Oorlog in de Balkanen
08 vrede is geteekend
0
'T EEN EN 'T ANDER
RU ITEN LAN D
Nog de zaak Furndmoot
Negentiende Jaargang n' I26
es,;?,"- i i i ,1^.
Zondag I en Maandag 2 Juni 1313
X> A C3- B 3La Jh. 33
Bestuurder
Van Nuffel-De Gendt.
fit nummer lisvai 12 blatlzijösa ea
wordt verkocht aau 5 esatleman.
Ge komedie is vit
Ba zieks Iiser Golfs
Onze gekozenen
Kostbare bekentenissen.
ra.
HoeLe People - Furnémont
tracht te verschotmen
5 CENTIEMEN HET NUMMER
■JSS..L.,.
Abonnementen»
Zes maanden 4 franken. Een jaar t franken.
Inschrijving in alle postbureeien van het land.
I* UITGAAF, 4 u, 's avonds si? «T» 2" U1T6AAF, 7 u. 's avonds 0
Pour toute la publictié commerciale et IJnancióre du journal,
s'adressar exeluaivement a l'Ageoce RéclameGodts, 2, Placode
la Bourse, Bruxcllcs.
EUREELEN
TE BRUSSEL.
GOOTS, B&uroplaatSi 2
Telefoon A 3299
J.
TE AALST
2©» Kerkstraat,
Telefoon 114,
AANKONDIGINGEN»
KI. aank. (1 tot 4 kl. ree.) fr. 0.60
3* btadz. (de regel) fr. 1,00
4* bladz. (de regel fr. 0,30
Financ. aankon, (perregel) fr. 2,00
fr. rt>9
Sport (per regel)
Gemengd nieuw* per regel) fr. 2,00
Recht, berstcll. (per regel) fr. 2,00
Overlijden (per regel) fr. 2,00
Commerciale en financieele aankondigingen zich uilsluitelijk te
wenden; u. Agence Réclame Godts, 2, Beursplaats, Brussel.
Zes volle maanden heelt de bespre
king geduurd van het militair wets
voorstel.
Dn Volksstem eerst van alle
Belgische dagbladen kondigde bot
neerleggen van dat ontwerp af. IIet
Laatste Nieuws vroeg ons welke
diplomaat naar Aalst was afgezakt om
dergelijke luchtvliegers op te laten.
Iedereen zal bestatigd hebben del
wij goed ingelicht waren.
Niet, dat het neerleggen en bet
stemmen van dat ontwerp ons genoe
gen inboezemde. Verre van daar Zij
die zich zulks inbeelden kennen ons
verleden niet. Wanneer wij overtuigd
waren dat de vermeerdering onzer
legermacht de onontbeerlijke voor
waarde was van bet handhaver, van
ons zelfbestaan, wanneer wij gezien
hebben dat do nieuwe legerhervor-
rning een plicht werd jegens bet Va
derland, dan hebben allo katholieke
dagbladen, zonder uitzondering bijna,
dien plicht begrepen en al de katholie
ke volksvertegenwoordigers hebben
dia hervorming gestemd, al was ze
zoo strijdig met hunne persoonlijke
gevoelens.
Hij die achttien jaar lang gestreden
beeft tegen militarismus en allerhande
geldverkwistingon, hij die al de mi-
r.istors var. oorlog - den duivel haI
aangedaan bij die gedurig aan en
zonder ophouden alle kazernemisbrui-
ken aankloeg, zoodanig dat heel de
soldaterij ten onrechte hem aan
zag ais een gezworen vijand, en meer
nan eens 's avonds zijne woning be
stormen kwam bij die om zijno anti
militaristische gedachten do voor
keur bad verworven van al do buiten-
kiezers van liet urrondissement Brussel,
bij zoo verre dat 13.000 voorkeur
stemmen hom in hot Natiepaleis terug
drongen, waaruit wellicht anderen hem
verwijderen wildon de schrandere
heer Golfs, die tijdens den laatston
kiesstrijd zoo deerlijk door do Brus-
selscke liberalen en socialisten werd
mishandeld dat bij nu nog niet hersteld
is M. Golfs, die sedert dier. de ka
merzittingen niet meer kon bijwonen,
was op zijner, post om zynen plicht te
kwijten.
Anderen zullen wellicht beweren
(latM. Golfs een verrader is, een man
die zijn verleden hoeft verloochend en
zijne kiezers bedrogen.
Voorons blijft hij nu meer dan ooit de
man van eenvoudige plichtvervulling.
Het ware hom zoo gemakkelijk ge
weest van dezo gelegenheid gebruik te
maken om zijno zoo groote populariteit
nog te doen aangroeien! Maar plicht
gaat boven politiek. En daarom kwam
de heer Golfs naar de Kamer om or de
legervvet te stemmen.
De verdediging van het land is oene
heiligo zaak, eeno zaak van geweten.
En wanneer men te kiezen heeft tus-
schen zijn geweten en zijn mandaat,
dan twijfelt men geen oogenblik »,zoo
sprak verleden week do hoer Carton do
Wiart in de Kamer. En daarom ook
gaven de katholieke volksvertegen
woordigers hunne goedkeuring aan
die hervorming. En daarom zagen wij
don ouden heer Woeste, die zoo hard
nekkig tegen de voorlaatste legorher-
vorming streed, daarom zagen wij
hém nu zijnen machtigen steun verlee-
nen aan het Gouvernement. De plicht
boven alles
Daarom zagon wij al onze katholieke
volksvertegenwoordigers, erin begre
pen die van de meest tmtimilitarisehe
arrondissementen, als Van Cauwe
laert van Antwerpen, Moyerscen en
de Batbune van Aalst, dezelfde her
vorming goedkeuren.
Onze katholieke gekozenen hebben
bewezen dat zij slechts naar hun gewe
ten luisteren en bunnen plicht verre
boven liunno politieke belangen plaat
sen.
i.
Van den lieer Massoo, in naam Tan de
liberalen Boël, Delvaux, Franck, Mullan-
dorff, Neujean.Waroqué, Van Mayck# Braun
on Crick
n Het ons aangeboden stelsel is beter dan
het bestaande; het verschaft ons meer tal-
rijke effectieven en verdeelt de lasten op
moer rechtvaardige en gelijke wijze... Het,
ontwerp dat men ons voorstelt is geena
partijwet; mocht men nagaan wie do vader
- der wet is. dan zou men veeleer aan deze
zijde van de Kamer moeten zooken....
Wat wij ook onze tegenstrevers zonden
4» kunnen verwijten, toch zouden wij er niet
kunnen toe besluiten een wetsontwerp
onkel omdat het door hen werd voorge-
steld te verwerpen, wanneer dit berust
op beginselen die do onze zijn...
Al die hoeren stomdon de legerwet.
II.
Van den heer Fléchet, in naam van een
anderen groep liberalen, onder andere den
heer HENS, volksvertegenwoordiger van
het arrondissement Aalst, door de gralio
Gods en de stommen der socialisten
n Wij betreuren dat wij niet kunnon stom-
men voor hot ontwerp van do Rogeering.
n Naar onze vaste overtuiging i9 het 011-
i» toereikend en ondoelmatig voor 'a Lands
verdediging. Uit de vorklaritigen van do
regeeriug zelve, blijkt dat eerst in 1918 do
wot ernstige uitslagen kan opleveren en in
±^eo-a<nTCToxngo'eirectievsn fteröiltr zijn../
n Zonder aarzelen hadden wij do noodige
goldoffors toogostaan, om onze verdediging
to verzekeren, enkel uit vaderlandsliefde,
gezond verstaud en reden zonder kicsbe-
doeling.
En die heeron stemden togen de nieuwe
wet; hunne bijzonderste reden was dus do
vermeerdering van krijgslasten is niet doel
matigiu andere woorden, [niet groot ge
noeg.
Van den heer Fonteyne, in zijn eigen naam
en in naam van den hoer Daens
Zekerlijk, wij zijn van gedacht dat het
Belgisch volk den plicht heeft van het va-
derland te verdedigen, en bijgevolg den
moed moot hebben, de edelmoedigheid,
w van or toe do noodige opofferingen te doen
in geld en in manschappen....
Gezien eindelijk, dat wij van gedacht
zijn dat de Vertegenwoordigers van 't volk
het recht niet hebben, zulke wetten en
hervormingen, die zoo groote, [nieuwe per-
soonlijke 011 geldelijke lasten op den rug
van 't volk moeten leggen, te stommen,
n zonder daarover do kiezers to raadplegen.
Daarom stommen wij tegen.
Nog nooit kregen wo dergelijke
verklaring te lezen.
Beginnen met to zeggen dat bun
pliebt is, bet Vaderland te verdedigen,
maar om ta eindigen, eenvoudig en
rechtuit bekennen dat, wanneer bet er
op aankomt dion pliebt te vervullen,
zij dan bun gedrag zullen schikken
naar bet gevoelen vau hunne kiezers!
Wij hennen niets dein onzen plicht.
Zulks zegden de katholieke Volksver
tegenwoordigers en een aantal libe
ralen.
Wij hennen niets dan de politiek en
de persoonlijke belangen, was daarop
bet antwoord van MM. Uaens en Fon-
teyno.
Heft oesslsfte eSa^EsBasfi van
Mooptflfsfgen. Hot oudste Noorscho
dagblad do Norske Intollingenssedler
liceff ziju 150 jarig beslaan gevierd. Een
dertigtal jaren geleden was dit blad hot
Staatsblad van Noorwegen hel is thans hot
voornaamste orgaan.
In Bolgië is de Gazette van Gent 246 jaar
oud, en in China is er oen blad dat mon be
weert reeds 2000 jaar lang te verschijnen.
In do wandel
gangen der'Kamer wordt er door de volks
vertegenwoordigers veol gesproken van
reeds den Vrijdag 27 Juni in verlof te gaan
tot den 11 November.
De Kamer hoeft nog al de budjeüen to
stemmen, alsook do financieele wet, waar
van de neerlegging voor Dinsdag aanstaande
aangekondigd wordt.
Da Oude Generaal laad
laet ons voorspeld. De buitenge
wone hitte waarmee we thans begunstigd
geweest zijn, "[werd on§ door don «Ouden
Generaal op 't laatst van April voorspeld.
Ziellier wat hij dan raoedeolde
Van 24 tol 31, schoon weer, met eenige
stikheete dagen op het einde der maand.
De Oude werd er met zijne weervoor
spellingen al zoo dikwijls doorgesleurd, dat
we hem wel eons een plqimke mogen geven
als het uitvalt zooals nu.
Als de monschen hom nu in 't vervolg
maar niet naar de letter gelooven l
De kieskommsssie. De kies-
kommissie zal, zoo het schijnt, toekomende
maand slechts eene zitting houden en, on
middellijk na hare aanstelling, tot in do
maand October uiteengaan. De leden zullen
evenwel het werk onderling verdeel^n, der
wijze dat zij den verloftijd aan de noodige
opzoekingen zullen kunnen besteden.
Een schip met vrouwelijke
ekuipage. Dezer dagen heeft do
schoener Hiram do Engelsclie haven vaD
Boston met eene volledige vrouwelijke elcui-
page (bemanning lean men bezwaarlijk zeg
gen Het reeds honderd jaar oude schip
staat ondor bevel van Mevr. Georgia Orne
on de eenige man aan boord is haar echtge
noot, dio de plaats van eersten stuurman
inneemt,
Ssheepvsartfocwegirg te
Antwerpen. Hamburg en Rot
ter c5 am. Heer Mo'ortgat, griffier der
Handelskamer van Antwerpen, hoeft eon
merkwaardig vorslag voorgedragen, waarin
hij den. toestand vaa do Antwcrpscho haven
Miubur^
dam.
Voor Antworpen
Jaargetal Scliopen Tonnemaat
1903 5761 9.131.831
1912 6973 13.761.591
Voor Roterdam
1903 7499 7.026.263
1912 10.198 12.197.425
Voor Hamburg
1903 14.02S 9.155.926
1912 17.999 13.797.000
Vergeten wij niet dat te Hamburg ook do
zeelichters hij do algemeen© zeescheepvaart
gerekend worden, on or zijn er vele onder de
aankomsten.
De knappe verslaggever eindigt met de
olgendo aanhaling uit een artikel, onlangs
in Die Woche van Berlijn, verschenen,
on waarin de 7 voornaamste havens van de
wereld in deze orde worden gerangschikt
New-York, Londen, Antwerpen, Hamburg,
Liuerpool, Hong-Kong en Rotterdam.
Voor wat aangaat do snelheid van uitbrei
ding van do 7 voornaamste handelshavens
der wereld, overtreft Autwerpen aanzienlijk
al de andere.
EDranlcriJ ic
In de Kamer. Da drama9 dor lucht
scheepvaart.Do kamer heeft met 438 stom
men tegen 77, eon voorloopig 6® twaalfde
gestemd voor de maand Juni. Het senaat
heeft dat twaalfde insgelijks gestemd.
Vervolgens heeft de kamer de motie van
den heer Joly onderzocht, luidonde als volgt:
Do kamer to zeer bewogen door de me-
nigvuldigo ongelukkon, overgekomen aan
onze militaire luchtscheepvaart ea besloten
zijnde van paal en perk testellen aan dogo-
brekliolijkheden van hot militair vliegen,
gaat over lot het bonoomen eener kommissie
van 22 leden.
M. Joly verklaart dat or volgens de sta
tistieken 26 p. h. slachtoffers zijn dezer
nieuwe verdediging.
't Is zegt hij eene verhouding dio nog door
geen oorlog overtroffen werd.
De spreker, zonder porsonen to noemen,
verklaart waarin de nadoelen der organisa
tie der vlieg-contrums bestaan.
Hij acht bijvoorbeeld dat de moteurs niet
altijd onberispelijk zijn.
Het vorvolg van de besproking is tot 20
Juni verschoven.
Maandag zal de driojarenwet onderzocht
worden.
M.M. Asquith en Churchill ta Parijs.
Do n Enclianteress van het Engelsch ad
miraalschap is Vrijdag namiddag in Mar
seille aangekomen, met M. Ghurchil, minis
ter van zeewezen en M. Asqnith, Jjvoorzitter
van don ministerraad, aan boord. De twee
staatsmannen zijn per auto naar de statie
gereden, van waar zij in den avond naar Pa
rijs vertrokken zijn.
Een vlieger gedood. De luitenant
vlieger Kreyder, die te Bourges por vlisg-
machion de resultaten van een artillerie-
geschut volgde, is op het oogenblik dat hij
ging nederdalen, mot geweld ten gronde go-
ploft. Het toestel, dat door draaiwinden go-
vat werd, keerde op 20 m. hoven den grond
om. De vlieger is weinige oogenblikken later
aan zijne kneuzingen bezweken.
DuAtselilaTi cl,
Dultschland en Engeland 't akkoord
nopens den spoorweg van Bagdad. Het
Duit8ch staatsbestuur schijnt zich bijna
gansch naar de zienswijze van Sir Edward
Grey geschikt te hebben nopens de kwestie
van don ijzerenwog van Bagdad.
Men verklaart in Berlijn dat oene over
eenkomst lusschon Duitschland en Engeland
mag aanzien worden als reeds bestaande.
Een kruiser gestrand In de Groote Belt.
Volgons de Lok al Anzeiger is do
kruiser Blücher die deel nam aan de
maneuvers der Heligoland-vloot in de Groote
Bolt gestrand. Het schip stoomde naar Kiel.
Alle pogingen door de andere schepen, die
hot vergezelden gedaan, om het weder vlot
te brengen zijn tot hiertoe vruchteloos ge
bleven.
Verduistering van 550.000 fr. fn -eene
Bank. De aanzienlijke geldverduisterin-
gon waarvan de Société générale alsacien-
no do hanquehet slachtoffer werd van
woge den bestuurder en twee bedienden der
filiale te Schlestadt hebben voor do korrek-
tionneole rechtbank vau Golmar hunne
narede gehad.
De bestuurder Mütler, de kassier Daesoh,
en de rekenplichtige Zipper werden beschul
digd van vervolgens weg tot 550.000 fr.
verduisteringon gedaan te hebben zij ont
namen, on bijzonderlijk de bestuurder, geld,
aan de stortingen door bedienden gedaan.
De drie bedienden die nochtans op eerlijke
nze.kQndQii kealaim cavon zich aan specu-
Titie overwaardoor zij or toe kwamen, fen
gevolge van slechte zaken, hunne misdrij
ven te begaan. Do kliënten die alzoo gefopt
werden zijn door de bank tevreden gesteld.
Het openbaar ministerie bad straffen van
3 jaar, oen jaar en zes maand gevangzitting
aangevraagd maar deze straffen die niet
zwaar genoeg schenen zijn door het tribunaal
op 4 jaar voor Miillor, 18 maand voorDaescb
en 9 maand voor Zipper gevangzitting ge
bracht.
Spanje
Een kind door een koninklijke trein ver
morzeld. De koninklijke trein die naar
Madrid terug reed, heeft nabij de statie van
Utrara, oen kind vreesolijk vermorzeld. De
koning deed don trein vertragen en sprong
op kaai zonder den stilstand af te wachten
om do eerste do hulp te kunnen toedienen.
Hij werd geestdriftig toegejuicht. IIet kleine
slachtoffer bezweek ongelukiglijk.
Portugal
De studentenwoelingen te Coïmbre.
Do woelingen dio to Coimbra onder do stu
denten losgebroken waren, zijn geëindigd.
Veertig der studenten die aangehouden wer
den, zijn terug in vrijheid ^gesteld. De stu
denten hebben tijdelijk Coimbro veriatan,
opdat do ontstane verbittering zich kunne
vei kooien.
Ztalie
Brand ln eene Kerk. Uit Venetië
Eene brandramp die in de kerk van hot eiland
Burano ontstaan is, heeft meesterwerken
vernield, dio men den groolen schilder Gio-
vani Bellini toeschrijft. Dezo schilderijen
werdon iu de pastorij bewaard. De schade
wordt op 50,000 liron geschat.
Mexico.
De oproer In dan Staat Sonora. De
Moxicaaii8che afvaardiging in België en Ne
derland komt het volgende telegram te ont
vangen, van den minister der buitenlaudsche
zaken van Moxiko
m Het gouvernement is officieel ingelicht
geworden dat M. Pesqueira, oproerig gou
verneur van Sonora, en zijne bedienden, zich
to Gananea (dorp ten noordon van Sonora)
schuil houdt, dat de federale troepen in groot
getal en met voldoende artillerie op Hermo-
sillo rukken, en dat genoraal Ojeda met
1200 man hulptroepen doze plaatsen nadert.
De toestand der opstandelingen is bedenke
lijk geworden.
(Geteekend) De la Barra.
Vrijdag middag, te 12 ure 40 minuten
werden de vredesvoorwaarden in het paleis
van St James te Londen geteekend.
Do afgevaardigden welke hun handteoken
onder do vrede hebben gezet, zijn dezelfde
die in Januari laatst do onderhandelingen
hebben gestaakt.
Heel Londen door herhaalt men dat da
Vrijdag 30u Mei als oen historische dag moot
aaneohouwd worden.
Het verdrag zal den naam dragen van
verdrag van Londen
Rond het St-Jamospaleis bemerkt men
eene talrijke menigte,alsook een groot getal
photagraphen en dagbladschrijvers.
Het nieuws van het onderteekenen van
den vrede, veroorzaakt overal groote vreug
de. Men wijt den gelukkigen uitslag aan de
tusschenkomst en het aandringen van Sir
Edward Grey, waarvan elkondeen, zoowel
politieke tegenstrevers als vrienden nu doa
lof maakt.
De voldoening is algemeen, maar zij gaat
gepaard met de vrees nu een tweeden oorlog
onder de bondgenooten to zien losbreken.
Te 1 ure 30 minuten hebben al de afge
vaardigden het St-Jameapaleis verlaten.
Zij waren in een vriendschappelijk ge
sprok gewikkeld en verborgden kunne vol
doening niet. Zi> bleven samen staan om aan
een photograaf toe te laten hunnen groep te
nemen.
De vermaarde zitting. Verklaring van
de afgevaardigden.
Hot vredesverdrag word geteekend juist
te 12 1/2 ure, vijf minuten nadat de verga
dering earaen gekomen was.
Sir Eduard Groy had verklaard, dat best
van al was de vredesvoorwaarden te toeke-
nen lijk zij waren nadien zou hij langvoe-
rig met de afgezanten gehandeld hebben.
Aanstonds werd het verdrag door de ver
schillende afgevaardigden geteekend, zulks
duurde enkel eenige oogenblikken. Dan
sprak Sir Edward Groy eenige woorden.
M. Skoulandis, hoofdman van de Griekr
sche afvaardiging, antwoordde hem, als
ouderdomsdeken van do vreemde afgezanten
en bedankte Jen koning, 't Engelsch staats
bestuur en Sir Edward Grey. Nadiep nam
M. Danef afgezant van Bulgxriö liot *VOOrd
om Engeland te bedanken.
Men hoorde ook nog M. Novakovilck van
Servië en M. Popovilch van Montenegro^.
Deze verklaarde, dat men in zijn vaderland
ten uiterste misnoegd is, om de handelwijze
van Engeland jegens Montenegro Hij zegdo
onder andere Wij aanschouwen Engeland
als onzen schuldenaar en wij rokenon op dat
land, om eene wijziging te brengen aan de
grenzen van Albanië, derwijze dat ons land
ook over bebouwbare gronden en over na
tuurlijke wegen beschikken kunne.
Nieuwe moeilijkheden
tusschen de overwinnaars.
Het Grieksche kabinetshoofd heeft een
onderhoud gehad met don koning te Saloni
ka. Daaruit blijkt dat alle hoop tot overeen
komst met .Bulgarië nog niet verloron is. De
Bulgaarsche generaal Ivanof wordt te Salo
nika nog verwacht. Do Grieken schijnen
vast besloten al het mogolijko te doen om te
beletten dat nieuwe incidenten tusschen hen
en de Bulgaren zouden ontstaan, zij zullou
ook allo moeilijkheden mot de bondgenoten
in der minne vereffenen of aau eenon scheids-
raad ondorwerpon.
Een Grieksch schip door
do Bulgaren beschoten.
Men meldt uit Athener. dat wanneer de
Griekscho pantsor Scptzai in de haven
van Eleuthere wou stoomen, do Bulgaarsche
batterijen van Rair viermaal op hem ge
vuurd 'nebben. Hot schip word niet getroffen
en hooft ook niet geantwoord.
De roodo Peuple hoeft oen good middel
gevonden, om het schandaal door gezel
Furnémont verwekt le verschoon©».
Men oordeele slechts
In zijn nummer van 25 Mei laatst prediktd
de Peuplo do vergevingsgezindheid aan
en drukte op de gewensclitheid geen gewag
van schandalen le maken.
Maar in dalzelfde nummerdrukte dezelfde
f Pouplo doze zoogezegde nieuwstijding:
tf Een strijdend katholiek veroordeeld voor
ff zedenzaken. Mon meldt uit Krakau aan
f de Weenor bludon, dat de priester Schout-
ft cbik, prefekt in eene meisjesschool, tot 4
tf maaad gevang veroordoeld is voor aansla-
gon tegen de eerbaarheid op twoe meisjes
van 8 on 11 jaar oud.
ff Klacht werd tegen den priester inge-
diond door den vader van eöli der meisjes.
ff kapitein in het ooslenrijksch leger. De be-
tictito was opsteller van hot christen-demo-
kratisch blad Ostschlesische Post, oen vau
