Een echte roman
Een töüMsSspel&rs-zwans
Onze bedevaart naar Loardss
Haisvadersplichten
Aan de Wel Ed. Redactie
Volksstem
Maris Mestöagli, alias Gravin de la
Marck, alias Prinses van Salm'
Salm;
Ik Iiafl hanger en ge helst me verzadigd
S EN 9 TONI 1913
BÉ VOLKSSTEM
Eon telegram uit Parijs meldt dat Marie
Meatdagh, de zoogezegde prinses van Salm-
Salm, voorloopig in vrijheid is gesteld.
Men weet dat tegen haar eene klacht voor
aftruggelarij was neergelegd. Aangehouden
sloeg zij een zeer hoogen toon aan, beweer
de werkelijk eene prinses van Salm-Salm te
zijn, doch eindigde met te erkennen dat zij
niemand anders was dan... Marie Mestdagh,
van Mooreghem, bij Oudenaarde, Oost-
Vlaanderon.
Hot leven van dit meisje uiteen afgelegen
dorp is waarlijk ëon roman.
Aan verscheidene bladen, onder andore
aan het «Journal do Bruxelles», ontleenert
wij de volgende bijzonderheden
Zij heet Maria Sidonia Hendrika Mestdagh
geboren 24 September 1S74 te Mooreghem,
dochter van Jan, veldwaohter aldaar, over
leden 2 Mei 4895, en van Sofia Van Lancker
nog in loven, wonende te Peteghem.
Maria Sidonia Mestdagh trouwde op 16
Februari 1895 te Mooreghem mot Frans
Van Marck, geboren te Brugge, 7 Mei
1869, zoon van Armand Jozef Leonard,over
leden rn 1S95, en van Julia Augusta Verbist,
nog in leven.
Na hun huwelijk vertrokken de jongge
huwden naar Den Haag, waar hun op 17
Jannari 1896 oen dochtertje geboren werd.
Da man, dio leeraarvan piano was, onder
ging wegens aftrnggelarij en misbruik van
vertrouwen in 1888 te Gent eene eersto ver
oordeeling.
Drie jaar na hun huwelijk kwamen zij
wonen te Peteghem bij Deynz© en daarna
kwamen zij zich vestigen te Antwerpen.
In 1896 werden do echtelingen Van Marck
bötrokken door de rechtbank van Gent in
eene zaak van schriftvervalsching en kregen
bij 1 jaar, zij zes maanden gevangenis, met
onmiddolijke aanhouding door het Hof.
Te Antwerpen kreeg de man echtschei
ding cn de rechtbank kende de bewaking
van het kind toe aan do grootmoeder langs
moeder's zijde. Van Marck stierf over een
5tal jaren en sedert tien jaar heeft Marie
Mestdagh geen voet meer bij hare moeder
gezet. Over ©enige dagen heeft de dochter
van de zoogenaamd© prinses uit Iiijsel van
hare moeder een zichtkaart ontvangen,enkel
met haarhandteeken er op.
Eersts avonturen en eerste aanspraken
op adei
Na do echtscheiding begon het avontuur
lijk leven van Maria Mestdagh. Men weet
dat zij eenigen tijd in Duitschland verbleef
onder den n^am van Areaberg, waarna zij
met oen rijke beschermer e6ne reis deed in
Indië en Japan en later do vriendin werd
van een Nedorlandscho edelman mot wien
zij op een prachtig kasteel verbleef.
Doch alles gaat voorbij en ir. 1908 deed zij
terug eene verschijning in Belgio, waar
intusschen haar vroegere echtgenoot was
overleden.
Zij maakt de kennis van oen schatrijken
Gentenaar, M. Mat!;}'3, kunstschilder, die
zich door bare schoonheid had laten verlei
den. Zij bewoonde mot hem een prachtig
hotel, nabij de Louisalaan, on de man ge
loofde alles wat zij hom op de mouw spoot.
Zij gaf zich uit voor gravin de la Marck,
echtgenoote van den Ilongaarschen rdelman
welke zij had meeten ontvluchten, omdat hij
haar voortdurend mishandelde en het was
haar voornemen zegde zij, te Rome vernie
tiging van haar huwelijk te vragen..
Ook beweerde zij de eenige erfgenamo to
zijn der prinses van Salm-Salm en van haar
een groot fortuin to moeten erven.
Haar doel v/as gold op groote schaal los
te maken en men zal zien hoe zij hierin mis
takte.
fêgr. Keesen in de zaak betrokken
Do Matin van Parijs on de Som, van
Brussel hebben den naam van Mgr. Keesen,
provinciaal senateur, in do zaak gemengd.
De Patriots heeft gisteren Mgr. Keesen,
te Ukkel goinlervieuwd en do achtbaren
sonateur verklaarde hem het volgende.
Over 5 jaar woonde in een prachtig hotel
nabij de vijvers van Elsene oen uiterlijk zeer
deftig koppel, M. on Mevr. Matthys op wien
mijn© aandacht geroepon wordt door perso
nen, die er in huis kwamen. Men zegde mij
dat de vrouw zoer liefdadig was.
Ik werd er aan voorgesteld. Niets ver
raadde hier den demi-monde doch in
tegenwoordigheid van M. Mafthys, vertelde
MeTr. Matthys mij, dat zij enkel voorbeen
katholieken priester in Engeland waren ge
trouwd.
Mevr. Matthys kwam veel in het gesticht
dor oude mannokes en ook in de huizen van
armé lieden, floor mij" aanbevolen on gaf
steeds groote almoezen.Alles in rekening ge
nomen, scheen het een zeer eerbiedwaardig
huishouden.
Zij brachten den zomer door op het kasteel
van Genoelst d'Elderen, waar tij zeer vrij
gevig waren, doch waar enkele priesters mij
vertelden dat er aardige geruchten liepen en
or verteld werd dat Mevr. Matthys niet ge
trouwd was.
Ik- ging onmiddelijk aanbellen In het hotel
en vroeg op den man af, wat er van was,
Mev. Matthys zegde dat zij nog niot voor de
wet getrouwd waren, om oenen liarer bloed
verwanten uit Duitschland niet te ontstem
men, die anders zou onterven, als men hare
mesalliance vernam en M. Matthys beves
tigde die verklaring.
Over hst kerkelijk huwelijk bracht zij mij
geen stukken voor, doch antwoordde mij
derwijze dat ik werkelijk ontwapend was en
ik niet aandringen kon.
In 1908, op hun kasteel van Attre, Hene
gouw, had een feest plaats overhandiging
van een vlag aan eene maatschappij
waarop ik uitgenoodigd werd en aanwezig
wao met verscheidene geestelijken.
Drie maanden na mijne eerste vraag, op
nieuw door twijfel bevangen, vroeg ik
opnieuw uitleggingen en toén zegde zij mij
dat ze in oen protostantschen tempel ge
trouwd was geweest met een graaf de la
Marck en dat oen Duitsch prelaat, te Rome,
Mgr vón Arenberg, vernietiging van het
huwelijk had bekomen.
Ik wilde meer weten, doch dö vrouw zegde
mij dat het in haar belang en in het belang
harar familie beter was dat ik niet aandrong.
Hare verdwijning.
Sterk door hare positie, de meest eerbied
waardige msnschen om don tuin geleid heb
bende trachtte zij, met de erfenis der prinses
von Salm, van oen Brasselschen notaris een
voorschot van verscheidene honderdon
duizende franks los te maken.
Da notaris nam toon inlichtingen on men
oordeel© over zijne verstomming, toen hij
uit Duitschland vernam dat er noch gravin
de la Marck, noch prinses von Salm, nocli
orfenisbestond.
Om den notaris af to halen had de avontu
rierster al die kenissen gezocht in de katho
lieke wereld.
De policie werd verwittigd en op een
schoonen morgend zat M. Matthys alleen,
Marie Mestdagh was spoorloos verdwenen.
Gravin da Lumèna
Hier is het hoodig torug te komen op haar
verblijf to Antwerpen om dien naain gravin
de la Marck uit te leggen en don naam van
gravin de Lumène, dien do sjampsttersöech-
ter na hare verdwijning uit Brussel aannam.
Zij heeft te Antwerpen gowoortd op
een kwartier, hoek IJzeren Waag en Natio-
nalestraat.
Uit proces-verbalen der policie, toen 2ij
in echtscheiding pleitte en toen zij haar man
op echtbreuk wilde doen betrappen, blijkt
dat haar man, een verloopen artist, aan
drank verslaafd, werkelijk van edele af
komst wasenvanMarcke de Lummen heette».
Vandaar do namen die zij aannam en die
enkel de verfranschte uitspraak van haren
eigen naam waren.
Zij is uit Antwerpen verdwenen na met
een officier geleefd to hebben en liet haar
G jarig kind onverzorgd achter.
Doch komen wij terug op hare verdwij
ning uit Brussel.
In 1911 versch'cen zij te Valence sur
Rhone, in Frankrijk, onder den naam van
gravin de Luméne, beweert dat zij ondor dan
naam een nog hoogere afkomst verbergt en
wint onmiddelijk het vertrouwen van den
ganschen adel en van al de groote families
uit de streek.
Om te doen geloovon aan den ernst harer
voornemens, al hare bezitting aan godsdien
stige werken te vermakén, gaat zij eene
retraite doen bij de Zusters Trinilarissen te
Parijs, waar zij o*p een schoonon dag met 17
koffers met toilotten gevuld, binnen valt.
Zij houdt het er eenigo woken uit, komt
weer uit het klooster en loopt een snul op
het lijf die, evenals-de millionnair Matthys
al gelooft wat zij hera opdischt.
Zoo heeft zij er in de laatste jaren ver
scheidene aan de hand gehad en 't is de laat
ste van de reeks die nu een klacht wegens
aftruggelarij tegen haar heeft ingediend.
Ik sluit de doos I...
Oh slaakte de jonge dochter.
Doch do oude markgraaf trad wat verder
bleef staan langs don wegel van zijn park en
raetzijn wandelstok naardeschool wijzende:
Die doos daar... dat spel daar.., dat
kost me reeds 30,000 franken f.j. «n onge
makken op ongemakken 't Is of wol de
meier (1) ofwel do onderprefect (2)
ofwel het dak moet hersteld worden!., of
't is de oude bestuurster die ziek valt I.. En
vandaag nog, na tweo maal de reis naar
Parijs ondernomen to hebben, wie zendt
men er op af ?..dio oude cn versleten dutse
Papa toch..
'tis zoo!., oude dutse... Tc zal dat
houden staan wat kan dat oud vrouw-
mensch hier verrichten bij onze wilde straat
bengels
Vermils niemand er wil van weten
hier in dien verholen hoek te komen school
doen
Reden te meer fk sluit!-. ik sluit
het spel en ik zal de school sluiten
Ik ga niet achteruit voor de onkosten,,
dat niot maar 't moet toch tot iets dienen
En de markgraaf ging verder den hof in
om te gaan bewonderen zijn bloemen en
fruitserren waar de straathelden den zelfden
morgend. al de ruiten hadden aan stukken
ge worp on. 6
Zijne dochter koerde weer in 't park al
nadenkende
Dus, haar vader ging de school sluiten
Wordt voortgezet.
TE BRUSSEL
Een tooneelspeler der hoofdstad ging*
over acht dagen de weddingschap aan dat
hij zich Dinsdag 3 Juni om 12 ure stipt voor
de Beurs zou bevinden en niemand hem zou
herkennen. Zijne vrienden lachtèn hem uit.
Had men hem geen honderden keeren ver
kleed op het tooaeel zien verschijnen ©n
hem toeken middel ijk aangewezen. Welnu
zegde de toon©6lspoler, »ik geef honderd
frank aan den eersten die mij Dinsdag
aan de Beurs zal herkennen Dit werd
aangenomen en de vriendonledigdenmenigen
pot.
Dinsdag middag hserschte er dan ook een
buitengewone groote beweging aan de
Beurs. Do gewono bezoekers van den
Schouwburg waar de artist speelde, hadden
do weddingschap vernomen cn waren
nieuwsgierig om'te weten wie winnen zou.
Bui ton wat grootere beweging dan andere
dagen en de tegenwoordigheid van eenigo
personen, die al de voorbijgangers aandach
tig gade sloegen, vortoonde de Beurs haar
gewoon uitzicht.
Werklieden en werkmeisjes, bedienden
on schoolkinderen spoedden zich huiswaarts.
Eenigo vreemdelingen bewonderden het
Beursgebouw, andere personen wachtten de
trams, terwijl nu en dan een wielrijder of
oen koetsior voorbijreed.
Een oude komraissionaris, mot een grauw
hemd aan en een kepi op hot hoofd, een
koperen plaatnumraer om den arm on die
eon kleinen stootwagen voortduwde,
waarop twee koffers stonden, hield ook eene
pooze stil voor de Beurs om zijn zweet af to
vogen. Zijn roode bloeiende neus getuigde
dat hij aan de drinkersclub moest behooren.
De vrienden van den tooneelspeler liepen
maar lieon en weer, bekeken op een© schier
onbeschofte wijzo do voorbijgangers doch
konden den verkleedon artist niet ontdekken.
Op zeker oogenblik omringde een groep
eene dame, dio weinig govleid was over deze
overdreven en onbegrijpelijke betooging.
Mon eindigde toch mot te bemerken dat
hot hij niet was. Het uurwerk wees 12
ure 5. De weddingschap was du3 geëindigd
on niemand had de 100 fr. gewonnen.Elkeen
keek rond om den artist te zien.
De oude kommissionaris richtte zich dan
op, trok de valsche neus af, welke hij aan
gedaan had, wierp zijn kopi on zijn pruik
weg en de tooneelspeler verscheen voor zijn
verbaasde vrienden.
Al te dikwijls wordt er gehandeld en ge
sproken over de rechten van den huisvader
en niet genoeg over die zwaro plichten die
hij standvastig te kwijten heeft.
Een goed huisvader moot zijn gezin be
minnen.
Hij moet vrouw en kinderen lief hebben
cn wanneer i!c wijs op de liefde die hij zijn©
vrouw moet toedragen, is or zoozeer geen
spraak van natuurlijk© liefde, dio nooit stand
houdt, maar wol van bovennatuurlijke liefde
die bijblijft en immer aanwint.
Eerbied mag er ook al niet ontbreken
want gedenken wij dat de vrouw niet geno
men word uit den voet of het hoofd van den
man maar wel van eene ribbe uit Adam en
dan mogen wij besluiten dat ze noch slavin,
noch oppcrheer3cheres, maar wel de gezel
lin moet wezen, dio hem uaast na God aan
't horte ligt.
Zij is eens hulp voor den man aan hem
gelijk. Zoo schiep ze God.
De goede huisvader moet ook liefde over
hekben voor zijne kinderen. De natuur en
God houden het hem voor als wet. Wederom
mag die liefdo niet alleen het tijdelijke be-
oogon maar wel de ziel on 't eeuwige eerst
en vooral voor oogwit houden.
Die eerste plicht van liefde, eerbied, ge
trouwheid en kinderenbezorgdheid zou wel
meer aanhangers mogen vinden in de wereld
en t' en zou or voorzeker niet slechter om
gaan.
Een goed huisvador moet zich ook herin
neren dat hij de bestuurder is van zijne fami
lie. Hij is immers het hoofd en 't hoofd be
stuurt, leidt, gaat en doet vóór.
Passen alle huisvaders op dien plicht en
staan zij hunne vrouw bij in het lastendra-
gen en in het verzorgen van do opvoeding
der kinderen
Schikken zij altijd en in alle omstandig
heden met ware wijsheid en voorzichtigheid
alles wat het welzijn van do hunnen kan be
vorderen
Het gebrek, de wanorde cn de verwarring
in den huiskring komen ze niet dikwijls
voort van de onachtzaamheid van den huis
baas
Waar slijten tegenwoordig zoovele huis
vaders hunnen Zondag
't Huis rond den haard bij vrouw en kin
deren, bij vrienden of kennissen in gezel
schap van hunne familie Of wel in de her
bergen, in de kroegen, in gezelschap van
personen die hen niet gelijken, opstokers,
•dwarsboomers, verleiders, ©n no# anderen
Vindt ge dat besturen bestaat in 's nachts
laat thuis te komen bedronken en beschon
ken on dan met groot ramoer en luidruchtig
gebaar alles overhoop te zetten
Vindt ge dat 't bestuur van een huisgezin
hierin gelegen ligt dat raeft de kinderen op
hunnen poot laat spelen, ze altijd toegeeft
en voldoet
Van waken, en zorgen, en de driften, ©n
de goestingskens der kinderen nagaan, is er
geen spraak bij vele huisvaders en nochtans
er hangt veel van af voor do toekomst van
ouders en kroost.
Ah vader ge zendt uwen zoon, 'uwe doch
ter naar geuzescholen (of al zoo slecht), bij
onzijdige meesters en onderwijzeressen,
onthoudt liet ge zult wel oens de gebroken
potjos betalen
Ah vadertje ge ziet niet om of ten minste
to weinig wat on met wien uwe kinderen
omgaan, in gezelschap zijn 1 Ze mogen loo-
pen waar ze willen en doen wat hun hertje
lust. Rekening en strenge rekening zult ge
eens ge von, plicht verzuimende huisvader, on
die tijd zal welhaast aanbreken l
't Is uw vrouw niet die moet de zaken
van den huiskring besturen. Gij zijt het die
a*s opperhoofd moet regeeren en daarom
nog staat uwe vrouw ter zijde, helpt ze,
troostte, moedigt ze aan. Oh dat ze nooit in
haren man vinde, eenen beul en dwingeland
maar wel eenon vriend een beschermer.
De huisvader moet ook nog zijn gezin
onderhouden en tegen de gevaren verde
digen.
Iemand die niet werkt moot ook niet eten
zegt do H. Schrift. Het werk is veredelend.
De werkman 'zal daartoe zijn© lichaams
krachten, de andere zijne geestvermogens
gebruiken. En beide zullen hunne taak vol
brengen en voorzien in 't onderhoud van de
familie. Nooit zal oproep of onredelijke
werkstaking (toch zekor niet gelijk op
heden) li8n ten bate staan. Nooit of nooit
zal de welhebbende den workman aanzien,
als een werktuig, om zijn fortuin te
vermeerderen, maar als een modebroeder,
als ©en vriend dien hij mot liefdo en eerbied
zal behandelen.
Wie ziet, kent, beseft de gevaren niet die
op onze dagen het huisgezin bedreigen
Het socialismus en do vrijmetselarij doen
hunnen invloed maar al to voel en te gewel
dig gevoelen. Zij zouden willen allefami-
liön onder klauwen krijgen doch zij hebben
niet gerekend op de verdediging van .den
huisvader.
Eigendom, godsdienst, hot christen huwe
lijk gaan hun tegen. Diefstal en onrecht;
ongodsdienstigheid en zedeloosheid; driften-
involging en leven op zijn behels om niet te
z-ggen slechter dan de dieren, ziedaar waar
die verfoeilijke sekten op uit zijn.
Vaders woest op uw hoede, blijft getrouw
aan uwe vrouwenen verdedigt uwe kinderen
Woorden wekken 't is waar en doen meest
altijd innige deugd, doch voorbeelden
trekkon.
Vadergij zijt koning gebiedt dus Vader
gij zijt priester I geleidt du» de eersto stap
pen uwer kinderen op den weg der deugd
Vader gij zijt voorgangor in 't goed
voordoener^n 't deugden oefenen. Wees
dus een voorbeeld van goed gedrag, innige
godsvrucht, blakende liefdé voor uwe vrouw
on uwe kinderen.
Wanneer een vader op die wijze zijne
plichten verstaat en weet te vervullen, Het
huisgezin zal christelijk blijven of worden,
't zal nog langs om moer verbeteren,'
navolgers zullen ons voorbeeld nadoen en
wo zullen de gelukkige en goede schuld zijn,
dat de maatschappij meer en meer aan
Christus blijft gehecht en den christigeest
bewaart of weerbekomt.
Dat durft met dikke letters neerschrijven.
Maiig.
Mot genoegeu heb ik de beoordoeling vaa
het voortreffelijke boekje (II. Kruisweg
oefeningen) door den Wel Eerw. Pater
G. Kallen, S. J., to Brugge uitgegeven,
gelezen in Do Volksstem van 48 en 19
Mei.
Na zelf die oefeningen herhaaldelijk ra
onze kerk voor de geloovigen te hebben
voorgebeden, moen ik daarvan te mogen
getuigen, dat zij bijzonder geschikt zijn om
het bitter lijden Onzes Heercn, bij de kruis
draging en kruisiging verduurd, diep in de
harten te drukken en tot warme wederliefde
en practische voornemens on te wekken.
Ook bieden zij aan de prioaters greote
verscheidenheid ter afwisseling. Wij wen-
schen derhalve dit boekje, met zijn zuivere
on vloeiende taal, warm govoel en juist®
toepassingen een ruime verspreiding.
E. P. B. -S. J.
li. KRUISWEGOEFENINGEN
Desciée De Brouwer, Brugge
DOOR PATER G. KALLEN, S. J,
Prijs fr. 1,35.
Uitstap naar Cauterets
Mijne vrienden hadden goed gezorgd, om
eene plaats voor mij te behouden in hun rij
tuig. Ze waren zeker, wij gingen eon rijtuig
hebben vöor 5 personen,tegen 5 franken per
hoofd. Ge zijt er wol me9. Delkoetsiers zijn
ook geslepen vossen en jood bovendien.
Twee joden kennen bost den prijs van 'nen
bril. Rond half acht, acht uren kwamen de
chars a bancs, de breaks en andor rollend
materieel ons opladen. Nu was het een ge
harrewar.
Wij zouden zoo maar moeten inklim
men hebben met 12 of 15 personen per
gerij. D£ar hadden wij goon trek inwij
hadden een rijtuig voor 5 personen gevraagd
en wij moesten het hebben, kost wat kost.
Do hoofdman van ons klieksken was poot-
vast. Allo andore voorwaardo of aanbod
werd onmeedoogond van de hand gowezon.
Une voiture pour cinq, ou je n'accompagne
pas was zijn delenda Gartbago na elke
redevoering, 't zij van koetsior of 't was
eender van wie ook. Wij geraakten maar
niet 't akkoord. Bijna kregen wij ter onzer
beschikking het rijtuig van de hoeren be
stuurders der karavaan doch dat ware wel
wat kras geweest. Na veel talmon en parle-
menteorou geraakten wij toch besteld, als al
do overige reizigers al lang weg waren.
Hot rijtuig, alhoewel voor acht man ge
schikt, werd ons voor vijf afgestaan, mits
6 fr. per persoon. Goed zoo 1 en voiture de
reisgids op zak, de jumellcn over don schou
der, 'nen volslagen toerist. Vooruit du her
gen in l
Wij hadden het getroffen, eene Belgische
cigaar bracht heel 't spel weor in orde, en de
koetsier ccheen ons genegen. Tot ons groot
genoegen reed hij langs ©ene zijstraat huis
waarts om do kap van zijn gerij af te zetten.
Dit was een prachtig gedachr en liot ons
toe in alle vrijheid, de schoonheden van de
natuur te bewonderen. Eens de stad uit,ging
het vierklauwens vooruit. Volo rijtuigen,
voor ons vertrokken, werden inhehaald en
voprbijgezet. Onze vier poerden vlogen als
leeuwkens met onB de bergen op. Ge moet
niet donken dat wij een vierspan hadden om
groot te doen. O neen, 't was van moetens.
De weg klimt altijd hooger en hooger.
Cauterets op een afstand van 30 kilometers
van Lourdos, op eene hoogte van 932 meters
boven den zeespiegel. De weg wentelt, draait
en keert nu over hoogten, dan nevens don
voet der bergen of nevens afgronden, waar
wij do Gave hoorden hollen en bollen van
den oenen rotsblok op den anderen. De diepte
ervan zagen wij niet, maar overschrijdt soms
60 meters. Den weg dien we volgen is offen
en glad en ligt in de zon te blinken. Stof ®n
slieb ligt er vingerdik op wee u zoo een auto
mobiel u stofmakeud en stinkend voorbij
vliegt. Gij verdwijnt dan voor een heelon tijd
mot poord en gerij in wolken van kalkachtig
stof, dat in de kleoderon doordringt en u 't
uitzicht geeft van 'nen molenaar, wit besto
ven van kop tot teen. Nevens don weg zijn
er groeven gekapt, ginder noemt mon dat
beken, waar het water dat van de bergen
komt rollen doorspoelt. Het besproeien van
de baan is alzoo heel eenvoudig. Met een
langen schepel zwiert men het water alhier,
algiuder don weg over. Doch de zon blakert