Negentiende jaargang n' IGS
Einsdag 22 Juli 1518
30 <3r T "O
versiering der stad
Zondag morgend
De Mis bi open lucht
De godsdienstige
plechtigheid
Indrukwekkend
Aalst door de vreeni=
delingen ingenomen
Eenige cijfers
©O.OOO :EK3LÊ&2a.
De stoet
Op de Groote Markt
Boe langer, hoe meer 1
De freins
De
vorming
Na den stoet
Het vertrek
PRACHTIG SCHOUWSPEL
De verlichting 's avonds
2 CENTIEMEN HET NUMMER
abonnementenT
Zes maanden 4 franken. Een iaar 8 franken.
Inschrijving in alle postbureeïen van het land
uitSAAF, 4 tl. 's avonds2" UITGAAF, 7 u, 's avonds
Toiir tonte !a. pnldicfté comnerciale et financièr.e du journal"
sadresser oxclusiveraeiit a l'Agence RéclameGodts, 2. Place dé
ia Bourse. Bruxel os
BÜRëELEN
7?L?"USSEÏ- I TE AALST
B. EODTa, Gsuraplaats, 3 J Ke.-i™tI.aat,
ïeloroon A 3S99 Teiafonn 114
Bestuurder: J. Van Nu ff et-De Gendt.
aankondigingen j'
KI. aank. (1 tot 4 kl. reg.) fr. 0.60 f Sport (per regel) ft. 1,00
3* bladz. (de regel) fr. 2,00 I Gemengd nieuws por regel) fr. 8,00
4* biadz. (de regel fr. 0,30 I Recht, herstel), (per regel) fr. 2 00
Fmanc. aankon, (perregel)fr. 2,00 I Overlijden (por regel) fr. 2,00
Cornmercialc en fmanoiccle aankondigingen zich nilsluitoliik to
wenden Agence Reclame Godls, 2, Berursplaata, Brussel.
Sedert Vrijdag waren allo inwoners der
sliul ham.'o huizon aan 't versieren. Zalerda,
bood do slad reeds een schildoraeutig uit
zicht. Aan do hoekon dor straten trof men
nu do bevlagdo slakou mot bloemenkorfjes
aan die iedereen tot vreugde en tevredenheid
schenen uit to noodigon on die verleden
Zondag zulk schilderachtig uitzicht gaven
aan do Groote Markt.
Do burgers wedijverden. Overal wapperde
roods do nationale driekleur maar nog meer
do witblauwe vlag van O. L. Vr. Aan de
gevels bemerkte «non hier witblauwe drape
rijen, daarroodfiuweolon tapijten, loofwerk
bloemfestoen, jaarschriften, huldebetoog.
't Geen nog moest indruk maakte was die
algemeenheid, din eensgezindheid in de be
toogmg: niomand wilue uitzondering maken:
War.neer zou de regen ophouden Hot
plaste nu al drie lange dagen
Zaterdag avond, rond 8 ure. werd het we
der wat killigor, do wind keordo een weinig
noordwaarts eenige sterren begonnen aan
dm, hemel te fonkelen 'l waren do "sterren
der Hoop.
Wo haddon ons niet bedrogen I
Heldere zonneschijn Zondag raorgend to
5 ure Wol dat gaat een loven zijn
Maar die zijnen neus eens eventjes buiten
slak ondervond weldra dat do wind Noord-
Wostwaarls kwam en eenigo gauw over
drijvende wolken doden al ras inzien dat het
weder minder vast in zijn'schoenen stónd
dan wij ons eerst hadden ingebeeld. Regenen
kan het ja, maar 't zullen in allo geval toch
Waar vlaagslcens zijn van geenon bandon
duur.
En wat we voorzien hadden gebeurde ook.
De vreemdelingen, die van do statie kwa
men tussclien 8 en 9 ure, on in zoo dichte
rijen dat het oene onafgebroken processie
look. droegen den regenscherm open. Adieu
de pontificale mis in open lucht
Wanneer we ons rond 10 ure naar de St.
Martenskerk begeven, worden we aan don
hoek der Kapelleslraat en der Molenstraat
tegengehouden door oen zwerm van volli
die de Molenstraat kwam afgestormd.
Men had in vooruitzicht van het slecht
weder rond 9 ure hevel gegeven do Hoogmis
in St. Martenskerk le zingen. Reeds was de
hoofdkerk opgepropt van volk wanneer
opeens de E. P. Bouckaert, verscheen en
met lachende wezen en donderende stefn
aankondigde dat op hevel van Z. H. den
Bisschop zelf de H. Mis in opon lucht zou
opgedragen worden. Was me dat toon een
«oei. Nauwelijks was dat laatste woord nit-
igosj roken of heel die massa volk sprong.de
V0ue uit. en dan langs de Rozemarijnstraat
«e Molenstraat in.
Wal eon gedrang! Had do hoofdkerk
geeno stevige grondvesten gehad, liet volk
had ze weggedragen, zoo groot was het go-
«rang.
Tien, twintig handen van geestelijken en
lieeron werden to gelijkertijd uitgestoken en
de daar even nog zoo ruwo auiaar, in de
Molenstraat opgetimmerd,wordt herschapen
In een lusthof van bloemen 011 liciit. Onder-
tnssehon kwam de massa volk maar immer
oichtor en dichterbij.
°P voorbehoudeue plaats, rechtover
aon autaer bomerkou wo op de eersto rij do
hoeren burgemeester en schepenen in offi
cieels klocdij en talrijke raadshoeren; staats
minister Woeste had er ook aan gehoudoh
die scboono plechtigheid bij te wonon.
Op bevel ven de policie wat hooft deze
druk te werken gehad vandaag gaan de
dichte rijen open; daar verschijnt do pijkon-
lieer, gevolgd van hol Kruis, kerkbedienden
priesters, lisoron pastoors en onderpastoors'
kanunnikken, en eindelijk gevolgd van Z. IL
aon Bisschop van Gent.
Mgr zegent de ontzaglijke menigte, die
geknield naar zijnen zegen wachtte, en be
klimt aanstonds daarna hot verhoog.
Do verscheidene ceremoniën van'de pon
tificale Mis boezemen aan do massa volks
veel belangen in, en 't was waarlijk schooit
"""'uk, dl° z°« van volk daar stil en
ingetogen te zien bidden. Wanneer do E. P.
Bouckaort, de grooie volksredenaar op liet
verhoog verschoon, dan had men allicht eon
mnïzeken hooron loopen, zoo groot was de
Stilte.
Hot was eigenlijk geen sormoon, maar en
iel eone korte aanspraak,maar zoo zaakrijk,
zoo verheven, zoo indrukwekkend lijk E. Pl
Broeckaert alleen hot kan. Wanner hij ein
digde en triomfkreten aanhief ter eeré van
God on van Maria, en kreten van onder
werping jegens Pans on Bisschop, dan wor
den zijne woorden herhaald door do duizen
den aanwezigen en ging er uit die menschen-
zeo oen algemoeno kreet op van liofde en
vertrouwen jegens don Godmensch en zijne
Heilige Moeder oen kreet van kinderlijke
liefdo en onderwerping jegens onze geeste
lijke overheid.
't Was voorwaar een indrukwekkend
oogenblik,wanneer we dien ouden grijsaard,
dion taehtigjarigen bisschop, het Aller
heiligste zagen omhoog lillen,torwijl kanou-
gobuhler alom verkondigde welk groot
Wonder er daar geschied was en terwijl
klaroengeschal do menigte en de krijgsman
nen vorwittigen kwam, dat zij hulde moesten
bieden aan dan God der lieirscharen 1
Aandoenlijk,indrukwekkend en troostend!
Do kerkzang was toevertrouwd aan do
-toorgilde van St. Maarten en aan do studen
ten van St. Jozefscollege. Door het onvoor
ziene van de laatsto beslissingen kon er niet
gezorgd worden om de hulp van een instru
ment tof begeleiding. Niettemin liet do uit
voering, onder kundige leiding van E. H.
Morre niets te wenschen over.
Stoetsgewijze werd Mgr Stillemans lei-u"
naar do hoofdkerk gebracht, oil 't is maar
wanneer Zijne Hoogwoerdigheid eene twoodc
maal de neergeknielde menigte gezegend
had, dal de massa volks de Molonstraat ver
liet.
Reods krioelden de straten van de vreem
delingen. Mor. hoorde er aide talen spreken,
zoowel hot Brabantsch van Leuven,'als hot
Vlsamsch nit de Kempen of van Brugge.
De toringsbond heeft de zaken praktisch
opgevat, van deze prachtige gelogenheid ge-
bruiic te maken om zijne ieverigo vorkoop-
slers op to zenden. Ze deden ook goede za-
kon 1 Wie hadde immers niet willen een
bloempje dragen op de borst en eenen dub
belen kluit besteden aan het cdol werk dor
teringverzorging
Zulks heet men het nuttige bg het aange-
namo voegen en de stad heeft aan al de
vreemde bezoekers don indruk gelaten van
oene bevolking dio op meesterlijke wijze
feesten inrichten kan, maar die tevens de
belangen niot uit liet oog verliest van dio
ingezetenen die meest baar medelijdon vor-
dienen.
gemeente verliet, aan «Do Zwaan.» bleef er
geeno enkele plaats moor ovor. Al de lieden
van Erondegom, Vlierzeïe^ Erpe en Vijf
Huizen waren veroordeeld om de reis te doen
«pedibus cam jambis». Dergelijk schouw
spel vertoonde ziel» le Assche, waar do tram
nauwelijks do sfalie vor laten bad, wanneer
bij reeds vol zat gelijk een ei Ook kwam
die tram met een uur vertraging toe.
Onderlusschen leken al de broede lanen
die naar Aalst loidon, oudo en nieuwe Don-
dormondsche steenweg, Moorsolscho baan,
steenwegen van Gent, Brussel en Ninove, do
kleinste veldwególkens orin begrepen, aan
stroomen en bekon die gedurig aan volk bij
voerdeo; daar bemerkte men eene onafge
broken lijn van groepen voetgangers, gan-
scho families, eene eindelooze kotting van
velomannen, en op de steenwegen, altijd
maar karren en rijtuigen, zoo ver mon zien
kon on automobielen, altijd maar aan, ge
durig moer en meer»
Zondag beeft mon te Aalst-Noord ontvan
gen 15600 kaartjes voor Aalst.
Te Assche gaf men 0000 kaarten tor be
stemming van Aalst,
Te Oordegem gaf ruen er 2200.
Voegt daarbij al de reizigers die anders dan
por trein of tram aankwamen en dan komt
mon tot een aantal vreemdelingen van
minstens
Iedoreon is ook geslagen gowoost om den
ernst waarmede die vier duizend deelnemers
liunnon rol hebben vervuld. Van do kleine
kleuterkens tot degenen die bisschoppon
kanuiiikken, koningen en koninginnon ver
beelden, 't ging allemaal om te ernstiger.
En van koninginnen sprekende wanneer we
dit aantal edel vrouwen zagen, to voet on le
paard dan duchten we onwillekeurig aan de
woorden van Johanna van Navarra te
Brugge, woorden van nijd on afgunst die zo
uitsprak bij bot zien der Brugscho vrouwen:
Ik meende hier alleen koningin te zijn en
ik zie or daar wol honderd rond mij
Hadde eene tweede Johanna van Navarra
den stoot van gisteren kunnen bijwonen zij
hadde voorzoker van geen honderd maar van
duizend koninginnen gewaagd.
De doortocht van den stoot duurde meer
dan één uur Maar aan moede zijn denkt
rfien niot bij het zien van dergelijke dingen.
Een huilenman van Nederhasselt dio
tweo uren en half te voet had afgelegd o:
daar twee uren tussclien de menigte had go
staan zonder eenen voet to kannen verzot
ten on nu nog tweo en half ure gaans ging
afleggen om terug naar huis te koerei»
zegde ons.
Al moest ik vijf uren vor gaan, al moest
ik nog ineor gedrongen wordon, toekomen
den Zondag ben ik hier weer dat wil ik no<-
zien I»
Do stad look reeds aan een mierennest,
t v, aren al vreemde gezichten die men ont-
moulte, maar rond 12 ure ging het spel voor
goed aan gang, dan was liet eon waro stroom
dio maar gedurig aan vclk uit do staiio goot.
Mon haddo gezworen dat heel de provincie
ot liever hooi hel land zich hior vereonigon
wilde. En 't moest uu nog maar voor good
beginnen.
Do trom van 2 1/2 uit Denderleeuw was
zoo opgepropt van volk dat 600 reizigers in
do statie van Denderleeuw gebleven er to
vergeefs oen plaatsken zochten. Do expres-
trom te 2,45 uit Brussel-Noord vertrekken-
do moest stilstaan en word dan stormender
hand ingenomen; men kendo noch rijtuig
van O» klas noch salonrijtuigen meer, 't zat
al horslens vol, lijk tobbekons haring. De
trom Antworpen-Zuid-Aalst, tweemaal moer
rijtuigen tellende dan naar gowoonle was
ook zoodanig holast on beladen dat al het
volk van Baerdogom on Moorsol in de static
moesten blijven on or lovorgoofs eene plaats
zochten. Dio bravo lieden vroegen hunno
centen weer on kwamen to voot naar Aa'
Hetzelfde gebeurde op dn lijn Dondermondo-
Aalst, waar nochtans twee bijzondere treins
op ingericht waren.
Wanneer do trom van Oordegem deze
Nu nog eens de stad rondgeloopen langs
den weg dion do stoet volgen moot. Overal
bomerkt men vreugde en versiering bloe
men en vlaggen de Molenstraat, do gebuur
te van O. L.Vrouw ten Druiven spant de
kroon nochtans.
Zij verdient eeno bijzondere melding. Of
liovor heel do stad,| al do straten verdienen
eenen bijzonderen lof, dogenon die hunne
buizen zoo prachtig hebben versierd en do
vreemdelingen ook die met duizenden O. L.
Vrouw groeten kwamon.
Die algomeenheid van medewerking dio
ongeevenaarde toestrooming kannen we
opperbest verstaan wanneer we rolteniim
bondon dat bij O. L. V. van de Werf, al do
huisgezinnen van de' stad toevlucht zochten
en hebben gevondon, dat er daar ontzaglijk
veel vreemdelingen hulp en troost hebboii
ontvangen.
Van af 2 ure ziet do Esplanadeploin en al do
aanpalende straten zwart van volk. Weinig
Qf geen Aalstenaars nochtans, 't Is al vreemd
de lui. De bevolking dor slad mot hunne
vrienden en kennissen hebben post gevat
aan do venstors der huizon.
't Was voorwaar geen klein spel, rdie 15
reeksen groepen te rangschikken tussclien
die menigte waar men zich goon man over
zag I Gelukkig nog dat mon er op had go-
dacht da hulp in te roepen van de gendarmen
to paard. Anders haddo mon er misschien
nog moeilijker uitgeraakt.
Éindelijk, lo 3 ure klokslag komt do tram
van Oordegem dö Dirk Marlensslraat bin
nengekropen, zoo dicht was do menigte
nauwelijlc is hij achter den Zeshoek vor
dwonen, of daar vertoont zich do schoono
Daar komt het hoofd van den prachtigen
stoet voor de tweede maal op do Markt om
daar uiteen to gaan.
Maar
Wat nu godaan Don stoet doorbroken
die nog op vorre niet ten oinde is en goduri»
maar langs uit de Molenstraat in du Zout-
straat trekt, dat kan niot.
Er blijft maar één enkel middel over: heel
do Grooto Markt doen ontruimen en ze heel
on gansch door don aankomenden stoet doen
bezetten.
Dat was het eenig mogolijke plan. Do uit
voering werd aan de gendarmerie toever
trouwd. Maar was me dat een spel! De paar
den gingen aan 't duwon langzaam en voor
zichtig maar altijd meer en meer; op eon
slag on omzien was die menschenzee henen
goloopen wij meenden een oogenblik dal
Dirk Martens zelf zijnen troon zou verlaten
bobben, om ook plaats le maken. En dan
zag men van uit de Nieuwstraai al die prach
tige groepen zich nevens elkander scharen
op do Grooto Markt, op die overgroot©
schilderachtige plaats, getuige van zoovoel
geoeurteniaser.. En het schoen ons of dio
getuigen van do dertien verïoopen eeuwen
daar vergaderd waren om hulde te bron
aan da Koninginne van alle Eeuwen l
Do feesten van do kermis waren byna
vergelen en uitgestorven. Maar de Stoot
heeft zo doen herleven met moer lovonslust
dan ooit,en hier lijk op do bruiloft van Cana,
zal men mogen zeggen 't bost komt laatst!
Eon landbouwer van Vollezeole drukte
ons dunkens eène groote waarheid uit wan
neer hij zegde
De feesten van Aalst bevatten dit jaar
«eenen vierdubbolen triomf om te begiu-
nen was liet de dubbele triomfuitvoering
van de Cantate om le eindigen de dubbele
- tocht van den Historische»» Stoet.
Het is nu de derdo achteïeenvolgonde
- Zondag dat ik naar Aalst kommaar Zon
dag aanstaande sta ik hier weer, als 't God
belieft. -
'""vuiii tiGii uu ai
do heerlijke, de overheerlijke stoot.
En dan ontrolde zich voor onze oogeu oen
schouwspel, prachtig 011 overheerlijk, lijk
wij nog nooit te zien kregen 1
Men vrage ons niet al do indrukken weet
ic geven die wij gevoelden bij do onïrolling
van dien langen, heerlijken Stoet. Zulks zou
ons le vor brengen. Daarbij, al d« groepen
zonder do minste uitzondering verdienden
don algemeenen lof on de algoineene bewon-
dering.
't Was eene aaneenschakeling van mees
terstukken van geschiedkundige realiteit.
'I Was eone groolscho onVöi.'éfi-r.i.iiuio |i0.
tooging van do ijverzucht die ondor do bur
gerij en in do werkende klas lieorsclit, wan
neer het er op aankomt oen openbaar bewijs
te geven van hunne verknochtheid aan onzen
godsdienst en aan de goede zaak.
Iedereen is getroffen geweest om do goede,
onverbeterlijke goede orde die in die massa's
heerschle. Eere oa dank daarom aan de
hoorei» inrichters.
't Was gedaan!
En (jod dank, zonder het minste voorval
En zulks vorhougde iedereen. Vierduizend
mannon, vrouwon en kinderen doen gaan en
koeren in do stad lusschor. paarden en ossen
wagens doen voortrollen breod ais de straten
zelf en hoog als de huizen, bespannon met
vioron zes trekdieren, honderden en nog-
honderdon kindoren, juffers on heoren to
paard doen rijden, wanneer zij misschien
zelden of nooit den voot in eenen zadel had
don gezet en dat al tussclien oene dichte
monigto, tusschen schitterende vlaggen,
achter trommelslag en muziek zonder dai
een onkel dier verschrikke, ja 't is zoo won
der ongelukkig, als het gunstig weder waar-
raodo O. L. Vrouw van do Werf ons had
verrast. Mon kon waarlijk zien, dat zij er
aan hield haren triomftocht in vollen luislor
te laten ontrollen. Maar dank daarom, dui
zendmaal dank aan de inrichters, aan do po
licie en de gendarmen J
Oprecht aardig was lief dan te zien hoe
alle drankhuizen, winkels en eethuizen stor
menderhand werden ingenomen door do
vreemdelingen. Nu moest er immers gedacht
worden op eenige vorversching en moest
men ook denkon op degenen die belet waren
geweest mede te komen, die thuis nieuwsgie
rig zaten te wachten en die men tot troost
wel oen of ander mocht medebrengen.
Zóó ondervond mon eens te meer dat O
L. Vrouw van do Werf aan de stad Aalst
mot allooi» hare geestesschaüon uitdeelt,
maar ze ook mild loonen wil onder stoffelijk
oogpunt. 4
Het gewemel en gewoel van vreemdolin-
gen in de bijzonderste stralon dor slad, in on
rond do half .afgebroken foor gaat alle in
beelding te boven.
In do Zoutstraat kon men noch over noch
door, 't waren al vreemde gezichten die
men ontmoette en aan de Zoutstraatpoort
was het eone aaneenschakeling van karren
en rijtuigen die elkander opvolgen ora do
zee van volk uit de stad henon te voeren.
Wat gaat liet nu zijn toekomende Zondag?
Want al dio vreemde lieden gaan nu eiodo
on ver verkonden wat zo hier in Aalst to
zien kregen en iedereen zal nu willen hot ge
luk smaken dat zij hier genoten.
Voor degenen dio hol geluk hadden nog
een paar uren in de stad te mogen verloo-
ven, voor al die goenen te grooten afstand
lo voet moesion a^oggen maar die por tram,
auto of trein hunnen aftocht gingen nemen,
was de reeks genotvolle aandoeningen no<*
niet ton eindo. De buurt van O. L. Vrouw
van de Werf had er aan gehouden heel dien
omtrek le verlichten.
Wol is waar zou er ook aan het Statio-
plem een vuurwerk afgeschoten worden,
het jaarlijksch ïiurararr waarmede do kei*
misieoston sluiten. Hier nochtans bespeurde
men minder volk dan naar gewoonte. En
hoe kon het ook anders. Aan de Werf in de
Molenstraat was het centrum van leven en
beweging, daar was de zetol van vreugde
en begeestering.
En da verlichting Zij was prachtig lijk
de pontificale mis, lijk do stoet, lijk al wat
wo reeds zagen. Zij was algemoen hier met
balonnotjes, daar met gaz, vorder met licht-
g la asjes, op oene andere plaats nog zagon
wij ballonnetjes uit mika vervaardigd, l^cr-
tom liet schouwspel van hoven aan de Mo
lenstraat of boneden aan de Werf gezien waa
overheerlijk
En als wo dan in de ka nel traden her
dachten wo de woorden van P. Bouckaort
«Eene stad .die zoo Maria eert zal door
Maria gezegend worden
El BS 3 22© BE s3
Btaasi Ibe Malst.
fookomoiidon Zondag zal Aalst de liroon
op haar work zelton. Do tweede uitga-!"- ran
den stoet zal nog moer volk naar Vluando-
reus stad lokken.
Dat zij gerust wezen, dio verlodon Zondag
geeno plaats meer vonden in trein nock
train bijzondere maatregel» zullen genomen
worden opdat iedereen naar hier en van hier
gevoerd worde. Zoo zullen de brave lieden
van Erpe aan de Vijf Huizen hun reiskaartjo
niet terug moeten afgeven, om to voelo dua
weg af to leggen.
Voetstappen werden aangewend bij hel
beheer van spoorwegen, opdat zoo wol hot
vertrok als do komst der reizigers, zou wór
den vergemakkelijkt. De vonhing yan don
stoet geschiedt te 2 ure op de Houtmarkt en
hot Burgemeestarsplein alsmede do St-Jan-
straat en de Van Langonhovestraat. Reeds
van nu af is men bozig om alles vaardi» te
maken reeds van nu af werkt men aan de
versiering der huizen ei» straton. Do vólks-
rij ko huurt houdt er aan te bewijzen dat
innig godsdiensligo gevoolens haar ook bo-
zielen on dat do eerbied en gonegonheid
jegens O. L. Vrouw daareven diep gewor
teld is.
Toekomende Zondag wordt de slad van
de vreemdelingen weggedragen.
Allen op post. Dio zien wil norao op voor*
hand zijne maalregoloo.
