WEEKKRONIJK
De beroeringen in Turkye
Vijf-en-Twintig jaar Keizer Keizer W I L, L E M XI,
ZONDAG 22 JUNI 1913
De blijde intrede van Koning Albert te Gent
EENE POLITIEKE MOORD
Fransche troepen in Marokko
n zicht op het Kanaal van Terneuzen dat op 22 Juni officieel ingehuldigd wordt
l. Vijf-en-Twintisr j lar Keizer Keizer Willem II. 2. De blijde intrede van Koning Albert te Gent 3. Frausche troepen in Marokko
4. De beroeringen in Turkye 5. Servie ei Bulgarie 6. De Vergiffenis van den Monuik 7. Sint Antouius en de Duivel 8. Spreuken
9. Het Speen verken, 10 Het gebed van een kind 11. Eene edele wraak 12. De Forten van Vlissingen. 13 Allerlei
karakter, eene ontstuimige ziel verliefd O]»
de wapens en op den oorlogsroem.
Tijdens zijne jeugd had hij enkel op slag
velden vertoefd.
Hij sprak enkel van krijgen en oorlogen
en iedereen vreesde met reden dat het zou
moeilijk g-eweest zijn dien vurigen man enkel
met wijzen raad tot bedaren te brengen.
Al die vrees gelukkiglijk was overtollig.
Willem It is de man geweekt van de gewa
pende vrede. Hij lieel't niets verwaarloosd
van al hetgeen de militaire kracht en groot
lieid van Duitschland kon verzekeren en ver
meerderen. Op dit oogenblik zelf vraagt
hij nog aan Duitschland de grootste gelde
lijke opoffering welke men ooit van een
rijk eischen durfde en die onvermijdelijk
in al de andere landen eene nieuwe buiten
gewone wapenuitrusting zal doen ontstaan.
Aan hein is Duitschland die machtige
zeevloot verschuldigd die voor 20 jaar enkel
nog als kiem bestond en die nu de verwon
dering van alle landen en de onrust van
Engeland verwekt. Heel zijn politiek kan
samengevat worden in twee woorden Si
vi pacem, para bellum Wilt gij dat
men u met vrede late, bereid u dan tot den
oorlog. Maar hij was eerder een instrument
van vrede dan van oorlog. En het leger in
zijnen geest was enkel een verweringsmid-
del in wiens schaduw al de geesteskrachten
de handel en nijverheid van Duitschland zich
kunnen ontwikkelen zonder schroom noch
vrees.
En zulks verslaat men ook in Duitschland
Gisteren nog groette de Freisinnige
Zeitung in Willem II den Keizer van
den Vrede en 't is omdat Duitschland wel
inziet hoe zeer Willem II alle krach ea in
spant om spijts alles den vrede te bewaren dat
heel de Duitsolie bevolking in eene nationale
betooging van dankbaarheid 011 fierheid nu
den grooten man hare hulde en hare erken
tenis betuigt.
De groote manifestaties van Berlijn de
plechtige zittingen van den Reichstag hebben
wel den aard van die nationale betooging
doen uitschijnen.
De Duitsche socialisten zelf slaan hier
onmachtig tegenover die groote figuur en
heel Europa, België vooral biedt hem ook
hulde en dankbaarheid.
(Duitschland vi«-rl tegenwoordig zijnen
nzer die geboren werd op 27 Januari 1859
den troon beklom op 15 Juni 1888. De
■zcrin licet Augusta Victoria,
jllet Duitsche keizerrijk gesticht op 18
huari 1871 telt 64,925,995 inwoners, 'l zij
0 per kilom, daaronder zijn begrepen
,6-18,852 protestanten, 22,094,402 krtho
ken en 274,860 andersdenkenden, de
den loopen ten getalle van 008,802.
jHet mag wel als een wonder samengaan
r omstandigheden heeten dat hol jubeljaar
de troonbeklimming van den huidigen
ïzer juist overeenstemt met het jubeljaar
p de heropbeuring van den Duiischen
pst.
B813 merkt imin ■■•'s het jaar dat de Duil-
he ziel ontwaakte en langzamerhand aan
jding gaf tot dat machtige rijk dat geslicht
frd op de slagvelden van Sadowa en van
flan 1913 merkt den bloei van datz dfde
tin alle domeinen.
e rassche en wondere vooruitgang van
k volk dat van den laagsten trap van de
[ernationale politieke ladder Lot op den
pgslen wist te klimmen en zulks op eene
hw tijd, mag wel een der merkwaardigste
feiten vin deze eeuw genoemd worden en
twee edele figuren beheerschen heel dien
ommekeer, Bismarck en Willem 11.
Bisinark was de i jzeren hand de stalen vuist
die het ontwerp had doen onistaan in zijnen
hoogmoed en zijne inbeelding en die alle
hinderpalen wist uit den weg te ruimen
spijts alios, spijts den tegenstand van kei/.er
Willem 1 zeil'. Willem II was de fijne diplo
maat, die zonder geweld standvastig en
listig levens dat grootsch plan zoo wist uit
te voeren dat hel nu verwezenlijkt is ver
hoven alle verwachting. De nakomelingen
zullen moeten bekennen dat keizer Willem
II dat grooisch werk wist uit to voeren zon
der daarom het geweld der wapens te ge
bruiken Het was dan ook met reden dat
Carnegie den keizer bedankte in naam van
heel Amerika om de 25 jaar ongestoorden
vrede die hij wist te bewaren.
Wij herinneren ons nog den scliielijken
en schrikkelijken dood van Frederik II en de
troonbeklimming van Willem II.
Wij herinneren ons ook dat de kroonprins
toen nog maar 29 jaar oud was en eind en
verre gekend stond als zijnde een woelig
Chefket Pacha, de vermoorde Groot-Vizier
Saïd Halim Pacha, de nieuwe Groot-Vizier
Ras is «Ie oorlog in de Balkanen geëindigd
en schijnen de Balkansche staten het onder
ling eens te zijn of reeds beginnen in Turkye
reeds wederom de strijden tusschen de ver
schillige partijen voor het bewind.
De leden der partijen afgunstig van de
Jong-Turken smeeddeu een komplol, ten
doel hebbende al de kopstukken der Jonge
Turken van kant te maken.
De eerste welke als slachtoffer moest val
len, was de Groot-Vizier Chefket Pacha. De
samenzweerders beschikten over veel geld
on hadden het dus gemakkelijk,alles derwij
ze te schikken dat hun goed beraamde aan
slag onmogelijk kon mislukken.
Evenwel waren zij toch verkliki geworden
want de Groot-Vizier werd persoonlijk door
twee vreemde gezanten ingelicht, dat er een
aanslag tegen /ijn leven beraamd werd
Hij deelde die tijding achteloos mede aan
de andere, leden van het gouvernement, doch
bekommerde er zich verder niet meer om,
overtuigd als hij was steeds zijnen plicht ge
daan te hebben en zich geene verwijten te
moeten doen.
Het gouvernement nam eenige voorzorgen
doch de aanslag was met al te veel overleg
bereid geworden en het gouvernement kon
dan niet beletten, dat het Groot-Vizier ge
slacht werd.
Chefket Pacha was van Araabschen oor
sprong en genoot zijne militaire opleiding in
Duitschland, waar hij de geliefkoosdste
leerling was van Maarschalk von der Golz
Het was hij die in 1908 de groote omwente
ling der Jong-Turken inrichtte.
Later werd hij minister van Oorlog en
door zijne hervormingen maakte hij zich
veel vijanden in het Turksche leger, vooral
in liet korps van Tchataldja. Zolfs wordt
beweerd dat indien hij niet vroeger vermoord
werd, hij zulks alleen te danken heeft aan
den oorh'g.
De nieuwe Groot-Vizier,die Chefket Pacha
opvolgt is de prins Said Halim Pacha,
vroeger minister van Buitenlandsche zaken.
Voorlonpig blijft hij nog dat «ïinislerie
waarnemen, tot Mouhlon Bey, thans lurk-
sche gezant 'van Athenen, hem als minister
van Buitenlandsche zaken kan opvolgen.
Er wordt verzekerd dat de nieuwe Groot-
Vizier zeer gunstig bekendstaat, zoo hij de
Jong-Turken als bij dezer tegenstrevers.
Mochte zulks waarheid zijn, dan zouden
waarschijnlijk de voortdurende onderlinge
moorderijen en aanslagen een einde nemen
in Turkye.
't Zou er voorzeker niet slechter om zijn...
Er is ongelukkiglijk veel te vreeien dat het
huidige kabinet, w el eenigszins zal gewijzigd
worden, ten gevolge van het aftreden van
een tweetal ministers. Talid bey en Enver
bey hebben er namelijk genoeg van, zoo
gedurig als op een vuurberg te zitten en zijn
zinnens hunne matten op te rollen en zich
terug te trekkon.
En wie zal er dan wederom de zware taak
op zich torschen, te trachten eenigzins orde
te brengen in den Turkschen warboel
Zou liet niet heler zijn dat de groote
Europeesche mogendheden die zaken daar
regelden naar hun zin
't Ware misschien wel de best mogelijke
oplossing.
Eene afdeeling aan kolonel Mangin, met eene mitrailjeuse Hotchhiss