Oorlog in ds Balkanen
Haat en Liefde
DE WERKSTAKING
Fusgentiends Jaargang n' E2
Zondag 29 en baandag 21 April I313
DAGBLAD
BUREELEN
TE BRUSSEL TE AALST
Bestuurder'J. Van Nuffel-De Gendti
Dit nammer bevat 12 bladzijden en
wordt verkocht aan 5 centiemen-
Wereldtentoonstelling
van Gent 1913-
De Keizerlijke kooraeeisciieppij van Londen, liet
grootste koorgezelscltap Oer wereld zal zingen
In de Gentsclte Tentoonstelling,
RUITEN LA IMP
Een priester beleedigd
2 CENTIEMEN HET NUMMER
ABONNEMENTEN s'
Zc3 maanden 4 (ranken. Een jaar 8 (ranken.
Inschrijving in alle poslbureeien van het land.
1' UITGAAF, 4 u, 's avonds t» w» 2° UITGAAF, 7 o. 's avonds
Pour toute Ia publicité commercial© et flnancière du journal,
s'adresser exelusivement a i'Agence Réclame Godts, 2, Place de
Ia Bourse, Bruxclles.
H. GODTS, BeurspSaaiS, 2 I Kerkstraat,
Telefoon A 3299 Telefoon 114.
s.
aankondigingenI
Sport (per regel)
fr. 1.00
KJ. aanfc. (1 tot 4 kL reg.) fr. 0.60
3* blade, (de regel) fr. 1,00 I Gemengd nieuws per regel) fr. 2.00
4*j>ladz. (de regel fr. 0,30 I Recht, hers teil. (per rogel) fr. 2,00
Financ. aankon, (perregol)fr. 2,00 I Overlijden (per regel) fr. 2.00
Commerciale en financieele aankondigingen zich uitslultelyk te
wenden Agence Réclame Godts, 2, Beursplaats, Brussel.
o Ikzucht maakt hardvochtig
(Lajsd van Aalst, 13 April).
Wie, sedert eene maand raapt alle
middelen op wie gaat er van huis tot
huis van groep tot groep, hand aan
hand met de socialisten om de werk
slaking zoo algemeen mogelijk te ma
ken
De man van den haat en zijne tra
wanten.
Wie werkt er onophoudend om die
zelfde werkstaking te doen uitbrei
den, van dewelke Anseele zelf heeft
gezegd Zij zal niet algemeen zijn
noch van langen duur. Zij zal haar
doel niet bereiken
De man van den haat.
Wie noemt er Anseele mijn goeden
vriend», dienzoÜUen Anseele die tegen
wil en dank van al de klaarziende
socialisten, Vandorvelde, Huysmans,
Denis en al de andoren, de staking
toch losbreken deed?
Hij.
Wie zegt er uwe opoiïeringen
moeten tot het uiterste gaan (Land
van Aalst, 13 April) wijl hij zelf tolde
minste opoffering voor zijne mede
broeders onbekwaam is
De man van den familiehonger.
Wie doet voetstappen bij werkman
en baas om alle nijverheidsgestichten
stil te leggen, terwijl zijn eigen werk
volk aan do taak blijven moei?
De voorstaan'dor van den familie-
honger in alls huisgezinnen, uitgeno
men in het zijne'.
Wie juicht cn roept en jubelt er,
wanneer Anseele zegt en gebiedt
Jongens, riemt uwen buik wat nauwer
toe
De uitvinder van den familekonger
in alle huisgezinnen, uitgenomen in
het zijne.
Wie spreekt er geen woord van de
vermaarde vellenfabriek van Dender
leeuw, waar niettegenstaande de sta
king eikendeen aan 't werk is eu aan
't werk blijft
De man van den haat dia alle belan
gen wil vergruizen, uitgenomen dege
ne dia hem persoonlijk of de zijnen
aangaan.
Wie beeft er destijds de hospitaal-
zusters, die engelen van zelfopoffering
en broederlietdo willen bezwadderen
met valscüe aantijgingen
Nog altijd dezelfda.
Wio logenstraft nu kort en stout de
wraakroepende aanranding door zijne
vrienden op eene zuster van liefde
gepleegd in de straten der hoofdstad
Nog altijd, bij.
Wie schermt er gedurig met den
naam van paus Leo XIII, en wie was
da eenige, die de liefdevolle verman-
ningen en berispingen van deuzellden
Paus onder de voeten trad 2
Weeral hij.
Wio sprak in zijn blad van den Paus
van Liefde, den H. Vader Pius X en
haalde aanstonds eene geschiedenis
uit de 12"' eeuw voor den dag, om
onzen eerbied on liefde voor den Vader
van heel de christene wereld to doen
zinken en uitsterven? Nog altijd de
man van den haat.
Zijn haat moet worden bot gevierd.
Daarom is Anseelo do uithongeraar
zijn goede vriend daarom is Meche-
lijnck, Albert ook zijn goede vriend
dezelfde Mecbelijnck die lid is van de
Kamer van volksvertegenwoordigers
en tevens Eerwaarde Groot-Meester
van bet Arcopaag der Kadoscbridders
te Gent. Werkt tegen Paus cn Bis
schop, tegen do c-bristene liefde, togen
vrede en verbroedering, werkt voor
de algemeene uithongering en den
familiehonger, cn ge zult zijne vriend
schap en genegenheid ten loon ont
vangen, go wordt oogenblikkeüjk
zijn goede vriend
Landbouwers en burgers, werklie
den en ambachtsmannen onthoudt het
en vergeet bot nooit wio om zijnon
baat bot te vieren, u de schrikkelijk-
ste ellende wou opdringen.
Onthoudt bet wie er gezegd beeft
«Riemt uwen buik toe». Onthoudt wie
daarop lieoft geantwoord;
Uwe opofferingen moeten tot het
uiterste gaan»«Wij zullen bedelen.»
Voor do eei-sto maal in do geschiedenis
der groote Internationale Toloonstellingen
die Tan tijd tot tijd in de beschaafde wereld
plaats hebben, zal de Tentoonstelling van
1913 te Gent, al de andere overtreffen, door
de concerten die er zullen gegeven worden,
door do 2.000 leden der Keizerlijke Koor-
maatschappij van Londen, onder het bestuur
van Dr Charles Harris. Dit koorgezelschap,
zal opzettelijk naar Gent komen om te zingen
op do twee galafeesten, die den 31 Mei en
den 1 Juni iu liet Feestpaleis zullen plaats
hebben,
Wanneerzulks werd aangekondigd, schoen
het feit zoo buitengewoon, dat men er geen
geloof kon aan hechten doch, sindsdien is
de bestuurder reeds tweemaal naar Gent
gekomen om met M. do Smet de Nayer te
onderhandelen, en nu is het vast en zeker dat
de grootstekoorzangmaatschappij der wereld
twee .groote programma's zal uitvoeren, tol
innig genoegen en voldoening van dezen
wien het zal gegeven zijn het zangfeest der
Keizerlijke maatschappij bij te. wonen.
Twintig belangrbke. repetities worden ge
houden voor do galaconcerton te Gent. Elk
lid dat een dezer oefeningen zou verzuimen
verliest voor immer zijne plaats in de maat
schappij. Het kouteekeu dor leden is een
prachtig zinnebeeld, hun geschonken door
lord Srathcona. Do vervaardiging van het
zelve kostte 1.000 p. st. (25.000 fr.) Do
koormaalschappij zong in tegenwoordigheid
der {voornaamste toehoorders dte ooit het
*t Crystal Palace bezocht hebben. De maat
schappij werd warm geluk gewenscht door
Z. M. Koning Joris, die met H. M. do Konin
gin' hot eerste optreden van het gezelschap
in 1911, vereerde.
Bijzondere troinen en stoomers zullen do
Engelsche zangers naar Gent brengen, en
naar Londen terugvoeren. He» leger secreta
rissen zal hen vergezellen an meer dan veer
lig muziekbestuurders van Londen zullen
aanwezig zijn om de zangkoren lu liet groot-
scho Feestpaleis te aanhooren.
rr-ranlsrij li
Einde van het incident van Nancy. M.
Pichon, minister van buitenlandscho zaken
heeft Vrijdag avond te 7 ure het bezoek ont
vangen van M. de Schoen, afgezant van
Duitschland te Parijs. Hij hoeft hem al do
besluiten en maatregelen medegedeeld, door
hot landsbestuur genomen ten gevolge van
ebeurlenissen van Nancy.
In do officieel o kringen beweert men dat
dit incident na voor goed gesloten is.
Dultsclilailca.
Komst van den Koning en de Koningin
van Italië. Men seint uit Rome aan het
Berliner Tageblatt, dat de koning en de
koningin voornemens zijn het huwelijk van
prinses Victoria-Ludovika bij te wonen.
M. WinstonChurchii naar Duitschland.
Naar de Gazette Bcrlïnoise du Midi ver
zekert, zou de Keizer van Duitschland per
soonlijk eone uitnoodiging gestuurd hebben
aan M. Winston Churchii, minister van het
Engelscli zeewezon, hem vragende de roei-
wedstrijdon van Kiel to willou bijwonen.
Een uitmuntend gedacht. Een telegram
uit Berlijn verzekert dat do Keizer voor
nemens is met al de vorston en prinsen en
hoogo personaliteiten dio hot huwelijk van
zijne dochter zullen bijwonen, al de vraag
stukken lobohandelen die nog niet zijn opge
lost.
Om diezelfde reden verlangtmcn te Berlijn,
Frankrijk ook op dat huwelijk vertegen-
oordigd te zien door eene bijzondore zen
ding men spreekt reeds van M. Bourgeois
of M. Briand.
Ter dood veroordeeld. Het assisenhof
van Carlsruho komt den genaamdon Kleile,
20 jaar oud, tor dood veroordeelen. Op
14 Januari laatstleden had hij een twaalf
jarig kind verwurgd en dan het lijk in zijn
eigen bed verborgen, tot dat de werkman
die dezelfde kamer betrok naar zijnen arbeid
was. Dan sneed hij de beenen van het lijl»
en kon hot zoo overbrengen naar den bof
vau zijne ouders, waar het, drij dagen na
dien, opgograven wrtrd. Kleile werd in een
cinematograaf aangehouden, alwaar men
hem meermaals tot de orde had moeten
roep'en, om reden vau zijne te luidruchtige
vroolijklioid.
Nog een veroordeelde. De vermaarde
Sternickel wacht in zijn gevang van Fran!
fort aan de Oder ook hetoogenblik af waarop
hij liet schavot zal moeten beklimmen. Dac
en nacht wordt liij bewaakt om te boletlon
dat hij zich zelfmoorde, of dat hij pogo te
ontvluchten lijk hij. meermalen deed.
Riimonie
Revolverschoten in de Kamers de zitting
gaat voort. Bij hot openen van de zitting
van verleden Vrijdag, in de Kamers van Ru-
menie, loste een kerel een revolverschot
de gaanderij en riep dan j De stem van
Macedonië moet aanvaard worden Dan
wierp hij een smeekschrift in de zaal.
Gedurende eenige «ogenblikken beorschte
er een diepo indruk in do zaalmaar aan
stonds nam de voorzitter hot woord om te
verldaren dat de zitting z.ou voortgaan. Zijne
woorden werden met eenparige toejuichin
gen beantwoord.
Daarna leg'de de minister van financiën een
wetsvoorstel neer, van 50 millioen, voor het
opbouwen van scholen op don buiten. Mot
eenparige stemmen werd de hoogdringend
beid voor dpt ontwerp gestemd en dan bega
ven zich de kamerloden naar hunne bijzon
dere afdeelingeD.
Hpudingvan den PMnïensgra rechtover de
mogendheden
Naar tijdingen uit Cettigne toegekomen
tq "Weenen, zou do koning van Montenegro
do hand leggen aan eene proclamatie^ aan
heel de bevolking van het zwarte bergland
af te sturen,waarin dekoning doet inzien dat
het noodzakelijk is van het beleg van Scutari
af te zien, om wille van hot vertrek der
Serviërs.
In de kamers van Servië
De Schoupchtiua heeft in tweede lozing
liet wetsvoorstel aangenomen, aangaande
hot builongewoou krediet van- 90 millioen
dinars.
Do kabinet so versie hoeft do leiders der
oppositiepartijen ia eene algemeene vergade
ring samengeroepen en hun daar de redenen
aangeduid, waarom liet hem onmogelijk is
voor het oogenblik tel antwoordon op eene
interpellatie aang-aar.de het verdrag tusschen
Sorbië on Bulgafië.
De onafhankelijkheid van Kurdistan.
Naar don Tasvir I Efhar werd verle-
don Donderdag aan don groot-vizier een lang
memorie afgegeven, waarin do aanvraag
word gedaan van Kurdistan een onafhanke
lijk gewest te maken ouder den naam van
Ooster-Vilayets.
Dat memorie vraagt do totale onafhanke
lijkheid. Het middenbestuur zou slechts nog
liaud houden aan het bestuur dor policio,
het recht van do troopop te bevelen in tijden
van oorlog j het recht de benoeming van den
gouverneur door do bevolking' aangeduid
goed to keuren of te woigoren, het recht van
muntslagen, het recht van zekere taksen on
hot zegelrecht.
Poging van oen Armoniaan
Men meldt uit Constantinopol dat een
Armenische onwentelaar van Griekenland
eene stoomboot, geld, wapens en oorlogs-
voorraad had ontvangen en zijne troópeu
poogde aan wal to brengon te Youmourtalik,
rechtover Alexandretle. De Armeniërs heb-
boH zich daar tegen vorzot.
Turksche tabakken
Naar melding van de Turksche dagbla
den zou een groep Amerikaanscho geldman
nen aan Turkyë een aanbod gedaan hebben
om de uitsluitende uitbating der Turksche
tabakken te bekomen. Opmerkenswaardig is
het dat do Zieke Man langs alle kanten
bestormd wordt door financiemannen die on
der den schijn met Turkyö heel voordeeligo
verbintenissen aan te gaan, onkel persoon
lijke winsten achterna jagen, zolfs ton koste
van Turkyë. De financieelo toestand van dit
land verergert ook van dag tot dag. Niemand
ziet, op welke manier men het uit don liache-
lijken toestand roddeu zou waarin hol to
iparteleu ligt.
De Spookkruiser
Men soint uit Ilodeïda, dat do Turksche
kruiser Hamidië daar is toegekomen.
Dat spookschip heeft al veel onrust ver
wekt op do G-iekscho kusten on zal nog lang
van hem doen spreken. Binnen weinigen tijd
zul het waarschijnlijk terug in de Middo-
landsche zee varen.
Hoe de Brustelsolie letterzetters tot de
staking besloten.
500 aanwezigen, op 1600 leden stemmen
de staking
Zooals wij gisteren reeds meldden, heeft
de Brusselsche lettorzottersbond de staking
besloten. Het zal wol niet overbodig zijn
daar nog even op terug te komen.
Eene eerste maal reeds werd de staking
besloten met enkele stemmen meerderheid
doch, aangezien talrijke leden verzet aantee-
kenden tegon hetgeen zij eene onregelmatige
stemming noemden, had een tweede poll
plaats, ditmaal met geheime briefjes. De
staking werd dan verworpen, met meer dan
400 stemmen meerderhoid. Donderdag avond
werd nu eene nieuwe vergadering belegd,
daar er toch letterzetters in staking gegaan
waren en het komiteit wilde onderzoeken of
deze stakers recht haddon op ondersteuning.
Van de 1G00 leden van den bond, waren er
slechts 500 opgekomen.
Eenige opruiers maakten van die gelegen-^
beid gebruik, om opnieuw de kwestie der
staking op te werpen en eischten eene nieu
we stemming. Ondanks de opmerkingen van
oen lid, dio bewees, dat deze handelwijze
niet rechtvaardig was, werd tot de stemming
overgegaan, bij rechtstaan en zitten...
Hier dient opgemerkt te worden, dat arti
kel 51 der standregelen van den bond uitdruk
kelijk zegtj dat alle to nemen besluiten,
invloed hebbende op de toekomst van den
bond, moet onderworpen worden aan een
poll, welke 2 of 3 dagen moet duren arti
kel 2 zegt, dat de bond geen politiek doel
heeft en enkel orde, wettelijkheid en recht
vaardigheid in 't oog heeftartikel 3 voegt
er bij, dat het bijzondere doel is, de loonslan-
daard te verbotoren eu te zorgea vopr do
belangen der loden.
Het springt dus in *t oog, dat de regle
menten van don bond, daar op snoode wijze
onderdo voeten zijn getrapt geworden.
Ook is de misnoegdheid der ernstige werk-
liedeu het grootste getal algemeen en
laken zij op hevige wijze dezen, die zulk spel
speelden.
De toestand in het land
Te BRUSSEL. Vrijdag namiddag wan
delde eone groote groep houlbeworkers in
het Zoniënbosch. Eene andere groep mijn
werkers doorkruiste de boulevards van hot
center der stad.
Aao de haven wordt er gewerkt zooals
naar gewoonte. Geen enkele dokwerker of
voerman is er in staking.
Maandag morgond waren or in do Turn en
Taxis statie, waar de werkliedentreinen ge
vormd worden, een twee duizendtal werklie
den min dan vroogor.
Het spoorwegbeheor, denkende dat er
Dinsdag nog moer zouden wegblijven, deed
minder waggons in gereeedhoid brengen. Er
kwamen echter zooveel werklieden, dat de
treinen moesten gevormd worden zooals
naar gewoonte. Op do troinen, uit Vlaan
deren of het Walenland komende, kon men
ter nauwernood vaststellen, dat er werklie
den ontbraken.
Rond Brussel is de toestand ook onver
anderd gobleven. Hier gaan er wat meer
werken, terwijl op andere werkhuizen eenige
stakers bijkomen.
Te LAKEN is do vijzonfabriok, Wcrk-
liuizonkaai, stilgelegd geworden tot Dinsdag,
omdat er Donderdag eonigo stakers voor do
poorten waren komen roepen.
To ANDERLECIIT zijn 24 werkbuizen
gesloten in 70 is er gedeeltelijke staking,
terwijl er 144 zijn waar alle man aan 't werk
is. Daar is de staking dus vorro van alge
meen.
TE MOLENBEEK zijn de graveerders der
firma Malvaux iu staking.
TE LEUVEN klimt het getal werklieden
dagelijks. Buiten de gedwongen stakers zijn
er nauwelijks 1000 die vrijwillig don arbeid
verlieten.
In verscheidene werkhuizen lieton do werk-
weten,dat zij Dinsdag aan den arbeid zouden
zijn. Aan do vaart is er nu zolfs meer werk
dan gewoonlijk voor de laders on lossers.
Do burgemeester hoeft de socialistische
betooging.van Zondag 20 April verboden.
TE HAL is alleman aan 't werk. Do 35
stakers van Maandag waren Dinsdag reeds
aan 't werk.
Antwerpen
Aan de haven, te Antw erpen is de toostand
onveranderd.
Aan de graanbooten kan mon al do werk
lieden niet aanvaarden die zich aanbieden,
daar er goeue booten genoeg zijn. Mon ver-
chtte er evenwel twee groote schepen,
zoodut or heel wat gedwongen stakers zullen
kunnen gobezigd wordoa.
Vrijdag waren er juist 72schepen min aan
do kaai,/dan verleden jaar, den zolfden dag.
Zulks zet de leiders der werkstakers aan, te
roepon dat zij de overwinnaars zijn.
Indien de scheopsreeders niet bevreesd
waren voor de stakers zou do toestand onge
twijfeld nog veel verbotoren.
Zoo hebben Vrijdag nog twee schepen dis
naar Antwerpen reisden, bevel ontvangen is
eene andere haven te gaan lossen. De Drot-
ting Sophia komende van Norwich, mei
eene lading ijzererts, bevond zich reeds t(
Vlisaingen, toen do kapitein betel kreeg
naar Rotterdam te stoomen.
Do Sardinia uit Londen naar Antwerpen,
vertrokken, kreeg bevol terug te keeren.
Een ploegbaas heeft eene ulaclit neerga-
legd, omdat zijne worklicden, meest uit ds
Kempen, op het oogenblik dat zij naar ds
statie terugk ©eren, gedurig door werkstakers
lastig govallen en bedreigd worden.
Strenge maatregelen worden gevraagd.
Te Hoboken, Borgerhont, Menem onz. wordl
vastgesteld dat er dagelijks meer en meet
werklieden aan 't werk gaan.
Te Mechelen hoeft de algemeene work1*
staking verkeerd effekt gemaakt.
Verscheidene nijverheden waren vóór het
uitbreken der staking niet al te goed in den
haak. Thans echter ziet men overal doorwer-
kon. Vooral do meubelnijverheid en da
stoelmakerijen draaien good.
Er is hier te Mechelen geene staking»
In de Vlaanderen
Te Gent is er w einig of geen vorandering.
In do vlas en katoenfabriokon waren er
alles en alles 3492 stakers op 12,485 werk
lieden.
Rond de Lys, de Ganloiso en de fabriek
van MM. Baortsoen en Buysse, is desamen-
loop van stakers wat verminderdDo socia
listen, die talrijke aanhangers hebben in deze
drie fabrieken, zijn bijzonderlijk verbolgen,
omdat daar nog gewerkt Wordt.
In een drietal fabrieken, wordt de alge
meene werkstaking te baat genomon, om
den grooteu kuisch te doen.
In de Lys gingen Vrijdag morgend een
dertigtal stakers tc-rug aan 't work cn een
twintigtal nieuwen werden aanvaard. Om
kort te zijn, overal lichte werkherneming.
In de tentoonstelling waren er 100 stakers
op 4000 werklieden.
Te Gontbrugge, in de puntfabrïek. komen
nog dagelijks de werklieden,die te Ileusdon,
of to Molle, enz wonen, vragen wanneer do
fabriek geopend wordt, liet antwoord klinkt
steeds Maandag.
De Gonfsche bóndgenooton van M. Daons
die zingend door de St-E!isabetbgracht trok
ken .ontmoet ten daar een priester. Deze werd
door hen beleedigd. Een vootbijganger wilde
tussehenkomen, doch werd aangevallen cn
geslagen. Alsdan sprongen ook eenige in
woners der straat buiten en do wooslaarda
moesten do vlucht nemen.
Vooruits' brouwerij
Het socialistisch blad had gemold, dat
zijne brouwersgasten ook zouden staken.
Vrijdag zijn echter drie bierwagens mot volle
lading uitgereden. Was dat bier misschien
voor de socialistische leiders bestemd. Ver
mits zij niet staken, moeten zij dus ook niet
vaston...
To RONSE, dank aan krachtige maatre
gelen om do vrijheid van den arbeid to waar
borgen, is er eene groote vermindering vau
liet getal stakers waar to nemen. Er zijn uu
maar 2200 stakers meer.
Sommigo fabrieken, waar er geruimen lijd
onvoltallig gewerkt werd, draaien nu mot
vollo ploegen, daar werklieden der andere
fabriekon zich daar ook komen aanbieden...
Men voorziet dat Maandag hot golal sta
kers op niets zal gesmolten zijn. Vier honderd
socialisten hol/bon lot hiertoe geweigerd te
staken.
Henegouw
IN DEN BORINAGE» Vrijdag bloef do
toestand hier nog onveranderd. Builen do
eigenlijke kom van den Borinaga, namelijk
to Ghlin, Niiny, Obourg, Maisières enz.
wordt hot werk goed genomen.
TeJemappps bemerkte een schildwacht
dio 's nachts nabij de school stond, dat ecu
drietal kerels ovor don hofmuur drongen. Na
de gewone waarschuwingen gedaan lo heb
ben, loste hij twee schoton iu do richting
der indringors.
Op hot gerucht der losbrandingen kwa
men twee gendarmen en andore soldalen
toegeloop on. Heel deu omtrek word door
zocht, doch niels meer gevonden.
IN IiET CENTER. Zooals men weqfc
