Di
0. L. Vrosw tor Moren
leraart naar Lenries
VERVALLEN GROOTHEID,
HeiliiSoni van Maria te Keveiaer
PLECHTIGE BEGANKENIS
to Eremhodepm
3 EN 4 AUG. 1913
IDE VOLKSSTEM
TOT DE KAPEL VAN
beginnende den 5 Augustus, om le eindigen
op O. L. Vr. Hemelvaart.
Dit jaar bijzondere godsdienstige plechtig
heden, ter gelegenheid der 150° verjaring
tan de heropbouwing dor kapel.
Don 4n Augustus 's avonds to 7 ure, ope
ning der plechtigheden door het geluid der
klokken. Te 7 1/2 ure solemneel lof, in de
kapel. Onderdo dagen der begankenis,
j(don Zondag uitgezonderd) geschieden de
■Missen in do kapel, de eerste te 6 ure, do
tweede te 7 ure on de derde te 8 ure.—Alle
dagen lof, te 7 1/2 ure.
Zaterdag, 9 Augustus, is het Gedurigi
Aanbidding in do parochiale kerk.
1 De Hoogmis te 9 ure, waaronder sermoen.
I Van don 5U tot den 9n Augustus, eiken
morgend na de Mis van G ure en 's avonds
na het Lof, sermoen aan de kapel door eenon
Eerw. Pater Minderbroeder.
A Op Zondag 10 Augustus, te 10 ure in do
kapel zeer plechtige Hoogmis uit dankbaar
heid jegens O. L. Vrouw ter Peuren, gevolgd
■van het To Deum
Gedurende het jaar kunnen do volgende
aflaten gewonnen wordenjn de kapol
1. Een volle aflaat op de gewone voor
waarden gedurendo do begankenisdagen
2. Een aflaat van 100' dagen op <le bij
zonderste feestdagen van O. L. Vr. mits in
de kapel le biddon ter intentie, van Z. H.
den Paus.
Deze aflaton werden verleend door Grego-
rius XVI, Paus van Rome.
Bovendien verleende Z. II. Mgr. Bracq,
Bisschop van Gent, eonen aflaat van 40 dagen
aan allen die in de kapel van O. L. Vr. ter
Muren bidden, vijf Onze Vadors en vijf
(Wees gegrooten.
Crisf liil Rcüis aan Het Handelsblad
Rome, 25 Juli.
Daar iedereen er over sproekt, moet ik u
ook wol een briefjo schrijven over het pro-
•nunciamcnto der Zwitsersche Wacht van het
Vatikaan, zooals men het zou kunnen noe
men.
Dergelijke' gebeurtenis, indien men een
zoo belangrijken naam mag geven aan eene
zaak die het zoo weinig is, kwam zeer ten
gepaslen tijde; (ik spreek |in journalistiek
opzicht); de dagkroniek der Romeinsche en
Ilaliaansche dagbladen aanvullen, die we
gens hot seizoen wat gebrek hadden aan
kopij. Wat heeft men hieromtrent al niet
uitgovonden De opgewonden verbeeldingen
zagen reeds oen burgeroorlog ontstaan bin
nen de muren van het Vatikaan, en de pau-
selijke gendarmerie gereed om te vuren op
de Zwitsersche Wacht,
i. Dat alles is natuurlijk fanlaisie. Maar al
vorens verder te gaan, zou men zich eerst
kunnen afvragen is er werkelijk eene Zwit
sersche Wacht in het Vatikaan? In andere
woordon, zijn die mooie hollehardiers, met
kun middeleeuwsch uniform, samengesteld
uit afwisselende strepen vag zwart, geel
rood, die het oog treffen zoodra men do
kroi izen poorten van hot Vatikaan is door-
jjegaan, werkelijk Zwitsers (Sommigen be
weren dat bet hoogstens half-Zwitsers zijn,
't is to zeggen afstammelingen van gdo echte
Zwitsers, eerlijd3 te Rome gevestigd, zoo
iets als verilaliaanschte Zwitsers of ver-
zwitserschte Italianen, als ik hel zoo zeggen
mag.
Maar dat is eene dwaling. Do Zwitsers
van hot Vatikaan zijn ware, echte Zwitsers,
belioorend grootendeols, zoo niet allen, tot
de vier Urhantonen, of oorspronkelijke kan
tons, waarvan do vier groote symbolische
degens ton hemel gericht gedragen worden
rond de Sedia geslaloria, wanneer de Paus
daarop plechtig gedragen wordt.
Het leveren van de trouwste lijfwacht
van don Paus was inderdaad een voorrecht
van die vier kantons, en zij stolden daar
roem in. Dit voorrecht is tot op onze dagen
in stand gebleven, trots de Zwitsersche wet,
die, ongetwijfeld een einde willende stellen
aan de gewoonte der Zwitsors van in [den
vreemde te gaan dienen, dergelijke verbin
tenissen verbood, op straf van vorlios der
Zwitsersche nationaliteit. Men moet echter
aannemen dat de Zwitsers van liet Vatikaan
te weinig militair zijn om onder dit verbod
te vallon. -
Buiten de Zwitsersche Wacht -Tan het Va
tikaan, is de pauselijke rogeering de laatste
geweest, die eigenlijk gezegde Zwitsersche
regimenten heeft in stand gehouden. Deze
bestonden tot bij den val der wereldlijke
macht, zoo ik mij niet bedrieg. Die troepen
onderscheidden zich door hunne trouw en
hunnon moed. Zij waren over 't algemeen
goed gediciplineerd en gemakkelijk te bestu
ren. Maar niettemin waren zij somtijds ge
neigd tot koppigheid bij de een of andere
moeilijkheid, en dan had het heel wat voeten
in de aarde om ze tot reden te brengen, hoer
wel de Paus, als lijdelijk souverein, midde
len van beteugeling bezat, die hem thans
ontbreken.
De Zwitsersche Wachten, die nu zooveel
van zicli doen spreken, zijn in dit nationale
gebrek vervallen bij de plaats gehad heb
bende gebeurtenissen. Zij hebben gehoor
zaamheid geweigerd, ten minste een groot
gedeelte van de wacht, aan kapitein Glesson,
de man van vertrouwen (maar niet de neef,
zooals men heeft geschreven) van kolonel
Rónond, die door Pius X aan 't hoofd werd
gesteld van de Zwitsersche Wacht over
omtrent twee jaren, en die een meer militair
karakter aan do wacht had gegeven, wier
bewapening ools: vernieuwd was bij middel
van niouw-model geweren, gekocht in Bel
gië, indien mijne inlichtingen juist zijn.
Er waren o. a. regelmatige schietoefenin
gen ingevoerd op do binnenplaatsen van het
Vatikaan.
Eene zaak is zeker, namelijk dat de dienst
zwaarder was geworden en dat de kapitein
in kwestie, komende [evenals de kolonel zelf
uit het Zwitsersche leger, eene strengheid
aan den dag legde, die naar 't schijnt mode
is geworden inliet Zwitsersche legor. Men
heeft op het Vatikaan geoordeeld dat men,
zonder nadeel te doen aan de tucht, den
officier in kwestie kon verwijderen, daar
voortaan zijn gezag, noodig tot het vervullen
zijner zending, had geleden.
Maar de ontevreden Zwitsers waren .liier-
meê niet tevreden en zij hebben don kardi-
naal-staalssekretaris een memorandum over
handigd, waarin hunne verlangens werden
uitgedrukt; memorandum dat aandachtig
onderzocht werd. Dat is niettemin nog niet
voldoende geweest om do ontevredenen te
bevrocligon. Die Zwitsersche Wachten kre
gen ban ontslag, verscheidene hunner colle
ga's solidariseerden zich met hen, on er
ontstonden hierbij, naar 't schijnt, eenige
wanordelijke tooneelen.
Bij slot van rekening zullen de hervor
mingen, ingevoerd door kolonel Rópond,
worden behouden e:i het grootste deel van
het personeel zal, zegt men, afgedankt wor
den. Het zal overigens niet moeilijk zijn de
weerspannigen te vervangon, daar de vragen
tot aanvaarding in de Zwitsersche Wacht
veel talrijker zijn dan de beschikbare plaat-
ren.
Het effectief dor wacht is niet hooger dan
70 man en men ontving onlangs nog 200
vragen tot aanneming. Men mag dus zeggen
dat deVatikaansche Overheid meester is van
don toestand, hoewel de middelen van beteu-
goling, die in de gewone legers bestaan,
hier ontbreken.
Ziedaar in groote lijnen de kroniek van
het incident. Men kan er bijvoegen dat de
Zwitsers, die het toeken tot oproer hebben
gegeven, rekruten waren, nog niet gewoon
aan den militairen dienst, en dat een zeker
aantal van de ontovredenen schijnen gedo
serleerd te zijn onder het zingen der Mar
seillaise en het geroep: Leve Garibaldi!
wat heel de anti-Vatikaansche pers met
vreugde heeft vervuld, maar dat niettemin
niets anders is dan eene daad van slecht op
gevoede kwaajongens. Men zou er ook kun-
non uit besluiten, dat er hervormingen zou
den dienon aangebracht in de aanwerving
der wacht.
Zondag-mengelwerk.
PARIJS Baseliek van het H. Hart.
Eindelijk sloeg het uur der openbare akte
van eereboete. Mgr Guibert, opvolger van
den bisschop martelaar, wilde op den Mont-
martreeen heiligdom oprichten tot uitboeting
der bedroveno gruwelen. Hij schreef in de
volgende woordon de nationale gelofte
Bij 't aanzien der onheilen die Frank1
rijk bedroeven, en der grootere ongelukken
die, misschien ons nog bedriegen. Bij 't aan
zien der heiligschennendo aanslagen te
Rome gepleegd togen den Persoon van don
plaatsvervanger van Jezus Christusver
nederen wij ons voor God, en, in onze liefde
en Kerk en Vaderland omvattend, [begonnen
wij ons schuldig en naar verdiensten gestraft.
Om akte van eorehoet le doen over onze
zonden, en om van de oneindige bermhertig
beid van het H. Hert van onzen Heer J. C
de vergiffenis onzer zonden te bekomen, als
ook de buitengewone redmiddelen, die alleen
onzen opperherder, juit zijne gevangenis ver
lossen,en do onheilen van Frankrijk afweren
kunnen, beloven wij bij te dragen lot het
bouwen in Parijs van een heiligdom, toege
wijd aan het H. Hert van Jezus.
O wonder wat nog nooit te zien was
geweest, in zulke eeuw van ongeloof, deed
zich hier voor. 1
De Nationale vergadering op 25 Juli 1873,
bekrachtigde de vaderlandsche gelofte. De
volksvertegenwoordigers besloten en zulks
met eene verplelterénde meerderheid, dat er
uil hoofde van openbaar nut, zou overgegaan
worden tot het oprichten van een gedenk-
toeken, toegewijd aan het II. Hert.
of wat dunkt or u van.
56' Vervolg.
De luitenant-kolonel was als uit de wolken
gevallen en zocht zijne verlegenheid te ver
bergen door onophoudelijk aan de oude
Madera te proeven, waarmede zijn glas ge
vuld was. Hm hm, waren de eenige gelui
den die over zijne lippen kwamen, terwijl hij
zich bij deze nieuwe wending van 'zaken te
houden had. Zijn beleedigdo trots, van zoo
het voerworp èêuer bittere scherts geweest
te zijn, maakte echter woldra plaats voor
eon gevoel van tevredenheid, wegens den
geredden adel;maar eer hij nog zijne gedach
ten bohoorlijk bijeen had, sloeg Amalia hare
heide armen om zijnen hals, eu zegde half
lachend, half schreiend.
Ilij bchoordo eigenlijk daarvoor, dat hij
li eu mij voor den aap gehouden heeft, met
eene dubbele straf to bootenmaarlieve papa
wij willen grootmoedig zijn, zeg, dat gij hem
alios van harte vergeeft, en ik zal hot dan
ook maar doo»L^ want onderons gezegd, ik
heet tdbli liever genadige vrouw, dan inevr.
Borg.
Nu dan, omdat gij het zoo hobhen wilt,
Amefla, do luitenant-kolonel was eindelijk
zelf blij, mot fatsoen uit zijne pijnlijke posi
tie ontslagen to geraken; omdat gij het zoo
hebben wHt I5n ofschoon do poets dioinij,
zoowel lieden als bij den ondertrouw gespeeld
is, bai Laaisek was, zoo zeg ik toch ander
maal amen
Sophie
Mevrouw von Dressen,die eonigen tijd lang
als op gloeiende kolen gezeten had, voelde
zich door den vreedzamen keer, die de zaak
genomen bad, eensklaps als in den hemel
verplaatst. "Ach, lieve Dressen,' sprak zij, ik
deuk. dat onze kinderen uw laatste woord
even hoog zullen schatten, als ik het doe.
Dat doen wij allen riep do assessor.
Ons amen glijdt uit ons hart over in het glas,
en met een hief hij het zijne omhoog.
Vrede en verzoening sprak Borgens-
tjorna.
Do luitenant-kolonel knikte en klonk met
zijnen schoonzoon.
Do glazen nog eens gevuld heeren en
dames riep de assessor, en vervolgde, toen
dit geschied was Op het geluk en de wel
vaart der jonggetrouwden
Juichend klonken allen, en als op een ge
geven toeken rees het gezelschap van tafel
op, om zich onderling hartelijk te omhelzen.
Koffie, lieve Amalia fluisterde mevrouw
von Dressen, hare dochter toe.
Eono partij billa.rU zegde Borgens-
tjorua.
Sigaren en punch riep do assessor. Eu
zonder recht te weten hoe het toegegaan
zagen do heeren en dames zich eensklaps van
elkander gescheidon on in afzonderlijke ver
trekken.
Dit was een zeer verstandige, door den as
sessor voorgestelde maatregel, want men
wildeden luitenant-kolonel geenen tijd laten
om met zijne gedachten langer bij de laatste
voorvallen to verwijlen; men trachtte hom
dus op allo mogelijke wijze te verstrooien»
Daar het billardspel tot de hoofduitspan
ningen van den luitenant-kolonel behoorde,
had Bergonsfjerna, om zijnen schoonvador dit
genoegen tè verschaffen, op eene verkooping
eenen ouden billard aangekocht, welken hij
in de kamer had laten plaatsen, waarin de
heeren zich thans bevonden. Bereidvaardig
nam de luitenant-kolonel de hem door Bor-
genstjorna voorgestelde partij aan, ofschoon
hij daarom het aan tafel voorgevallene toch
nog geenszins verkroppen kon.
Maar waartod moest gij al die oude
koeien juist over tafel ophalen vroeg hij
eindelijk aan zijuou schoonzoon, terwijl hij
diep' adem haalde.
Dat was volstrekt noodig, hernam Ivar.
Wanneer zulk eene bittere scherts als do
mijne was, niet in iets veel ergers zal ontaar
den dan men oorspronkelijk bedoelt, dan
moet zij steeds in bf^t bijzijn dor dames, over
tafel en bij volle bekers, afgedaan worden;
want dan blijft men binnen paal en perk,
en maakt aan do zaak hoe eer hoe beter een
einde.
Enfin dat laat zich bóóten. [Nadat wij
nu zoover gekomen zijn zonder met elkander
overhoop te geraken, heb ik van mijnen kant
nog wegens de zweepslagen om vergiffenis te
vreeën, waarbij ik,u echter verzekeren kan,
dat ik door den veelvoudigen angst dien ik
verduurd heb, vrij 'wel hob betaald.
Dat wil ik gaarne golooven, hernam
Ivar glimlachend. Do voorspan-rijder zal
daarom ook zijn best doen, om een goede
schoonzoon te zijp, en zijnen schoonvader
steeds in eero te houden.
:EINDE.
Aanstonds sloeg men de hand aan 't werk
en in 1874 werd het plan aangenomen, ge
maakt door M. Abadie, vermaard bouwkun
dige. In een uitgeschreven prijskamp be
haalde hij er medo den eerepalm.
Lange jaren zou het bouwen duren, op
2 Meert 1876 wijdde Mgr Guibert eene voor-
loopige kapel. Paus Pius IX geweerdigde
de onderneming te steunen. Hij zond eene
kostelijke kelk en de som van 20.000 fr.
Op 20 Februari 1877, richtte men het aarts
broederschap van 't H. Hert op. Het was
verrijkt mot 59 volle en een groot getal ge
deeltelijke aflaten.
Hel leggen van den eersten steen ging
met groolen luister gepaard. Tien bisschop
pen, 150 volksvertegenwoordigers, en een
ontzaglijk getal geloovigen woonden do
plechtigheid bij-.
Don 5en Juni 1891 blijft met gouden
letteren in 't jaarboek der ieveraars van
't Heilig Hert aangeteekend. Op dien dag
werd de plechtige wijding der nieuwe basi
liek gedaan door Mgr Richard. Verschillende
Hoogw- Bisschoppen waren er bij tegen
woordig o. a. de proto-nuntius van zijne
II. den Paus, Mgr Rotolli, Mgr Foulon car-
dinaal-aartsbiss.chop van Lyon en nog 12
andere aartsbisschoppon en bisschoppen.
Heol de heuvel zag zwart van priestors,
religieuzen en volk.
De plechtigheid werd nog verheven door
een prachtig sermoen van Pater Monsabré,
den gevierden predikant van O. L. Vrouw
te Parijs. Hier mochten wij dus ook neder-
knielen en den Allerhöogsten aanbidden in
oen zijner uitverkorensle verblijfplaatsen.
De kerk, zoo zegt men, hoeft reeds 25
millioen ruim gekost. Ontzaggelijke som,
toch niet to groot kan ze worden, vermits
hot bier eon gedenkteeken geldt dat de
eeuwen trotseeren moet, en aan het nage
slacht moot vertellen, dat Frankrijk ooit ook
dagen van boete en inkeer heeft gekend.
Van op den heuvel van Montmartre heeft
men een heel sohoon gezicht op gansch
Parijs. Ongelukkig wij zagen er niets van
de stad lag in eenen dikken smoor en mist
voor ons.
Om naar de kerk te klimmen, kan men
als de beenen nog jong zijn, de trappen be
klimmen. Twee honderd trappen boog, 't i$
om er op na te peinzen. Daar onze reis tocl
tot in de minste bijzonderheden betaald was.
vonden wij het veel gemakkelijker den kabel-
tram in te stappen en ons naar boven to
laten trekken. Vermits er maar een rij tui
op en af klimt, moest men wat geduld heb
ben, alvorens iedereen boven was. In alle
geval, aardige manier om ter kerke te gaan
Rechts van de Kork ondereen houten af
dak kan men de kolossale klok beschouwen
Zij heet de Savoyarde. De grootste van heel
Frankrijk. De opgegeven hoogte is 3 meters
en 't gewicht 38835 kilgrammen. Zij werd
gegoten te Annecy (Haute Savoye) en naar
Parijs overgevoerd, van de statie word ze
op een wagon met 28 paarden getrokken
naar de Basiliek gebracht. Over ettelijk»
jaren heeft men ze op hare bestemde, plaats
opgehangen.
Uit nieuwsgierigheid hier nog eenige
cijfers To Poking vindt men eene klok van
55.000 kilogr. te Moscouzijn er vier over
groote, t. w. St-Ivan 56.000 klilogr., Bol-
choi 65.000 kil.. Trotskoï 164275 kil., Tsar
Kolokol 198.000 kil.-Te Toulouse treft men
eene aan van 38600 kilogr. te Sens eene
van 30.000 kilogrammen.
Een vluchtig en uiterst rap bezoek aan de
onderkerk of cryptu. Zij schijnt zeer groot
en is in blauw arduin gebouwd, 't Is er zeer
stil en een heilige eorbiod overmeestert u bij
't intreden. Vele altaren staan er rond d>
muren, zoodat de bezoekende priesters er
gemakkelijk de H. Mis moeten kunnen
lezen.
Bij den uitgang staat er een overgroot
bronzen standbeeld. Het verbeeldt St-Pioter
in den zetel, en heeft schijnt het, juist dezelf
de afmetingen als het gekende beeld van
dien aard in Sl-Pieterskerk te Rome.
Zoo somber en eentonig de onderkerk,
zoo lief en luchtig de bovenkerk. Alles is er
groot. Statig verheft de koepel zijne breede
voute in de hoogte. Het hoogaltaar was
prachtig verlicht. Eene menigte lichtjes
blinken er rond Jesus in zijn II. Sacrament.
Hier is Hij op eenen liclillroon uitgesteld eu
trekt hij aller herten tot Hem.
De Hoogmis volgde dadelijk plechtig en
schoon. Al de bedevaarders zongen in koor
medo. Hoe indrukwekkend. Koe vurig werd
hier geboden. Waarlijk men ondervindt hier
dat Jesus Hert de wereld beheerscht. Alles
hoort Hom toe.
Dat Hij Belgie bescherme, en een blik van
bermhartigheid werpe op 't goddelooze
Parijs. Hot ligt daar zoo hooveordig aan don
voet. Hare woedende kroten tegen kerk en
godsdienst komen uitsterven tegen den
heuvel beheerscht door 't heiligdom van
Josus aanbiddelijk Hert. Luc,
NAAR HET
DUITSCHLAND (Rijnland)
Maandag, Dijnsdag en Woensdag, 25,26 en 27
Augustus 1913.
met de vrijheid er een 4° dag bij te voegen
om terug te komen langs Keulen en Aaken.
Do 8® Bedevaart naar O. L. Vr. van Ke
velaar heeft plaats met de hooge goedkeu
ring van Z. Ex. don Kardinaal-Aartsbisschop
van Mochelen,onder het voorzitterschap van
Mgr Kanunnik Evrard, deken van Brussel
en het geestelijk bestuur van den Zeer Eerw,
Heer Remes, pastoor van St Niklaas, te
Brussel.
Keveiaer waar dc stille vrede lieersckt, werd
in 1642 door de Moedei- Gods zelf gekozen om er
kristene menigten bijeen te scharen en hun hare
moederlijke giften te schenken. Die heilige bid
plaats werd op korten tijd de geliefkoosde bede
vaart van gansch Duitschland, Holland on da
oordsche staten, en men mag zeggen dat in
ezen tijd ieder jaar een millioen bedevaarders
er toekomen om er troost te vinden in hunne
>ijnen cn onderstand in hunne moeiolijkheden.
ionderd duizenden Communiën worden daar
jaarlijks uitgereikt.
Wij verzoeken u dringend aan onzo bede
vaart deel te nemen.
De prijs van de reiskaart, heen en weer,
bedraagt in tweede klas fiS en in derde
klas 62
INLICHTINGEN OVER KEVELAER.
Keveiaer is eene kleine stad, bijzonder g
ingericht voor eene menigte reizigers te ontvan
gen. Er zijn talrijke hotels, allen aanbevelens
waardig en zeerwel gehouden; de dienst is er
onberispelijk en de tafel wel verzorgd. De prijzen
zijn voordeelig (5 tot 6 marken per dag). Men
zet de bedevaarders aan hun hotel eenige dagen
op voorhand te bestellen, (eene lijst der hotels if
verkrijgbaar bij de inschrijvers).
Op aanvraag van een groot aantal bede
vaarders heeft het Bestuur, bij do bedevaart
een uitstapje gevoegd naar Aaken en Keu
len, waar iedereen naar belie/le zal kunnon
aan deelnemen, wanneer de oefeningen in
Keveiaer geëindigd zijn. De prijs in tweede
klas is 21 fr., in derde klas 18 fr. (avond
maal, vernachten en ontbijt in Keulen; hel
middagmaal in Aaken en het drinkgeld in
begrepen).
Vertrek der twee bijzondere treinen uit
Brussol-Noord
Do Rooskleurige treinlangs Leuven,
Aerschot, Herenthals, enz. om 8 u. 24.
De Wille trein langs Vilvoorde, Meche-
Contich, Lier, Ilerenlhals, enz. om
8 u. 35.
De bedevaarders die uit Keveiaer recht
streeks terugkoeren, komen langsMechelen
Vilvoorde, Brussel, waar ze aankomen
Woonsdags om 6 1/2 ure. Do tweede treiu
over Keuion en Aaken, gaat langs Thienon
en Leuven en komt in Brussel 't Donderda,
om 6 1/2 ure.
De inschrijving voor de roizigers naai
Keulen en Aaken wordt gesloten op Zondag
10 Augustus. Voorde overigen op Zondag
17 Augustus. Na dien datum zullon wij de
keus van het kompartiment on van do reis
gezellen niet moer kunnen waarborgen.
In geval van ernstig beletsel kan mon het
gestorte geld weer krijgen, mits 3 frankon
afkorting.
Een geneesheer vergezelt de bedevaart.
KEULENaan den Rijn, voormalige hoofd
stad van het Pruisisch Rijnland, is eena
katholieke stad en zetel van een aartsbisdom
waarvan afhangen de Bisdommen van Trier
sMunster, Paderborn en Ilildesheim. Het i3
een der voornaamste steden van Duitschland
voor wat hare bevolking (315,000 inwoners)
en haren handel betreft. Zij ii vermaard voor
hare prachtige kerken, gehouwen en andere
gedenkteekens. De Dom van Keulen, gekend
in do gansche wereld, werd begonnen door
den aartsbisschop Engelbertus in 1248, en
slechts, na een onderbreken van verschillen
de eeuwen, voltrokken in 1861. Ilij be
heerscht de gansche stad en omtrek en is
zonder weerga voorde schoonheid van zijnen
bouwtrant. De vijf beuken en gewelven zijn
bekroond met eene spits van 140 meters
hoog. Het koor bijzonder is bewonderens
waardig.
Te zien zijn ook do romaansche Sint
Maninuskerk, de rijzige Sinto Maria te
Gapitolium kerk een der oudste van de
gansche wereld (1049) de Sin te Ursulakerb,
het Stadhuis van de XIII0 eeuw, do
Gurzenich een juweel der bouwkunst
van de XV0 eeuw en de bruggen over den
Rijn geslagen.
Keulen bezit menigvuldige voorname
relikwieën Deze der drij Koningen, der H.
Ursula, enz. enz.
AKEN aan de Wurm (Rijnland) 110,000
inwoners, werd volgens do overlevering ge
sticht rond 't jaar 124 ten tijde van Keizer
Adrianus, door den Romein Granen. Zij
werd vergroot door Karei den Groote die er
de gekende bronnen ontdekte. Hij maakte
er zijn gewone verblijfplaats en den zotol
van zijn rijk van 30 keizers en koningen
van Duitschland, lieten er zich kronen van
af Si5 tot 1531. Zij bleef vrije keizerlijke
stad lot 1792 wanneer Dumouriez ze innam
genomen en hernomenbleef zij aan Frankrijk
van 1794 tot 1814 en werd onder het keizer
rijk de hoofdstad van het departement der
Rhür.In 1814 schonk men haar aan Pruisen,
Te Aaken teekendo men in 1688, tusschóh
Spanje en Lodewijk den XIV het vredever
drag dat aan Frankrijk het bezit van Vlaan
deren verzekerde. Zienswaardig zijn hel
Raadhof, (gemeentehuis) en de Domkfrk,.
gebouwd door Karei den Groote, wilko-
koslbare schatten bezit (hare Groot© Rtfik-
wieën toont men alle zeven jaren), ilon
vindt er warme en minerale bronnen die "yjel
vreemdelingen aanlokken.
Voor inschrijvingen en voor verderfin-
lichtingen wende men zich tot M. J./an
Nuffel-De Gendt, bestuurder van hot dagblad
Dc Volksstem, Kerkstraat, Aalst.
