u
m
Wie zal 't zijfl
landbouwer of werkman
'T EEN EN 'T ANDER
Vrasselljk tmpeM
in de sMie van Charleroi
gTegesttilende iaargang nT E 38
2 CENTIEMEN WET NUIVSIVIER
Ecsidag IS en KSaandssi I© Jeisï 193
O
X3 <Gr 1" 33
EUREELEN
Dit nummer hsvat 12 bladzijden en
wordt verkocht aan 5 centiemen.
Woorden
Daden
Yan waar 't gslö baaien zal
Aardig geweten. Aardige plicht.
HWiwumiLi
ABONNEMENTC nV
Zes maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle postbureelen van het land.
I* UITGAAF, 4 ik 's avonds sT> i§> 2" UITGAAF, 7 u. 's avonds 4?&
Pour toute la publicité coir.merciale et flnaucière du journal,
B'adresser exclusivement a l'Agecce Réclame Godte, 2, Place (le
ia Bourse, Bruxelles.
ÉiBBÈUËt
TE BRUSSEL J TE AALST
W. COSTS, BeurspSaats, 2 I B, Kerkstraat,
Telefoon A 3599 j Telof<Én 114.
BestuurderJ. Van Nuffet-De Qendt.'
AANKONDIGINGEN i
KI. aank. (1 tot 4 kl. reg.) fr. 0,60
3* blade, (de regel) fr. 1,00
4* bladt. (de regel fr. 0,30
Financ. aankon, (per regol) fr. 2,00
fr. I.OT
Sport (per regel)
Gemengd nieuws per regel) fr. 2,00
Recht. herstelt, (per regel) fr. 2,00
Overlijden (por regel) fr. 2,01
Commereiale en flnancieele aankondigingen zich uilsluitelijk ta
wenden u Agence lléelame Godts, 2, Beursplaats, Brussel.
Ts liet nu niet dringend noodig
naar d'hoogte ta gaan, waar 't goud
ligt to rusten en te roesten? Zou men
niet honderden millioencn vinden in
x in de Brandverzekeringen In de
x Koolmijnen? In de klimmende bo
lasting op de groots Erfenissen op
't groot inkomen in de pracht op
x d' ottomobielen op de titels van
eeldom op de boomen
ii Ge ziet dus dat het niet noodig is
x do groote Volksdrank, het bier to
belasten
(M. Daens, «Werkman» van 13
Juni 1913 - 1° blad - 4" kolom).
Zekerlijk, wij zijn van gedacht
x dat hot Belgische volk den plicht
heeft bat Vaderland le verdedigen
en hijgevolg den moed moet hebben
de edelmoedigheid, van er toe de
noodige opofferingen te doen in geld
x en in manschappen.
(M. Fonteyne. Ter Kamerzitting-
van Woensdag 28" Mei 1913.)
Maar wanneer het cr op aan kwam
dien plicht van vaderlandsverdediging
te vervullen, wanneer men deed uit'
schijnen dat 0113 lief geboorteland ge
vaar liep,wanneer vreemde huren onze
aandacht inriepen en ons aanwakker
den gauw degelijke maatregelen te no
men, wilden wij van de kaart van
Europa niet verthvijnon,
wanneer al de katholieken slechts
naar hun geweien en naar hunnen
plicht luisterden, en hunne persoon
lijke neigingen deden huigen,wanneer
de grijze Woeste nevens den zieken
Golfs, de twee grootste vijanden van
alle militaire geldverspilling opentüjk
en plechtig verklaarden dat zij de mili
taire wel zouden stemmen, omdat hun
geweten hun zulks gebood wanneer
een minister herhaalde dat hot hier
ceno zaak van geweten gold en hij
nooit twijfelen zou wanneer hij lus-
schen zijn geweten of zijn mandaat te
kiezen had wio dan heeft vergeten
en geweigerd 's lands verdediging te
verzekeren
Wie heeft er vergeten dat zulks eon
plicht is
MM. Daens en Fonteyne.
E11 wanneer het oogenblik daar was
om mot daden te toonendat men den
moed moet hebben en de edelmoedig
heid van er toe de noodige opofferingen
ie doen in geld en in manschappen
wanneer de katholieke ministers en de
katholieke minderheid van gevoelen
waren dat men het BIER niet meer
moest belasten, maar integendeel de
lasten moest vermeerderen op den
ALCOOL, den moordenaar van hot
werkvolk, wie was dan afwezig M.
Daens,
Wie stemde tegen M. Fonteyne.
En binnen enkele dagen, wanneer
men nieuwe lasten zal vragen op de
verzekei ingspolissen of assurancen, op
de groote erfenissen, op d' automo-
biels, bp de beursverrichtingen, op
het groot inkomen, wanneer men zal
naar de hoogte gaan, waar 't Goud
ligt te rusten en té roesten (Zie
woorden van M. Daens) wanneer men
landbouwer en werkman zal met vrede
laten om enkel opofferingen te vragen
aan degenen die heter in staat zijn
lasten te dragen, wie zal dan tegen die
taksen stemmen
Wie Zonder den minsten twijfel
dezelfde Kamerleden.
In 1 Werkman van 13 Juni 191
4"" blad laatste kolom lezen wij het
antwoord
1° van de taks op de zuivere win
sten
2° van de taks op de automobielen
3° van de taks op do cinema's
4* van de taks op da enregistratie
en successierechten
5' van de taks op de alcohol.
In hetzelfde nummer nochtans staat
er in vette letters te lezen de hoer en
d® werkman zullen 'tal betalen.
Kan men tegenstrijdiger dingen zog
gen en zijne lezers beter voor don aap
houden
Wie van hen doet winsten in maat
schappijen, speculaties, bcurshando-
lingen
Welke werkman en welke landbou
wer rijdt per automobiel
Wie van bon exploiteert cinema's
Welke werkman doet groote erfe
nissen
Voor welken werkman en landbou
wer zal het r.iet voordeeliger zijn hem
een goed glas hier te bezorgen dan
hem alcool te schenken
Welke werkman, welke landbouwer
zal dus getroffen worden door de nieu
we lasten
Ileel de politieke loopbaan van den
heer Daens kan men samenvatten in
deze twee woorden
1° Immer spreken en roomen op
Paus en Godsdienst, maar steeds zóó
handelen dat Paus en Godsdienstige
Overheid hem immer moesten veroor-
deelen.
2° Altijd en 111 alles de hand geven
aan- socialisten en liberalen en alles
tegenwerken wat van katholieke zijde
wordt voorgesteld, daarom alleen, om
dat het van katholieken komt.
MisidefosSoog. M. Fourneau,
gouverneur van Fransoh-Gongo, heoft liet
officierskruis van 'l Eerelogioon behandigd
aan Mgr Augouard, die 36 jaren apostolaat
in Afrika gedaSh heoft en nu naar Frankrijk
moot terugkooron, omdat zijne gozondhoid
gansch geknakt is.
Namens do fransclie rogeering dankte M.
Fourneau, van hooge ambtenaars omringd,
don eerbiedwaardigon bisschop om het groot
werk. dat hij voor zijn vaderland heeft ver
richt.
Do belooging was zoo indrukwekkend dat
alle aanwezigen er door bewogen waren.
Hugo ïïei'pi9s5bstoogïnn(
Hot is den 17 Au&usti 1913 dat to Ingoyghem
de gröolo huldebetooging aan pastor Hugo
Vorriost zal plaatshebben. Met honderdtal
len reeds zijn de toetredingen bij hot foest
komiteit toegekomen. Don 17 Augusti belooft
voor den grooten Vlaming, dien men vieren
zal, en voor liet Vlaamscüe volk een triomf
dag te zijn.
In ons nummer van gisteren deelden wij
do namen mede van dekatholioko Vlaamsche
groep der Kamer, welke ook liet huldebotoog
ijgetreden was. Spijtig gonoeg hadden wij
een der loden vergeten, namelijk M. Van
Sando, van Wotteron, Volksvertegenwoor
diger voor het arrondissement Dendormonde.
Bij deze, is deze vergetelheid hersteld.
De pensieeEsen en de werk-
SïlJ92ïSWOKP!igen. Er is ernstig
westie liet wetsoatworp ovor de werklieden-
pensioenen geheel en gansch om te werken,
ton einde een behoorlijk pensioen to ver
zekeren aan do werklieden, die bij geeno
mutualiteit aangesloten zijn.
Wat de goedkoope woningen betreft, dio
wesiio is bijna opgelost. Tijdens eone ver
gadering van de kommissie der goedkoope
woningen, ingesteld door de regeering, is er
verklaard dat de spaarkas gereed is in eens
oen voorschot van 100 miljoen to doon, mits
borgstelling van do regeering. Do terugbe
taling zal geschieden in 66 anr.uileilon.
E5a diensttijd wan di^ie jaren,
in Fs«anf€E*igk. De soldaten in Frank
rijk zullen dus '6 jaren moeten dienen, omdut
de Fransche bevolking niet aangroeit gelijk
in andore landen.
Na zes geslachten schreef do heer Leroy
Boaulieu, een liberaal, zal de Fransche bo-
volking van 39 op 10 miljoen gekrompen
zijn.
Roosevelt heeft gezegd Die schoone natie
zelfmoordt zich; de Bngelschman Kidd heeft
geschreven Dat volk vernietigt zijn eigen
zei ven.
Do Franschraan Mossimy heeft voorzegd
dat Frankrijk tusscbon dit on 20 jaren vijf
logorkorpson zou moeten afschaffen, terwijl
Duit8chland er tien zal bijgewonnen hebben
De heer Gide. leeraar van Staathuishoud
kunde, zegdo Frankrijk is oeft eilandje van
suiker dat smelt.
In de oudheid hebben Griekenland
Rome ook den aangroei der bevolking ge-
sluit, en zijn bezwekeu onder de aanvallen
der Barbaren en der Turken.
HeHbes^giers opgepast. Er
zijn in den loop van enkele dagen eenige
feiten voorgevallen, waarop uwe aandacht
dient gevestigd te worden.
Eone geheime stokerij word te Laken ont
dekt. Do stoker werd vervolgd en veroor
deeld tot oen jaar gevang en 12.744 frank
boete.
Do toepassing der nieuwe wet die liet ver
gunningsrecht afschaft, laat toe dat de her
bergier, die genever koopt van eone geheime
stokerij voortkomend, ook vervolgd wordt.
Zoo werd oen herbergier van de Hobgstraat
(Brussel) voor do rechtbank gedaagd, omdat
do alkool den bewijsbrief niet had welke
door de nieuwe wet vereischt wordt.Do her
bergier word veroordeeld tot vier maanden
gevang en 2744 fr. boote.
Herbergiers, opgepast dus
Een Brusselaar slachtoffej zijner
jonvoorziohtigheid
Een Brusselaar, M. Terseleere, wonende
Stoofstraat, moest Vrijdag morgend naar
N ij vel. Hij vergistte zich van trein en stapte
in der. express voor Charleroi welke te
Nijvel niet stilhoudt.
Te Charleroi aaangekomen, spoedde M.
Terseleere zich naar het winket, om er aen
plaatsbewijs te nemen voor Nijvel. Daar hij
slechts weinige minuten tijd had, liep hij zoo
snel zijne 68 jaren liet toelieten.
Hot noodlot moeide er zich echter mede
juist lobii hij aan do kaai terugkwam zotte do
trein zich in gang.
Da ouderling beging de onvoorzichtigheid
te wilien op den rijdenden trein springen.Hij
mistte do plank en kwam tusschca twee
rijtuigen terecht.
Een kreet van afgrijzen steeguit do menigte
op. Do trein stopte schior onmiddelijk en
men verwachtte er zich aan, nog enkel oenigo
vormlooze vleoscliklompen terug te vinden,
doch, tot eenieders verwondering had M.
Torseldbre schier geen uitwendig lolsel he
komen. Hij was enkel gewond aan hot been
en had eone kleine kneuzing aan hot hoofd.
Het slachtoffer word naar eeno kliniek
overgobracht, waar een goneeshoer vast
stelde, dal hij den schedel gebroken was. Do
ongelukkigo was met het hoofd lusschen d-
loopplank en den kaaimuur geklemd ge
weost. Hij bezweek weinigo uren later.
Brindejonc vertelt zijne reis.
Te Warschau heeft Brmdejonc des Mouli-
nais liet volgend vorhaal gedaan over zijne
merkwaardige vlucht
Ik vortrok uit Parijs bij schoon weer.
Een nogal sterke wind hielp me snel vooruit
in do richting van Mezières. Ik passeerde
over de Belgische Ardennen en zag Luik op
mijne linkerhand. Ik vloog den Rhijn over
te Dusseldorf en kon er met de grootste
moeite hot vliogplein van Wannpontdekken,
daar do rook van do ontelbare fabriokschou-
woa van de nijvorheidsstreek van Essen en
Golsenkirschen mij hot zicht benam.
Eindelijk zag ik onder mij eene reus
achtige stofwolk, dio hoog in do lucht door
den storm opgezweept werd. 't Was het zand
van 't vliegploin, waar ik behouden neer
kwam. Ik was wol wat vermoeid, doch ui
terst tevreden den afstand van 480 kilometers
in 2 uren 45 m. to hebben afgolegd.
Ik vulde mijne vergaarbakkon en zag
mijnen motor na. Alles was in regel, doch do
wind blies al bevigef en heviger, en gedu-
rendo twee uren wachtte ik op hot slillen
van den storm, doch daar deze nog in hevig
heid toonam, besloot ik maar ie vertrekken.
Mot eeno snelheid van 215 kilometors
per uur vloog ik in do richting van Berlijn.
Ik richtte mij met het kompas. Sleden en
dorpen verdwenen zoo snel onder mij, dat ik
ze niet eens kon herkennen. Ik bevond mij
boven Berlijn 6n kon het zelf niet gelooven
Eene overgroote stofwolk, door hot tempeest
opgezweept op hot Tempelhofer-veld, be
dekte geheel Berlijn.
Ik wist dan al spoedig dat do neerdaling
niet gemakkelijk zou zijn.
Boven Johannisthal gekomen, klampti
ik mij met de eeno hand vast aan mijn vlieg
tuig, terwijl ik met de andere stuurde en zoo
begon de daling van 1500 meters hoogte. Ik
kwam behouden neer, doch de wind zweepte
mijn vliegtuig weer op 20 meters hoogte. Ik
bad nauwelijks den tijd mijn motor weer in
gang te zetten, om den storm don kop te
kunnen bieden en kwam wat verdor weer
neer, maar alweer hetzelfde spel. Ik wor
vreeselijk geschud in mijn zeteltje, terwijl
mijn vliegtuig gevaarlijke bokke9prongei
maakte. Eindelijk plakt de wind mij ton
gronde, en ik bleef op éénen vleugel liggen
Ik spring er uit met 't gedacht dat alles'
stuk is on sta vorbaasd dat mijn vliegtuig
zelfs niet eens beschadigd is. Twee, drie man
komen toegesneld en hebben allo moeite van
de wereld om mijn vliegmachien in bodwang
te houden. Nadat zij hot onder dak hadden
gebracht, 't was toon eenige minuten [na 11
uur, ging ik ontbijten bij don vlieger Von
Gorrissen, die de vriendelijkheid zelve .was
voor mij.
Gansch opgeknapt, kon ik om 3,45 u
do vlucht voortzotten. De wind was iets of
wat kalmer, zoodat ik mij vorwijdorde met
oeno snelheid van 165 kilometors por uur
Ik passeerde over Frankfort a/d. Oder, Po
sen en bereikte de Russische grons.
Ik volgde dan de Visluul tot Warsohau
waar ik rond 6 ure aankwam. Alvorens te
landen, vloog ik over de stad om al de ver
gulde torens en koepols te bewonderen, en
ook om mijnen mecanicien, die mij niet zal
verwaoht hebben mot zulk weer, te verwitti
gen dat ik daar was. Ik kwam gomakkelijk
neer.
Russischo officieron en kozakken kwamen
toegesneld en teokeiulei met voel bereidwil
ligheid hot certificaat dat ik moest Uoen gel
den voor do schaal Poinmery of grootste
vlucht in rechte lijn.
Nadien ging ik dineeron, en morgen of
overmorgen zou ik naar St Petersburg vlie
gen.
De aardigste sensatie die ik gevoelde,
was daags nadien toen ik ontwaakte. Ik kon
dat maar niet in mijnen knikker steken dat
ik don nacht tevoren nog in mijn bed le Pa
rijs had geslapen, en 24 uren later te War
schau wakker werd. 'I Schoen me of deze
Russische stad slechts op eenige kilometers
van Parijs verwijderd lag.
Franferij 1c
De zaak Duvignon. Duvignon heeft
Vrijdag in do gevangenis van Pontoise be
zoek gehad van zijn vader, zijne moedoren
zijne zuster.
Dit bozoelc schijnt op Duvignon grooton
druk gomaakt te hebben.
Duitsclilancl
De militaire wet. Vrijdag werd fn den
Roichslag de bespreking voortgezet van do
militaire wet. De minister van oorlog drong
horig aan opdat men aan hot leger de zes
imonlen ruiterij schenko welko men noo
dig acht.
Andore leden van de kamor gingen verdor
on vroegen or acht in plaats van zos.
Wanneer de stemming opgenomen werd
dan bestaligde men dat beide voorstellen van
do hand gewezen waren enkel do besluiton
van de commissio werden bekrachtigd dio de
vorming van drij regimenten ruilory voor
ziet.
De oorlcgsschat. Vrijdag oolc liiold do
kamer zich onledig met do zaak van den
orlogsschat. Do afgevaardigde van do
Keizerlijke Bank drukte op de noodzakelijk
heid eono groote reserve te bobben in molaal
logon den dag, waarop do oorlog zou los
breken.
Do Keizerlijke Bank betreurt dat men den
percent van den diskonto niet kan vermin
doren. Maar moest raun in alle gobcurlijk-
hedon niet voorzien en de miiitairo wet niet
stommen, dan zou de fii:ancicelo toestand
nog erger worden.
Nog een dagbladschrijver veroordeeld.
Teil gevolge van de bekendmaking der
/etsontwerpen aangaando de dagbladvoroo-
nigingen. zaak die reeds aanleiding gaf aan
een procos, waarin oen dagbladschrijver
van Straatsburg tot dorlig mark boeto ver
oordeeld werd, is ook goji andero dagblad
schrijver van Straatsburg voor het gerecht
godagvaard, Maar doze ook weigorilo allen
uitlog ouder voorwondaol vau hot ambtsgo-Jdcld to hebben eu daarna gedood.
heim. Hij ook werd tot 30 mark boete ver
oordeeld.
Erg automobielongeluk. Vrijdag mor»
gend bad een erge botsing plaats tusscheu
eene autobus en een rijtuig van den tramway
dor Brumenstrasse, in liet Noordergedeelta
van de stad. Do autobus nam vuur do chauf»
four verloor alle koolbloodighoid eu zoo ge
raakte zij in botsing met een tramway.
Een viertal personen ziju nog al erg ge»
kwetst en twaalf minder erg.
EijLgelanti
Da ministers en da zaak Marconi. Da
onderzookskommissie, gelast met itikwest
te maken nopens da voorwaarden waaraan
het kontrakt geteekond werd tusscben de
compagnie van den draadloozen telegraaf en
bot Staatsbestuur, sluit met le bestaligyn dat
al de ministers op eene allereerlijkste manier
hebben gehandeld.
Zegepraal der unionisten. -—De gedeelto-
lijUo verkiezingen die Donderdag to Wands
worth plaats haddon, in dat kwartier van
London hebbon do unionisten doon zege
vieren. M. Samuel,unionist, bekwam 13.426
stemmen togen 70S8 aan zijn mededinger,
Havelock Wilson.
Rusland
Een ontwerp tot een Middan-Aziatischen
spoorweg.Do miuister van financiën en
de minister van wegen en vorbindingen heb
ben aan don ministerraad het voorstel on de
vraag voorgolegd, van oene aktiënmaat-
schappij te slichten, voor doel hebbende aön
ijzeren weg in Middon-Azia aan te leggen.
De kosten worden op 28 miljoen roebels ge
schat. De lijn zon van Kagan uitgaan, en
zou naar het zuiden loopoa in de richting van
Karohi. Van daar zou zij naar Kark, op da
Amou Daria leidon, en daarna don stroom
volgen naar Termez en Galif doortrokken.
Er worden vertakkingen voorzien voor,
Karchi, Chertsobe en Kitab.
Portugal
Gruwelijke dood vaneen vlieger. Uit
Lissabon Tijdens de oefeningen voor eenon
vliegwedstrijd, die Vrijdag namiddag worden
gedaan, is do vlieger Mauio te Lacavera,
nabij Lissabon van oene hoogte van 300
meters ten gronde gestort. Do ongoluldu'ga
bloof op den slag dood.
Hot lijk van don vliegor wag ijselijk ver
minkt. De eendekkor welke Manio bostegeu
had, werd totaal verbrijzeld.
IVtarolclco
De Franschen In Marokko. Kolonel Man-
gin behaalt eene overwinning. Men meldt
uit Rabat dat de kolonel Mangin op 10 Juni
laatst naar Ksima vortrokken was, waar zich
Moha- en Saïd's kontingonton goreed hiel
den. Hij moest vorschoidene bergtoppen
stormenderhand klaa»* vagen. De Franschen
zouden 45 dooden, waarondereen officior en
109 gokwelsten tellon.
Do Franscho artillerie heeft den vijand
ontredderd. De liulp-konlingenton hebbon
samen mot de troepen don strijd gevoerd.
Kolonel Mangin is dos anderendaags in de
kasbah van Fadla teruggetrokken.
Uit Parijs Het minislerio van oorlog be-
esligt dat do kolonel Mangin in do streek
van Tadla een vurige strijd heeft geleverd.
Do kolom, zou 45 soldaten mot oen officier
verloren hebben, 109 soldaten zijn gekwetst.
Luidens de eerste medodeelingon zouden
deze verliezen door de inboorlingen aan de
Fransche achter wacht veroorzaakt zijn.
Het Incident van de Spaansche kanonneer
boot. Volgens do laatste nieuwsberichten
elooft men, dat de Marokkijnen zioh mees
ter gemaakt hebben van den Generaal
Concha die zij plunderden. Zij bedreigen
met de kanons, als wat durft naderen. De
kruiser Cataluiia- is vertrokken om hulp
to brengen aan den kanonneesboot.
Uit Madrid de officioole mededeelingen uit
Molilla maken bekend dat de kommandaut
Alhucemas onderhandelingen hoeft aange-
noopt met do Marokkijnen ten einde do
gevangen malrozon in vrijheid to doen stol
len. Buiton do gekende verliezen ziju er tien
rijgsgevangen.
De kruiser Roina Regento hoeft Vrij
dag morgond, Marokkijtischo grocpou
beschoten. De Spaanschon hadden 4 matro
zen gekwetst. Hot vuur duurde gedurende
twoo uren. Daarna werden de Kabyleu
uiteen gedreven.
vereonisclo Staten.
Gruwelijke lyncheoring. Uit Madarko:
Een duizendtal rsrsonon zijn met geweld in
eeii gevang gedrongen en hebben zich mees
ter gomaakt van eou jonge negor van 18
jaar.
Doze word aan een boom gobonden, mot
kogolg doorschoten en daarna mot olie over
goten waaraan vuurword gebracht.Do noger
word beschuldigd een jong meisje mishatt-
