33A.G-HLAI3
DE STRIJD TEGEN
BE KATHOLIEKEN
EN BE VLAMINGEN
Buitenland
T EEN EN 'T ANDER
Da geiisurtenisssn in ös Balkanen
Negentiende jaargang n' 170
2 CENTIEMEN HET NUMMEP
Donderdag 24 Juli 1913
ABONNEMENTEN!
Zos maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle postbureelen van het land.
I' UITGAAF, 4 u. 's aitntls ett 2" UITGAAF, 7 li. 's avonds <ïi
Pour tonte la publicitc con.iuerciale et fïnancière au journal,
s'adresser exclusivemont k l'A^euce Réclame Godts, 2, l'laceae
la Bourse, Bruxellcs.
BUREEL-EN
TE BRÜSSEL TE AALST
GODTS, EearepIaaJs, 2 I K-ertstraa
Telefoon A 3299 Telefoon 114.
BestuurderJ. Va.ii Nuffel-De Genat.
AANKONDIGINGEN»
KI. aank. (ltotlkl. rog.) fr. 0.60 I Sport (per regel) fr. l.OG
3* bladr. (de regel) Ir. 1,00 Gemengd nieuws per rogol) fr. 8,00
biadi. (de regel fr. 0,30 Recht, iierstell. (per rogcl) fr. 2,00
Financ. aaukou.(perregel) fr. 2,00 I Overlijden (per regel) fr. 2.00
Commerciale en flnancieele aankondigingen zich uitsluitelijk ta
weudenAgence Réclame Godts, 2, Beursplaats, Brussel.
Nooit is con ministerie in België
geweest dat verdraagzamer was dan
het togenwoordige.
Hoe ver verschilt dit ministerie mot
hot vroeger liberale bewind, dal er eon
loger van spiocncn op na liieltl om
iedereen te dwarsboomen, die het niet
wilde boe bot do liberale dwingelandij
verstond.
Zondag is de Koninklijke Familie
te Luik goweest, Do kinders zouden in
ocne haag langs den weg geplaatst
worden. Edoch, do socialistische gc-
meenloraad dacht or anders over en
besloot dat do kinderon der officieele
scholen dit voorrecht moesten heb
ben.
In do katholieke scholen van Luik zijn
meer dan 11.000 leerlingen, wolko in
hunne scholen opgebracht worden tot
goedo Bolgon ware vaderlanders. Zij
oorbiedigen en beminnen onzo vorsten,
omdat hun de liefde en dio eerbied
van jongs af worden ingeboezemd, en
gaarne zouden zij hunne welbeminde
vorsten met hunne toejuichingen wil
len begroeten en aldus toonon, welke
echte vaderla r.dscho opvoeding zij ge
noten.
Niets to doen. Zij begaan de over
groote fout katholiek te zijn en naar
eeno kalholieko school te gaan
daarom geen pardon voor hen, om
tien koninklijken stoet voorbij te zien
trekken. Die plaats wordt maar alleen
voorbehouden voor de leerlingen der
onzijdige liberale gomeentescholen.
welke alleen het recht hebben aan de
feesten deel to nemen. Al de andere
buiten den stoet
En die mannen noemen zich apos
tels der verdraagzaamheid
kennis der beide talen broodnoodig is
dat schijnt hem dwingelandij, die
wraak roept bij God in den hemel.
Met de Vlamingen, meest Katholieken
kan men bandelen naar willekeur
past men echter dezelfde wet niet toe
op de Walen, men zal nog harder
schreeuwen dan een zwijn, dat mon
bezig is met kolen.
En dat zijn de mannen die de wijs
heid in pacht hebben en de wereld
door hunne verdraagzaamheid en vrij
heidsliefde, in een aardsch paradijs
willon omscheppen
Neen, vuigo dwingelanden zijn hot,
anders niet en dat is niet alleen onze
overtuiging, maar ook die van vor-
schoidone liborale dagbladen, welke
terdege de handelwijze der Luiker
overheden over den hekel hebben ge
baald.
50,000 Vlamingen hadden besloten
te Gent cene belooging te houden
voor de Vlaamsche Hoogeschool.
De perperkoekburgemeester van
Gent, dacht er anders over Hij gaf
de toestemming mits dat de Vlamin
gen hunne betooging hielden in de
straatjes van Gent, en dat zij noch
zouden zingen, «och redevoeringen
houden.
Wat men aan socialisten, aan
Franse!)mans toelaat wordt in eene
Vlaamsche stad, aan onze broeders
geweigerd.
De 50,000 Vlamingen, die to Gent
hun geld gingen verteeren, zullen r.u
hunne betooging in eene andere stad
houden, zoodat de liberale peperkoek-
burgemeester van Gent, dio de Vla
mingen meende te treffen, nu open
baargroot nadeel toebrengt aan de
Tentoonstelling, dio reeds op een
sisser uitloopt.
JaesieaaS 3~
flamand, zoggen de Walen te
Luik.
Wat de Walen niet kunnen zingen.,
zullen hun dc Vlaminigen weldra
leeren fluiten.
Wat de peperkockburgemeoster
van Gent niet toelaat zullen wij weldra
nemen, want bet vredeminnend
Vlaamsche leger groeit van dag tot
dag en is reeds machtig, om niet t©
vragen maar te nenaen wat is
recht.
De O. 172 vertrekt vandaag weer rooi
de haringvangst.
Een Voorbeeld. Gister Heeft 'de
groote Berlijnschf tramwegmaatschap
pij een nieuw stotion geopend in de
voorstad Licbtemberg, dat de grootste
tramstatie van do wereld is. De hal is
200 M. lang en meer dan 100 M. breed.
Zij eal 500 tramrijtuigen kunnen ber
gen, die op 26 sporen naast elkaar opge
steld kunnen worden. Aan de statie zal
een personeel van ongeveer 2000 beamb
ten verbonden zijn, voor wie de maat
schappij in de buurt een tuinstad, zal
bouwen. Volgens de ontwerpen, «uilen
er ongeveer 300 huizen voor twee gezin
nen, 100 buizen voor een gezin en 170
buizen voor 3 cn 4 gezinnen komen te
staan. Bij elk huis zal een tuintje zijn.
In bet midden va« de kolonie, komt op
een plein van een balven morgen, een
verkoops- en vcreenigingsgebouw. te
staan.
Weet gij wat een socialistisch afge
vaardigde, oen der grootste scbreuu
wers van de uiterste linkerzijde, on
langs in volte Kamer diorf uitroepen
liet was gedurende de bespreking-
der talon in het leger on do man
schaamde zich niet luide to verkla
ren i WatMen wil do Walen dwin
gen Vteamscli te leeren als zij officier
willen worden Welnu, ik vorklaar
dat dio maatregel oeno dwingelandij
is, waaraan zij ons nooit zulten onder
werpen
Gij zult zeggen, maar dat is onmo
gelijk Do blindheid van een man, dio
een grijntje gezond verstand heeft,
kan zoover niet gaan En toch is bet
soo men heeft waai*- Uo officieele
verslas0» der Kamer to nemen, om te
xien, dat de socialist Deslrée, de voor
zitter der toekomende Waalsche repu
bliek, dio enormiteit in volle parle
ment, beeft durven uitkramen.
Zoodus die man •noemt heel goed
aan, dat alle Vlamingen om het
minste plaatsje te bekomen, grondig
de Fransche taal moeten kennen, en
dat ze daaraan veel tijd en veel geld
moeten besteden. Die man r.eomt aan
dat onze Vlaamsche soldaten aange
voerd en gedrild worden door officiers
die niet eens bekwaam zijn, hunne
mannen in hunne taal aan te spreken.
Dat alles schijnt hem rechtvaardig
aannemelijk, maar een Waal dwingen
wat Vlaamsch te leeren. om eene
plaats te beklecden, welke door ieder
een betaald wordt on waarvoor do
D8 Schoolwet. Volgens de artikels
79 en 139 van de gemeentewet, moeten
de budjetten der gemeenten, die geen
5,000 zielen tellen, den eersten maan
dag van September gestemd, en in de
eerste dagen van October aan de besten
dige deputatie gezonden worden.
De nieuwe Schoolwet moet bijgevolg
zoo spoedig mogelijk gestemd worden,
om deze gemeenten in staat te stellen
van bun budjet volgens de nieuwe nood
wendigheden te regelen.
Nog den Vlaamschen Hoogeschool
ciag, Verschilde burgersvereem-
giugen onzer stad zijn met elkander m
overleg getreden, om te zien of cr geen
middel bestaat om den beer Burgemees
ter op ziju spijtig besluit, in zake den
Vlaamschen Hoogeschooldag, te bewe
gen terug te brengen, opdat bet. Inrioh-
tingskomiteit van zijn kant zijne beslis
sing ongedaan make: de ontworpen be
tooging niet te Gent te houden.
Ten einde zoo getrouw mogelijk" bet
oordeel daarnopens te kennen en te ver
tolken van ganscb de handeldrijvende
kleine burgerij van Gent, hebben zij een
voorloopig protèstkomeiteit aangesteld,
dat op Maandag, 28 Juli, om 6 ure 's a-
vonds, in de Notarissenzaal, eene ver
gadering belegt voor afgevaardigden
van al de algemeene burgermaatschap
pijen eu beroepssyudicaten van midden
standers der stad, zonder onderscheid
van politieke denkwijze.
Maatschappijen, welke 'daarvoor in
aanmerking komen, worden, met of zon
der bijzondere uitnoodiging, verzocht
zich te dier vergadering te laten verte
genwoordigen door twee hunner be
stuurleden.
Het voorloopig Protestkomiteit.
Haringvangst. De stoomsloep O
172 a Président Barbanson», is te Oos
tende van de haringvangst terugge
keerd met 548 .vaten haring, die 20,000
fr.. opbraebtep
NEDERLAND
Da kulas van csn Kanon ontploft.
TTit Nieuwediep Dinsdag ontplofte de
kulas van een 24 cm. kanon terwijl men
er artillerieschietoefeningen mede deed;
2 ouderofficieren e« .drie soldaten zijn
min of meer zwaar gewond geworden.
In het Vredespaleis. H. M. de Ko
ningin, prins Hendrik, de Koningin
Moeder alsmede M. en Mevr. Carnegie
zullen tegenwoordig zijn op de ceremo
nie van de overbrenging van bet vredes
paleis naar den bestuurraad. Die plech
tigheid zal op 28.Oogst a. s. plaats heb
ben, in tegenwoordigheid van 400 uit-
genoodigden, waaronder de 140 rech
ters van het scheidgerechtshof, en bet
diplomatisch korps, in de groote zaal
van justicie van het «Vredespaleis».
uo9ti van in. cam. ce petfetier.
Uit Parijs wordt het overlijden gemeld
van M. Edmond Le Pelletier, Letter
kundige en advokaat aan bet beroeps
hof t,c Parijs. Le Pelletier was ook een
oud-volksvertegenwoordigOT van Parijs.
Vliegersdrama. Dinsdag niorgeud
is te Bovy, de sapeur-vlieger Lamarbe
met zijn toestel neergeploft. De onge
lukkige vlieger, is door den motor het
hoofd verbrijzeld geworden.
De dood was oogënblikkelijk.
Dubbele veroordeéllng tot levenslan
gen dwangarbeid. Bij verstek werd
zekere Ernest Roch, 19 jaar oud, tot le
venslangen dwangarbeid veroordeeld
wegens de moord op een zekere Romer-
cié. Te Charleroi aangehouden, ver
scheen hij nu Dinsdag voor het jury van
de Seine, en werd opnieuw tot levens
langen dwangarbeid veroordeeld.
Een Parljzer polltle-lnspecteur poogt
eenen Moordaanslag. Maandag na
middag heeft een Parijzer politie-mspec
teur gepoogd eene vrouw der wijk Petit
Moutrouge, en 46 jaar oud, te verwur
gen om ze te besteldn.
Hij bood zich ten harent aan, op de
avenue Reille, om inlichtingen te krij
gen over eenen 'diefstal. Wanneer hij op
het punt was te vertrekken, wierp hij
zich plotselings op": Mevr. Roudier en
poogde haar te verwurgen. De vrouw
'verdedigde zich krampachtig en geluk
te erin om hulp te roepen. De politic-
inspecteur vluchtte'daarop in den kel
der, waar hij door eenige agenten, met
den revolver in de baud, gevat werd. Hij
bekende.te willen iooden hebben, om
ziju slachtoffer, wiei man bediende is in
het 4 Crédit Lyonnaijs», te bestelen. Hij
voegde erbij dat hetcle armoede was die
hem zoover bracht.
Het slachtoffer weird door dit voorval
zoo zeer ontroerd, dal het nu te bed ligt.
Corslkaansche Ze^on-Politiekcn Re
volver. In de hi.iztnde.rste straat van
Calenzana, arrondissement van Calvi
(Corsika), had eene politieke bctoogmg
plaats, aangaande de aanstaande verkie
zingen tot den o Algèmeenen raad
Opeens weerklonken vier revolver
schoten, uit den groep der betoogeis.
De genaamde Tousi aint Saravelli, ge
meenteraadslid, went in volle borst ge
troffen en stierf onmiddellijk. Een an
der raadslid, Simon 1 Calombavi, werd
door een schot in den schouder getrof
fen
dat Bremen alleen 8.600 stakers zal tel-
De staking dreigt Bremershaven te
zullen bereiken.
Bloedige Woeling. Uit Ehrenfeld
wordt aan de Berliner Tageblatt ge
meld dat tijdens een gevecht tusschen
werklieden, een hunner met messteken
afgemaakt is. Twee andere bekwamen
zulke verwondingen dat bun leven in
gevaar is.
Twee politiekommissanssen die met
hunne agenten beproefden de orde te
herstellen werden aangevallen en zagen
zich genoodzaakt den degen te trekken.
Ruim 1000 man nam deel aan deze
woeling. Negen kerels zijn aangehou
den.
Eene Mijnramp. De «Kolniscke
Volkszeitungontvangt uit Aken een
bericht, luidens hetwelk er eene mijn
ramp zou voorgevallen zijn te Ubach,
nabij Geilenkircher. De nieuwe stellin
gen van een kolenput zijn ingestort.
Sen meester en 14 werklieden liggen on
der de puinen begraven. Men denkt dat
allen er het leven zullen bij verliezen
ENGELAND
De Lords en Öo Scheiding in het Land
van Wallis. Het Lagerhuis heeft met
242 stemmen tegen 48, de motie van
lord Salisbury aangenomeu, waardoor
de wet van de scheiding van Kerk en
Staat in het Land van Wallis bij de
tweede lezing verworpen wordt.
OOSTENRIJK-HGNGARIË
Het Mijmverkerskongres. Uit
Karlsbad: Het Mijnwerkerskongre9 dat
Maandag geopeud werd, is het grootste
kongres welke tot hiertoe reeds gehou
den werd. 145 afgevaardigden, te zamen
1.363.000 mijnwerkers vertegenwoordi
gende, nemen cr deel aan. Men heeft een
jesluit gestemd, waarin 8 uren arbeid
en 16 uren aangevraagd worden. Dins
dal? wfirdpn er takiilco rod«vwo
uitgesproken om meer besct
voor de mijnwerkers.
SPANJE
Staking te Barcelona. De ijzergie
ters staken bijna allen bet werk.
Er wordt gemold dat er eeue zekere
woeling lieerscht onder de verwers
De Biian van den Marokkokrijg In
1913. Men meldt dat het. getal zieken
en gewonden van den Marokkokrijg, in
1913. reeds 195-3 bereikt. Eomge onder
hen lijden aan de typhuskoorts.
PORTUGAL
De Incidenten van Lissabon. De
Lissaboner politie heeft talrijke kerels
aangehouden en nieuwe bommen ont
dekt.
M. Machado Santos, die in April aan
gehouden werd. is lang ondervraagd,
door de politie, die goede nota genomen
heeft van zijne verklaringen.
Dc dagbladen doelen mede dat er een
komplot zou ontdekt ziju waarin talrij
ke sergeanten van het l't0 regiment
schutterij van Lissabon, zouden betrok
ken zijn.
De nieuwsberichten die uit het platte
land aankomen melden dat de rust over
al heerscht.
Luidens de O Mundo heeft de kon-
sul van Portugal te Vigo aan ziju gou
vernement. laten weten dat de uitgewe
ken Portugeezen 'die zich in Gallicië op
houden, rekenden dat voor den 20 Juli
de omwenteliug zou uitgebroken zijn
VEREENIGDE-STATEN
35 Kwaaddoeners levend verbrand.
In liet gevang van Oakley, op 20 mijlen
afstand van Jackson (Mississipi), is een
geweldige brand uitgebroken, 35 ge
vangenen zijn in de vlammen omgeko
men.
Rechterlijke vervolgingen tegen
spoorwegmaatschappijen. De gene-
raal-prokureur van den Staat Mississipi
deelt mede dat hij een proces zal instel
len tegen de spoorwegmaatschappijen
van Illinois Central eu den Yaros and
Mississipi Valley. Hij vraagt 90 miljoen
dollars voor onwettige inpalining.
gemeld Hat liet Ottomanscbe leger dat
de statie van Lule-Boergas bezet had»
de stad zelf heeft ingenomen.
De wonde is zeer gevaarlijk en zou
doodclijk kunnen zijn.
DUIT3CHLAND
De Zeewarfstaking wordt bedenke*
fijk. De staking in de Duitsche zee-
werven wint immer aan. Vandaag,
Woensdag, zullen 4.000 zeelieden te
Bremen ook het werk laten staan, zoo-
Do Tocht dor Turken.
Uit Constantinopel wordt aan den
«Daily Mail» gemeld: Men verneemt
dat bet, centrum -au het leger den Bul-
gaarschen weerstand to Andrinopel
heeft kunnen terugslaan. De Turken
hebben den heuvel, die de Bulgaarsche
stellingen beheersebt, bezet. De Bulga
ren zijn achteruit geweken.
Te Kirk-Kilisse heeft het Ottoman
scbe leger ook Bulgaarschen weerstand
ontmoet-j.
Uit officieele Turksche bron,, wordt
AndrinópeI kwam slechts Dins
dag in de handen der Turken
Uit Constantinopel, Dinsdag avond
(officieel): «De Turksche troepen, aan
gevoerd door Envor-boy, zijn vandaag
iu Andrinopel aangekomen
De Nouvelle Pressc libre uit. Wee
nen, meldde Dinsdag dat het Bulgaar-
•sche gezantschap te Weenen, een snel-
bericht van zijn gouvernement ontvan
gen had, meldende dat het Bulgaarsch'
Staatsbestuur besloten had, Andrinopel
aan de Turken oyer te geven, en ziju
zwak garnizoen uit de stad te trekken..
Te Kirk-KUisse.
Uit Constantinopel. Dinsdag avond
(officieel): Het Turksche leger heeft
vandaag Kirk-Kalisse bezet
Tc Lule-Boergas.
De dagbladen van Constantinopel dee-
len mede dat de Bulgaren den dyna-
mietdepot van Lule-Boergas iu de lucht
hebben doen vliegen. Onder de ter plaats
gevonden papieren, vond men het tele
gram dat deze vernieling aan de mili
taire overheid oplegde.
De Tocht van de Serviërs.
Snelbcricht uit Belgrado,. Dinsdag
avond: Heden, om 8 ure van den mor-
gend hebben onze troepen Belogradehik
bezet.
Een Konflikt tusschen Serviërs en
Grieken.
Uit Belgrado wordt aan den Lokal
Anzeigermedegedeeld dat er nabij
Gewgheli eene botsing plaats gehad
heeft tusschen Grieksche en Servische
troepen.
Servië en Griekenland zouden zich toe-
Uit Belgrado en Bucharest ontvangt
de Correspondanee Politique uit
Weenen, de volgende inlichtingen:
Daar de vereenigde strijders zich niet
al te moeilijk zullen toonen, mag men
«r zich aan verwachten dat eene snelle
verstandhouding tusschen de belege-
raars zal intreden. De Turksolie op-
marscli naar Constantinopel bracht te
Belgrado den meest gevoeligen indruk
teweeg. Men liceft doen uitschijnen dat
Turkije 'door zijne handelwijze zich niet
alleenlijk uitdagend voordoet tegen Bul-
garië maar ook tegen de andere Balkan-
staten.
De Turksche gouverneur Is reeds to
'Andrinopel op zijn post.
Hadji-Adil-bcy, oud-Turksch' minis
ter van 't binnenland, is gouverneur van
Andrinopel genoemd geworden. Hij is
Dinsdag vertrokken om post te vatten.
De Rumecnsche Oorlogschepen mogen
de Dardanellen nl6t doortrekken.
Naar men meldt liad Rumeniö aan
Turkije de toelating gevraagd, oorlog
schepen door de Dardanellen te laten
vaven om in de Egecsclie zee te geraken.
Turkije heeft geweigerd goed gevolg
aan deze vraag te geven.
De Bezetting van Andrinopel.
Andrinopel werd bezet door eene af-
deeling ouafhankclijke ruiterij, ge
steund door eene vliegende kolom infan
terie aangevoerd door Enver-bey. Deze
legde 80 kilometers af in een marscli van
24 uren. De Bulgaren boden een onbe-
duidenden weerstand te Kirk-Kilisse».
Zij deden de munitiedepots en eenigo
gouvernementsgebouwen in de lucht
'liegen.
Aanhoudingen te Rodosto.
Een snelbericht uit Constantinopel
zegt, dat als gevolg op het onderzoek
dat te Rodosto geopend werd, men Had-
ji-Cheril'-bey cn een zijner gezellen, die
de bevolking van Rodosto tegen de Ar
meniërs opruiden aangehouden heeft.
30 personen werden insgelijks in ze
kerheid gebracht daar zij verdacht wer
den de opstokers geweest te ziju van do
laatste incidenten van Rodosto.
Volgons een nieuw rapport worden
18 slachtoffers geteld.
Eene afvaardiging bestaande uit dciï
Mufti en eenige aanzienlijke personen,
is naar Malgara vertrokken om cr do
eenheid tusschen de Muzulniannen cn
de Armeniërs te prediken.
Da ramp van Serres.
Eene afvaardiging van het Israëlitisch,
broederschap van Salonika, die gelast
was een onderzoek' ter plaats te doei»
nopens de ramp van Serres, lieeft. een
verslag opgemaakt, waarin ze verklaard
heeft dat op de 6.000 huizen welke Ser
res telde er 4.000 vermeld ziju. Meer