t «t q
09eia9cs»che$€es%!*aaft9 AaSst.
Onder toezicht van den Staat.
De Zomerfloraliëa
De PrijsuitdseliBg in
Sf. MarfansgestfcM ts Aalst.
3 EN 4 AUG.
I. Doe!.
v-
Do Vale- en Ambachtsschool St-Jozef, is
ngericht voor Aalst en omligggonde ste-
lon en gemeenten, met het doel de jonge
'Heden eene alzijdige en degelijke opleiding
ie geven tot h\m ambachtom laterdoor
oorldurendpraktijk en zelfstudie, bekwame
werklieden te hunnen worden
2. Ambachten
De verschillondo ambachten welke voor
't oogenblikin de school aangeleerd worden,
;ijn Houtbeioerken schrijnwerkerij en
Meubelmakerij Metaalbeioerhen smederij
en mechaniek mGt hare vertakkingen pas-
werk, draaierij, eleclriciteit.
Zoodra do omstandigheden het toelaten,
tullen ook leergangen ingericht Worden in
gieterij, metselen, schilderen, enz...
3. Leerlingen
De aannemiogsvoorwaarden der leerlingen
fcïja vastgestold als volgt
1. Van 13 lot 17 jaren oud zijn
2. Voorzien zijn van een bewijs van
goed gedrag, afgeleverd door de gemeente
lijke of geestelijke overheid
3. Drager zijn van een getuigschrift van
ro'lediga lagere studiënofwelmet goed
gevolg een examen ondergaan over de alge-
heele leerstof der lagere school
4. Vrij zijn van alle lichaamsgebreken,
welke het uitoefenen van den sliel zouden
kunnen verhinderen
5. Een jaarlijksch schoolgeld betalen van
25 frank.
N. B. Van dit schoolgeld wordt jaarlijks
5 fr. gestort in de ponsioonkas met afge
staan kapitaal, ten voordeoio dor leerlingen.
Bij het verlaten dor school krijgen de
leerlingen ook gereedschap mee. Dit, vol
gens gedrag en verdiensten.
In 't geheel zijn er G7 leerlingen, voor do
2 oorste studiejaren 27 Aalstenaars40
van don Buiten. De leergangen duren ten
minste 3, voor sommige vakken, 4 jaren.
Velo ouders meenendat men de Vak
studiën mag aandurven met zwakke ge
leerdheid en sobere verstandsmiddelenen
dal ZIJ de keus moeten doen van het am
lacht. Hoe verkeerd De vakschool is geen
toevluchtsoord voor minderwaardigen of
overschotten. De weinigbegaafden en onge-
schikten lukken hier zoo min als elders, en,
walde stielskeuze betreft, de grondzaak is
en blijfl altijd dat de leerling DIE specia-
liseering kiese, waartoe hij geschiktheid,
natuurlijken aanleg en goesting gevoelt.
De bediening mag het hind dus niet opge
drongen toorden zij mag ook niet overge
laten worden aan het bloote toeval de
natuur heeft hier volle recht haar ontdek
ken is een waar geluk voor ouders en
meesters haar volgen is hun beider plicht.
Daarom raden loij vurig de ouders aan
de vakschool tc bezoeken met hunne zonen,
vooraleer zij de stiel keuze doen, zoo zal de
kleine ongetwijfeld een ambacht kiezen
naar zijn hart wat hem sparen zal
vele smart (zie nummer 13, tentoonstel
ling on schoolbezoek).
4. Leerrocster.
De Vakstudiën bevallen eene dubbele op
leiding do Theoretische en de Praktische.
De theoretische wordt meestal in de klas
ion gegeven d® praktische ia cde werkbui-
ton.
Do studiën der Houtbewerkers duren 3
R 4 jaren.
Op theoretisch gebied ontvangen zij weke
lijks de volgende lessen Godsdienst (i u.)
Praktische zedenleer, karaktervorming en
wcllevendhoid (1 uur) Moedertaal (2 uren);
1 weede taal (2 uren); Rekenkunde (2 u.)
Gozondheidsleer (1 uur) Gymnastiek (2 u.)
Vakkundo (1 uur) Meetkunde (2 uren)
Teokenen (alle dagen 2 uren of 12 uren per
week) Zang(l uur).
Op praktisch gebied alle weken 24 uren
jroor het eerste studiejaar, en 26 uren voor
hot tweede stndiojaar.
De studiën dor Metaalbewerkers duren
f insgelijks 3 a 4 jaren.
I Theoretische lessen voor smeden, paswer
kers en eleclricions Godsdienst (1 uur)
praktische zedenleer, karaktervorming en
IVellovendheid (1 uur); Moedertaal (2 uren);
Fransche taal (2 uren) Rekenen (2 uren)
felelkundo (1 uur) Meetkunde (2 uren)
fïaluurkundo (1 uur) Scheikunde (1 uur)
Ifakkunde (1 uur) Gezondheidsleer (1 u.)
feang (1 uur) j Gymnastiek (2 uren) Pro-
fectieloer en Vakteekonen (alle dagen 1 1/3
DE VOLKSSTEM
uur of 7 1/2 uron per week)Werktuig
kunde (3 uren).
Praktisch werk 27 uren per wcolc.
Hot praktisch werk der smedon begrijpt
a) De algemecne begrippen der eigenlijke
smederij en de eerste begrippen der verschil
lende specialiseoringon van den sliel ma-
cliinenbouw, landbouw, rijtuigsmederij,
kunstsmederij, enz.
b) Eerste béginselen van paswerk.
c) id. van plaalbeworkon.
d) id. van jjwerkluigkunde,
leiding van motors en machinen.
eEerste beginselen van draaien en elec
lriciteit. j
Voor de Pasxoerkers
a) Het eigenlijk paswerk, gedurende 3
4 jaren;
b) Het plaatbowerken, gedurcnde2 jaren;
c) De smederij, gedurende 3 jaren;
d) Het draaien, 2®, 3* en 4® jaar;
e) Leiding van motors en machinen, 2®,
3® en 4° jaar;
f) Electriciteit, 3® en 4® studiejaar.
De leerlingen vinden niet alles in de
school', zekere werktoepassingen, gereed
schappenconstructie's en machinen zijn
enkel te vinden en van toepassing in de
groote nijverheidswerkhuizenooh,het ovej'-
stappen van de school in handels- en nijver
heidsgestichten is altijd een bange 'stap en
een felle sloot voor den leerling, als hij niet
voorbereid is. Daarom bezoekende 11.onder
het geleide hunner professorsal de werk
en nijverheidsinrichtingen binnen en buiten
de slad,ioelke eenige treffende bizonderheid
bevatten, en zenden we soms 11. naar een of
anderen patroon, om ze te laten meewerken
onder zijn toezicht.
Daarenboven worden de leerlingen fel
geoefend in den reparatie- combinatie- en
vindingsgeest, omdat het onontbeerlijk is
voor de ontioikkeling en van dagelijksch
verteer in de praktijk.
5. Uurrooster.
Rokening houdende met de belangrijkheid
van ieder werk, met den aard der leerstof,
de noodige afwisseling in do studie, met rust
en uitspanning, volgen wij, mei goeden uit
slag, den volgenden uurrooster
Voormiddag Van 7 tot 9 ure, thooreti-
scho lessen in de klas; van 9 tot 9 1/2 ure,
speeltijd; van 9 1/2 tot 10 1/2 ure, studie;
van 10 1/2 tot 12 ure, praktisch werk in hot
werkhuis voor houtbewerkors, smeden [on
pasworkors van liet 1® studiojaar, en vaktoe-
kenen voor paswerkers en smeden van hot
2® jaar.
Namiddag van 12 tot 11/2 u..middagmaal
en uitspanning; Van 11/2 tot 4 ure,praktisch
werk; van 4 tot 4 1/2 ure, eetmaal en speel
tijd; van 4 1/2 tot 6 ure, teeltenen voor
gansch liet 1® studiejaar; van 4 1/2 tot 6 1/2
praktisch werk voor smeden en pasworkers
van het 2® jaar en vakteekenen voor do hout
bewerkers van het 2® jaar.
6. Leerpersoneel. ;;:Vv-v
De opgesomde lessen worden onderwezen
door 12 {toekomendjaar door 15verschil
lende leeraars
1. E. II. De Meester, bestuurder, leeraar
'n Godsdienst, 1® en 2® studiejaar.
2. M. Do Waogenaere A., Praktische Ze
denleer, Karaktervorming en Wellevendheid
1° en 2® studiejaar; Moedertaal en Fransche
taal, 2° slud.; Natuurkunde, 1® en 2® stud.;
Scheikunde, 2® slud,.
3. M. Van de Vyver Jos., Teekenen, 1®
studiejaar.
4. M. Schuurman Fr., Rekenkunde, 1® en
2estud. Gezondheidsloer 1® en 2® stud.
5. M. Ingenieur De Loof, Werktuigkunde
en Vakteekenen, 2® jaar.
6. M. De Smedt Hubert, Werktuigkunde,
lejaar; Projectieleer en Vakteekenen, 2® jaar
7. M. D'Haens Jos., Moedertaaien Fran
sche taal le slud.: Mootkundel® en 2® kslud.
en Versieringsteekenen 2® stud.
8. M. Comeyne Marcel, Stelkunde, 1® en
2° stud.
9. M. Meyfroidt Honoró, Gymnastiek, 1®
en 2® stud.
10. M. De Nul Leon, leeraar in Schrijn
werkerij, Vakkunde 1® en 2® slud., en Vak
teekenen, 2® stud.
11. M. Colemonts, Lod.. Paswerkers, 2®
stud., Vakkunde 1® en 2® stud.
12. M. De Witte Alb., Smedon, 1® en 2®
stud., Paswerkers, 1® stud.
13. M. Vati Eesbeek René, Surveillant.
7. Methoden.
Wij trachten AL de leerlingenuit eigen
beweging en door zelfwerkingzooveel ge
schikt voedsel mogelijk ie doen opnemen en
verteren zonder overlasting op een
natuurlijke, aangename en gemakkelijke
manierrekening houdende met hun per
soonlijkheid en ingeboren aanleg.
8. Lichamelijke opvoeding.
Do lichamelijke opvoeding is 't voorwerp
onzer bizondero zorgen. Do leerlingen krij
gon wekelijks 1 uur gozondheidsleer, ,2 uren
ralioneelo opvoedingsgymnaslielc on-'t spel
krijgen zo toe. Die lichamelijke zorgen heb
ben bizondorlijk voor dool de misvorming
tegen to workon welke sliol en zilwerk ver
oorzaken het lichaam harmonisch te ont
wikkelen on to versterken en de leerlingen
to initieeren in do mjlitaire opleiding.
9. Godsdienstige en zedelijke opvoeding.
De school is erg bekommerd met de gods
dienstige en zedelijke opleiding der leerlin
gen.
Wie zou durven beweren dat die opvoe
ding ophoudt met de lagere studiën
Neenvoorwaar, de gedragsopleiding ein
digt zoo min bij 't verlaten der lagere school
als de verstandigeen, is er voor aeze laat
ste eene voortgezette theoretische en prakti
sche stielvorming noodig, nog veel meer
dient er eene vervolgde theoretische en prak
tische gedragsvorming te zijn, omdat se, op
dit tijdstip, nog zeer onvolmaakt is en om
dat het ouderhuis helaas niet meer
opvoedt zooals vroeger. In plaats van mede-
werking en krachtige ondersteuningmoet
de school nu doen wat 't ouderhuis niet
meer kan of met meer teil Vader- en moe-
derwerk
Daarin voorzien wij eerst en vooral door
de GODSDIENSTLESSEN, doch, dit vol
staat niet. De godsdienstlessen bevatten en
kel het theoretisch gedeelte WAT icij moe
ten weten of doen, maar HOE wij moeten
doen en het DOEN ZELVE geven ze nietzij
verlichten 't verstand maar oefenen den wil
niet.En, vermits dien HOE en het DOEN in
't ouderhuis niet meer te vinden zijn, zoo
moet daarvoor gezorgd in de vervolgschool
of in ander organismenanders is 't ver-
koiijning en bankroet. Daarom WORDT er,
benevens het godsdienstonderricht EEN
GANSCH BIZONDEREN TIJD BESTEED
AAN PRAKTISCHE GODSDIENSTIGE EN
ZEDELIJKE OPLEIDING, aan burgerop
voeding, kinderopvoeding, kunstopvoeding,
enz..., en de ondervinding leert ons dat het
hcurspijs is.
10. Betrekkingen met de Ouders.
Do Ouders moeten weten wat er in de
school omgaat en moeten, dag aan dag, de
werking der afgevaardigde opvoeders en die
van hun kind kunnen nagaan.
Te dien einde krijgen de leerlingen een
maandelijksch bulletin, vermeldende orde,
vlijt en gedrag dat, behoorlijk geteekend,
ons moot teruggekeerd worden daags na de
aflevering; daarom jfnog krijgen zij een drie-
maandelijkscli, omstandig overzicht dór vak
ken en dor gedragslijn; daarom eindelijk,
trachten wij de ouders persoonlijk te kennen
en te spreken en worden zij, op zekere tijd
stippen, uitgenoodigd de school te bezoeken.
II. Scheel komitoit.
Eerevoorzitters
Eorw. Heer Abdon Van Herreweghe, pas
toor van St Jozef, Aalst;
M. Rom. Moyorsoen, volksvertegenwoor
diger, Aalst;
M. Folix De Hert, schepen van onderwijs,
Aalst.
Voorzitter,
M. DrTli. DoNaeyer, nijveraar, Aalst.
Bestuurder,
Eerw, Heer Cyr. Demeesler, onder
pastoor, Aalst.
Leden
M.M. Am. D'Hondt, handelaar, Aalst.
Pol. Van Ghyseghem, nijveraar, id.
Od. Van der Haegen, provinciaal
raadslid, id.
Leo De Meeter, nijveraar, id.
Val. De Valkeneer, apotheker, id.
Leo Geerinckx. nijveraar, id.
Aug. Moyersoen, notaris, id.
And. De Waegenaere, id.
J. Van den Borghe, patr.-smederij,id.
J. Do Soraer, patr.-Schrijnwerker, id.
Alf. Van Sande, patroon-schilder, id.
12. Inlichtingen en inschrijvingen
Voor alle inschrijvingen wende men zich
tot den Eerw. Heer Cyr Demecster, Den-
dermotidschen Steenweg, 18, Aalst, tot
M. A. De Waegenaere, Meuleschettestraat
Aalstof tot de leden van het Schoolkomiteit.
De voorloopige aanvaarding en inschrij
ving kan geschieden van heden tot en met
15 September aanstaande
13. Tentoonstelling
Eone tentoonstelling van de werken der
leerlingen dor Lagere School St-Jozef en
der Ambachtsschool St-Jozef zal gehouden
wordon don Vrijdag 15 Oogst (O. L. Vr.
Hemelvaart), Zondag en Maandag 17 en IS
Oogst en Zondag 24 Oogst, telkens van 10
1/2 tot 12 ure voormiddag en van 2 tot 6 ure
namiddag. Ingang langs de zaal van den
Volkskring
Den Maandag 18 Oogst, zal men de leer
lingen aan 't werk zien.
Leeraars en loorlingen zullen altijd ten
dienste zijn om uitleg legeven.
N. B. Men vergeteniet de tentoonstelling
tc bezoeken van de leerlingen der Lagere
Schiiol St Jozef, in de groote zaal van den
Volkskring.
14. Oproep.
Burgers, Patroons, Ambachtslieden, Work-
lieden, Overheden, Vaders, Moeders, Jonge
lingen, Vreemdelingen, Aalstenaars bizon-
derlijk, komt allen en overtuigt u hoe
bloedgoed zulke instellingen zijn voor den
ophelp en de ontwikkeling van ons volk;
bespiedt aandachtig do doening van meestors
en leerlingen; ondervraagt zo; brengt ken
nissen cn kenners mede. Voor uwe goedkeu
ringen zullen we huigen, voor uwe wijze
opmerkingen en terechtwijzingen zullen we
danken, maar, bovenal, vertelt in uw vrien
denkring wat ge gehoord en gezien hebt, en
helpt zóo mede tot de vulgarisatie van een
werk, dat nog veelte weinig gekend U en
dat er nog veel te veel ontberen
TE GENT
Het Bestuur van den Van Houtle's Kring
laat cr waarlijk geen gras over grooien.
Zondag had in hot Feestpaleis nog de Car
rousel plaats en Maandag reeds begonnen
sterke groopen werklieden, die dag en nacht
per ploegen elkander aflossen, om hot groote
rijplein in eene gaarde te herscheppen.
Wij zegden reeds een woord over hot zoo
prachtige plan van den lieer II. De Wilde,
opzichter van don stodelijken beplanlings-
dienst.
Nu dat mon reeds aan het work getogen
is, kan men zich een gedacht vormen van wat
de Tentoonstelling der Zomerbloemen zal
worden.
In het middendeel der zaal, een weinig
uitgediept en langs waar men [bij middel van
monumentale treden toegang heoft, komt
eene sierlijke fontein, in welker waterkom
zeldzame planton worden aangebracht.
Daaromheen worden allerloi perken aan
gelegd, voor de verschillende planten en
bloemen, die de schatten [dezer Blooraenlen
toonstelling zullen uilmaken, zooals: Rozen,
Begonias, Gloxinias, Pelargoniums, Dahlias,
Gloieuls, enz.]
De verhoogen aan de heide uiteinden der
zaal zullen gebruikt worden tot het aanleg
gen van bebloemde heuvels, het eene met
allerlei orchideeën, hot andere in eone rots-
kreek, waarlusschen men [al do bloemen en
planten zal rangschikken, in België inge
voerd door den heer Lod. Van Houtte, wiens
beeld in het midden zal geplaatst worden.
De twee groote zijkanten, naast de kleine
Feestzaal,zullen worden ingenomen, de eene
door de Collectiviteit der Fransche Jtuinbou-
wers, de andere door de stad Namen, die er
een lief landschap met paviljoen zal inrich
ten.
Het vorlioog der kleine Feestzaal [zal her
schapen worden in een soort wintertuin.
Kortom,hot geheel zal eene echte verrassing
zijn, zoo door de smaakvolle inrichting, als
door de schatten van bloemen, die zoowel
uit het buitenland als van België toogezogd
werden.
De hofbouwkundigen die afgesneden bloe
men tentoonstellen, zullen dio driemaal ver
nieuwen tijdens den duur derTontoonstelling.
Een soort w edstrijd wordt zelfs te dier
gelegenheid ingericht, om altijd frisscho
bloemen te hebben.
Het Van Houtte's comïteit hoeft voor niet
min dan 5000 glazen en potten moeten zor
gen, voor do tentoonstelling der afgesneden
bloemen.
Do tentoonstelling zal open zijn 's mor-
gends van af 9 ure, tot 's avonds 6 ure.
Do ingangsprijzenzijn als volgtvastgesteld:
Zaterdag 9 en Zondag 10 Augusti, 5 fr.;
Maandag 11 en Dinsdag 12, telkens 3 fr.;
Woensdag, Donderdag en Vrijdag (O. [L.
Vr. Hemelvaart), telkens 2 fr.; Zaterdag 16
en Zondag 17, telkens 1 fr.
De ingang zal geschieden langs de warme
serre.
De heide restaurants aan de uileinden der
zaal zullen afgesloten zijn met latwerk, dat
zal begroeid zijn met rozen en andere bloe
men.
Driedaagsche Vlaamsche
Kunstplechtigheid.
In overlog met het Bestuur van de Wereld
tentoonstelling en deFoest-Gomraissie, wordt
op 19, 20 en 21 September, een driedaag
sche VlaamscheKunslplechtigheid ingericht.
Vrijdag 19 September, om 8 ure 's avonds
wordt de plechtigheid geopend met een lie
deravond, in de troonzaal, gewijd aan onze
jongere toondichters mot eone voordracht
over du hedendaagscho Vlaamsche muziek
door Dr M. Sabbo.
Zaterdag 20 September, om 8 uro 's av./
in het Feestpaleis, overzicht der levende
Vlaamsche Meesters, symphonisclie gedeel
ten, liederen, koren.Orkest van 125 man.
Do volgende namen komen ophet programma
voor
De Boeck; d'Hulst, Dubois, Gilson, Herbe-
rigs, Edm. Keurvels, P. Lebrun, Mestdagk/
Mortelmans, L. Rinskof, O. Roels, Uytten*
hove, Van derMeulen, VanGheluwe, Wam-
bach. I
Zondag 21 September, om 4 1/2 ure 's
namiddags, tweede uil voering van De Schelde
van Peter Benoit, onder leiding van .don
heer Emiel Malhieu, 1500 uitvoerders.
Dit feest zal geopend worden met liot
openingstuk uit De Jonge Roland
De driedaagsche muziekplochlighoid wordt
geleid door do toondichters Roels, Van der
Meulen, Uylteuhove, bijgestaan door do
dichters De Clercq en De Cneudt.
Dertig duizend Vlamingen zullen die da
gen het Peestpaleis vullen. Localiebureelen
zullen geopend wordon in alle belangrijke
gemeenten van Vlaanderen.
Een talrijk en uitgelezen publiek vervul-
do, verleden Donderdag, de ruime feestzaal
van St. Martensgosliclit om de plechtige
prijsuildeeling bij te wonen. Benevens da
Geestelijkheid van Aalst en omliggende, voor
gezeten door den Zeer Eerw. Ileor Kannunik
Roclandls, pastoor-deken, bemerkten wij de
achtbare heeren Gheeraerdts, burgemeester,
en De Hort, schepeno van openbaar onder
wijs, die er aan gehouden hadden de plech
tigheid met hunne aanwezigheid lo vereeren,
en aldus blijk te geven van hunne belangstel
ling in het katholiek middelbaar onderwijs.
liet fee3lelijk gedeelte dat de prijsuildee
ling voorafging, was wel gekozen, en word
meesterlijk uitgevoerd. Het roerend drama
i De Moederbede evenals het blijspel On
DEMANDE ÜN COMMISSIONNAIRE VerwiorVGU
eenen welverdienden bijval. Voor leerlingen
dio, ton gevolge hunner studiën, over betrek
kelijk weinig lijd beschikken om do tooneol-
kunst to beoefenen, mag de bekomen uitslag
meer dan bevredigend geheeton worden.Te
vertolking van heide stukken getuigt van
eeno dergelijke en verstandige opleiding in
lift voordragen, en eone grondige kennis der
Vlaamsche en Fransche taal. De kooron «Le
Som en Buitenlucht twee keurige
zangstukken die liet programma op aangena
me wijze afwisselden, werden kranig uitge
voerd. Evenals de tooneol3lukkon droegen
zij den stempel eener kunstenaarsleiding, en
hebben bewezen dat de kun3lkultuur eeno
ruime plaats inneemt in hot onderwijs van
St. Martenscollcge.
Het was ons eene niet min aangename ver
rassing te mogen bestatigen dat onze Vlaam
sche moedertaal de eercplaats bekleedt in
het Goslicht, zonder echter de Fransche taal
te schadon, wier onderricht, onontbeerlijk
zijnde, hot recht erlangt dat hom toekomt.
Binst de prijsuildeeling, het voornaamste
iiumraor van het programma én voor ouders
én voor studenlou, deden wij de optelling van
het getal leerlingen. Wij kwamen tot hef ge-
lal 368. Zulke uilslag is uiterst vereerend
voor St. Martensgeslicht ffij is de schitte
rende bekroning der ievervolle pogingen van
hot onderwijzond personeel. Dank aan do be
stendige werkzaamheid en opoffering dor
E. E. H. H. Bestuurder en Leeraren, is het
College van den H. Martïnus geklommen lot
een gesticht van eersten rang, waar hst on
derwijs de strengste eischen bevredigt.
Getuigen daarvan de scliiltere ido uilsla-
gendie d6 uittredendoleerlingen voortdurend
bohalen inde exaamsdoorde verschillende
Ministeriën van IJzerenwegen, Posterijen
en Telegrafen uitgeschroven, zonder to ge
wagen van do talrijke plaatsen in Handels-
en Nijverhoidsgestichlen, Banken, enz., he
komen.
Eon onderwijsgesticht als dat van den H.
Marlinus is eone weldaad voor onze stad en
d6 omliggende gemeenten; het verschaft aan
de samenleving Chrislene en bekwame bur
gers, die geroepen zijn om later tot voorbeeld
en steun aan hunne medemenschen le ver-
slrekkon. Dergelijke gestichten verdienen do
achting en ondersteuning van alle katholie
ken; 't zijn zij die onsland beschermen t?gen
de noodlottige en rampzalige gwolgen van
hot goddeloos onderwijs.
Mochlo hotStMartensgeslioht steeds moer
en meer bloeien, tot groot geluk onzer ka-
tholioke jeugd, tot meerder eer en glorie
van God.
Een Oud Leerling,
