zijn. Richard is
29 jaar oud, klerk van boroep. Beiden zijn
geboren toWaelhem.
Daarna geeft de griffier lezing van de akte
van beschuldiging.
(Zooals onze lezers in ons nummer van
Zondag gezien hebben, was deze zeer lang.
Ook duurde de lezing-eene halve uur.)
Tijdens do lozing der boschuldigingsakto,
toonen de twee gebroeders de meeste onver
schilligheid bijwijlen werpen zij een vluch
ligen blik ia do zaal.
Na de lezing van de besohuldigingsakt»
zegt do voorzitter Beschuldigden, gij hebt
de lezing gehoord van de beschuldigingsakte,
gij zult nu vernemen welke bezwaren togen
u ingebracht worden.
Dan wórden de getuigen opgeroepen en
verzocht in de hen voorbehouden plaats te
gaan. Onmiddelijk daarna begint de
Ondervraging van Gaston Vergouts.
V. Gij kendet Provo sedert oooigeg
tijd
A. Ja, wij waren vroeger geburen.
V. Was het de eerste maal-dat gij net
Provo op jacht gingt.
A. Neen
V. Wanneer zïjt gij met bom voor d»
eerste maal op jacht geweest
A. Den Donderdag, acht dagen voor...*,
voor... zijn dood.
V. Hoe zijt gij opliet gedacht gekomen
om hem den Dinsdag le vragen met u op
jacht te gaan
A. Ik had daar zelfs niet aan gedacht,
maar het noodlot hoeft gewild dat ik hem
's morgens heb ontmoet. Ik heb dan stil ge
houden en Provo heeft gevraagd om met mij
mede te gaan. t
V. Gij zijt herhaaldelijk met dElichard
op jacht geweest. Wanneer zijt gij met hem
de laatste maal geweest voor den dood Tan
Provo
A. Richard is meermaals met mij mod»
geweest. Gij moet niet uit liet oog verliezen,
hr. Voorzitter, dat ik zes maanden tusschoa
vior blinde muron opgesloten zit en dat ik
niet zoo duidelijk alles bepalen kan.
V. Gij waart niet altijd in goede bor
trekkingen met uw broefle.
A. Dat is juist. Mijn broeder kwant
niet op mijn huwelijksfeest en ik nam g-?ea
doel aan liet zijne. Er bestond dikwijls on
eenigheid tusschen ons beiden wegens rede
nen van persoonlijken aard.
V. Gij hebt met de schrijfmacbien van
den beer Flamont ocne postkaart aan Provo
geschreven, welke gij Karowslcy hebt getea-
kend.
A. Dat is onwaar.
V. De bediende van don lieer Flament,
beeft a de kaart zien schrijven"op de ma-
ebiou en de deskundige, welke door den on
derzoeksrechter aangesteld werd, bovestigfc
dat ten gevolge van zeker» bijzonderheden,
hedoeldo kaart met do schrijftmachion van
den beer Flament geschreven is.
A. Do doskuudjgon zeggen zooveel dat
op niets berust.
Het oorspronkelijke van het telegram uit
Brussel aan Provo gericht, werd insgelijks,
volgons don deskundige», door u gescluo-
