OE AAP KOMT WEERAL
EENS UIT DE MOUW
T EEN EN 'T ANDER
Muitmihmd
Een dramatische Mfan
Brusselsche Kiekskens
EiSeegentïende jaargang n' 171
Wog met den iiüitsn
Ds Cinema
Ea ds Tentoonstellisig
En wij
Sc'nrikkeiijke ontploffing
bij vuurwerkmakers
2 CENTIEMEN HET NUMMER
Vrijdag 25 Juli 1013
DE
'ABONNEMENTE'KIi
55es maanden 4 franken. Een jaar 3 franken.
Inschrijving in alle postbureelen van tiet land
le UITGAAF, 4 Et, 's avonds 2" UITGAAF, 7 u. 's avonds m
Tour tonte ta pulilicitê eorr.niereiale et financiêre du journal
s adresscr cxclusjvement a l'Aaeucc Réclame Godts, 2, Place da
Ia Bourse, öruxelles.
BUREELEN
TE ERUSSEL I TE AfiLST
ES. EODTS, EeurspSaats, 2 I e>, EEecc-ncsïr-aE».*.
Telefoon A 3299 Telefoon 114
Bestuurder: J. Van Nuf/el-De Qendt.
AANKONDIGINGEN!
KI. .«ank. {1 tot 4 kl. re£.) fr. 0.60 I Sport (per regel) fr. 1.05
3* blaaz. (de regel) fr. 1,00 I Gemengd nieuws perrc£el} fr. S,00
4* biadz. (de regel U. 0,30 I Recht, liersiell. (perrogel) fr. 2 00
Financ. aankon, (perregel)fr. 2,00 I Overlijden (per regel) fr. 2.0Q
Commorciale en financieels aankondigingen zich uitslnitelUk te
wenden: Agence Reclame Godts, 2, Uoursplaals, Brussel.
De oude sloor van Etoilo Beige
gaat weeral eens open.of liever, 't zijn
Iiare scribenten die weeral eens be
wijzen geven van bun verstand en bun
lie logielr.
Dat alles ter gelegenheid van een
schrijven van II. H. de Bisschoppen
Van België
Eone heelo kolom in de spitsvinnige
Eloile om oen schrijven te beoor-
deelen van een... dommerik.
Want kardinaal Mercier is toch
maar een drooge zageman 011 bewees
zulks hij de laatste algemeens zitting
van do koninklijko akadomie, niet
w aar Hij weet of kent niets hij is
niets in vergelijking van degazetschrij-
vers van zekere dagbladen die eenen
poter hebben ingeslikt en eeno school
bank on daarom enkel van twee zakon
spreken kunnen van scholen en van
pators.
En weet ge welke domheden men
weeral ontdekt in het schrijven onze
van onze Doorluchtige Bisschoppen
Dat het een domheid is do kinderen
naar den buiten te zenden om daar uit
te laten rusten Noch min noch
moer
Wel, manieerken lief, je bent te be
klagen als je daaraan zou twijfelen
't Is toch vaarempol de hooge ouder
dom nog niet diojeeen nieuwe kiadsck
beid over don nek jaagt
Of deuk je dat in de rue des Sa-
bles het veel gezonder en rustiger
is dan op don buiten
En wat de lucht van hart en geest
betreft, daar Inult gij best over ge
zwegen. Dia de rue des Sables
kent. weet ook dat er daar in den om
trek gedurig wolken en geuren opstij
gen die alles behalve aangonaam of
gezond zijn.
Tweede reden van gramschap
Do bisschoppen trekken de aan
dacht op de cinema's.
Zulks gaat alle stoutmoedigheid te
boven
De Etoilo heeft wel artikels af
gekondigd waar zij het gevaar van den
cinema aankloeg vooral voor kinde
reu gevaar voor de .gezondheid door
do al te groote prikkeling dei
zenuwen gevaar ook onder zede
lijk oogpunt, daar het in don cinema
was dat menige boosdoener de eerste
gedachte van een te bedrijven schelm
stuk opvatte of dat een wanhopigo bet
middel werd ter band gesteld om een
rampzalig einde te stellen aan zijn
rampzalig leven. Dat alles heeft ma
meer Etoilo n gescbrevon en her
haald.
Maar nu dat onze bisschoppen bet
zelfde zeggen, nu is het ineens al
valsch
O windwijzor Staak uwe draaiin
gen aan uwen Iioogen ouderdom is
zulks hoogst gevaarlijk
Ja, dat onze Doorluchtige Bisschop
pen in uwe oogen groot ongelijk zou-
den gehad hebben, zoo de aandacht
der ouders te trekken op zekere doelen
van doTentoonstelling.om daar hunne
kindoren uit te houden en zolf er den
voet niet in te zetten, dat was ook
te voorzien.
Daar zijt gij allen waarlijk in uwen
rol en in uwen schik. Mijnheer A. B.,
van de Rottordamsclm Courant
voorgefluit door Vooruit, is nu einde-
Ijk nageaapt door Etoile.
zjn, eene schilderij vuiligheid moet
ten toon stellen;
van den anderen baat degenen die
met hoogleeraar Ad. De Ceulenaar aan
hun hoofd, met de Bisschoppen van
België aan hunne zijde, beweren dat
daarin do kunst niet te vinden is.
Naar wie gaan we nu luisteren
naar Etoile, Chronique, Vooruit, enz.
of naar onze Bisschoppen
^De zaak lijdt geen den minsten twij-
Het geldt hier zedelijke belangen
En dan kennen wij noch goedkeuring,
r.och afkeuring, noch beknibbeling,
van al de bevelen ons door de geeste
lijke overheid opgelegd; dan kennen
wij maar enkel ééne zaakeene blinde
maar voikomene gehoorzaamheid.
Zulks vinden wij op verre na bet
eenvoudigste en het gemakkelijkste.
Maar 't is waar, we verliezen onzen
tijd met dat aan Etoile Belhe er. tutti
quanti lo willen doen begrijpen, 't Zou
toch niet lukken, en ze zouden er en
kel toe komen, ons 'lijk onze Hoog
waardige Bisschoppen te houder, voor
eene koliek tie domkoppen.
We staan dan toch nog in goed ge
zeischap
Bs fcsrderüjks brief. De bisschop
pen van België, hebben, bij middel van
een herderlijken brief, de ouders ge
waarschuwd, tegen het gevaar dat er
bestaat hunne kinderen naar de Wereld
tentoonstelling van Gent te leiden, ten
minste in zekere afdeelingen en plaat
sen. De liberale La Gazette van Brus
sel, schrijft liet volgende aangaande don
herderlijken brief: liet is bijzonder de
k in deren die men tegen de gevaarlijke
uitstallingen tracht te beschermen.Voor
wat het salonnetje der Humoristen, do
zichldoozen en zekere «aantrekkelijk
heden betreft hebben kardinaal Mer
cier en de bisschoppen misschien niet
heel en gansch ongelijk. Er zijn inder
daad dingen die men in de Tentoonstel
ling niet had mogen toelaten. De bis
schoppen volbrengen hunne zending van
zielenherders en waken op de zedelijk
heid der jeugd.
Wanneer een liberaal blad dat schrijft
moet. er wel groote en gegronde reden
bestaan om de ouders tegen het zeden
bederf dat de Gentschc Tentoonstelling
oplevert, te waarschuwen.
Een park verhuurd. Het overgroote.
park van den hertog van Arenberg, dat
omtrent 300 hectaren groot is, is voor
o5 jaar verhuurd aan M. Fr. Empain,
van Brussel, die er een kasteel zal bou
wen, dat omtrent een millióen zal kos
ten.
Bij het einde van 't Kuurceel, dat
o5,000 fr. bedraagt, zal de huurder ge
heel den eigendom, plus het kasteel,
hoeven, vijvers en beplantingen, onge
schonden moeten terug afleveren.
Be Belgische Handel in voorspoed.
Het jaar 1912 geeft ons, Belgen, reden
om ons te verheugen over den immer
stijgenden bloei van onzen nationalen
handel, maatstaf van den algemeenen
van het land met groot vertrouwen in te
zieu, en het zou eene niet te verontschul
digen dwaasheid zijn, zoo wij niet al
leen, in de mate onzer krachten en onzer
vermogens bijdroegen om dien voor
spoed zoo schitterend mogelijk te ma
ken.
Het Christen Syndicaal Congres zal
dus geopend worden Zondag toekomen
de, om 10 ure, in het lokaal a Union et
Travail», Brialmontstraat te Brussel
(5 minuten van de Noordstatie) in plaats
**an het lokaal Patria
Al de verslagen zullen Vrijdag aan
staande bij de afgevaardigden toeko
men. Deze worden eerbiedig verzocht de
verslagen op voorhand te lezen, ten ein
de het stellen der vragen te voorkomen
die reeds in de verklagen zijn opgelost.
Aan den ingang der groote zaal zal er
een bestendig sekretariaat zijn, gelast
met alle inlichtingen te geven over het
eten en logementeu. Daar de christene
werklieden al hunnen tijd zullen noodig
hebben om de belangrijke vraagstukken
te bestudeeren welke aan de dagorde
staan, is er overeengekomen dat er noch
banket, noch feestelijkheden zullen ge
houden worden.
De Vlaamsche Tol- en Accijnsbediend
den. De maatschappij De Verbroe
dering der Vlaamsche Tol- en Accijns
bedienden van Antwerpen, tellende
2,890 leden, had reeds besloten met haar
bekend muziekkorps aan het hoofd, deel
te nemen aan den Vlaamschen Hooge-
schooldag te Gent, op deu 10 Oogst. Er
waren tot heden reeds 1700 personen en
familieleden ingeschreven. Doch gezien
liet schandalig verbod van sieur Braun,
heeft deze machtige maatschappij, met
eenparigheid liet volgende besluit geno
men
«De Verbroedering der Vlaamsche
Tol- en Accijnsbedienden te Antwer
pen, in algemeeue vergadering van 20
Juli 1.1., na kennisneming van het be
sluit, genomen door den Heer Braun,
burgemeester te Gent, betreffende de
aldaar te houden betooging voor tie ver-
vlaamsching der Gentsclie Hoogeschool,
•beslist, hij eenpjtfêghstd wan stemmen
te verbaken aan den voorgenomen uit*
stap naar Cent.
f Dwingelandij. - *t Gaat te verre ii
t land der vrijheid, broederlijkheid er
gelijkheid.
De af deeling van, het werk der Zon
dagviering, te Nan fes (Frankrijk), had
het goed gevonden in de statie aldaar,
een druksel uit te hangen waarop de
uren der missen in de nabijgelegen ker
ken der statie aangeduid waren. Zij was
in regel, want. alles geschikt en betaald
zijnde had de «Maatschappij der Aan
kondigingen die de aankondigingen
op deu ijzeren weg in pacht heeft, de toe
lating verleend.
Doch Imt geuzenbestuur van den fran-
schen Staatsspoorweg gaf verbod zulk
plakkaat uit te hangen, vermits de on-
nijdigheid(die uiet kan bestaan)
daardoor zon gekwetst worden
zegden die fameuze genzen.
Door een Hond gebeten. Het slacht
offer wordt razend. Voor eenige da
gen werd de genaamde Adolphe Lefeb-
vre, 26 jaar oud, en te Manig, nabij Va
lenciennes wonend, door een verdachte
hond gebeten, 's Anderendaags stierf de
hond. Lefebvre sloeg geen acht op
zijne wonde, maar welhaast was hij aan
zonderlinge gewaarwordingen ten prooi.
Verleden Zondag werd hij door eene
schrikkelijke crisis overvallen.
Een dokter die bijgeroepen was, be-
statigde dat de man razend geworden
was, en beval zijn onmiddellijke over
brenging naar het hospitaal van Valen
ciennes. Men is verplicht geweest den
ongelukkige te binden; zijn toestand is
waarlijk ijzingwekkend én men heeft
niet de minste hoop hem te redden.
DUIT8CHLA.ND
De Lupus in het land. Onlangs
werd te Giesen (Hessen) een bijzonder
sanatorium opgericht voor de verzor-
ging van den lupus. De lupus is eene
gevaarlijke huidziekte van* tuberkuleu-
zen aard.
Dit was het eerste gesticht dat in
Duitschland opgericht werd, .voor een
49-tal zieken.
Er kwamen nochtans meer dan 80
vragen tot aanneming toe. Het bestuur
uenkende dat dit zou voldoende zijn \oor
2 a 3 jaar is nu verplicht zonder uitstel
een tweede sanatorium op te richten en
dit voor een 50-tal lupuslijders.
Dergelijke gestichten zullen in Prui
sen en Beieren gebouwd worden.
ENGELAND
Een Knaap aanhanger van het stern
ar ds
1 ...li "V.U aigciuccui.il
voorspoed der bevolking. In 1881 be-
drqe# de invoerhandel de som van 1
Zio.
200 staan de zaken opperbest
Van den eenen kant al do mannen
die koudon staan dat, om schoon te
O --- - DUUI 5 Uil X
uLiard 6~9.872.000 fr., en de uitvoer
handel 1 milliard 302.670.000 fr. Het
Belgische handelscijfer bedroeg dus toen
de som van 2 milliard 932.542.000 fr.
Dat was onder de liberale regeering.
In 1912 klom de invoerhandel tot 4
milliard 958.000.000 fr., en de uitvoer
handel tot 3 milliard 951.479.000 fr., of
te samen 8 milliard 909.488.000
1912 was een jaar van groote crisis
de handel had aanhoudend te worstelen
met internationale moeilijkheden en
dreigende verwikkelingen, de wereld
geldmarkt liet allermeest te wenscheu
over; en ondanks dit alles klom ons han
delscijfer van 1911 tot 1912, dus op een
enkel jaar, en op een crisisjaar, voor
den invoer van 4.508.473.000 frank tot-
4.958.000.000 frank, of eene vermeerde
ring van 449.536.000 fr. voor den uit
voer van 3.580.350.000 tot 3.951.479.000
frank, of eene vermeerdering van 371
millióen 129.000 fr., of eene totale ver
meerdering, op een enkel jaar, van 820
millióen 665.000 fr.
iWij hebben dus reden om 'de toekomst
FRANKRIJK
Eens Villa geplunderd te Nizza.
duweelen gestolen. Woensdag nacht
zijn dieven binnengedrongen in de villa,
staande aan de Wandeling der Engel-
schen te Nizza, en bewoond door prin
ses Lobanof en hare zuster, prinses Be
trof.
De dieven hebben de afwezigheid der
twee prinsessen waargenomen, om de
vertrekken van het 4° verdiep te door
snuffelen. Zij namen voor 20.000 fr. ju-
weelen mede. De dienstboden verzeke
ren niet het minste gerucht gehoord te
hebben.
Dood van M. C rek au val. M. rAr-
mand Grebauval, letterkundige en ge
meenteraadslid van Parijs, is Woensdag
overleden.
Een Onderzeeër gestrand. Uit Can
nes: De onderzeeër Fresnel is Woens
dag morgend tijdens de navale manoeu-
vers, ten oosten van het schiereiland
Croisette gestrand.
Het schip zit op 3 meters 50 cm.
diepte vast.
De torpedobooten Hallebarde
«Lansquenet» en «Bouclier», alsmede
andere duikers kwamen ter plaats. De
Fresnel kon echter niet vlot gebracht
worden. Tot driemaal toe zijn de kabels
der oplichtingen doorgebroken.
Het werk is tot in den nacht voortge
dreven en werd verlicht door sterke pro
jectors.
Er eijn geene persoonlijke ongeluk
ken te betreuren»
recht voor de vrouwen. Tijdens de
debatten in het Lagerhuis over de be
grooting van 't binnenland, sprak mi
nister M. Mac over de tv ei die de stem
rechtdames verplicht hunne straf totaal
uit te boeten, toen opeens een l-l-jange
knaap van uit de openbare tribuun een
schot loste bij middel van een kinderpis
tooltje. Dè knaap weid onmiddellijk aan
de deur gezet.
GÖSTENRIJK-HONGARJË
Ontploffing In eene Munitiefabriek.
- Woensdag morgend is ten gevolge
van eene onvoorzichtigheid eener werk
ster, in de Hongaarsche munitiefabriek
van Woellersdorf, een vuurpijl ontploft.
Daardoor ontploften alle ontplofbare
stoffen die in dit lokaal verzameld wa
ren. 19 werkers en werksters zijn ge
wond. De gebouwen werden fel besch
digd.
Het begin van brand kon onmiddellijk
gedoofd worden.
Een later bericht meldt dat 'drie
slachtoffers van de ontploffing bezweken
zijn. Een vierde verkeert in hopeloozen
toestand.
RUSLAND
Een Poiitie-kommèsssris doodt den
Prefekt van Nyny-Ncvgorod. Uit
Nyny-Novgorod, wordt aan de Gazette
de la Bourse» gemeld, dat de politie-
kommissaris Kortchagine, die onlangs
zijn ontslag gaf, den lieer politieprefekt
Primarczwick, bij middel van een revol
verschot in zijn eigen bureel, in het ge
meentehuis, gedood heeft.
De moordenaar maakte van de ver
warring door den plotselingen dood van
zijn slachtoffer veroorzaakt, gebruik om
te ontvluchten en begaf zich vervolgens
naar den onderzoeksrechter waar bij ge
vangen genomen werd na zijne misdaad
verteld te hebben.
is aan het overtollig gewicht 'dat 'dot
stelling te dragen had.
Toen men den werkman, 'die aan den'
balk was vastgeklampt kon bovenhalen,
stelde men vast dat de man de bil ge
broken had.
EEN LEERJONGEN ONTHOOFD.
In de werkhuizen Cockerill, te Se*
raing, was de 15-jarige leerjongen Pa-
quet in de machienzaal aan den arbeid,
toen hij onwetens een mekaniek in wer
king bracht.
De arme knaap had den tijd niet weg
te springen en werd het hoofd letterlijk!
afgerukt.
EEN WERKMAN IN EEN PLETMA-
CHIEN VERMORZELD
Woensdag morgend was de mijnwer
ker, Itenaat Beynen, op den koer dcc
mijnen van Genck bezig een pletmachien
te vullen.
Daar het regende had hij zicK een zak
op het hoofd gelegd. Eensklaps werd
deze zak in een raderwerk gevat en de
ongelukkige werkman werd achterover
in den bak getrokken. Niemand kon het
machien stilleggen en de ongelukkige
werd letterlijk gemalen. Men vond later
nog enkel eene bloedige, vormlooze pas-*
tei...
EENE REEKS DOODELIJKE WERK
ONGEVALLEN
Twee mijnwerkers van 270 meiers
hoogte gevallen.
Woensdag morgend, rond 101/2 ure,
had in de mijn, gezegd «Put der Fran-
Schen te Ans een vreeselijk ongeluk
plaats. Drie werklieden waren op de ver
dieping van 270 meters bezig aan het
herstellen der schans, toen de stelling
waarop zij stonden eensklaps instortte.
Een der werklieden kon zich nog aan
een ball; vastgrijpen en bleef daar han
gen, terwijl de twee andere werklieden
met de materialen in de diepte stortten.
De ongelukkigen, Henri Ivens en
Jean Closse, beiden gehuwd en vaders
van familie, werden op het diepste der
mijn onder de neerstortende materialen
begraven. Onmiddellijk werden de op
zoekingen begonnen, doch deze werden
erg bemoeilijkt door de groote hoeveel
heid balken, enz., welke de ongelukki
gen bedekten.
Men had niet de minste hoop hen nog
levend aan te treffen.
Het parket is verwittigd geworden.
Uit een eerste onderzoek zou reeds ge
bleken zijn, dat het ODgeluk te wijten
Acht Slachtoffers.
Madrid, 23 Juli.
In een pyrotecbniseh werkhuis vaü
Cmdad-Real, is eene schrikkelijke ont
ploffing voorgevallen.
De zoons van den eigenaar van bef?
hui3 bereidden een vuurwerkstuk, toen
opeens bet poeder dat zij behandelden
ontvlamde. Het huis is totaal vernield
geworden. Onder de puinen werden de
vier jongelingen ontdekt. Twee hunner
werden gedood en de andere zwaar ge
kwetst. De vader heeft zich gezelfmoord
bij het vernemen der ramp.
In eene andere vuurwerkfabriek van
Hedlin werd een persoon tijdens eene
ontploffing gedood. Twee werkers
kwamen zware verwondingen.
Eens maat voor niet. Haastig!
Verhoor in open lucht.
(Van onzen bijz. briefwisselaar.)1
Brussel, 23 Juli 1913.
Vandaag was 't lijk in Je muziek 2
eene maat voor niet
Eene dagorde die overladen is, geen
spraak meer nog een weinig verlof te
krijgen, dus alle redens om door te wer.i
ken.
Daarom verloor zij gisteren eene heela
zitting, met die van eergisteren, dat
maakt twee.
Had ik u niet gezegd dat do Kamer
eene akademie van zuivere logika ge
worden is ten dienste van zinueloozen?
Hymans> Branck, geholpen dooc
MM. Anseele, Vandervelde en Cam.
Huysmans, hebben opentlijk verklaard
dat zij al zouden gedaan hebben, wat
mogelijk was om het school wetsontwerp»
niet te laten stemmen.
Minister Poullet bewees dat het nood
zakelijk was aanstonds tot die stemming
over te gaan en zijne redevoering werd
met eene vlaag scheldwoorden onthaald.
Daarna heeft M. S<jhollaert de zitting
geheven en alles bleef lijk het was.
Bij het uitgaan van het Natiepaleia
zegde M. Hymans tot M. Van Cauwe-
laert die daar wandelde, a Gij zult het
verlof hebben, dat gij gewenscht hebt.»
Die eenige woorden van den man met
de bijtende lippen, zeggen eene heelo
geschiedenis.
Iemand die er boos uitziet, omdat
verlofdagen vervlogen zijn, dat is M,
Franck, van Antwerpen.
De lachende Joconde van de Scheldé-
stad droomde van een reisjè naar... Ja
pan. Maar nu blijft hij aan zijnen zetel
vastgevezen.
Op de kussens van 'de Kamer zitten is
dikwijls aangenaam; maar dikwijls ook
steken die kussens vol spelden en door
nen en deze zijn nog veel aangenamer
wanneer men een mandaat slechts aan
vaardde om enkel, lijk M. Franck, aan
dringende verzoeken1» te voldoen. Hij
ten minste verklaart dat in de Kamer.
Ziedaar nu de Joconde van Antwerpen
in Antwerpsch viooltje herschapen Mis
schien zien wij ze meer onder den vorm
van een Japaansche chrysantheem.
Naar het schijnt hangt M. Franck ge«»
durig aan de kap van zijne liberale kol-,
legas, opdat ec wat meer haast zou bij-»