EEN HELD UIT BRETANJE
'T EEN EN PT ANDER
landt in Frankrijk aan
Negentiende jaargang n' 229
30 J\. Gr JE3 HL. j\- S3
Bestuurder 'J. Van Nuffel-De Qendt.
Donderdag 2 October 1913
-sift* <-■. ÜSsÉ
Arbeid,
llapitaal,
Verstand.
De opvolger van graaf
de Smet de Naeyer
als gsrovinsiale Senator
Eene vreeselijke Ramp
Een Duitschs officier-vlieoer
CONGO
IN DE BALKANEN
Abonnementen»
Zes maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle postbureelen van bet land.
I' UITGAAF, 4 li. 's avonds sis 2' UITGAAF, 7 u, 's avonds
Pour touts Ia publicité commercjale et flnancière du journal,
s'adresser exelusivement k l'Ayence Réclame Godts, 2, Place de
Ia Bourse, Bruxclles.
S CENTIEMEN HET NUMMER
BUREELENi
TE BRUSSEL I TE AALST
Qi GODTS| BeursplaaiSi S I e, Htorkstraat, O#
Telefoon A 3299 j Telefoon 114.
KI. aank. (1 tot 4 kl. reg.) fr. 0.60 Sport (per regel) fr. 1.00
3* bladz. (de regel) Ir. 1,00 Gemengd nieuws per regel) fr. 2,00
4* bladz. (de regel fr. 0,30 Recht, lierstell. (per regel) fr. 2,00
Financ. aankon, (pcrregol)fr. 2,00 Overlijden (por regel) fr. 2,00
Commerciale en financieele aankondigingen zich uilsluitolijk ta
wenden: Agence Réclame Godts, 2, Beursplaats, Brussel.
AANKONDIGINGEN a
Binnen een paar dagen verschijnt in DE VOLKSSTEM
een der boeiendste feuilletons welke ooit verschenen is
Leest een drietal nummers en dagelijks zult gij ver
langend uitzien naar het volgende.
En wanneer Bebel b.v. op bet Con
gres van Brussel de volgende woorden
uitte
Gaat van bet eene einde der we
reld tot het andere en verplettert den
eeuwigen en algemeenen vijand, bat
kapitaal, dan zeide hij eene groote
dwaasheid. Uit deze dwaasheid vloait
natuurlijk den klassenstrijdvoort.
Het is deze leering van onvermij-
delijken strijd tusschen het kapitaal en
den arbeid die de rijke Carnegie
deed opmerken. Ter zelider tijd heelt
hij de overeenkomst willen aanprij
zen, die moet heslaan tusschen deze
twee hoofdelijke machten.
Het kapitaal en den arbeid zijn niet,
zooals men dikwijls ^ten onrechte
bestempelt twee fiere vijanden. Hot
zijn als twee Siameesclie broeders,
die men niet scheiden kan zonder den
eene of den andere te dooden.
Een onzer confraters deelde laatst
eene redevoering mede, welke de ver
maarde miljardhezitter Andrew Carne
gie, die onlangs de gast was aan de
hoven van Duitschland, Holland, Bel
gië enz., voor de werklieden uitge
sproken bad.
Ziehier daarvan de voornaamste
punten4
Het kapitaal, het verstand en de
arbeid, zeide de spreker, zijn als de
pooten van een drievoet. Wanneer de
drie pooten sterk en vast zijn, blijft
het voorwerp reclit staan maar breekt
een van hen, dan zal het ten gronde
vallen. Zoolang do drievoet niet her
steld zal wezen, kan hij tot niets meer
dienen.
Zoo is bet een verkeerde opvat
ting van den kapitalist, die denkt dat
bet kapitaal een der voornaamste poo
ten is, want de steun der twee anderen
is aan bet kapitaal onontbeerlijk.
Wanneer het verstand zich voor
stelt do voornaamste faktor te zijn, lie
driegt het zich grootelijks,want zonder
het kapitaal en den arbeid is het van
geen nut. Hetzelfde zij gezegd voor
den arbeid in het verleden is deze
meening nochtans de bron geweest
van vel^rtarmelijke toestanden.
Te zamen zijn zo als de deelge-
nooten van"" iets grootsch. Vereenigd
verrichten zij wonderen afzonderlijk
zijn zij van weinig beteekenis. Het ka
pitaal, het verstand en den arbeid
moeten vereenigd zijn. Tracht men
oneenighoid tusschen hen te zaaien,
dan maakt men zich tot een vijand van
allen.
Als gevolg van deze voordracht
maakte de Gazet van Bordeaux de
volgende Opmerkingen
Ziedaar sterke en goede gedachten,,
welke, onder een bijzonder verstaan-
haren vorm voorgedragen zijn.
Niemand heeft meer recht zulke
woorden uit te spreken en zulke wijze
raadgevingen te bezorgen dan de heer
Carnegie. Deze persoon, die een der
grootste fortuinen der wereld bezit,
begaf zich in den handel als leerjon
gen, daarna als vakman en bediende.
Hij weet bij ondervinding, dat hot
kapitaal en de arbeid, het eene zonder
het andere niets vermag, dat het een
droom zou zijn het eerste te willen af
schaffen om 't tweede te willen missen.
Om die twee machten te besturen, ze
te schikken en overeen te brengen, is
het noodig, dat een derde faktor ter
hulp komt, namelijk het verstand.
Het kapitalism, tegen hetwelk in
openbare vergaderingen zoo gedon
derd wordt en voor hetwelk men ook
wel diep buigt wanneer men genood
zaakt is een werkdadig werk te doen,
is misschien onder verschillende vor
men eene noodzakelijkheid.
$3©g de week$8*eEnen voos*
©oBdia^em Wij hebben medegedeeld
dat eiken Zaterdag bijzondere treinen zouden
loopon van de groote bezettingsteden naar
de voornaamste centrums.
De regelingskommissie dezer hervorming,
samengesteld uit hh. Guissez, Urmets en
Bossut van het spoorwegdepartement, en de
hh. Serruys, Marlier en Van den Broeck
▼an het leger, heeft beslist dat soldaten en
mindere graadbekleeders met die treinen
zouden vorvöerd worden tegen betaling ran
het vierde gedeelte van deu prijs.
E&eae zoroeEsBips
a si 0S84 De sterrekundigen van den
sterrentoren te Greenwich voorspellen voor
de maand Augustus 1914 eene volkomen
zoneklips, die gansch Europa door zichtbaar
zal zijn. Zij zal rond 12 uren beginnen
en hoogst waarschijnlijk een kwart uurs
duren.
Het land waar het natuurverschijnsel
't best zichtbaar zal zijn, is in Noorwegen.
Bsj cSe aHÉBSeHe Ten einde te
vermijden dat het binnenroepen der klas
van 1913 der bereden artillerie en van den
trein zou samenvallen met de herinrichting
van het legor en de garnizoensveranderin
gen die er in December zullen uit voortsprui
ten, zal deze klas maar binnengeroepen
worden voor 3 weken, te beginnen met 5
Januari 1914.
Het wede? in de maand
ÊJefosfoeB11 De oudo generaal voorspelt
ons het volgende van don 1 tot den 10
voortdurend een goed weder dat wij thans
genieten van den 11 tot den 19, kouder,
afwisselend zonneschijn en regen, van den
20 tot den 26, koud en droog weder, maar
zeer aangenaam voor het seizoen, van den
27 tot den 31, droevig en regenachtig weder
hevige wind. Storm op de Noordzee.
Het Amepikaamisch karaktes*
Een Amarikaansche schrijver heeft den
nagel op den kop geslagen wanneer hij
't volgende Doorschreef
Wij zijn in haast op de wereld gekomen,
we werden met spoed opgebracht we wor
den rijk in nen pinkslag doch verliezen ons
geld en goed al even rap, om het opnieuw te
verliezen en te winnen bij nen handomdraai.
Ons lichaam is een lokomotief dat tien
mijlen per uur aflegt,onze geest een machion
van hooge drukking ons leven gelijkt aan
eene vliegende ster, en do dood verrast ons
ls een eleclrische schok »-
Als men maar gereed is om do dood te
stervenen met geen ijdele handen ginder,
aat te l&ndon, is 't nog zoo erg niet.
Wij lezen in de Patriote
Door den dood van graaf de Smet de
Naeyer, is eene plaats van provinciale Sena
tor voor Oost-Vlaanderen open gevallen. Het
schijnt maar juist,dat het ditmaal het arron
dissement Aalst het tweede der provincie
moge zijn, dat een kandidaat mag aanduiden
en dat de benoeming van provinciale sena
tors niet een monopool moet zijn voor do
hoofdplaats der provincie.
Bij de laatste verkiezing voor een provin
ciale senator, stelde het arrondissement
Aalst, ongelukkiglijk op het laatste oogen-
blik, een kandidaat voor deze was de
heer doktoor De Naeyer, van Aalst, voorzit
ter van de Handelsrechtbank,die in de eerste
ronde der verkiezing, ondanks de ongunstige
voorwaarden, reeds meer dan het derde deel
der stemmen behaalde.
«Het is te hopen dat ditmaal de provincie
raad, de rechtvaardigheid van het grondbe
ginsel, door het arrondissement Aalst voor
uitgezet, zal aannemen.
over Zuid-Frankrijk en Spanje
Eene waterhoos verwoest do streek.
Talrijke dooden en gekwetsten.
Dene vreeselijke ramp heeft de zuider
provinciën van Frankrijk, en oen doel vaii
Spanje, aan de Middelandsche Zee gelegen,
geteisterd.
Een waterhoos is over den omtrek losge-
borsten en heeft overal groots schade aange
richt. Eene rivier welke Gerbera bespoelt,
zwol spoedig tot een woesten stroom en
weldra stond heel. de streek onder water.
Het water drong in de kelders van den
handelaar Pages, waar talrijke vaten petrol,
alsook kisten carbotu bewaard werden. Het
water drong in de kisten en eene vreeselijke
ontploffing volgde. Twee huizen worden ge
heel vernield, terwijl twee andere door de
ontvlamde petrool in brand gestoken werden.
Spoedig werden do reddingswerken aan
gevangen, doch uit hoofde der overstroo
ming en van den stortregen, waren deze ui
terst moeilijk.
Drie personen, die zich naar huis spoedden
on juist voorhij do magazijnen Pages liepen,
erden door de ontploffing gedood en hunne
lijken vreesolijk verminkt. Vijf familiën
werden onder de puinen bedolven.
De troepen zijn ter plaats gekomen om de
puinen te doorzoeken.
Elf personen werden vreeselijlc gekwetst
van onder de puinen opgehaald. Drie anderen
hadden reeds opgehouden televen.
Al de huizen van Cerbera staan onder wa
ter. De prefekt heeft 2000 kgr. brood per
bijzonderen trein naar Cerbera doen zenden.
Men verwacht nog andere hulpmiddelen,
want de inwoners zijn van alles ontbloot.
In de dynamietfabriek van Pauliles is de
schade overgroot. Verscheidene werkhuizen
zijn ingestort. De spoorbaan tusschen Gerbera
on Perpignan is op verscheidene plaatsen
weggespoeld.
Do schade is onberekenbaar.
Ook in Spanje staan verscheidene streken
onder water.
De spoorbaan Zuid-Frankrijk-Span je is
onbruikbaar. Een trein ontriggoldo to Sarra-
gossa, daar de spoorlijn weggespoeld waa.
De exprosstreïn uit Madrid moest te San
Vincente zijne reis staken.
Verscheidene Spaansche ^dorpen hebben
inderhaast hulpmiddelen gevraagd.
Te Barcelona werd een rijtuigje door het
water omgeworpen. Twee kindwen verdron
ken.
Reizigers uit Valonca te Barcelona aange
komen, melden dat heel do oogst vorwoest
is.
Al do gemeenschapswegon in Gatalonio
zijn vernield.
Een Duitsclie luitenant-vlieger is Maan
dag avond to Neufchatel, departement Pas
de Calais, op 14 kilometers van Boulogne-
aan-zee, neergekomen.
De vlieger was Maandag morgend te
Berlijn opgestegen, om te trachten het
rekord voor do langste vlucht in de rechte
lijn te kloppen. Hij was voornemens, over
Coblontz, Keulen, Mavenee te vliegen.
Na te Keulen zijn voorraad vernieuwd te
hebbon. steeg hij terug op, doek word door
den wind eenigzins uit zijne reislein gedreven
zoodat hij* te Berchem-St.-Agatlia, bij
Brussel neerdaalde.
Van daar telefoneerde liij naar den Duit-
schen gezant te Londen, hern meldende, dat
hij zinnens was te Dover aan te landen.
De reis werd dan verder voortgezet, doch
op een gegeven oogenblik, rond 5 1/2 ure
's avonds had hij zijn weg verloren on hij
daalde neder, om aan landbouwers die zie!)
op hun veld bevonden, te vragen waar hij
was en welke richting hij moest nemen, om
Engeland te bereiken.
Toevallig bevond zich ook een onderwijzer
en Oen veldwachter in den omtrek, en toetg
dezen hoorden dat de vlieger een Duitschor
was, verzetten zij zich tegen de voortzetting
der reis.
Onmiddelijk werden de overheden ver
wittigd. De bijzondere kommissarissen van
Boulogne, de prefekt van Pas de Galais
generaal Duplessis kwamen ter plaats.
Aan laatstgenoemde bekende de vlieger
zijne identiteit. Het was de genaamde Hans
Stoeffer, 2S jaar oud, luitenant bij het 35°
regiment scherpschutters, in garnizoen te
Brandeburg.
V/at men er te Berlijn over zegt.
Het avontuur van luitenant Stoeffer, heeft
to Berlijn eene onaangename verrassing en
eene diepe misnoegdheid verwekt. - Do oor
zaak berust eerst en vooral hierin, -dat de
vlieger onder de beste Duiteche vliegers ge
rekend wordt en geen beginneling is.
Al de Duitsche bladen herinnoren er aan
dat het streng verboden is, aan de Duitsche
officieron-vliegers, de grenzen van het Koi-
zerrijk te overschroden. Ook had luitenant
Stoeffer geene toelatingen om eene vlucht
tiaar Londen te beproeven.
De Lohal Anxeiger voegt er zelfs bij, dat
gezien de omstandigheden in welke hij neer
gedaald is, de Fransche overheden enkel hun
plicht deden, door den officier te beletten
zijne reis voort te zetten.
Alleen de Deutsche Post tracht hem te
verontschuldigen, en opport de meening, dat
de vlieger 'niet wetens en willens buiten de
grenzen van Duitschland gevlogen kan zijn,
zonder de noodige papieren op zich te heb
ben.
In 't algemeen is men echter rt akkoord
dat het incident geene verdere gevolgen hoeft
te hebben.
Terugkeer der Ellsabethville
De Congoleesche postboot Elisabethville
is verleden Zaterdag ten 11 ure 's avonds
Dakar voorbij gevaren en mag Dinsdag aan
staande te Antwerpen verwacht worden.
Aan boord bevinden zich namelijk
1. Van de Congo-Spoorwegmaatschappij
MM. Shupp, Vignes én Hocquet.
2. Der S. A. B. MM. Fillet en Geenens.
3. Der LomamiM. Vandeputte.
4. Der N. A. H. V. M. Elffericli.
5. der GnI° Kasaï MM. Claessens, Ma-
roni, Thill, Gauthier en Thisquen.
6. Der Citas M. Roskam.
7. Der Commerc. et Minièra: M. D'Hondt.
8. Der EE. PP. van Scheut de eerw.
paters Bracq en Vandekerckhoven.
9. Der EE. PP. Jesuieten do eerw. pa
ter Mara».
10. Der Congo Trading CompanyMM.
Claessen en Lemaire.
11. Der Urselia M. Sphuler.
12. Der Sud-Kamerun M. Engel.
13. Van de Missiën der Falls E. P. Au-
bert.
Bulgarië tegen Servië
Turkyë legen Griekenland.
Het sluiten Tan den Trede tusschen Bulga-
rië en Turkyë, heeft voor onmiddellijk ge
volg dat men met nog meer schrik de snel-
berichten uit de Balkanen begint te lezen.
Het schijnt, dat indien er geen militair
verbond gesloten is geworden tusschen Tur
kyë en het gouvernement van Sofia, dit laat
ste ten minste op de onzijdigheid en zelfs op
een steun van Turkyë zal mogen rekenen,
indien het goed gaat vinden zich te wreken.
Sedert dien verstaat men zich uit de Alba-
neesche onlusten, dio juist losbroken op het
oogenblik dat do vrede tusschen do Turken
en de Bulgaren zou worden geteekend.
Bulgarië, verzekerd zijnde van Turkyë,
zou den toestand kunnen te baat nemen om
de zelfregoering voqr Macedonië van Servië
te eischen.
De Bulgaarsclie pers, voorziet reeds eene
overeenkomst met Albanië, en verklaart dat
de herziening van het traktaat van Bucharest
moet beoogd worden.
Van zijneii kant, toont Turkyë zich leer
moeilijk in zijne onderhandelingen met Grie
kenland, een gevolg van het traktaat dat
Maandag met Bulgarië is geteekend.
Het is te betwijfelen dat Griekenland aan
de Grioksche Muzelmannen dozelfde voor
waarden zal -verleen eu als doze dio Bulgarië
schonk.
Griekenland heeft er hetzelfde belang niet
bij, aan deTurksche eischen toe te geven.
De Porte weet zulks ook zorgt zij onver
poosd voor hare bewapening.
Zijn wij nu gekomen op den vooravond
van eenen oorlog tusschen Servië, Grieken
land en Rumenië tegen Bulgarië, Turkyë en
Albanië
Zulks is te vreezen indien do groote mo
gendheden niet tusschen komen.
Het is echter ook gevaarlijk zich mot iets
te bemoeien.-
De Bulgaren en Gumuldjina
De toestand betert immer te Gumuldjina.
De Bulgaarsche gevolmachtigden, bobben
zich in naam van hun landsbestuur verbon
den, nooit andere burgerlijke fonctionnaris-
sen te noemen dan Muzelmannon, en ten
einde de verdrijving der plaatselijke vrij-
willigerstroepen to bekomein. zal erbinnen
ile drie maanden geen Bulgaarsch garnizoen
in de stad komen.
Do Griekscho ledon van de Gumuldjina
afvaardiging weigerden zich hij de Bulgaar-
schegezanlen te begeven.
De kwestie der Eilanden
De Porte heeft aan de gezanten een om
zendbrief gezonden, ten einde deze aan de
groote mogendheden te bezorgen, waarin
verklaard wordt dat de eilanden, der kust
van Klein-Azië onontbeerlijk zijn tot dezes
verdediging. De eischen van Griekenland
desaangaande worden vorworpon.
Ochrida en Diakova in Sianden
der Albaneezen
De Nouvelle Presse Libro verneemt
uit Valona dat Ochrida en Diakova in handen
der Albaneezen zouden gevallen zijn. In
beide sleden hebben .zij eene groote hoeveel
heid wapens en munitie bemachtigd.
De Albaneesche troepen zouden ook
Prizrend insluiten.
De Mobilisatie in Servië
Volgens de Neues Wienor Tageblatt zal
de algemeene mobilisatie in Servië afgekou-
digd worden.
Snelberichten uit Belgrado Servië gaat
voort met zijne mobilisatie.
Het gouvernement heeft den eersten ban
van de divisie van Drir.a. cader de wapens
geroepen.
De Servische Opmarsch
Een snelbericht uit Belgrado zegt dat de
Serviërs Maandag Pichkopova en Jirovnitza
hebben hernomen.
De herinneming van Dibra zal'onmiddolijlc
volgen.
Een tweede telegram uit Belgrado zegt,
dat slechts de stellingen van Jirovnitza en
Galitclinik, en niet Pichkopova, door do
Serviërs werden overmeesterd.
Maandag werd een gevecht geleverd nabij
Dorida met Bulgaarsche komitadjis en
Arnauten.
De Serviërs zegepraalden en zij achter
volgden den vijand.
De anarchie in Albanië.
Do snelberichten van Gettinje deelen mede
dat cr in noordelijk Albanië volledigo anar
chie heerscht.
Ten govolge van liet aanstaando sneeuwen
in de hoogten, kan de begronzingscommii-sio
slechts toekomende Leute hare werkzaam
heden voortzetten.
Monastir zonder soldaten.
Men seint uit Salonika Het gehaelc Ser
vische garnizoen heeft Monastir verlaten om
tegen de Albaneezen op te rakken. De Ser
vische overheid der stad heeft eene milicio
ingericht bestemd om de stad to verdedigen
en de Albaneesche en Turksclie inwoners te
bewaken.
Albaneesche nederlaag.
De Serviërs zijn om 11 ure in Dibra en
Ochrida gevallen. De Albaneezen, verslagen,
namen de vlucht.
Hunne laatste stelling Pichkopeja, is op
het punt te vallen.
Een beroep van het Albaneesch gouverne
ment.
De Gorrespondance Alhanaiso meldt,
dat hot Albaneesch gouvernement, ten einde
het verder bloedvergieten te vermijden, zich
bij de groote mogendheden beroepen hoeft
tusschen te komen, Ion einde het huidige
konflikt bij te leggen door de bepaling der
Albaneeeche gronzen, rekening houdende
melde wenschender bevolking.
