'T EEN EN 'I ANDER
Be groote Legeröefeningen
TreinMsisi te AndegÈem
Muitenlaml
Negentiende jaargang Ar 203
Dinsdag 2 September IS12
I3A.G-I3LA.I3
Bestuurder J.
Van Nuffel-De üendt.
CENTIEMEN HET NUMMER
ABONNEMENTEN!
Zes maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle postbureeïen van het land.
I' UITGAAF, 4 u. 's avonds «ja e» 2" UITGAAF, 7 u. 's avonds a]j
Poor toute la publicité co tr. merci ale et Anancière du jourttal.
s'adiessor oxclusivemeut a l'Aüeuce Réclame Godts, 2, Place de
ia Bourse, Bruxelles.
BUREELENI
TE BRUSSEL
i GGDTS, BeursplaaftSi 2
Telefoon A 3299
TE AALST
9t KerJratraat,
Telefoon 114.
o.
AANKONDIGINGEN)
KI. aan*. (1 tot 4 U. reg.) fr. 0,00
3* blaat, (de regel) fr. 1,00
4* blaat, (de regel fr. 0,30
Financ. aankon, (per regel) fr. 2,00
Sport (per regel) fr. 1 OU
Gemengd uieu\rs per regel) fr. 2,00
Recht, herstelt, (per regel) fr. 2.00
Overigden (per regel) fr. 2,00
Commerciale en fluancieele aankondigingen zich uitsluitelyk te
wendenAgeuce Réclame Godts, 2, Deursplaats, Brussel.
Als wij als knapen en jongelingen
naar school gingen leerde men ons de
vaderlandsche geschiedenis, i(i welke
deze van hot graafschap Vlaanderen
oeue voorname plaats bekleedt.
Meteen leerden wij oen groot deel
van de geschiedenis van Frankrijk,
hoewel enkel hei geringste deel van
het toenmalige België een leen van
Frankrijk was, namelijk hot Graaischap
Vlaanderen.
Da andere graafschappen, hertog
dommen, prinsdommen en heerlijk
heden waren leenen van Duitschland.
In den geschiedenis-leergang zagen
wij Frankrijk gedurig in oorlog tegen
Duiischland, Engeland, Spanje, en in
het begin der 19° eeuw togen geheel
Europa.
Dat heeft in ons het denkbeeld doen
ontstaan dat Frankrijk een machtig
land was, aangezien het in Europa
gedurende eeuwen,optrad als de haas.
Men heeft ons, spijtig genoeg geen
uitleg gegeven waarop die macht van
Frankrijk gesteund was, wo wisten
onkel dat ze bestaan heeft.
De Fransche schrijver Jules Roche,
over de huidige ontvolking' van Frank
rijk sprekende, geeft daar uitlog over
die zeer wetenswaardig is.
Na den vrede van Westfalen in
1648, die een einde stelde aan den
30 jarigen oorlog, waren er in Europa
maar drie groote Mogendheden
Frankrijk met 20 miljoen inwoners
Duitschland, (daarin begrepen Oosten
rijk, Pruisen en de staten van het hui
dige Duitsclie. keizerrijk) met 20 mil
joen inwoners; Engeland met8miljoen
inwoners.
Frankrijk maakte dan bijna de helft
uit van de beschaafde politieke wereld
en was voor zijne uitgestrektheid het
dichtst bevolkt. Daarbij het was één.
Duitschland, integendeel bestond
uit een groot getal kleinere Staten die
zeer dikwijls tegen elkander in twist
waren Oostenrijk alleen telde onge
veer 12 miljoen inwoners, do overige
8 miljoen waren voor de andere Duit-
sche Staten.
In 17S9, op den vooravond der
Fransche omwenteling, stonden de
zaken als volgtFrankrijk 26 miljoen
inwoners Duitschland 26 miljoen,
Rusland 26 miljoen Engeland 12
miljoen in het geheel 90 miljoen.
Rusland is er bijgekomen en gaat
toenemender wijze eone steeds meer
belangrijke rol spelon.
Engeland, aangegroeid met 50 per
honderd, heeft meer vooruitgang ge
daan dan Frankx-ijk en Duitschland
die maar mot ruim 25 por honderd
zijn aangegroeid.
Frankrijk is maar het vierde meer
van het gezamenlijke dor groote Mo
gendheden
Na de rampon van 1814 en 1815,
werd de vrede van Parijs gesloten die
een nieuw Europa schiep
Rusland 45 miljoen inwoners
Frankrijk 30 miljoen Oostenrijk 30
miljoen, Pruisen 10 miljoen deze
twee Duitsclie rijken waren dus Frank
rijk met 10 miljoen voorbijgeloopen
Engeland 19 miljoen totaal 134 mil
joen inwoners voor de groote Staten
van Europa.
Frankrijk is maar het 5" deel meer
van de Europeesche Machten en staat
voor de bevolking nog enkel op den
rang mot Oostenryk, dat echter
zwakker is omdat het uit verschillende
nationaliteiten is samengesteld.
Het verschil isnoggrooter in 1870
en in 1880 is Italië ook komeu opdui
ken.
Het Duitsclie Rijk heeft zich met
kracht vooruitgezet en Europa bestaat
nu uit
Rusland 84 miljoen Duitschland
45 miljoen Frankrijk 37 miljoen
Oostenrijk-Hongarië 37 miljoen En
geland 34 millioen Italië 28 miljoen;
totaal 265 miljoen.
Frankrijk telt nog 14 0/Ovandio
bevolking en maakt het 7° deel uit.
Het komt op den derdon rang na
Rusland en Duitschland.
In 1913 is de toestand als volgt
Rusland 160 miljoen Vereenigde
Staten 95 miljoen Japan 70 miljoen
Duitschland 65 miljoen Engeland 45
miljoen; 0ostenrijk40miljoen; Frank
rijk 39 miljoen Italië 36 miljoen.
Frankrijk komt nog enkel op den 7"
rang voor de bevolking en weldra
steekt Italië hem voorbij.
De bevolking van Frankrijk is se
dert 1640 enkel verdubbeld, terwijl
deze van Engeland vervijfvoudigd is
ovenals deze van de Duitsche Staten
samen.
!n 't VatSkaan. Het Consistorie,
dat in den herfst, in het Yatikaan zal ge
houden worden, zal tien nieuwe kardi
naals voorstellen, .waartusscken yijf
vreemdelingen.
Er wordt gezegd dat de II. Vader, ter
gelegenheid van dit Consistorie, eene
aanspraak zal houden over de gruwelen,
van de laatste Balkan-oorlogen.
Een ware ontlasting. iWij hebben
medegedeeld dat een Italiaanscke inge
nieur op de Nöfmandisclië kust proeven
nam om torpedo's, houwitsers en zelfs
de schietvoorraad aan boord van oor
logsbodems op grooten afstand te 'doen
ontploffen.
Aanzienlijke sommen waren ter be
schikking van den man gesteld, doch nu
blijkt dat het hier eene grap geldt. De
Italiaan is niet bij machte geweest een
enkele torpedo te doen ontploffen en
heeft dan ook liet zaakje opgeblazen.
Best zoowant waren de proefnemin
gen gelukt, 't zou waarlijk een aange
naam leven zijn geworden in oorlogs
tijd.
Da kroning van koning Gonstarctljn.
Naar een blad van Woenen uit Griek-
sche bron verneemt, zal de kroning van
koning Constantijn plaats hebben in
Mei 1914. De gebeurtenis zal zooveel te
belangrijker zijn, daar zij geheel vol
gens den Byzantischen ritus zal gebeu
ren. De koning zal gekroond worden met
de kroon en den purperen mantel der By-
zantijnsehe keizers. Die kroon en man
tel, welke zich nu op den berg Athos
bevinden, zullen met groote plechtig
heid naar Athene worden gebracht.
Een vorstelijk huwelijk. Wij heb
ben gemeld dat het huwelijk van den ge
wezen koning van Portugal met prinses
Augustina van Hohenzollern binnen
kort te Sigmaringen zal ingezegend
worden. Twee Portugeesche bisschop
pen, +hans uit hun land gebannen, zullen
de plechtigheid bijwonen. Het huwelijk
zal ingezegend worden door Zijne Emi-
nencie kardinaal Noto, gewezen patriark
van Lissabon, die aan den jonge echtge-
nooten den zegen en de gelukwenschen
van Z. H. Piiis X zal brengen.
Keizer Wilhelm heeft besloten zich bij
het vorstelijk huwelijk door zijn vierden
zoon, prins Au gust-Wilhelm, te doen
vertegenwoordigen
Be weervoüï^e!ling in September.
De oude generaal laat ons op zijne beurt
een mooie Septembermaand te gemoet
zien. Van 1 tot 12, schoon weer, afge
wisseld met een paar dagen regen van
13 tot 21, prachtig, warm, droog van
22 tot 30, zeer mooi en zeer warm.
Hopen wij nu dat de oude profeet dit
maal toch zijn vinger alweer niet in zijn
oog zal hebben gestokon.
DE DERDE DAG.
Zaterdag was het weder veel beter
voor de soldaten, daar het 's Vrijdags
goed geregend bad.
Ook waren zij om 5 ure 's morgends
reeds in de beide kampen slagvaardig.
Het roode leger, dat Vrijdag over de
Maas getrokken was, had zich versterkt
ten einde te beletten dat de blauwen hen
terug over den stroom zouden zenden.
Ook bewaken 'de voorposten van het
roode leger, al de wegen welke op de
Maas uitkomen. Ook de kleine rivieren
worden bewaakt. Het overige der troe
pen bevond zich' tusschen Bouvignes,
Allin en Sommières.
Het blauwe legef bevond zic-h' meer
Noord-Westwaarts, in den omtrek van
Ermelon.
De vliegers zijn Wederom aan hei
draaien en verraden alles wat zij zien
Hunne reis was Zaterdag nu toch juist
geene plezierreis, want regen en wind
maakten hunne vluchten zeer moeilijk
en zelfs gewaagd.
Er werd Zaterdag wederom een be
langrijk geveoht verwacht enwede
rom is er niets van gekomen;
Alleenlijk te Falaën had eene kleine
en korte schermutseling plaats waar
slechts een deel der troepen aan deel
nam. Beide legerafdeelingen behielden
hunne wederzijdsche positiën en een of
ficier-scheidsrechter verklaarde dat er
noch overwinnaar, noch overwonnene
was.
Men mag dus zeggen, dat zoo liet roo
de leger, een invallend leger verbeeld
de, het door het Belgisch leger goed te
gengehouden werd.. Naar het schijnt
gaat al dc eer van den dag aan generaal
Gobeaux, die door gedurig een deel zij
ner manschappen in marsch te houden,
de vijandelijke vliegers in de meening
bracht, dat hij over een sterk leger be
schikte en dat heel dat leger juist op de
plaats was, waar de rooden vooruitwil
den. Ook hadden de lansiers der blau
wen zulke goede stelling genomen, dat
zij hunne' tegenstrevers tot den laatsten
man zouden kunnen uitmoorden hebben.
Hond den middag liepen de oefenin
gen ten einde en de troepen zochten de
geschikste plaatsen op om hunne kam
pen op te slaan.
De groote veldslag is 'dus nog
maals uitgesteld geworden. Nu zou zij
Maandag plaats gehad hebben, in de
uitgestrekte velden van het hoogland
tusschen Sommières en Haut-le-Wastia.
Do streek in feest.
Zoodra Zaterdag de oefeningen afge-
loopen waren, scheen het alsof heel de
streek in feest was. Overal kwamen
vlaggen voor den dag en de soldaten
feesten overal mede.
De toestand.
De algemeene toestand 'der soldaten
is uitstekend. Zooals het te begrijpen is,
zijn er natuurlijk door de warmte en
door de lange stapmarschcn een 100-tal
soldaten naar de ambulancie moeten
overgebracht worden.
Ook zijn er eenige gekwetsten ten ge
volge van ongelukken. In tegenstrijd
met hetgeen sommigen willen doen ge-
looven is er geen enkele doode er werd
reeds gesproken van een tiental dooden.
Wij zegden reeds dat de krijgsoverheid
thans proefnemingen doet, voor wat de
bevoorrading en de voeding aangaat.
Dat alles niet op wieltjes loopt is te be
grijpen, doch willen doen gelooven, dat
er soldaten zijn, die de mauceuvers me
de doen, en nog in geen drie dagen te
eten gehad hebben, is al te belachelijk.
Vooruit n deelt in zijn nummer van
Maandag, 1 September, een brief mede
verzonden uit Earciennes, op 28-8-1913
en onderteekend X... Deze X.... maakt
volgens Vooruit de legeroefoningen
mede en zoo heeft hij gehoord, dat de
kanonniers, die van Brasschaet gekomen
zijn en ook te Faraiennes lagen, Don
derdag nog in geen drie dagen te eten
gehad hadden.
't Is al te onnoozel, zulke verhalen 'de
wereld in te zenden.
£ondag«Rustdag.
Zondag was het algemeene rustdag.
Na vier dagen van vermoeinis kwam hij
den soldaten wel van pas.
In de verschillige dorpen, waar de
troepen gekampeerd zijn, waren verma
kelijkheden ingericht maar ongelukkig
lijk regende het.
In de bijzonderste steden en dorpen
werden om 11 ure militaire missen op
gedragen.
Te Dinant was liet Mgr Jaunau, alge
meene aalmoezenier, die officieerde. Ge
neraal de 't Serclaes en zijn staf waren
in de mis aanwezig gedurende dewelke
het muziek van het 12° linie zich liet
hooren.
Te Bouvignies droeg de eerw. aalmoe
zenier Hannart het H. Misoffer op het
muziek van het 11° linie voerde prach
tige stukken uit.
Ook in het kampement der blauwen
werden verscheidene missen opgedra
gen, talrijk bijgowoond door soldaten
en burgers.
's Namiddags vermaakten de soldaten
zich zooals zij konden. De eenen gingen
in het veld wandelen, de anderen trok
ken langs de schilderachtige vallei der
Maas, nog anderen bemachtigden de
bootjes welke zij aan de oevers gemeerd
vonden en gingen spelevaren.
Eene revue.
Er wordt gemeld, dat de legeroefenin-
gen zullen eindigen met eene revue,
waaraan al de soldaten die thans in het
veld zijn, zouden deelnemen.
Deze revue, welke door Koning Albert
zelf zou gedaan worden, zou plaats heb
ben op de hoogvlakte van Bioul.
In den nacht van Zaterdag tot Zondag had
er op de lijn Aalst-Denderraonde-Lokeren
eene treinbotsing plaats.
Een weinig na 1 ure, had een koopwaren-
trein do statie van Aalst verlaten in bestem
ming voor Dendermonde. Een twee honderd-
lal meters voor do statie van Audoghem,
moest de trein stil houden. Het was toen
1.45 ure.
Een andere koopwarentrein, insgelijks uit
Aalst vertrokken, volgde kort op de eerste.
Iloe het nu gebeurde, is nog niet juist vast
gesteld, maar wijl de eerste trein voor de
slatin van Audeghem stil hield, word hij in
volle snelheid door de tweede trein aange
reden. De schok was verschrikkelijk. Acht
rijtuigen werden uit het spoor geworpen en
totaal verbrijzeld.
De hoor Dufrane, van Antwerpen, trein-
overste van den aangereden trein, die nog
bijtijds het ongeluk had gezien, sprong van
den trein en brak zich hierbij den arrn.
Oomiddelijk werd de heer Berro, hoofd
bestuurder te Dendermondo, van de botsing
verwittigd. Een uur later was bij reeds ter
plaats en na de gebruikelijke vaststellingen
betrekkelijk de botsing, begon men do wer
ken tot hot vrijmaken der baan.
Al de andere treinen moesten langs Schel-
lebelle rond.
Zondag voormiddag was de lijn Dender-
monde-Aalst, terug hersteld.
De schade is zeer belangrijk.
Gansch den morgend was er oeno aan
zienlijke vertraging voor al de treinen.
NEDERLAND
Be Cze.ar zendt een telegram aan de
Koningin van Nederland. Ter gele
genheid van de inhaling vjm het a Vre
despaleis zond de Czaar van Rusland
volgend telegram aan de koningin van
Nederland.
Ik bid Uwe Majesteit, ter gelegen
heid der plechtige inhaling van het Vre
despaleis mijne innigste wenschen te
aanvaarden.
Ik wenscK met oprechtheid dat dit
gebouw, dat bestemd is zijn dienst te
bewijzen aan de gedachte tot internatio
naal scheidsgerecht, nuttig weze aan het
vredeswerk dat mij immer zoo lief was.
Ik wensch dat het nieuwe banden
onder de natiën zal doen geboren wor
den en hun tot vergaderplaats zal die
nen, om de geschillen waardoor zij ge
scheiden blijven, te regelen.
FRANKRIJK
Een Belgisch oudheidskenner aanga-
houden. De Liberté meldt dat M.
Dubigk, Belgisch oudheidskenner, door
de Parijzer veiligheid komt aangehou
den te worden krachtens een aanhou
dingsmandaat tegen hem te Brussel af
geleverd.
Nog het incident met de rondzwer
vers. Een Nomaad, J. Ramon-Levan-
te, 20 jaar oud, die volgens de persoons
beschrijving den gendarm Cabane zou
gedood hebben, is in den nacht van Vrij
dag-Zaterdag te Montpellier aangehou
den.
Ongeluk aan boord van een kruiser.
Uit Toulon Eene waterstraal is op
den kruiser-pantserschip Ernest Re-
nan ontdekt geworden, op het oogen-
blik dat de oorlogsbodem in zee ging
steken onder het bevel van kapitein Rat-
ti, nieuwe bevelhebber van het schip.
De Ernest Renan zal in de kom
hersteld worden.
De kruiser komt vijf maanden te An
ti vari, tijdens de gebeurtenissen in de
Balkanen, door te brengen.
Een ter dood veroordeelde genade ge-
.SChonken. De president der Repu
bliek komt door een dekreet van 27 Au-
gusti, de ter dood veroordeeling van ze
keren Marc-Aristide Duhomme van
MontpinQon in levenslangen dwangar
beid te veranderen.
Op 29 Juli 11. werd Duhomme, oud 54
jaar, door het .assisenhof van Calvados,
wegens moord op zijn 27-jarige zoon Ro-«
bert tot de doodstraf verwezen.
Duhomme kwam niet goed overeen
met zijn zoon. Beiden verslaafd aan den
drank, zoo ontstond er menigmaal twist
onder hen.
Op 6 April kwam Robert beschonken
thuis. Hij beleedigde zijne moeder en
sloeg het huisgerief aan stukken. Op
aandringen zijner zuster verwijderd©
Robert zich doch kwam kort daarop te
rug. De vader in woede ontstoken nam
zijn pistool en schoot op zijn zoon. Ro
bert werd in volle borst getroffen en
stierf drie dagen later.
De advokaat-generaal vroeg verzach
tende omstandigheden voor den moorde
naar, waarop de gezwoornen een verzoek
om genade onderteekenden.
DUITSCHLAND
Groote brandramp. Tijdens een©
verkeerde werking in de goederenstatio
van Straatsburg-Neudorf, werd een wa
gen met zwavel beladen in brand gesto
ken. De pompiers bestreden met groot©
moeite den brand, maar staken terzelf
der tijd het vuur aan een wagen met
calcium-carbuur beladen. Eene stapel
plaats waar 5000 zakken meel bewaard
werden, brandde totaal af.
Eene groote menigte snelde toe, waar
onder tal van ongewenschten die van de
gelegenheid zouden weten gebruik t©
maken.
Door den zwavelbrand kon er geen or
dedienst ingericht worden. De statio
werd door de schurken ingenomen en de
waggonplundering begon.
Toen de politie tusschenkwam werd
deze onthaald op een regen van... f'les-
schen.
"Men was genoodzaakt de liulp van 2
compagnies der genie in te roepen, die
met bajonet op 't geweer de statie ont
ruimden.
Zonder de tusschen komst der troepen
ware er eene muiterij ontstaan want al
de schurken van Neudorf haastten zich
naar de statie.
De schade door den brand veroorzaakt
bereikt de 140.000 frank'.
ENGELAND
Do drama's der vliegkunst. Uiï
Maidenhead Een eendekker waarin
MM. André Debussey, Haviland en
Crouck hadden plaats genomen, is tij
dens zijnen tocht Hendon-Farnborough,.
door motorketsen omgeslagen. De drie
vliegers zijn van eene hoogte van 100
voet neergestort. Men had groote moeite
om de slachtoffers van tusschen de over
blijfsels te halen. Zij werden in hopeloo*
zen toestand naar het gasthuis gevoerd'.
Groots brand. Uit Londen Op het
eiland Handbowlene, rechtover Queen-
stown, heeft een groote brand gewoed
die dreigde verschrikkelijke schade aan
te richten, daar er in de nabijheid groote
hoeveelheden olie en kolen bevinden^
Verscheidene honderden mannen van 't
eskader en der schoolsckepen werden op
het eiland ontscheept om hulp te bieden.
Zij gelukten erin het vuur te overmees
teren.
Woelingen to Dublijn. De staking
van het trampersoneel van Dublijn gai
Zaterdag opnieuw aanleiding tot ergo
woelingen. De politie moest verscheide
ne malen chargeeren op de betoogers die
zich met eteenen en stokken verdedig
den. Verscheidene betoogers werden
aangehouden.
OOSTENRIJK-HONGARIË
Schrikkelijke moord. Eene schrik
kelijke kindermoord komt gepleegd ta
worden te Pakracz, in Hongarië. Een
landbouwer, Stevo Jakovicz genaamd*
had eenige bankbiljetten achter een kus
sen verborgen. Zijn driejarige zoon ont
dekte ze en scheurde er een van aan
stukken. Jakovicz had hem van verre
bespied. In groote woede ontstoken wa
pent hij zich met eene bijl, loopt op zijn
arm kind toe en houwt hem met een slag
het hoofd af. De moeder die in eene ne
venkamer haar kleinste kind in een bad
waschte, kwam op het gerucht toege
sneld. Toen zij het hoofd midden in de
keuken zag liggen stortte zij buiten kern
nis ten gronde. Middelerwijl verdronk
het wichtje in zijn bad.
Jakovicz werd aangehouden.
RUSLAND
Eene geldverduistering in Finland.—
Uit een onderzoek blijkt dat er ten na<
deele eener groote electriciteits-onder-
neming van Helsingfors G60.000 marls
verduisterd werden.
CHINA
Een aanslag op Juan-Chi-Kaï. Vol
gens den korrespondent van den Daily
Telegraph te Tokio, zou de vergade
ring zoo opeens de zuidertroepen naar,
Yang-Tsé gestuurd hebben daar Yuan<
Chi-Kaï door agenten der zuiderlingen
met arsenik werd .vergiftigd.
