Oorlog in deMm
Het speonepiipiuk
Negentiendie jaargang n' 5 S3
Vffoemsdlag JJareï S3S3
3L,^.33>
fn nf tas/s as alsil
IföSJslSdlijFiSlö
-
'T EEN EJ 'T ANDER
BUITENLAND
Stoutmoedige bandieterij
2 CENTIEMEN HET NUMMER
«3
ABONNEMENTEN?
Zes ihaanden '4 (ranken. Een jaar 6 franken.
Inschrijving in alle pastbureelen van het land.
I' UITGAAF, 4 u. 's avonds g§) F UITGAAF, 7 u, 's avonds f[ï
Pour toutc la publicité coir.morcialc et financière du journal,
s'adresser exclusivement a l'Ageuce. Réclame Godts, 2, Place de
la Bourse, Brtixclles.
BÜREELEN
TE EnUSSEL I TE AALST-
13, EODTSj Beyrsptaals, 2 Eierisetraat,
Telefoon A 3299 Telefoon 114,
BestuurderJ. Van Nuffet-De üondt.
AAN KON DIGI NGEN»,
K!. aank. (1 tot i kl. reg.) Ir. 0,60
3* bladi. (de regel) Ir. 1,00
4* blaaz. (de regel Ir. 0,30
Financ. aankon, (per regof)fr. 2,00
Sport (per regel) fr. l.Off
Gemengd nieuws per regel) fr. 2,00
Recht, herstcll. (per regel) Ir. 2,03
Overlijden (per regel) fr. 2,00
Commerciale en financieele aankondigingen zich uitsluitelyk te
wenden: Ageuce Réclame Godts, 2, Beursplaats, Brussel.
Wij lazen in onzen koufrater Fond-
Beoblad
Al vat er gebeurt in ons land, is
volgons Vaderland^ke) de schuld van
M, Woeste. Deze is de zwarte beest
van 't blauwe blp.dje.
't Ts de schuld van M. Woeste
cn niet van gezel Anseele dat er al
gemeens werkstaking is geweest
't is de schuld van M. Woesle indien
de Kommissie der XXXI niet gelast
is geworden met het bestudeerer. van
de herziening dor Grondwet 't zal
de schuld van M. AVoeste zijn als het
werk der Kommissie niet afloopt naai
de goesting van hot Vaderland(e\ic)
'tis ten andere M. Woeste die het
vel'siag aan Z. M. den Koning heeft
opgesteld en niet M. Berryer, minis
ter van hinnenlandscliezaken 'lis
eindelijk M. Woeste die Let land be
stuurt en niet de heer do Broqueville
minister-voorzitter.
't Is 't Vadcrland(e]ie) dat 'tzegt en
'tis altijd de vijand die het best ge
voelt waar hem de schoen nijpt hot
genzenorgaanljo heeft misschien wel
ccriigszins gelijk.
Wij uc-nkon zolfs dat M. Woests het
land nog zal Wijven besturen na zijnen
dood wij hopen dat de achtbare
staatsminister nog lang mogo loven -
want zijn geest zal heel zeker boven
het katholiek gouvernement blijven
zweven, juist omdat de opvattingen
van M. Woeste zoo wonderwel over
eenkomen mol de verzuchtingen van
het katholiek land,
Indien het waar is dat do heer
Woeste, inderdaad de katholieke partij
leidt en van achter de schermen het
katholiek ministerie, dan moot men
toch. willen of niet, erkennen dat hij
er verstand van lieeft.
.Indien M. Woesle de katholieke
pa rlij bestuurt, hij heeft zo gedurende
veldra dertig jaren aan het bewind
gehouden, en op zulke mannen kan do
liberale partij niet wijzen.
Do laatste maal dat dé liberalen aan
hel roer waren, hebber, ze het maar 6
jaarkens, en met do grootste moeite,
door vermindering van het kiezers
korps, kunnen uithouden.
Als Vaderland[eke) dan beweert dat
het M. Woeste is die bestuurt door do
handen van M. de Broqueville of an
deren, dan stelt het noch M. Woeste,
noch de Broqueville, noch do katho
lieke partij aan den spot of de verach
ting bloot, gelijk het wel zou willen.
integendeel, liet stolt den heer
Woeste op een voetstuk, want leiders
cener partij, die hunne partij dertig-
jaren lang aan liet bewind kunnen
houden, zal men in geen land ter we
reld aantreffen, in welke partijen het
ook weze.
Do katholieke partij verliest er
geenszins bij geleid to worden door
eenen man gelijk de heer Woeste
zulk hoofdman, zulk leger
En gelijk de heer Woeste, ondanks
de hoogo jaren die hij bereikt heeft,
nog altijd een vurige strijder is, zoo
ook Wijlt de katholieke partij, vol le
ven, vol lust en vol vuur in den eeu
wigen strijd tegen het geuzendom,
Be andere katholieken zijn ook
geenszins vernederd den heer Woeste
aan het hoofd te zien.
Zijne lange ondervinding, zijn groot
verstand en verlichte geest, zijne on
baatzuchtige toewijding aan de katho
lieke zaak, zijne ontegensprekelijke
verdiensten, hebben hem de achting
verworven, niet enkel .Van zijne poli
tieke vrienden, maar ook van zijne
politieke tegenstrevers on de katho
lieken zijn fier hom aan hunne spits te
tien.
Doch als Vaderland[c\e) spotten
wil, als zou de katholieke partij onder
de voogdij staan van den Leer Woeste,
dau trekt het aan eene verkeerde lijn.
Indien de katholieke partij, voorge
licht en aangevuurd door den heer
Woesle, op eene lange reeks zogepra
len wijzen mag, dan is het niet alleen
dank aan de toewijding en werking
van den heer Woeste.
Wij zullen de verdiensten van dezen
staatsman geenszins verkleinen met to
zeggen dat do katholieke partijhene
vens hem, eeno heelo schaar werkers
telt van eerste gehalte op elk gebied
in elk arrondissement, in elke stad.
't Is dank aan hun aller samenwer
king onder eene uitstekende leiding,
dat de katholieke partij aan de aam
vallen barer tegenstrevers weerstaat
hoe hevig, hardnekkig en trouweloos
zij ook zijn.
SS a FinftiSciesSs wet. Zaterdag
avond, tijftns een ministerraad, heeft M
Lovio, minister vau financies, besloten dat
de financieele wet onmiddelijk na de stem
ming dor legerwet door den Senaat, op het
bureel der Kamer zal neergelegd worden.
Mon zegt dat door het wetsontwerp Levio
de erfenisrechton in zijdelingsche lijn,en het
patent op do naamlooze maatschappijen zul
len verhoogd worden".
Be p^ijs wan Saet BesScir. De
rijzing dor ledorprijzen heeft oone groole
verwarring verwekt in do Iedemij verheid.
Van 0,60 isde^ilo leder geklommen lot 1,75
en mon voorziet prijzen van 2 frank. Do
oorzaak daarvan is to wijten aan de ontoe
reikende hoeveelheid huiden ter markt aan
geboden. Dagelijks wordt meer om moer
gebruik van leder gemaakt, vooral in do be
wapeningen die zoozeer toenamen in de laat
ste jaren, zulks ónder vorm van schoeisels,'
ransels, gordels, riemen, getuig, enz. On
langs had in het departement wan oorlog een
aanbesteding plaats-voor levóritfg van leder.
Het bestek bedroeg 2,300,000 fr. en alhoe
wel de hoogste prijzen worden besteed, von
den voel loten geen liefhebber,* wat wel
bewijst dat er mangel aan leder is.
Wij mogen ons dus onlangs aan opslag van
don prijs der schoenen verwachten.
QftficiöPen nsat* hst fouiten-
i&nd. De minister van oorlog wil alle
jaren een zeker gotal jonge officieren naar
hot buitenland zendon, ten einde ef de taal
grondig te leeren kennen, van het land waar
zij heengaan. Dit jaar gaan er drie artillerie
officieren naar Duitschlaud, en drie naar
Engeland.
Dit verblijf zal drie maanden duren. Be
halve hunne kosten van verplaatsing bekomt
iedere officier een dagelijksche vergoeding
van 24 fr.
S^avenSsevrsglng tto AbiSkjsb*»
gsew- Gedurende de maand Mei 1913
werd onze haven bezocht door G17 schepen
metonde te samen 1.222.761 ton, tegen 580
schepen metende samen 1.098.650 ton in
Mei 1912, zijnde dus voor 1913 eene ver
meerdering van 37 schepen on eene vermeer
dering van 134.111 ton.
Voorde 5 maanden van het jaar bedroeg
de totaio beweging 2916 schepen, metende
5.773.395 ton, tegen 2878 schepen, metende
5.676.405 ton in 1912, zijnde in vergelijking
met verloden jaar, eene vormoordering van
101.990 ton.
Navenbs«reging €e RoiSes*-
dans. In Mei 1913 kwamen te Rotter
dam aan 943 schepen, metende samen
1.183.290 ton, tegen 823 schepen metende
933.124 ton in Mei 1912, zijnde eon ver
meerdering van 120 schepen en een ver
meerdering van 250.166 ton.
Sedert 1 Januari 1913 was do beweging
4295 schepen on 5.213.881 ton, togen 4112
schepen en 1.796.380 ton in 1912, zijnde
voor dit jaar eene vermeerdering van 183
schepen en 417.501 ton.
Uacan^ie-kedevaart. 46* Be-
deoaart naar Jeruzalem. Grooto rondreis
in de Middellandsche zee aan boord van den
steamor X Eloile. Vertrok uit Marseille
den 19 Augustus Terugkomst den 30 Sep
tember 1913. Iliiierarium Athene, Mont-
Athos, Gonstantinopel, Smyrna, Beyrouth,
Ba al beck, Damascus, Tiberias, Den Tabor,
Samarié. Nazareth, Do Karmol, Caïffa, Jeru
zalem, Bethlcëm, Jericho, enz. Port-Said,
Cairo, de Pyramidon, enz. Sicilië met Mes
sina en Taormina, Napels, Pompeij.
Mon vrago het volledig programma en
verdere inlichtingen aan Pater Legrand,
Halfslraat.il Leuven, of aan Wel Ed. Hoer
Folix Van do Jterchovo, rue d'Epiuoy, 4,
Doornik.
De moord van een Belg. Do genaamde
Jacques Fruys, Bo!g van geboorte, heeft
Maandag morgend, te Henin-Lietard, eene
vrouw, Angelina Bu3quct godood, waarmode
hij samen loefde.
Vervolgens poogde de moordenaar zich te
verhangen, en kwetste hij zich aan de rech
ter slaap met eon revolver waarmede hij
drie schoten op zijne vriendin loste-
De moordenaar is krankzinnig. Hij is 38
jaar oud.
De onzijdigheid der staatsbedienden.
In antwoord op eene vraag in de Kamer
deed minister Klotz do verklaring dat hij
heel wol aanuemeu lean on verstaan dat de
staatsbedienden eene afvaardiging ondersteu
nen en ontvangen van hetoogors die een
wetsvoorstel van het landsbestuur steunen.
Hij zou integendeel niet dulden dat staatsbe
dienden do door den Staat neergelegde wets
ontwerpen zoudoa helpen bestrijden of af
keuren.
De driejarige diensttijd. De bespre
king van do legerhervorming in Frankrijk
en bot in voege brengen van den driejarigen
diensttijd, heeft hevigo incidenten uitgelokt.
Verscheidene malen werd de handelwijze
van de stafofficieren aangevallen. Generaal
Pau, die de zitting bijwoonde, poogde ver
scheidene malen de zaal te verlaten, om
protest aan fl^teelconon tegen de ongehoorde
aanvallen tegen hot logcr.
MM. Cbautomps, Jaurós en andere heet
hoofden van de uïterstp linkerzijde toonden
zich buitengewoon hevig.
Minister Barthou verbiedt eene betooging.
Do wereldlijke republikeinse!)e en vrij
zinnige groepen van Parijs, haddon eene
groolsche belooging op touw gezet om pro
test aan to teékonen tegen de driojarenwet.
De harrewar door dien maatregel bij da
socialisten teweeggebracht is buitengewoon
root.
Minister Barthou en zijne collegas uit liet
ministerie zijn nu verplicht zelf strenge
maatregelen to nemen tegen hunne oude
boezemvrienden.
E3i-B.SOlaa.3ra. «3.
Een ongeluk met een onderzeeër.
Maandag veinsden ondorzeescho booten te
Portsmouth don aanval van twee kruisers,
wanneer de Prince of Wales den onder
zeeër C 32 schaafde waardoor liemhet to
rentje, de kijker, de periscoop on tiet dek
werd afgerukt. Do G 32, is op wondere ma
nier aan eone ramp ontsnapt.
Hij is naar Portsmouth overgebracht. Er
is zelf geen enkol gekwetste.
3E>«JL t s o i* i a, n. ca.
Eene basis tot eene Anglo-Duitsche over
eenkomst. Do Gazelle Berlinoise de
Midi verklaart uit Engelsche bron to we
ten dat Engeland bereid wezon zou mot
Duitschlaud, in vergooding van dezes on
baatzuchtigheid in Kloin-Azië eeno alge-
ra'oono overeenkomst to sluiten nopens Cen
traal-Afrika den afstand aan Duitschland
voorziende van Zanzibar on der Wulvisschen-
•olf.
Het zelfde blad voegt erbij dat Engeland
zijnon invloed zal gebruiken om Spanje en
Portugal aan le zotten Rio Nuni en Angola
aan Duitschland te verkoopon. Deze bevesti
ging moet onder allo voorbehoud aangeno
men worden.
Blücher vlot geraakt. De groote
kruiser Blücher die in de Grooto Belt
gestrand was, is Zondag avond om 10 uro
vlot kunnen gebracht worden, mol de hulp
van den kruiser Ougsburg on vau eenige
andere machtige schepen.
Rond de zaak Redt. De Berlijner dag
bladen veronderstelden dat do Oostenrijksche
kolonel Red! ook de geheimen van den
Duilschen staf had verraden.
Mon Verneemt nopens dit feit van bevoeg
de bron, dat do betrekkingen met de Oosten
rijksche monarchie wol in alles uitnemend
zijn, maar deze vriendschap gaat er nochtans
niet toe lot eeno vorwisseling van militaire
geheimen. Doze geheimen zijn slechts door
weinigen in den Duilschen staf geleend.
Do inlichting volgens hetwelk de kolonel
Redl in Berlijn zou geweest zijn, tijdens de
Bosnische krisis, en er mot het hoofd van
don Duilschen staf zou onderhandeld hebben
is louter uitvindsel.
Er bestaat goone reden om aan te nemen
dat de Duitscho militaire organisatie door
Iiedl's hoogvorraad zou getroffen zijn.
Oostenrij fe-Monsarle
Einde der werkstaking In de haven van
Triest. Daar de werkstaking Maandag op
hield is het werk overal in de vrije haven
van Triest hernomen geworden,
TVEaroJiïzo
Ds Franschen in Marokko. Van Rabat
aan den Temps Do Duchayla, is op 31
Mei voor Agadir aangekomen,waar do Harka
haren intocht heeft gehouden.
"Veraenisdle Staten
Tot het beperken der landverhuizing.
De senator Dillingham zal oen wotsvosrstel
neerleggen waarbij hij trachten zal de jaar-
lijksclie uitwijking van ieder land tot 10 p.h.
te beperken van het gelTal zijnor nationalen
die verleden jaar in Amerika verbleven.
M. Dillingham voorziet dat doze maat
regel de landverhuizing van Griekenland,
Italië, Ttirkyë.Oostenrijk-Hongarië, zal ver
minderen, om deze te bevoordeoligen van
Engeland, Duitschland en der andore Euro
peescha landen van hot Noorden of het
Westen,
Een onderzoek aangevraagd.Een volks
vertegenwoordiger heeft Maandag in do
Kamer een besluit neergelegd,om een onder
zoek aan te vragen nopens het bestuur der
lijn St-Louis-San Francisco, gedurende den
loop van dit jaar, waarop, de vraag tot
likwidatie werd gedaan. De volksvertegen
woordiger heeft aangestipt dat in dit jaar in
Europa voor 26 millioen dollars ohligatiën
der maatschappij verkocht werden, en dat
men dio aan duistere zaken wijdde.
De samenkomst der afgevaardigden
De vergadering kwam Maandag laatst te
Londen samen. Do afgevaardigden van
Turkyë en van do bondgenoten begonnen
aanstonds de bespreking van de bij het ver
drag te voegen punten. Eeue hijzondero com
missie is mot hot opstellen van die punten
gelast. Men denkt dat do vergadering toe
komenden Donderdag terug zal vergaderen.
De afgevaardigden van Griekenland heb
ben terug de zaak opgeworpen van het toe
passen van de oude verdragen met Turkyë
maar dit'land verkiest eoerst en vooral het
verdrag van Londen te zien in werkelijkheid
brengen.
Tusschen Grieken en Bulgaren
Ton gevolge van don opstand van de
Grieksche bevolking, in gront|gehiod door
do Bulgaren bezet, hebben deze laatslcn
omtrent negentien dorpen uitgebrand, gele
gen tusschon Serves en Cavalla.
Negentien dorpen uitgebrand I
Nadere bijzonderheden
Mon kondigt aan dat de Grieksche aaris
bisschop van Drama deGriekscho bevolking
aanzet om tegen de Bulgaren op te staan
zulke om verzot aan to ceekenon tegen de
Bulgaarscho handelwijze.
De Grieken stonden op juist op den dag,
dat hot gevecht van Panghéon plaats greep
en zij verkeerden in do meening dat zij, dank
aan dat gevecht, van het Bulgaarschejuk
gingen verlost zijn. Maar de ovorbeid had
alles voorzien en strenge maatregelen ge
nomen. Op eenige minuten tijd was do stad
omsingeld, do troepen deden een aantal aan
houdingen tusschen du aangehoudenon Le
vinden zich een heel aantal priesters, bijna
allen van Salonika afkomstig.
Maar de inwoners van do omliggende
dorpen stonden dan ook op om hulp te ver-
leenon aan de Grieken.
't Is dan dat de Bulgaarsche bevelhebber
bevel gaf, al do Grieksche dorpen door het
vuur te vernielen. En zoo gebeurde het dat
19 dorpen in asch worden gelegd.
Nog andere wreedheden.
Hot aantal slachtoffers is overgroot.In een
zeker getal dorpen, door de Bulgaren in bezit
genomen, hoerscht een echt schrikbewind
Meest al de landbouwers werden door don
degen vermoord. Gekwetste soldaten die in
hospitalen vorzorgd werden, moesten die
schuilplaats verlaten en werden dan dood
geschoten.
Een twintigtal Bulgaren, waaronder vier
officiers in burgerskieeren, werden van don
anderen kant door do Grieken aangehouden.
Zij behooren tol het komiteit dor Bulgaar
scho omwentelaars. Tweo priosters en een
loeraar worden om dezelfde redenen aange
houden. Generaal Henaplchieff, bevelhebber
der Bulgaarsche troepen le Salonika, teekent
verzot aan tegen die aanhoudingen.
Dicht bij Kilkilch heeft mon de hand ge
legd op Iwoo wagens, met hooi geladen,
waaronder eone groote hoeveelheid bommen
on buskruit verborgen lag. Die moordende
tuigen waren aan de Bulgaren bestemd. Tcfo
gevolge van die ontdekking, heeft de policie
nog andere opzoekingen doen beginnen.
M. Venizclos geeft zijn ontslag niet.
Athonen De tijding volgons dewelke M.
Venizolos zijn ontslag zou geven, is totaal
van allen grond ontbloot.
Turkije zendt zijne troepen niet weg.
Do ministerraad van Turkije, dio verleden
zondag bijeenkwam, heeft, om willo van don
toestand in de Balkanen, besloten zijne troe
pen nog niet terug te roepen.
M. Danef reist terug naar Sofia.
M. Danof heeft onderrichtingon ontvan
gen van zijn landsbestuur, waardoor hem
bevel gegeven werd aanstonds terug naar
Sofia le reizen.
De moorderij in Armenië.
Turkije logenstraft do tijding volgens de-
welke verscheidene Armeniërs van Syrto, io
het dorpje van Bitlis, Vermoord werden.
Naar tijdingen, in don ngght aan het pa*
triarchaat toegekomen, zouden oonige Ar»
monische leden van den gemeenteraad van
Sürte, door Koorden vermoord zijn.
De raad van hot Armenisch patriarchaat
kwam geduronde denzelfden nacht samen on
besloot zich tot da afgezanten der mogend*
heden te wenden.
VAN DILBEEK
Nadere bijzonderheden
Do ontroering door liet spoorwegongeluk
van Dill)eek veroorzaakt, is zcor groot. Daai
de botsing juist rond hot middaguur voorviel,
bevond er zich spoedig eene overgroote
menigte ter plaats.
Do gekwetsten werden in do wachtzalen
en in de buroelen verzorgd. Daar er in de
buurt niet onmiddelijk goneesheeren te vin
den waren, werden de eerste zorgen toego-
diend, door do broeders Salozianen en twee
broeders der christelijke scholen, dio spoedig
met de hulpmiddelen, die zij in hot klooster
voor handen hadden, ter plaats gesneld
waren.
Eenige minuten later kwamen twee ge-
neosheeren do leiding der verpleging»werken
op zich nemen.
Na de botsing
Zooals het meest altijd gadt'na de trein
botsingen, hebben talrijke reizigers, zoodra
zij uit de rijtuigen geraakt waren, de vlucht
genomen.
Onder hen waren er ook verscheiden en dia
door de glasscherven der gebroken ruilen
gekwetst waren.
De verklaring van den trein-oversle
Volgens den treinoverste, was de schok
verschrikkelijk en is „het waarlijk een won
der, dat er ge ene talrijke dooden te betreu
ren zijn, zooveel lo meer, daar de trein
propponsvol zat.
Het zou alleen aan het toeval te danken
zijn, dat men geene vree3elijke ramp aan te
teekenen had. Gewoonlijk is de lioofdfour-
gon voor don (rein naar Kortrijk een licht
rijtuig. Ditmaal was het een zwaar en stork
rijtuig en zulks heeft don schok voor do an
dere rijtuigen fel verminderd. Zonder dit
toeval zouden de fourgon en de eerste roizi-
gersrijtuigen teenemaai verbrijzeld geworden
zijn.
Nu hebbon de eerste rijtuigen slechts wei
nig geleden. Hot zijn de zesde on zevenste
rijiuigen die het ergst te verduren hebben
gehad. Beiden zijn totaal huilen gebruik en
waren buiten de sporen gevlogen.
De lokomotiof van don reizigerstrein ia
ook nog slechts goed voor oudijzer
Zij is in het midden, om zoo lo zeggen in
twee geplooid. Ook de lokomotiof is ont-
riggeld. Het voordoel en oen deel van den
tender werden vernield.
De andere lokomiof is min erg beschadigd.
Deze is oen honderdtal meters achteruit ge
slingerd gowordon.
Ook de spoorbaan zelf werd op groofbn
afstand zwaar hoschadigd.
De oorzaak van het ongeluk
De lokomotiof, welke aan liet versporen
was. moest aan oen koopwarontrein gehaakt
worden in hetemming voor Bodegom.
Do stoker en de machinist waren juist van
het machien afgestapt, toen de trein van
Kortrijk kwam opdagen.
Het signaal stond veilig en uit hoofde van
den draai der hanen kou do machinist do
lokomotiof niet zien.
Eon onderzoek is geopend, om de verant
woordelijkheid van het ongeluk vast lo
stellen.
TE AÜTWERPEN
Een der schelmen door het slachtoffer
aangehouden.
Maandag middag had M. Carpentior in do
Banque do Reports eene som van 6900 fr,
ontvangen.
Op don hoek van de Meir en de Huidovet-
tersstraat gekomen, liepen er tweepersonen
legen hom aan.
M. Carpentier gaf daar geen aandacht op,
maar een jong meisje kwam naar hem toe
en zegde Mijnheer, ik geloof dat die tweo
heereu iets van u gestolen hebben.
Daarop voelde M. Carpeulier aanstonds in
zijne zakken on stelde vast dat zijne porte
feuille mot hot gold vordwenon was.
Aanstonds snelde hij de dieven achterna
en gelukte erin eenen aan le houden, 't Is
een Engelschman, maar deze had niets bij
zich; de andere was met den buit verdweueu.
Hij wordt uauralig opgezocht.
